ten einde geschikte krachten te zoe
ken voor den arbeid in de Hollandsche
kolonies in Argentinië. Het ligt in het
plan van dr. Van Lonkhuyzen aller
eerst een drie of viertal onderwijzers
te zonden, die tevens godsdienstige
leiding kunnen geven. Van verschil
lende zijden in Argentinië wordt de
arbeid van dr. Van Lonkhuyzen zeer
gewaardeerd en ook financieel ge
steund, toch»zal ook financieele steun
uit Holland den eersten tijd nog noo-
dig zijn.
De koetsier van het Hotel Boggia te
Nijmegen had het ongeluk van den
den bok van de omnibus te vallen, met
het treurig gevolg dat hij kort na zijn
opneming in het Wilhelm in a-zieken
huis aan de gevolgen is overleden.
Deze oppassende man laat een vrouw
met 4 kinderen achter.
ANALYTISCH VERSLAG.
Naar men verneemt, is de heer J.
E. Stokvis, redacteur van „Het Va
derland", benoemd tot redacteur voor
het analytisch verslag van de Tweede
Kamer der Sta ten-Generaal.
ONGELUKKEN.
De 14-jarige E. J. de Wilde, uit Epe,
wilde, komende van de markt te De
venter, te Terwolde op een in gang
zijnden wagen springen. Hij stapte
mis en kwam onder den wagen te val
len. Twee wielen gingen hem over 't
lichaam, waardoor hij zulke inwendi
ge kneuzingen bekwam, dat dr. Scho
tanus, uit Terwolde, slechts den dood
kon constateeren.
De reeds op jaren zijnde echtgenoo-
te van den heer J. Engelage, land
bouwer te Midwolda, is door een koe,
die ze medicijnen wilde toedienen,
zoodanig gestooten, dat haar rechter
been geheel werd gebroken. Ze lijdt
hevige pijnen en haar toestand baart
zorg.
Te Oudkarspel (N.-H.) vielen twee
kinderen in het water een kind van
P. S. en een van J. S. Het 3-jarig
dochtertje van P. S. werd levenloos
opgehaaldbij het andere kind kon
den de levensgeesten nog opgewekt
worden.
DE KOPPELARIJZAAK.
Volgens de „Nijm. Ct.", heeft „Duit-
sche Greet" zich door vertrek uit het
land aan haar 6 maanden gevamge-
nisstraf onttrokken.
Waren hier geen termen voor pre
ventieve hechtenis? vraagt „Het Vad."
Er was toch zeker wel eenige vrees
vóór vlucht bij deze verdachte, die bo
vendien in Arnhem, dus vlak bij de
Duitsche grens, verblijf hield.
KLAAS BOES.
Het bericht van Klaas Boes is niet
geheel juist. In de eerste plaats is de
man thans niet 35 jaar doch dertig
jaar (in 1905 toen hij hier ter stede
terechtstond was hij 17 jaar oud).
Ook moet het gratie-besluit aldus
luiden, dat hij 25 jaar gevangenisstraf
nog moet ondergaan, dat derhalve de
13 reeds in de gevangenis doorge
brachte jaren niet in aftrek komen.
ZONDERLINGE
OPENBAARHEID.
,,L. en V." schrijft:
De gemeenteraad van Winterswijk
verwierp met groote meerderheid een
voorstel, om van voorstellen, be
stemd voor de openbare raadsverga
deringen inzage te geven aan de
pers. Ter bestrijding van het denk
beeld, werd o. a. het argument gebe
zigd, dat voorafgaande publicatie van
voorstellen, wel kon passen voor de
volksvertegenwoordiging maar daar
om nog niet voor den gemeenteraad.
Indien zulk een discussie was ge
voerd en zulk een besluit was geno
men in het een of ander afgelegen
boerendorp, zouden wij er de aan
dacht niet op vestigen. Waar echter
in e>en plaats als Winterswijk van
zulk een dompersgeest blijkt, is het
wel de moeite waard, daarop de aan
dacht te vestigen.
Zijn wij wel ingelicht, dan noemt
de meerderheid van den Winter swijk-
schen gemeenteraad zich liberaal.
Waarlijk, een frisch liberalisme I
Wat zou Thorbecke wel gezegd heb
ben van zulk een kleinzielige vrees
voor wezenlijke openbaarheid-?"
DE BEMINDE EN EEN
ILLUSIE KWIJT.
