Verschuilt dagelijks, behalve ©p Zon- ee Feestdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Buitenlandseh Overzicht
De ontvluchting van
Frans Rosier.
£6e Jaargang
No, 773J
DINSDAG SEPTEMBER 1808
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PEE DRIE BAANDBNl
Voor Haarlem 1.29
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)1.30
franco per post door Nederland j 1.65
Arzonderlijke nummers0.Q2M
öeniustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0J7H
de omstreken en franco pet post t 0.45
Uitgave der Vennootsc-iap l.oarens Coster. Directeur 5.1'. PEEREB0081
AD VERTENTSÊNi
Van 1—5 regels 50 Cts.i Iedere regel meer 10 Cts. Bulten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels L—elke regel meer ƒ0. Reclames 30 Cent per regel
Bq Abonnement aanzienlijk rabat,
Agtartentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts, per plaatsing i
$3 C3& voor 3 plaatsingen contant
Redactie eo Administraties Groote Houtstraat 55.
ktercommiiniud Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratis 726,
Drukkerij: luider Bnitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiên en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem Sn dit hUd nitolnltovi gemachtigd het Algemeen Binnen- en Bnltenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdsti, TeUpteoor. Interc. 622S
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 9 SEPTEMBER.
Muziek in den Hout, 8 uur.
Heemstede: Circus Roberti uhd Alt-
holf, 8 uur.
POLITIEKE VERHOUDINGEN.
De buitenlandsche staatkunde wordt
nog voor 99 beheerscht door de ge
beurtenissen in Marokko, of, juister
gezegd, door de verwikkelingen,
die daaruit voortvloeien.
Alle aandacht is op Duitschland ge
vestigd
Het „doen en laten" van de Duit-
jpchers trekt in den laatsten tijd wel
belangstelling. In de buitenlandsche
politiek is zoo iets..,,, (ja, hoe precies
fe noemen men zou kunnen zeg
gen iets onzekers, iets weifelen ds.„.
Waar zijn de gloriedagen van Von
Bismarck, die alles deed met forsché
hand die wist wat hij w o u.... fr
Waar zijn die gloriedagen
Nu hebben we een Von Bülow, die
piet een Von Bismarck is 1 Hij mist
flat sterke, dat energieke, dat gewild-
crutale
De Keizer weet dit, enZ. M.
grijpt elke gelegenheid aan, om het
Werk van Von Bismarck voort te zet
ten 1 Wilhelm heeft nog maar zelden
$en redevoering gehouden, waarin
hij niet sprak over leger en vloot. De
gepantserde vuist is in de toespraken
San den Keizer even onontbeerlijk
als.... zout en peper bij een middag
maalt
Maar;... de Keizer kan toch xoo niet
alles goed maken. Wat hij te veel
is, is Von Bülow te w e i n i g, en zoo
ts de harmonie, de eensgezindheid,
aan Buitenlandsche Zaken wel eens
wat ver te zoeken
De laatste dagen hebben weer het
bewijs geleverd.
Wilhelm hield in Straatsburg een
jrede, en verheerlijkte daarin den
door niets bedreigden vrede...
Geheel Europa was verheugd over
deze blijde tijding 1
Maar24 uur later was Von Bü-
Jtow aan 't woord zond de raadge-
iving inzake de erkenning van Möe-
Jay Hafid aan de mogendheden en
liet Duitschland's consul naar Fes
vertrekken.
.Von Bülow sprong eens even uit
den band I... Hij wilae ook laten zien,
dat hij .Von Bismarck's doortasten
verstond.... maar.... de manier waar
op hij dit bewees, was niet bijzonder
gelukkig 1
In Duitschland is men ook niet
blind
Het „Berliner Tageblatt" zegt on
omwonden zijn oordeel. Wij weten
allen zoo luidt de beschuldiging
dat Von Bülow zoowel in zijn binnen-
als in zijn buitenlandsche politiek de
man is, dievan rechts naar links
springt. Doe't hij drie passen voor
waarts, dan doet hij direct daar
op zeven passen achterwaarts, en
Vernielt .hij telkens in een minuut,
wat in de voorgaande minuut goeds
en nuttigs tot stand is gebracht....
