HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
Ei liliÉsiÉh
FEUILLETON
DONDEBDAG 24 SEPTEMBER 1908
Stadsnieuws
HET TOONEEL
„MEVROUW WARREN'S BEDRIJF"
door
„HET TOONEEL".
Willem Roijaards heeft bij den
aamvan g van het speelseizoen reeds
twee belangrijke stukken op heit ré
pertoire van zijn gezelschap staan
„Adam in Ballingschap" en „Me
vrouw Warren's bedirijf'.
Van het eerstgenoemde woonden
we onlangs de première te Amster
dam bij en gaarne hadden we Von
dels tragedie hier nóg eens gezien en
hare bijzondere, vertolking en uit
monstering. Maar de meest voor de
hand liggende reden, dait hij er hier
niet mee gekomen is, om zijn entree
in Haarlem te maken, is zeker wel.
dat hij hier moeilijk met zijn speciaal
décor voor don „Adam in Balling
schap" terecht kon. En zoo is hij dan
nu gekomen met „Mevrouw War
ren's bedrijf", het bekende stuk van
dien Engels chin au Shaw, den auteur
van „Candida", het stuk, dat het
vorige seizoen zoo verdienstelijk is
opgevoerd door Eduard Verkade en
zijn „Hagenspelera".
De inhoud van het stuk komt in't
kort hierop neer, dat Vivie Warren
tot de ontdekking komt, dat haar
moeder, mevrouw Warren, op geheel
andere wijze aan haar geld komt dan
zij gedacht had, en wel door onzede
lijke praktijkon.
„Mevrouw Warren's bedrijf" is een
denk stuk.
Het kan zijn ontstaan niet te dan
ken hebben aan een dringende,
dwingende, sproedelende inspiratie
van ai-1istLeken huize, maar is intel
lectueel bedacht. Shaw heeft op de
planken propaganda willen maken
voor z ij n inzicht in de maatscha.p-
pslijke toestanden. En dat is zijn
volle recht. Met één voorbehoud ech
ter te weten, dat hij als ar list ook
de hoogere bewogenheid, die de
kunst schenkt, aan zijn tooneedstuk,
dus aan een werk van kunst, weet te
gevenpassie en emotie, niet van
den maatschappelijken hervormer,
maar van den man begaafd met den
'dieperen gevoelszin, die den excep
tie-medisch, welke de kunstenaar's,
.eigen behoort te zijn, verlangen we
dn een tooneelwerk. Maar die mis
sen we ar juist in. Het geheele stuk
door hoonen we meer den socialist
dan den artist. Zelfs in het meest
psychologische moment in het weirk
wanneer aan Vivie Warren ont
huld wordt wat het bedrijf van haar
moeder iseen verschrikkelijke open
baring voor een onschuldig, jong
meisje is meer de maatschappelij
ke criticus aan 't woord, die cns
•sens wil laten hooren welke drogre
denen er in de maatschappij gebezigd
worden om zulk soort van zonden
goed te praten, dan de diep bewogen
kunstenaar, die uit dit zielkundig
conflict een tooneel van menschelij-
ke bewogenheid, van groote artistie
ke waarde halen wil.
Bovendien is de opzet valsch door
onwaarschijnlijkheid, - want 't is
moeilijk aan te nemen, dat een meis
je van de degelijkheid en doortas
tendheid van Vivie Warren in de
twintig zou zijn geworden, zonder
eens te informesren hoe 't komt, dat
ze altijd maar geld gezonden krijgt,
dat ze geen vader of familie heeft, en
waar haar moeder van leeft, Dat ge
beurt alleen nog maar in de roman-
aietjes en op de planken.
Door dit alles doet 't stuk ons niet
'aan, laat 't ons koud, terwijl het bo
vendien vermoeiend is door 't voort
durend geredeneer, gediscussieer, ge-
argumenteer en gelamenteer met al
lerlei drogredenen, valsche voorstel
lingen, en wel eens onware geestig
heden, die, o ja, de manschen in t
werkelijke leven ook wel zoo gebrui
ken om hun verkeerdheden goed te
praten, maar die, omdat ze niets
nieuws brengen of geen bijzonderen
vorm gekregen hebbeen, ook niet aan
doen.
Noch als d e n k stuk, noch als werk
van kunst heeft „Mevrouw Warren's
bedrijf" ons eenige nieuwe of bijzon
dere' emotie gebracht.
