SCOTT'S Emulsion
ZANDBERGEN.
Het bestuur van de Maatschappij
tot opvoeding van weezen en andere
'minderjarigen In het huisgezin Zand
bergen heelt den directeur J. Woud
stra ontslagen en verzoekt derhalve
brieven voor de Maatschappij te zen
den aan: „Den Directeur van Zand
bergen" te Amersfoort met weglating
van familienaam. Het kantoor is tij
delijk gevestigd in de Hendrik van
I jVdandenstraat ie Amersfoort.
(Hbld.)
ONGELUKKEN.
Het knaapje, dat in buurt IJ IJ te
'Amsterdam door een kogel uit een
llobertpistool getroffen werd, is in het
gasthuis gestorven.
UIT EEN PLAATSELIJK BLAADJE.
UR een plaatselijk blaadje de be
schrijving van een nieuwen schoen
winkel
„Een gedeelte van den winkel is tot
paskamer ingericht, waardoor de
cliëntèle op haai' gemak goed den
schoen kan passen vóór zij hem aan
trekt."
NACHTARBEID VOOR BAKKERS.
Door de Kamer van Arbeid voor de
voedings- en genotmiddelen te Delft is
volkomen instemming betuigd met '1
ontwerp van den Minister van Arbeid
De Kamer wenscht echter den arbeid
ook des Maandags niet voor 5 uur 's
morgens te doen aanvangen.
OORLOGSONGEVALLENCOMMIS-
SIE TRANSVAAL.
De minister van buitenlandsche za
ken brengt in de St. CL ter kennis
van .belanghebbenden, dat door den
'gouverneur der Transvaalkolonie is
benoemd een© oorlpgs-ongevaliencom-
missie, bestaande uit de heeren Igna
tius Stephanus Ferreira,* L. W. V.
(voorzitter); Gert Johan Wilhelm du
Toil, L. W. R.; Richard Granville Ni
cholson, L. W. V. en Pieter Relief VII-
joen, waaraan als secretaris is toege
voegd de heer P. L. A. Goldman, Post
bus-431, Pretoria, en welke commissie
in opdracht heeft om:
lo. onderzoek in te stellen naar en
to ra oporteeren over de gevallen van
alle personen, die in behoeftige om-
starul gheden verkeeren en thans in
de Transvaal woonachtig zijn o-f
die woonachtig waren in de
Transvaal op of vór Tl October
1899 en die gedurende, de vijandelijk
heden dienst deden aan de zijde van
het Imperiale Gouvernement of aan
de zijd© van de Zuid-Afrikaansche
Republiek:
a. wier vermogen om in hun eigen
levensonderhoud te voorzien ernstig
geschaad is door verwonding of let
sels, opgedaan gedurende de vijande
lijkheden;
b. die niet op eenigerlei andere wij
ze werden schadeloos -gesteld uit de
algemeene inkomsten der Transvaal
of uit de inkomsten van eenig ander
land, kolonie of grondgebied waar de
verwonding of het bekomen van let
sels paats had;
2o. onderzoek in te stellen en te
rapporteeren over de gevallen van in
behoeftige omstandigheden verkeeren-
de weduwen van zulke personen als
bedoeld in punt 1, die nu overleden
mochten zijn of gesneuveld gedurende
die vijandelijkheden;
3o. aan te bevelen welke maatrege
len. van hulp billijkerwijze kunnen
worden verleend aan zulke personen
of zulke weduwen en in welken vorm,
en
4o. in het algemeen te rapporteeren
over eenigerlei uuaestie hiermede in
verband, welke de commissie onder
ue aandacht van de regeering meent
te moeten brengen.
Formulieren voor tot genoemde
commissie te richten verzoekschriften
zijn te verkrijgen aan het departe
ment van buitenlandsche zaken, afdee
ling Politieke Zaken.
Alle verzoekschriften moeten niet la
ter dan 1 December 1908 ingekomen
zijn bij den secretaris der oorlogs-on-
gevalleneoumrissie,
EEN NATIONALE LANDBOUWTEN-
TOONSTELLING TE AMSTERDAM.
