HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
Uit de Omstreken
Binnenland
Stadsnieuws
FEUILLETON
)M MILLIOENEN
WOSNSDA.G 3 APRIL 1907
In zijn lange -rede (heeft d)e beer Gor
ter zijn beginisöhstlainidpuat op voor-
itr-effeiijtoe iwijlze (vecndiédlLgid'. Hij wend
nog latt eens lin. de relde gevallen, maar
wlist OMjocna ©like -interruptie, wan de
dieenen, Van Kal', Troelstra en tSptek-
mian te 'benutten- tot versterking van
zijin fltelóog, waarin Ihij 'deed' u/ifttoomen
Ihoe van .gertiransiigeer raiet (het Miarx-i'S-
tiisch ibetgtnisiefl!, tmiet opportunisme en
sameirwerMnjg met (burgerdem'olkra-
teri niets te bereiken is, d'at voor de
arbeidersklasse wan (blijvende waarde
moeit worden igeiadlit.
ZOiMX\a\VONiD.
'Ook imr. TroeM-ra Sneeft in ant
woord ioip Dr. Gorter, 3| uur gespro
ken. (Zijp. (weteprekjendilneid1 is (bekend.
Niet aMeen is 8i-ij: ötleatk 'in1 de opsta
pelende (boaiwinig zijner argumenten',
ook in dien toion' van zijn toracbitig
woord, in de wel)gevormd!en binnen,
in de climax van zijn betoog, tin "het
gêvoell dat uit zijn woord', zijn bou-
dlinig, izijfn igelbaar, spreekt, blijkt de
redenaar aan Ihiet Woord'. Nog zelden
hebben wijl mr. Troelstra een rede
hooren (hloulden als Maandagavond.
G-inig Dr. Gorter's (betoog iv-oomaimie-
lijflc over het blijiven bij' (het (beginsel,
dat van Troelstra Diep over het mood-
aaJkelijïoe der eenlheid. To ah (doezelde
ook liij de verschillen niet weg, striem
de lliij. waiaik het lopaweepen v.an de tlie-
'oitie door de Gorter-groep, verweet hij
scherp tan ontijdig erittiseeren, waar-
(biji ize aeflifls het klassieke voorbeeld van
(Marx loslieten, dlie zijn bezwaren te
gen. liet Goitlhasdhe program moest ter
Kijde izeitten toen Ihet Congres eenmaal
had beslist, het voorbeeld! ook van
Bernstein, idiie dn Lubeok tot zwijgen
weald gebracht, van geüi.eel de revisie-
niistaisabe (beweging in Duiitischlanid', die
te Dresden zoo goed als buiten het
Congres iweTd geplaatst. 'En toen hij
vroeg, (hebben wij uw Marxisme ge
daan? en van Goirter ten antwoord
kreeg: Haidt dat miaar gedaan, dat
iwiais eerlijker geweest, toen klonk
scherp, maar waardig tegelijk, zijn
antwoord: Dat konden wij. iniet want
(helt (Miarxiismie is niet van u, het
is óók nog een. beetje in ons ihiairt!"...
toen barstte een daverende bijval
los, die izdcth itDouwiens telikens na de
veJLe. pakto-emde; ariomenten herhaalde.
Wanit de dntea'ru.pties (Waren talrijk,
eenmaal zelfs ontstond een ontzettend
tumult, toen onr. Troelstra sprak van
die yveibazeaad-Wetens&inappelijke'
mlorf/ies die sommige .afdeelingen kun
nen stellen. Dat sloeg op Ledden.
,;Dat heeft Pannetooek ze geleerd!"
riep Gorter.
„Dan wal dk iniijin. best doen om ze
dat af te leeren!" riep de spreker.
„Ja, de arbeiders zijn stomkoppen-'
iWterroanpeeTde nu mej. Mensing.
Toen daarop mr, Troelstra izedi, dar
bij- idle arbeiders in organisatie en
actie zeer waardeerde, miaar dat hij
ze voor den weteaiscihiappslijken ontbeid
inderdlaiad ongeschtiM achtte, en' te
goed om Ihien te dienen, die' izie voor
(hun .belangen Willen spannen, toen
riep Gorter: Dat is een schandaal! en
de heele izoad (ktwatmi in. beweging, zoo-
dat Troelstra nauwelijks toon voort
gaan.
Heit wais een beetje rumoerige, maar
interessante .avond: Vooral toen Troel-
tra, tot 'tranen bewogen, opriep tot
eenheid in de partiji, waarmee hij ou
der .was geworden1, en waaraan, hij
zijn leven en zijn 10M gegeven bad',
was (het een aangrijpend oogenhldk.
