Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
OM ONS HEEN
Buitenlandsch Overzicht
Stadsnieuws
24e Jaargang. No. 7201
ZATBRDAG 15 DECEMBER 1806 J&
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN APVERTENJIÈN:
PE!* drie maanden: lliÉlL ^an regels 50 Cts.iedere fêgel méér 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij- Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. pér plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 fëV.g' 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant.
Afzonderlijke nummers0.02 lA 75 «CM 9r n a a
Oeïfkistreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H Redactie en Administratie! Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur .1. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiön worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentien
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicilé Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bi* Faubourg Montmartre.
EERSTE BiLAjD.
ICbENDA
ZATERDAG 15 DECEMBER.
Brongebouw: Timmerlieden-Vereen.
,'Door Eendracht Verbetering": Jaar
feest.
'Soc. Vereeniging: Tewe's Bioscoop
Parisian: Voorstelling.
Schouwburg (Jansweg): Dans-soi-
se, 8 our.
De Kroon (Cafézaal): Dam en Kapelle
Ferdinand Iser.
Teyler's Museum: Tentoonstelling
rnn Photogravuren, enz.
Verg. Nederi. Chern. Vereen.: Verga
dering.
CCGêXLVII.
WIJ EN HET BUITENLAND.
We laten ons er op voorstaan, dat
wij Nederlandiers internationaal zijn.
Tienduizenden van ons schrijven en
spreken Fransch, Duits eh en En-
gelsch. wel niet altijd even onberispe
lijk, maar tocQi zoo, dat we ons er mee
begrijpelijk en verstaanbaar kunnen
maliën. Feitelijk is deze talentrits voor
dagelijkseh. gebruik voldoende, want
een Spanjaard of ieen Italiaan wagen
zich niet in de wereld wanneer ze geen
j'Franscb verstaan en de 'Scandinavi
sche volken zorgen, dat ze van de
Duitsche taal 'op de boogie zijn.
'Nu we eenmaal deze nuttige ltennis
hebben opgedaan, willen we daar ook
een goed gebruik van maken. Zelfs
zijn we, laten we bet maar erkennen,
leen beetje blij, wanneer we onze tong
die door zeldzaam gebruik in de boch-
van de vreemde taal verward zou
[faken, daarin weer eens kunnen oefe
nen. Het minste reizigertje van een on
belangrijke Duitsohe firma kan er vrij
zeker van wezen, dat Blij in Nederland
seizende, 'beleefd wordt toegesproken
in zijn eigen taal. 't Zou hem te moede
'wezen alsof bij de grenzen in 't gebeel
niet was overgetrokken, wanneer af en
toe een verraderlijk Hollandisme bem
daaraan niet kwam herinneren. Ik
vertrouw evenwel, dat bij ter wille
van bet goede doel, namelijk om zijn
waai- aan ons te slijten, deze tekort
komingen edelmoediglijk over bet
hoofd zal willen zien.
Mocbt evenwel een Nederlandsche
zakenman zijn artikel in 't buitenland
te koop gaan aanbieden in zijn eigen
teal, dan zou bij' onder smadelijk
Schouderophalen ten deure uit worden
Deze omstandigheid ligt natuurlijk
min of meer in den aard der dingen.
Groote volken komen er niet zoo liebt
als Tegel de taal van een klein
volk te gaan leeren, als omgekeerd.
Wanneer wij 'Fransch, Duitsch en En-
gelseh bestudeeren, dan doen we dat
tiet uit liefde tot de taalstudie, maar
omdat we meenen er nut van te kun
nen trekken met bet oog op reizen in
Europa, briefwisseling en letterkun-
Evenwel behoeven we ons toch niet
kleiner te maken, dan we zijn. Als een
Duitsche fabrikant zijn reiziger naar
Nederland zendt, met de bedoeling om
aan de Nederlanders geld te verdie-
waarom laat bij dan zijn verte
genwoordiger niet vooraf Nedeir-
lands'ch leeren, opdat bij ons in onze
taal kan toespreken? Waarom neemt
hij niet ieen bediende op zijn kantoor,
mei de 'Nederlandsche klanten in
het Nederlandsch correspondeeren en
te factuurs, die bij bun zendt, in Ne-.
terlandscih geld berekenen kan?
