NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
AGENDA
De nieuwe Hoogere
Burger-School.
Buitenlandsch Overzicht
Stadsnieuws
25e Jaargang. No. 74C0
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MA.ANDAG 12 AUGUSTUS 1907
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maanden: Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voer Haarlem - Haarlem van 1—5 regels L—, elke regel meer 050. Reclames 30 Cent per regel
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (Kom der Bii Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1-30 f Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing
Franco per post door Nederland 1.65 WéT 50 Cts. voer 3 plaatsingen A contant
(Q«sUust^eerd ZoadTgsblad, 'voor 'Haarlem' uw Re<lactie eB Administraties Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724
üïtgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerijs Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWiAlALF bijadzuden.
EERSTE BLAiD.
ZONDAG lil AUGUSTUS.
KERiMISViBRiMiAiKELIJKHEDEN.
'Schouwburg: Cinematograph, 2— 4
uur.
Schouwburg: Nied. Toon eel vereen.
.jHfuaarenikiooirts", 8 uur.
Vereemigdng: Stoel en Spree: „Het
Koninkrijk der vrouwen," 8 uur.
De Khoon: Ned'. Oper. E<ns. „Jong
ïïeideiberg," 8 uur.
Bromgeb ouwSpecial! teiten voor stel
ling, Directie Henri ter Hall, 8 uur.
Schouwburg Van Dior: „Flora Tos-
oa," 8 uur.
St. Barvo: Ned. Dubbel Miannen-
kwart et, 8 uur.
Kleine Vereerd ging: Specialiteiten-
voorstelling, directie Naeuwenhui-
®en, 8 uur.
Alberts Frères, Grootte Markt: Bios-
©oopvoorstellingen, 25, van 6 uur af.
Edien Theater (Ged. Oude Gracht
over de Raaks: SpeciaJiteitenvoorstel-
llngen, 24 en 8 uur.
Muziek in dien Hout, uur.
Budtensooieteii. Concert Haarl. Mu
ziekkorps, 8 -uur.
MAANDAG 12 AUGUSTUS.
Schouwburg: 'Cinematograph, 2—4
uüt.
(Schouwburg; Ned. Tooneeivereen.
„GietLeende veeren/', 8 uur.
De Kro'onc Ned. Oper. Ens. Operette-
Matdnée 2 uur; „Brminie", 8 uur.
Schouwburg Van lier: „Marguerite
Gautbder", 8 uur.
(St. Biavoi: Ned. Dubbel Mann en-
kwartet, 8 uur.
Kleine Veretenjiging: Specialiteiten-
voorstelling, directie Nieuwenliui-
zen, 2 en 8 uur.
Alberts Frères. Groote Markt: Bdos-
coopvoOratelingen25, Man 6 uur af.
Eden Theater (Ged. Oude Gracht
over de Raiaks)Special! teitenvoor-
stellimgen, 24 en 8 uur.
Boottochten.
Nu bij het begin van den nieuwen
cfursus in September het nieuwe ge
bouw der H. B. S. in gebruik zal
worden genomen, dunkt het ons een
geschikt tijdstip om een beknopte be
schrijving te geven van het inwendi-
'ge van dit fraaie gehouw, ontwor
pen door den heer Dumont, onzen Di
recteur van Openbare WeTken, en uit
gevoerd door de hoeren Nedexkoorn
en Machielse, aannemers alhiler.
Treden we den hoofdingang, waar
boven jaartal en stadswapen prijken,
binnen, dan bevinden we ons in ©ene
kïbine vestibule, die recMs en links
kleine loges hoeft, waarvan de link-
sche, van telefoon voorzien, voor den
portier is bestemd. Recht voor ons
uit kijken' we in de lh,al, welks ge-welf
door een zestal zware ijzeren kolom
men geschraagd wordt, en did met
een drietal dubbele glazen deuren
toegang heeft naar de binnenplaats.
Wij blijven echter eerst even aian
den Linkerkant, en bewonderen die
mooie, modern gemeubileerde Kaïnter
van den Directeur, en de zaal voor
de leeraren, die beide in groen en
wijn-rood gedecoreerd, van een eiken
ameublement en van 'allerlei gemak
ken voorzien,, een voornamen en te
gelijk aan@ena.men indruk maken.
Ook de Bibliotheek, naast de kamer
der leeraren gelegen, mag worden
gezien. Alle zalen en kamers (met
uitzonderingen, die we straks noe
men) zijn voorzien v,an eemvjoudige
koperen gas-ornamenten.
