NIEUWS^ en ADVERTENTIEBLAD.
24e Jaargang. No. 7253
Vwsehijnt dagelijks» behaSvs «p Z@n» ar» Feéitdager».
MAANDAG 58 FEBRUARI 1907 M.
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENT1ÊN:
pER drie maanden: *^1$F Van 15 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Wr Haarlem1.4U Haarlem van 1—5 regels /I.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Vdor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der BiJ Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 Jfr Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
franco per post door Nederland„1.65 #\IT WilSllf 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
afeonderliike nummers0.02J^ ft WfV èt «ji* n
®Sllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abüïfeementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
EERSTE 'BLAD.
AGENDA
ZONDAG 17 FEBRUARI.
Brongebouv: BöHumisciie Streich
quartettrmafinée^ 2 uur.
Brongebouw: iLohoff's bioscope, 8 u.
Vereeoiglmg: Speoialrteiten-gezel
schap 'Strengiholt, 8 uur.
iS dhOuwburg"^V olks vo orste-Himg
..Boefje".
Kleine Vereeniging: Speciaiiteiten-
voorstelling, 74 uur.
Café Smit: Café Con cert, 7-J uur.
Gehoorzaal Protestanten bond: Le
zing J. S. Go bel v. d. Bilt, 's morgens
10 1/4 uur.
MAANDAG 18 FEBRUARI.
Weid® en Werken: Voordracht.
®M ONS HEEN
No. 483.
Mevrouw Monttflore.
Van het hoofdbestuur der Vereeni
ging voor Vrouwenkiesrecht ontving
on'ze redactie het volgende bericht
over het aanstaande optreden van
Mevrouw Montefiore in ons land.
,,In de week van 24 Febr. tot 3 iMrt.
zal Mrs, Montefiore, een der Londen-
scihe suffragettes" ons land bezoe
ken. Zij zal in Amsterdam. Haarlem,
"s-Gravenihage en Rotterdam als
spreekster optreden op openbare ver
gaderingen, te beleggen door de af-
deelingen van de Vereenigimg voor
Vrouwenkiesrecht op 26, 27, 28 Febr.
en 2 'Mri-. Mrs. Montefiore heeft al
jaren als socialist© en feministe ge
streden; op de femlnd sten-congressen
van de laatste tien jaren was zij een
bekende persoonlijkheid. Zij is een
van de 'elf 'vrouwen, die de aandacht
van het publiek tot zich trokken door
haar optreden in (het Engelsc'he 'Par
lement; die door vele persorganen om
deze rieden geridiculiseerd zijn, maar
omtrent wie de bezadigde Mrs. Faw-
eett, weduwe van den Engelschen mi
nister Fawoette moest erkennen: „dat.
deze vrouwen in ide 12 'maanden van
haar agitatorisch optreden de zaak
verder brachten, dan wij1 (Mrs. F. en
haar medestanders) met onze kalme,
gematigde wijze van werken 'in 40
jaar".
Mrs. 'Montefiore heeft haar tijd en
haar geld geheel in dienst gesteld' iwou
de vrouwenbeweging; zij arbeidt voor
al om de vrouwen uit de arbeiders
kringen te ontwikkelen en te organi
se enen. Het publiek in die vier genoem
de steden van ons lanJd 'zal nu in de
gelegenheid zijn uit den mlond van
een der ..suffragettes" zeiven de lezing
te hooren van het dn Londen gebeurde;
men ®al dan .tevens zich kunnen over
tuigen of die vrouwen zijn, zooals
men zoo gaarne wil doen gelooven:
echte Ka Mossels".
Tot zoover het bericht, waaraan ik
nog uit particuliere (bron een bijzon
derheid kan toevoegen, die mevrouw
Montefiore wel niet tot een K a M o s-
3 e 1 stempelt, maar dan toch doet
zien, dat haar propaganda van ietwat
heftiigen aard is. Zij heeft namelijk
reeds eenige malen geweigerd belas
ting te betalen, omdat, zij van oordeel
dat taxation without re
present a-tion is tyranny,
met andere woorden, dat belasting
zonder vertegenwoordiging dwing-
'iaudij is. Den laats/ten keer was zij
weken lang daarvoor gebarricadeerd
Sn haar woning. 'Zij betaalt haar be
lasting steeds onder drang, namelijk
als 'haar meubelen verkocht worden.
