Weerbericht.
MEDEDE EIÜNGHN VAN iHET
KONiMKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm, 10.50 uur).
De Bildt, 16 Februari.
Hoogste baxxxmeteTstand 773.6 mM.
ie Horta (Azoren); laagste 726.9 m.M
te Haparanda (Oostkust Zweden)
Verwadhting tot den avond van
17 Februari:
Wind: meest matige N.W. tot W.-
wind.
Gesteldheid van de lucht: zwaar
bewolkt, mogelijk neerslag.
Temperatuur: iets kouder.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
uur 762 m.M. Neiging tot vooruitgang.
Vorige stand te 2 uur 765 m.M.
Barometers en Thermometers
Ruime keuze. Prima afwerking.
JOH. M. SCHMIDT, Zijlstraat 85.
Thermometerstand
te Haarlem.
Zaterdag 16 Februari.
Hoogste gisteren. F. 38»
Laagste heden nacht F. 36o
Hoogste hedenmiddag 2 uur F. 40"
GOUDEN JUBILEUM C. J. GONNET.
16 Februari 1857 trad een veertien
jarige knaap, Cornells Jóhannies Gen-
net, als klerk in dienst op de Ge-
meente-secretarie. Door ijverig wer
ken en vlijtig studeeren heeft deze
jeugdige gemeente-ambtenaar zich
opgewerkt en vervult na een halve
eeuw de gewichtige ambten van ge
meente-ar chi varis, provinciaal-airehi-
varis en rijks-archivaris. Dat deze be
vorderingen niet zonder moeite en
strijd verkregen werden, bleek uit
een artikel, dat wij vroeger plaat
sten, waarin de levensloop van den
heer Gonnet beschreven werd. De
Hmaap. die bij don aanvang van zijn
Icopbaan niets anders dan de gewo
ne lagere school dooriOopen had,
moest door zelf-studie deze leemte ge
heel aanvullen.
Heden was het dus 50 jaar geleden,
dat de heer Gonnet in gemeente
dienst trad zeker een zeldzaam ju
bileum.
Hoewel in den laatst en tijd de offti-
cieeïe huldiging van jubileerende ge
meente-ambtenaren blijkbaar afge
schaft is. heeft het den wel will enden
en kundigen archivaris niet aan be
langstelling ontbroken.
Toen hij hedenmorgen om onge
veer half elf in zijn werkkamer op het
jStadhuis kwam, vond hij daar op
zijn schrijftafel een fraaie bouquet
en eon plaat, de eerste een attentie
van de boden en concierge, de laat
ste een geschenk van een gemeente
ambtenaar.
Zoolang de heer Gonnet op het
Stadhuis bleef, werd hij bezocht door
collega's, gem een te-ambtenaren, die
'hem allen hartelijk dei 'hand drukten
en complimenteerden met dezen voor
hem zoo gedenkwaardigen dag.
JLn deze kameraadschappelijke ge
sprekken dankte de jubilaris voor
deze belangstelling. Iïij toonde zich
zeer onder den indruk. Maar, zoo zei
hij tegen een zijner collega's, op
zoo'n dag rijzen ook weer treurige
herinneringen op, die enkele o ogen
blikken de aangename aandoeningen
verdringen. Er zijn ere in dien lan
gen tijd' zoo velen heengegaan, aan
wie ik zoo veel te danken heb. aller
eerst aan Dr. B. W. Hoffmann, Mr.
A. J. Enschedé en anderen.
Door de heex-en J. D. Rutgers van
dei- Loeff, W. P. J. Ovenneer, F. II.
Benraadt, en A Steenkist, vormende
het personeel der Stadsbibliotheek,
werd den jubilaris een albuun met
'10 prachtige fotographieën laamgebo-
den, voorstellende verschillende inté
rieurs van ibet oud-archief, bibliotheek
en Prinsenhof, Ihet gebouw .waarin de
Iheer Gonnet gedurende een halve
'eeuw zijn dagelijkscbe werkzaamihe-
'den verrichtte.
Ook bezocht de iheer Gonnet in den
•loop van den morgen nog het Provin
ciaal en ihet Rijksarchief. Ook daar
complimenteer d en de (ambtenaren
(h'em zeer (hartelijk.
Heden Zaterdag en morgen Zon
dagmiddag ontvangt de lieer Gonnet
ten zijnen huize aan de Paviljoens-
laan.