Er gaan ernstige geruchten, dat de
Koninkl i j kê Land bo u vv ver een iging,
dit voorjaar door den Prins der Ne
derlanden opgericht, en welke zich in
de eerste plaats het organiseeren van
Landbouwtentoonstellingen ten doel
stelt, een groot© landbouwtentoonstel
ling voor 1911 voorbereidt.
(Onze Paarden).
Koloniën
DE TOESTAND IN ATJEH.
Dat de toestand in Atjeh nog niet
Is, zooais 't wezen moet blijkt wel uit
een Atjeh-correspondenüe in de „Su-
matrabode". Daarin staat het volgen
de te lezen:
Eenigcn tijd geleden werd door het
bestuur de opdracht gegeven in een
zokcre kampong een nieuwe meuna-
lah te bouwen. Zulks geschiedde,
doch in den nacht, volgende op den
dag van afwerken, brandde het ge
bouwtje tot den groml toe af. Het
landschapshoofd, wel wetende van
waar dat vuurtje kwam en verplicht
de bevelen van liet bestuur op te vol
gen, trad in overleg met de heeren
djahats en zoo beleven we het thans,
dat er op last van het Nederlandsch
bestuur een meunatah is gebouwd
waarvoor de bevolking schatting be
taalt aan kwaadwilligen. Is dat niet
prachtig?
Een ander hoofd, een blijkbaar ver
standig man, zeide tegen een der pa
trouillecommandanten. „Geloof me,
mijnheer, als ik kans zag, om een pa
trouille te overvallen en een lÖ-tal ge
weren kon te pakken krijgen, dan
ging ik als bendehoofd de rimboe in,
want zoo als het nu staat is het niet
te houden.
Aan de eene zijde de compenie met
telkens wisselende bivak-comman
danten en telkens wisselende bevelen
en aan de andere zijde de verzetspartij
waaronder menschen van mijn eigen
volk, ja zelfs bloedverwanten, wat
moet ik daar tegen doen?"
En toch Is dat hoofd, hoewel niet
veel op den voorgrond tredende, een
van de ons het best gezinde. Over het
algemeen is de toestand tegenwoordig
zoo, zegt de correspondent van de
„Sum. Bode", dat de bevelen van het
bestuur buiten de onmiddellijke na
bijheid van onze bivaks, slechts wor
den uitgevoerd, als de djahats het
goed vinden of wanneer de bevolking
de noodige schatting betaalt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
6 30 Cts. per regel.
periode* van het TANDENKRYGEN
kunnen moeders hare kindertjes heel wat ver
lichting aanbrengen en hun eigen nngst verdry ven
door hen Scott's Emulsion in te
Seven. Da krachten nemen toe,
e eetlust keert terug en In plaats
van woelige, onrustige nachten
treedt gezonde slaap in. En wat
het-beste is, de tandjes komen Iug
en gemakkelyk door en zyn sterk,
recht en wit. Zelfs de zwakste
Spysvertering wordt niet verstoord
door Scott's en dientengevolge is
stoornis der ingewanden uitgesloten. De echte
wordt en is steeds uitsluitend gefabriceerd door
Scott Bowne, Ltd., Londen, volgens hun oor-
spronkelyk recept en hun onvergelykelyk berei-
dings-proces.Ten bewyze van het echte preparaat
vindt men den naam Scott's Emulsion op de flesch
en de verpakking. Bovendien komt op de verpak
king voor het handelsmerk van Scott's Emulsion
- de Visscher met de Visch. Zonder dit handels
merk is geen enkele Emulsion de echte Scott's
Emuision._ Bij alle apothekers en drogisten,
se* SM
Sport en Wedsiiijdeü
VOETBAL.
HOLLAND'ZWEDEN.
HOLLAND WINT 5 3
Voor de derde maal in succes
sie gingen we Zondag op 't Haagje
af maar nu niet om H. F. C. t©
zien spelen. Ons kranige nationale
elftal, dat uit Londen terug "kwam,
zou zijn revanche-strijd tegen Zwe
den voeren, na de 2—0 overwinning
ta Londen.