'Het antwoord op deze vraag is een
voudig, omdat al de moeite overbodig
Die Nederlander verstaat en
schrijft wel Duitscb. Wat zullen ze in
I buitenland dikwijls lachen om die
goedige sullen van Nederlanders, die
iltijd maar klaar staan om de taal te
Spreken van iemand, die nota bene
an ben wat verdienen wil.
'We zijn geen groot volk, dn den zin
fan een talrijk volk, maar we beboe-
fen ons niet kleiner te maken, dan we
Öjn.
Dezer dagen is .ergens in een Neder-
todsche stad een nieuwe inrichting
ïeopend, waarvan de installatie was
lieverd .door een Engelsche firma,
te daarvan een specialiteit maakt,
'at haar de levering wend opgedragen
is dus practiscb en verstandig. Na-
tturlijk zond zij een Engelschen inge-
teur om de inrichting 'behoorlijk te
östalleeren.
Nu komt de opening der inrichting. De
Nederlandsche burgemeester, omringd
door wethouders en commissie van
bijstand, houdt een Engelscbe re
devoering, de Nederlandsche directeur
volgt zijn voorbeeld en de ingenieur
•antwoordt in dezelfde taal, de stum
per kende waarschijnlijk geen andere.
Ik heb niet gehoord, of er. misschien
een Engelscbe vlag is gefheschen op
dit Nederlandsche gebouw, 't Zou wel
een passend vervolg op al die Engel
scbe speeches zijn geweest.
En nu weet ik wel, dat die inge
nieur zich buitengewoon verdienstelijk
had gemaakt, zich had uitgesloofd om
de installatie zoo spoedig mogelijk op
te leveren. Een dankbetuiging aan
hem persoonlijk, en dan in 'n En-
gelsch, zou dan ook reden van bestaan
hebben gehad. Maar niet bij de offi
cieel© in gebruikneming. Daar paste
de landstaal en geen andere. Wilde
men den Engelscbman buide brengen,
dan bad dat daarvoor of daarna, *in
kleinen kring, kunnen geschieden.
Wanneer de examencommissie En
gels ch M. O. baar werk beeft verricht
en de voorzitter staat op om een woord
te zeggen, dan doet hij dat in 't Neder
landsch, hoewel er dikwijls Engel-
schen of Amerikanen onder de exami
nandi zitten.
Laat ons nu eens het tegenoverge
stelde aannemen. Een Nederlandsche
firma levert wat in Engeland', de En
gelscbe burgemeester houdt bij de in
wijding een rede in,., bet Neder
landsch, denkt u? het valt bem niet
in: bij spreekt de landstaal. Kan de
Nederlander dat verstaan, dan is bet
goed. Kan bij bet niet verstaan, dan
trekt zich de Engelschman daar niets
van aan. Ails de'f o r e i g n e r 1) in En
geland komt, moet hij maar Engelscb
spreken.
Veel liever hebben de Britten, dat bij
maar wegblijft. De omstandigheid dat
zij op een eiland wonen, schijnt bun
de meening te hebben bijgebracht, dat
zij bet voortreffelijkste volk ter we
reld zijn, waarschijnlijk omdat bet
hun aan voortdurende gelegenheid tot
vergelijking ontbreekt. Toen zij inder
tijd ontdekten, dat hun industrie voor
al bij die van de Dui'tschers ten achteT
was geraakt en de omvang van dit
kwaad bleek door de bepaling, dat de
herkomst van alle goederen daarop
moest worden vermeld, beeft bun va
derlandsliefde hun nog grimmiger
oordeel .ingeblazen over den toch al
zoo verachten vreemdeling. Meer en
meer trachtten de Engelschen zelf
voort, te brengen, wat zij tot dusver
van elders (hadden moeten betrekken.
We don 't want those dam-
n ci d foreigner s, we c an do i t
o u r s e 1 v e s 2) is een volzin, die bun
in den mond als bestorven ligt. En als
men daarvan een voorbeeld ■wil (heb
ben uit den laatsten tijd, dan noem ik
bet bericht, dat de diamantmagnaten
uit iZuid-Afrika, die met de kapitalen
welke zij uit bun monopolie slaan,
geen raad weten,, daar zelf diamant
slijperijen willen oprichten om bet be
drijf niet meer aan Amsterdam en
Antwerpen te gunnen. Mocht iemand
zeggen, dat dit zoo gemakkelijk niet
zal gaan, dan bedenkt bij toch zeker
niet, boe licht de beste arbeiders in
dat vak voor buitensporig hooge trak
tementen naar Zuid-Afrika kunnen
worden gelokt en zoo dra men bun de
Qcunst heeft afgekeken, eenvoudig als
uitgeperste citroenen worden aan
kant gedaan.