Ten slofte zei de spreker, dat hij en
het P. IB. niet konden aanvaarden
wat Gorter vroeg: vrijheid om door te
gaan als tot IhecLen en dan alle erotiek
voort te zetten in „Het Volk". Dat was
U bederf voor de partij. En als sp.r.
zwijgen mloest, dan zou ihij dat doen,
miaar tegelijkeatijld zijn functies in de
partij neerleggen al zou (hij dan gaan
propaigeeren door dien boer op te gaar.
Doch idiit ad kan worden voorkomen'.
Indien diat kleine, (heldhaftige groepje
van Gorter besluiten toon tot samen
werking in den strijd, waartoe (hij- ben
tear slotte (heftig aanspoorde.
(Zie ver wig Me Blad).
EENE AANVARING DOOR DE BOOT
VAN BUS.
Omtrent een omgeval, dat bij de
Gouwebrug gebeurd1 is, meldt men uit
Gouda,, dat de stoomboot Van W. Bus
uit Haarlem, op weg naar Rotterdam,
Zaterdagmiddag moest wachten voor
de spoorbrug, daar deze was .geslo
ten. De stuurman zag diit en gaf naar
de machinekamer bevel achteruit te
stoom,en. De machinist was niet op
zijn post, zoodat hJet bevel niet direct
werd uitgevoerd', mlet liet gevolg, dat
de boot met kracht tegen de brug
voer. zoodat deze eemige c.M. uit zijn
ruststand wend! verzet. Met geen mo
gelijkheid toon men die rails tegenover
elkander krijgen, zoo dat alle treinen
uit Rotterdam' en Den Haag, gedu
rende pl.m. eJen uur vóór de brug
opstopten. Natuurlijk Verlieten de
treinen uit Utrecht en Amsterdam
biet station. Gouda; niet, zoodat ook
daar een opstopping van treinen en
materieel plaats had.
Met vereende krachten was men
echter aan de brug bezig, die vrijvat
beschadigd! is, en men. slaagde er in,
na ongeveer een uur, het zoover te
krijgen, dat de treinen, weer over de
brug kondien rijden. Langzamerhand
werd! de treinenloop toen weer gere
geld.
Met de scheepvaart was dit echter
niet het geval. De brug wilde nog niet
draaien. Doch ook, dit kwam na een
uur of .drie tobben terecht, zoodlat
thans d'e booten ook hun
dienst hebben hervat.
De stoomboot van Bus, die het on
gemak veroorzaakte, verkreeg slechts
geringe schade.
ROOMSCH-KATH. KERK.
Mgr. A. J. Calilieir, bisschop van
Haarlem', die sinds eentijge maanden
zijne kamers Weeft moeten lïoudein, is
Wederom hersteld. Z. D. H. heeft Don
derdag in zijn kathedraal als naar
gewoonte, de Pontificale Mis gedaan,
en de wijding dier H.H Oliën. en. de
'processie met liet Allerheiligste ver
richt.
R i j kstuinbou wwintersch olen
Bij het 'eindexamen aan die Rijks-
Landbouwwinterschool tie Sc hagen !s
■liet diploma toegekend aan den heer
E. Haitsma Muiier te Haarlem.
IJM'UIDEN.
Bij liet spelen in bet zand te- IJmu-i-
den 'Stortte een pasgegraven kuil vol
waardoor een 'jongetje van 8 jaair be
dolven werd. Dadel ij ik werd' biet weer
uitgegraven dóch, kón de inmiddels
ontboden geneesheer slechts den dood
constateer en.
CONCERTEN TE ZANDVOORT.
Door den directeur van, tiet. groote
Badhuis te 'ZiandVoort, den heer Trier,
zijn nu contracten' iafgesloten v-nor de
(in bet -seizoen (te geven concerten en
•wel met den heer Meng-jtberg v
zeven concerten,, imiet den heer Kners
voor twaalf concertien, en met d? Grc-
ouadiers en jagers voor twee concerten.
DE CRISIS.
„Het Centrum" deelt mede. dot als
vermoedelijke opvolger van nnnMer
Staal genoemd wordt generaal G. .T.
W. Kioolemams Beynen, commandant
der tweede divisie te 'Arnii m.
GENERAAL STAAL.
Naar men aan bet Hbld. mededeelt
heeft generaal Staal zijnde benoeming
tot lid der Eerste Kamer aangenomen.
FLB99GHENTREKKERIJ.
Naar wij vemeanien, is proces-ver
baal opgemaakt tegen Hendrik Wur-
demian-n, een der firmanten van de
zwend'ëlfirtma Wurdemann en €o., t«r
zake van vermoedelijk (misdrijf.
■Een en ander staat mlèt de door ers
gesi-gnateeixlie pralktljken in verbum-
schrijft de Tel.
