ingeu-eaen stilte, barst Bib* met tlja
hel stemmetje uiti
Maar moetje wat moet lk dan van
den neus van den generaal zeggen?
HIJ heeft er Immers heelemaal niet
éónll
(P. Gr. Ct.)
UIT DEN VELSEN8CHEN RAAD.
De vergadering vlmg Dinsdagoch
tend te 101/2 uur aan en heeft tot 4
uur geduurd.
Toch stonden or slechts 12 punten
op de agenda, maar deze voorspelden
reeds een langdurige discussie.
Onder de ingekomen stukken was
een schrijven van A. M. Roggeband
te IJmuiden, waarin deze meldde, dat
de directiekeet niet meer voor de ge
meente te koop Is.
De heer Vermeulen kan dus gerust
zUn de Raad mag nu niet eens meer
dat „rotding" koopen I
De sluizen der welsprekendheid
werden reeds geopend bij punt 1.
Aan de school voor M. U. L. O. te
IJmuiden wordt in de 4e, 5e, Gs, 7e, 8e
en 9o klasse voor kinderen van min
vermogende ouders de helft van het
schoolgeld geheven en voor onvenno-
genden niets. Nu stelden B. on W.
Voor, deze bepalingen ook voor da
lste, 2de en 3de klasse te doen gsl-
den.
Dit voorstel werd bestreden door
den heer Vermeulen. Oudera zijnijdel
en elk zal gaarne zien, dat zijn kin
deren op de Fransche school gaan,
Zoo is een groote toevloed van leer
lingen te wachten, waarvan 't waar
schijnlijk 1^ dat ean deel toch niet
alle klassen kon doorloopem. 't Re
sultaat zal zijn, dat zulke kinderen
dan op 13-Jarlgea leeftijd van de
school voor M. U. L. O. gaan, sa ach
ter de werkbank zullen komen te
staan zonder goed te kunnen rekenen,
pchrijven en lezen, maar wel met de
kennis van een woordje Fransch en
Duitsch.
De lieer Netseher bestreed deze be
weringen. Komt er een toevloed van
leerlingen, geen nood, want de school
wordt al uitgebreid, "t Is onwaar, dat
de kinderen der mlnder-bedeelden nu
reeds de school voor M. U. L. O. kun
nen bezoeken. Gaan zulke kinderen
perst drie jaar op de gewone school,
dan la overplaatsing op de school voor
M. U. L. O. moeilijk, wijl het onder
wijs niet geheel aansluit.
Dat is hier juist de fout zoo her-
'pam de heer Vermeulen. Ons onder
wijs moet zoo ingericht worden, dat
de eerste drie klassen der Lagere
Bcholen, aansluiten op de 4e klasse
der school voor M. U. L. 0.
Nadat de heer Brok zich Yóor het
yoorstel van B. en W. verklaard
had, ging men ovor tot stemming en
Word liet voorstel aangenomen mei
2 stemmen tegen (de he9ren Vermeu
len en Koelemey).
Over de zaak der
WATERLEIDING
werd ook druk gesproken. De Voor
zitter memoreerde do geschiedenis
der zaak en zei daarnaWe boorden
dezer dagen, dat de gemeente Haar
lem wel genegen is, om aan Veis en
water te leveren. De capaciteit van de
Haorlemsche inrichting blijkt op den
duur te gering, zoodat een uitbrei
ding noodlg is, en deze kan dadelijk
zoo groot opgezet worden, dat ook de
gemeente Velsen bediend zou kunnen
worden. Deze „genegenheid" van
Haarlem is door ean bevoegd per
soon aan B. en W. medegedeeld. Nu
vragen B. en W. een termijn van
yier maanden voor het onderzoeken
yan deze zaak.
Ook de heer Vermeulen wilde de
geschiedenis der zaak nagaan, echter
in zulke details, dat de Voorzitter dit
belette. De heer Vermeulen zei (onder
protest van den Voorzitter) dat de
Raad destijds onder invloed van en-
juiste adviezen besloten heeft, tot het
oprichten van een gasfabriek en wa
terleiding in eigen beheer. We zijn
nu verder y&n een oplossing af, dan
we ooit zijn geweest, t Beste zou zijn
als B. en W. en de Gascoramissie nog
wh3 de geheele zaak onderzochten en
inet \en advies kwamen, wat nu 't
gewenzchte is. Eigen exploitatie
concessief een pacht-contracteen
overeenkomst met een ander» ge
meente
De heer ZEGEL steunde dit verzoek,
zeggende, dat hij Indertijd bij al die
fichorrelpartUen met concessies en
voorstellen voor dit water- en vuur-
zaakje, gedacht heeft, dat de gemeen
te met wat flesschentrekkers te doen
had.
De Voorzitter: Dat woord mag lk
niet toelaten-
De heer ZegelMaar dat la toch
zoo.
Do heer Netseher i Dat woord fiea-
schentrekker moet teruggenomen
worden.