Zeer zeker zullen nog velen van deze
gelegenheid gebruik maken om den
jubilaris te huldigen en hun belang
stelling te toon en in zijn feest.
ORGELBESPELING
in de Gx*oote of St. Bavokerk te Haar
lem op Dinsdag 19 Februari 1907, des
namiddags van 1—2 uur, door den
heer W. Bzeaunan.
Programma
1. Concert op. 4 No. 4, Handel.
2. Rhapsodic No. 1, O. Saint-Saëna.
3. Sonate, J. A. v. Eijken.
a. Moderato.
b. Andante.
c. Intermezzo.
d. Finale.
4. Offertoire, Tlx. Dubois.
5. Pox Bobiscum, Schubert.
In het doudhebadhuis aan den Kou-
denhdTtn zijn dn de afgeloopen week
genomen 389 baden, in dat aan het
Leddscfiepleln 817.
DE'KLEINE VEREENdGING.
Zondag treedt er een specialiteiten-
gezelschap in de Kleine Vereeniging
op. waaraan o.a. medewerkt de be
kende HollandsChe soubrette Louise
Fleuron.
Avoudreceptie.
De Commissaris der Koningin eu
mevr. Van 'IHenhoren zullen hun
tweede avondreceptie houden Donder
dag 21 Februari.
Gevonden voorwerpen:
Een medaillon met portretten, eeni-
ge spaarbankzegels, een diensiiboden-
muts, een protestant vragenboekje,
een handmof.
Opgedragen.
Naar wij vernemen is de levering
van 30 waggons hardste enen trottoir
banden voor de gemeente Haarlem
opgedragen aan den heer G. de Mum-
nik, steenhouwer, Brauwei'skade.
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Dat eisdbt verbetering.
In tegenstelling met andere plaat
sen, waar bij verordening het ledi
gen van beerputten is verbaden op
den dag, vooral in de bebouwde kom
der gemeente, 'is men thans op klaar
lichten dag op de Leidschevaait nabij
do Schouwtjeslaan, dagelijks bezig
met dergelijke werkzaamheden, zeer
ten ongerieve van de omwonenden,
die hierdoor genoodzaakt zijn dieu
ren en vensters gesloten te houden
wegens don verpestenden en ondxa-
gel ijken stank, die er door wordt ver
oorzaakt.
Brutaal.
Door de politie zijn opgespoord twee
personen genaamd J. S., metselaar,
en S. C. P., los werkman, wegens het
zonder toestemming van don eige
naar omver zagen van een tep in een
van de bosschen aan de Z andvoox*t-
sche laan met het doel om zich be
doelden boom toe te eigenen.
BENNEBROEK.
Bijna verdronken.
Het zevenjarig zoontje van Koper
waagdie zich Vrijdagmiddag nog op
bet ijs van .die Bennebroekervaart met
het gevolg, dat ihij er door zakte. Het
mocht den knecht van den slager
KöhiLer gelukken het kind nog levend
op het djroge te brengen.
HAARLEMMERMEER.
H. F. BULTMAN.
De toestand van het Eerste Kamer
lid Bultman is naar aan „Het N.
v. d. D." gemeld wordt zeer verer
gerd. De zieke is ijlende.
Een hoogleer aar uit Amsterdam is
geraadpleegd.
Wat zelden in Haarlemmermeer
plaats vindt, gebeurde Vrijdag j.l. a>l-
llxier. De verlatene vrouw Verpleeg,
wonende .op het Kavel in de nabijheid
van Nieuw-Vennep, weid met haar
'kind uit de gehuurde woning verwij
derd en met haar inboedel op den pu-
blieken weg gezet.
Nog altijd is er van dien diefstal met
inbraak bij D. v, Wieringen aan den
IJweg te Haarlemmermeer bij de po
litie niets bekend. Thans is ontdekt,
dat bij 't ontruimen van stroo in de
nabijheid van den berg gevonden zijn
2 doozen met 'kinderkleederen. Waar
schijnlijk geborgen om ze later te ha
len, waarin ze werden verhinderd'
door de waakzaamheid der bewoners
en politie.
BEVERWIJK.
Dr. Rutgers van der Loeff. predi
kant alhier, heeft aan de gemeente
bekend gemaakt, dat hij den lsten
Juni a. s. zijn ambt zal nedei'leggen,
om redenen van geheel persoonlijken
aard1.