De ,,Ass. Crt." schrijft
Ter zoete minuekoozerij gingen ze
herhaaldelijk wandelen. Arm in arm;
hij brani stappend in zijn soldaten-
pakje zij netjes en eenvoudig in het
dienstbodenkleedje. Totdat de goede
harmonie ruw werd verstoord door
zijn lage streken.
Want hij was met eerlijk en de
gouden ketting, erfstuk van haar
moeder, om haar hals wekte zijn heb
zucht op, zoodat hij 's avondsy toen
hij zoete en lieve woordjes fluisterde,
het goud stuk brak en het erfstuk
kalm in zijn zak liet glijden.
Dadelijk daarna miste zij haar sie
raad en bezorgd en verdrietig ging ze
aan het zoeken, lucifers afstrijkend
om bij te lichten, terwijl hij met de
handen in de zakken, lummelend
stond te kijken. Om meer licht te ge
ven stak hij het geheele doosje luci
fers in zijn geheel aan, want hij wist
immers, dat de ketting niet óp den
grond gevonden kon worden.
Twee dagen droeg hij ze op zijn
hemd onder zijn tuniek of korte jas,
maar niet als zoet aandenken, alleen
om ze te verbergen voor de oo'gen zij
ner kameraden. Toen verkocht hij 't
goud voor 13.50, die in vunze kroeg
jes werden weggesmeten. Maar de
ketting op zijn hemd bungelend was
niet verborgen gebleven en die ont
dekking van een zijner kameraden
leidde tot een verhoor van de politie
en de bekentenis van den beklaagde.
Misschien berouwvol, zeker met
spijt overdenkt Pieter M. in de kazer
ne te Assen in het cachot thans zijne
zonde.
En naast het verlies van haai- gou
den ketting betreurt de dienstbode
thans haar vrijer en een verloren il
lusie.
EEN MOORD.
Uit Oudewater wordt gemeld:
Zaterdagmorgen is in het volkslo
gement aan den Korenmolenwal de
vrouw van den bekenden Jut, den
moordenaar van mevr. Van der Kou
wen, vermoord. Zij was na Jut's dood
met een scharenslijper getrouwd. Het
echtpaar had dit logement gekocht en
woonde er nog slechts een paai- da
gen. De man, die verdacht wordt, is
voortvluchtig.
TERUG.
De vrouwelijke verpleegde, die Don
derdagavond uit het krankzinnigenge
sticht te Wolfhezen ontvluchtte, is
weer terecht. Vrijdag was den heelen
dag door veldwachters en marechaus
sees de omgeving doorkruist, doch te
vergeefs, 's Avonds meldde de arme
vrouw zich uit eigen beweging weer
aan. Den geheelen nacht en daarop-
volgenden dag had zij in nachtge
waad en blootsvoets in een nabij
gelegen boschje doorgebracht.
MAR1US BROUWER.
Aangaande de ontvluchting van Ma-
rius Brouwer verneemt „Het Vad."
nog het volgende:
Op Oud-Rosenburg werkte de jon
gen onder toezicht van den tuinman
in den tuin, en was daar een dei-
beste werkkrachten. Zijn gedrag liet
niets te wenschen over. Daar hij als
hersteld beschouwd werd, werden
geen buitengewone maatregelen ie zij
ner bewaking genomen, waartoe trou
wens het gesticht Oud-Rosenburg niet
is ingericht.
Op den dag zijner ontvluchting was
hij ouder gewoonte in den tuin bezig
onder toezicht van den tuinman. Deze
moest zich voor enkele oogenblikken
verwijderen, en van die gelegenheid
heeft Marrus gebruik gemaakt om te
ontvluchten. Vooraf heeft hij een
broek van een oppasser aangetrokken,
en is toen waarschijnlijk door de sloot
gewaad. Eenmaal aan de overzijde ge
komen, viel het ontvluchten hem ge
makkelijk. In de zak van den broek
zat niet meer dan 12£ ct. aan geld.
Het vermoeden ligt alzoo voor de
hand, dat hij op andere wijze aan
geld is gekomen, en wist, waar hij dit
verkrijgen kon. Het eenige wat men
na zijn ontvluchting van hem verno
men heeft, is, dat hij uit een plaatsje
bij Antwerpen een prentbriefkaart
naar Medemblik zond.
Men vermoedt, dat hij te Antwerpen
is scheep gegaan naar Amerika, waar
heen eenigen tijd geleden zich ook
zijn ouders begeven hebben.