Da heer ZegelJa maar, lk zeg niet
dat 't zoo Is, ik heb 't alleen maar ge
dacht.... (Gelach).
Tenslotte werd het voorstel van B.
en W. om met da gemeente Haarlem
onderhandelingen aan te knoop en,
met algemeen» stemmen aangeno
men.
Na de koffie kwam de quaestle der
ARMBESTUREN
aan de orde. i j
De geschiedenis van deze zaak kan
door een artikeltje voor eenigen
tijd In dit blad geplaast als bekend
beschouwd worden.
B. en W. stelden voor, de twee Bur
gerlijke Armbesturen (het Schaal-
armbestuur en het R.-K. armbestuur)
tot één te vereenigen.
Het voorstel van B. en W. werd be
streden door den heer Vermeulen.
Deze vroeg Waarom die vereenl-
glng Doet het R.-K. armbestuur zijn
plichten niet Worden er oneerlijk
heden gepleegd Neen, er zijn geen
argumenten, met niets kunnen de
heeren de noodzakelijkheid van de op
heffing van het R.-K. armbestuur
aantoonen. Waarom moet men nu het
R.-K. armbestuur, waarom moet men
alle Rooin8Ch-Katholieken een slag
In het aangezicht geven Eedenkt
wel, heeren, ge maakt 40 pet. van de
bevolking tot uw vijand. Een gevolg
van het besluit zal zijn, dat er onder
het volk beroering komt, want van
Katholieke zijde wordt deze zaak zeer
ernstig opgevat. En mogen we zoo n
armbestuur, dat bijna 200 jaar zijn
plichten heeft waargenomen, zoo
.maar aan den kant zetten Zie eens
dea heer Uylendaal, onzen w«tnou<
der, aan. Die is bUna 40 jaar arra-
meester, en nu stooten we hem zoo
tegen het hoofd. Mogen we dat
Behalve moreele, zijn er ook ftnan-
cleele bezwaren. Het R.-K. armbe
stuur heeft eigendommen. Aan wie
komen die Aan het 8chaalarmbe-
stuur Maar ze behooren aan de
Katholieken. Waarschijnlijk zijn pro
cessen ln 't vooruitzicht. Waarom al
dl» moeite 1 En u, mijnheer de Bur
gemeester, waarom hebt u aan deze
zaak meegedaan, u, die steeds ge
tracht heeft, boven do partijen te
staan
De heer Schuitenmaker achtte ae
ophitsing der partijen ongemotiveerd.
Spreker heeft het eerst het denkbeeld
geopperd, om de armbesturen te ver
eenigen. BIJ hem, net zoo min als ln
de commissie en bij B. en W., heeft
eenlge politieke bedoeling voorgeze
ten. 't Werd alleen logisch geacht.
Er moge vóór 200 Jaar redenen ge
weest zijn, om een afzonderlijk Ka
tholiek armbestuur op te richten, nu
bestaan die niet meer. De kerkelijke
partijen hebben elk hun kerkelijk
armbestuur. De armen, die niet door
deze besturen gesteuna kunnen wor
den, moeten door het Burgerlijk
Armbestuur bedeeld worden. Waarom
nu dat armbestuur weer te splitsen
Daarvoor Is thans geen enkele reden
meer. Er is één God als Vader van
armen en woeeen, laat er dan ook
één burgerlijk armbestuur zijn.
De h?eren Brok en Netseher meng
den zich ook ln het debat, als voor
standers van de vereentgtng. Hunne
redevoeringen waren voornamelijk
weerleggingen van debat-puntjes van
den heer Vermeulen voor onzè le
zers van weinig belang.
De heer Uytendaal zeiDe heeren
weten hoe ik er over denk. Iaat lk me
kalm houden en zwijgen.
Door den heer Schuitenmaker werd
nog gezegd Hel Katholiek armbe
stuur wordt niet opgeheven, men
kan even goed zeggen het ScMal-
armbestuur wordt opgeheven. De
zaak is belde besturen worden ver-
eenlgd. Het spreekt vanzelf, dat later
ook Katholieken ln dat algemeen
armbestuur zullen zitting hebben.
Maar zoo zei weer de heer Ver
meulen geen volbloed Katholiek zal
na de beleedtging, zijn kerk aange
daan, in dat bestuur zitting nemen.
De heer Brok Ik wil nog even
zeggen, dat wij. voorstanders der ver-
eeniging, niet ae onruststokers In de
gemeente zUn. Neen, de heer Ver
meulen is de aanvoerder van dien
strijd, en ik stel hem voor de gevol
gen verantwoordelijk.
Hierna nam nog de Voorzitter het
woord. Ook bU mij beeft er geen en
kele politieke bedoeling voorgezeten
alleen'vind ik het logischer, als er
één burgerlijk armbestuur zou zijn.
Alsnu word tot stemming overge
gaan. Het voorstel van B. en W. (om
tot de vereeniging te besluiten) werd
aangenomen met 9 tegen 5 stemmen.