Wij vernemen, dat hij voor de pers
zaJ gaan werken en zich gaat vesti
gen te Haarlem.
(P. B.)
MOORDAANSLAG TE OSDORP.
Hedenmorgen 6 uur is alhier een
moordaanslag gepleegd. De bejaarde
veéhouder J. Does is aangevallen en
met een mes twee sneden in 'den (hals
toegebracht; badend in zijn bloed is
hij gevonden; tot bewustzijn gebracht
kon hij enkede inlichtingen geven.
Als vermoedelijke dader is door den
dief-veldwachter Verplamke aange
houden de 48-jarige Traksel, die de
grootste onverschilligheid betoonde.
BESCHADIGING SCHUTSLUIS.
Men meldt uit LTmuiden, dato 15
Februari
Het Engelsche stoomschip „Win
nie", komende van Zaandam en be
stemd voor Methil, heeft bij liet
schutten schade veroorzaakt aan een
der eb-deuren van de groote schut
sluis te IJmudden. Na borgstelling ad
f 1200 heeft de „Winnie" de reis voort
gezet.
ZANDVOORT.
De heer Koppelaar. Commies H. S.
M., van Rijssen, ds werkzaam gesteld
■aan het station H. S. M. alhier.
Binnenland
DE MINISTERIEELE CRISIS.
Naar „Het Volk" verneemt, wordt
met de heeren Tydeman, Kamerlid
voor Tiel, en Van Leeuwen, burge
meester van. Amsterdam, onderhan
deld over de vorming van een nieuw
ministerie.
DE HEER TH. M. KETELAAR.
Naar de Tel. uit goede bron hoort,
heeft de heer Th. M. Ketelaar, nu hij
benoemd is tot arrondissements-
schoolapziener, het voornemen om
zijn functie als secretaris van den
Bond van Nederlaxidsche Onderwij
zers neer te leggen, wijl hij deze
functiei niet vereonigibaar acht met
het ambt van schoolopziener.
WERKLOOSHEID TE
HILVERSUM.
Het totale bedrag, dat nu is inge
komen, beloopt met de gelden van 7
tot en met 14 Febr. f 4640. Nog gere
geld wordt met steuülijsten ondier de
arbeiders zalf gewerkt, terwijl de ga
ven van .particulieren nog steeds blij
ven inkomen. Niet alleen wordt thans
uitgekeerd aan weoMooaen als be
paalde ondersteuning, /doch men helpt
thans ook aan reisgeld om elders
werk te bekomen.
EEN ADRES.
Onder de ingezetenen van Amster
dam circuleert een adnets aan dien
burgemeester, waarin verklaard
wordt, dat zij zij/n heengaan zouden
beschouwen ais earn ramp voor de
stad.
HONDSDOLHEID.
De burgemeester van Utrecht heeft
bevolen, dat honden gedurende vier
maanden gemuilkorfd moeten zijn,
wegens vrees voor hondsdolheid.
DE VERMOORDE VELDWACHTER.
De commissie, die geld vraagt voor
de weduwe van den vermoorden veld
wachter te Mill en haar acht jonge
kinderen, schrijft, dat ze zeeir dank
baar is voor die tot 'dusver ondervon
den medewerking.
Binnenkort zal de lijst der ingeko
men giften gepubliceerd worden.
Er komen echter nog dagelijks gif
ten in, izoodat die lijst nog niet geflo
ten kan iwordetn.
De commissie zou er zich zeer in
verheugen, wanneer zij aan de wedu
we en kinderen uit die ontvangen bij
dragen een nieuw huisje met land
zou kunnen geven.
IN GIJZELING GESTELD.
Men meldt uit Middelburg
Bij de behandeling eemer strafzaak
voor de rechtbank 'alhier weigerde
Vrijdag een getuige wiegems geloofs
overtuiging dien eed af te leggen. Hij
werd in gijzeling gesteld en naar hei
huis van bewaring overgebracht, ter
wijl de betreffende zaak geschorst
werd.
VERBRAND.
Donderdagavond is in hiet Zieken
huis te Rotterdam opgenomen dJe 41/2-
jarilge J. M. van E., die din de ouder
lijke wonling, door het iin brand ge
raken van haar Meertjes, vreeselLi.iike
brandwonden over baai' geheele li
chaam had bekomen.
Vrijdagmorgen overleed de kleine.