Genoeg om te doen uitkomen, dat i
deze Londensdhe suffragette,
n dame is van vastberaden optreden
en dat zij het ons op den 27sten wel
ongezouten zeggen zal.
Wat is een suffragette? Het
woord klinkt, 'alsof de Engelschen er
geen vleiende be teekend s (aam verbin
den, maar daar het voor bijzondere
omstandigheden is uitgevonden, valt
het moeilijk, er een letterlijke verta
ling van te geven. Volgens een on
vriendelijke overzetting zou het ki e s-
r e c ih t j a a :g 3 >t e t kunnen wezen,
k i e a r e chtb e t o o g s t e r is S ets
ihupscher. Er worden mee bedoeld 'de
dames, die in het Parlement de orde
verstoorden, die minister Asquit'h
lastig welen en waarvan er eenige
gevangenisstraf (hebben moeten on
dergaan. Daaronder was ook me
vrouw Montefiore, die dus nu met een
soort martelaarskroon op Ihet hoofd
het E/ngelsdhe Kanaal komt overge
stoken. Want ia! zijn id'e twee maan
den, die haar en haar gezellinnen
door den rechter aanvankelijk waren
toegedacht, ook to.t één verminderd,
het is lang genoeg om er zich onple
zierig hij te gevoelen. Wel is waar
was, zooals we hierboven zagen, me
vrouw Montefiore aan vrijwillige ge
vangenschap ial gewend.
Laat ik, vóórdat ik iets zeg over de
suffragettes, even mee doe
len, dat in het kamp van de Neder-
landsdhe Vereeniging voor Vrouwen
kiesrecht geen eenstemmigheid
Iheersciht. De leden zijn verdeeld m
twee partijen, de bezadigden en de...
ja de minder beaaxiigden, of als men
die ouderscheiding ni'et juist Vindt,
de middenpartij' en de uitersten. De
eerste, die een Uitstekende woordvoer
ster heeft gevonden in Mej. Mr. E. C.
van Dorp, keurt het af, dat nu een
van de militante Londensdhe dames
is udtgeno'odftgd, om hier te komen
spreken, een propaganda., waarvan zij
voor de zaak die zij voorstaat, niets
dan nadeel verwacht.
Ik laat in 't (midden wie er gelijk
heeft, dat moeten ide dames zelf maar
uitvechten. Merkwaardiger is het, om
eens na te gaan wat er dan toch wel
met deze suffragettes in
Londen ds "voorgevallen. Het Maand
blad van de "Vereeniging voor Vrou
wenkiesrecht van 15 Februari geeft
daarover de vertaling van .een artikel
van zekeren heer Bernard L. Robert,
waaruit we haast den indruk zouden
krijgen, dat de dames geenerlei aan
stoot hehben gegeven, maar dat de
rechter, de minister Asquilh, de po
litie, kortom .iedereen, die tegenover
de betoogsters stond, zich schandelijk
heeft gedragen. Indertijd is dat door
de couranten anders meegedeeld;
■maar hunne mededeelingen worden
door den (lieer Robert eenvoudig weg-
geëlleboogd, zooals de Engelschen ple
gen te zeggen. ,,Ik ben," zegt hij, „tot
de conclusie gekomen, dat men van
den Engelschen sensatie jager, aange
steld als berichtgever der dailies
(dagbladen) in de woorden van onzen
onvergetelijk en landgenoot kan zeg
gen: ,,Voor en tegen schrijft hij voor
geld." Hij geeft slechts wat het pu
bliek aantrekt, hij bericht (dingen, die
zijn blad lezers versohaffen, hij streeft
er gewoonlijk niet naar om de
waarheid getrouw te blijven, wanneer
die waarheid weinig of geen sensatie
met zich brengt."
