NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 26* Jaargang. No. 7566 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. DONDERDAG 13 FEBRUAEI 1908 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN PER DRIB MAANDBNl Voor Haarlem1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom def gemeente)130 Franco per post door Nederland1.65 Afzonderlijke nummers0.02^ Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 H n de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur 3, PEEREBOOM ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Bulten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels ft.—, elke regel meer ƒ0.20 Reclames 30 Cent per regel. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55. intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN EERSTE BLAD. AGENDA iSoc. VereeTMigmg-, lieden avond 8 A uur: Voorifrachtajvond Hajari. Toyn- bee-Vereen. DONDERDAG 13 FEBRUARI. Schouwburg: Het Nedienl. TooUeeL: Cyrano d'e Bergerac", 8 ufur. De Kroon: Ned. Bond voor Züeken- veiTpliegriTigs Voordracht <W. F. van Voorst, 8 tvucr. Groote Kerk: Orgelbespeling, 2—3 ui OM ONS HEEN No. 690. Haulem'g Financiën in vroeger dagen. Meermalen hoeren we zeggen, wan neer er sprake is van een belangrijke uitgave: ...dat kan de stad niet heiUfc len". Dait klinkt wat vreeand, oandat de stad schijnbaar kan betalen wat zij wilis er meer geld noodig, dan moeten de belastingen maar verhoogd worden. Maar daargelaten nog, dat een voorzichtig gemeentebestuur niet dan in de uiterste noodzakelijkheid tot dien maatregel overgaat, kan dat toch odk maar één keer in 't jaar ge beuren. Een gemeentehuishouding *s immers zóó ingericht, dat vooraf wordt bepaald, hoeiveel voor elk on derdeel mag worden besteed en met die som moet men toe. Ala bijvoor- beeld bij die behandeling der begroo- ting in November of October voor 't lager onderwijs ƒ250.000 woiidlt uit getrokken voor het volgende jaar, dan kan e,v ook in dat jiaar ge,en ƒ350.000 voor besteed woeden, om de eenvoudige reden, dat ei' anders oen tekort zou komen. Alleen -wanneer er tusschentijd» een betrekkelijk Meiine extra- uitgave moet worden gedaan., is daarvoor gelegenheid, want d'e be- •gnooting heeft een post ..Onvoorziene uitgaven", waaruit in zoo'n bijzonder geval kan worden geput. Stel u voor, dat een jongen ©en lan gen toont gaat maken. Zijn vader gerit hem twee kwartjes mee voor teerkost iop de reis, maar daar moet hij het dan ook mee doen. Zoo is 't ook met de gemeente. Heeft zij een- de reis in 't nieuwe jaar begon nen. dan weet zij wat ze bestedén kan en daartoe moet zij zich dan be palen. Alleen in zeer bijzondere geval len ontmoet de jongen op zijn reis een goede tante, die hem een dubbel tje geeft, om een glaasje limonade te gaan drinken. Die lieve tante is voor de gemeente de post der onvoorziene uitgaven. Do gemeente zwemt dus nooit in veelde, hoewel B. en W. zorgen., dat de uitgaven altijd wat hoog en de ontvangsten wat bescheiden geraamd worden, omdat er natuurlijk zelfs in deze stelselmatig ingerichte, huishou ding mee- en tegenvallers kunnen zijn. Wanneer de uitgaven' en komsten te gader wat meevallen, dan komt er een overschot, het batig sal do, dat evenwel bij de volgende be grooting dadelijk op de ontvangsten wordt geboekt, dlus niet afzonderlijk, raag wonden gehouden als appeltje voor den dlorst. Dit batig saldo kan natuurlijk het «ene jaar wat gunstiger zijn, dam het andere, maar dat is dan ook