ONWEDER.
Door het inslaan van den bliksem is
te Langeveen, gem. Tubbergen, de
boerderij van den landbouwer G.
Klokhuis uitgebrand. Behalve het vee
werd zoo goed als niets gered. Huis en
inboedel waren verzekerd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 30 Cts. per regel.
Sport en Wedstrijden
WATERPOLO.
2e klasse.
De Jonge Kampioen IIH. V. G. B.
II, 2—1.
Beide zevenlallen zijn volledig. H.
V. G. B. begint goed en heeft spoedig
de leiding door een onhoudbaren bal
van Boissevain. Voor rust maakt D.
J. K. door een prachtig ver schot van
Van Dinter gelijk. Na rust nemen de
Amsterdammers de leiding door hun
captain Kok, en nadat H. V. G. B.
een mooien kans om gelijk te maken
gemist heeft, komt time met 2—1. Bij
D. J. K. II presteerde de voorhetede
niets; de achterhoede maakte zelfs
beide goals.
De Haarlemsche doelman Oosten
broek blonk uit in 't houden van de
talrijke verre schoten van v. Dinter
en Kok.
't IJ IIAmsterd. Zvvemclub 5—1.
Stand 2e klasse:
ïi t: S
o ej O v Vt V
60 SO co a CO
't IJ II 110 0 5-12 2.—
D. J. K. II 1 1 0 0 2—1 2 2.—
H. V. G. B. II 3 0 2 1 1-2 2 1.33
A. Z. 3 0 2 1 1—5 2 1.:
CRICKET.
Rood en Wit III behaalde Zondag
haar 6e overwinning, nu op Albion
II uit Zaandam, met innings en ette
lijke runs. Rood en Wit's totaal was
183, waarvan de jonge 'A'. v. Spengler
een century, nl. 111. Verder scoorde
Bijleveld 21.
Rechtszaken
BROEDERMOORD.
Het O. M. bij de rechtbank te Roer
mond cischte tegen P. T., landbou
wer te St. Aviliënberg, beschuldigd
van in den nacht van 17 op 18 Mei zijn
broeder J. H. T. te hebben mishan
deld en verwond, tengevolge waarvan
deze is overleden, eene gevangenis
straf van 4 jaren.
Spaansche Schatgravers
li.
Verhaal van den Ma-drileenschen
correspondent van de Nieuwe Rotter-
damsche Courant.
Verscheidene dagen hoorde mijn
Gelderschman niets, eindelijk den
zevenden dag bracht de post een
brief uit Spanje.
Nu was het de priester, die schreef
„Mijnheer, ik moet u treurig nieuws
melden. Uw geliefde bloedverwant
Louis Rodriguez is heden in de ge
vangenis overleden. Den dag voor zijn
dood kwam uw brief nog, de onge
lukkige weende van vreugde, toen
hij de toekomst zijner dochter in
uwe handen veilig wist. Zijn einde
voelende naderen, riep hij dén nota
ris, en het testament werd overeen
komstig zijn laatste schrijven aan u
opgemaakt. U bent voor 1/4 tot erfge
naam benoemd, onder voorwaarde,
dat u voogd wilt zijn over zijn ge
liefde Julia.
Hedenmorgen, om half tien is hij
als vroom katholiek en' voorzien van
de laatste sacramenten, met een be
de voor u en zijn dochter op de lip
pen, overleden. Ik acht het mijn
plicht u dat te schrijven, en mijn ge
lofte- aan hem gestand te doen u ver
der te helpen met het verkrijgen van
dei* koffer. Nog deze week ontvangt
u de verschiLlende- stukken. Ik zal do
kleine Julia, berichten, dat- gij haar
een voogd en vader zult zijn. Tot. ge
makkelijke verkrijging van den kof
fer is strikte geheimhouding nog
hoogst noodzakelijk, vooral in het
voordeel varn het kind. Na oprechte
groeten, uw foegenegene, Vader An
tonio."
Wie zou na zulk een hartelijk schrij
ven niet overtuigd zijn Toch bleef
onze Gelderschman argwanend. Het
geval kwam hem nog zoo vreemd
voor, Hoe wist die familie in Curagao
van zijn bestaan, het was bijna een
eeuw geleden, dat eein familielid zich
daar gevestigd had. Maar het voor
uitzicht een kind in huis te hebben,
en 100,000 francs te erven, lachte hem
óók weer toe. Hij zou afwachten. Als
het Spaansche schatgravers waren,
zooals zijn vrouw voortdurend be
weerde, zouden zij een slechte pijp
aan hem rookeoi, hij zou slimmer zijn
dan zij, geld kregen ze niet van
hem los.
