NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
^AGENDA
Buitenlandsch Overzidiï
De Moord op den Kooing
vaa Portugal en zijn Zoon
25e Jaargang. No. 7548
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 4 FEBRUARI 19C8
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN]
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente),1.30
Franco per post door Nederland,1.65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37
„de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap I.ourens Coster. Directeur i. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 1.—elke regel meer ƒ0.20 Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen contant
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclamevan buiter het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
DINSDAG 4 FEBRUARI.
Schouwburg: Voomdraoht Mej. v. d.
Veer de Vare chvot da Framscbe revo
lutie, 8 uur.
Vereeuiging: Bioscoop Alberts frè-
res, 8 uur.
De Kroon: Volksbond: Voordracht
F. W. Drijver, 8 uur.
Groote Kerk: Orge-I/bespeliing 12 u.
Zondag kwam plotseling het be
richt, dat door een bende gewapende
mannen midden op den dag v in de
straten van Lissabon een aanval is
gedaan op die koninklijke familie, die
per rijtuig terugkeerde van Villa Vi-
<jösa, met het ontaettenidi gevolg, d(at
de Koning en zijn oudste zoon de
Kroonprins do odelij k werden getrof
fen en, toen zij in het. marine-arse-
niaial werden binnongedriagens(poe-
diig den' geest gaven.
Omtrent
den Koninginscoid
kunnen <Ie volgende bijzonderheden
wolrdeji «remeld
Tegen vijf uur Zaterdagnamiddag
keerden Koning Carlos met de leden
der kotnünkJijkö familie naar Lissa-
bolm terug van hun verblijf op de
ViMaVicosa. Op het oogenblik, dat
het gesloten hof rij tuig nit de Arse
naal straat op het Handelsplein
kwiatai, loste een troep mannen, met
karabijnen gewapend, eenige schoten
op dien Kohlng en den Erfprins. Bei
den werden stervend het marine-ar
senaal binnengedragen, waar zij wel
dra den meest gaven.
Kort na den aanslag schoot de po
litie drie der koningsmoordenaars
dood.
De Koning bevond zich met Ko
ningin Amalia, den Erfprins en den
Enfant. Manuel id Iheüzelfde rijtuig.
De Kuning en de Erfprins werden
door drie kogels getroffende Infant
Manual werd gewond, echter niet
ernstig-Koningin Amalia bleef on
gedeerd, hoewel ze opstond om met
haar lichaam den Kroonprins te be
schermen.
De minister van Buitenlandscha
Zaken weet het volgende mee te
De moordenaars van den Koning
van Portugal waren tetn getale van
aes, gewapend met karabijnen en re
volvers. Men verneemt, dat de ko-
ningsmo ordenaars betaald werden
door politieke agitatoren, vijanden
der regeering. Onder de gedoodenis
een Franschman, in wiens gordel
men gjeld vond, waarschijnlijk -het
loon voor den moord.
Een gewapende troep trachtte het
huis van den dictator Franco aan be
vallen. In de stad! werden hevige ge
weersalvo's gehoord.
Het stoffelijk overschot van den
Koning en dat van den Erfprins wer
den in twee hofrijtuigen naar het
koninklijk paleis gebracht, geëscor
teerd door de gemeentelijke cavalerie.
Een der moordenaars zou een Span
jaard zijn uit Cordova, de zoon van
een libortein, een ander zou in de
gevangenis zelfmoord gepleegd heb
ben
DE POLITIEKE GEVOLGEN.
De politici van alle koningsgezinde
partijen, zelfs de meest conservatie
ve zijn bet volkomen eens, dat een
vrijzinnige monarchie gehandhaafd
dient te blijven», en dat mem de rust
moet herstellen.
INFANT MANUEL TOT KONING
UITGEROEPEN.
Bern supplement van het officieele
Staatsblad bevat een proclamatie
van Koning Manuel II, die dan aan-
filag veroordeelend zegt, dat, nu hij
door de constitutie is aangewezen,
om de belangen van bet koninkrijk
voor te staan, hij alle krachten zaï
inspannen voor 't welzijn des vader
lands hii zweert den Katholieken
©eredienst te zullen handhaven en de
grondwet voor oogen te houden en
voor oogen te stellen hij verklaart
tevens, dat het hem behaagt, het te
genwoordig ministerie te behouden.
De proclamatie is geteekend Dom
Manuel II en eveneens door de mi
nisters van hun halndteekentogen
voorzien.
