AARLEM'S DAGBLAD.
WEEDS BLAD.
Li
INGEZONDEN
WOENSDAG 80 SEPTEMBER 1908
Van ingezonden stukken, geplaatst o:'
niet geplaatst, wordt de kopte deu inzender
ulet leruggegoven.
Voor den inbond dezer rubriok stelt de
Reductie zioli niet aauspr.ikelyk.
EEN HAARLKMSCH BELANG
OP MIDDELBAAR ONDER-
\V IJ S-GEBIED.
Geachte Redacteur 1
Pas dezer dagen werd mijn© aan
dacht gevestigd op een aa.-tik.el tel Uw
blad van dm 23cm Juli J.l.
Onder het opschrift„Nabetrach
ting van dm Gemeenteraad" be
spreekt gij daarin de behandeling
van en do beslissing omtrent bet
voorstel van B. on W., om de 3e klas
se dor II. B. School, 'waar eind on
derwijs gegeven wordt, nog voor heit
jaar 1908/9 te handhaven.
Wat gij daarbij omtrent dat onder
wijs opmerkt, komt ook mij voor, 200
duidelijk en stelling waar te zijn
en waarlijk ze-er dienstig, dat ik
u zeker wel uit naam van vele
Haarlemschc lezers, daarvoor prijs
en dank. 'k Citeer er een paar zin
non vu/11
„Ik voor mij had het nog voel
erger gevonden., wanneer een
„zeer verkeerd raadsbesluit (om
„dat eind-onder wijs af to schnf-
„ten) was doorgevoerd."
„En don. zal liet dan voor goed
„uit zijn (nl. daarmede overeen
„jaar) Geen sterveling, die der
„zake kundig Is en het gelooft."
„Over een jaar (als er dan nog
„niet anders in voorzien is) zal
„de 3e klasse voor eind-onder-
„wijs even good als nu worden
„voortgezet, omdat ze eca: belang
„is voor school ©11 leerlingen."
„AI schaft de Raad ook met de
„grootste plechtigheid, tienmaal
,)d*n eigenlijk gezégden driej.
„cursus af, deze noodzakelijk-
„hoid van (stellige behoefte aan)
„verkort en vereenvou-
„d i g d onderwijs, kan geen ge-
„iiieenteraad ter wereld do oden."
„Had trien den moed gehad deze
„derde klasse op dit oogenblik af
),te schaften, dan zou zoer
„zeker van den kant cl er
„ouders een energiek
„verzet zijn gevolgd."
Zie, dit is alles bondig m waar en
krachtig gezegd, en toch zonder een
zweem van overdrijving. Herhaalde
lijk hoorde ik dar. ook reed3 „Het
Haarlem's Dagblad heef-, daar een
heel mooi stulc over. Zeer waar en
actueel 1" Redenen waarom ik dan
nu ook tot uwe bestendige lezers be
hoor ori uw Dasblad gaarne aanbe
veel.
Het komt mij nu evenwel voor, dat
gii en ons publiek niet voldoer-
op de iioogf.e zijt van deze school -
k west ie, die hier te Haarlem al
zoo vole jaren op eene goede oplos
sing wacht. En deswege veroorloof ik
mij u het volgende tot nadere kennis
making er meê aan te bieden. en
om dit te publiceer&n.
Ik ze r,.en om dit te publiceeron".
omdat wij alleen hies* in Hua.rlomen
n,oa niet. elders in ons land in dien
hen arden en verwarden toestand ver
hoeren op middelbaar onderwijs-ge-
Ued. Terwijl die toestand alhier
veds zoo lang duurt. Vanwaar dit
jpvnllend verschijnsel? Ligt dat In
don aard der Haarlemmers, in zijn
gemeentebestuur, in de opvolgende
kommissiën van toezicht, of moeten
wo de bron daarvan zoeken hl] den
directeur onzer H. B. School?
Van don laatste is wel bekend
zijne groote voorliefde voor volledig
middelbaar onderwijs van een 5-J.
cursus mot hot eind-examen daarvan
tot besluit. En ook wel, dat hij min-
dor hart hoeft voor dat vereenvou
digd 011 verkort onderwijs. Maar
mijnheer de redacteur! Wat gebeurt
en is al vele jaren lang gebeurd?Dat
van de 20 tot 24 leerlingen eener eer
ste k'asso onzer II B. School met 5-j,
cursus er nauwelijks een twee- of
drietal dien idealen eindpaal van
voldoend eindexamen bereiken.