alles. De gemeentekas is dus altijd betrekkelijk arm. We kunnen dus alleen dan zeg- dat een gemeentekas er gunstig bijstaat, wanneer de administratie datgene wat noodig is, behoorlijk kan betalen uit een opbrengst der bel s- tingen, die niet al te drukkend mag njn, met andere woorden een niet te boog percentage van het inkomen der burgerij vordert. Het financieel beheer van een ge- raeemte dient dan, oak volgens zulke strenge lijnen tei geschieden en de ccnfcröle daarop van Gedeputeerde staten is zóó nauwgezet, dat een, toe stand als die, waarin Haarlem om streeks het laa/tst van de achttiend©' verkeerde, nu niet meer zou h'imeu voorkomen. In 1795 Werd daarover een rapport uitgebracht door eém Commissie, die voorstelde belangrijke bezuinigingen te maken en een sotms van 150.000 te leenen, om daarmee de schulden van de stad te betalen. Nu was k wel een zonderlinge tijd. Onder die schulden was namelijk een som van niet minder dan 25.000 voor onderhoud der Fransche troup- pen binnen deze Stad". Bij heele troe pen .kwamen die Fransozen in de Ne der] a/ndsche gemeenten binnenvallen, kaal, berooid en hongerig, om, wan neer zij voor rekening van den „rij ken" Hollander waren gekleed en ge voed, vo-or andere armoedzaaiers plaats te maken. Maar toch blijkt wel, dar de administratie in idie dagen te wonscheu overliet. Althans de Com missie deelt mee, dat de verhouding tu'ss-ohien Rekenkamer en Thesaurie niet behoorlijk geregeld Was. De eer ste wojs1, om het kort te zeggen, een soort algemeen© kas, de tweede meer in "t bijzonder de kas dier gemeente. Tengevolge, van een verkeerde direc tie van veel vroeger jaren had men de Rekenkamer, zei de Commissi''e, onder contributie gesteld-, haar hare contanten afgehaald, om de thesaurie f andere corporanen te onderschra gen en andere dwaze dingen met de financiën van dat „agtbaar Lichaam" uitgehaald, waardoor de ondergang van de Rekenkamer vóór het einde der eeuw kon worden verwacht 't was toen notabeiue 1795, dus kort dag tenzij er maatregelen ter verbete ring wenden genomen. Daartoe deden de gecommitteerden dan ook voorstellen aan het stadsbe- stimr, met andere, tot bezuiniging op de gewone dagelijksche uitgaven. On der deze laatste behoorden een uit keer! ng aan den stadhouder van 1000 en. ,aan zijn dochter van 800, eigen aardig,lijk „pilLegaven" ge- noieiinjdi, die konden vervallen, omdat er immers geen stadhouder inteer wa,s. Maar daarbij bleef het niet. Het .Siadsjagt", waarmee de vertegen woordigers van Haarlem ih 't lands bestuur naar Den Haag plachten te varen, behoorde naar de meening van de Commis&ie te worden afge schaft, omdat -het „veel te kostbare praal vertoont, om in eene hu:shou- d'ing van gelijkheid, waarin zuinig heid en oedriglieid door de meest- vermogen de voorbeelden moeten aan geprezen worden, langer Van dienst ,e zijn." Hieruit blijkt, dat de leus van vrijheid, gelijikheid' en broeder schap ook in de Commissie rond waarde. Enfin, de afschaffing zou ken uitgaaf van nog eens 1200 per jaar besparen. En de Commissie, een maal aan 't schrappen, zou ook het logement van de stad in Den Haag (waar Haarlem's vertegenwoordigers plachten te Logeeren) wel hebben wil len afschaffen, wanneer rij in die troebele dia-gen had kunnen voor zien, wat. de naaste totekomst brengen zou. Daar ddit onmogelijk wals, liet zij wijselijk oolc aan dte toekomst over te- bepalen, hoe met dat Logement zou wonden geh-andieM-. Bovendien "ging de Commissie