Viiijdiagvoormï ddalg is per rijtuig
naar het Ziekenhuis te Rotterdam
vervoerd eene 18-jarige dienstbode,
W. J., die onder het stof afnemen
van dien schoorsteenmantelmet haar
schort te dicht bij een brandenden
haard kwam, zoodat hare kleereux
vlam vatten en zij vrij ernstige
brandwonden aan beenen >en rug op
liep.
- VERDRONKEN.
Te Ossendreoht (N.-Br.) is van den
beer Oh. P'h. eene kudde van 150
schapen, die op de schorren graas
de, door 'het water overvallen. Allen
zijn verdronken.
MARTIN WOLFF.
Hedennacht is in den oudeiviom van
61 jaar te .Amsterdam overleden de
beeft' Martin Wolff, oprichter en di
recteur der Kiosk-onderneming.
DROEVIG.
Op den Catherijnesingel nabij de
Nic. Beetsstraat te Utrecht, verwekte
Donderdagavond de 20-jarige F. v. d.
E., wonende aan den Jutfaaschen
weg, een volksoploop, doordat hij een
meisje lastig viel, en een student, die
hem op het onbetamelijke hiervan
wees, op een pak slaag traoteerdie,
evenals een official" van gezondheid
in uniform.
Door de brugwachters is hij hierop
aangegrepen en naar den politiepost
aan de Tolsteegbrug overgebracht,
alwaar aam het licht kwam, dat de
man iniet heel best hij het hoofd was.
Aanvankelijk wilde hij zijn naam
niet opgeven en ten slotte veiklaardle
hij „Jezus van Nazareth" te zijn. Men
slaagde er echter in. naam en adres
uit te \isschem en daarop i s (hijna
eenigszins gekalmeerd te zijn, met
zijne moeder vertrokken.
Het gebeurde had eeax grooten
volksoploop ten gevolge.
(U. D.)
BELANGRIJKE DIEFSTAL
VAN DIAMANT.
Vrijdag zijn ten nadeel e van den
diamantslijpers-patroon Schreuder
door een zekeren Van P., schijven-
schuurder. uit de diamantslijperij in
de Ververstraat te Amsterdam, 19
stuks Iooden doppen ontvreemd,
waarin diamanten gevat waren van
groote waarde.
De politie heeft de zaak in handen.
Men verwacht, dat de dader zich naar
het buitenland heeft hegeven met den
buit. (Tel-)
ONGELUKKEN.
Te Bloemendaal is het 8-jarig zoon
tje van den heer Van Erk, dat zich
nog op het ijs waagde, daar doorge
zakt en verdronken.
De 45-jarige arbeider W. Mennink
te Rlieden, was Woensdagmiddag be
zig op de steenfabriek de Mugge-
waard van de firma Amtz en Van de
Loo met het afgraven van grond,
toen plotseling een groote massa be
vroren aarde naar beneden stortte en
'M. er geheel -ander bedolven werd.
Dadelijk werd alles in het werk ge
steld om den ongelukkige uit zijne
hachelijke positie te verlossen en vx*ij
spoedig was de aarde verwijderd,
doch de man verkeerde in bewusteloo-
zen toestand.
Naar zijn woning vervoerd, weid
onmiddellijk een geneesheer geroe
pen, die constateerde, dat de beide
beenen geheel verlamd waren en de
man waarschijnlijk voor altijd, het
gebx-uik er van zal moeten missen.
Hij heeft een behoeftig gezin met
drie kinderen.
(Amh. Ct.)
Donderdagmorgen viel bij het boo-
mensnoeden te Egmond' de werkman
P Verduin uit een boom met het ge
volg, dat de man een been en een
paar ribben brak.
Vrijdagmiddag is tussöhen Renkum
en Heteren uit den Rijn opgevischt
het lijk van den 21-jarigen D. uit
Heteren, sedert erikeie weken ver
mist. D., die niet normaal was, moet
per ongeluk te water zijn geraakt.
BRANDEN.
Bij, S. Uiterwaai, Ringdijk te Haar
lemmermeer, ontstond Donderdag
nacht brand in een schuur. Deze
brandde geheel af. Ook een paaird
werd' een prooi dier vlammen. Verze
kering dekt de schade.
Vrijdagmox-gen brak plotseling
brand uij, te Teteringen in de hofste
de. bewoond door J. Reijntjes. Het
buis brandde tot den grond toe af,
niets werd van den inboedel gered,
twee varkens vonden den dood in de
vlammen.