Daar bracht enkele dagen later -de
post twee brieven uit Spanje. Een lij
vige, en een kleine enveloppe, de
laatste met een rouwband en door
kinderhand geschreven adres.
In de lijvige zat een afschaaft op
zegel, geteekeoid én gestempeld door
notaris „Andrès Rubio" te Madrid,
met een vertaling in 't Fransch daar-
naast, een acte van overlijden van
Louis Rodriguez, uit de militaire ge
vangenis, ook op zegel en met stem
pel van de gevangenis, geteekend niet
een onleesbaran naam, met de ach
tervoeging „Kolonel"een uitknipsel
uit een Spaansche krant, waarin ook
bericht werd het overlijden van den
rebel van Cuba en een brief van den
priester weer. Nu twijfelde de Gel
derschman al niet meer, dit waren
toch allemaal officieels stukken,
voorzien van stempels, zegels en
handt eek e n ingenBedrog was nu uit
gesloten. Bovendien.... de brief van
de arme Julia I Deze brief in rouw
band luidde als volgt, was vol fouten
en hier en daar een vlek door een
traan, (in gebrekkig Fransch).
Dierbare oom an voogd. Mijn arme
vadertje is dood. Ik lijd erg daardoor
en doe maar niets dan huilen. Nu heb
ik niemand op de wereld als u, -zegt
de priester, ik verlang vreeselijk
naar u te komen, want ik heb nooit
een tehuis gehad. Ze hebben mijn ar
me vadertje een groote onrechtvaar
digheid aangedaan. Ik heb nog een
brief van vader voor u, die ik u per
soonlijk wel overhandigen zal. Hierin
doe ik mijn laatste portret, dat u
voor mij wel bewaren wilt. Ik hoop
voor u een goede dochter te zijn, en
zal mijn best doen u niet lastig te
worden. Ik houd nu al van u, omdat
mijn vader zegt de priester zoo
veel goeds van u wist. Vindt u mijn
portret mooi, 't is in mijn nieuwste
jurk. Mag ik gauw komen Vele kus
sen van uwe liefhebbende nicht Ju
lia."
P. S. „Vader Antonio is heel lief
voor mij, en zegt dat ik over enkele
weken al bij u zijn zal. Ik doe alles
wat hij mij zegt, doet u dat ook, dan
ben ik gauw bij u. Ik heb mooie brui
ne schoenen van hem gekregen, die
breng ik ook mee."
Hierbij was gevoegd een portret
van een mooi meisje, naar schatting
tusschen twaalf en vijftien jaar.
Wie twijfelt dan nog? Onze Gel
derschman niet meer, evenmin zijne
vrouw, die weende van vreugde, en
reeds bespreken ging, waar Julia sla
pen zou en hoe men haar het gauw-
ste Hollandsch leeren kon.
De bi-ief van den priester was heel
zakelijk. Hij hoopte, dat God hem
vergeven zou, dat hij iets deed, wat
misschien tegen de Spaansche wet
was, maar het was de laatste bede
van een stervende, en die moest hij
volvoeren, bovendien was hij innig
overtuigd, dat Rodriguez door de po
litieke vijanden onrechtvaardig ver
oordeeld en te zwaar gestraft was.
Hij rekende verder voor, de proces
kosten waren 850 peseta's is 800
francs geweestdie waren noodig
om den koffer terug te krijgen, waar
in het regu lag; de reiskosten van de
arme wees 2e klasse naar Holland
met een begeleider (heen en terug),
kwamen op 600 goudfranken, te za^
men 1400 francs, salaris voor den be
geleider, een vertrouwd vriend, 100
frs., dos als hij 1500 francs zond, zou
den alle kosten betaald zijn en werd
hem de verzegelde koffer met het
dochtertje thuis gebracht. Dit geld
kon hij aam het oude adres van den
bediende overmaken. Het speet den
braven vader Antonio, dat hij niet
bemiddeld was, anders zou hij de
kosten gaarne* zelf voorgeschoten
hebbein. Daar het meisje nieuwe
sehoemen noodig had, was het zijn
plicht geweest, die te koopen, waar
voor hij 14.50 francs had betaald,
welke hij overtuigd was terug te krij
gen. Mocht de heer X.... liever zelf
het lieve weesje komen halen, dam
ware hem dit nóg liever; dèm moest
hij even telegrafeeren „Je viens" en
hij zou dan een plaats vam ontmoeting
opgeven.