Onze lezers weten uit onze buitern-
lalmdsöhe berichten van de laatste we
ken, d'at het in Portugal gedurende
den laatst en tijd lang 'niet alles pais
en vree was. De republikeinsche par
tij was sterk gekant tegen de eisehen
van den Koning, die naar het schijnt
verhooging verlangde van zijn civie
le lijst.
Reeds sedert maanden duurt die
gespannen verhouding. Het was in
Mei van het vorige jaar, dat de Ka
mer den eersten Minister een votum
van vertrouwen weigerde, waarop zij
ontbonden werd, In tusschen werden
geen nieuwe verkiezingen uitge
schreven. Krachtig trad die thans
éénhoofdig? regeering tegen het ver
zet op. Tal van bladen van allerlei
richting werden geschOESt. En het
woelde en kookte overal. Tweemaal
sprong een bom; den eersten keer
zander iemand te deren, den tweeden
keer kostte 'hij het leven aan een
leeraair en een arbeider. Meer dan
eens werd ook een complot ontdekt,
dat tot doel had den dictator uit den
wog te ruimen.
Deze, «een nog jonge man, met een
vastberaden uiterlijk, aan wien zelfs
zijn vijanden een groote mate van
persoonlijken moed niet otntzeiglglen,
heeft aanvankelijk getracht door per
soonlijk optreden de om'tevredemlhiedd
te doen bedaren.. Het mocht hem even-
viel niet s-élukken. En zoo is allengs
een toestand ontstaan^ dlie hoogst ge^
Spannen was en die in andere landen
niet zonder ongerustheid werd gade
geslagen. Vooral voor Spanje was de
loop van die Portugeesche zaken van
het grootste bellang.
Toch sciheen het i'n dien laat/sten
tijd, af de dictator met behulp van do
politie de moeilijkheden overwinnen
zou. Althans volgens die hialtf officiee
le berichten, zoo a Is er bijvoorbeeld)
nog in de laatste dagen van Januari
een verspreid werd. Het luidde ails
volgt
.„Meer en meer wint de meenilng
veld, dat ministerr-predident Joao
Franco in staat zal zijn, al'le moei
lijk he den te overwinnen. De politie
zet haar nasporingen voort en blijft
de troepeln bewaken. Zij verhoort
verschillende hoofden der republi
keinsche nartij en van de progresstis-
tiisdhe dissidenten. Sommige republi
keinen maken zich gereed Portugal
te verlaten."
„Uit dit officieuse telegram, zegt
de „Vossische Zeitung", blijkt wel,
dat het op het oogenblik spant in
Portugal. Dit is de eerste keer, dat
in een halfambtelijke rnededeeling er
kend wordt, dat er moeilijkheden be
staan'. Tot nog toe vergenoegde men
zich er mede, den tegenstand tegen
Franco's dictatuur als volkomen ern-
beteekenend voor te stellen.
Ook de miededeeling, dat de politie
de troepen bewaakt, geeft veel te
denken. De militairen zijn dus niet te
vertrouwen.
Als dé bedoeling van den afzeinder
van dit telegram geweest is. Europa
gerust te stellen over den toestand
in koning Carlos' rijk, dan heeft hij
het tegendeel hiervan bereikt."
Deze opmerking van. de ,,Voss.
Zt." krijgt in het licht van de ver
schrikkelijke gebeurtenissen de bo-
teekenis van een groote juistheid.
Maar zeker heeft niemand kunnen
denken, dat de ontknooping van dit
alles zou zijn deze, afschuwelijke
aanslag op den vorst, die in
elk geval een schandelijke mis
daad is. Blijkbaar voorzag ook de
Koning zelf dit gevaar niet Hoe zou
het anders aan een troep mannen
met geweren gewapend, mogelijk
zijn geweest zijn rijtuig zóo dicht te
naderen Het is duidelijk, dat hij
zonder of althans met een zeer ge
ring escorte door de straten van zijn
hoofdstad reed.
Van wie nu de aanslag het werk
isvan de oppositie in het land zelf,
of van anarchisten van elders, die in
dit troebele water hebban willen vis
sollen, is vooralsnog niet gebleken.
De aanwezigheid van een Spanjaard
bij de moordenaars geeft in dat op
zicht wel te dénken.
Zooveel is zeker, dat er in den Laat-
srten tijd méér in Portugal is voorge
vallen, dan daar buiten bekend werd.