Deze 'schildering van de Emgelsohe
.pers is verre van vleiend en schijnt in
elk geval overdreven. Vooral wanneer
we nagaan, dat buAtemlandsdhe cor
respondenten toch eveneens zulke be
richten naar hunne (bladen zonden. Of
we zouden met den heer Robert moe-
t'en aannemen, idat al die journalis
ten zonder onderscheid hebben gelo
gen uit zucfht naar sensatie!
Het verhaal dan, dat Robert doet
van de lotgevallen der suffra
gettes kan bij' den onbevooroor
deeld en lezer ni'et anders geven dan
iden indruk, /dat zij niet altijd met de
noodi'ge voorzichtigheid en kalmte
zijn opgetreden. Minister Asouith bij
voorbeeld (had uitdrukkelijk verklaard,
dat hij geen deputatie van de voor
standsters van vrouwenkiesrecht
wenschte te ontvangen. „Toen werd
hem," schrijft de heer Robert, „een
deputatie 'gezonden, met het gevolg,
dat de vrouwen d'ie er deel aan na
men, gearresteerd werden." Maar nu
wil ik toch gevraagd hebben, of het
(aangaat een xegeeringspersoon, die
geen deputatie ontvangen wil, er (toch
een te zenden. Natuurlijk dat de mi
nister toen de (dames naderden, zich
Ihet ongewenschte bezoek van 't lijf
w.enschte te houden en dé politie op
hardhandige manier liet 'duidelijk
maken, wiat de betoogsters op zachter
wijs blijkbaar niet aan 't verstand kon
worden gebracht. Ec wi'l niet zeggen,
diat Minister Asquith goed of verstan
dig deed met geen deputatie te willen
ontvangen, maar toen hij zich een
maal in dien geest had uitgelaten,
was het 'onbehoorlijk en in strijd met
de openbare orde, om (hem er een op
te dringen.
Niet .anders is het met da betooging
in het Lagerhuis. Toen de betoogsters
daar in de lobby (het-voorportaal
waar het publiek toegang heeft en
men gelegenheid heeft op parlements
leden te wachten) op leen daartoe ge
dane vraag van den eersten Minister
ten antwoord 'hadden gekregen, dat
deze niets voor hen doen kon, stond
Miss Eawthorpe op en wilde de 'aan
wezigen toespreken. „Mannen die
stemrecht hebt en vrouwen, die geen
stemrecht 'hebt..." begon zij, maar
verder kon zij niet gaan. De politie
vatte haar aan en bracht haar weg.
En nu wil ik graag gelooven. dat geen
van de betoogsters hij deze of bij een
andere gelegenheid heeft ge krabt, ge
beten, geschopt of gespuwd, zooials
haar ten laste wordt gelegd, ja zelfs
dat de politie bezadigder had kunnen
optreden dan zij gedaan 'heeft, idiat
het openbaar gezag geen betooging in
het (Parlementsgebouw verkoos te
dulden, is voor onze Nederlandsclhe
begrippen zoo duidelijk mogelijk.
Waar zou het heen, vraagt ens nuch
ter verstand, wanneer maar ieder die
zijn zin niet krijgt, in de voorhal van
het Parlement aan 't redevoeren gaat!
De spreekwoordelijk geworden
kalmte van het Angelsaksische ras is
hiler blijkbaar voor een poos afwezig
'geweest. Want die suffragette s
zijn maar niet de eersten de besten.
De dochter van den beroemden Cob-
den is er onder, een oudie, zeer statige
dame, (Mevrouw Despard, de zuster
van een bekend generaal, Edith Mar-
tyn, lector 'in mathematica, Miss Syl
via Pankhurst, schilderes en teekena-
res, en /anderen.
Of er geen uittarting ligt in de ma
nier waarop zij' 'de politie dwongen
haar te arresteeren, door vlak buiten
het Parlementsgebouw redevoeringen
te 'houden (wat verboden is)?
En men ds er nog niet. Miss Pank
hurst heeft voorspeld, dat als het
vrouwenkiesredht deze maand in Biet
Parlement besproken wordt, de vrou
wen niet bij dozijnen, doch bij hon
derden gevangen gezet 'zullen worden.