Onze positie als klein volk te midden
van -groote volken noodzaakt ons als
vanzelf tot een zeker internationalisme
Leerden we 'geen vreemde talen meer,
namen we een houding aan als het
trotsche Albion, dan zouden we daar
van zelf de schade ondervinden. Toch
behoeft deze omstandigheid ons vol
strekt niet tot al te groote toeschiete
lijkheid te brengen. Enkele maanden
geleden beeft een groep Engelschen
een bezoek gebracht aan onze land
bouwende streken. Geen plezierreisje
van toeristen, maar een studiereis van
deskundigen was 'bet. Ze werden met
beleefdheden overladen, alles was ter
hunner eer op Paasdhbest, niets werd
voor ben verborgen gehouden. Werk
tuigen, wijze van bedrijf, alles werd
1) Vreemdeling.
2) Wij hebben die vervloekte vreem
delingen niet noodig, wij kunnen bet
zelf doen.
8) De vervloekte Hollanders.
bun tot 'in de kleinste bijzonderheden
getoond. Was bun iets minder duide
lijk, Bij hadden maar te vragen. Ik
ben er zeker van, dat zij' verrukt over
de ontvangst zijn geweest, evenals de
ingenieur van wien ik hierboven sprak
maar dat zij bij hun terugkeer in En
geland bun bouten gezichten tot een
lach zullen hebben geplooid' over de
goedigheid van the damned
D u t c h m e n 3) zou .mij niet verwon
deren. Zij kwamen toch niet over, om
den Nederlandschen landbouw te be
vorderen, maar natuurlijk om voor
deel te trekken voor zichzelf van wat
izij 'bij ons zouden zien.
Wie dit nu niet gelooft, moet ma,ar
eens probeeren of hij met een gezel
schap Nederlanders de fabrieks- en
handelsgeheimen der Engelschen ver
rassen kan. 'Hij zal ondervinden, dat
men hem in Engeland beleefd maar
•beslist buiten de deur houdt.
Wat meer zelfgevoel tegenover den
vreemdeling, wat minder ijdelheid op
onze taalkennis, die ons per slot nog
parten speelt, zou ons beter passen,
dan die soort van wonderlijken eer
bied, dien we 'hebben voor alles wat
een andere taal spreekt dan wij.. Af
zonderen mogen we ons niet, wegge
ven mogen we ons evenmin.
J. C. P.
DE VERKIEZING VAN DOEMA-
LEDEN.
De aanwijzing door de kiezers van
de gedelegeerden, die de leden voor
de nieuwe Rijksdoemd moeten kiezen,
is bepaald op 28 Januari a. .s. en vol
gende dagen tot 14 Februari. Dan zal
op één dag, namelijk 23 Februari,
plaats hebben de verkiezing van de
Doema-leden.
De stenografen van de Doema heb
ben sedert de ontbinding .der eerste
volksvertegenwoordiging bun halve
salaris gekregen. Hun is nu meege
deeld, dat van 14 Febr., af bun volle
tnactement weer* wordt uitbetaald.
EENE ETENSSTAKING.
De in de zg. tweede gevangenis te
Kroonstad opgesloten zeebeden tien
getale van 400 man. waarvan de
groote meerderheid veroordeeld is,
hebben den 18en November de door
Russische gevangenen ter verbetering
hunner al te groote ellende meer toe
gepaste uithongering afgekondigd,
een soort, van etensstaldng. De gevan
genen weigeren alle voedsel tot aan
bun eiscben is voldaan. Deze behel
zen verbetering van bet voedsel, men-
schelijker behandeling, uitbreiding
van bet aantal uren in de vrij e lucht,
enz. Niemand krijgt toegang tot de
gevangenen.
Uit andere landen.
DE DUITSCHE RIJKSDAG
ONTBONDEN.