OUDERDOMSVERZEKERING
Naar het HhLd. 'verneemt is het ont-
werp-Ouderdoinis-verzekering thans bij
den Raad van State ingekomen. Aan
werklieden, .die den wachttijd ver
vuld hebben, wordt daarbij op 65-ja-
rigen leeftijd eiene ouderdomsrente
verzekerd,eveneens aan hunne we
duwen op denzelfden leeftijd.
Tegen invaliditeit wordt bij dlit ont
werp niet verzekerd, dóch zij diiie we
gens invaliditeit de premiebetaling
niet hebben kunnen voortzetten, ont
vangen op 65-jarigen leeftijd eene
rente, waarvan het minimum ƒ104
'sjaars bedraagt. Overigens loopt het
bedrag der rente voor de verzekerde
werklieden uiteen naarmate van hun
loontolassie en van het aantal betaal
de premiën. terwijl de weduwenrente
op een vast bedrag van ƒ104 'sjaars
bepaald wordt.
Door overgangsbepalingen wordt
gezorgd voor hen, di'e bij liet in wer
king troden der wet dien zeventigja
rigen leeftijd bereikt hebben.
KINDERMISHANDELING
Naar aanleiding van loopende ge
ruchten iis te Gouda een onderzoek
ingesteld naar een geval van kinder
mishandeling, door een stdefmoedler.
De geruchten, die spraken van erger
lijke wandaden, bleken zeen- overdre
ven..
Toch zal het onderzoek waarschijn
lijk tot gevolg hebbm, dat de voog
dijraad zich het bij de kwestie be
trokken 5-jarig 'kond zal aantrékken.
ORANJE-NASSAU-OORD.
Prof. -dr. H. Burger schrijft in het
„Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde"
o. m. het volgende
De droevige ontknoopme- der crisis
op Or an j e-Nassau's- Oorddwingt mij
een onderwerp aan te roeren, waar
over ik waarlijk liever had gezwegen.
Het feit reeds, d'at deze koninklijke
stichting een p.unt is geworden van
partijstrijd en openlijk gekrakeel, is
buitengemeen pijnlijk. Nog geheel af
gezien van de schade, door deze zaak
aan <le behandeling van zoo vele rust
en kalmte behoevende zieken berok
kend, moet het ieder weldenkend
■mensch met deernis vervullen, dat de
booge Mrouw, wier 1 iefdadigheidszin
deztj schepping in het leven riep, zoo
bittere teleurstellingen .moet 'onder
vinden.
De ontknooping, waarop ik doelde,
is het ontslag^ aan den directeur, dr.
Donat'hi. verleenid.
Van ernistigen aard, diep ingrijpend
in luet wezen van het sanatorium als
inrichting tot genezing van zieken, is
de gebleken scheeve verhouding tus-
schen de beheerende personen onder
ling. Dit iseldt niet voer de eigenlijke
administratie, veilig in handien van
een verantw.oordielij'k rentmeester,
maar voor -de verhouding tusscbende
geneeskundigen, de adjunct-directii-
ce en de verpljeegsters. Op deze plaats
is het waarlijk overbodig uiteen te
zetten, dat voor het herstel van long-
zieken frissclie lucht en goede voeding
niet de «enige noodzakelijke factoren
zijn. NieS minder belangrijk is, naast
lichamelijke, vooral ook geestelijke
rust. Een kalme, vreedzame (toon, een
harmonische stemming geven aan
e'en .herstellingsoord voor longlijders
eerst de ware wijding. Zij vormen de
geheimzinnige geneeskracht, die bij
overigens gelijke verhoudingen van
miaterieelen aard, aan het welslagen
-der inrichting in groote mate ten goe
de komen.
Deze wijding ontbrak, enkele jaren
geleden nog, in het koninklijk sana
torium niet. Al de keeren, dat ik het
voorrecht had er te vertoeven, heb ik
den indruk gelsregen van een model
inrichting, waar, door een uitstekjen-
,cLe geneeslsundige leiding en een vol
ledige toewijding van directrice en
verpleegsters, de stemming mii/ets te
wenschen overliet en de gemoedsrust
dier zieken zorgvuldig werd bewaakt.
Het sanatorium had andere tij'den
gekend, (en, helaas, ergere tijden nog
zouden aanbreken. De nog- slechts
toorbel geschiedenis van Oranjc-Nas-
sau's-Oord leert, hoezeer de bloei van
een sanatorium afhangt van het ka
rakter en het beleid der vrouw, dlie
aan het hoofd der verpleging staat.
Ziehier een ambt, voor welks vervul
ling buitengewone eischten moeten
worden gesteld. Geen wonder, dat in
dieze ambten teleurstellingen en mis
lukkingen al te vaak voorkomen.