Ook de onderstaande berichten aan
de „Daily Mail" doen reeds zien, hoe
ernstig de toestand in de vorige week
w»s.
De Daily Mail van Zaterdag had nl.
een telegram uit Lissabon, dat 29 de
zer werd verzonden, doch bij de ver
zending vertraging ondervond. Hoe
die „vertraging" kon ontstaan wordt
niet nader opgehelderd. Het telegram
luidt aldus
„Gisternacht (Dinsdag) ia in het
centrum dor stad zwaar gevochten
tusschen republikeinen en politie-
Er werden twee bommen
geworpenook is met revolvers ge
schoten. Er zijn verscheiden gekwet
sten.
De betoogers hadden gehoopt, de
gevangenissen open te breken, waar
in sommigen hunner leiders opgeslo
ten zatenmaar de toeleg faalde. De
in hechtenis genomen manifestanten
werden in gesloten rijtuigen, onder
cavalerie-bewaking, overgebracht
naar de Cascaes- an Taagforten.
Lissabon verkeert in staat van be
leg. Op straat mogen geen groepen
bijeen staan praten. Na zessen des
avonds worden op straat geen vrou
wen meer gezien in de winkels blijft
het leeg."
Het blad deelt wijders nog mee,
dat een decreet des Koningt» zou wor
den uitgevaardigd, waarbij de re-
gctring wordt gemachtigd leiders
van. hét verzet te verbannen. Dat de
creet is inderdaad afgekondigd, zoo
ais blijkt uit een Reuter-telegram in
dit nummer.
Nog werd in een der buitenland-
sche bladen het volgende vermeld
„Het schijnt dat de aanvallen tegen
de politie, in den nacht van 28 op 29
Januari, gelijktijdig hadden moeten
geschieden op het sein van een kanon
schot, gelost dioor een op de Taag voor
anker liggend schip.
Er zou van den wal eerst een licht
signaal gegeven worden, van een ver
trek dier Nationale Bibliotheek uiten
(het was diaia/r dat de leiders Alfonso
Co-sta, burggraaf da Ribedra en de
douane-luitenant werden aangehou
den.
De voorzitters der republikeinsche
wijkcommissies zijn ontboden om in
lichtingen te verschaffen. Het schijnt,
dat hot doel was Joao Chalgas en dir.
DE INDRUK IN HET BUITENLAND.
Het bericht van don koningsmoord
to Lissabon werd in Engeland met
groote deelneming en afschuw ont
vangen. De koning en die koningin,
ten zeerste bewogen, seinden Ko
ningin Amalia om haar hun inni
ge deelneming te verzekeren.
D'o minister van Buitenlandsche
Zaken seinde aan het ministerie te
Lissabon betuigingen van deelname.
Ten gevolge van den moord te Lis
sabon ziet het Britsche koningspaar
van de voorgenomen reis naar De
nemarken en Noorwegen af. Ook de
hoffeesten, waarvoor de toebereidse
len .reeds gemaakt zijn, worden afige-
AUicbt zal het onder deze omstan
digheden den lezers aangenaam zijn
iets meer over het land zelf te verne
men. Portugal had in 1900, behalve
in zijn koloniën, die leilandengroep
der Azoren en Madeira, een bevol
king van ruim vijf millioen zielen.
Gedurende de laatste eeuw is de be
volking lang niet zoo sterk toegeno
men, als in andere landen en merk
waardig is het, dat de vrouwen er
veel talrijker zijn, dan de mannen.
Dit verschijnsel is toe te schrijven
aan de sterke emigratie, vooral van
jonge mannen, hoofdzakelijk naar
Brazilië. En dit is weder een gevolg
van den minder igunstigem toestand
van het land. Van de 8.600.000 hecta
re land), die geschikt zijn voor den
landbouw, liggen er niet minder data
3.800.000 braak, omdat i!n Portugal
geen goede landbouw-wetgeving be
staat en geen kapitaal daarvoor be-
Almeida uit de gevangenis te bevrij-
den.
De aangehouden Kamerleden zijn
Pin to dos Santos, Egaz Moniz, burg
graaf da Ribeira Brava, burggraaf
Pedxalsa. dissidenten en progressivis-
ten en Antonio Almeida en Alfonso
Costa, republikeinen.
De aangehoudenen erkennen, dat
zij niet hoopten een revolutie te kun
nen uitlokkenoverigens was alles te
snel in zijn werk gegaan."