De Gelderschman dacht ma, overleg
de met zijn vrouw, die hem raadde 't
geld te sturen. Hij zelf wou slimmer
zijn en zond het telegram „Je viens".
Hij dacht: weer aan 't twijfelen ge
bracht door de vraag naar geld
mochten het schatgravers zijn, dan
antwoorden ze niet meer. Maar ja
wel, vier dagen daarna kwam een
brief: dat zij hem Donderdag 4 Juni
(10 uur- v.m.) wachten zouden in het
wijnhuis van de Calle de la Magdele-
na (waar wij nu zaten); als herken-
ningsteeken werd opgegeven het hou
den van twee vingers der linkerhand
tegen de wang. Dringend werd nog
eens aangezet tot geheimhouding, we
gens de politieke vijanden. Vóór dien
datum schikte het den eerwaarden va-
der niet, wegens drukke zaken, kerke
lijke plechtigheden en een reis naar
Sevilla. In de overtuiging slim ge
weest te zijn, ging de Gelderschman
zonder er iemand óver te spreken, be
halve zijn vrouw, den laatst en Mei op
reis;... en nu, nauwelijks drie weken
latei-, zat hij beroofd en geplukt met
wrok en woede in het hart nóg voor
den bewusten „tiendo de vinos" iede-
ren dag vergeefs te wachten om dien
valschen priester en zijn bediende,
zooals hij het noemde „den nek te bre
ken!" „Ziet u, meneer", zei hij, „dat ik
die reis gemaakt heb, en mijn geld
kwijt ben, is niks, maai' dat ik me zóó
heb laten bedat kan ik niet
kroppen."
„Maar hebt u dan geld gegeven?"
vroeg ik.
„Of ik geld gegeveai heb?!! Och,
meneer, die valsche brieven, dat
„testamento" en uitknipsel waren nog
niets bij de manex*, waarop ze me hier
te pakken hadden. Glad zijn ze
zelfs met dat „arme weesje"
heb ik een morgen opgescheept geze
ten, erger nog, ze hebben me
maai' laat ik u bedaard alles vertellen,
anders begrijpt u niet, hoe een Hol
lander zoo stom zijn kon... een Hol
lander, meneer!"
Ik moest wel bevestigend knikken...
ik ben óók Hollander.
Hij x'iep om nieuwen wijn, keek den
jongen met het voorschootje aan of die
er schuld aan had, dat hij in dit café
de dupe geworden was van deze op
lichters, en wond zich steeds meer op.
„Eén dag bleef ik in Parijs, meneer.
Ik was daar nooit geweest. Woens
dags kwam ik hier aan, ging in een
goedkoop hotel, nam denzeliden dag
nog even poolshoogte, en den volgen
den morgen om half tien al, zat ik
mei mijn vingers tegen mijn wang.
Ik kon niet nalaten te lachen...
„Lach niet, meneer... 't is treurig,
om te huilen. Toen kwam er een me
neer binnen. Hij keek me aan... en
nog eens, vroeg dan of ik meneer X.
was. In 't Fransch, vroeg-ie het. Ik zei
„Oui!" en toen vroeg hij of ik hem
maar volgen wou. Door een heeleboel
straten gingen we, tot we bij een mooi
huis kwamen. Op de tweede verdie
ping woonde de priester, ten minski
hij gaf er zich voor uit, droeg een
priesterkleed en was zelfs geschoren
op zijn hoofd. Kan het infamer? Al
les was in orde, zei hij, zijn bediende
kon dadelijk naar de rechtbank gaan,
en het geld eenmaal gedeponeerd,
kreeg ik heden nog den koffer. Hij
legde mij weer stukken voor, die ik
teekenen moest, een volmacht op den
bediende. Boven de gerechtskosten
van het eerste proces waren er nu
nog twee honderd en twee en dertig
peseta's en veertig centïmen kosten
bijgekomen voor ik weet al niet wat
voor nieuwe gerechtskosten. Ik ge
loofde het wel, zei ik, maar wilde eerst
het weesje zien. Ik wou slim wezen,
meneer! Dat kon vandaag nog niet,
maar morgen wèl Goed, zei ik, dan
morgen ook het geld! Daar hadden de
heeren niets op tegen... of ik met hen
dineeren wou. Den avond brachten
we gezellig door, wij speelden zelfs
schaak... ja, meneer... schaak speel
de ik met di enploert. Malaga, kell-
ner, malaga!" In zijn opwinding riep
hij het zelfs in 't Hollandsch, maai
de jongen begreep toch!