Daarbij zijn er dan nog. met 2, 3 en
zelfs 4 onvoldoende vakken. Dit moet
den directeur toch te over bekond
zijn. En waarvoor, ja waar
voor leidt de II. B. S. mot 5-j. c,
eigenlijk op?
Eigenlijk voor de studie, om Inge
nieur, architect, arts en apotheker te
worden. Maar deze beroepen maken
toch niet do meerderheid uit van die
der burgerij En mogen aan die min
derheid nu de heroepsbeiangen van
alle overigen opgeofferd worden?
Dat toch zeker niet. Maar er moet
Onze Lachhoek,
IIOE HET SALARIS WERD
UITBETAALD.
Ik heb een goeden vriend, die, om
zoo te zeggen voor het zwerven Is ge
boren. lijj spreekt alle talen, Espe
ranto inbegrepen en heeft reeds in
tal van landen als ambtenaar dienst
gedaan. Nu heeft hij zich laten pen
sioneeren en ia het middelpunt ge
worden van een stamtafel, die ik
somtijds met mijn aanwezigheid op
luister. Dan worden er gewoonlijk
een paar flesschen Moezelwijn ge
dronken en geschiedenissen van
voorbceldoloozo waarheid verteld.
Waarneer even wel mijn vriend van
zijn leven verhaalt, is alles in de zaal1
doodstil. Zelfs do k&liner houdt op
met den piccolo om de ooren te ge
ven en de buffetjuffrouw laat ha-ar
tanden at oker onoewègeJijk op de
Miumnwien rusLmi. ar is namelijk al-
tijd wat uit zijn vertellingen te Lee
ren. Gisteren bijvoorbeeld had hij
het ove.r de verschillende manieren,
waarop bij de volkeren aan ambte
naren hun salaris wordt uitbetaald'
en waaruit het karakter van elk volk
teer goed kan worden afgeleid.
Toen Ik in Spanje diende, zoo zef
hij, moest Ik zoolang wachten op be
te ling, tot ik blaren aan de voeten
hior nog wat anders achter schui
len. Denk eens aan het volgende
voorval.
In 1894 werd in den zomer-vacan-
tietljd alhier do toen af7X>nderlijk be
staande II. B. S. met 8-j. c. en de
daaraan verbonden cursus voor hen-,
die examens te doen haddon voor
Breda (nu Alkmaar), Willemsoord,
enz., op liet onverwachtst op gek©-
ve,d ja waarlijk finaal opgeheven
maar nominaal bij den 5-j. inge
deeld. Do leeraars der eene school
werden ook maar zoo ineens be
noemd t-ot leeraars der andere school.
Dit alles ging sckc-r ovor.rompeling-s-
gowija in zijn werk. Ouders, leeraars
on leerlingen, een ieder was hier
7,00 maar voor een fait accompli ge
plaatst. Men legde zich er bij neer,
hoe raadselachtig sommigen hot
ook vonden en ondoeltreffend
enkele anderen. Maar hoe zoo zon
der eaaig openbaar protest? Best te
verklaren. De vooraigaande II. B. S.
:rièt 3-j. cursus had, meende men vrij
algemeen, steeds gekwijnd. Dit was
en vast geloof geworden. Je hoorde
net toch van links en rechts, jaar ia
jaar uit. Maar nu dio schooi kwam
ondier den eminent en directeur der
II. B. S. met 5-j. c. nu zou dio school,
altoos zeer bepaaldelijk begeerd
door allen, die:vóór.o.eta. verkort
vereenvoudigd program-
rn a waren, en meer nut ver-
wachtten van vooral prac
tise h dan van b ij n a uitslui
tend theoretisch onderwijs
nu zou die school met 3-j. c. wel
spoedig opfleuren. Maar van dat op
fleuren is nu 11a 14 jaren blijkens do
eindklasse nog niets gebleken, noch
wat betreft, het aantal leerlingen, dat
sinds dien jaarlijks, een getuigschrift
kreeg, noch. wat d© resultaten van
dat onderwijs betreft.
Maar bij do opheffing van de vori
ge H. B. S. met 3-j. c. is niet bij,
of verbonden aan de H. B. S. met
>j. c. alhier een H. B. S. met 3-j. c.
blijven bestaan of in andere gedaan
te herrezen. Waarlijk niet. Wij heb
ben hier tien jaren lang, van 1894
1904 officieel gehad, zooals het on-
w a a r 1 ij k hee tte, een II. B. S.