En zoo arriveeren we met een paar
andere Haarlemmers tegen tweeën op
H. V. V.'s veld, en vinden een plaats
je in een dor overdekte tribunes. Een
triestig motregentje bedruppelt de
dichte rijen toeschouwers, en do arme
Jagers, die in de open lucht hun
deuntjes moeten blazen, 't Zal om
half drie pas beginnen, en men con
verseert over de samenstelling van 't
Nederlandsch Elftal, dlo nog onbe
kend is. We vernemen, dat Reeman,
De Bruyn Kops en Otten abseht zijn.
Den vorigen dag waren Francken,
Groskamp en Jacobi echter aange
zocht, bij eventueel ontbreken dezer
spelers als invallers op te treden.
Zoo waren dus de elf man present.
Edoch, de commissie komt op haar
idéé terug, en besluit Küneman (H.
B S.) in plaats van Jacobi als inval
ler te nemen, hoewel de laatste op
ben telegrafisch verzoek was geko
men. De heer Jacobi, wien wij naar
de reden van deze vreemde behande
ling vroegen, vertelde ons, dat men
hem niet capabel achtte om links-,
wel om rechtsback te spelen. Waar
voor schrijft men iemand eigenlijk
aan
We zullen hier niet verder op de
kwestie doorgaan aan onze lezers
de beoordeeling er van I
Even voor half drie komen de Zwe
den in 't veld in hunne lichtblauwe
jerseys, kort daarna de Hollanders in
oranje jerseys en witte pantalons,,
wat een aardig effect maakt in het
veld. 't Enthousiaste publiek brengt
hu.n een ovatie, op t midden van het
veld wordt het team toegesproken en
ontvangt een reuzenkrans. Om kwart
voor drieën laat scheidsrechter Brau-
burger beginnen.
De elftallen zijn
Holland:
Beeuwkes,
Heyting, Küneman,
Bekkér, De Korver, Mundt (capt.),
Welcker, Snethlage, Francken, Tho-
mee, Groskamp.
Zweden:
Amsen, Fagrell, Gustavson, O. Ohl-
son, Bergstrom,
Linden, Lindeman, S. Ohlson,
Anderson, Tynstad,
Bengtsson.
De oranje-jerseys gaan direct met
een vaartje naar voren, en na goed
samenspel wordt de teruggespeelde
bal door De Korver op doel geschoten.
Bengtsson stopt echter kalmpjes.
Daarna mist Snethlage eens door
den natten bal, waarop Francken
volgt met een schot tusschen vele
beeuen door, dat een der Zweedsche
backs over de lat wipt. Een goede
rush van Thomee loopt op niets uit.
Dan krijgt de Zweedsche voorhoe
de den bal, Künernan faalt geheel
en de Zweedsche middenvoor Gustav
son plaatst onhoudbaar in den bo
venhoek (0—1).
Er is zes minuten gespeeld. Hol
land pakt nu flink aan, maar de ver-
1 dediging, in Engeland zoo schitte
rend, is onzeker, vooral de backs en
Bekker. Heyting i9 totaal de kluts
kwijt en Küneman richt niets uit.
Gelukkig, dat de voorhoede ten min
ste goea isSnethlage en Thomee
zijn vooral best op dreef. Als er een
kwartier gespeeld is, werkt de Hol-
landsche verdediging weg, Thomee
rent naar voren en centert op het
laatst handig naar Franckenon
houdbaar zit de gelijkmaker è~r in.
(1-1).
Even daarna pil* Thomee vlak
langs den paal, en het schijnt, dat
Holland groote plannen heefL Man-
nus komt vlak voor cLoel, maar zijn
schot faalt dezen keer. En weer bre
ken de Zweden door, weer missen
onze backs, en hoewel Beeuwkes het
eerste schot prachtig stopt 't twee
de is niet te houden, en de Zweden
leiden weer (12). Drie goals in n»g
geen twintig minuten I 't Gaat er op
los I
Er volgt nu een periode, waarin de
Hollanders 't beste van 't spel heb
ben, en voortdurend Bengtsson besto
ken door het weifelende spel van
onze verdediging zijn de snelle uit
vallen der Noordelijken echter uiterst
gevaarlijk. Hunne verdediging werkt
goed, vooral de backsden center-
half leek ons minder.