Gaf het stuk dus weinig bevredi
ging, van het sped viel meer te genie
ten en we hebben bewonderd wat
Roijaards in korten tijd van zijn ge
zelschap gemaakt heeft. Hij zelf
speelde do rol van Crofts, een, rijken
schoelje. Onze oude overtuiging, dat
we Roijaards liever hebben alstoo-
neelspeler dan als voordrager votnd
gisteren een nieuwe rechtvaardi
ging. Alleen was hij voor een man
van nog geen vijftig een beetje te oud
en sprak hij soms wat te zwaar en
langzaam voor een viveur.
De rol van Mevrouw Warren was
in zeer goede handen bij mevr.
Kerckhoven, die van deze figuur een
zeer aannemelijke voorstelling van
moderne perversiteit, slachtoffer van
maatschappelijke verwarring en moe
derliefde heeft gemaakt. Vooral inde
grooto scène in het tweede bedrijf als
zij aan haar dochter haar leven ver
telt en onthullen moet wat zij eigen
lijk is, benevens in het tooneel in het
vierde bedrijf, als ze voor goed weer
met Vivie breekt, was ze zeer mood
in haar oogenbldkkeu van moeder-
smeekiing, exubérantie on berede
neerden kijk op de wereld. Maar juist
in deze momenten, waar het stuk om
draait, schoot mej. Chr. Staas. die
voor Vivie speelde, te kort. 't Valt in
Roijaards te roemen, dat hij jonge
krachten gelegenheid, geeft eens te
toon en wat ze kunnen, maar met mej.
Staas had hij ditmaal geen gelukki
ge keus gedaan; mej. Beider ware er
o. i. beter voor geweest. Mej. Staas
kon niet tegen de rol op zij is te stijf,
uit zich te moeilijk, is niet expressief
gencég, en geeft 'door 't trekken met
wenkbrauwen en schouder-s iets hou
terigs aan haai' spel. Zij speelde bui
ten tegen haar rol aan on gaf geen
oogenblik de impressie, dat zij nu de
energieke, kranige, onafhankelijke,
Bngiedsche Vivie waszo deed meer
nan sen Hollandsche telefoonjuffrouw
denken.
Meer plezier beleefde Roijaards
van rijn leerling Arnold!, die voor
den zoem van den dominee, den doe
niet, vol leuke zetten en paradoxen
speelde. In 't open houden van zijn
mond, in de scheeven lok haar op
zijn voorhoofd, in 't gebaren mot
handen en airimen, zag me>n dadelijk
dait hij een copie van zijn régisseur
was, en in verschillende toon-eelen
kon men *t zoo proeven, dat Royaards
er op de repetities eerst was gaan
staan en gezegd en voorgedaan had:
zoo moei je 't doem. Maar. welke jon
ge artist begint niet met een ouderen
en knappen meester na t>e doen Als
je later maar uit je imitatie los komt
eu je zelf wordt. En in Arnold! zit
wat.
Op te merken viel ook het décor,
dal Roijaards voor dit stuk had la
ten maken eai meegebracht lied. Het
Engelsche eountryhouse Ln het eer
ste, het Bpgetsche salonnetje mot, mo
derne meubels in het tweede, en liet
kantoor met den uitkijk op stadsda-
loeui en kerken van Londen in het
vierde bedrijf deden 't wel aardig,
't Zag er alles frisch en waar uh.
We hopen Roijaards mei. rijn ge-
zelsohap spoedig in Haarlem weer ie
zien.
FRANS NETSCHER.
AFSCHEIDSCONCERT.
Onze stadgenoot, de heer Henri
Wilhelmus, wien zooals onlangs
in dit blad werd meegedeeld de
oarvToTLa uitnoodigimg gewerd, om
aan de Academie te Budapest een
cursus in Virgil-techniek te komen
leiden gaf Dinsdagavond in De
Kroon een afscheidsconcert, waarbij
hij de medewerking had verkregen
van mej. Marie Bies van hier en den
bekenden tenor-zanger, den heer Jae.
van Kempen, van Bloem endaal.
Het concert was goed bezocht en
aan blijken van waardeering, in den
voirrn van applaus en aangeboden
bloemen, lieten de aanwezigen het
den ooncertgevers niet ontbreken.