School rnet 5- en 3-j. cursus. Want
wat is er feitelijk alleen in 1894 ge
schied Niettegenstaande allen woor-
cienschijn, er is alleen, als een blad
uit oen boek gescheurd, en zoo
maar tussclien de bladen vain een an
der boek In geplakt, uit het pro-
jramma der opgeheven H. B. S., dat
voor de 3e en de r hoogste klasse,
n alleen lilt, achteraan bij het
progi num. van den 5-jarigen inge-
lascht. 1) F1, het volstrekt eenige ge-
o-lg, dat dit voor ons onderwijs ge
had hoeft, was dat. er aan de II. B.
S. met 5-j. c. ééne derde klasse kwam,
en tot nu too gebleven is, dio
eind-order wijs ontving, en na vol
doend afgelegd eindexamen daarvan
een getuigschrift kreeg.
Men begrijpt evenwel, dat zulk een
programmablad ,dut woordelijk, zelfs
letterlijk overgenomen werd, al
slecht paste voor do leerlingen,
die nu voortaan niet hot daarbij ver
onderstelde tweejarige voorbereiden
de onderwijs gehad hadden. Om
maar een onderwerp te noemen. De
leerlingen der vroeger© 3e kla&se
hadden in liet le jaar 4 uren pea' week
onderwijs gehad in de rekenkunde
en het rekenen; in het 2e jaar 3 uur
per week an toen reeds speciaal
„Berekeningen in de Prac-
r.ijk". En de leerlingen, dde later en
nu nog in dio 3e klasse kwamen,
hebben in de 'le klasse, zoowel in de
nominale 3-Ja.rige als in de reëel©
5-jarige school, slechts 2 uur per
week en In de 2e klasse maar 1 uur
rekenonderwijs gehad, en dan dit
nog nauw verbonden met de algebra.
't Hoeft wel geen betoog, dat het
voor leeraar en leerling zeer moeilijk
on in menig voornaam punt onmoge
lijk is, om dat goed uit te voeren.
Historisch waarlijk is aldus in 1S94
de teen alhier bestaande H. B. S. met
3-j. c. en de examenopleiding opgehe
ven en afgeschaft. Deze is volstrekt
niet toen bij de 5-j. Ingedeeld, waar
aan, niets veranderd werd. We heb
ben hier van 1894 tot 1904 niet ge
had een H. B. S. met 5- en 3-j. cur
1) Heit is zoo woordelijk overgeno
men, dat nu nog in het programma
voor de eindklasse, onder liet hoofd
Boekhouden staat „Voortzet
ting van het geleerde": ter
wijl de Leerlingen Ln al die 14 jarie/n
daarvan dan nog niets geteerd had
den.
had gekregen van 't etaan aan de
kas.
In Italië ben ik uitsluitend betaald
met papieren, geld, dat ik chemisch
moest laten reinigen, vóo-rdat ik zien
kooi, hoeveel het waard was.
In Montenegro heb 11c schapen in
betaling moeten nemen en ln Turkije
geweigerde quit an ties van door wil
de horden verschuldigde belasting.
In Servië moest ik mijn salaris op
do derde verdieping in ontvangst
gaan nemen en toen ik een verdie-,
ping lage/r lcwam, hebben ze mij van
achteren aangevallen en het geld
weer afgenomen.
In Griekenland hen ik betaald in'
zilveren muntstukken, die sedert zes
tien jaren nieit meer geldig waren.
In Perziö heeft men mij de keus ge.
laten van mijn salaris afstand te
doen of als verrader door den beiul
opgehangen te worden.
In Bulgarije heeft men mij inplaats
van met geld. met een ridderorde be
taald em lm de republiek San Marino1
heeft men mij In den erfelijk en adel
stand willen verheffen, wanneer ik
zelf de pennen, den stempel en den'
inkt voor het kantoor wou betalen.
In Rusland heeft de postbode mijn
salaris gestolen, omdat de directeur
vau heit potkantoor zijn salaris ver
duisterd had en hij toch ook leven!
moest
In Duitschland heb Ik mijn sala
ris volledig uitbetaald gekregen, met
aftrek evenwel van drie cents straf-i
sus, maar uitsluitend een met 5-J.
Ir is toen evenwel, en dit ook
alleen, t— sedert 1894, aan eene Se
klasse der 5-j. school eind-onderwijs
gegeven volgens het programma dei-
Se klasse van de vroegere 3-jarige
school. Er is geen eigen programma
vastgesteld voor de nominale 3-Jari-
ge. Maar ook is dat vroegere pro
gramma voor do 3o klasse niet zo o
veel noodlg gewijzigd voor de
nieuwe 3e klossen, die eind-onderwijs
zouden genieten, welke toch een
zeer afwijkende tweejarige
voorstudie achter den rug
hadden.