op een geduchte wij's aan 't snoeien in de baantjes. Afgeschaft moest wor den de functie van Vroonmeester, of opzichter over de vils cJuwateren. eai evenzoo het baantje van "Pluimgraaf, want al hadden die heieren resp. niet meer dan 75 en 100 traciement 'sjaars, dat was meteen zooveel ge wennen. De arme Pluimgraaf moest ook het tuintje missen, dat hij tot nu toe aan de Houtpoort dn gebruik had. De Commissie meende er 100 's jaars uit te kunnen slaan. De functie van Pensionaris verdween, de vier stads secretarissen, die ƒ1300 verdiénden, wc-rden verminderd tot drie, met een inkomen van- 600 te zomen. Zelfs werd er een oogenblik aan gedacht, den post voor „poortklokluijer" af te schaffen, maar de man verdiende maar zestig gulden en dat vonden toch ook gecommitteerden wat ring. Hofewel de hearen goedvonden op te merken, dat „het luij'-en vatn de Kerk-klok eene distinctie te kennen gééft, welke met de beginselen dier Gelijkheid, ook bijzonder in het Gods dienstige. niet is overéén te brengen en mitsdien, als onnoodig en onge past, zal behooren te worden afge schaft." Alles werd toen maar op de „ge lijkheid" geschoven, hoewel het op dit oogenblik menigeen aal ontgaan, wat di/e niet het lu/ien van een kerk klok had uit te staan. Zóó groot wa;s de lust tot bezuini gen, dat zielfs het vericoopem van de stads-bihiliafaheek ter sprake kwam en dat d'i-t ook waarlijk voorgesteld zou zijn, wanneer niet de Commissie gevrteesd had, diat -er wieiniig hoop was om- de (boeken in dien tijd voorr deed/ig -te verkoopen. Maar het eigen aardigste li-cht wordt wie-1 op den tijd geworpen door het voorstel, am aller lei adiministratiën onder één- beheer te brengen, waaraan een Commies der Mn-anoiia zou worden toegevoegd. W-at op die manier kon bezuinigd worden liep in idte duizenden. De stedelijke regeering ging mee friet het voorstel om een som van 150.000 31/2 procent te leenen, riep daartoe, altijd weer onder het fameuse opschrift VRUHEID, GE LIJKHEID EN BROEDERSCHAP den isteun van de ingezetenen in, dien men, zei de regeering vleiend; met het hoogste recht mocht verwachten van den vaderlandschen ijver, en de zucht voor de eer en welvaart dezer stad, „.waardoor derzeLver burgers zich alomme beroemd gemaakt heb ben." Zooveel vieren on -trij,rem. molleen. D. on W. tegenwoordig niet als de ge meente geld noodig heeft. Maai- de administratie van de financiën is te genwoordig beter dan voorheen. J. C. P. Buitenlandsch Overzicht DE TOESTAND IN PORTUGAL. De correspondent van die Eohio de Paris te Lkssabo'n heeft een Fransch- m'an ge-sproken, die juist e©n bezoek gebracht had aan koningin Am-alio. Do Echo de Paris geeft ween wat de Koningin tegen den bezoeker had ge zegd- Het gesprek li-ep over dien moordaanslag en het groote gevaar waarin ook de Koningin had ver keerd. Op hef oogenblik, zieide die Ko ningin, dat 'k mijn mantel uit spreidde om Lo dew ijk fe beschermen, en mijn man ineengezakt lag in de kussens van het rijtuig, zag ik, dat iemand cro mij aanlegde." In dlat oogenblik ring de gedachte door mijn hoofd, dat mijn zoon gespaard zou blijven en dat ik als een ware Fran- sohe vrouw zou weten te sterven voor mijn kj'nd en voor mijn nieuwe va derland. Meteen zag ik dien moorde naar' wan Kelen. Hij was zelf dó ode- lijk geraakt. De Koningin vervolgde Mijn taak is atangewe-zen. Mijn zoon heeft be hoefte aan mijn liefde. Bk hoop, dat Man-u el na ar mijn raad zal luisteren. Zoolang hij in zijn jonge