Blij en gerust ging ik naar bed, en
den volgenden morgen haalde de be
diende me al van 't hotel, en bracht
me hierheen... hiér, meneer, aan dat
tafeltje hebben we gezeten! Een kwar
tier daai-na kwam de priester met liet
meisje... Een mooi kindje, meneer,
maai- ze scheen me niet ouder dan
twaalf hoogstens. Ze was wat achter
lijk, zei die... die oplichter nog... Zij
deed erg verlegen. Ik geloofde toen,
en gaf het geld, ja, duizend... twee en
tachtig peseta's en veertig oentimes...
ik zal het nooit vergeten, nooit! De be
diende ging weg met het geld en de
volmacht... Wij wachtten een half
uur... toen moest de priester even „er
gens heen." En daar is-ie nog... voor
mijn part. Ik zat alleen met mijn
„nichie". Ze zei „boe" noch ba... Ik
vroeg of ze blij was, dat ze mee naar
Holland ging. Ze verstond me niet,
meneer, ze sprak geen woord Fransch
ja, „bonjour" kon ze zeggen, en „oui"
Toen begon ik lont te ruiken, maar
wou 't toch nog niet gaarne gelooven,
dat ze mij beet hadden. Met mijn Help
u zelf begön ik in 't Spaansch. Ik
heb (de Nederlandsche vloek)
Spaansch van 'r geleerd... En ze dronk
wijn of 't water was. Zoo wachtte ik
een vol uur... een vol uur! En al maar
spraken we Spaansch, zonder elkaar
te begrijpen!'
Koloniën
SUMATRA'S WESTKUST.
Blijkens een uit Nederlandscli-In-
dië ontvangen telegram, betreffende
den toestand ter Sumatra's Westkust,
is de bevolking van de onderafdee-
•lmg Lintau en Boea, afdeeling Ta-
nah Datar, Padangsche Bovenlanden,
in hare kampongsteruggekeerd. In de
Padangsche Bovenlanden is van de
belasting op de bedrijfs- en andere in
komsten van de inlandsche bevolking
bijna oreral de eerste termijn betaald;
in de meeste streken waar verzet
voorkwam, zelfs de tweede termijn.
Vele vuurwapens zijn ingenomen.
HET ONTSLAG VAN GENERAAL
VAN DAALEN.
Aan het „Nws. v. d. Dag voor Ned.
Indië" wordt uit Den Haag geschre
ven
Er worden hier in Den Haag rare
noten gekraakt, zoowel over het ont
slag, aan. generaal Van Daalen ver
leend, als over het zoo lang op zich
laten wachten van het Atjehrapport.
Ziehier wat mij over deze zaken, ge
meld werd door iemand, die over vele
Indische en departementale relaties
beschikt.
„De beslissing over het ontslag
van generaal Van Daalen is niet in
Indië. maar hier genomen.
•Reeds in Januari, toen het gene
raal Van Daalen duidelijk werd, dat
hij in plaats van steun, heel iets an
dere van den gouverneur-generaal te
wachten had, heeft hij zijn ontslag
ingediend. Daarbij voegde hij een* uit
voerige nota van verdediging, welke
voornamelijk over de Wekker-aan
klacht liep.
Te Batavia echter wilde men geen
beslissing nemenvooral niet, omdat
de leger-commandant, generaal Rost
van Tonningen, gedurende de enquête
een geheel anderen indruk van de toe
standen in Atjeh had gekregen, dan
de gouverneur-generaal. De leger
commandant achtte het aftreden van.
generaal Van Daalen zeer verkeerd.
Op eigen verantwoordelijkheid wilde
de landvoogd de ontslagaanvrage van
den gouverneur van Atjeh niet aan
nemen. Vandaar, dat de beslissing
aan het opperbestuur werd overgela
ten.
Ook in den ministerraad heerschte
verschil van opvatting omtrent de
wenschelijkheid van Van Daalen's
heengaan. H. M. de Koningin dit
entre paranthèses was er vier
kant tegen. Zoo ook was men in de
omgeving der Koningin-Moeder sterk
tegen een aftreden van generaal Van
Daalen.