Van waar dan toch al dat onklare;
dat verwarde, dat benarde op dit
gebied en speciaal hier ter stede?
Waar vandaan 1 En waartoe dat? -*■
Die het weet, kan hot zeggen. De an
deren kunnen echter voortaan wol
eens wat beter toekijken.
Dat in den zomer van 1S94 de toen
bestaande II. B. School met 8-j. c. bij
de 5-j. ingedeeld werd, was zeker
zeer onverstandig. Immers
de 5-jarige was toen reeds te talrijk
bevolkt voor cone goede onderwijs
kundige regeling van den leergang!
aan die school. En tevens was toen de
5-j. ook roods te bekrompen behuisd.
Maar niettegenstaande die school
toen reeds to veel klassen had en te
veel leeraars voor een welgeordenden
rooster van werkzaamheden, heeft I
men er maar zoo drie klassen aan j
toegevoegd.
Was alt, omdat de vorige 8-J. zoo
kwijnde? Ja, men beweerde dit aan
alle on van alle zijden. Maar 't is
nooit waar geweest. Ze is nu na 14 j
jaren en dan nu onder het toen be
geerde toezicht in de Se klasse, die
eind-onderwijs ontvangt, niet eens in i
aantal leerlingen zooveel toegeno
men, naar evenredigheid, als de be
volking van Haarlem en omstreken
in dien tijd. Was het ter bezuiniging/
Ook al niet. Er waren maar 4 afzon
derlijke leeraars aan die school, nl.
ieder op 2 acten voor middelb. onder
wijs. Had men toen aan die school
een nieuwen directeur gegeven,
liefst een Dr. In de Ned. taal en let
terkunde met bevoegdheid voor ééne
vreemde taal voor een 3-j. school,
dan was die school ons niet op meer
dere kosten van het M. O. gekomen
dan nu. En do langzame uitbreiding
tot ec.no school met een paar parallel-
klassen ware dan wel gevolgd. Groo-
tere scholen van 3-j. c. dan met 5 of 6
klassen moest men niet houden. En
een IL B. school met 5-j. cursus moest
nergens langdurig het getal van 10
klassen overschrijden.
Het heeft menigeen toen en later
vorbaasd en zeer bevreemd, hoe
d<i directeur der 5-j. daarin heeft kun
nen bewilligen. Men weet toch, en de
heer Br. wist het zeker, dat in te tal
rijk bezette H. B. Scholen vele zeer
stellige eischem niet tot recht kun
nen komen.
In de eerste plaats kan men dan
niet voor voldoende a f w i s s e 11 ng
van inspanning voor de leer
lingen en ook niet voor de leeraars
zorgen, 't Is immers bekend, dat wis
kunde een andere „faculteit van on
zen geest" in spanning houdt, dan
taal, en deze weer een ondiere dan
geschiedenis of-aardrijkskunde. Daar
entegen zullen de 4 talen, Ned., D.,
Fr. en Eng. al zoowat dezelfde ver
moeidheid veroorzaken. Zie nu eens
op den rooster van één uwer kinde
ren. Op die van het vorige Jaar staat
voor kl. I Woensdag 9.30 Fr., 10.20
Ned. en 11.10 Hd. drie opeenvolgen-
do taallessen. In I B voor dezelfde
drie opeenvolgende les
sen Fr., Hd. en Ned. In kl. I op Dins
dagmiddag achtereen Rek. cn Stel
kunde, en dat nog wel bij en ook voor
denzeifden leeraar. En op den roos
ter van dit jaar komt meer dan een
maal voor, dat meetkunde volgt op of
voorafgaat aan algebra of rekenkun
de. Maar ook komt het voor, dat
een leeraar bv. in 8 of misschien wel
4 eerste klassen, de heele
week door en het gansche jaar door
hetzelfde te doceeren heeft. Nu zijn
leeraars ook zóó, dat het niet
missen kan, dat hun onderwijs
geld, omdat ik van links, inplaats
Inplaats van rechts aan hét loket ge
komen ben.
GEDACHTEN VAN EEN GETEM-
DEN LEEUW.