jaren be hoefte heeft aan -moederlijken steun, zal ik bii hem blijven. Nooit zail ik hem iets anders leer&n diain gevoe lens vam nlficht tegenover het vader land, liefde tot het volk, ten' volkomen eerbied voor die instellingen dies laai-Is, wat er ook gebeur©. Koningin Amelie heeft vertrou/wan in haar zooh MianueJ. Ik ben zeker, zcide zij., dat hij bemind izal zijn. Hij is een werker, en onder den indruk van al wtat schoon is. Zelf ben Ik ver baasd over de wijze waarop hij de verantwoordelijkheid van zijn roie- ping aanvaardt. Manuel heeft Zon dag twee unen lang gesproken met den minist'er-president. Het land zal weldra ondervinden, dat Manuel goedhartig en schrander is en dat hij een helderen blik heeft. Tegjen Ferreira h'eeft Mariuel gezegdU hebt mij eeleerd, d!at men het minst van do mensdhen gedaan kreeg, als miem optrad met een ijzeren hand in flu we el en handschoen, maar er zijn o ogen blikken, dat de hand zelf van fluweel moet zijn. De manschappen van de vloot, die gestraft zijn we gens muiterij in 1906 kunnen zondler gevaar vergiffenis erlangen. Alsm-en op den troon komt, zooals ik, dan is vergevensgezin-dheid de eerste plicht van een jong Christen. De minister-president was aalnge- doian toen, Manuel zoo sprak. Manuel heeft nog 'gezegdHe zal trachten de moeilijkheden tusschen conservatieven, progressisten en diis>- sldteniten weg te ruimen. Dit i's een voorwtaard'e voor de goede werking 5 van het koningschap. Ik Zal dien raad Van de regeering volgen. Ik heb ver trouwen iii uw ervaring en ik zal er mij op toeleggen, vooraan te zijn bij het voorstellen van maatregelen, die de wenschen van Portugal kunnen bevredigen, wamt als de regeering gehaat werd bij het volk, zou ik mij dan aan het volk kunnen vertoornen Dit alles vertelde de Koningin over haar zoon aan dien Franschen be zoeker. Over het algemeen worden die eer ste regeeringsdagen des Konings gun stig beoordeeld. Er zijn er, diie gaar ne zouden zien), dat die regeering nog veel verder ging in de richting van vergeven en vergeten. Maar anderten leggm d'e vergevensgezinde houding der regeering uit als een teeken Van zwakheid. Vooral bet voornemen om d!e ptraffen van de mu'iters van 1906 kwijt te schelden wordt hier en daar bedenkelijk gevonden. Het Madrileensclie blad A. B. C. acht den toestand van: Portugal thans gekenmerkt .dloor twee omtstan- digjhiedendie onverschdMöiglhteild van! de groote massa dtes volks en de zwakheid der regeering. De rlegee- ring wfil thans allereerst die radioa len bevredigen. De minister-president wil liever een verdrag sluiten met zijn vijandien dan don strijd aanbin den. Het is echter zeer de vraag of Ferreira het met schipperen lang zal \jolhouden en of bet tegenwoordig ministerie niet spoedig voor eon be slister ministerie zal moeten wijken-. De republikeinen zijn door den loop vah zaken niet ontmoedigd. De par tij is zoo vast overtuigd, dat de mo narchie htet niet lang oneer maken zal in Portugal, dat zij reeds een directo rium van vijf leden benoemd beeft, belast met het opstellen der grond wet van de toekomstige republiek Portugal. DE LAATSTE EERBEWIJZEN TE LISSABON. Ten aanschouwe van een publiek, dat op 20 000 hoofden werd' gesdhat, word Dinsdag het stoffelijk overschot vato den koning en den kroonprins naar don grafkelder der koninklijke familie overgebracht. Allé ministers waren tegenwoordig. De patriarch van Lissabon cele breerde in de kathedraal eten plech- fiilgte