In de zitting van den Rijksdag
werd Donderdag de tweede lezing ge
houden van de suppletöire begroeting
over Zuid-West-Afrika, waarbij
29,220,000 mark worden gevraagd in
verband met de onderdrukking van
den opstand.
De begrootingscommissie stelt voor
dezen eiscli te verwerpen.
De afgevaardigde Spahn (centrum)
doet mededeeling van hetgeen in de
commissie gesproken is. De Rijkskan
selier, prins Von Bülow verklaart,
dat het voorstel thans reeds voor het
jaar 1907 een bepaalde aanzienlijke
vermindering van bet aantal troepen
in de kolonie vast te stellen onaanne
melijk is. (Bijval rechts).
Voortgaande zeide BülowDe op
stand zou natuurlijk op onze andere
kolonies overgaan en een algemee-
nen opstand tegen de blanke heer
schappij doen ontstaan. (Toestem
ming rechts.) De kleine legermacht
zon tegen zulk een beweging niet op
gewassen zijn.
Wij zouden dein voor, de vraag
staan of wij de kolonie met betrekke
lijk zeer groote offers en kosten moes
tén heroveren, dan wel haar voor al
tijd zouden, verlaten.. (Instemming
rechts.) Het gaat hier om met een
laatste krachtig optreden in onze ko
lonie voortdurende rust en veiligheid
te herstellen. Als wij voor deze laat
ste .offers terug deinzen, zouden wij
ons schuldig maken aan een ernstige
nalatigheid en ons bezondigen tegen
over bet rijk. (Bijval rec-hts.)
Ik kan niet aannemen, diat de Rijks
dag zulk een, van financieel, mili
tair, politiek en nationaal standpunt
te betreuren besluit zou nemen.
Zou ik mij hierin vergissen, dan'
zou ik als verantwoordelijk leider van
de politiek van het Duitsche rijk, voor
het volk en de geschiedenis niet in
staat zijn zulk een capitulatie te on
derteekenen. (Bijval en instemming).
De afgevaardigde Roeren (centrum)
komt terug op zijn onlangs gehouden
redevoering en op bet antwoord] van
den directeur der koloniale afdeelïng.
Hij verwerpt de bewering, dat het
centrum ©en nevenregeering zou
vormen.
De directeur van koloniën, Dem-
bung, herhaalt, dat Roeren niet al
leen onder zijn voorgangers, maar
ook onder zijn eigen bewind, ge
poogd heeft zich te bemoeien met het
koloniale bestuur. Zulk een bemoei
ing van welke zijde Oiok, zal Dernburg
beslist afwijzen. (Bijval).
DE REGEERING ZAL HAAR
PLICHT DOEN.
Bij het verdere debat zeide de rijks
kanselier prins Bülow„Ik acht het
noodig u op het laatste oogenblik nog
te wijzen op de zwaro verantwoordle
lijkheid, die ge door de straks te ne
men besluiten op u laadt, daarbij
moet immers de vraag worden be>-
antwoord of -wij het aanzien, dat. we
gemeten in de wereld, onze wapen-
eer, onze nationale positie in gevaar
zullen brengen ten einde een betrek
kelijk geringe som te sparen op het
eind van een veldtocht, die ons hon
derden millioenen heeft gekost. Zou
den we in een oogenblik van klein
moedigheid dé vruchten van jaren
lange, dappere inspanning in gevaar
brengen, zullen de zware offers van
goed en bloed, die tot dusverre ge
bracht ziin, verge e fee h zijn geweest?
Het is toch ondenkbaar, dat het oor
logvoeren en de militaire maatrege
len afhankelijk zouden wotden ge
maakt van partij opvattingen. (Zeer
juist, beweging in 'het centrum). Zal
bet Duitsche volk zich kleiner betoo-
nen dan andere volken? Dat is de
vraag, waarop de regeering ©en ant
woord wenschtwilt ge oen crisis,
zoo hebt ge ze. Het gaat hier om door
den rijkskanselier na nauwgezet on
derzoek verkregen overtuigingen,
ifiST 'Slretat xjtia: K.Uiuiiitta,i-
poiitieke positie in de wereld op het
spel. Meent ge, dat zoo iets geen te
rugwerking op het buitenland, heeft?