Voor den drommel, daar" word ik
alweer gestoord in mijn eerste
avondslaapje, ik moet weer kunstjes
vertoonen voor de laffe bende. Ja,
als Ik maar kon, zooals ik graag zou
willen, maar mijn linker voortand
zit al zeven jaar los en zal, als. ik niet
voorzichtig ben, er heelemaal uitval
len-
Vooruit dan maar weer met do
kunst. Vervelend is toch dat felle
licht in den circus. Ze moesten liever
blij wezen, dat het 's avonds zoo
heerlijk donker is. Steken wij ln het
oerwoud licht aan Nu Ja, wil zijn
ook verstandige dieren en dit zijn
maar domme menschen, maar een
klein woinigje verstand zouden die
idioten toch wel van ons kunnen
overnemen. En tusschen zulk ge
spuis moet de koning der dieren le
ven en zijn einde afwachten voor
een jammerlijke toelage vap drie
pond paarden vlecsch per imddag.
Ach, Ik word bijna ziek wanneer ik
dat taaie, kleverige paardje vergelijk
met het sappige giralfenvleesch,
waaraan ik vroeger zoo heerlijk smul
len kon. Zwijg stil, leeuwenhart I
Die tijden zijn voorbij.
Daar staat die kerel alweer met
zijn lange zweep. Heidaar, neem die
daarbij inboet aan frlschheld en op
gewektheid. Hoe kan nu zoo iets ale
aanneemlijk beschouwd worden? 't Is
vreeradl
En ook dat jaren, ja vele Jaren,
weer en al weer verschuiven van
het doen bouwen eener nieuwe H. B.
school; Zag men dan zóó tegen de
kosten op van een. nieuw gebouw, of
doken er telkens en telkens weer
nieuwe en allerlei bezwaren op,
waardoor er feitelijk een spaak in het
wiel gestoken werd?
E11 toen er dan een nieuw school
gebouw ten langen leste komen zou,
omdat het er zijn moest waarom
daarop niet veel bezuinigd, dat zeer
goed mogelijk geweest ware, zonder
het iets minder dienstig te krijgen
voor z ij n doel als schoolgebouw
en ook zonder dat het minder duur
zaam geworden ware. Men schijnt
hier met de gemeente-gebouwen te
willen pronken, daarmede de stad
versieren. Immers zijn de twee
schoolgebouwen in de Willielmina-
straat en is de nieuwe H. B. School
veel, ja een groots som, duur
der dan noodig ware. Zie de
Rijksscholen voor L. of M. onderwijs,
bv. de leerschool van het Rijk alhier
on de Rijks H. B. S. te Alkmaar.
En nu de nieuwe H .B. school er
in, hebben we er toch altijd nog maar
ééne. Waarom dan deze nu niet in
tweeën of drieën gesplitst? Ia dan een
2e of 3e directeur zulk een buiten
sporig dure ambtenaar'? Heeft men
voor een school met 6 eerste
klassen enz. en met een 30-tal
leeraars niet twee of drie hoofden der
inrichting noodig voor het toezicht
en de goede regeling? Wel zijn er twee
concierges, maar geen twee directeu
ren. En waarom heeft de verdeeling
der klassen over de twee gebouwen
niet beter schoolsgewijze plaats? Het
lijkt wel, om ook den schijn te vermij
den, dat het school gedeelte in de Ja-
cobijnestraat toch zelfstandigheid
had. De meeste heeren leeraars ver
liezen nu evenwel ten gevolge van die
willekeurige en volstrekt ondoelmati
ge verdeeling wekelijks 4 of 5 uren
aan tijd, om- zich heen en weer van
het eene naar het andere gebouw te
begeven. Een volstrekt noodelooze
tij dson trooving.
Onze leerlingen gaan van het eene
jaar in het andere nu ook in verschil
lende vakken telkens bij andere leer
aars op school, 't Eerste jaar hebben
ze wiskunde bij A., Fransch, Duitsch
enz. bij B., C.... En het volgende jaar
wisk. bij .K., Fransch bij L., Duitsch,
Engelsch enz. bij M. N.... en het der
de jaar wiskunde bij P., Fr. bij Q.,
F.ngelsch bij R... Inderdaad Is het
haast voor de leerlingen of de ouders
naar een andere plaats verhuisd
zijn, elk Jaar weer. Men weet even
wel, dat dit overgaan van den eenen
tot don anderen, dat dit gedurige
schoolverwisselen, waar het hier te
genwoordig op neer komt, schadelijk
i9 voor de geleidelijke ontwikkeling.
Zoo zijn de leerlingen en do leeraars
veelzlns dupe vau den tegenwoordi-
gon, reeds zoo lang bestendigden ver
worden en benarden toestand van het
M. O. alhier.
Maar hoe het dan ook zij, waar
door of door wie teweeggebracht,
met. zijn© ééne enkele zoo overt alrijk
l)e volk te H. B. school in geheel ons
land staat Haarlem al
leen!