Tegen stemden de heeren Van der
Does, Falk, Koelemey, Vermeulen en
Uytendaal. (Do heer Philips was we
gens ongesteldheid afwezig).
Na het vallen van dit besluit, ver
liet de heer Uytendaal, kennelijk aan
gedaan, de vergadering.
Ook word nogal druk gesproken
over het voorstel van B. en W., om
aan den onderwijzer W. Renes te
IJmuiden een Jaarlijksche gratifica
tie van f 100 te verleenen, voor het
geven van onderwijs ln handelsreke-
ncn.
De heer Vermeulen vond het hard
en stootend, dat onderwijzers met
meerdere onderwljs-bevoegdheden,
door dezen onderwijzer vervangen
zullen worden, ie meer wijl ze zelf dit
onderwijs best kunnen geven.
Door den Voorzitter werd opge
merkt, dal de heer Renes verklaard
heeft eeu cursus van Mercurius te
zullen volgen om zich meerdere be
kwaamheden eigen te maken.
Ten slotte werd een voorstel van
den heer Vermeulen om de onder
wijzers tegen vergoeding ln hun eigen
klasse met dit onderwijs te belasten,
voor zoover zij althans bereid zijn,
den cursus vau Mercurius te volgen
aangenomen met 9 tegen 4 stem
men.
Eenlge minder belangrijke zaken
werden zonder of met weinig discus
sie afgehandeld.
Een verzoek van H. Leeuw, om ver
gunning voor den verkoop van ster
ken drank in het Bad-paviljoen te
IJmuiden, werd afgewezen, omdat de
Drankwet dit niet toelaat.
Eenlge hulzen te Velsen en Velser-
oord werden op advies der Gezond
heids-commissie onbewoonbaar ver
klaard. De ontruiming moet binnen
twee maanden geschieden.
Het gymnastieklokaal van school
C. te IJmuiden zal op verzoek van
RUkswege beschikbaar gesteld
worden voor het voorbereidend mili
tair onderricht.
Aan P. A. TimmerB werd vergun
ning verleend, om bij het bouwen van
con landhuis op een perceel grord
onder Driehuls, af tv wijken van het
bepaalde bU artikel Z punt 8 dor
B ouwve ror denlng.
Op voorstel van B. en W. werd be
sloten eonige perceelen gemeente
grond te Velseroord openbaar te ver
pachten.
Tot onderwijzer aan school D. te
Velseroord werd benoemd C. P. van
Wesemael, te Mlllingen.
De bij besluit van 17 December 1907
benoemde leeraren aan de Burger
avondschool werden thans voor vast
benoemd.
Bij de Rondvraag vroeg de heer
Vermeulen het woord, om op to> mer
kers, dat hij het betreurde, dat de
heer Netseher bij liet deLut herhaal
delijk persoonlijke beledigingen aan
het adres van spreker bezigde. Dat is
nlouw ln den Raad, ook al bestaat er
soms veel verschil van overtuiging. '1
Zou echter gewenscht zijn, als derge
lijke onwelwillendheden niet meer
voorkwamen, vooral niet van de be
etuuTMtafel.
De heer Netseher meende, dat de
heer Vormeulen dit lesje wel od zich
zelf mag toepassen. Herhaaldelijk Is
hij zelf onwelwillend geweest. Doet
bij dit ook in het vervolg, dan zal hij
met gelljko munt betaald worden.
Hierna werd de -vergadering geslo
ten.
ÖXÏRLEMMERMEER,
Dinsdagmorgen namen ae Veld
wachters afscheid van den burgemees
ter dezer gemeente, waartoa tij op
zettelijk ten gemeentehuize waren
gekomen. Bij monde van den chef
veldwachter uitten lU de hoop, dat
Z.Ed.Achtb. nog vele jaren mocht
gespaard worden, om te genieten van
hot rustige leven, dal hij nu tegemoet
ging. Met dankbaarheid gewaagde hij
verder van de jarenlange vriend
schappelijke verhouding, die er steeds
geheerscht had tusschen den burge
meester en do veldwachters en bood
hem, namens hen allen, een ebben
houten wandelstok met zilveren knop
aan, waarop de jaartallen 1869—1908
waren gegraveerd, de jaren van be
noeming en ontslag.
Zichtbaar verrast dankte de Burge
meester voor dit bowljs van dank
baarheid en waardeering, en nam
van lederen veldwachter persoonlijk
afscheid, met den wensch, dat het
leder wel mocht gaan in xljn verdere
loopbaan.
Zware mishandeling.
In een onderlingen twist Is de ar
beider K., wonende aan den Spaarn-
wouderweg, 'bij den IJ weg, door ze
keren V. zoodanig mishandeld, dat
dadelijk geneeskundige hulp moest
worden ingeroepen, en zUn toestand
niet bulten gevaar Is.
De politie heeft reeds een onder
zoek Ingesteld, zoodat V. zUn straf
wel niet ontgaan zal.