Wat voor: indruk zou hét maken, in
binnen- en' buitenland, wanneer de
regeerinr onder zulke omstandighe
den zou kapituleeren en de kracht
niet weten te vinden om haren natio-
nalen plicht te vervullen? Wij zullen
onzen plicht doen in vertrouwen op
het Duitsche volk. (Stormachtige toe
juichingen, gesis bij de sociaal-demo
craten).
Het bemiddelingsvoorstel door de
vrijzinnigen ingediend, werd verwor
pen met 176 tegen 171 stemmen daar
op volgde de stemming over het voor
stel der regeerinf. Vóór dit voorstel
stemden 168 leden, daartegen 178,
zooda-t het verworpen is.
Daarop stond de Rijkskanselier op
en deelde mede, dat hij een 'keizerlij
ke boodschap had voor te lezen. (Lui
de bijval, handgeklap op de tribunes).
De Rijkskanselier las daarop de bood
schap voocr, waarbij de Rijksdag
wordt ontbonden.
De boodschap werd met stormach
tig gejuich begroet, ook op de tribu
nes.
President Ballestrem bracht daar
na een ..Hoch" op den Keizer uit,
waarmede de Kamer geestdriftig in
stemde.
DE VERSTOORDHEID TUSSCHEN
REGEERING EN CENTRUM.
E©n particulier telegram uit Berlijn
aan 't Hbld. over deze zitting, deelt
nog het volgende mede
„Den heelen middag duurde de be
handeling der suppletöire koloniale
begrooting in tweede lezing. Er
heerschte een gespannen stemming,
welke steeg toen Bülow verklaarde,
dat de regeéring onverzettelijk bleef,
en Spabn hetzelfde namens het cen
trum verklaarde. De verstoordheid
tusscbem centrum en regeering ver
ergerde, nadat Bülow officieel zeide
crisis te aanvaarden, hij liet zich du
wen noch dringen. Na verwerping
las Bülow onder luiden biival van het
publiek het besluit tot ontbinding
van den Rijksdag voor. Het enthou
siasme werd overstemd door het-
„Hoch" op dm Keizer. De algemeen©
indruk is gunstig voor de regeering,
die eindelijk dnirfde het Centrum-juk
af te schudden."
DE KERKELIJKE STRIJD IN
FRANKRIJK.
Sedert Dinsdag 11 Dec., is 'het hou
den van eene godsdienstoefening te
Parijs eene wetsovertreding.
De 'prefect van politie heeft de com
missarissen bij zich ontboden en hun
zijn opdrachten gegeven. Zij zullen
mspecteurs van de recherche naar al
le Parijsche kerken zenden om de
overtredingen te constateeren. Deze
mspecteurs krijgen bevel rich temid
den van de geloovjgen, zonder opzien
te wekken, in de kerken te begeven
en daar toe te zien of een priester aan
het altaar eenige godsdienstige han
delingen verricht, of den predikstoel'
beklimt. Wat zij. hebben waargeno
men, moet door hen worden vermeld
dn een omstandig verslag, dat aan
den prefect, van politie 'moet worden
opgezonden. Deze stelt dan een ver
volging in tegen den pastoor der pa
rochie.
HET OORDEEL VAN MGR. AMETTE.
Aan den vooravond van dezen ge-
w'chtigen dag heeft de Matin" nog
eens het oordeel van een bevoegd per
soon willen hooren over de gebeurte
nissen die zijn voorafgegaan. Een
medewerker van 'het blad heeft zich
aangemeld bij mgr. Amétte. dan coad
jutor van kardinaal Richard, en heeft
van dien prelaat weder de besliste
verklaring gekregen, dat alle geeste
lijken in Frankrijk als één man 7ich
zullen onderwerpen aan het bevel van
den Paus. „Gij meent toch niet, dat
wij ons zouden verzetten tegen die be
velen van den Paus om ons te onder
werpen aan die van het burgerlijk
gezag?" zeode de coadjutor. Z. i. plukt
de Fransche regeering niu de vruch
ten van haar eertijds onwaardig op
treden. Aan een „verzoenend" optre-
dten gelooft mgr. Amette niet„Ver
zoening riep hij urt.. „Noemt gij dat
een verzoening 1 De kerk had met dén
staat een wederzij dsch verdrag''het
Concordaat. Dit wordt verbroken en
vervangen door een eenzijdig ver
drag dé scheldingslwet. Waarom
heeft de regeering zich niet met Rome
verstaan, niet met het hoofd van de
katholieke kerk overleg gepleegd
Zou de Paus hebben villen over
leggen? vroeg d'e verslaggever.