Maar nergens heeft dit doellooze
dansen zooveel kwaad gedaan, als in
de Marokkaansche politiek. Nauwe
lijks (zonder dat de Duitsche diplo
matie zich er in gemengd had) was
de internationale horizon een weinig
opgeklaard nauwelijks had de tak-
tiek van Clemenceau een onloochen
baar óchec geleden door de overwin
ning van Moelay Hafid nauwelijks
bad de vredelievende rede van den
Keizer te Straatsburg een sympathie
ken en aangenamen weerklank ge-
Wekt, ofde groote gast van Nor-
derney verrast de wereld met eene
circulaire
Men zou zich over den dommen
politiekenzet ('t wordt kras
fcezegd van vorst Von Bülow kun
nen verbazen, als men niet wist, dai
olke danspas van dezen kanselier ge
regeld wordt door verscheidene muzi
kanten. Sedert maanden laten vele
pladen sabelgekletter hooren ten gun
ste van Moelay Hafid. Vorst Von
Bülow, die gewoonlijk zich tevreden
Stelde met van den liak op den tak te
iqjringen, danst thans naar de pij
pen van de nationalisten....
Men kent de gevolgen van dit zon
derlinge optreden van Von Bülow....
Heftig gestelde, we mogen gerust zeg
gen vijandige artikelen ln
Fransche, Engelsche en Russische
bladen welk geschrijf we ln een
'vorig overzicht als een oorlog op
papier betitelden,
Opmerkeliik is dat gezamenlijk op
treden van deze drie nieuwe vrienden
lyranfcrij L, Engeland en Rusland.
Allen gezamenlijk tegen Duitschland
alleen 1
Nu ja, Duitschland is óók Verbon
den, maar.... Italië heeft zulke eigen
aardige ideeën die veel overeen
komst hebben met sympathie voor da
Anti-Duitschland-organisatie en
Oostenrljk-Hongarije maakt zich niet
druk vóór de Duitsche .vrienden.
Wat moet dit alles be teekenen
Reeds gisteren schreven we er met
een enkel woord over we zijn over
tuigd, dat de Marokkaansche zaak
wordt aangegrepen, om den twist,
tussehen Engeland o. s, en Duitsch
land c. s., nog wat brutaler en feller
te kibbelen.
Als de mogendheden zóó erg aan 't
kibbelen, zijn, wordt altijd aan oorlog
gedacht.... Zal het ook nu tot êen
oorlog komen Nog eens we ge-
looven dit niet. Maarer komt een
„maartje" hij.
De oorlog die velen met onafwijs
bare zekerheid in de toekomst zien
zal er een zijn om economische rede
nen. De groote landen zijn uit hun
krachten gegroeid, met al liet moge
lijk „kunst- en vliegwerk" moet „heb
ben en houen" bij elkaar gehouden
worden. Zien we eens even naar
Duitschland's financiën wat ls het
daar allertreurigst mee gesteld 1 Om
de begrootingen kloppend te maken,
moet de electriciteit en het gas zwaar
belast worden, moet het reizend pu
bliek met de spoorkaartjesbelasting
geplaagd worden en, dat Wilhelm
onlangs spottend zei, een belasting
op de „oude vrijers" te zullen instel
len, was wel grappig, maar bewijst
toch ook, dat de financiers met de
handen in 't haar zitten, om aan het
noodige geld te komen I.... En.... bij
dit al sluit de rekening van dit jaar
weer met ,een nadeelig saldo van
een aardig aantal mlllloentjes.
De industrie en de handel in bijna
alle landen verkeeren in een stadium
van misère. Overal worden nieuwe
afzet-gebieden gezocht, en vandaar de
brutale buitenlandsche politiek der
mogendheden, om overal macht en
invloed te krijgen en te houden.
Zoo ging 't ook in Marokko....
Waarom and era al de bemoeiingen
der mogendheden
De Sultansstrijd der laatste maan
den had ten gevolge gehad, dat de
handel op Marokko bijna geheel stil
lag. De Duitsche kooplieden kwamen
eiken dag te Berlijn klagenkla
gen...., altijd maar klagen
Dat heeit gemaakt, dat Von Bü
low dit krasse besluit nam 1
Duitschland heeft zijn „vijanden"
opnieuw den handschoen toegewor
pen 1
De „vijanden" hebben dien opge
raapt 1....