Toch is het ontslag aangenomen,
en voornamelijk op grond dat anders
de gouverneur-generaal zijn ontslag
zou indienen, hetgeen met het oog op
den algemeenen politieken toestand,
als een nog grooter kwaad werd be
schouwd. De collega's van minister
Idenburg wilden hem niet dadelijk
bij zijn in functie treden, voor de
keuze on een nieuwen gouverneur-
generaal zetten.
Om die reden en om die reden al
leen, heeft men zich er bij neergelegd
dat de gouverneur-generaal het ont
slag van den gouverneur van Atjeh
aannam. Bovendien waren hier uit
particuliere bron, zulke rare berich
ten ontvangen over de verhoudingen
tusschen deze twee hooge heeren, dat
men begreep, dat één van beiden wij
ken moest.
Ook tusschen den leger-commandant
en den landvoogd moet het niet goed
boteren, en men schrijft het lange uit
blijven van het Atjeh-rapport aan de
ze oneenigheid toe. Beide heeren moe
ten op vele cardinal© punten van een
totaal verschillende mecning zijn."
GISTING IN INDIë.
Blijkens een uit Ned.-Indië ontvan
gen telegram is het bivak te Mang-
gopoh (onderafdeeling Loeboekba-
soeng en Tikoe, afdeeling Priaman,
Padangsche Benedenlanden) op den
avond van 10 dezer overvallen. On
zerzijds is een officier gesneuveld ein
werden acht inlandsche fuseliers
zwaar gewond. De aanvallers lieten
twee dooden achter.
Alahanpandjang is weder rustig.
Verscheidene aanvallers op het bivak
aldaar zijn gearresteerd en de schul
dige negri vroeg in het openbaar
plechtig vergiffenis.
Financieele berichten
INDUSTRIEELE MAATSCHAPPIJ
TROMPENBURG.
Zaterdag 4 Juli werd door crediteu
ren in bovengenoemde Maatschappij
een accoord van 25 pet. aangenomen,
voor het geval men er in slaagde het
kapitaal bijeen te brengen, benoodigd
om Trompenburg te reconstrueeren.
Het bedoelde kapitaal is echter nog
niet gevonden. Naar men mededeelt.,
is ongeveer de helft geplaatst en is
het zeer moeilijk om de vereischte me
de wei'king te vinden.
De fabriek werkt, hoewel op kleiner
schaal, nog steeds door en zijn er nog
een 170 man aan verbanden. Indien
echtei' niet spoedig het benoodigde
kapitaal gevonden wordt, zoo zal men
door gebrek aan werkkapitaal genood
zaakt zijn de fabriek te sluiten, het
geen niet alleen zeer nadeelig zóu de
zijn voor den naam van het fabrikaat,
die nu nog door de geheele wereld be
kend is, doch waardoor ook weder 't
aantal werkloozen in Amsterdam ver
meerderd wordt.
Door spoedige deelneming blijft de
ze zaak voor Nederland behouden, ter
wijl het bedrag van ongeveer 2£ ton,
dat nog te plaatsen is, zeker geen be
zwaar kan zijn.
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Oldehove (Gr.) ds. T. J
Eppens te Kortezwaag (Fr.)
Aangenomen het beroep te Koeken-
gen door ds. D. Plantinga, te R'and-
wijk
Beroepen te Raalte ds. G. Barger
Fzn., te Dalfsen.
GER. KERKEN.
Beroepen te Feijenoord ds. J. L.
Schouten, te Watergraafsmeer.
Bedankt voor het beroep te Zuid-
land door den heer Joh. C. Brussaard
candidaat te Dordrecht.
Bedankt voor het beroep te
mond door ds. T. Bouma te Doo
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Rhijnsburg (Z.-I|
E. Goudappel te Dieren (Geld.).
ONDERWIJS IN VERZEKERIN
WETENSCHAP.
De Vereen iging van ambtet
aan wiskundige bureaux van ver,
ringsinstellingen heeft een comit
van onderzoek in zake onderwij;
verzekeringswetenschap in het j
geroepen.
De commissie is samengestel
de heeren: dr. D. B03, voorzitter,
de Nationale Vereeniging voor
delsonderwijs; J. Bosman, accou-'
lid van de Vereeniging van Anibi
ren aan Wiskundige Bureaux
Verzekeringsinstellingen; A. H. J
Goey, secretaris der onderlinge ij
verzekering van „Eigen Hulp"
van de Vereeniging van Wiskus
Adviseurs bij Nederlandsche Jj
schappijen voor Lerensverzekej
mr. J. van Schevichavendire
van de Algemeene Maatschappij
Levensverzekering en Lijfrenten,,
Letteren en Kunst
TIJDSCHRIFTEN.