Die waardeeringsblijken waren zeker
niet misplaatst. Het allerminst wed,
dunkt mij, bij de zeer beschaafde,
warm muzikale voordrachten van
deai heer Jac. v. Kempen, wiens fijn
gevoel voor stemming zich wel het
schoonst openbaarde in Brahma'
prachtig lied „FeJdednsamkeit". Hier
mede is niets afgedongen op zijn ove.
rige bijdragen want ook t geest
driftige „Medn Liebo ist grüm", van
Brahms, was een meesterstukje van
voordracht en het liedje „Pierrette"
zong hij zoo aardig en levendig, dait
hij daardoor den componist Henri
Wilhelmus meer applaus bezorgde
dan de toonzetting als zoodanig ver
diende. (Een andere op het program
ma voorkomende compositie van
Wilhelmus: „Schliesen wir die Augen
beide" leek mij ais stemmingsuit-
drukk'ing beter geslaagd).
Mej. Marie Bios zong bij haar
leerste optreden twee liederen van
Schubert en drie van Schumannna
de pauze neg een drietal van Strauss,
Cornelius en Sommer. Deze jeugdige
stadgenoobe weet haar mooi, warm
geluid zeer goed te gebruiken en
haar uitspraak is duidelijk en be
schaafd. Daarom gaat van haar zin
gen op zijn minst een aangename
klankbekormg uit. Maar bovendien
boeit dit reeds vaak door sterks 011
juiste expressie. Onder mej. Bies'
voordrachten van dezen avond acht
ik Schumann's „Schneeglockchen" en
Cornelius' „Kornm, wir wandeln zu-
sammen lm MioindsChein" het hoogst
te staan.
Wat den heer Wilhelmus betreft,
zijne verrichtingen aan het klavier
droegen het duidelijk stempel van
lange en zorgvuldigo studie. Aan elke
passage was „gewerkt" en elke ver
houding van kracht en kleur nauw
keurig bepaald. Dit zijn natuurlijk
prijzenswaardige en zeer te waar
deuren eigenschappen in hot spel van
een jeugdig pianist. Maar de heer
Wilhelmus zal de eerste zijn dit toe
te geven het is nog ver van het
hoogst bereikbare. Daar moet in dat
spel moer Schwung, meer beleid en
leven, meer spontaneïteit komen de
ziel moot door 't lichaam van stoere
techniek li aanschijnen hot kunnen
moot kunst worden dan eerst kan
de beier Wilhelmus met recht en eere
zijn plaats innemen onder de pia
nisten van be teekenis. Maar laat ik
niet onbillijk zijn in mijn oordeel.
Het Lag immers niet in de bedoeling
van den begaafden klavierspeler zich
hier als grootmeester in zijn kunst
voor te stellen. Zijn oogmerk was,
meen Ik, eenvoudigons de resulta
ten te toonen van zijn studie volgens
de Virgil-methcde dat is de, naar
haar Amerikaanschon uitvinder ge
noemde methode, waarbij de techni
sche oefeningen op een stom kla>
vier worden gemaakt.
Welnu, met wat de heer W. langs
dezen weg bereikt heeft, mogen wij
hom geiukwenschen. Zijn techniek is
gaaf en afgerond. Moeilijkheden be-
hooren hem niet meer af te schrik:
ken. Iiij is om zoo te zeggen in het
gelukkig bezit van deu sleutel, die
hem de schatkamers der kunst kan
onisLuiten. Dait hij er een goed ge
bruik van zal weten te maken, wen-
schen wij hem van ganscher harte
toe en mogen wij zeker met grond
verwachten.
PHILIP LOOTS.
NIEUWE WATERLEIDINGBUI
ZEN EN DE E. S. M.
Ter verbetering en tot uitbreiding
van de transportbuizen der Amster-
dainscbe duinwaterleiding tusschcn
do pompstations der gemeente-water
leidingen te Leiduin aan de Leidscho
Vaart bij Vogelenzang en te Amster
dam, werd reeds in Juli 1907 eten
voordracht door B. an W. van Am
sterdam ingediend De transportca
paciteit der buisieidingen voor het
aanvoeren van het duinwater van't
r>ompstaï/Lon Leiduln naar het loag-
reservoir, aan den Haarlemmerweg,
was niet meer voldoende. Op enkele
dagen van den zomer van 1905 en
van 1908 waren aldus B. en W. in
hun toedichting meer dan 39,000
kub. M. water de hoeveelheid, die
m 1396 bij de voordracht van Dec.
Iö96 ais grens van die ver voer capaci
teit gedacht was naar Amsterdam
vervoerd moeten worden.