De Engelsche minister van Buiten
landsche Zaken (Sir Edwor Grey)
heeft op de Duitsche nota betreffende
Marokko geantwoord, dat Engeland
hei resultaat van Moelay Hafid niet
kon erkennen, alvorens van de
Fransch-Spaansche voorstellen ken
nis genomen te hebben.
De anti-Duitsche bladen vinden dit
een welverdiende snauw aan. den
adelaar, en een bewijs, dat Engeland
en Frankrijk één zijn.
Eigenaardig en merkwaardig in
deze dagen van spanning is een
artikel ln de (Fransche) „Matin".
Het blad vertelt, dat het generaal
Pédoya (oud-commandant van het
16e legerkorps) heeft ultgenoodlgd,
beschouwingen te geven over de
eerstdaags te houden groote leger-
manoeuvres in het midden des
lands, en besluit zijn mededeeling als
volgt
„Generaal Pédoya heeft ons aan
bod aangenomen. Eiken dag, zoolang
de manoeuvres duren, zullen onze
lezers, naast het verhaal van de troe
penbeweging. de waardeoring van
den generaal van de nieuwe armee
vinden. Terzelfder ure, dat de natie
haar soldaten in Marokko zooveel
triomfeerenden heldenmoed ziet too-
nen, en waarin zij voelt, dat Europa
met zooveel aandacht de Fransche
kracht meet, „wendt de natie zich
meer dan ooit tot haar armee en
vraagt haar, wat de toekomst zal
brengen
De armee zal antwoorden"....*
Hetgeen nu dus ls voorgevallen, is
een zuiver uitvloeisel van den reuzen
strijd op economisch gebied.
Nu zal t wel bij een oorlog op het
papier blijven, maar goed-tngëlichte
diplomaten en politiekers houden vol,
dat de economische strijd eens
moet worden uitgestreden. De landen
hebban ie veel artxiidige belangen, dat
alles zich geregeld kan blijven ont
wikkeien, een» zullen de kanonnen
meespreken.... Zoo nu en dan komt
er aan den bewolkten poli tie ken he
mel wel een extra zonnetje, moer de
vriendschapebezoeken van Keizers,
Koningen en minister» kunnen de
omwikkeling der steeds naderhoming
van dien reuzenstrijd op den duur
toch niet beletten,.
Zoo spreken de diplomaten en poli
tiekers.... We hopen van harte, dat
ze ongelijk hebben, maar we mogen
ln geen geval onze oogen sluiten voor
de teekenon des tijds
Het Marokko-gemoddor heeft rus bij
vernieuwing op het gevaar géwc*
zen li,.
DE SCHULDIGEN.
"Alles wat men zegt is nog niet
Yoor.... de courant bestemd 1 Dit
geldt inzonderheid van d9 woorden,
die regeerders spreken en tn de al
lereerste plaais van de speechjes van
Keizer Wilhelm.
Men weet, dat er een onderzoek is
ingesteld, om uit te maken, wie den
inhoud van 's Keizers oorlogszuchtige
rede te Döberitz („Het schijnt, dat i
men ons wil insluiten... Laat ze maar
opkomen") aan de couranten heeft j
overgebriefd. Nu wordt gemeld, dai
het onderzoek tengevolge had, dat
twee officieren van het garde-corps
hun ontslag hébben gekregen.
Als een vaststaand feit wordt weer
eens gemeld, dat Koning Edward en
echtgenoot® tn 1909 een bezoek aan
Keizer Wilhelm zullen brengén.
De tegenwoordige verhoudingen
maken zoo'n bezoek echter wel twij
felachtig 1
ENGELAND.
Koning Edward is van z'n Martën-
badrois teruggekeerd enzoovset
pond lichter geworden
Hoeveel de vermindering van het
gewieht is, wordt niet vermeld, maar
de bladen constitueren met vreugd
het feit.
Duitsche bladen zouden vrooiijker
zijn als T..... in figuurlijken zin ge
zegd kon worden 1
NIEUWE KOERS IN RUSLAND.
De Russische pers is we merkten
't reeds eerder op over t algemeen
zeer ingenomen met den poUtleken
ommekeer in Turkije.