'De heer Robert vindt in dat alles
blijkbaar niets verwonderlijks. Hij
herinnert er a/an hoe in 1832 de man
nen hun toenmalige regeering dwon
gen, hun het (kiesrecht te verleenen.
,,In Bristol 'Staken zij het stadhuis
in brand, het paleis van den bis
schop, drie gevangenissen, vier tolge-
bouwen en 42 huizen en winkels. Tal
rijke branden werden gesticht in de
buurten van. Bradford, Cambridge,
Canterbury ien Devizes. In Bristol
werd een man veroordeeld opgehan
gen te worden, in Nottingham drie.
De Bisschop van Lichfield was haast
vermoord (en de Aartsbisschop van
Canterbury werd aangerand, belee-
digd, bespuwd, en werd met groote
moeite gered uit de handen der gil
lende, vloekende en schreeuwende
menigte. De suffragisten uit dien tijd
trachtten verschillende kathedralen en
bisschopspaleizen tie vernielen. Alge
meene stakingen werden georgani
seerd en het volk Wapende en oefende
zich in 't geheim. In Wales werden
negen mannen ter dood veroordeeld
In Londen, Bradford, York, Sheffield,
Liverpool, Chester, Taunton, Dphham
en in verscheiden landere steden wer
den velen veroordeeld tot langen tijd
dwangarbeid. Op deze wijze kregen de
mannen hun kiesrecht."
't Kanv dunkt me, geen goede zaak
zijn, die met zulke voorbeelden moet
worden toegelicht.
J. C. P
(NASCHRIFT. Men heeft uit niéuwe
berichten kunnen zien, dat de dani.es
de daad bij het woord hebben ge-
Buitenlandsch Overzicht
DE VERKIEZING IN RUSLAND.
De "hoofdcommissie der Russische
kadettenpartij is voornemens als
voorzitter van de Rijksdoema voor te
■stellen professor Marian Kowalewsky
en als vice-voorzitter vorst Paul Dol-
goroekof.
EENE GEHEIME REACTIONAIRE
ORGANISATIE.
Een zeer ernstig bericht ernstig
voor de ontwikkeling der toestanden
in Rusland wordt uit Petersburg
gemeld.
Reeds weken geleden had het Mos-
kousche K.-D. blad „Now" eenige ar
tikelen gewijd aan de werkzaamheden
eener geheime reactionaire organisa-
'ie, die den naaim draagt: „Centraal-
bureau der gecombineerde Adelsveree-
nigingen". In de Adelsvergadering te
Nisjni Nowgorod had de leider van
dit bureau, de heer Sybin, mededee
lingen over die werkzaamheid gedaan,
en daarin gezegd: dat (het centraal-
bureau de ontbinding van de eerste
Doema had doorgezet bij de regeering;
later de opneming van Sjipof, graaf
Heyden, prins Lwof en anderen |n het
ministerie veihindèrd en ten slotte tot
■de instelling der veldkrijgsraden de
aanleiding had gegeven. Toen het
blad „Now" deze mededieielingen. pu
bliceerde, Werden die toegeschreven
aan overdrijving van de zij der der K.-
D. leiders of aan grootspraak van
den lh eer Sybin.
Maar sedert zijn de geheime rap
porten van dat ceoitraal-bureau door
een „onbescheidenheid" aan verschil
lende bladen toegezonden; en nu blijkt
bet duidelijk, dat alles wat in het af-
geloopen jaar gebeurd is op reactio
nair gebied, werkelijk op aandringen
van de gecombineerde Adelsvereenl-
gingen is gedaan.
Mooie toestanden voorwaar!
HET (GEVAL TSCHERMIAK.
De zaak „Olof Wijk" neemt een
steeds tmeer raadselachtige wending.
Het onderzoek heeft uitgemaakt, dat
de lading lucifers volkomen onge
schonden is. F osfor-uitwasemingen
kunnen onmogelijk de oorzaak zijn
gpweest. De kapitein en alle passa
giers, ook de koks, zijn onpasselijk
geweest bij de afvaart.