„Zeker. Z. H. is een man vangroot
verstand, die den 'geest van zijn tijd
verstaat, en in zijn besluiten daarme
de 'rekening weet te houden, op voor
waarde dat de waardigheid van de
kerk niet worde aangerand. Men had
met Rome moeten overleggen dan zou
men waarschijnlijk wel tot overeen
stemming zijn gekomen."
Maar nu, gaf de prelaat verder te
kennen, zuilen dé pjiesters voortgaan
gowuuo ïcjLajenröigéri
worden dé kerken gesloten', dam zul
len de> oefeningen plaats hebben in
particuliere woningen voor gesnoodig-
den en worden de priesters als
vreemdelingen" over die grenzen ge
zet, dan zTulien zij de verbanning ver
duren, liever dlan de beveleh van den
Paus niet op te volgen.
Thans is dus de strijd begonnen.
DE UITWIJZING VAN
Mgr. MONTAGNINI.
De uitwijzing van mgr. Monitagnini
(heeft .in bet Vaticaan smartelijke ont
roering gewiekt.
De „Popole Romano" zegt, „dat
-daardoor de diplomatieke gewoonten
en de sociale rechtvaardigbedd ge
schonden zijn." Het blad noemt de
uitzetting van dien prelaat een „dol-
Cbem streek van de Fransche regeering,
dié din lalla diplo-mtaiiiebe kringen
streng zal worden afgekeurd." Maar
de Kerk aal zich daardoor niet laten
afbrengen' van den weg, die ingesla
gen moest worden en kaim den strijd
strijden, die voor haar ©en levens-
quaestie is, daar het gaat om de hei
lige rechten van de Kerk.
Mgr. Montagnini wordt beschul
digd van medeplichtigheid, omdat hij
door zijne médedieelingem de priesters
ïn staat hééft gesteld die Fransche
wet van 1905 te schenden.
Hiertegen hééft, hij krachtdadig ge
protesteerd.
„Ik hen hier enkel bewaker der ar
chieven, zeilde hij. Dat is mijn eenige
rol teru Frankrijk. En niet dioor mijne
tusschenkormst correspondeert Z. H.
met de bisschoppén-. Hij doet hét
nechistreeks of dooT tusschemkomst
van dén staatssecretaris. Ik ben dus
hleeslemaal vreemd aan de overtreding
dié men. mij verwijt."
EENE PLECHTIGE VERGA
DERING.
Te Rennes had! Woensdagnamid
dag een 'plechtige vergadering plaats
in de kathedraal, waar meer dan
5000 personen aanwezig waren. Na
het lof dankte de aartsbisschop het
kapittel en de geloovigem, en zette hen
aan', hunne bisschoppen en priesters
to volgen en in ailles de voorschriften
van den Paus te gehoorzamen.
Bij het verlaten der kerk werd de
aartsbisschop toegejuicht.
EENE VERKLARING VAN
CLEMEN CEAU.
Een particulier telegram uit Parijs
aan 't Hbld. meldt nog:
„De minister-president Clemehceau
'heeft aan de delegatie van de radi
caal-socialistische Kamereroep, die
hem haar instemming kwam betuigen
met zijn kerkelijke .politiek, de ver
klaring afgelegd, dat de regeering
naast de vier, in het vorig nummer
gemelde, représaille-maatregelen een
wetsontwerp voorbereidt tot regeling
van den pubbeken eene dienst niet
meer op den basis van de wet van
1881 op openbare vergaderingen,
maar o,p den basis van dé wet van
1901 op vereeni.gingen. Middelerwijl
zal doderen dag, evenals thans in
:alle kalmte door agenten in burger-
kleeding is geschied, proces-verbaal
worden opgemaakt tegen priesters,
dié zonder voorafgaande aangifte ker
kelijke bijeenkomsten organiseeren,
d. w. z. de Mis lezen en zoo in strijd
handelen met de wet van 188L
HET ENGELSCHE LAGERHUIS
EN HOOGERHUIS.
Het regeeringsvo o-rstel om dé amen
dementen van. het Hoogerhuds op de
onderwijswet en bloc te verwerpen,
werd idioor het Lagerhuis met 416 te-
gén 107 stemmen aangenomen.