Verreweg de meeste bladen hebben
onverholen hun ingenomenheid met
de daden der jong-Turken doen blij
ken. Dit schijnt de mannen van de
uiterste rechterzijde te hinderen en
zij zinnen thans op middelen om de
zen bladen den mond te snoeren. Zij
vinden die sympathie met de jong-
Turken een gevaarlijk ding en zijn
hang, dat de gebeurtenissen in Tur
kije wel eens besmettelijk konden
gaan werken op Rusland.... De uiter
ste rechterzijde wil nu, dat de re-
geering dwangmaatregelen zal nemen
tegen de pers, om al te vrijmoedige
uitlatingen in 't vervolg te verhinde
ren. Met name zouden zij zulke
dwangmaatregelen wenschen in de
plaatsen, waar nog een uitzonde
ringstoestand (staat van beleg, staat
van versterkte bescherming, enz.)
heerscht. Het lijkt echter twijfelach
tig, of de regeering naar de inblazin
gen ten deze zal luisteren. Te meer,
nu de regeering bezig is met de voor
bereiding van een wetsontwerp no
pens de persvrijheid.
LEGERSCHANDALEN.
In 't land van Vadertje zijn weer
een serie legerschandalen openbaar
geworden.
Weer
PORTUGAL'S ZORGEN.
De „Diario do Governo" bevat een
decreet, waarbij de civiele lijst van
den Koning wordt vastgesteld op
5000 fr. per dag en die van zijn oom,
den hertog van Oporto, op 80.000 fr.
per jaar. De koninklijke paleizen te
Belem, Caxiaa en Queluz zijn over
gegaan aan den staat.
DE REVOLUTIE IN PERZIë.
Overal in het Perzenland moet
anarchie heerschen, emde troe
pen van den Sjach hebben f zwaar
te verantwoorden i Berichten spreken
van dienstweigering, desertie en mui
terij,en».
Toch geeft de Sjach niet alle hoot,
opDe regeringspartij heeft nu
weer een leger van 6000 man met 9
kanonnen op de been gebracht.
Maar.... ook de revolutionairen zijn
vol goeden moed. Hun aanvoerder is
Sata-Khan een metselaar, die zich
zelf heeft opgeworpen als legeraan
voerder en deze ziet met groote
gerustheid den besliasenden strijd te
gemoet en spoort zijn manschappen
aan vol te houden, daar hij overtuigd
is van hun zege over de reactlon-
nftlrwi).
Wie zal 't winnen
UIT MAROKKO
zelf is niet veel nieuws ta vertellen.
„In statu quo", met andere woorden:
„men is nog niets verder".
Abd-el-Axis schijnt allen moed en
alle strijdplannen opgegeven te heb
ben.
15 cïü.1 vorig nummer hebben wij
iï<53£«MÖ3$ smaakt, dat de be-"
rijksregeling van de behan
deling 'van misdadige krankzinnigen
geheil onvoldoende is en het gebouw
totaal ongeschikt Het laatste mee-
aen wij voldoende te hebben aange-
ic-ojid. Sn al heoffc mas ook ia liet ge»
zeo&i oa-vöxte ycsrèft-kze af. i
deel-jc.£ gem&xk't, vvegeasj
haar eigsaaardigan varru de knie
genoemd wordt, terecht heeft destijds
de nu pas overleden Mr. C. Pijnacker
Hordijk doen opmerken, dat de zaak
niet was, dew patiënten in, mcuar on
der ds fcxlfl te Krljgtii., Baarija 5 mes-.
xooaïs duidelijk blijkt, nog oüijd c4ot 'j
geslaagd.
Dat de regeling von de zaak zelve
niet deugt is geen nieuws. De negec- j
ring wist dat al lang. Ze wist het i
zelfs zóó goed, dat er eenige janpa|
een Staatscommissie lg k&BQs&t&t öfó-j
na aen tweejarigen arbeid ecu
port heeft uitgebracht, dat deskundi
gen gedegen werk noemen en waarin
verschillende voorstellen worden ge
daan. Dit is vier en een half jaar
geleden en wij zijn nog niets vorder.
Onzn £taatraachi*us werkt wan- j;
hopig langzaam, dat we geneigd zou-
den zijn naar aanleiding 'Fan ©en
vorm van abnormaliteit, die de
Duitschers Besch&fiigungs-
drang (sterke neiging tot bezig
heid) noemen van anti-B eschaftl-
gungedrang to spreken. Wellicht teï
he J een gelukkige ca^stasdagfeeid. dat
de tegenwoordige Minister van justi
tie destijds deel van. die Staatscom
missie heeft uitgemaakt.