Bengtsson komt spoedig weer in
actie een kei van Thomee en twee
schoten van Mannus stopt hij goed,
terwijl zijn wegwerken uitstekend is.
Als Welcker tegen de lat schiet, ont
staat een scrimmage voor 't Zweed
sche doel, die op niets uitloopt. Het
spel, tot dusver vrij slapjes, wordt
langzamerhand wat levendiger, voor
al nadat Snethlage met een prachtig
schot de tweede heeft gemaakt. (22).
Nog vijf minuten vóór rust 1 De
Zweden vallen aan, krijgen een cor
ner, die de linksbinnen er in trapt.
Op hetzelfde moment is het rust, en
met een 3—2 leiding gaan de blau
wen de 2de helft in.
Tijdens de rust alom deliberaties
over spel en elftallen. De Holland-
sche verdediging valt erg tegen, na
al de ophemelende berichten uit En
geland De Korver en Mundt zijn
goed, maar ook niets meer. De Zwe
den, elf flinke, blonde kerels, spelen
eon snel, sluitend en fair spel, dat
alom geroemd wordt. En zc hebben
meer „fut" dan de onzen, die zijn zoo
laksch af en toe.....
Er wordt weer begonnen.
De Hollanders pakken aan, flink
nu. Sgethlage schiet de keeper
stopt, kort daarna is de Quickenaar
echter gelukkiger, ziet een kleine
opening en schiet zuiver in den hoek
een „Engelsche" goal. (33).
Hierna kalmeeren de Hollanders
weer, en ons onbetrouwbare back
stelletje trapt naar eigen doel, Of
recht naar boven, of uit het veld.
't Is angstig om te zien. Bij eiken
mistrap gillen de Hègsche dèmetjes
achter ons zenuwachtig. 'Dank zij
Beeuwkes en de middenlinie, loopt
alles goed af, en als er nog een kwar
tier te spelen is, komt het heilige
vuur er eindelijk bij onze luitjes in.
Nu een korte, rnaar verwoede scrim
mage voor het Zweedsche doel trapt
Thomee de vierde er in (4—3), tot
groote vreugde van het publiek. Een
paar minuten wordt gestaakt voor
keeper Bengtsson, die „hurt" is,
maar spoedig weer goed en wel door
speelt.
Thomee is het nu, die een mooie
kans krijgt, maar stukken ie hoog
schiet. Een paar andere kansjes gaan
door 't knoeien van Groskamp verlo
ren. Een minuut of acht voor tijd
loopt Welcker echter no. 5.er dooi",
en de match is gewonnen. Elk oogen-
blik denkt men de zesde te zien, het
doel der blauwen doorstaat eene be
legering Welcker treft de lat, Man
nus den paal... maar het blijft er bij,
en als Brauhurger tijd fluit, heeft
Holland met 53 gewonnen.
Over het Hollandsche team nog wat
te zeggen, is vrijwel overbodig van
de Zweden willen we den keeper, den
rechts-uiterst en de backs nog in het
bijzonder vermelden.
Het spel der Zweden heeft hier een
uitstekenden indruk gemaakt. Mogen
we ze nog eens in Holland zien
OLYMPISCHE SPELEN.
De berichtgever der „N. R. Ct."
seint, uit Londen over den wedstrijd
EngelandDenemarken
Zeven minuten na den aftrap doel
punt Stapley. Stand hij de rust: 10.
Eerst 22 minuten na de hervatting
van het spel maakt Woodward het
tweede punt. Engeland wint met 2—0.
Het was een spannende wedstrijd. De
Denen speelden prachtig, beter dan
de Hollanders.
De Engelsehen zijn dus, zooals al
gemeen verwacht werd, overwinnaars
geworden in den Olympischen voet
balwedstrijd. Maar de Denen en de
Hollanders zijn tegenstanders geble
ken, met wie de Engelsche spelers in
de tóekomst ernstig rekening zullen
hebben te houden. De Denen vooral,
die zich geruimen tijd duchtig ge
oefend hebben onder leiding van twee
Engelsche oefénmeesters.