„De Revue der Sporten". Van
fraaie Sporttijdschrift onder red!
vaai Leo Lauer, ontvingen wij ij
van den Tweeden Jaargang. He
vat een reeks fraaie foto's en teek
gen, betrekking hebbende op de i
densport, met een beeltenis van
A. Mar. Stovk-Kruyfi', de schil
van menig bekoorlijk honden-tafe
waarvan er eenige afgebeeld
voorts een rijk verlucht artikel;
de Mai'inefeesten te Den Helder;
ken van de zwemwedstrijden te j
den en te Amsterdam, van de tej
wedstrijden te Arnhem, van de 0
pische spelen te Londen, van d
nerva-Roeiers in -Duifschland,
voorts van de courses in BussunJ
Den Haag, enz. enz.
„Eigen Haard", no. 28 (2e jaarj
In het Bijblad: Zeppelins succes]
een kiek van de Zsppeline bovei
zern, een mooie foto van het li
verschijnsel, een en ander over
Groote Badhuis te Zandvoort, et
In het Hoofdblad wordt de not
„Het licht van de vreugde" rervj
vindien we oen artikeltje met po
van Carl Flesch, een paar schets?
een reisverhaal. Met de „Waterif
dat bijzonder goed geïllustreet
een artikel over de fabricatie va'
Stelio-Siganetten, waarbij de bek
kameel natuurlijk afgebeeld is,
en ander over de veelbesproken
seres Mata-Hari iMevr. Mac I
Zelle).
Een zeer mooi nummer dus van'
oplevende „Eigen Haard".
Gemengd Nieuws
EEN NIEUW SOORT REM,
Het wordt als een technische
winning beschouwd, dat het na j1
lange proeven aan het ministerie:
spoorwegen te Weenen gelukt is,
lange goedereu-treinen spoedig
middel van een luchtledige reit
doen stilstaan. Sensatie rnaakl
gelukte poging om een trein van;
goederenwagens met een enkele
snel tot staan Ie brengen. Bij dezi
nog andere proefnemingen waren
150 buitenlandsche ingenieurs i
wezig. waaronder ook uit Nederk
WERKLOOSHEID.
Wegens slapte in het bedrijf z
de wolspinnerijen in West-Dui
land gedurende 4 maanden den
beidsduur wekelijks met een dat
korten.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken:
L. Veltman, roeier, te Rotter?
Rechter-commissaris: mr. P. IJss
Schepper: curator: mr. G. C. A,
kam.
Geëindigd:
De handelsvennootschap onder
firma Reissberg, Leibowitz en
gevestigd te Rotterdam en haar
rende vennooten Max Reissbergj
David Isaac Leibowitz.
Stooaivaartberkirtf
Het stoomschip Salak, van R;
dam naar Java, arriveerde 10 Ji
Lissabon.
Het stoomschip Ternate, van
naar Rotterdam, passeerde 11
Oitavos.
liet stoomschip Grotius vertro!
Juli van Amsterdam naar Batar
Het stoomschip Koningin Will:
na, van Amsterdam naar Bar
passeerde 11 Juli Kaap del Armi
Het stoomschip Prins Willen1
arriveerde 9 Juli van West-Indi
New-York.
Het stoomschip Noordam vertr
Juli van Rotterdam naar New-Y
Het stoomschip Gedé, van
naar Rotterdam, passeerde lil
Sagres.
Het stoomschip Celebes, van l
via naar Amsterdam, passeert
Juli, v.m. 6 uur, Dungeness.
Het stoomschip Koning Willöj
van Amsterdam naar Batavia,
seerde 11 Juli Point de Galle.
Het stoomschip Tantalus, van.
tavia naar Amsterdam, vertrok f'
van Port Said.
Het stoomschip Rhipeus, van
sterdam naar Batavia, passeer?
Juli Gibraltar.
Het stoomschip A'msteliand 1
veerde 9 Juli van Amsterdam
nos Ayres.
Het stoomschip Ambon vertre'
Juli van Hamburg naar A'msterfl
Het: stoomschip Soln. van Ja^
Rotterdam, vertrok 11 Juli van'
Said.