Uitbreiding der transportmiddeden
was dus dringend noodzakelijk en
daarom werd o. a. voorgesteldle.
een 30 duims transportleiding van
Laiduin, langs den rijksstraatweg,
naar de Hazepaterslaan, te Haar
lem, te leggen, 2e. de 20 duims buis-
ledding van het pompstation Haar
lemmerweg tot H. M. Paal 50, te ver
vangen door een 30 duims buis, en
eveneens de 20 duims buisleiding van
H. M. Paal 50 tot Halfweg te vervan
gen door een 30 duims buisleiding.
De nieuwe buisleiding is i-eeds tot
Haarlem gereed gekomen en thans
zal eerlang begonnen worden met 't
leggen der buizen langs den Haar
lemmerweg. Hierbij zullen zich ech
ter wij wezen hier indertijd ook
reeds op groote moeilijkheden van
technischen aard voordoen, aange
zien de buisleiding over een groot
deel van den Haarlemmerweg, over
een lengte van ongeveer 14 K.M.,
komt te liggen langs de baan dier
ELectrische Spoorweg-Maatschappij.
En waar bij deze werkzaamheden
het verkeer Langs den Haarlemmer
weg, die tegenwoordig toch al niet te
breed is, hinder zal ondervinden, is
de wenischeiijkhedd, om de beide
spoorbanen der E. S. M. aan één
zijde van den straatweg te leggen,
weder ter sprake gekomen. Doch de
verwezenlijking van dat plan zal
wel tot de pia vota blijven behooren,
gezien de kostbaarheid er van.
Zai het leggen der grootere water
leidingbuizen zoo dicht langs de
trambaan moeilijkheden met zich
brengen, verwacht mag warden, dat
voldoende voorzorgsmaatregelen ge
nomen zullen worden èu om het ver
keer zoo weinig mogelijk to belem-
meren èn om calamiteiten, als grond
verschuivingen en verzakkingen te
voorkomen.
In verband met de vorkeerskwestie
kunnen we nog mededeelen, dat van
rijkswege de/drukte op den Haarlem
merweg gecontroleerd wordt.
(Tel.)
STUKKEN VAN DEN RAAD.
Onderwijszaken.
B. en W. hebben advies uitgebracht
over de vorschillende amendementen
eii verzoeken mgediond op de door
hen ontworpen salarisregelfng voor
onderwijzers. Behoudens eenige on
belangrijke punten, achten B. en W.
inwilliging der verzoeken en aanne
ming der amen dementen niet ge-
wenscht, zoodat ze voorstellen daar
op niet in te gaan..
Bij de amendementen van de raads
leden Kleynenberg c. s. geven B. en
W. een uitvoerige beschouwing. De
voorgedragen wijziging van art. 2
beteekent li. i. feitelijk afschaffing
der plaatsvervangende hoofden. De
meerderheid van het college van B.
on W. blijft, op dezelfde gronden,
die in 1902 tot de invoering van de
zen hooger bezoldigden rang hebben
geleid, de handhaving er van wen-
sehelijk achten.
De minderheid van het college acht
met de voorstellers voor het
groote verschil in salaris tusschen
plaatsvervangende hoofden en de
overige onderwijzers geen voldoende
reden.
De op art. 3 voorgestelde amende
menten zullen een belangrijke ver
meerdering der uitgaven ten gevolge
hebben, beloopende voor het jaar
1903 (met inbegrip van f 1350 bij be
houd van de toelage voor de akte
gymnastiek) niet minder dan ruim
f 14.000, welke som, bteef de tege
moetkoming in de huishuur bepaald
op 150, tot f 20.000 zou stijgen, ter
wijl de door B. en W. ingediende re
geling slechts oen hoogere uitgaaf
van ruim f 9000 vordert. Het verschil
is dus ruim f 5000.
De vermindering van de vergoe
ding der huishuur (van 150 op f 50)
achten B. en W. niet aan te bevelen.
Het moge waar zijn, dat in het alge
meen het al of niet gehuwd zijn van
een onderwijzer voor de gemeente on
verschillig kan zijn, de wet op het
L. O. eischt niettemin, dat daarmee
rekening wordt gehouden. De verla
ging zou echter een vermindering van
uitgaven tot een bedrag van f 60(50
tengevolge hebben.
De aanvulling van art. 4 opne
ming van wiskunde onder de akten,
waarvoor een toelage van f 100 wordt
gegeven, wordt door B. en W. juist
geacht.
B. en W. willen een nieuw artikel
4 opnemen, om te bewerken, dat de
onderwijzer bij overplaatsing geen
verandering van jaarwedde krijgen.