DE INKTGOOIER.
Donderdagavond, bij het uitgaan
van het Concertgebouw te Amster
dam, deed zich weer een geval voor
van (het bekladden van een lichten
dames-avondmantel met een vloieistof,
bestaande uit een mengsel van~wa
gensmeer en inkt. Dit keer was da
kleur van 'dien inkt rood. De z.g. „inkt-
gooier" schijnt dus van variatie te
'houden.
„DE GOKBODE".
Men meldt 'aian L. en V.:
Een aardig bewijs voor 't feit, dat
ook in Leiden door studenten druk ge-
hajzardeerd Wordt, blijkt hieruit, dat
op 8 Febr. j.l. door een club studenten
een blaadje in conrantenformaat is
verspreid, getiteld: „De Gokboidia",
weekblad' voor 't hazardeerenJd deel
der natie. Hierin komen vele geestige
kwinkslagen op het hazardspel voor.
Julius Caesar izou een standbeeld
krijgen >als uitvinder van het Rano-
spel, door zijn woorden „de teerling
is geworpen.
Sinlds de veiiclezingen in Dudtsdh-
lanid zou bij' hét rouge ou noir",
„nedr" de meest gewensebte Mot
zijn. Velen zouden „rood" door
blauw' /vervangen willen als atten
tie voor de liberale partij,
STAATSEXPLOITATIE
VAN SPOORWEGEN.
Uit een overzicht in het Tijdschrift
ider Maatschappij van Nijvlehhleid,
blijkt, 'dat vóór staatsexploitatie van 1
spoorwegen zich verklaard hebben: de
departementen der Maatschappij ^Arn
hem, Deventer Dordrecht, Utrecht en
Zwolle, en daartegen: de departemen
ten Amsterdam, Breda, Delft, Haar
lem, Hengelo, Rotterdam en Zaan
streek.
Rechtszaken
MEINEED.
De rechtbank te 'Middelburg heeft
F. F., arbeider te St. Jansteen, over
eenkomstig de vordering van het O,
M., wegens meineed1 'Veroordeeld tot 1
jaar gevangenisstraf, met mindering
van het voorarrest.
BJÖRNSTJERNE BJöRNSON OVER
HET STRAFPROCES.
Een der laatste nummers van de
„Frankfurter Zeitung" bevat een feuil
leton van IBjörnstjerne Rjömson,
waarin de Noorsche schrijvei" uit
gaande van de Italiaansche strafzaak
tegen gravin Linda Bonmartini—-
Murri, die voor eenige jaren zooveel
sensatie 'heeft gemaakt/ "zijne denk
beelden omtrent de tegenwoordige on
voldoende regeling van het strafpro
ces in alle landen 'Uiteenzet. Aanlei
ding vond hij daartoe in een onlangs
verschenen boek van den Duïtschen
jurist en psycholoog Karl Federm, die
na uitgebreide studie van de zaak-
Murri tot de slotsom komt, dat men
hier met de veroordeeling van een on
schuldige te doen heeft.
De feiten van het proces zal men
zich nog wel herinneren. Den 2en
September 1902 werd' graaf Francesco
Bonmartini in zijn woning te (Bolog
na door den broeder van zijn vrouw,
Tullio Murri, vermoord; die vrouw
zelf, Linda Murri, werd als mede
plichtige aan den moord in hechtenis
genomen. Verder werden als mede
plichtigen aan den moord terechtge
steld dr. Carlo Secchi, een bekend
©olongneesch geneesheer, die Linda's
minnaar geweest zou zijn, en Tulio's
meiisje, 'een zekere Rosina Bonetti.
'Ziehier hoe dr. Fedem het proces
tegen deze beklaagden kenschetst:
..Tegen deze vijf personen werd
een proces gevoerd, dat vier jaren
duurde en geiheel Italië in een opwin
ding bracht, die in den loo-p van het
proces ,tot een soort van razernij
steeg. Te Bologna was een algemeene
kreet van woede tegen de beklaagden
aangeheven. De bladen bradhten
steeds nieuwe afschrikwekkende bij
zonderheden over (hen, een golf van
verdachtmakingen en schimpscheuten
stortte zich over de beide Murri's,
over hun ouders en verwanten... en
ten slotte werden de vijf beklaagden
■door de jury te Turijn veroordeeld en
het vonnis in Maart 1906 door het Hof
van Cassatie bekrachtigd.