B^m:o!sr,d
HOFBERICHTEN.
De Koningin zal tijdens Haar ver-
blijf deze week ln de residentie weer
eenlge ambtelijke audiëntlën Yerlee-
nen.
Heden werd baron Van Asbeck, het
i nieuw benoemde lid der Rekenkamer,
door H. M. ter beëediging ontYan-
Prlns Hendrik werd hedennamld-
dag van zUn reis naar Noorwegen ln
Den Haag terug verwacht.
TWEEDE KAMER.
MAATREGELEN BETREKKELIJK
WERKLOOSHEID.
Blijkens het voorloopig verslag over
het betrekkelijk wetsontwerp tot aan
vulling van de begrootlng voor het
departement Landbouw, Nijverheid
jj en Handel voor 1907, waren verschei
dene leden van oordeel, dat de rijks
overheid beier deed, zich vooralsnog
van bemoeiingen met maatregelen
ter voorziening in de gevolgen van
werkloosheid, be onthouden. Met vol
doening hadden deze leden gezien,
dat het aantal zich uitbreidt van de
groote gemeenten, die aan de bewe-
ging tot het in het leven roepen van
een verzekering tegen de geldelijke
gevolgen van werkloosheid steun ver
leenen, of het voornemen hebben
zulks te doenmaar het scheen hun
geon gelukkige gedachte van het af
getreden kabinet, nu maar aanstonds
*3 rijks schatkist te willen openstel
len om den gemeenten de taak, welke
zij op zich namen, gemakkelijker te
maken. Het vraagstuk van de werk
loosheid, zoo merken zij op, is nog
niet genoegzaam opgehelderd, de oor
zaken daarvan zijn nog niet voldoen
de bekend, om thans reed 3 een Juist
oordeel te vormen en uit te spreken
over de doeltreffendheid van de maat
regelen, welke worden aanbevolen, of
hiér en daar worden toegepast, tot, be
strijding van de gevolgen van dit
verschijnsel.
Beter dan door het geven van geld
ter ondersteuning van werkloozen,
J zou, meenden sommigen, de rijks-
5 overheid handelen, door het bevorde
ren van maatregelen, waardoor d9
werkloosheid zelve zou kunnen wor
den tegengegaan. Bevorderen b.v.
van het wonen der arbeiders ten plat
telands in de nabijheid van middel
punten Yan nijverheid en werkver
schaffing scheen alle aanbeveling te
verdienen, omdat daardoor een stap
zou worden gedaan, om da arbeiders
niet zoo licht bloot te stellen aan de
voor hen en hun gezin zoo noodlotti
ge gevolgen van werkloosheid. Door
den bouw van arbeiderswoningen
buiten de groote centra, vooral door
arbaldorstreimen en -trams, zou ln de
ze richting veel kunnen worden ge
daan.
Eenage leden moenden de door de
regeering voorgestelde geldelijke bij
dragen te mogen kenschetsen, als een
middel om Yoor armoede te bewaren,
dus als een soort armenzorg, te zon
derlinger, omdat do regeering zelve
Ln de Memorie van toelichting ver
klaard heeft, dat hetgeen de gemeen
te tot leniging van de werkloosheid
verricht, niet het karakter zal mogen
dragen van armenverzorging.
Anderen meenden, dat, behalve aan
gemeenten, ook aan arbeidsbeurzen,
vokvereeniiglngen en andere landelij
ke bonden van arbeiders uit 's lands
kas bijdragen moeten kunnen worden
JögOl\OUU,
Sommigen zouden gaarne zien, dat
een stap verder werd gegaan en dat
alleen steun werd verleend aan die
gemeenten, die, overeenkomstig de
beginselen van het Gentsche stelsel,
door uitkeeringen aan vakvereenigin-
gen, ingeval vau gedwongen werk
loosheid, een bijslag vorzekeren aau
de bij die vereenigiugen aangesloten
arbeiders, welk denkbeeld echter van
verschillende zijdon werd bestreden.
PENSIONEERING.
Door ruim veertien duizend leden
van 't pensioenfonds der Staatsspoor
wegen, waaronder de meeste hoofd
en eerstaanwezend ambtenaren, is
aan de groepsvertegenwoordigingen
hot verzoek gericht, om den heer d'-
recteur-generaal te wijzen op het on-'
billijke van de bepaling, dat het pen
sioen, hetwelk bedraagt voor elk jaar
dat aan het fonds is bijgedragen,
voor de leden 1/60 en voor de wedu
wen en weezen het 1/120 deel van het
gemiddelde bedrag der in de laatste
vijf jaren genoten bezoldiging, nooit
meer kan bedragen dan 30/60, respec
tievelijk 35/120 van dat bedrag, niet
tegenstaande wel langer dan 40 jaar
moet worden gecontribueerd, zoodat
het voorkomt, dat.iemand, die yan 31
tot 43 jaar heeft gecontribueerd, niet
méér pensioen omvatigt asn eeto Bn-
der met dezelfde bezoldiging, dié 80
Jaar san het fonds heeft bijgedragen.