De linkervleugel1 van het gebouw,
in rechte lijn aansluitend bij de
Bibliotheek, is bestemd voor de af-
deeling scheikunde. Hier vinden we
een donkere kamer voor de ontwik
keling van.' fotografische platen, een
weegkamer met" steenen tafel, een
klein laboratorium, en voorts het
groote laboratorium, die beide geheel
volgens de eiscbem worden ingericht.
Dit groote laboratorium is het lage
gebouw, dat men op onze afbeelding
van den Noord-vleugel ziet. De an
dere hier beschreven zalen liglgen in
de henedemierdieping van het hooge
gebouw.
We zijn nu de gang aan den lin
kervleugel ten einde, en komen aam
den rechterkant van die gang in
een magazijn met kelder. Daarnaast
bevindt zich het leslokaal voor schei
kunde, met een opioopend podium'
voor de toehoorders, en demon
stratie taf ets voor den leeraar, dn
van 'het naastgelegen lokaal uit, dat
vian den amanuensis, de nood'ge
hulpmiddelen ontvangt. Het leslo
kaal kan door één mechanische nol-
beweging geheel duister wonden ges
maakt, wat voor sommige proeven
noodig is, en in verband daarmede is
leslokalen zijn er 13, terwijl er, be
halve voor natuur- en scheikunde,
ook een afzonderlijke afdeeling is
voor aardrijkskunde, een nieuwig
heid, die tot nog toe- niet werd toege
past. In deze af deeling kunnen kaar
ten en plaatwerken aan katrollen
worden opgehangen, terwijl er een
afzonderlijke kaarUenkamer ie.
Voorts vinden we in dezen vleugel
boven, aan de Oostzijde van de
Raisoeli, die Maghreb el aks-a zal
verlossen van de Nazareners.
Want dat tegen hen die haat gaat,
is duidelijk gebleken uit 'hetgeen "e
reiziger Bensusan in Engelschie bla-
dlen verhaalt over een paar ontmoe
tingen in Marokko, die blijk gaven
van den hiaat der Marokkanen tegen
de Europeesche Christenen.
„Wij Ted en, zoo schrijft hij, naar
het Rif land Van het Rif kwam ons
Fransche Regjeering geen werkelijke
Mapobkaansche expeditie wil. Dit
zou Ofp het oogehblik een onderne
ming zijn, Waarvan noch het eind;,
noch de verwikkelingen, noch de
kosten, noch het voordeel te voor
zien zouden zijn. Toch zou Frankrijk
nóet ongaarne van die huidige om
standigheden gebruik maken om
zonder verwikkelingen en zonder
groote onkosten rijn overwicht in Ma-
Gr. Laboratorium.
KI. Lab. Ben.Afd. Scheikunde.
BovenAfd. Teekenen.
BenedenBeneden
Bibliotheek. Kamer Leeraren.
in deze lokalen 'electrische verlich
ting aangebracht, zoodat de leeraar
slechts op een knopje aan zijn tafel'
heeft te drukken om licht te krij
gen. Achter het lokaal van den ama
nuensis vinden we een klein plaatsje
met een gelegenheid vo'or behande
ling van min aangenaam riekende
stoffen dleze plaats sluit aan op de
ruime, straks reeds genoemdJe bin
nenplaats. In 't midden daarvan is
elen omheinde tuinruimte', bestormd
voor den leeraar in de plantkunde,
aan de Oostzijde zijn ruime rijwiel-
bergplaatsen en aan de Zuidzijde
closets. In den Noord-Oosthoek vindt
men de woning van dien concierge,
uitkomende aan de Voldersgracht, in
gang, de leslokalen voor die natuur
lijke historie, benevens 'de natuur
historische verzameling,. In het les
lokaal komt o. a. een aquarium met
tuc'ht- en waterv er ver sehing naar het
systeem, dat in „Artis" té Amster
dam wordt toegepast.
Wij passé eren nu het groote trap
penhuis en komen in den linkervleu
gel. De zalen aan de Noordzijde (bo
ven) .zijn voor het tee&enonderwijs
ingericht. Aan den uitersten hoek de
lijmteekonzanl, waarbij een berg
plaats, en naar Oostelijke richting
nog twee zalen voor het handteeke-
nen, waarbij de hulpmiddelen zooda
nig zijn ingericht, dat desgewenscht'
in groepen kan worden geteakemd. In
aen 'eenzaam bergbewoner tegen, die
een zwaar beladen ezel voor zich uit
dreef. Toen hij ons zag, bleef hij een
oogenblik staan en staarde ons aan.