Te Götebor.g idwaalde een kerel op
hiet schip rond, die verjaagd moest
worden. De veronderstelling is nu, dat
d'ie kerel het voedsel (heeft vergiftigd
om den terrorist Tsöhermiak te doo-
den, wellicht op last van de Russi
sche politie. De algemeene raad van
de Belgische werkliedenpartij (heeft
het onderzoek in handen 'genomen. De
Zweedsche consul vroeg aan de Bel
gische justitie 'een onderzoek fin te
stellen naar het drama. Dit gebeurde
echter op een Zweedsch schip ien in
zee, zoodat (het Belgisch gerecht niet
tussolienbeiden. komen kan.
Het schip zal nu naar Gothenburg
terugkeeren.
Dan neemt de Zweedsche justitie de
zaak in handen. Intussohen fis al naar
Gothenburg geseind: om den man op
te sporen, dien men op de Olof Wyk
gevonden heeft, toen het schip al on
derweg was en dien mien met den
loods aan wal (heeft laten gaan. Hij
sprak gebroken Zweedsch en wat En-
gelseh. Zondag wordt Tsjermiak te
Antwerpen begraven.
DE KERKELIJKE STRIJD
IN FRANKRIJK.
Onder leenig verzet, heeft de onder
prefect van Montfort met de hulp van
gendarmes het seminarie te St. Meen
bij Rennies ilaten ontruimen. Er w
den een paar menschen, o. a, een wet
houder, die de politie te lijf gingen,
in (hechtenis genomen.
Tot do priesters 'die 'aanzegging ge
kregen (hebben, om hun pastorie te
verlaten, behoort ook de kanunnik
Gadenne, pastoor te R-aches, die in
April 100 jaar wordt.
CLEMENC EAU TREEDT
NIET AF.
Aan het Fransdha ministerie van
binnenlandsohe zaken heeft men zich
gehaast de geruohten aangaande de
aanstaande aftreding van Clemen-
ceau, tegen te spreken en gisteren
heeft Briand den zieken premier een
bezoek gebracht
RAISOELI s VERVOLGING.
De oproerige stammen van Noord-
Marokko, die onder den indruk van
het optreden van het regeeringsleger
onder den minister van oorlog El Geb-
bas heel wait_kakner geworden wiaren
en zelfs neiging toonden zich onvoor
waardelijk te onderwerpen, zich over
te ge yen op genade of ongenade, krij
gen alweer (berouw, de tijd van rust
en werkloosheid heeft hen tot andere
gedachten gebracht en Raisoeli, die
reeds alleen en verlaten werd gehee-
ten, herovert zijn deerlijk gedaald en
invloed, hij moet er zelfs in geslaagd
zijn een aantal stammen weder tot
een vergelijk te doen komen tot een
gemeenschappelijk optreden. De Beni-
Arros, de Beni-Tder en de Beni-Gaffat
zullen hun strijd tegen de regeerings-
troepen"hervatten; de kaïd Zellal (heeft
allen invloed verloren.
De mahalla wordt gezegd zich tot
een krachtigen aanval voor te berei
den en Mac Lean, die de mahalla be
geleidt, is reeds naar Fez vertrokken
om nieuwe instructiën voor El Geb-
bas.
Stadsnieuws
Politievel*)© enigdng.
In de Politiebode vinden wij het
jaarverslag van de Haarlemsohe Po
litie-Vereeniging „Verbetering zij' ons
Streven," waarin de. eerste Secr. de
heer L. P. Kersten meedeelt, dat hij
als zoodanig wenscht af te treden.
De Vereeniging verkeert in een toe
stand >van bloei, zij telt 2 eereleden,
145 donateurs, 23 donatrices en 49 per
sonen, d'ie ineens een bedrag in haar
kas (hebben gestort. Acht nieuwe leden
traden toe, 2 verlieten den dienst en
een is wegens wanbetaling der con
tributie geroyeerd. Aan enkele leden
zijn bij ziekte' versterkende middelen
gezonden ter waarde van f 93.71. De
kas bezit een saldo van f 768.32.