ZU verzoeken daarom met aan
drang. die bepaling ten spoedigste te
doen vervallen, onder verwijzing naar
de zooveel gunstiger voorwaarden,
die voorkomen ln het reglement voor
het pensioenfonds van bet personeel
der H. IJ. S. M.
VOLHARDEND.
De bekende heidebewoner Rodden-
hof werd Vrijdagmorgen ontslagen
uit het Huls van Bewaring te Harder
wijk, waar hij eenlgon tijd vertoefde
tengevolge van overtreding der Wo
ningwet. Denzelfden ovond had de
man zijn hut van heideplaggen op
Nijkerk'a grondgebied weder opge
trokken.
EEN GRAPPIGE VERGISSING.
Keuvelaar vertelt ln hel Volksblad
van Oost-Goorecht
De beer N. moest wegens zaken
voor een dag of wat op reis en dus
zijn lieve wederhelft zoolang alleen
laten, wat in de viif maanden van
hun huwelijk nog niet was gebeurd.
Plicht gebood, dus do man ging en
het jonge vrouwtje bleef eenzaam
achter. Wat kon zij beter doen, dan
haar lieven vent een langen, Innig
hartelijken brief schrijven. Den twee
den dag had zij tien polletjes vol en
na tweemaal het adres gespeld,
twaalf kussen er op gedrukt en drie
postzegels van vijf cent er op gedrukt
te hebben, ging zij zelf den brief pos
ten Toen zij bij de bus kwam. had
Juist de lichting plaats gehad. Een
oogenbllk was zU radeloos, maar zij
had tegenwoordigheid van geest
fluks bedacht zij, dat ze, gebruik ma
kende van de tram, nog juist den tijd
zou hebben den brief naar den trein
van zessen te brengen. Op het laatste
oogenbllk kwam zij aan. Haastig nam
zij een parronkaortje en vloog het
perron op, juist boen de hfofdcanduc-
teur voor vertrek floot. Zij snelde den
langen trein langs om den postwa
gen te bereiken. D» conducteurs zo-
Ln heteen hunner rukte een coupé
ie klasse open, die zich voor in dan
trein bevond en, voordat mevrouwtje
op adem kon komen, was zij door
krachtige armen opgetild en zat zij
ln den trein, dia onmiddellijk daarop
wegs toomde.
MOTOR- EN RIJWIBLWET.
Het bestuur van de Nederlandsche
Automobielclub heeft zich met een
adres gewend tot den Minister van
Waterstaat en tot de Tweede Kamer,
naar aanleiding van de ln eerste le
zing aangenomen wijziging van de
motor- en Rijwlelwet.
Het bestuur heeft in hoofdzaak be
zwaar tegen het stellen van een
snelheldsmaximum in bebouwde kom
men van 10 K.M. per uur. Dit betee-
kent, zagt hel adres, voor het automo
bilisme de ondergang. Hel begrip
.bebouwde kom" is geheel onbepaald,
Wat daartegen tijdens de discussiën
ook moge zijn aangevoerd verschil
lende wegen zullen binnenkort in hun
geheel, of zoo goed als tot „bebouwde
kom" worden verklaard en daarvoor
zal een maximum snelheid van tien
K.M. per uur zijn voorgeschreven.
EEN ONTMOETING MET EEN
WILD VARKEN.
Op een der laatste dagen yan de
vorige week kwam een barbier aes
morgens van Hoog-Soeren per fiets
naar Apeldoorn. Op den SoeJons,J1®?1
grintweg, te midden der bosschen,
rag hi] eon wild vnrken dwars den
weg oversteken aangezien do weg
op dit punt naar beneden Hep, bad
hij nogal gang, en meende hij Juist
achter hot vnrken om te
maar hij zag zoo gauw niet, dat hot
dier gevolgd werd door een jong.
't Gevolg was, dat hij het J°n8e
varken even aanreed. Het diertje be
gon uit alle macht te schreeuwen, en
Woest brullend kwam de moeder op
den wielrijder af, die, gedreven door
angst, in vliegende vaart er vandoor
elng. Zoo ontkwam de barbier aan
eene kennismaking, die hem zeker
slecht bekomen spu zijn.
Onze correspondent, die onlangs
ook een» zoo'n moeder-varken ont
moette, met zes jongen bij rich, had
geen lastmoeder en kroost wandel
den in het vroege morgenuur op eeni
gen afstand rustig voorbij.
Uit een ingesteld onderzoek is het
hem gebleken, dat de wilde varkens,
indertijd door Z. K. H. P1"1?8
drlk uit Mecklenburg ln de bosschen
van het domein, ln de omgeving yan
het Loo, uitgepoot, welig voorttelen.
De dieren vinden overvloed voed
sel en worden op sommige tijden bo
vendien gevoerd met maïs.