En wat dan hu? Natuurlijk ten eer
ste en dit niet alweer maar uitstellen,
de tegenwoordige H. B. S. in twee of
drie afzonderlijke scholen verdeeleu
ieder met een eigen organiek pro
gramma; en ieder onder het toe
zicht van een eigen directeur.
Het ware dan wel verre weg het
beste, om hier dan te krijgen drie H.
B. S., ééne met 3, ééne met 4 en eene
met 5-j. cursus. Dit ware zeer zeker
het meest in overeenstemming met
de behoeften van onze burgerij.
De eerste school kon zijn eene ge
wone H. B. S. met S-j. cursus, zooals
we die ln al onze groots steden heb
ben. In Amsterdam zelfs wel 4, naar
- ik meen.
zweep weg, Yersta je, je weet toch
heel goed, dat wij zonder jou en Je
zweep alles precies even goed doen,
vriend Felix en ik Was de avond
maar. weer voorbij I Helaas, ik slaap
tegenwoordig ook niet rustig meer,
Ik moet toch eens een kameel raad
plegen, of ik wat veronal nemen
moet.
Die dame daar vooraan met dien
fjrooten hoed, ls bang voor ons, Fe-
ix. Kijk eeDs, hoe ze zit te beven,
die domme uil En dat bakvlschje,
dat zoo dicht bij de tralies zit, klap
peren de tanden van louter angst op
elkaar. Kijk eens aan, die kleine
jongen op de tweede rij gaat zelfs
huilen. Nu ja, een beetje angst mo
gen ze wel hebben, dat is zeker, maar
zooveel als wij hebben voor den
dresseur, hebben zij met hun allen
toch voor ons niet l
Akelige kerel, die temmer. Ik kan
hem niet uitstaan. Nu moet Ik weer
brullen. Waarom toch Hier ts toch
geen acoustïek in den circus.
Goed zoo, sla mij maar met die
zweep en nog wel op de punt van
mijn neus. Zoo'n gemeene streek heb
ik nooit meer gezien. Zeg eens. als je
dat weer doet. Zoo Nu heb ik ge
bruld, nu is hij tevreden.
Och, hemel, daar bouwen ze weer
dat vervelende draaimolentje op. Ik
word al zeeziek, wanneer ik het ding
maar zie. Wie kan dat uithouden,
eJken avond in zoo'n caroussel te
draaien Dat is toch geen plelzier
Het programma voor die school
moést echter wat gewijzigd worden
en wel met het stellige doel, dat het
onderwijs er wat minder haast uit
sluitend een theoretisch karakter had.
Het practisch rekenen bv., het goed
leeren lezen' en verstaan van de mo
derne talen met oen begrensde gram-
ma-ire oefening; het goed leeren stel
len in onze taal, enz. Ook andere vak
ken alle er te doceeren niet als door
specialiteiten aan toekomstige specia
liteiten in al die vakken. Goed ver
staan, benevens goed en vaardig lee
ren toepassen.
Bovendien ware gewenscht, dat er
meer geoefend werd in het oplossen
van vraagstukken, het maken van
opstellen, het vertalen uit en in Fr.,
D. en Eng., enz. En dit ook met het
bepaalde doel, dat de leerlingen van
die school vooral rechtstreeks van uil
de school examens zouden kunnen
doen voor „Alkmaar", „Willemsoord"
het „Spoor", de Posterijen, enz. Tot
hiertoe ging dat niet wel zonder ex-
tralessen, anders door zijne kindenen
daartoe op een kostschool te doen.
De 2e H. B. S. met 4-j. cursus moest
dam een handelsschool zijn. Het pro
gramma voor die school kon heel
veel, zoo niet geheel, overeenkomen
met dat onzer vroegere II. B. school
voor Handel en Nijverheid. Die Nij-
vterlieid worde evenwel naar de 3-j.
verwezen. Want de Nijverheid vraagt,
meer wiskunde en ook vooral recht
lijnig teekenen dan er aan de Han
delsschool voor beschikbaar zou zijn.
Het programma voor de Se en 4e
klasse van die Haarlemsche Handel
school met 4-j. c. zou dan moeten
voorschrijven, met heel wei
nig of volstrekt geene uit
breiding, van wat nu, zeer
slecht passend, het programma is
voor de 3e klasse der H. B. school, die
eind-onderwijs ontvangt.
De derde II. B. School met 5-j. c.
blijve, wat die nu is, hier en elders,
nl. rechtstreeks en eigenlijk een op
leidingsschool voor „Delft", die "ook
geschikt is gebleken voor eene Univer
siteit, nl. als de student geen graad
van Mr. of Dr. wil behalen.