Op het door en namens de Vereeni
ging gedaan verzoek d.d. 28 Juni 1906
aan dén Commissaris van Politie, ter
verkrijging eenèr betere dienstrege
ling, meerderen rusttijd" na surveil
lance, meerdere vrije dagen, vrije ge
neeskundige hulp 'en medicijnen en
andere daarbij vervatte gedane klei
ne verzoeken, waarvan d.d. 28 Juli
1906 den Burgemeester dezer gemeente
•mede afschrift is toegezonden, werd
nog geen antwoord verkregen.
In het bijzonder wordt dank ge
bracht aan Mevrouw (Hazerswoude en
ten slotte opgewekt tot ijver en
pli chtsbetr achting niettegenstaande
voortduren den tegenspoed en zware
diensten.
BROOD EN KOFFIE.
Deelnemers op heden: 768 kinderen
en 264 volwassenen.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID.
De tentoonstelling van Indische
kunstnijverheid beeft algemeene be
langstelling gewekt, zoodat Ihet bezoek
zeer talrijk lis. De teekenimgen voor
toegepaste kunst, vervaardigd door
de leerlingen der aa/n het Museum ver
bonden school blijven nog eenigen
tijd in 'het trapportaal tentoongesteld.
Een© hefiito onstelling van oude
weefkunst is in voorbereiding, terwijl
dezen zomer een keuze tentoonstelling
van artistiek drukwerk zal gehouden
worden.
Zondag ds de toegang kosteloos.
R. Vermeu 1 e n Hz.
De heer R. Vermeulen, directeur
van (het Stads- Ann en- en Ziekenhuis
het zoogenaamde „buitenhuis"' aaai
den Schotersingel die reeds gedu
rende langen tijd ongesteld was, :s
Vrijdagavond half acht overleden.
In hem verliest deze inrichting een
zeer bekwaam directeur en 'die ver
pleegden een vriendelijken bestuur
der. De overledene bereikte den ou
derdom van 62 jaar.
Vroeger was hij hoofdonderwijizer
te Warns in Friesland, maar werd bij
raadsbesluit van 6 April 1881 aange
steld tot de zooeven genoemde functie,
die hij op 2 Juni aanvaardde.
Verleden zomer vierde de heer Ver
meulen dus zijn 2-5-jarig jubileum als
zoodanig.
De groote belangstelling hem toen
.betoond, was wel een bewijs, boe zeer
zijn werken werd gewaardeerd.
Naar wij vernemen zal de begrafe
nis plaats hebben Dinsdag te 1 uur
op de algemeene (begraafplaats aan
den Scihoterweg.
Luit. N i x.
Een onzer correspondent.en schrijft:
Bij iden gevonden hoed van den nog
altijd vermisten luitenant Nix, lag in
de nabijheid een© halve flesdh, welke
voor drievierde deel gevuld was met
cognac.
E 1 d e r i ng-K w a r t e t.
Dit kwartet, eigenlijk Gürzenich
Kwartet e*enaamd, naar het bekende
Keulsche muziekgebouw, waaraan
(het verbonden is, komt zich dezer da
gen h.ier laten hooren. Onze landge
noot. Bram Eldering is er de eerste
wolist van en vóór ons liggen ver
schillende recensies, waarhij de uit
voeringen van het viertal zeer wor
den geprezen.
DR. VAN DEN BRINK
IN DE S. D. A P.
Vrijdagavond had de Haarlemfeche
afdeeling der S. D. A. P. een openba
re vergadering belegd in de Ver
eeniging".
Voor ©en vier- a vijfhonderd perso
nen, waaronder ook eenige vrouwen,
trad als spreker op de gewezen P.. K.
priester Dr. Jan van den Brink, die
als onderwerp gekozen had..Een
nieuwe wereldbeschouwing".
Hiermede wilde deze spreker aan
duiden de geest, die oprijst uit de
ontwakende arbeidersklasse. Lang
zijn de arbeiders door het kapitalis
me onderdrukt, maar eindelijk wor
den de slavenboeie® verbroken en d«
vrijheid teruggeëischt. Er lcomt leven
in de vroeger gedwee-dragende mas
sa, omdat de slaven het tijdstip zien
naderen, dat ontwikkeling en bescha
ving ook hen zal opheffen tot een
meer menschwaardig bestaan.