Het verzoek van het Nederlandsch
Onderwijzers Genootschap, om den
leeftijd van 6(b jaar voor het toeken
nen van de toelage ad 300 te veran
deren in 55 jaar, vindt bij B. en \V.
geen bezwaar.
De jaarwedden van de hoofden van
scholen achten B. en W. niet te l*ag,
zoodat geen red on voor wijziging be
staat.
(Raadsstuk 3291.
Rön Igen-Inr i ebting.
De heer K rel age heeft een amende
ment ingediend op het voorstel van
den heer Van den Berg inzake de
Röntgen-inrichting van het St. Elisa
beths Gasthuis.
De voorsteller wil de woorden
„met uitzondering van patiënten, die
voor rekening der Rijksverzekerings
bank door geneeskundigen hier ter
stedo of van omliggende gemeenten
worden gezonden en van de patiën
ten uit de private practijk der aan
het gasthuis verbonden geneeskundi
gen" doen vervallen.
Ook stelt de heer Krelage voor B.
en W. uit te noodigen een voorstel te
doen tot herziening vau de verorde
ning op het SL Elisabeths Gasthuis,
ten einde die aan te vullen met be
palingen nopens
a. afdeelingshoofden
b. aantal assistent-gencesheeren
c. de polikliniek
d. eerste hulp bij ongevallen
e. het gebruik maken van inrich
tingen, instrumenten, hulpmiddelen,
enz., van het Gasthuis door of ten
behoeve van daarin niet verpleegd of
behandeld wordende patiënten, en'
f. hetgeen voorts in verband met
den tegenwoordigen dienst wensehe-
lijk zal blijken.
(Raadsstuk 333).
De Raadsverkiezing.
Om maar dadelijk met de deur in
huis te vallen: er is 1 eerste mining,
zoowel in de vacature Mr. Miedema,
als in die van den heer Van Linden
Tol.
In de eerste plaats komt de heer J.
Schreuders (lib.) in herstemming
met den heer W. Smulders (R. K.)
In de tweede komt de heer J. W.
Florijn (ant. rev.) in herstemming
met Dr. J. Timmer (lib.)
Zooals wel te voorzien was, zijn
noch de candidaten der S. D. A. P.,
noch is die van de vrijzinnig-demo
craten in aanmerking gekomen.
Natuurlijk is er weer slecht ge
stemd. 't Is haast de moeite niet meer
waard om dat opzettelijk te vermel
den. Wanneer het ooit eens anders
ivordt, dan ja dan moest een streepje
aan den balk.
De bijzonderheden vindt men in het
onderstaande stemmenlijstje.
Het aantal kiezers iu bet stem
bureau Nassaulaan is 1065, er kwa
men ln het gunstigste geval 636 van
op; het aantal kiezers in het stem
bureau Friescho Varkenmarkt is
1043, waarvan 523 htm kiesplicht ver
vulden en het aantal kiezers in het
stembureau Schoterstraat is 1042,
waarvan er 572 opkwamen. De Nas
saulaan maakt nog 't beste figuur,
maar pover blijft het toch.
De stemverdeeling was als volgt:
In de vacature-Miedema:
Uitgebracht 1745 steramen.
Van onwaarde 76 stemmen.
Geldig 1669 stemmen.
Volstrekte meerderheid 835 stemmen.
Hiervan verkregen de heeren:
J. Joosten (Soc.-Dem.) 273 stemmen.
J. Schreuders (Lib.) 698 stemmen.
A. II. Smulders (Kath.) 698 stemmen.
In de vacature-v. Linden Tol:
Uitgebracht 1762 stemmen.
Van onwaarde 72 stemmen.
Geldig 1690 stemmen.
Volstrekte meerderheid 846 stemmen.
Hiervan verkregen do heeren:
J. II. Bregonje (Vrijz.-Dem.) 189
stemmen.
G. H .van Daalen (Soc.-Dem.) 167
9temmen.
J. W. Florijn (Ant. Rev.), 719 stem
men.
Dr. J. Timmer (Lib.), 604 steramen.