Tot Directeur van de S-j. zag ik
liefst benoemd, in 't algemeen ge
sproken, geen Dr. in Wis- en Nat.,
zelfs ook geen Dr. in letteren, ol
ware het ook in de Ned. taal en Let
tert., maar een die dehoofdacte
v 0 o r L. O. heeft en daarbij bevoegd
heid voor M. O. in de eigen of een
vreemde taal.
En tot Directeur der Handelsschool
een Dr. in de Ned. taal en lettork.,
die tevens bevoegd is voor M. O. In
geschiedenis en aardrijkskunde. Ilad
zoo iemand daarjjij nog bovendien
handelskennis blijkens eene acte M.
O. daarvoor, en waartoe hij zich
in een paar jaar ook nog wel zou
kunnen bekwamen, dan ware dit ze
ker uitmuntend.
Dit alles behoeft waarlijk do ge
meente niet zoo heel veel meer te
kosten, dan ons M. O. nu. Een nieuw
gebouw ware er zelfs niet eens dade-
delijk en strikt noodig. De leeraars
kunnen als vroeger op twee acten
van M. O. doceeren. De Directeuren
kunnen ook als leeraren werk
zaam zijn, nl. bij niet te groote scho
len.
Men kon nog het programma voor
de le klassen van alle drie scholen
gelijk of bijna gelijk maken. En even
zoo ook voor de 2e klassen, maar met
Iets meer onderscheid.
Een dusdanige Handelsschool zou
Z9ker ook ter dege naar den wensch
zijn van die vaders, welke hun zoon
graag op 17- of 18-jarigen leeftijd „in
do zaak" nemen of doen, om ze na
één of twee jaar in het buitenland
ergens te plaatsen, Londen, Ham
burg,... en zou het ook overbodig ma
ken, om ze na het eind-examen van
die school naar de Handelsschool té
Amsterdam te sturen.
En hiermede heb ik u medegedeeld,
wat men eigenlijk ln heel Haarlem
wel wist, maar óf verzweeg óf zich
niet klaar bewust, was.
meer. En dan ik, een volwassen
leeuw, altijd in een draaimolen zit
ten. Enfin, vóór ik het gedaan heb,
is hij niet tevreden. Vooruit dan
maardraaien, draaien en weer
draaien, faci wat vervelend.
Nu krijgen we een stukje biefstuk
tot belooning. Heel voorzichtig reikt
hii het ons t.te op een lar^ge stang,
achter de coulissen eten we het altijd
uit zijn hand. Mij wel, ik eet het ook
zoo Dank je.
Klaar. Afgeloopen. Wij gaan in de
kleine kooi. Applaus. Kolossaal ap
plaus. En wie komt naar voren om
te bedanken Mijnheer de temmer.
Terwijl wij in den draaimolen ge
draaid hebben en hij niets heeft ge
daan, dan toekijken. Zei ik niet, dat
het een ellendig loven is 1
OVERTROEFD.
Engelschman (in Britsch museum)
Dit boek, mijnheer, behoorde eens
aan Cicero toe,
Amerlkaonsch toeristWel, dat -s
niets. In één van onze Amerikaansche
museums bevindt zich het potlood,
waarmede Noacti de dieren afschreef
als zij uit de ark kwamen.
Mevrouw. Zijt gij de broer van
de keukenmeid
Soldaat. Ja, mevrouw.
Mevrouw. Haar eenige broer 1
Soldaat. Dat hoop ikt me
vrouw
Opmerking dit aangaande zal Üi
gaarne beantwoorden.
Met oprechte belangstelling in het
M. O. alhier en u dankende voor óa
plaatsing hiervan,
G. H. BLITS,
-Leieraar a/d. H. B. School
en vroeger leeraar a/d. H.
B. S. voor Handel en Nij
verheid met 3-j. cursus.
Herdenking van historische
feiten.
In eon dezer dageai gezonden rond
schrijven wordt gezegd
Op den 8sten Januari 1609 sloten'
„de Bewindhebberen van de Oost-In
dische Compagnie, van de Corner van
Amsterdam", een nog aanwezig con
tract, met last aan Henry Hudson,
Engelschinan", om. op eon hem te
verstrekken „schespken of jacht" een
doortocht naar China op te sporen
ten Noordoosten, bij Novazembia
langs. Het schip ter zijner beschik
king gesteld was genaamd Do Hal
ve Maan. Op 4 April^1609 ging Hud
son uit Amsterdam met dit schip on
der zeil, en geen doortocht ten
Noordoosten vindende, wendde hij
den koers naar het Westen, en voer
op 9 September daaraanvolgend bij
Manihattan-ediand, hot tegenwoordi
ge New-York, don stroom op, dief
naai' hem do Hudson-Rivier ge
noemd is.