,Wie dacht toen aan wantrouwen? j
Wie heeft tijd en neemt zich' den tijd
om een proces opnieuw te gaan onder
zoeken, dat vier jaren geduurd heeft,
waarin 420 getuigen gehoord zijn,
waarin twintig advocaten gedurende
vele weken gepleit hebben, waarin 't
résumé van den president drie dagen
in beslag nam?!
„Wie echter zich die moeite geeft,
zooals ik nu gedurende vele maanden
heb gedaan, die ontdekt iets verba
zingwekkends. Te vergeefs zoekt hij
naar de keten, die van de geconsta-
teei'de feiten en geschriften voert naai"
de gevolgtrekkingen, die de bladen
der geheele wereld (hebben vexkon-
digd. Te vei'geefs zoekt hij naar het
geen in een proces het voornaamste
is, naar bewijzen. En ten slotte be
merkt hij dat hier een proces gevoerd
is, dat van het begin tot ihet eind een
juridische monstruositeit is, een tra
gische klucht, een proces waarin de
allereeirte rechtsbeginselen geschon
den zijn, en dat iden onbevooroordeel
de de overtuigfhg geeft: Hier is, wat
ook de waarheid zijn •moge, een van
dë ergste justitieele misdaden be
gaan; hier heeft men de publieke opi
nie en de mannen van de pers op de
meest ongehoorde wijze om den tuin
geleid hier is iets vreeselijks ge
beurd, veel vreeselijker en slechter
dan de moord in het Palazzo Biste-
ghi."
Dan indruk, zegt Björnson, dat Lin
da Murri onschuldig was, had ook ik
gekregen, niet door het bestudeeren
der processtukken, maar zoowel door
de (heldere, nobele wijze waarop zij
•zich verdedigde als uit Linda Murri's
aanteekeningen in de gevangenis. Dat
dit niet onmiddellijk door den rech
ter is ingezien, ligt in de eerste plaats
/aan den rechter v.an instructie. Deze
heeft zich allereerst af te vragen: wie
is hij of zij die voor mij komt? Een
zaak kan zóó duidelijk zijn, dat deze
vraag niet beslissend is, maar in ee-n
geval als dit, waaxhij alles op aanwij
zingen aankomt, is ze beslissend. Nu
had deze rechter van instructie het
prachtigste materiaal voor dit oxxdex*-
zoek dat men zich denken kan: Linda
Muiri's brieven uit een reeks van ja
ren. Maar wat doet hij' er mee? Hij
scharrelt er een paar uit, die naar
zijn meening bezwarend voor haar
zijn, en legt al de overige in een kist,
die hij verzegelt en voorziet van het
opschrift: „Deze brieven hebben geen
betrekking op de zaak."
Juist dtile brieven waren het ech
ter, waarop het aankwam, daar men
juist daaruit Linda Murri zoo goed
leert kennen. Men ziet daaruit, dat
zij> volstrekt niet in staat was het
misdrijf, waarvan zij beschuldigd
werd, of oak maar eenig misdrijf, te
begaan.
Uit Linda Murri's geheele leren
blijkt verder, dat zij onschuldg moest
zijn aan de daad, die haar bij het
waanzinnige af hartstochtelijke broe
der pleegde om haar van een man te
verlossen, met dien de omgang haar
een dagelijks terugkeerende kwelling
geworden was. Haar verhouding tot
di*. 'Secchi, een vriend uit haar meis
jesjaren, is geheel verkeerd voorge
steld; had men haar leven nagegaan,
men (had op psychologische gronden
kunnen weten, dat die verhouding
niet zoo was als zij thans, om een
veroordeeling te bewerken, werd voor
gesteld. Evenzoo is het met de ovei-
weging dat de beide Murri's den graaf
gedood zouden 'hebben om een testa
ment, .dat hij bij zich droeg, te ver
nietigen. „Men denke zich toch eens!"
roept Björnson uit, „de beide eenige
erfgenamen van den rijken professor
Murri, beiden even vertieren van ge
voelens en beiden evenzeer bereid om
anderen te 'helpen, deze twee zouden
samengespannen hebben om een tes
tament te stelen! Het werd Later in
de woning van den graaf te Padua
gevonden. Maar toen waren broer en
zuster reeds lang veroordeeld."