Ik groette hem vriendelijk.
„Vloek over uw geloof", was het
«antwoord. „Ik wou dat ik alle Naza
reners kon dooden....
„Hij hief den arm op en wees op
de bergen in de verte
„Daar is er een, die alle Nazare
ners de keel zal afsnijden. Hij zal het
land bevrijden en de Sultan zal hem
gewis tot heer over ons maken. En
hij zal ons redden, want hij is gewel
dig en sterk"....
„Wie is de bevrijder, die de Naza
reners uit het land drijlvien zal
rokko te bevestigen.
Vermoedelijk zal de bedreigde
veiligheid van Engelschen en ande
ren wel om samenwerking met ande
re mogendheden vragen- Reeds heeft
de Engelsche consul te Maaagan om
een Engelsóh oorlogsschip gevraagd
dat nu op weg schijnt. Te Gibraltar
zijn nl. al vreemde oorlogsschepen ge
passeerd-
Het is duidelijk de moeilijkheid,
die in Marokko thans weder is ont
staan, is zoo groot, dat die slechts
xnet ernstig overleg en krachtige sa
menwerking uit den wieg kan wor
den geruimd.
Leeraren-
Kamer.
Dir.-Kamer. Hoofdingang.
Boven: Trappenhuis.
BenedenLeslokalen.
Boven: Leslokalen, rechts afd. Aardrijkskunde.
den Zuid-Oosthoek het ruime gymnas
tieklokaal, groot 12 bij 24 Meter. Dit
lokaal, hoog en licht, geschilderd in
gte.el en blauw, een kleurcombinatie,
die met d,e noig aan te brengen vlak-
versiering van 't onderste deel der
muren een goed geheel zal vormen, is
een lust voor 't oog, en 't mooiste
gymnastieklokaal dat men zich den
ken kan. De ventilatie is gemakkelijk!
en practisch, de ramen kunnen ami
den andere op en neer worden' ge-
isdhloiMen, terwijl de hoogte van de
zaal zelf voortdurende verfrissohing
der zaal waarborgt.
Ook hier zijn enkele closets aan
gebouwd, terwijl er een uitgang is
naar de Voldersgracht, zoodat des
noods het lokaal geheel afgescheiden
van de school kan worden gebruikt.
Ahn den Zuidwesthoek van de bin
nenplaats is de groote poort, die
voornamelijk zal worden gebezigd
voor de mannelijke leerlingen, die
van uit de iSopbiastraat hun rijwiel
direct kunnen wegzetten. De ingang
voor de meisjes (die zonder rijwiel
natuurlijk is aan de voorzijde van
het gebouw, «aan de hoofddeur
dus.
Aan de achterzijde van het hoofd
gebouw is de afdeeling voor natuur
kunde. In den rechtervleugel -vinden
we daar weder een klein laborato
rium, de leskamer en die van den
amanuensis. In het laboratorium de
kasten met instrumenten, en een af
zonderlijke donkere kamer. Licht en
donker is ook hier naar believen te
maken.
Aan 't eind van de rachtergang
voiert de kleine trap alle trappen
zijn van Beyersch granieft, allle vloe
ren van mozaïkiegels naar de 5
gewone leslokalen', boven aan de
voorzijde gelegen. Van die gewone
het tweede lokaal vinden we aan de
wanden een groot aantal kledine bor
den, waarop de leerlingen met krijt
zullen kunnen teekenennaar wij
'vernemen is dit de uitvoering van
aen denkbeeld van den heer De Vries,
den leeraar in het teekenen.
•In diezelfde gang zijn aan het
einde nog eten paar bergplaatsen.
Wye hebben nu die gehieele school
doorgewandeld, en nemen ten slotte
nog een kijkje in die enorme ruimte
onder de kap van het hoofdgebouw,
waar mettertijd kachels en dergelijke
tijdelijk overbodige artikelen een
plaatsje kunnen vinden.
Langs de groote trap komen we
dan weer in de vestibule van het
prachtige en practische 'gebouw,
waarmee, het onderwijs alhier, waar
mee onze gemeente miag worden ge-
lukgewensoht.
DE TOESTAND IN MAROKKO.
Uit alle tijdingen, die via Tanger
naar Europa komen, blijkt hole ge
heel Marokko in opwinding is
trots al hetgeen door de Europeesche
Mogendheden op de Conferentie van
Algeciras is bepraat. De ver
wachting, dat zóó 'de rust in Marok
ko kon worden verzekerd, blijkt een
schromelijke vergissing. De Confe
rentie kon den volksgeest van de
Mooren, van do Berbers, van de Ka-
bylen niet dwingen. Er was slechts
eene aanleiding noodig om den haat,
het fanatisme aan te wakkeren, dat
sluimert in de horst van eiken Moor.