Twee honderd jaren daarna, in
September 1809, voor Robert Fulton,
hot eerst de Hudson-rivior op meteen
door stoom gedreven schcepken.
Deze twee gebeurtenissen wenscM
mien te New-York in September 1909
op plechtige wijze en mot groot en
luister te herdenken, terwijl tegelij
kertijd de Holland-Society een stand
beeld voor Willem den Zwijger zal
onthullen, waarvoor het plan ia ont
worpen door Henry M. Slirady, dia
door zijn standbeelden van Washing
ton en Grant reeds naam maakte
Eeai bedrag van honderdduizend gui
don is voor dit standbeeld bijeen ge
bracht.
De Hudson-Fulton Celebration
Commission, die zich voor de leiding
van deze grootscbe feesten gevormd
heeft, bestaat uit 246 personen. De
onder ons bekende Andrew Carnegio,
J. Pierpont Morgan en Joseph IL
Ghoate zijn onder haar vico-presï-
denten.
Kennisneming van de®e feestplah-
nen deed aanstonds do vraag rijzen,
of Nederland niet geroepen wa3, om
ook zijnerzijds aan deze feesten deel
te nemen.
Toen do groote Columbusfeesten ge
vierd zijn, zend Spanje een naboot
sing van drie karveelen van Colum
bus over zee, zou het ook niet op
onzen weg liggen, thans een naboot
sing van „De Halve Maan" te laten
bouwen en deze op den 3en feestdag
om Sandy Hook ie do3n binnenzei
len
Dit denkbeeld door onzen toon ma
ligen gezant te Washington, jlir. Da
Marees van Swinderen, thans Minis
ter van Buitenlandscbe Zaken, to
New-York besproken, vond bij be
langhebbenden warmen bijval. Ge
schiedkundig was Nederland immers
vanzelf bij de te herdenken gebeur
tenis betrokkenhet kort daarop
door ons gestichte New-York droeg
eertijds den naam van Nieuw-Am ster
dam van oud-Hollandsche familiën
af te stammen geldt in geheel deu
staat New-York nog steeds als adel
brief en doordien de Vereenigdc Sta
ten, sis meesters van de Philippij-
nan, onze naburen in onze Oost-Indt-'
sche bezittingen zijn geworden, werd
het nJ'&t verwaarloozen van wat on
ze betrekkingen met Amerika ster
ken kan, meer zelfs nog dan vroeger
voor ons een nationaal belang.
Wetende, dat onze niet-deelneming
aan de feesten in Amerika ais een te
leurstelling zou worden beschouwd,
cai ons dus schaden xou, hebben de
vice-admiraal Ellis, mr. A. Baron
Mackay en mr. J. C. de Marei
Oyeais een klein aantal heeren uit da
hoofdstad, uit de residentie en uit
Rotterdam uiitgenoodigd tot eene
voorloopige bespreking van deze aan
gelegenheid. Deze samenkomst heeft'
oip 11 April te 's-Gravenlhage plaats
gehad.
Eenparig wanen do daar saamgeko-
mefnen van oordeel, dat ons land zich
niet onttrekken mocht. Zoowel d?
eere van ons verleden als het natio
naal belang van den band, die ona
aan Amerika bindt, moet ons to&
EEN NIEUWE GLAZENWAS-
SCHER.
Een dame raakte onderweg haar
kleinen poedel kwijt en deed daar
van aangifte bij de politie.
Den volgenden dag werd haar hel
hoDdje zeer nat en vuil thuis ge
bracht.
De dame was echter zeer verheugd
cn vroeg natuurlijk verschillende in
lichtingen.
Waar vond je mijn lieveling
Wel, mevrouw, zeido de politie
man een kerel had hem aan een
stok bevestigd en was bezig er de
vensters mede te wasschcn.
Tableau 1
SNUGGER.
James zou met een vriend naar hel
concert gaan, doch informeerde
vooraf belangstellend naar de entrée-
prijzen.
Wel, hernam zijn vriend, de front-
loge f 1.20, daarachter 0.C0, er», de
programma's 0.10 voor leder.
Dan ga ik lekker in de program
ma'b zitten, merkte James op.
DE ONSCHEIDBAREN.
Hoeveel veegt u, en hoeveel
weegt uw aanstaande man
Dat weten we niet. Sedert we
geëngageerd zSin, hebben wo ons
slechts samen laten wegen.