Dit alles zegt Björnson niet om het
proces-Mum weer in behandeling te
doen nemen; dat is de zaak van de
Italianen. „Neen, ik vraag wat wij
allen moeten doen, niet slechts in Ita
lië, maar in lalle beschaafde landen,
opdat het gerónde psychologische in
zicht tot zijn recht korne in alle straf
zaken, waarin (het bewijs slechts op
aanwijzingen berust."
Aanwijzingen zijn op zichzelf reeds
gevaai'lijke bewijsmiddelen, die vele
al of niet ontdekte rechterlijke dwa
lingen ten gevolge hebben. Maar in
den 'laatsten tijd is onze kennis der
psychologie zoo toegenomen, dat het
een beschavingsedscih geworden is, dat
een bewijs in aanwijzingen niet meer
beslissend geoordeeld mag worden,
wanneer die aanwijzingen in strijd
zijn met 'het inzicht van den psydholo-
loog.
Hier is in de wetgeving van alle
landen een leemte aan te vullen. Als
nu Italië, dat in zoovele opzichten
zijn proces op de meest moderne leest
geschoeid heeft, ook met deze nieu
wigheid eens vooraan kwam?... het
onmogelijk maakte, dat iemand enkel
en alleen op aanwijzingenbewijs ver
oordeeld wordt, zoodi'a de uitspraak
der psychologen met die veroordee-
ling in tegenspraak is of de rechtvaar
digheid daarvan zelfs maar in twij
fel trekt? Een dergelijke psychologi
sche uitspraak zou dan echter niet al
leen van de juristen moeten komen;
er zouden erkende psychologen bij ge
raadpleegd moeten worden. En een
overtuigende psychologische bewijs
voering moet evenveel gewicht /krij
gen /als alle andere bewijzen.
Dit is een beschavingseisdh van den-
zelfden aard als de eisch, dat de rech
ter acht moet slaan op de psychische
motieven, die den misdadiger tot zijn
daad hebben gebracht, een eisch die
zich' thans vooral in Frankrijk steeds
meer doet gelden. 'De psychologie moet
In alle strafzaken de plaats verkrij
gen, die de ontwikkeling haar in de
menschelijke gemeenschap reeds 'lang
(heeft /aangewezen.
Verder komt Björn son nog op tegen
de tegenwoordige inrichting van het
vóóronderzoek, dat, naar hij meent,
in den regel geleid wordt door man
nen, die daarvoor in meerdere of min
dere mate ongeschikt zijn, Me#.i heeft,
zoo besluit (hij, altijd gezegd: asrst de-
vrijheid en dan de rest. Maar zoo ai
de vrijheid iets zeer wenschrttiks is,
onontbeerlijk is ze niet, dat <i£ alleen
de gerechtigheid. Aan dien eisdli moet
daarom in de eerste plaats worden
voldaan.
Als een der noodzakelijke gevolgen
van de nieuwere strafrechtsschool
lijkt de easch van den beroemden psy
choloog, de onmiddellijke n geregel
de deelneming van den zielkundige
aan het berechten van misdadigers
een eisch die bij een minder hoog
staand man misschien iets ran een
oratio pro domo gehad zou hebben
te belangrijk om ze niet mede te dee-
len. Of echter Ihet te hulp roepen v.an
psychologische specialiteiten een be
tere oplossing van de bestaande moei
lijkheid mag heeten dan eeh. des
noods uitsluitend voor den aanstaan
den strafrechter bedoelde meer psy
chologische opleiding van den jurist,
een wensöhelijlcheid die reeds eoo vele
malen bepleit 'is, lijkt voorshands nog
de vraag.
Kerk en Schooi
(NED 'HERVORMDE KERK.
Aangenomen het beroep^te Wètsrijp
c.a. door ds. M. Woudstra te ïferieh.
Gemengd Nieuws
DIERENMISHANDELING
Een lompenkoopster te Wiesbaden
lxad, 'als maatregel tegen diefeöal, een
houd in een schuurtje opgestoten. Ook
nadat zij opgemerkt bad, dat de hond
in het schuurtje door ratten geheten
was, had zij liet dier daar gelaten. De
hond is toen dóór de ratten gedood
en opgevreten.
De rechtbank veroordewM- de
vrouw wegens diex-enmishaaxdeding tot
100 mark boete. Zij is een me/eds be
jaarde vrouw, andetos had ze. gevan
genisstraf gekregen1.
BUITEN-KIPPEN.