Gevaarlijk voor wandelaars zijn ze
niet, mits ze niet geplaagd worden
de diereu zijn zeer schuw en gaan er
bij het minste gerucht van door bo
vendien liggen zij op den dag[in him
Laeer, op zeer eenzame plekken, te
mfdden van het kreupelhout, s Mor
gens vroeg en tegen 't ondergaan der
foTgaan ze er op uit. om eten te zoe-
^Alleen in dezen tijd, als ze jongen
hebben en deze worden geplaagd, ol
als in bovenstaand geval aangereden
dan vallen zij den mensch aan kan
men dan niet uit den weg komen dar.
het 't best, in den dichtstbijzijnde-!
boom te klauteren.
Overigens zijn de wilde varken.*
„let. gevaarlijker dan menige losloo-
pende hond, voor wie men, al. zemel
haar kroost op straat loopt, ook be
ter doet uit den weg te gaan-^^
EEN KRANIG MILITAIR.
Zaterdag kwam met de passagier,
van het stoomschip „Ophlr te Rob
terdam aan, de korporaal der cavaie-
rie Wilhelm Mensen, ridder 4o klasse
Militaire Willemsorde.
Den 22*n Aug. 1S98 nam Mensen
deel aan een verkenning ln de rich
ting van Linggah. Het wus bij die ge
legenheid, dat hij do luitenants Cam-
pioni en Schadéo te hulp snelde, toen
zij onverhoeds door den vijand wer
den aangevallen. Mensen wist een
der aanvallers een sabelhouw toe te
brengen, doch stortte daarna van zijn
paard en werd zwaar ln den rug ge
wond door een lansstoot. Ondanks dit
I alles versaagde hij niet. ziendo dat
1 luitenant H. A- Schadéo door een
rèmssteeS ««Wond varf rilpaard
vied, terwijl de luitenant M. J. J. B.
H. Camploni met zijn paard ln een
sloot vaat zat en daardoor weerloos
was. Zijn verwonding niet achtende,
snelde hij die officieren te hulp,
schoot een van de aanvallers neder
en wist de anderen zoolang bezig te
houden tot meer hulp kwam opzetten.
Zijn moedig en beleidvol gedrag red
de belde officieren het leven. Het
werd beioomd met zijn benoeming lot
ridder 4e klasse ln de Militaire Wil
lemsorde bij Koninklijk besluit van
27 December 1899.
Kapitein Jonker roemde bet voor
beeld van dezen dappere, stelde hem
als voorbeeld voor velen, wenschte
hem met het ridderkruis geluk en
eindigde met een driewerf hoera op
onze Koningin. Oranje en Nederland,
waarmee het detachement Instemde.
Met het aanbieden van den eere
wijn werd de plechtigheid besloten.
Korporaal Meansen. die met pen
sioen het leger verlaat, ging naar
Prinsenhage, waar zijn vader woont.
NEDERLANDSCHE CENTRALE
VEREENIGING TER BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE.
Zondag werd te Utrecht, onder
voorzitterschap van den heer jhr. b.
de Ranitz de algemeene vergadering
gehouden van bovengenoemde veree
niging.
Overgegaan werd tot de verkiezing
van twee leden van den Raad van
Bestuur, ter voorziening ln de vaca
tures op 1 Januari a.a, te ontstaan
door de periodieke aftreding yan de
heeren H. B. W. Smit en dr. G. A. M.
Wayenburg. Gekozen werden de hee
ren mr. Ch. Th. van Deventer, lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en dr. J. Poels, directeur
der Rijksserumlnrichting te Rotter-
De ontwerp-begrooting voor 1908
werd in onvangst en uitgaaf vastge
steld op f 19.135 en die voor 1909 op
19.450.
WAARDEERING VAN ARTIESTEN.
Na de klacht van Flesch, die van
Heijermans, den ander voorgegaan
naar Berlijn.
Jan Feith heeft Heijermans uitge
hoord voor het „Hbld." t
Waarom i aar Berlijn verhuisd f
Ik zet voorop, zei Heijermans, dat
ik altijd heel veel van Holland en do
Hollanders heb gehouden, en dat ik
nog van ze hou'maar dat ik t^S®*
lijk een groot respect voor de Duit-
schers heb gekregen en met den dag
meer krijg.
't Is dan, juist ln ons vak van
schrijver, toch wel zoo'n groot onder-
8Cjel<weet, dat de eigenlijke reden,
waarom ik uit ons land ben wegge
gaan geweest is de Berner Conventie
't Wordt vervelend misschien, om
daar altijd weer op terug te komen
maar dat kan ik toch niet heipen. t
Is immers mijn beroep om te schrij
ven, en als je dan tien jaar lang fei
telijk bestolen wordt, zonder dat je
d'r iets aan kunt doen, èn in het
buitenland, omdat ons land niet is
toegetreden tot de Berner Conventie,
èn ook in je land zelf, dan loopt dat
eindelijk de spuigaten wel eens uit.