mis. FRANCO TE MARSEILLE. Franco is te Marseille aangeko men. vergezeld door 'tlwee agenten van den veiligheidsdienst. In zijn hotel liet hij zich inschrijven- onder clen naam van Ferreira, dus van- zijn opvolger aan het hoofd van het ka binet Hii liet weten, dat hij m'.oe was, behoefte aan rust had en nie mand wilde ontvangen. Kort daarna liet hij een spoorboekje komen. Men zegt, dat hij naar Vinti-mille verder zal reizetï. maar het uiïr van zijn vertrek oas een paar minuten van te voren békend zal maken. IN HECHTENISNEMINGEN. Volgens dè Lissabohsche bladen, zijn vier sergeanten en een. korporaal in hechtenis genomen, onder de be schuldiging, dat zij wapens hadden aangeschaft, ten einde die bij een op roer te gebruiken. NU TOCH WEER DOEMA- ONTB1NDING De Petersburgsc-he correspondent van de Petit Parisien meldt, dat de Doema. indien zij die oredietecn voor de vloot weigert toe te staan, ontbon den zal worden. Maar Stolypin zal don ook heengaan en -mien verwaJcht- daarna een terugkeer van de reactie tot het uiterste. DOEMA-AFGEVAARDTGDEN BIJ DEN TSAAR. Et iss al een heel poosje sprake van een ontvangst van afgevaardigden dér rechter ziide ten pal ei-ze. Het heet Hat het. er nu in den loop van -deze week toe komen zal. De oommissie, die de audiëntie geregeld heeft, had als haar wensch te kennen gegeven, dat er bij de ontvangst ten paleize geen politieke redevoeringen zouden gehouden worden, vooral met 't oog op de verschillende meerlingen van degenen, die het verzoekschrift aan den Tsaar onderteekenden. Toch zal, naa<r men zegt, een adrres met een po litieke strekking worden aangeboden, terwijl een betuiging van trouw uli teraard niet achterwege zal blijven'. BENE INTERPELLATIE OVER FINLAND. Volgens courantenberichten zal die interpellatie, welke de rechterzijde tot de regeering zal richten in zake FSbland. vooral (betrekking hébben op de Finsche revolutionnaire vei uiging Woima, die, naar 't heeb, over gansdh Finland verbreid is en wel 20,000 A 30,000 leden zou tellen. Langhof. de minister voor Finland, beeft inmiddels in een gesprek met een vertegenwoordiger dier Birsjewja Wjedomosti verklaard, dat hem niets vaii revolutionnaire plarmen der Fin nen bekend was. Men had wel ver teld, dat er kanonnen in Finland war ren binnengesmokkeld, maar bij on derzoek was gebleken, dat het pijpen voor de waterleiding waren. Boven dien al ware er werkelijk een re volutie in Finland op til dan nog zou het in Finland aan de noodige geoefende manschappen- ontbreken!, want er waren in heel Finland maar een handvol menschen, die behoor lijk met die wapens konden omgaan. Wat de vereenigihg Woima betrof, 't vermoeden, dot tegen deze vereeni- ging bestond moest eerst nog dloor een nader gerechtelijk onderzoeik wor- dietn bevestigd. DE TOESTAND TE ODESSA. Dat -de toestanden te Odessa nog lonjg niet zijn wat ze mpeten zijn, blijkt o. m. wel uit 'de vólgen idle dag order, die Tolmatsjef, idle nieuwe gou verneur, tot de stedelijke politie ge richt heeft De dienst der politie is tegenwoor dig even moeilijk en (.gevaarlijk, als dte dienst van den soldaat in oorlogs tijd Gij ziit geroepen die vredige be volking tegen dte onruststokers te be schermen. Alleen eten lihoiedige ver vulling van uw taak zal u in staat stellen de orde té handhaven -en gij 'zult u van die u verstrekte opdracht met dezelfde vastberadenheid moe ten kwijten als die soldaat op het slagveld vaö de zijne. Ik eisch, d]at die politie-agenten