'R a ad s v e r k i ez i n g.
Een eenvoudige verkiezing dezen
•keer. Niet meer dan twee candidaten,
tot vreugde van iedereen die er bij be
trokken is.
Van de kiesvereenigingen, die nu
maar voor één keer (kosten moesten
maken en van de soesah en de uitge
ven voor een herstemming verschoond!
blijven.
Van de stembureaux, die hoe goed
willig ook, todi wel pleizieriger din
gen in hun leven kennen, dan namen
te parafeeren en biljetjes te tellen.
Van de ambtenaren op 't Stadhuis,
die nu ontslagen zijn van het taaie
werkje van 't adresseeren der stam
kaarten en 't voorbereiden van de her
stemming.
Van de candidaten zelf ten slotte,
die nu niet langer met het mes in den
•buik 'behoeven rond te loopen.
Er moesten nooit meer dan twee
candidaten voor één vacature zijn!
Maar ter zake. Candidaten waren
Mr. A. S. Miedema van de Liberale
Unie en de Vrijzinnig-democraten en
de heer A. F. J. Ndeberg, van de R. K..
«o cu-i. en ue Ltror. 'Kiesvereemgmg.
Het aantal kiezers in district II be
draagt:
Bureau Fr. Varkenmarkt 1217
Bureau Nasaulaan 1830
Opgekomen zijn in het Bureau Fr.
Varkenmarkt 581 kiezers, die 6 stem
men van onwaarde uitbrachten. Van
de overige verkreeg Mr. Miedema er
289, de heer Nieberg 286. Een verschil
dus van slechts 3 stemmen.
In het Bureau Nassaulaan versche
nen 915 kiezers. Acht stemmen waren
daar van onwaarde, Mr. Miedema be
haalde er 530, de (heer Nieberg 377.
De uitslag was derhalve, dat Mr..
Miedema was gekozen met 819 stem
men, terwijl rijn tegencandidaat er
663 verkreeg.
De laatste verkiezing in district II
ihad plaats in Juli 1905. Daar traden
toen af de heeren Van de Kamp,
Schram en Mr. Thyssen. Dien keer
werden er uitgebracht 1411 stemmen,
waarvan deze drie heeren resp. 1039..
757 en 909 stemmen verkregen. Zooala
men zich herinneren zal, bestond er
toen een combinatie van kiesvereeni
gingen, die elkanders candidaten ia
de verschillende districten overna
men. Alleen de S. D. A. P. had toen
tegencandidaten gesteld, die het even
wel in district II niet verder dan tot
274 \(Dijksterh.uis) 303 (Joosten) en 205
(Koppen) stemmen wisten te brengen.,
•Het totaal der uitgebrachte stem
men van toen verschilt weinig met nu..
To dit district schijnt 1400 1500 stem
men het normale opkomstcijfer te we
zen.
Leesmuseum.
Onze lezers zullen zich herinneren,
dat het bestuur van het Leesmuseum
een voorstel had gedaan tot ontbin
ding der stichting, ma air dat de leden
er de voorkeur aan gaven een propa
ganda-commissie t© benoemen, die
eou trachten opnieuw de belangstel
ling voor haar op te wekken.
Naar wij vernemen is de Commis
sie hierin geslaagd. Het voortbestaan
van het Leesmuseum is dus verze
kerd. Dinsdag a. s. zal zii haar rap
port uitbrengen in een ledenverga
dering, die tevens zal hebben te be
slissen over door de Commissie voor
gestelde wijzigingen in het reglement
en nieuwe bestuursleden' moet benoe
men, daar de twee periodiek aftre
dende ledén van het bestuur, de hee
lden Mr. C. G. von Reeken en J. C.
Burkens, geen herbenoeming wen-
schen.
Hofgunst.
Het Nedertain'cEsoh Tooneel gaf Don
derdagavond in den Schouwburg we
derom een voorstelling van het bek
kende stuik „Hofgunst"..
Er was een buitengewoon talrijk
pi#>li©k opgekomen, de schouwburg-
zaail was geheel bezeit.
De verzorging van hét stuk was
goed. Mejuffrouw Emma Morel, die
als altijd de rol van Emmy Hobem-
stein vervulde, werd' herhaaldelijk
toegejuicht.