Die haat is thans tot een uitbar
sting gekomen. En over den Sultan
en de mogendheden heen, roepen de
Mooren thans om den Bevrijder, om
vroeg ik. Etn ernstig klonk het ant
woord van 'Salam
„Hij leeft in het land Ziniat en zij
noemen hem Raisoeli, Mohammed
Raisoeli. Om zijnentwil is het veiho-
iden in de bergen te gaan' jagen, en
zelfs de Boschadors (de Europeesche
gezanten) durven het niet wagen. Hij
zal Maghreb el aksa bevrijden."
Dat is de stemming, die 'onder de
Marokkanen ttneerscht. En de jongste
gebeurtenissen hebben die stemming
voedsel gegeven. Overal slaat, thans
de vlam uit. Na Casablanca volgt Ma-
zagan,, na Mazagan Mogador.
Het grootste gedeelte van Mazagan
iSs reeds vernietigd door het bombar
dement. Toen de Fransche kruiser die
stad bombardeerde, dedlen de Moo
ren een bevitgen aanval op de Ja ten -
wijk en Vermoordden een groot aan
tal Joodsche bewoners.
Berichten uil Larudhie meldlen, dat
teen Kabylenstam, op het vernemen
van de beschieting van Casablanca,
naar die stad oprukte alle poorten
zijn gesloten. De toestand van opge
wondenheid in het binnenland is zoo
groot, dat de (vreemde bewoners van
Fez voornemens zijn die stad te ver
laten en naar Tanger te gaan.
Uit Mogador wordt bericht ontvan
gen, dat de Sjerif Ma-el-Ai nin met
8000 man fanatieke, tytooren naar die
stad oprukt.
Uit Rabat is het bericht ontvangen,
dat de Kabylen den gouverneur heb
ben aangemaand, te zorgen, dat bin
nen veertien dagen de Enansche
douane-controleur ontslagen is, an
diers zullen zij de stad aanvallen.
En ook Tanger wordt bedreigd, vol
gens een bericht in de „Tribune" door
de Angera's die de stad naderen
Wat zal Frankrijk nu beginnen
Een bericht uit Parijs zegt, dat de
NOG IETS OVER CASABLANCA.
Een correspondent Van die Daily
Mail is de ©enige Engeilscbe verslag
gever, die de beschieting van Casa
blanca heeft bijgewoond. Hij schrijft
in een telegram uitvoerig wat hij
gezien heeft. De 'gruwelen, die vóór
de beschieting in de stad voorvielen,
'zegt hij, waren erger dan de slach
ting, die de beschieting teweeg
bracht. Hij weigert in bijzonidierhe-
den verslag te doen van de wreedhe
den, die de woeste Kabylen in de Jo
denwijk bedreven. Uit het Engelsche
consulaat zag hij vele Joden dood
slaan en vele Marokkaansche vrou
wen weghalen en mishandelen. Op
groote schaal werd er geplunderd
zonder onderscheid waar. Bij den al-
gemeenen moord bleven alleen de En-
gelschen gespaard. Een bende plun
derde de Marokkaansche staatsbank
en maakte 3000 pond sterling buit.
Over het optreden der Franschen
maakt de „Tribune" deee scherpe op
merking, schijnbaar gericht tegen de
Vnedes-conferentie, die, zegt het
blad, allen, (zin voor humor mist. An
diers zou ze niet het voorstel aangeno
men hebben om de beschieting van
een onversterkte haven ongeoorloofd
te verklaren, nagenoeg op hetzelfde
oogenblik, dat Fransche oorlogssche
pen twee weerlooze Marokkaansche
havensteden platschoten.
UIT TURKIJE.
In de laatste maanden heeft de
Porte pogingen gedaan, een leenimg
te sluiten bij de Maatschappij voor
Vuurtorens, van een half millioen
pond die pogingen slaagden slechts
gedeeltelijk, maar het bleek toen, dat
de Porte zich met 300,000 pond ook
tevreden wilde stellen.
Verleden week werd dit bedrag aan
de Keizerlijke schatkist te Stamboel
uitbetaald en dadelijk werd het naar
hat Paleis gebracht, wijl de 'Sultan'
het noodig had Voor de feestelijkhe
den, bij gelegenheid van het huwe
lijk Zijner dochter en van twee zij
ner nichten. Het geld was reeds groo-
tendeels uitgegeven, vóórdat bekend
iwerd, d'alt een leening was aanga-
gaan.