Deden deze bovenstaande berich
ten reeds niet veel goeds ver
moeden, dat op denzelfden tijd,
dat die berichten in Londen aan
kwamen reeds een moord op Koning
en Kroonprins was gepleegd, had ze
ker niemand kunnen denken.
In ons Zondagsblad van 15 Dec.
j.l. kwamen de portretten voor van
Koning Carlos en den Kroonprins
Don Luiz Filippe, benevens van Ko
ningin Amalia en van den eersten
Minister Franco.
In het bijschrift wierd er toen reeds
op gewezen hoe de revolutie in Por
tugal voor de deur stohd. Tien jaar
lang was het rustig geweest in Por
tugal, toen scheen de republikeinsche
haan weer.... „president" tie gaan
willen kraaienwant „Koning"
kraaien mag niet iin een republiek.
Maax dank zij1 het leger, is Kooning
Carlos, die zijn weerbarstig Parle
ment ontbond en den minister-presi
dent Franco dictatoriale macht gaf,
de baas gebleven.... totdat Hij on zijn
zoon nu door sluipmoorden aarshan-
den gevallen zijn.
seliikbaar is. De bodem bergt veel
koper- en ijzererts, maar er wordt
lang1 niet genoeg van geprofiteerd.
Sedert de laJatste halve eeuw zijn
meer dan duizend concessies ver
leend, maar op het einde van de ne
gentiende eeuw waren er nog maar
ruim 400 geldig.
Onder den invloed van hooge in
voerrechten heeft de industrie zich
vooral in Lissabon en Porto, flink
ontwikkeld. Vooral -wol weverij en,
ijzergieterijen, kurkfabrieken een fa
brieken van geconserveerde levens
middelen zijn er talrijk. Ook de han
del is in de laatste jaren voortdu
rend. toegenomen.
De Oortes (Staten-Generaal zou
den wij ze noemen) bestaat uit de
Kamer der pairs, onze eerste Kamer,
en de Kamer van afgevaardigden. Zij
geven de wetten, waaraan de Koning
zijn sanctie verleent. De eerste Ka
mer bestaat uit den Kroonprins en
zij<ne broeders, dertien prelaten, honr
derd door dén Koning voor levens-,
lang benoemden en vijftig personen,
d.ie gekozen zijn door gedelegeerden
van de districten, van de universi
teit en andere wetensdfrappelïjke in
stellingen. De leden van de Tweede
Kamer, 120 in aantal, worden voor
vier jaar gekozen.
De regeering bestaat uit zevetn mi
nisters. Biina ieder jaar wees de
sta atsbegrooting een nadeellg over
schot aan. In 1892 was het noodig ge
worden, de rente der binnetnlandsehe
leeningen te verminderen tot 70 pro
cent en die Van de buitenlandsche
tot 331/3 rvrocent. In 1902 bedroeg de
binnen landsche schuld meeïr dan 521
milllioen gulden, de (buiterilandsche
meer dan 1356 millioen.
.De bevolking van Portugal bestaat
uit een vermenging van de Germaan-
sche Sueven en de Romaansche im
migranten uit Frankrijk. Later heb
ben zich ook Arabieren en Israëlie
ten, negers en Indiërs gevestigd. De
Portugees is beleefd, vooral tegen
over vreemdelingen., van wie hij de-
telfdle hoffelijkheid) verwacht, leer
gierig, matig, vaderlandslievend en
kerkelijk van aard.
De geschiedenis van het lonkt is in
het kort deze, dat in 1095 het graaf
schap Portugal werd gevestigd onder
H'endrik van Bourgontdiië. In 1640
vestigde JoAo (Johan) n de dynastie
Braganiza. waartoe ook Koning Car-
lo/s behoorde. Laatstgenoemde trad
in 1889 als koning op, in opvolging
van zijn vader Lodewijk I.
Onder de moeilijkheden, 'die Ko
ning Carlos gedurende zijne negee-
ring lieeft te bekampen gehad, waren
vooral de koloniale aangelegenheden.
Portugal, diat evenals alle kleine
landen een leger van geringe betee-
keriis en zoo goed al's geen vloot be
zit, moest het lijdelijk aanzien, hoe
andere mogendheden deden wat zij
verkazen. Door de Congo-acte moest
het aan België een belangrijk deel
van bet benedanrCongogebied overla
ten, China nam Macao in bezit en
de uitbreidingsplannen van Elngeland
in Zuid-Afrika, ten ko9te o. a. van
Portugal., hebben "Wel jamen lang de
nationale gevoeligheid zeer gekwetst,
maar door de Engelschen toch door
gezet. Tiidens den Zuid-Afrikaan-
scllien oorlog toch beschikte Engeland
over Bei ra en Moz ambique, alsof het
er heer en meester was.