Verdeeld naar de distrieten heeft
d3 stemming liet navolgende verloop
gehad:
S9
35
2
Fr. Var
ken-
markt
Schoter
straat J
JOOSTEN
SCHREUDERS
SMULDERS
Van onwaarde
85
296
236
19
55
236
226
29
133
166
236
2ö
i§
m ai
a
2
S (3
2
s
fa a
Schoter
straat
BREGONJE
66
43
142
VAN DAALEN
45
33
230
FLORIJN
246
243
80
Dr. TIMMER
259
204
39
Van onwaarde
25
28
31
Wanneer er over deze cijfers nog
eenige opmerking gemaakt kan wor
den is het deze, dat de heer Florijn
meer stemmen heeft verkregen, dan
de lieer Smulders, die toch met hem
gecandideerd is; dat op den candi-
daat der vrijzinnig-democraten een
betrekkelijk gering aantal stemmen
(189) is uitgebracht en dat op den
tie er Van Daalen belangrijk minder
gestemd is, dan op den heer Joosten.
Laatstgenoemde is evenwel meer be
kend en had geen vrijzinnig-demo
craat tegenover zich staan.
Bij beschouwing van de cijfers
trekt het intusschen dé aandacht,
dat de beslissing bij de herstemming
wel ligt bij de uiterst linksche groe
pen. Zooals het gewoonlijk gaat, zul
len zoowel op de liberale, als op de
R. K. en antirov. candidaten, bij her
stemming door hun eigen kiezers
meer stemmen worden uitgebracht,
dan bij den eersten keer, maar de
soc.-dem. en vrijz.-dem. kiezers zul
len den doorslag geven. Zullen dan
dezen den rechtschen boven den
linkschen candidaat verkiezen, zoo
als het bestuur van de vrijz.dem.
reeds te verstaan heeft gegeven, wat
de vacature Miedema betrof? Voor-
loopig kan men er slechts naar gis
sen. We zullen hot weldra weten.
Intusschen zijn wij voorloopig van'
do verkiezingen niet af. In de plaats
van den heer Groot (3e district) en in
die van den heer Stolp (le district),
moeten nieuwe Raadsleden gekozen
worden. Het ligt voor de hand, dat
deze vacatures gelijktijdig zullen
worden vervuld.
OEFENINGEN VAN HET 10e REGI
MENT INFANTERIE IN DE
LEGERPLAATS BIJ
LAREN.
22 September 1908.
Dinsdag te half acht voormiddag
word door de bataljons uitgerukt tot
het houden van eeiie oefening onder
leiding van den regirncnts-comman-
dant, den kolonel Neeteson. Deze
oefening werd weder bijgewoond
door den generaal-majoor De Mees
ter. Na afloop der oefening werd
door den troep op het terrein gerust.
Na de rust had de plechtige uitrei
king plaats van de gouden medaille
der Oranje Nassau-orde, die den
adjudant-onderofficier Van Lonkhui
zen bij bevordering is toegekend.
De troepen werdon hiertoe in een
carré opgesteld. Dit gaf een indruk
wekkend gezicht, ongeveer 2500 man
waren op het heideveld vereenigd.
Het Koninklijk besluit, waarbij de
medaille was toegekend, werd doof
den kapitein^adjudant Schönstedt den
troepen voorgelezen, waarna hot
eere-metaal door den kolonel Neete
son, onder gevoelvolle bewoordingen,
den jubilaris op de borst werd ge
hecht.
Na afloop van deze plechtigheid
kwam de generaal-majoor De Meester
met den chef van zijn staf, den over
ste Colletle, het carré binnenrijden,
om den kolonel Neeteson het offi
cierskruis van de Oranje-Nassau-ordo
met de zwaarden uit te reiken. Ook
deze orde werd den kolonel bij be
vordering toegekend.
Het Koninklijk besluit werd hierbij
voorgelezen door den luitenant-kolo
nel Collette, vervolgens werd de rid
derorde door den generaal op do
borst van den kolonel gehecht. De
kolonel werd hierna door den gene
raal met zeer waardeerende bewoor
dingen toegesproken. Het was den
generaal aangenaam, dat hem het
voorrecht ten deel viel, om deze on
derscheiding den kolonel Neeteson uit
te reiken, aan een officier, die jaren
achtereen in verschillende betrekkin
gen en laatstelijk als commandant
van het 10e regiment infanterie met
groote toewijding en tot groote te
vredenheid van zijn chefs zijn pliclli
had vervuld.
De generaal wenschte don kolonel
vervolgens hartelijk geluk met de
hem toegekende onderscheiding.
Nadat de uitreiking had plaats ge
had, werd door de bataljons voor do
jubilarissen gedefileerd. Fliuk werd
door de troepen over de golveude
heide gemarcheerd. Na afloop hier
van was de plechtigheid afgeloopen.