Het ls merkwaardig, dat het groo-j
te publiek bij deze gelegenheid, even
als bij de vorige, van de krankzin
nigheid van Rosier niet hooren wil.
Zelfs niet na de redeneering, die ln
ons vorig nummer ia gegeven en
waarvoor o,i. toch alles te zeggen ia.
Menschen, die zich niet zouden veer
meten, beter d<oa een zeeman te wil-?
len wetesi hoe ze eea aehip aan deó
Oceaan moeten brengen, of beter dan j:
een banketbakker, hoe ze een lekker
taartje moeten voortbrengen, gaan
de autoriteit van den krankzinnigen
dokter hoofdschuddend voorbij en
verklaren koppig, da.t ze toch niet ge-
looven dat Rosier krankzinnig is.
Voor dit verschijnsel ia wei sen
oorzaak te vinden. Wat nu weer in
Medemblik gebeurd is, heeft de men
schen geschokt ln hun gevoel van
veiligheid. Niet gewend, als de
medicus, om zelfs in den gevaarlijk
sten persoon eerst dan zieko en dan
pas den misdadiger te aien, VRvten zij ji
,de vlucht van Rosier alleen op ais een i
anti-maatschappalijke gebeurtenis, i
die niet had behoeven voor te komen, j
Bewust of onbewust wordt desa yer- j
ontwaardiglng bij hen versterkt door j
een gevoel van verzet tegen do steeds 5
sterker wordende neiging 3nj de go-j
neeskundigen, om bij de beoordeeiin&
van misdaden de ontoerekenbaar
heid van den dader op den voorgrond
te schuiven. Een week geleden heb
ben de medische deskundigen een
dergelijke verklaring afgelegd ten op
zichte van den inktwerper te üaasfceM
dam en pas gisteren ween 'jen pleiter'"
in de rechtszaal op de (geestelijke)
minderwaardigheid van een jongen,
die zich aan diefstal had schuldig ge
maakt.
Terecht ongerust vraagt d=> leek
zich af, hoc het op den duai/ moet
gaan, wanneer maar aite «i
zeer vele personen, op grond van
geestelijke afwijkingen, hunne anti-
maats ohappelijko handelingen, dood
slag, diefstal, aanranding en wat
dies meer zij, wegens ontoereken
baarheid zien verontschuldigd. De
directeuren van de krankarani-geng©-
8Lichten weten nu reeds van den last,
dien deze lieden veroorzaken, mee te
praten. Ernstig krankzinnigen, die
hallucinaties hebben en allerlei stem
men ma enen te hooren, zijn het zel
den: meestal zijn het wat de deskun
digen grensgevallen noemen.
Nauwelijks heelt da rechtbank hen
ontoerekenbaar verklaard en naar
Medemblik opgezonden, of ze protes
teeren zoo luid mogelijk en doen
niets, dan hun vrijheid reclameeren,
gaan zelfs zoover om te beweren, dat
hun krankzinnigheid maar voorge
wend was en schrijven brieven aan
al precies zoo. Elke nieuw benoemd®
geldt toch voor volle kracht. De stel
ling: alleen een gediplomeerde is een
goede verpleger, ls absoluut onhoud
baar-. Zeker, opleiding, examens, alle»
best, maar laten we het toch niet te
hoog taxeer en. Waar het, zooals hier,
vooral op de gaven yan hart en ge
moed aankomt, laten we daar het
verstand toch niet te veel aan het
woord laten. Iemand kan toch een
beste verpleger zijn en tegelijk de
Dirken en Florissen uit het Holland-
sche Huis gezellig door mekaar ram
melen. Daarom het gehuwd zijn niet
onvoorwaardelijk aan een examen
binden. Wilt ge een prikkel, maak
dan de financieel© voorwaarden voor
de geëxamineorden wat gunstiger.
Dan komt alles van zelf. Ook de ver
plichte diensttijd moet niet to lang
zijn.