De sociaal-democratie heeft dat
nieuwe, jeugdige, frissdhe en bemoe
digende leven gebracht, en gaat nog
steeds voort, dat te doen.
De groote opkomst dezer vergade
ring i§ voor spreker een bewijs, dat
de idee ook in Haarlem veld' wint. Ik
hoop zoo zeide Dr. v. d. Brink
dat liet spoedig zoover zal komen, dat
gij, burgers van Haarlem, het oud-
liberalisme; dat gij nu nog afgevaar
digd hebt naar het Parlement, ver
vangt door de jeugdige kracht van de
sociaal-democratie. (Applaus)
Ik spreek aldus vervolgde de
sprekerhier in ©en Vergadering
der S. D. A. P. In die partij, moeten
dan ook all© arbeiders zijn, afge
scheiden van elke godsdienstig© par
tij of kleur, want het is h u n partij.
Behalve de arbeiders in den alge-
in eenen zin, ook de z. g. n. hoed en-
pro let, ariërs en de kleine burgerman*
Hun aller belang eisefht, dat zij
zich verzotten tegen de overweldiging
van liet kapitalisme. O. mocht dat be
sef bij allen doordringen, zoo spoedig
mogelijk. Maar, na langer of korter
tijd zal het gebeuren. De reus zal
eenmaal opstaan, en met groote
kracht het recht der. Verdrukten
eiscihen.
Ter verhaasting van die stond, is
het ncodig, dat alle arbeiders ver-
eenigd zijn in één organisatie, want
verdeeling in vele groepen geeft
krachtsversnippering. In de een
dracht liet. onze kracht(Applaus).
De strijd der arbeiders teekenend e,
betoogde spreker, dat de S. D. A. P.
zich niet steLt tegen het geloof.
De politieke actie behandelende,
noemde spreker verschillende over
winningen reeds behaald. Maar er is
nog veel te doen, o. a. afschaffing
van nachtarbeid voor bakkers, betere
regeling van het woningvraagstuk,
o uderdo ms-pension meering en alge
meen kiesrecht.
Vooral het algemeen kiesrecht is
ncodig. Bezitten de arbeiders een
maal dat eerste burgerrecht, dan zui
len ze ook gewis andere afgevaardig
den naar het Parlement sturen, dan
komen er ware volks'vertegenwoordi
gers Dan zullen de verminderingen
der militaire lasten niet belet wor
den, zooals nu door het clericalism©
in de Eerste Kamer. Integendeel, de
wereldvrede, waarnaar gesnakt
wordt, zal verzekerd zijn, wanneer
het volk over oorlog of vrede te be
slissen heeft. De organisatie brengt
de vredesengel, omdat zij zich kant
tegen het kapitalisme, dat nu nog het
leger heeft ter bescherming van zijn
macht.
Enkele keerem wérd de rode van
Dr. v. d. Brink door applaus onder
broken.
Van de gelegenheid tot debat
wenschte geen der aanwezigen ge
bruik te maken.
Door den voorzitter, den heer Joos-
ten, werd den spreker dank gezegd
voor zijn rede.
Aan den uitgang van de zaai werd
gecollecteerd voor de stakets te
Rijssen.
•NIEUWE SCHOOLVE'REENIGIN'G
In verband met het bericht am de
courant van 17 Jan. j.l. meldende de
oprichting eener Schoolvereemiging in
liet Schoterkwartier tot stichting van
eene dir. school met den Bijbel, aan
gesloten bij Ghr. Nat. Schoolonder
wijs, iheeTtlheT bestuur in zijn© ver
gadering van gisteren de function
verdeeld als volgt:
le Voorzitter: E. de Graaff. Gen.
Cronjéstraat 50; 2©yoorz. W. Ven erna,
Kritaingerstr. 5; le secretaris: J. Slot,
Pros. Steynstraat 63; 2e secr.: F. Guil-
laume Wzn., Gen. Cronjéstr. 77 r.le
penn.: Amdr. Visser, Paul Krugerstav
13; 2e Penn. J. J. Sohreuder, Kritzin-
gerstr. 3; Commissaris: A. J. C. Stam,
Goetzeestraat 7.