Oranjje-Nassau's-Oord heeft er zijn
volle aandeel in gehad.
Prof. Burger besluit aldus
„Een directeurschap, gebreideld
door tal van tuchtvoorschriften, van
Den Haag. uit afgekondigd, ka.n voor
een hoogstaand geneeskundige ter
nauwernood een .aanlokkelijk ambt
worden reacht. Te minder wanneer
daarbij de kans bestaat, diat samen
werking met ongeschikt gebleken be
ambten van be-stuurskant wordt op-
'edrongen.
Blijft het bestuur zich bewegen in
de richting, waarin het door deze on
gelukkige crisis is gedreven, dan zie
ik de toekomst van Oranjie-Nassau's-
Oord duister in. Werkelijk herstel tot
een duurzaam gezonden toestand
acht ik alleen mogelijk, wanneer het
verleden als wegwijzer wordt geko
zen, en het directeurschap weden'
wordit omgeven met de macht en met
het vjertnouwen, daaraan vroeger ge
schonken Van harte hoop ik, dat
het bestuur de thans noodzakelijk
worden waarborgen in deze richting
zal wilden verkenen, en dat het geluk
ken zal voor liet directeurschap
iemand bereid te vinden, hoog van
karakter e,n hoog ials geneesheer,
iemand als dr. Dcrnath
POGING TOT MOORD.
Toen Zaterd'ag-iavond, omstreeks
hailf acht, de familie Enzel, wonende
Bdasausstraiat 124IH te Amsterdam, in
de 'huiskamer (bijeen izat, werd er ge-
scMd. De 20-jairige dlociilter, Kilara,
n lief, (bevallig meisje, werkzaam op
het kleermakers-atelier van den heer
Vian der KolHc, (begaf Zidh naar bene
den, om' te izliien wie er was. Zoodra
ze iele deur geopend (had', sprong er 'n
kerel op Ihaar (tioe, idlie flnaar met 'n iang
broodmes verraderlijk 'n steek hoven
de borst toebraehtt. en het toen op 'n
loopen zette.
Qp Ihaaa' hevig gililen schoot 'n buur
jongen toe, igeniaamid A. Speijer, wien
zij' (bev\ustelo'os in de anmien. viel.
De witte blouse was vanvoTen ge
heel rood. gekleurd' door bloed en ook
op den grond lag een groote bloedplas.
(Met «enige andere (buurjongens
heeft 'Speijier haar toen, onder 'n gToo-
ten voikstoeloop, naar (het Onze Lieve
Vrouwe-Gasthuis gedragen, waar zij
werd opgenloimen.
De dadea'. ieen -zekere Koperberg,
wonende Zandstraat 25, "n vijftóigjariig
gehuwd man, is liater gearresteerd en
in verzekerde bewaring gebracht. Hij-
riep lu-id uit, da.t hij het meisje ver
moord had, en daft men ihtem maar
moest inrekeaien. Wiaarsclhijnlijk heeft
hij1 het broodmes expres voor de vol
voering van zijin snoode daad aange
kocht.
Omtrent de drijifK'eer van de mk
daad verkeert de faimdiLLe, die wij er
maar vroegen, geheel in het onzekere.
Kopehberg fe weitkzaaim geweest op
.hetzelfde atelier, waar juffrouw Enzel
wertozaiam is, dO'dh onlangs ontslagen.
Of ihij nu meent dit ontslag aan Klara
te móeten wijften, en op ideze lage ma
nier wraak (heeft genomen', of dat an
dere rédenen (hem (bot zijn wandaad
(bewogen hebben, kon niemand ons
vertellen.
Op advies van den dokter mag !het
gewonde imeisje niet qprekenHoewel
de wonde wij' diep fis, is zij niet. le
vensgevaarlijk, -zoodot alle hoop op
haar behoud blijft bestaan.
.Begrijped ijfkervvijze was de familie
/zeer ouder idten indruk Op (het Ihooren
van de tijding zakte de vader op
straat 'ineen: ook een zuster lag, toen
wij om dmüclhitöngen kwamen vragen,
in onmacht, schrijft ide Tel.
Vele buren liepen ai en aan1, om
hun deelnemöinig te. betuigen; de con
sternatie was algemeen.
Overal in de straat groepjes rnen-
scöien, sprekende over (het ongeval en
allerlei (gissingen makende omtrent
de O'oazaak.
Nader vernemen wij omti'ent dezen
moordaanslag:
Ivopeibeag, dlie een vrouw met 6 kin
deren heeft, Ihiad niet de beste bedoe
lingen met lh.et meisje. lEennge weken
geleden heeft (hij: düJb, ten aanhoore
van -eenige zijner kennissen, openlijk
verklaard. Het meisje had hem echter
ndet onduidelijk te 'kennen gegeven,
ze met Ihem. niets ite doen wiilde
hébben.