Toen naderhand Portugal met Eh-
gieland een verbond aanging en Ko
ning Carlos daarvan medodeeling
d/eed bij die komst van een Engeilsch
eskader te Lissabon to 1900, watte
men in Europa diezen stap algemeen
meer o|p, al90f Portugal' van "den
noocl oen déugd maakte.
DF, BLOEDIGE ZATERDAG IN
LISSABON.
In zake Portugal valt vandaag fei
telijk alleen de vraag op te lossen,
Waarin ,,le beau geste", waarmee da
halve koningsfamilie werd uitgeroeid,
schuiltin de wijze, waarop het
groepje schutters hun karabijnen
aanlegden, of in de wilde wijze, waar
op een of andere politieke konkolaar
dien dag te voren geld strooide ondier
het hoopje huurlingen, schrijft „De
Courant".
Tenzij men de zaak beschouwt van
het standpunt van Don Miguel van
Braganza, dien Oostenrijkschen hu
zaren-officier met de onverwoestbare
ambities tegenover dien troon van
Portugal - ligt er in het gansche
bloedbad van Zaterdag niet de min
ste logica.
Niet zonder reden wordt de aanslag
beschouwd als een antwoord, op de
dictatuur van Franco. Maar nog
steeds is niet aangetoond, dat koning
Carlos daarmede meer dan ten halve
ingenomen was. En zeer overtuigend
is bewezen, dat althans de zoon zich
een beslist tegenstander van de dicta
tuur toonde. Van ernstige tooneelen
tusschen vader en zoon over dat
twistpunt werd den afgeloopen zomer
reeds bericht. En zelfs werd als een
der oplossingen van de dictatorale
impasse, waarin het land verkeerde,
aangegeven een troonsafstand van
den vader ten behoeve van den zoon,
die. desondanks Zaterdag door de
verblinde troep karabijn-moordenaars
werd neergeschoten.
Wat den derden mannelijken ko-
ninkl. Braganza aangaat, 't arme 18-
jdrige schaap, dat zijn kakebeen er bij
inschoot, zal politiek nog wel volko
men maagdelijk zijn, zoodat ook hij
den verbitterden politici als offer
voor een doelbewuste wraak niet
heeft kunnen dienen. De moeder, die
met 'ets van de heroiek, die meerma
len in de geschiedenis in koninklijke
harten bleek te sluimeren, prachtvol
ontwakend in het oogenblik van ge
vaar, haar kind trachtte te bescher
men, stond met de koningin-moeder
bekend als een aanhangster van den
corstitutioneelen regeeringsvorm.
Noch onder de slachtoffers van den
blaedigen Zaterdag, noch onder de
koningskinderen, die dien dag het
anti-monarchistisch gevaar in den
vorm van geweerkogels op zich aan
hebben zien suizen en werden ge
spaard, is er dus een, diie geacht kan
worden een welbewust medeplichtige
te zijn aan datgene, wat minister
Franco misdeed.
Bovendien, zelfs Don Carlos volko
men verantwoordelijk stellend voor
Franco's daden, kan in hem niet veel
1 schuld worden gezien. Men zegt, dat
de doode koning een uiterst weelderig
leven leidde en vei/klaart daardoor
zijn verlangen naar een aanzienlijke
verhooging van zijn civiele lijst, wel
ke wensch in Franco een trouw die
naar vond. Dat is het eenige;
daarin kan toch waarlijk zelfs een
anarchistisch complot, dat de rechter-
taak uitoefende, geen halsmisdaad
zien.
Zeer terecht hoewel niet veel
nieuws gevend wordt in een vaa
da Reuter-berichten opgemerkt, dat
de moordenaars moeten zijn omge
kocht door „politieke drijvers". Als
uiting van een volkswil, of zelfs als
poging een heerschende volksontevre
denheid om te zetten in een revolutie,
kan de moord niet worden beschouwd.