Merkwaardig is wel wat de „Daily
News" schreef. De Olympische voet
balwedstrijd, zegt ze, is opgeblazen
tot een wereldgebeurtenis. Maar de
duizenden echte liefhebbers ta En
geland van het voetbalspel laten zich
daar niet door van de wijs brengen
zij weten heel goed, dat het spel van
de beste Engelsche amateurs heel
weinig beteekent in vergelijking met
wat men eiken Zaterdag ta Engeland
te zien kan krijgen in de wedstrijden
van de eerste klasse clubs van be
roepsspelers.
Over den troosi-wedstrijd Neder
landZweden zegt de „Times", dat
de Hollanders niet zoo goed speelden
als den dag te voren tegen de Engel-
schen zij waren minder snel en ze
ker in hun werk, schenen nog wat
vermoeid van de inspanning op Don
derdag. De Zweden waren niet bijster
gelukkig. Intusscben verdienden de
Hollanders den wedstrijd te winnen,
omdat zij Yoor het doel beter waren
dan de Zweden.
De „Daily Mail" vindt, dat het Ne-
derlandsche en het Zweedsche elftal
Vrijdag elkaar weinig ontliepen.
SCHAATSENRIJDEN.
De te Meppel gehouden algemeene
vergadering van den Neder! andschen
Schaatsenrijderebond. onder het voor
zitterschap van den neer mr. M, Mz.
van Heioma, werd bijgewoond door
tal van leden. De rekening en verant
woording van den penningmeester
werd goedgekeurd. De ontvangsten
hadden bedragen 1143, de uitgaven
1109.
Voor bel nazieö v&a het beheer
van den penningmeester van het vol-
gend jaar, werden aangewezen de af-
djeelingen Burger IJsclub Leiden,
Haarlem en Amsterdam (Linneanus-
Park en Watergraafsmeer).
Als plaats waar de volgende alge
meene vergadering zal worden gehou
den, werd Leiden aangewezen de
eenige plaats die er om gevraagd
heeft.
Als bestuursleden werden herkozen
de heeren Herin. W. Kehrer, jhr. H.
v; B, van Sminia en mr. M. Mz. van
Heioma.
Het gewijzigde reglement op het
'schoonrijiden werd nu zonder stem
ming goedgekeurd, nadat vooraf nog
op voorstel van den voorzitter' werd
besloten, dat de baan eene lengte zal
moeten hebben van 200 M. en moet
worden gereden op een dubbele baan.
Zonder stemming wertjen verleend
de gewone credieten van f 450 ten be
hoeve van wedstrijden en f 400 tot 't
verstrekken van subsidie, indien door
particulier' initiatief hardrijders naar
het buitenland worden gezonden.
Voor het houden van wedstrijden
waren bij het bestuur verschillende
aanvragen ingekomen:
Hét stelt voor: proef- en ijswedstrij-
den te houden te Nieuwer-Amstel,
provinciale kampioen-wed strijd te
Groningen, id. id. Noord-Holland te
Edam, kampioen-wedstrijd van Ne
derland, te Leeuwarden, id. id. id. in
't schoonrijden voor dames te Alk
maar (met 23 tegen 27 stemmen) en
voor heeren te Amsterdam, omdat het
daaraan wil verbinden figuurrijden
yoor heeren.
Conform het voorstel werd besloten.
Ten behoeve der ontvangst der le
den van het 8e congres van de Inter-
ntionale IJslauf Verein, in Juni of
begin Juli 1909 te Amsterdam te hou
den, werd zonder stemming een som
van /700 a ƒ800 beschikbaar gesteld.
EEN NUTTIGE UITVINDING.
Een Amsterdamseh werkman zag
eens een kind overrijden en kwam
op het denkbeeld een toestel te co<n-
strueèren ter bescherming van voet
gangers tegen trams en motorbussen,
en een kameraad was hem daarbij
behulpzaam.
De beide werklieden, Molin en Vre
de, die aanvankelijk overal 't hoofd
hadden gestooten, vonden een helper
in hun stadgenoot, den heer Weyl,
■die de uitvinding, waarvan ze hem,
vóór hij tot de onderneming toetrad,
nog niets wilden laten zien, aandurf
de. Daar in ons land een uitvinding
niet wordt beschermd, werd octrooi
genomen in de voornaamste landen.