Koperberg was bij den heer Van dei'
Kolk als looper in dienst- en anioest
meermalen goederen bij mej. Enzel
brengen.
Toen hij- gisteravond belde en men
van boven 'had gezien, dat hij er was,
ging ihet meisje naar beneden, als
haar vermoeden uitsprekende, dat hij
weer voor haar iets kwam brengen.
Zij heeft er blijkbaar ndet aam. gedacht
dat -die mogelijkheid wegeins zijn ontr
slag uitgesloten was.
RAASCH-VUREN.
Men nietdt aan 't Hbld.:
Tusschen Deventer en Almelo zagen
wij' Zaterdagavond een groot aantal
Piaasch-vurem langs den spoorweg.
Gevaar zagen- die brandstichters niet,
imimeirs .wij zagen een flink vuur in
de nabijheid van een wacMerswonomg,
een ander 'kort bij een groot bosch of
op de gemakkelijk omrtbramdbare iheoide
en zoo er wind was geweest, heuscli,
de gevolgen waren niet te overzien.
Meer toezicht schijnt daa-r zeer ge
wen s ebt.
ARME KIKKERS
Men schrijft uit Zuiddorpe aan Het
Gen-trum
De watrrne, verkwiklc-ende zanme-
stralen der laatste diagen zijn tot op
den bodem onzer plassen en slooten
doorgedirongen en hebben -daar de
slapende lcikvorschen in hun modder-
bedJ doen ontwaken.
Stram emi stijf komen ze tot aan de
oppervlakte van het water en koes
teren- zich- in liet alles doen herlevende
lentezonnetje.
Wat een verkwikking, wat een ver-
friss ching na zoo'n langen1 winter
slaap
Vol levenslust wordt al dadelijk de
jacht op vliegjes, mugjes en m'eerde
re sch-adaliike insecten begonnen,
maarde vij-anden onzer kilcker-
tjes zijn ook mót- de lent-ewairmfe uit!
België naar het vrije, vrije NedeT-
landi weergekomen.
Gewapend met schepnet en een lan
gen stok, waaraan- een groote, stevi
ge rijf bevestigd is, trokken dó man
nen iamgls demi wiaterkant en trachten
de arglooze, pas herleefde kiklcecrtjes
te verschalken.
Met een' schepnet pikken ze er ver
scheidene op, en doorwoelen daarna
met de rijf die modder, om dó daar
heen gevluchte of nog niet goed ont
waakte naar boven' to drijven, om ze
den zelf dien w-eg te doen opga-an als
-hun lotgenoot en, die reedis in éen
baalzak opgeborgen zijn.
is Avonds trekken' die mannen', ge
laden met een. aardig vrachtje kfik-
vopschem, naaa* hun „logement" te
rug.
Is dié voorraad. kikkeTs groot ge
noeg, dian woTdem de gevangen dier
tjes geslacht, netjes verpakt en, voor
zien van een bewijs van Nederlander
schap, naar Parijs verzonden.
Waarom komen- deze Belgüsche
„puienvangers" zoo verre van honk
hier hu-n wreed en voor den land
bouw schadelijk bedrijf uitoefenen?
Omdiat in België niet enkel het van
gen maar ook het vervoeren vain kik
kers, waarvan ndet overtuigend be
wezen is, dat Ze uit eeu ander land
herkomstig zijn, verboden en Straf
baar is.
Arme, nuttige lcikvorschen in. hót
vrije, vrije Nederland !1
ONWAARDIG OPTREDEN
Aten mieldt uit Den Haag
Door personeel van. de naamlooze
vennootschap wasscherij Eigen Hiilp
is aa-n den minister van financiën
•een adires gericht, waarin adressan
ten zeggen, da.t zij' op heden en vol-
gende dagen, zonder eemiige waar
schuwing, zullen worden ontslagen
wegens lïet wett el ijk in liquidatie zijn
van deze vennootschap.