O.p een hoeve in Essex hoert; een
gezelschap van hoenderfokkers een
proef genomen om te zien, welke kip
pen 's winters het meeste eieren leg
gen, die welke buiten in de kou, of die
welke warm binnen worden gehou
den. De proef duurde zestien weken
en werd genomen met tachtig kippen
binnen en tachtig huiten. Saterdag
liep de /proef af. De bui ten-Kippen heb
ben 'het verre gewonnen.
EDISON.
Edison, die Maandag 51 jaar is ge
worden, heeft een opzienbarende me
dedeel ing gedaan'. De groote uitvin
der is van oordeel, dat hij genoeg
voor de ontwikkeling van de toepas
sing der etectriciteit voor niirerheids-
en Imndalsdoeleinden heeft ge/daan.
Voortaan 'zal hij rich uitsSuitemdi
voor zijn genoegen aan ds 'weten
schap wijden. D. w. z. hij gö&c voort
aan eens wat „spelen" met dfe ediectri-
citeit, uitsluitend met 'het doel, er
zooveel mogelijk van te weten te' ko
men, .zonder zich daarbij te bekom
meren oon mogelijke geldsweiai'dige
ontdekkingen.
KORT TELEGRAM-ADR££.
Een koopman te Budapest, heeft aan
de Kamer van Koophandel eeax een
voudig middel aan die hand gedaan,
orn de kosten van een uitvoerig adres
bij telegrammen uit. te snaren, en de
Kamer heeft terstond den Minister
van Koophandel verzocht dat middel
toegelaten 'te krijgen. Het komt neder
op het gebruiken van het telefoon
nummer, din plaats van het cadres. Its
plaats van „Jan Klaassen, -Korte Prin
sengracht 36, Amsterdam''. hoeft
iemand uit Berlijn slechts te seinen,
si«1 ,,9437 Amsterdam" en met hef
tetefoombo/ekje weet het telegraafkan
toor hier precies wie bedóeld wordt.
Het ei van ColumbusMaar ml het
«li inderdaad gelégd' warden0
EEN TELEFOON-SLACHTOFFER
Een Rerlijnsch advocaat fe 'de vori
ge week door de rechtbank tot 450
mark boete veroordeeld wegens hele2-
diginig van telefoon-juffrouwen, in 19
gevallen. Een uitgelezen reeks van
scheldwoorden,, welke hij rich tegen
over die dames veroorloofd luad, werd
op dé zitting bekend gemaakt. Hij
trachtte zich te verdedigen, met de
bewering, dat hij door de ongehoord
slécht© bedtenimg „nerveus" gewor
den' wa:s en toien in rijn drift, die
woorden geuit had. Wegens «fn her
haalde klachten was bij zijn num
mer nog wel aamgeteekemid: ,,Mdt zorg
bed/ilenen."
De rechtbank was van oordeel, dat
de dames tegen zulke bejegening door
de Veroordeellnig van den heklaagdb
tot een zware boete moesten worden
beschermd.
DE STRIJD OM CARMEN
Reinigen tijd geleden heeft, Ghou-
diens, de Pairijscfoe uitgever van Car
men", schadevergoedinggeëisioht. van'
den directeuT der Berlijmsche ..Ko-
misclte Oper", Wegens het niet-betalen
cier tantièmes.
De Bertijnsche rechtbank heeft ech
ter beslist, dat voor de opvoering ren
Carmen" geen tantièmdsi meer ver
schuldigd zijn. De vertegenwoordiger
van Choudens- zal nu in hoogev be
roep gaan.
ROOSEVELT EN DE VROUWEN-
KIESRECHTVOORVECH'TSTERS.
De president dar Vereemigde Staten
(heeft .een paar dagen geleden lady
Cook ontvangen die hem ondertiteld
over 't nut van 't /vrouwenkiesrecht),
en tevens trachtte een goed woordje
te doen ten gunste van de vrouwen-
ki e s r echtvo 0 r vecht er shew eging
Na haar audiëntie verklaarde de
dame
President Roosevelt heeft mij te
kennen gegeven, dat hij een diep
gaande studie van het vrouwenkies
recht-vraagstuk zou maken; wan
neer hij meende, d'at er dan voordeel
voor de dames aan zat. zou hij zijn
steun aan die hervorming verleenen.
Echter voegde hij hieraan 60e, dat
hij nog niet bijster veel van de goede