Te Parijs wilde men beginnen, doch
vernam, dat niets kon worden gedaan
zonder teekeningen. Acht dagen lang
logen de beide werklieden, door dein
heer Weyl medegenomen, naar Pa
rijs, aan den arbeid, doch van de
teekeningen kwam nïet veel terecht,
on er hielp niets aan ze moesten
hun toestel toonen. De zeer eenvoudi
ge vinding maakte toen blijkbaar
aanstonds een goeden indruk.
Te Parijs werd vervolgens een sme
derij gehuurd, om het apparaat pas
klaar voor de auto te construeeren.
Natuurlijk was het eerste product
zeer primitief verschillende verbete-
ringen werden nog aangebracht en
de proeven le Neuilly gehouden, wer
den in de buitenlandsche bladen ten
volle geslaagd genoemd. In zeer en
thousiaste verslagen toonden een aan
tal Fransche, Engelsche en Ameri-
kaansche bladen zich zeer ingenomen
met deze „vernuftige vinding". Aan
de beschrijvingen is het volgende ont
leend
Men ziet voor aan de auto slechts
een dwarsstaaf, met gummi bekleed.
Stoot deze staaf tegen iets of iemand,
dan wordt automatisch door krachti
ge veeren een schaarachtig voorwerp
naar voren gebracht, dat den aange
reden© de beenen omklemt en hem in
een net plaatst. Men toonde ons een
brief van Sta Thomas Barclay, die
een proef bijwoonde, ze zeer interes
sant noemt, en er een middel in ziet,
waardoor de gevaren van het auto
mobilisme ernstig zullen worden ver
minderd voorts een brief van den
Amerikaanse!) en ingenieur King, die
meent, dat overrijden met een auto
nu onmogelijk wordt en vooral roemt
do automatische werking, altijd en
op het juiste tijdstip tot ingrijpen ge
reed. Ook op de electrleche tram zou
dl', toestel, naar ons werd medege
deeld, kunnen worden pasklaar ge
maakt.
(„Hbld,")
EEN FLUKS.
Bernard Canter heeft een nieuw
woord bedacht voor vliegmachine, dat
te lang 'is. Zooals velocipede is ver
vangen door het korter en krachtiger
woord fiets, zoo wil hij, dat voor een
aeroplane gesproken zal woerden van
een fluks. Of het nieuwe woord zal
Inslaan De meeste nieuwe woorden
worden niet door een auteur bedacht,
doch komen, men weet niet hoe,
spontaan udt den volksmond.
Pers-Overzicht
SNEEK EN OMMEN.
„De Standaard" geeft een nabe
trachting op de verkiezingen in
Sceek en Ommen. Daarin schrijft het
anti-rev. orgaan onder meer
Van rechts daarentegen bleef men
tot het eind toe volkomen nuchter.
Men zag dat spektakel aan en nam
er zijn maatregelen naar. De anti-
rei olut'ionairen waren prachtig geor
ganiseerd, en telden hun kiezers uit
tot op het laatste manneke. De
roomsch-katholieken wreekten zich
op het loos gerucht, dat men omtrent
hun houding had rondgeepre-id. En
de Christel ij k-historlschen, op wie
men brutaalweg speculeerde als man
nen zonder beginsel, zetten het er nu
dltmaa} op, om dit onverdiend ge
leuter eenè v°or 8°e<* ^en kc>P in te
drukken. Lonman zelf kwam over, en
zei den heeren waar het o» stond.
En zoo verspeelden de liberalen al
hun voordeel. Ze hadden den besten
candid**# die beschikbaar
was. De Meester's familie is ta Over-
ijsel thuis. Hij zelf was op de provin
ciale griffie te Zwolle geweest. Hij
had toen nog een onbevlekton naam.
Het stond oud-minister tegenover
oud-mitaister. Het stond als incarna
tie van bezadigdheid tegenover de
incarnatie van 't heete bloed. Maar
immers, ze moesten winnen. En toch,
al dat voordeel verspilden ze door
hun dolle strategie. En het eind was,
dat Kuyper juist dezelfde duizend
stemmen meer kreeg, Waarmede de
districtsman, de algemeen geliefde
Van Alphen, steeds had getriomfeerd.