Verder voeren adressanten het- vol-
gend'e aan
„dat diit i-n liquidatie stellen is- ge
schied door h'et. bestuur, de d-i-rcctrice
mevrouw Harms de Braijm en denge-
delegeerd-conrrnüssaris V-ersfelt, rijks
ontvanger te Loosdiuinieai, voorgeven
de dat meer don 50 pCt. van het ka
pitaal verloren is, wordlende bij deze
door nequestrantan beleefd opgemerkt
dat bij het in werking treden van
boven'vermei dé wasscherij, reeds deze
toestand bestonddiat volgens bijlage
I blz. 14 van luet op 23 dezer aan aan
deelhouders gezonden verslag, de toe
stand zélfs zeer gunstig wordt ge
noemd d'at die cormuijssaris Versfeit
deze handeling heeft gepleegd, omdat
een onderzoek betreffende het be
heer, door een- zeer groot aa-nta! aan
deelhouders werd geëiischtdat deze
en nnd'-ere handelingen- aam ons en het
publiek, da.t die dagbladen leest, den
schijn geeft, dat de commissaris Vers-
velt een onderzoek vreest; dat zij
overtuigd zijn-, dat, wanneer de com
missaris Verstelt aftreedt, d-e niieuw-
gekozem commtssarissen. die wajsSche-
rij. die meer dan levensvatbaar is,
zullen doen voortzetten dat het doen
stop zetten van het bedrijf geheel 's
te wijten aan den heer Versfeit; dat
het onnoodig en in cl-e gegeven- om
standigheden ongemotiveerd stopzet
ten een groot aantal zeer grootehuis-
gezinnen^ van- oppassende werMied'en
hroodieloos maakt, omdat de rijlcsont-
vamger Vea-sfelt geen onderzoek in
Congres der S. D. A P.
TERDAGAVOND.
rijiilens ide Faasdbdfageii is hier ter
de luet jaarlijkische Gongres der So-
B al-Demioikfratisciie Arbei'dei*sipartij
hiouden.
teora-f werd Zateiviagavond' in de
301-e zaad van de Vereeniging een
g slelijke bijeenkomst georgan-isee-rd',
pterin de (heer A. H. Gerhard als
dker optrad. R-eédis uit zijn rede
ek, dat het 'Congres belangrijke en
gijpende zaken te Ibefluartigen zou
jigen, want de feestredenaar vroeg
fi af -of er voor een feestrede wel
odeidiing wias. Maar -de 'geschillen
de partij tdi-ans bezig ïmliKlen- be-
inde in (luet licht der histlorie, diie
1 een Oiet igoëd'e bdliou-dt, en nu nog
namen kent van -een Fourier zoo-
1 als van -een Marx, <dae het todh ook
rt eens -wiahen, nuaar idlie a.Ue
goede1 Ihielbben gewild voor d'e ont-
pende klasse, geloofde spr. te ano-
ia zeggen, «dat de toekomst geen re-
n voor ongerustheid «behoefde te ge-
i"1-
-avond was voorts aan muziek en
ng gewijd-, terwijl onider leiding van
«touw de Roode en Albert Halm
mige plastische groepen werden ge-
ven, o.im. voorstellend tafereelen
l het 'leven- der Rijissensch-e en der
aastrichtsdbe arlbéidiers.
Die groepen fhaidlden ibudltengewoon
el succes.
)NDAGOGHTEND.
Te 10 uu/r werd Ihet Congres met een
jlkomstw-'oord door den voorzitter
.ia het Partijbestuur, den (lieer W.
Vliegen gëopend', d'ie na een- hiuis-
udelijke kwestie te 'h-ebbe-n aan de
ide gesteld, aam de vergadering een
geling van werkzaamheden -aan-
tod, waarbij omniddbllijk al bleek
teveel roering er in de partij is. Ver
killende afdeelmgen toch wilden de
Ikti ekvo or stellen (beelie/miaal niet he-
a-ndel eh, ocmidJat de afbeeldingen raicih
ig geen oordeel hebber gev-eM1, an-
re drongen er op aan, diat al wat
irsoohlij.k le'ek van d'e eigenlijke
i pesine zou worden los gemaiakt.
srscihiHen-dê: voorstellen tot wijziging
erden verworpen-, zoodot ten sl-otte
e agenda onveranderd bleef, en o.m.
pk besloten werd 'het debat tusschen
e heeren Troeflstra en Gort-er te doen
pats hebben.
Het wa-s inmiddels reeds te laait ge-
torflen om daaraan in de oclhitenid-
Êiigadermg nog te beginnen „cle
eer Gorter zal wel oneer dan 25 mo
uten noodig hebben!" zed de voorzdt-
ir. en dus werd -een «half uur vroe-
er gepauzeerd dan- voorgesteld' was,
l..ie 12. uur.
'Dat de opmerking van 'den. voorzat
te met onjuist was, bleek te ,1 u-ur,
Ja' de heropening van- het congres.
I -Eerst weed1 medegedeeld, dat er 128
peelingen, met 177 -afgevaardigden
tiajren, vervolgens werd even -getwist
jvei' de vraag of Van der Goes 'en Wi-
atat. hoewel geen- 'afgevaardigden,
et woord zoud-en mogen voeren, en
ȏn ving die 'heer Gorter zijp rede
an. Die duurde wél' iéts meer dan 25
rihutenj numél-ijik 31 >uur.
toen het tijld werd om -opnieuw te
I -ndi gen, bij' vijlven namelijk, was d'e
I eer Gorter net -klaar. Onatarisclh-
aai was 'die nedie van den heer Gorter
ver 't gcfii-eel niet, wel duidelijk -en
p sornmoige getdieelten zeer -klemmend
i welsprekend van de warmte zijner
vert urging.