De bataljons keerdeu omstreeks 3
uur mm. in de legerplaats terug. He
denavond wordt uitgerukt tot het
houden van eene nachtelijke oefe
ning.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER.
De heer A. Suidgeest, het oudste
lid van den Raad te Haarlemmer
meer, is in den ouderdom van 78
jaar overleden.
ZANDVOORT.
MATTHIJS MOOLENAAR.
28 September a. s. is het voor Zand-
voort een herkmeringsdag. Wel is
waar geen 100-jarigen, maar een 105-
jarigen, maar toch belangrijk ge
noeg bier mede te deeleir, daar or
nog verschillendo afstammelingen
van den held leven. Dien dag van
het jaar 1803 werd Zandvoort door
de Engetschen beschoten en het was
de doirpsgeuoot Matthijs Moolenaar,
die met groot levensgevaar een bram-
diende schuit hluschte.
Laat ons echten- hot verhoed geven,
zooaJs hot in dia dagen werd opge
steld. Dit is de moest juiste lezing
„Onophoudelijk kruisten de Engel-
„sclxen, nu in meerderen, dan in
„minderen getale, nu met grootoir,
„dan. met kleiner schepen van oor
log, voor de Hollandsche kust .zon-
„dor landingen te bestaan, en sche
nen alleen ten doel te hebben de ver-
Naar h9t Erigelsch,
door
Arthur W. Marchmönt.
Haar toestand was wel wanhopig,
zij was in zijn macht, en zij kon op
hot oogenblik geen lichtpuntje vin
den. Maar hot zou komen en zij zou
(van zijn vervolging kunnen ontsnap-
ürt.
Zij was wel in nog voel erger om
standigheden geweest en daaraan
Ontkomen. Op die vreeselijke reis
naar Sheffield scheen het wel onmo
gelijk, dat zij aan dan dood zou kun
nen ontsnappen maar op hot laat
ste momenj, was er toch uitkomst ge
komen, en zij had. gezien hoe dè
schurk ter dood veroordeeld werd
door zijn .eigen kameraden.
Zij gaf zich over aan den wil vam
God en in deze stemming viel zij op
haar knieën en smeekte om verge-
dug YQor de zwakheid dio haar bijna
Int wanhoop had gebracht en bad om
Lracht en geduld om met kalmte het
uur van haar bevrijding af te wach
ten.
Daardoor weer opgefrischt en vol
mfo<ed, bekeek zij de boeken, die hij
baai- gegeven had. Evenals ai liét
andere in huis, waren zij pas ge
kucht. Er was een bijbel waarvoor
zij heel dankbaar was nog e-en an
der boek en „Robinson Crusoë". Wie
dat boek gekozen had wist zij na
tuurlijk niet, maar zij veronderstel
de», dat het laatste gekocht was met
het oog op het mooie bandje, dat er
om was. Maar het was haar bijzon
der welkom.
Om te probeeren of Merridew het
oprecht meende met zijn belofte om
haar te verschaffen, wat zij noodig
bod, schreef Olive een lijstje van de
boeken om het aan de vrouw te ge
ven. Er was geen bol in de kamer,
daarom klopte zij op den wand mot
haar haarborstel, die ook een deel
uitmaakte van het schamele ameu
blement der kamer.
Geef dit lijstje aan mijnheer
Merridew, en zeg dat ik de boeken
zoo spoedig mogelijk wonsdh te ont
vangen, zei ze.
Juffrouw Tisley nam het aan zon
der een woord te spreken en ging
heen.
Toen deed Olive haar bijbel open,
en was blij op te merken, dat hij met
wit doorschoten was. Dat bracht
haar op het denkbeeld een soort van
dagboek aan te leggen, zoodat zij
niet met de tijdrekening in do war
raakten die gedachte bracht haar
weer op een andere, terwijl zij zat te
lezen. Zij opende het boek bij de
Psalmen, en de eerste woorden, die
zij las, brachten haar tot nadenken.
De mensch werkte tot aan den
avond.
Zij moest een of ander geregeld
werk hebben om den tijd te dooden,
anders zou de eenzaamheid haar
krankzinnig maken. Onmiddellijk be
gon zij daarvoor een plan. op te ma
ken.