Als auteur, die afhankelijk is van
zijn pen, heb je in Holland 8e®d
rechten, ben Je ln je eigen ladd al®
een burger zonder burgerrechten
terwijl ik hu ln Berlijn een vreemde
ling ben, maar een mét burgerrech-
6Wat elke bakker, slager en kruide
nier in Holland geniet, het aan
spraak kunnen maken op zijn recht
dat kan ln Holland alleen een
auteur niet.
En nu weet Je niet hoeveel goed Je
dit gevoel van bescherming ln het
buitenland doet, mnar ook hoo on
aangenaam het 1., nis Je Je daar be
kend maakt als Hollander en Ja krijgt
er de ergerlijkste staaltjes over die
literaire hebbelijkhetd van ons te hoo-
ren. Verleden kreeg lk nog soo let»
van Kndelburg te slikken. „U ls Hol
lander", set hij, „dan moet lk u toch
eens vertellen, wat se verleden met
mijn stuk Husarenkoorts ln Holland
hebben gedaan. Ik wist, dat het tn
Holland geregeld werd gespeeld, en
dat tk geen recht kon laten gelden
op eenlg honorariummaar IR
schreef toch een Ironisch briefje aan
den directeur van het gezelschap, dat
het stuk speelde, en zei, dat er voor
den Duitschen auteur zelfs geen glaas
je Hollandsche jenever was overge-
schoten. En weet u "at tk als ant
woord van dten Hollandachen
schouwburg-directeur ontvingJ..„.
prijscourant van Lucas Bola.
Nu, dan trek Je als Hollander een
ongelukkig gezicht on Jc schaamt Ja
1 Maark'l ls niet alleen die Berner
Conventie, die we ln Holland missen.
De geheele omgeving, de waardee-
rtng, de achting ts ln Dultschland zoo
heel anders dan in ons land.
Denk nu niet, dat ik op mijn teen
tjes getrapt ben, dat ik zit te moppe
ren als een.... Hollander. Maar wan
neer je het aanzien merkt waarmee
ie daar als schrijver wordt behandeld
en dat vergelijkt met de toestanden
hter, dan springt dat verschil te zeer
in het oog.
Wat zijn auteurs hier, wat geldt
hier tn Holland een schrijver, een re
dacteur? Het zevende rad aan den
wagen 1 't Is niets meer dan n schnj-
ver 'n dagbladschrijver I
Maar ln Borlijn. Dat ts een Ver.
schil als vuur en water. he^ner
me hoe na een première van „Hnupt-
mann'e „Kalser Korle Tochter dat
niet eens zoo heel veel succes had -
een souper werd gegeven ln „Savoy
en dat daar de burgemeester aanzat
met den auteur, met allerlei
auteurs, met do acteurs. Dat teekent
immers de situatie JEn dat zou liter
immers iets ondenkbaars zijn I
Toen kort geleden de zanger Llban,
een tenor bulto, niet eene een buiten
gewoon Iemand dus op muziekgebied,
vtjf-en-twlntlg Jaar aan de opera ver
bondon was, toen bonoemde de Keizer
hem tot Kön. Kalserllcher Kammer-
Hncrar Tfl mas daarover denken als
Ie wltti mnar zulke belangstelling
vanboven af, die releveert geweldig
de heele kunst.
En nu wil tk ntet overal een con
trast tegeigiver stellen, maar het
heelt me toch getroffen mij niet
fMt etlf R t0.Ch' mQar tlel
J dat verIeden In Groningen
v°° i" Tooneelvereeniging Op Hoop
VMI Zegen voor de driehonderdste
SXTa voetlicht Is gebracht
ini. °°h, T! 8e" respectaber cijfer
voor een sluk in ons land. En dicht
V,r, emlg6 belangstelling Ie ges
Ik Wrt sVer weg ln Herlijn, en
.Iff! 0 in\<,,a.ar nlets vai> aan te
trekken doch ik z a g vandaar die
monschen, de acteurs, die hard,
.r(^ ™oeten werken, en bi]
zoon jubilé geen simpel bewUs van
belangstelling, geen bloempje zelfs,
hebben gekregen.
Kom, er ls hier ln Holland geen ai-»
gemeene belangstelling voor kunst.
Wat mo daar telkens ook zoo op.
valt, dat ls hoe de verhouding tus
schen de schrijvers onderling zoo
magnifiek is.
ln ons ,andhoe ls dat
mer 7 D r gaat geen week voorbij, of
ln het een of ander tUdschrift wordt
een schrijver of dichter afgemaakt
elke week een dooie I Ik zelf ben al
honderd maal misschien een lijk ge-
weest. Als het vriendjes zijn, worden
ze gevleid, anders wordt er met mod-
der naar hun hoofd gegooid! Nergen»
ls dat zoo erg als in Holland.