Men kent zoo ongeveer de ge&cliie-
ewis. De heer Gorter, idii-e met anev-r.
oJand-Holst, Paainekoek en- Van der
oes de z.g.n. „Nieuw-e Tijd'-groep
mnr ko-mt op voor Ihet marxistiisoii
ginsel tegenover (luet „revisionisme"
etiwelk oordeelt dat 'veranid-erinig van
et beginsel- -en strijdprogram nooid-
akelijk is, en tegenover het „oppor-
inismie" diat izij zien toegepast 'door
Iro-elstra. c.s. in 't algemeen door d«
telende organen fin de 'S. D. A. P.,
ia-ar die zicii nu en idlan bereiid toonen
m concessies te doen aa-n de burger-
artijen, teat eiride anJin of meer be-
mgrijke hervoaimlinigen te verkrijgen.
U\a ar h!et Duatsch van Ba-lduin
Mollhausen).
21)
Geld. g'^ld 'en altijd weer geld,
ei Heidenveich met vaderlijk verma
lende glimla-ch, terwijl hij' een he-
chreven en oaiderteekend stuk pa
lier zorgvuldig toevouwde en zijnbe-
oeker terug gafge behoeft toch al-
een maar de oogen tie openen o-m u
e overtuigen, dat ik wel geen gebrek
ijd. maar -er toch maar net pas ko
nen kan.
Dat mag de duivel gelooven. ant
woordde de jonge man woedend^ heb
e mij niet dikwijls al geholpen, je
'enr toch niet van plan mij nu juist
n den steek te laten.
Tien-, twintigmaal heb ik u go
lol.pen. maar nu zijn mijn middelen
litgeput. Wat u ontvangen hebt, is
neer dan waarvoor u gqoed is en
ander borg geef ik nu niets meier.
Is de levensverzekering j-e dan
(Oen berg genoeg?
De levensverzekering van uw
moe-djer - vroeg Heiden reich vriende
lijk; zij bedraagt wel is waar zes
duizend taJers, maar wat heb ik daar
aan Zoo lang er geien notariëele be
krachtiging bijgevoegd is, heeft zij
nog niet een-s de waarde van zes uni-
fotemknoopen.
Mijn moeder kan niet lang mieer
l-even hoogstens nog twee jaar.
Moge zij nog vijf en twintig jaar
leven en gezegend zijn. Stierf zij ech
ter werkelijk, dan zou er spoedig ge
noeg iemand ver-schijnen, die het do
cument van mij opeïschte en mij mis
schien zelfs w-el voor het gerecht om
rekenschap vroeg, en dan zou ito
kwijt zijn, wat ik met moeite voor
mijn ouden (dag heb opgespaard'.
Neen, mijnheer van Brackenfeld, dat
gaat niet aan. Als u nu nog iets van
waarde bezat, eeai familiesieiraad of
iets dergelijks, dan zou ik uit welwil
lendheid den koop nog Wel gesloten
hebben, en zijn oogen neerslaande,
verborg hij het daarin opvlammende
vuur.
De tweeduizend' taler-s moeten er
noodzakelijk zijn, antwoordde Bra-
kenfeld boos, en nog wel binnen den
kortst mogelijken tijd, hot mag kos-
te-n wat net wil, anders is mijn on
dergang onvermijdelijk. Helaas was
ik gedwongen je in het vertrouwen
te nemendaarom doet het «Ir mets
toe, je openhartig te bekennen, dat
mijn huwelijk van het geld afhangt,
en je daaraan te herinneren, dat ik
na de voltrekking daarvan in staat
zal zijn al mijn schulden ruimschoots
te betalen.
Waaraan ik niet twijfel, mijn
heer Van Braokenfeld, «maar eerst
-trouwen, dan geld, en zonder vas-ten
borg h'e&lemaai geen geld. Zeg mij
eens openhartig Als ik mij- in uw
toestand bevond, zou u mij dan ook
maar -een paar rijksdaalders leenen
Brackenfeld stond op. St.aT blikten
zijn oogen. Zijn gelaat gloeide- van
woede -en radeloosheid Werd- hem het
bloed naar het hoofd gedreven.
Dan heb ik hier vandaag niets
meer uit te -richten, zei hij schor van
opw.indi-ngik geef het intusschcn
nr'et op het toch nog op een of andere
wijze met je eens te worden.