Op een van de witte blaadjes pa
pier van haar bijbel schreef zij het
op. Zij bepaalde den tijd, waarop zij
zou opstaan, de uren voor studie, die
voor naaiwerk en voor gebed. Het
liohaam moest even goed verzorgt
worden als de geest, dacht zijen
daarom legde zij zich een aantal Li
chamelijke oefeningen op rij was
daar altijd aan gewoon geweest
zoodat zij niet zooals den vorigen
macht door gebrek aan kracht haar
vlucht zou moeten opgeven, als het
oogenblik van haar bevrijding geko
men was.
Zij was daarmee bezig, toen juf
frouw Tisley haar avondeten binnen
bracht. Het was een heel simpel maal
maar het was voldoende, men was
blijkbaar niet van plan haar den
hongerdood te laten sterven. Zii ait
het heel voorzichtig op en toen de
borden en schalen waren weggeno
men, gaf Olive de vrouw te kennen,
dat zij graag wat naaiwerk zou wil
len hebban.
Na het eten begon zij getrouw aan
haar plan met de lichamelijke oefe
ning, zij liep een bepaald aantal
len van den eenen hoek der kamer
naar den anderen, en toen ging zij
op een stoel staan vlak bij het open
venster en haaide eenige malen diep
adem de heerlijke frissche. lucht
deed haar goed toen keerde rij
weer tot haar hijbei terug en koos
het Boek vam Job om uit haar hoofd
te leerem.
Met do thee bracht de vrouw naai
werk en eenige ingrediënten, die
daarbij behoorden, en zei, dat er zoo
spoedig mogelijk voor de andere boe
ken gezorgd zou worden.
Totdat de duisternis hei lezen on
mogelijk maakte, las Olive in Robin
son Ciusoë. Het boek bekoorde haar
dadelijk, en het verhaal van de vol
harding, waarmee hij zichzelf voor
geestelijken en lichamelijken on
dergang bewaarde, maakte een die
pen indruk op haar als een les voor
hetgeen haar te doem stond eu met
een groot gevoel van verlichting leg
de zij het hoek weg.
Toen volgden er weer meer inge
spannen lichamelijke oefeningenen
eindelijk ging rij naar bed om sia te
denken wi^f. over haar moeilijkheden,
maar over de wonderbaarlijke wijze,
waarop Crusoë over de zijne had ge
triomfeerd en hetgeen zij van ham
kon loeren.
Den volgenden dag hield zij zich
geheel aan haar opgevat plan; en
toen de nacht weer kwam, was zij
verbaasd op te merken, hoe gemak
kelijk de dag voorbij was gegaan.
Op deze wijze gingen vele dagen
voorbij. Zij hoorde of zag niets van
Merridewzij had nauwelijks een
dozijn woorden met haar gevangen
bewaarder gewisseld. Zij wist niet
oons of Merridew in hula was of niet.
Toen kwam er heel plotseling en
onverwachts een kans om te omt-
snappen.
Zij zat nu tien dagen gevangen,
en toen de vrouw liaar thee bracht,
zag Olive, dat zij veel gedronken had.
Zij wankelde on liet het blad bijna
vallen, mopperde onverstaanbaar
over allerlei, en liet daartusschem
menigen vloek hooren.
Blijkbaar boos dat Olive haar geen
antwoord gaf, ging zij do kamer uit
en trok da dëur achter zich toe zon
der haar op slot te doen.
Olive luisterde naar haar voetstap
pen. terwijl zij naar beneden ging, en
probeerde oven later of de deur wer
kelijk niet op slot was.
Zij had gelijk.
Dadelijk was haar besluit geno
men. Haar mantel aantrekkend en
hoed opzettend, sloop zij naar hei
portaal en luisterde. Juffrouw Tistey
was ergens achter in huis.
Zij sloop voorzichtig de smalle^
krakende (rap af. en toen zij bene
den aam kwam, hoorde do vrouw
haar an kwam naar haar toe wan
kelen.
Wat' beteekent dat Ga dadelijk
terug, hikte zij.
Ik ga wat wandelen. Ik moet eau
luchtje scheppen, zei Olive beslist-
Met een vloek trachtte juffrouw
TisJey haar bij haar japon to grij
pen.
Maar Ollve voorkwam dat zon
der eenige moeite, en duwde haar
weg.
Je kunt mij niet tegenhoud eu^
zei ze. Weer was het antwoord ecrn
vloek en weer probeerde rij haar te
grijpen.
Ditmaal gebruikte Ollve meer
kracht en duwde haar zoo hard wc$»
dat rij achteruit waggelde cm vioL
De weg tot de vrijheid stond haa|
open en Olive snelde naar de voor-'
deur.
(Wordt vervolgd}.