De geheele week werd de schatkist
bestormd door hongerige ambtena
ren, dte een voorschot vroegen op
bun achterstallig trootement Maar
de minister van financiën moest
doof blijven voor hun smeekbeden
hij had niets meer om aan de ver
zoeken te voldoen.
De Sultan echter, van deze smeek
beden hoorende, heeft daarop geant
woord met een Iradé, waarin hij aan
zijn onderdanen meedeelt, dat hij, om
verbetering te brengen in dien finah-
cieelen toestand' van zijn rijk, de
noodige hevelen heeft gegeven, em
nieuwe hulpbronnen te ontsluiten,-
die geen 'zwiaardere Tasten zullen leg
gen op de bevolking, noch later tot
moeilijkheden aanleiding zullen gje-
Men.
Daarvoor moeten alle inkomsten
naar Konstantinopel Worden gezon
den. De provinciale gouverneurs kre
gen de opdracht, geen gelden achter
te houden voor «htm eigen behoeften!
of die hunner provincies. Een finan
cieels commissie zal worden inge
steld voor het beheer der financiën..
Zoo krijgt Abdul Hamid de beschik
king over alle inkomsten uit zijn
rijk.
En hij poogt inmiddels bij een
Duitsche financieels combinatie een
leening te sluiten, om zijn ambtena
ren een maand van hun achterstal
lige salaris te betalen.
DE ONLUSTEN IN PERZIë.
Naar nu uit Teheran gemeld' wordt,
is de botsing tussch'en Perzen en
Turken feitelijk het gevolg gieweest
van het optreden van twee Koerden-
stammen, die in opstand gekomen.'en
reeds onderworpen waren door ©en'
vertegenwoordiger der Perzische re-
gearing, toen Turksche troepen zich
in die zaak mengden. Met de nu in
hun verzet aangemoedigde Koerden,
trokken die Turken naar het Perzi
sche kamp, dat snel ontruimd werd,
waarop de Turken het beaetten. Er
moeten dorpen geplunderd en onge
veer tachtig mensohen gedood zijn,
Wat alles gebeurde veertien kil. van
de Turksche grens af, terwijl ook el
ders de Turken op Perzisch gebied
zijn doorgedrongen. De Perzische re
geering heeft de gezanten te Londen
en Petersburg doen aandringen by
die regeeringen op een bemiddelend1
optreden te Konstantinopel.
DUITSCHE SOCIALE WETTEN.
De uitbreiding der verplichte ziekte
verzekering tot de land- en hosch-
bouwarbeiders, is in voorbereiding
in DiuitscMand. Vermoedelijk zal een
regeling getroffen worden in dien
zin, dat bij rijkswet de verzekecninga-
plicht der landarbeiders zal worden
ingevoerd, terwijl den Bondsstaten
die tenuitvoerlegging zal worden over
gelaten bij landswet. In Pruisen wor
den reeds toebereidselen gemaakt
aangaande de invoering der wel
DE TOESTAND IN RUSLAND.
Uit Moscou wordt weer eens een
bommenzaakje vermeld. Naar de po-
Ji/ti§ bericht, werd haar medegedeeld,
dat er bommen gemaakt werden in
de werkplaatsen der Keizerlijke Tech
nische school. Er werd onmiddellijk
een onderzoek ingesteld, waarbij da
juistheid der inlichtingen bleek niet
-alleen, maar tevens zekerheid werd
verkregen aangaande een verbinding-
met villabewoners nabij moscqu. Ook
daar werd nu huiszoeking gedaan en
vijf bommen met zeer groot ontplof-
fingsvermiogen, alsmede 600 lonten,
.werden gevonden. Naar aanleiding
van een en anderszijn twintig men
sohen aangehouden. Behalve de
bommen vond de politie ook nog een
aantal verboden geschriften en een
hiectqgTaaf.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID.
In het Museum van Kunstnijver
heid blijft de tentoonstelling van biii-
tenlandsch drukwerk nog eenigen tijd
geopend.
In de eerste helft der volgende
maand zal in de Rotondie van het Mu
seum weder eene belangrijke tentoon
stelling van Japansche kunstvoorwer
pen, die direct uit Japon zijn inge
voerd, gehouden worden.
Maandag a.s. 12 Augustus zal hel
Museum van Kunstnijverheid geslo-
1 ten zijn.