Dat mag ik hopen en' ik ben
altijd tot uw dienst-, verklaarde Bed
den reich op trouwhartigen toon. en
een stukje kaars aanstekend, lichtte
hij zijn bezoeker voor tot- bij de huis
deur, die hij achter hem sloot en dub
bel grendelde.
Nauwelijks hadden -zij de kamer
verlaten, toen er een kleine zijdeur
openging, en een lange vrouwenge
stalte te voorschijn kwam, die tot de
opene -kamerdeur voortliep en hen
vol spanning nakeek. Het maakteden
indruk of er een duivel door de on
gure kamer gezweefd was, zoo zon
der ©enig gedruis bewoog zij zich
voort.
Als die van een duivel schitterden
ook de -groote, donkere oogen uit het
onvriendelijke, mooie gelaat, welks
-geelbleek-e kleur eigenaardig afstak
tegen het op het voorhoofd liggende
zwarte baar ten de donkere te zanten
getrokken wenkbrauwen.
Ofschoon -het meisje niet ouder dan
acht en twintig jaar en .in tegenstel
ling van haar vader netjes, hoewel
dan ook armoedig gekleed was. sprak
uit de houding van het onberispelijv
gevormde lichaam zoowel als uit de
klassiek regelmatige trekken naast
de kwelling van onderdrukt verdriet,
onbeteugelde -haat. Toen de huisdeur
achter den vertrekkjenden bezoeker
dichtsloeg, riklo zij over haar gebee-
le lichaam als was zij uit ©en boo-
zen droom ontwaakt.
De grendels knarsten nog, toen zij
zich al weer voor den drempel van
haar eigen, armoedig ingericht ka
mertje bevond.
Die ellendeling, siste zij met de
vijandigheid van een opgejaagde fu
rie. wa-t is hem -nog hei lig Heeft hij
dien ouden man nu niet langzamer
hand leeren kennen, om te weten
het is God .geklaagd d-at h-ij een
stuk was in zijn -handen is? Had ik
dan niet genoeg te dragen aan ver
driet over hem, dien ik als dochter
onderwerping schuldig ben en een
niet te beschrijven hoonla-ch klonk
van het aJs uit manner gehouwen ge
laat, terwijl zij de deur zacht achter
zich toetrok.
Het volgend ©ogenblik liet Heiden-
red ch zich weer in zijn leunstoel
vallen.
Na eenige dunne roogwolkjes uit
geblazen te hebben, riep hij den
naam Kenia.
Kort daarop kwam de geroepene
biunfen. Haar igelaaitsflretohan waren
nu als versteend.
De genadige heer wilde mij weer
de eer aandoen een leening bij mij
te sluiten, zen hij zelfvoldaan glim
lachend.
Wat kan dat mij schelen, zei
Kenia stroef, hij heeft het zeker wel
verdiend, als hij met open oogen m
zijn ongeluk Loopt.
Verdiend of niet, antwoordde
Heidenreieh met onmiskenbaren tri
omf. maar toch de blikken zijner
dochter ontwijkend, ik heb hem niet
geroepen. Znet hij op ons neer als op
liet uitvaagsel der maatschappij, dan
heb ik geen reden hem voor onder
gang te bewaren. Als hij met mij zar
ken wil doen, dan moet hij zich aan
mijn eischen onderwerpen of weg
blijven
Bleven alle ménschen maar weg.
antwoordde Ken-ia verbitterd, opdot
ons huis alleen kwam te staan en be
ien ons hoofd instortte ondier den
last van den vloek, die er op -rust.
Heidenreieh sprong op. Woede en
'lafhekl streden om deai voorrang.
Eenige toeeren (haaldle hij diep adem
en zei toen op gemaakt onverschilli
gen toon
Je spreekt als een onverstandig
kind, vergeet, dat al mijn zo-rgen om
jouw toekomst draa-ilen «en dat de ze
gen van je vader je den weg doorliet
leven zal effenen, als hij er zelf niet
meer zijn zal.
Bittere zelfbespotting spiegelde zich
in het -gelaat van Kenia af.
Een zegen, d-ie zich- aan je zoon
heeft gewroken, begon zij.
Op dat oogenblito werd er op eigen
aardige wijze tegen de voordeur ge
klopt-. Haar oogen schenen wrikten
te schieten.
Uw bande 1 svriondendie het
daglicht schuwen, zei ze snijdend; en
zonder antwoord af te wachten, ver
liet zij het vertrek.
I-Ieidenreich ging met zijn klein
«stonij© ka-ars weer naar de voordeur
en kwam spoedig terug gevolgd d'oor
de beide Amerikanen.
Edstei-n had hen slechts tot de huis
deur vergezeld en toen bekend go-
maakt.
(Wordt vervolg#.