Meer dan 1 k 2 jaar moet men al
niet stellen. Men kan den leertijd van
een ver-pleger niet gelijk stollen met
den leertijd van een ander vak. Daar
valt de^leertijd direct na den school
tijd en hier in een levensperiode,
waar elders de leertijd al ls afgeloo-,
pen. Ook do leeftijdsgrens moet niet
hoog zijn, niet belangrijk hooger d(i,n
de gemiddelde leeftijd, waar-in do ar
beider huwt. Juist door al deze ei-
schen betrekkelijk laag to stellen, zal
men ln de mogelijkheid komon ora da
oischen in don dienst hoog te stellen."
Tot zoover Prof. van Walsem, die
van deze aangelegenheid klaarblijke
lijk veel studio heeft gemaakt en de
verbetering die hij goed acht, ook'
voor de uitgebreide Inrichting die
onder ajjn beheer staat, najaagt met
wat wij zouden willen "noemen ijverig
optimisme.
Wanneer nu soms een lezer mocht
vragen, wat deze verplegingsquaestie
te maken heeft met de vlucht van Ro
sier, dan antwoorden we, dat hot
heel wel mogelijk is, dat daartus-
schen geen verband bestaat. Maar dit
alle, tot zelfs do hoogste autoriteiten.
Hebben zij zich gedurende het
proefjaar overigens goed en normaal
gedragen, don volgt (men kan ze nu
aenmaal niet altijd houden) hun ont
slag en keer en zij ln de maatschappij
terug, waar zij bij een nieuw mis
drijf, weer profitoeron van hun on
toerekenbaarheid. Zoo vormt zich
allengs een klasse van personen, die
feitelijk ongestraft kwaad doet en ln
wie ook andoren dan leeken een groot
-maatschappelijk gevaar zien, vooral
wanneer hunne verzorging, behande
ling, bewaking of hoe men dat noe
men wil, nog zóó slecht is geregeld.
In het vorig artikel hebben wij bij
ds bezwaren, die zich doen gevoelen
iogen het bestaan van een inrichting
als deze Juist ln het stadje Medem
blik, de verplegersquaestle genoemd.
Iedereen kan begrijpen, dat de ge
schiktheid tot het verplegen van
krankzinnigen iemand niet aanwaait
dat dit bedrijf geleerd moet worden
als teder ander. Het is daarom verre
van bemoedigend, dat Prof. van Wal
sem, dien wij ln ons vorige artikel
reeds noemden, ln een voordracht op
de vergadering van de Nederlandsche
Vereenigïng voor psychiatrie en neu
rologie, ar op heeft gewezen, dat de
wisseling kn de verplegers zulk èen
verbazende afmeting heeft aangeno
men, zoodat het ln 1905 73 procent be
droeg, wat in vergelijking met vori
ge jaren nog laag genoemd mag wor
den. Met andere woorden: in 1905
verlieten 73 per 100 verplegers hun
betrekking.
Deze cijfers xijit die van Meeren-
berg, „Ik heb alle reden", zeide Prof.
van Walsem, „om aan te nemen, dat
liet elders ongeveer hetzelfde is". En
dit fca zeker waar ten opzichte van
Medemblik, dat ver van alle centra
gelegen ls en geen gelegenheid voor
uitspanning oplevert.
In den arbeid zit het niet,, meent
Prei. von Walsem en voegt er aan is wel zeker,, dat wanneer er ooit ib
toe: „Wij hebben verplegers, die met j de toekomst sprake zal zijn Yan een
patiënten buiten werken, wij hebben j behoorlijke regeling van 't vraagstuk
orbwders,, die ongeveer hetzelfde i der verpleging van krankzinnige mis
doen. Bij' eersten is de mutatiedadigere, daaraan een regeling van.
kolossaal, hij dé lüatsben nul..'- En j da poaitiè der verplegers zeer zeker
verder: zal móeten worden verbonden.
„Den toestand noem jk zorgelijk,
als Ik eiken dag bij het inzien von
het ïappoirt moet denken": wie nu
weer. En als men ilaü üog maar zoó
fatsoenlijk-ls om zich aan den opzeg
gingstermijn van zes weken te hou-s
den. Wie eenig aannemelijk baantje J
kan krijgen, geeft er zijn tractement, I
dat hij na den laatsten van het laati I
ste kwartaal nog te goed heeft, aan j
en laat zitten. En als £ar ia-acte-1
£aentsuitbeitling .;s gewenst, dai. ik j
natuurlijk in 'tul begin van het nteu-
we kwartaal het hek heelemaal van
den dam. Dan ls natuurlijk elk wis
sewasje voldoende om den plotselin-
gen exodus te proYoeeeren. Ik behoef
n cr niet op te wijzen^ hoe drukkend
itenc onzesbi'Aoitl werkt. Ik vertrouw,
Bar. <wo? wettend iees-, ten |ooaè
zal veranderen, ais da verplege^ ook
de belangen van zijn vrouw en kin
deren beeft to behartigen, als hij
daardoor den ernst von zijn beslui
ten zal lauren gevoelen en levend in
physiulogteckc verkondingen^ meer
i\ra«kfu t&'. viïkleu Arfet Üasti& èïööt tê
rekenen."