En als tegenstelling Dultschland
daar is waardeering van de auteurs
voor eikaars werk. Men houdt er we!
een eigen opinie op na, en men zegl
elkaar wel zUn meening, doch dat ge
beurt er vriendschappelijk, met veel
waardeering en met alle kieschheld.
En Hauptmann zal zich wel wachten
\,8C£njven over Sudermann, en
breken °m ^ara ^tebig af te
Wanneer al die menschen, al loopen
nog zooveel uiteen, elkaar ontmoe-
hwtrtijke toon!80 vr'endsctlaPPelUke,
AUDIËNTIE.
BIJ de ontvangst door den Minister
van Koloniën Dinsdagvoormiddag
van den Sultan van Asahan. heeft
deze aan Zijne Excellentie medege
deeld, dat hij naar Nederland ls ge-
£nDiei\-te? elnde in eon8 audiëntie
bij de Koningin, aan H. M. zijn trouw
en aanhankelijkheid te betuigen,
waartoe de Sultan de tusschen komst
van Z. Exc. inriep.
De Minister verklaarde zich vol
gaarne bereid, werkzaam te willen
zijn, om te trachten dien wensch in
vervulling te brengen.
Nadat de heer Idenburg nog enkele
oogenblikken met den sultan over
zijn reis hierheen had gesproken, was
het onderhoud afgeloopen.
P0PPENR00VER8 OF RUPSEN
JAGERS IN HET INSECTARIUM
VAN „ARTIS
Een van onze mooiste groote kevers
is de poppenroover of rupsenjager.
Het borststuk is zwartblauw en de
groote dekschilden zijn goudgroen
met prachtigen rooden gloed, „alsof
ze steeds door de ondergaande zon
worden beschenen", zooals de schilde
res zei de, die in Artis vogels en insec
ten schildert.
Ijverig maakt deze kever in de hoo
rnen jacht op schadelijke "rupsen't
is ongelooflijk, welke quantiteiten hij
daarvan verslindt. Vlug en behendig
klautert hij door de takken en vindt
hij daar een rupt ,dan laat hij zich
ar mee op den grond vallen, om daar
zijn prooi op zijn gemak op te eten,
In weinige minuten is een vrij groote
rups in de kevermaag verdwenen.
Jammer, dat de poppenroovers hier
to lande vrij zeldzaam zijn, In het
Insectarium van Artis zijn een twin
tigtal ten t00n g€3teld. Ze worden
daar gevoed met ringelrupsen.
Wel moge ze dit voedsel bekomen J
ERNSTIG ONGELUK.
Het stoomschip de „Grotius", der
Maatschappij „Nederland", ligt mo
menteel in het Wilhelminadok te Am.
sterdam, waar het o.a. opgeschilderd
en nagekeken wordt, alvorens weder
om de reis naar Indië wordt onder
nomen.
Twee schilders, Martinus van Hare.
en Leendert_Hovers, waren bezig msfc
het buiten boord opschilderen. Daar-
voor stonden zij op een stelling, die
aan de reeling met touwen bevestigd
was. Door onbekende oorzaak, ver
moedelijk door het breken dier tou-
v en vielen plots belde schilders lu
het dok. De val was noodlottig. Leen-
dert Hovers kwam met het hoofd In
het dok terecht en Van Hare viel op
hem. Hovers was bijna onmiddellijk
dood zijn hersenpan was geheel ver-
brijzeld. Ook Van Hare was blijven
liggen, en bleek nog In leven te zijn.
Beiden werden opgenomen en spoe-
dig naar het Binnengasthuis ver
voerd. Daar aangekomen, werd offi-
Hover's dood geconstateerd, ter-
wijl Van Hare werd opgenomen, roet
ernstige inwendige kneuzingen. Toch
was hij nog ln staat, zijn naam en
woonplaats op te geven.
Men hoopt hem in het leven te b*
houden.
G,TeL'
DOODSLAG TE NIZZA.
Te Maastricht is het bericht ont
vangen, dat Binkhorst, vaa wien de-
zei dagen werd gemeld, dat hU te
Nizza werd gevangen genomen, be
schuldigd van doodslag van een man,
tegen een borgstelling van fr. 20.000
op vrije voeten is gesteld.
ONGELUKKEN.
De wegwerker (SS.) W. HeUto, te
Hoogevean, wilde een bad nemen ln
het zoogenaamde Zwarte water, tus
schen wachtpost 18 en 19, aan de
spoorlijn aldaar. HU zonk echter dl
reet weg in de diepte. Zijn metgezel
W. hield hem een stok toe, doch do
ongelukkige had niet het besef dezen
te grijpen. Volgens den dokier zijn er
geen ernstige pogingen ln het werk
gsteld om den drenkeling te redden.
De verdronkene was 31 jaar en laat
een weduwe na met S kinderen.
Zekere G. L. A., een omstreeks 60»
Jarig oud varensgezel, tapper aan
den Riedijk te Dordrecht, heeft waar
schijnlijk bij ongeluk, uit een flesch
met loog gedronken, waardoor hl}j