Het Portugeesche volk was niet onte
vreden; de geest van het volk in
Portugal was door Franco voor den
koning gewonnen, door de kracht, dia
de dictatuur ontwikkelde tegenover
de verkwistende bureaucratie en de
wijze waarop de aldus bespaarde gei
den werden aangewend ten bate van
onderwijzers, lagere staatsambtena
ren en officieren. Met deze maatrege
len scheen voor maanden reeds het
gevaar voor een revolutie geweken*
Zaterdag en Zondag hebben aange
toond, diat het inderdaad en bijha,
absoluut geweken is. Een poging, om
Franco's huis "te bestormen, mislukte-
De straten van Lissabon waren rus
tig en leeg het leger deed zijn
plicht, als beschermer van het be
staande regime. En waar de koning
viel, bleef Franco ongedeerd.
Aangenomen mag worden, dat een
onmiddellijke versterking van de door
Franco ingevoerde censuur voorloo-
pig alle directe berichten uit Lissa
bon zal tegenhouden. Indien dus de
telegraaf zwijgt, bewijst dit niet, dat
de orde absoluut is, wel dat het gezag
onder dien toagebrachten schok niet
geleden heeft.
Franoo is alzoo, voor het moment,
de eenigte, die van de situatie profi
teert. Zijn autoriteit, die een geweldi
ge crisis doorstond, zegeviert. Da
volkshaat, die zich in dergelijke ge
vallen steeds aan de zijde van da
slachtoffers schaart, lcomt natuurlijk!
Franco mede ten goede.
Men weet, dat Engeland de Portu
geesche politiek sedeiit jaren contro
leert, en dus onder de tegenwoordige
omstandigheden een remmende kracht
zal zijn, die wellicht Franco hoe
Napoleon-achtig zijn gevoeléhs van
daag ook mogen zijn zal bewegen,,
doodkalm den wettigen erfgenaam
van Don Carlos den troon te latem
bestijgen.
Daarmee verwerft Franco zich don1
meteen de medewerking van Spanje,
waar het republikeinsch element ster
ker is dan in Portugal, en dus een
tweede republikeinsche nabuurstaat
nog erger gevreesd wordlt dan.... Don
Carlos.
Inderdaad werd als vrij officieel
verzekerd, dat Spanje het uiter&ta
zou doen om de vestiging van een
Portugeesche republiek te voorko
men.
Onder zulke overwegingen stijgt de
bet eekenis van Franco, nu hij alleen
een zeer jeugdigen koning aan zijn
zijde heeft, nog aanzienlijk. Het feit,
dat een aanslag op zijn persoon mis
lukte, maakt hem tot mandataris van
het grootste deel van het volk. De om
standigheid, dat het buitenland geert
republiek wil, maakt hem officieus
tot gevolmachtigde van Spanje en
EDgeland.
Er staat hem dus indien bij zijn
machtsbegeerte weet te beheersöheo,
niets te doen dan den jeugdigen Ma
nuel te laten kronen, de dictatuur ta
handhaven en den koningsmoord
aan te grijpen als motief voor een uit
stel der Verkiezingen met nóg eenige
maanden.
MIQUEL DE BRAGANZA.
Als. het in Portugal waait, steekt
Don Miquel zijn ooren tot luisteren
op stormt het er, dan komt hij naar
de Portugeesche grens en een enkel
maal op het gevaar af, dat het zijn.
Leven kost (hij is verbannen) wel
eens over de grens.
Don Miquel zou zich zelf en zijne
voorvaderen al zeer moeten verloo
chenen als hij op het oogenblik niet
reeds in Spanjo of Zuid-Frankrijk
vertoefde.
Het zou echter een onrechtvaardig
heid tegenover zijn ridderlijke natuur
zijn, hem te verdenken van medeplich
tigheid aan den koningsmoord. Liet
hij indertijd niet bekend maken, dat,
zoolang de toestand in het land. van
zijn vaderen rustig is, hij zich zou
onthouden van daden, die overigens
direct uit zijn pretendentschap voort
vloeien
Beweren dat het thans in Portugal
rustig is, kan alleen 'n Reuter-tele-
gram. Toch is er alle aanleiding voor
Dcm Miquel, om zijn post aan do
grenzen te betrekken, den post, van
waaruit het vaderland zich redden
laat, of niet laat.
In de eerstvolgende dagen zal het
dus gaan tusschen Miquel en Franco.
Don Miquel is thans 54 jaren oud.
Bekend is, dat hij in voortdurend con
tact met zijn aanhangers staat, en
tevens, dat de herinnering aan zijn
populairen vader nog levendig wordt)
gehouden in het land. Bovendien
werkt de sprookjesachtige armoede,