Dat is de kern van het betoog: dat
de verpleger gehuwd zal zijn. Ook
omdat daardoor de gemengde ver
pleging nog beter zal worden beves
tigd. Men heeft de gezinsstichting van
verplegers gekoppeld a&a dèn-
gen: aan een leeftijdsgrens, aaneen
diensttijdsgrens en aan een examen.
Ik zeg: wees bescheiden, zeer beschei
den met uwe eischen in alle drie op
zichten. Eu dat zeg ik niet, omdat
ik den verplegersstand niet relevee-
ren wil, dat wil Ik juist met alte
krachten. Hooga eischen stellen op bét
papier is zoo goedkoop. Ge moet re
kenen met het aanbod. Op dat aan
bod komt het heelemaal aan. Er moet
mogelijkheid geschapen worden tot
een Auslese. Dat is oen voorwaarde,
die naast en vóór de opleiding ver
vuld moet worden. Ik acht den primi
tief aanwezigen voorraad goede eigen
schappen zoo hoog. Als men lichame
lijk en geestelijk gezond en van goe
den wille ls, als men algemeen© ge
schiktheid voor dat werk heeft, och,
dan is men daarin zoo spoedig thuis.
De praktijk doet immers tegenwoordig
Omtrent de ontvluchting van Haar-
lemschen Frans meldt een bericht
gever uit Medemblik aan 't Hbid. nog
het volgend©:
Nu Frans Rosier de logeergast is
geweest van den directeur van liet
krankzinnigengesticht en dus de
quaestie ln een Interessant stadium
ls eekomen, hebben we, om een juiste
lezmg van het gebeurde te krijgen,
ons gewend tot don directeur zelve,
dr. Fryliiick, 'dié ons het volgende
vertelde:
Vrijdag kwam dr. F. van verlof ter,
rug. In den nacht van Zaterdag op
Zondag te half één, toen hij in vas
ten slaap lag, werd hij gewekt door.
de meid-huishoudster, die den direc
teur mededeelde, dat zij laSvaai op.
zolder gehoord had. De doctor schreef,
dit aanvankelijk toe aan de verbeel
ding der huishoudster, die erg ont
steld bleek. Hij stond op en luisterde
eveneens of er (ets voorviel, doch
niets bijzonders werd vernomen.
Iniusschen nam 'men niets ernstigs
Yfl&ap. JjVel klapperden de jaloezieën
dén wind, maar daarian kon
moeilijk eenige beteekenis worden
toegekend. Toch bleven beiden iq;
spanning zitten luisterep. Plotseling
stond de huishoudster weer op en
Vttuel' aau den directeur, of hij nietf,
tïüai' goeden hóórde glijden, Tegelijk
kór tijd opende aij het raam en meen-,
de toen iemand te zien wegloopeu^
waarop de dokter zeide: „Öcb#. daV
zal wel een Medemblikker zijn,"
Daarop spraken beiden af, naar,
Ql garner te gaan en deze yan blij-
ié sluiten. Oen yolgenden mdr^
geii Zondagmorgen dus tegen
zeven' uur werd dr. Frylinck wakker'
en zag onder lijn raam een laddertje?
hangen. HU riep zijn meid-huishoudt
ster, die hevig schrikte en de situatie,
aanstonds begreep. Bij onderzoek
blaex het laddertje aan een touw uit
het zolderraam te zijn neergelaten.
Het steunde op een balcon en wai
van dai balcon gemakkelijk bereik*
baar.
Dadelijk werd de politie te hulp
geroepen en gewapenderhand eep
nauwgezet onderzoek ingesteld. Bo«
ven op zolder vond men in een onge-