zich als ïn oor logstijd zulle ngedragen. I-k eisoh lo. dat zii hun wapen stee dte gereed houden oirr te vuren 2o. dat zij niet zullen Wachten tot men op hen schiet, maar dat aij zeiven zullen vuren zoo- dra zij iemand een wanen od een agent of een burger zJien richten. Ieder die den schuldige, laat ontsnap pen, zal srestreug gestraft worden. De laatste zinsnede schijnt wel ©enige bevestiging te bevaltten van d© bewering van verschillenidie bericht gevers, dat vele politie-agenten hei melijk met de leden der Zwarte Hon derd heule-n. RUSSISCHE OORLOGSPLANNEN Het optreden, var* de Russische pers en' van sommige Russische offi- eöeele kringen tegen Oostenrijks plannen wordt in Italië, volgens een telegram uit Rome aan den Stan dard, met groote bezorgdheid gje>- zien. Men bescMildlgt Rusland, voor al na d,e zeer oorlogszuchtige artike len in de Nowoje Wremija, van vij andige bedoelingen tegen Turkije, en van het plan zich van Konstantinopel meester te maken. En Rusland verdenkt Oostenrijk van -het voornemen, zich door de spoorweg-verbinding geleidelijk vast te zetten in Saloniki. Algemeen verwacht mdn, zegt de Standard, ©en oorlog tusschen Rus land en Turkije. Ree<ls zijn 100.000 man dter beste TuPksche troepen in Macedonië 'Saamgetrokkeh. En aan dte Russische grens in Kaukasië is het eveneens zeer roerig. Het schijnt niet denkbaar, dat Rus land thans, nog niet hersteld van de slagen die aan zijn leger en vloot in Oost-Azië zijn toegebracht, een strijd om het bezit van Konstantinopel zou beginnen. DUBBELHARTIG SPEL. De TaJndzj'elrijnsche .correspondent van de Times vestigt die aandacht op liet .dubbelhartig spel' van de twlee Sultans iin Marokko. Op hetzelfde oogenblik, dat Abd-el-Azis El Mokri naar Parijs zond, om d'e republiek zijne genegenheid te verzekeren, kuipte hij met DuitscIM'aind. En ter wijl Moelay Hafid aan Europa ver klaarde, dat hij dte akte van Algeci- ras zou eerbiedigen, beloofde hij den Marokkanen, dat hij alle christenen in een heiligen oorlóg zou uitroeien. EEN REDE VAN CLEMENCEAU In de rede, door hem gehouden bij de onthulling van het standbeeld voor Scheurer-Kesfcner, eten der eer ste bewerkers van de revisie vanl hef procas-Dreyfus. zeide Glememceau, nadat hij er aan herinnerd had;, diat Scheurer-Kesfraer een Elzasser was Niemand h'eeft het recht van ons te eischen. dat wij ons om den Elzas niet zullen bekommeren. De geschie denis van alle volken kent overwin ningen en nederlagen. „Ten einde Frankrijk weder .groot tie maken na de ontzettende beproevingen, die het heeft doorstaan, behoeven wij noch te haten noch te Uegcm. Fraukrijks staatkunde houdt zich vrij van be dreigingen eh uitdagingen' en Htennt op de stevige grondslagen van recht vaardige wtederkeeriighedd. Wij moe ten aan de gevoelens van onze har ten iden vrijen loop laten, wanfneer wij spreken over Elzas-Lotharingen, dat zulk ©eln voorname plaats heeft ingenomen op ieder gebied van na- tionalen arbeid en 40 generaals heeft voortgebracht, wier namen met da» van evenveel veldslagen, door hen ge leverd tijdens de oorlogen van de re publiek en het -keizerrijk, prijken op den ,,Arc de Triomphe". UIT DB FRANSCHE KAMER. In antwoord aan verschillende sprekers bij de behandeling van het ontwerp op de ink onistenb el a&tSng, zeide de minister van financiën, dat' het wetsontwerp beoogt die misbrui- van de indirecte belastingen, das zwaarder op die arme klassen dan op de rijke drukkern, weg te nemen. Het buitenland heeft reeds tal van woon beelden .vegeven van betere fiscale stelsels en Fra/hkrijk mag nieit langer bij dan ouden sleur blijven. Aan het einde 'zijner redevoering ter verdediging van d)e inkomstenhe- •Bastlng, stelde minister GaiUaux de quaiestie van vertrouwen. FRANKRIJK EN AMERIKA. Minister Root ten de Fr arische ge zant Jusseraud hebben een verdrag onderteekend tot scheidsrechterlijke beslechting van elk geschil, dat zich tusschen Frankrijk en Amerika mocht voordoen. JAPANSCH-C1IINEESCH CONFLICT. De Japansdhe stoomboot „Tatsoe Maroe", met 1800 Mausers «n 40,000 patronen aan boord, is door de Chi nees che regeering in beslag genomen op grond, dat de wapens bestemd zouden zi»n voor Chaneesche revolu- tionnairen. De Japanners verlangen de vrijla ting van die boot, daar zij ontkennen!, dat de wapens voor revolutiownai- retn zijn bestemd, en integendeel g]e- Ifïsh mrtALöii wnprfün in Uo nori-u^ec- SQhe haven Macao. De Ohineesohe douane .'Stelt daartegenover die ver ander stel Ring, dat, niettegenstaandte de door den kapitein gegeven voor stelling, het feitelijk plain bestond, dJe wapens in China te smokkelen. Eten later bericht deelt mede, dat de wapens Teeds verbeurd verklaard zijn. Stadsnieuws BACH-CONCERT. Het vierde Racih-concert was gjroo- tendeells, of geheel want ook de 3e Symphonic, met die Marcia funèbra, zal' wel niet zonder bedOeling .gekozen rijn gewijd aan dte nagedachtenis van Rich. Wagner, gestorven 13 Fe bruari 1883 In het tweede deel van den avondl werden een viertal fragmenten, uit 's meesters werken ten géhoore ge bracht: Wolfram's .Anspradhe uit de Opera Tannhauser; Der Venusberg, Baocfaanale, na-gecomponeerd voor de opera Tannhauser; Trauermarsdh uiilt het muziekdrama Gotterdamme- rung en Wotan's Absdhied von Brünn- hilde und Feuerzauber uit het muridk- drama Die Waliküre. In eerstgenoemd wenk werd de partij van Wolfram en in het laatste die van Wotan gezongen door den heer Bronsgeest, o|>eral- zanger uit (Hamburg. Deze zanger mag zich beroemen op een orgaan van rijk .timbre en. een bijzonder fraaie dictie welike eigenschappen wij vooral iin Wolfram's lied volop gele- •genihteid hadden te wa aTdeemen en te genieter). Zijn intonatie Wet echter n/u en dan iets te wenschen wat wel- lii'cfht aan de een of janderen toevalKt gan en onnaspeurlijiken invloed is toe te schrijven', want ook het orkest miste in eenige van z'n houten en (fco- peren organen' düe volmaaMheid1 v1an stemming die voor de doorzichtige klaarheid van klank zoo noodzakelijk is.- Overigens waren de vocale zoowel als de instrumentale voordrachten volmaakt van technische uitvoering en subliem van opvatting en senti ment. De heer 'Mengelberg dirigeerde het grootste deel van het programma uit het hoofd; maar niet enkel den uitorlijken vorm der voorgedragen werken had hij in zidh opgenomen ook van hun diepsten, gcvoels- en ge- daohteninhoud bleek hij zoo volkomen te zijn doordrongen, dat rijn diredtte de natuurlijke, spontane uiting scheen van een geheel éigen gedachte- en ge voelsleven. En dit is, dunkt mij, juist het kenmerk der wezenlijk giroote di rigenten, dlat rij de ingevingen d:er ge nieën. weten weer te geven, zoo na tuurlijk, zoo nadef ongekunsteld, alsof het hun eigen ingevingen geweest wa ren'. Een orkestleider van zoo zeldza me bega/ring ajls (Mengelberg mogen wij' wel in boogie eere Ih ouden. PHILIP IvOOTS.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1908 | | pagina 1