Niemand onzerzijds had op zoo prach
tiger triomf durven rekenen. Hun
échec was volkomeln.
Als voorspel van wat ons in 1909
te wachten staat, ls dit leerrijk.
De tegenpartij alt nog vast in haar
kluwen van 1905. Kerkelijk fanatisme
blijft bij haar aan het woord. De
doleantie is nu, ais toen, haar L'eve-
ltagswapen. De antithese haar kaats
bal. In al wat hervormd is, begroet ze
haar lijfwacht. Geen politiek pro
gram. Geen beginselstrijd. Puur één
rusteloos afvuren van kerkelijke ra-
kotten I
Maar 1909 is 1905 niet meer. De
kiezers zijn wijzer geworden. Ze heb
ben nu gezien waar dat spelen met
kerkelijk vuur op uitloopt. Ze laten
zich niet meer bang maken en hou
den nu voet bij stuk.
De coalitie rechts, die ze voor ge
broken speelgoed aanzag, sprong op
eens weer ta volle levenskracht van
achter de schermen. En wat vooral
opmerkelijk isZelfs de gematigd
heid blijkt haar aantrekkelijkheid te
hebben verloren. Het bleek nu zonne
klaar, dat men met een gespikkeld
candidaat er even goed, Ja, nog beter
komt, dan mét een leuk heer i'n de
egale vale stofjas.
Voor 1909 geeft dit moed 1
Gemengd Nieuws
BOSNIë EN HERZEGOWINA.
Het móet een eigenaardig volkje
zijn, die bewoners van BosniëHer-
zogewlna, de voor eenige weken door
de Donau-Monarchle geannexeerde
provincies. Ook over hun tooverach-
tig mood land, dat nu reeds hier en
daar het toeristenland van de toe
komst wordt genoemd, zou heel veel
zijn te vertellen, maai' ditmaal zullen
we ons bij de bewoners er van bepa
len.
Voor de over groote meerderheid
dan, zijn de Bosniaken „Moslems",
volbloed Mohammedanen. Zij zijn
Turken en voelen zich als zoodanig
op grond van hun Turkschen gods
dienst,' want Turksch en Móhamme-
daansch zijn voor hen volkómen ge
lijkluidende begrippen.
Bij mijn Turksch geloof, luidt de
Bosnische bezweringsformule. Help
inij, wanneer gij een Turk zljt, smeekt
u de Bosniër, die in het nauw zit.
Volgens hun afstamming zijn de
Bosniaken Slaven en zij spreken Kro-
atisch. Niettemin zijn er ta Bosnië
Herzogewina nog Moslems van on-
vervalschtTurksche afstamming maar-
dezen zijn uiterst gering in aantal en
hun ras-kenmerken hebben ze reeds
sedert lang verloren.
Bosna ponosna (het irotsche Bos
nië) noemen de Bosniaken hun vader
land en ü'otsch zijn ze zelf, die flink-
gebouwde, breedgeschouderde lieden.
Met vasten tred schrijden zij door het
leven, teerhartig echtgenoot en va
der, trouw vriend, maar haatdragend
vijand, als ze zijn.
In den echten Bosniaak steekt iets
van een middeleeuwsc-h roofridder.
De Jacht is zijn lievelingsbedrijf. Hij
is de eenige jager in Europa, die nog
met valken jaagt en de valk is zijn
ideaal. Zijn helden, hij vergelijkt ze
steeds bij den valk, altijd bereid tot
den kamp, met flonkerende ooge-n,
dapper en trouw.
Desondanks ie de Bosniaak een
agrariër van het zuiverste water, die
aan zijn eens verworven stukje grond
hangt en zich daarvan alleen ln den
allerhoogslen nood scheidt.
Nog inniger echter hangt de Bos
niaak aan zijn geloof. Daaraan offert
hij, als het moet, alles: bezit en fami
lie. Daarvoor leeft en sterft hij. Door
zijn geloof acht de Bosniaak zich ver
heven boven alle andersdenkenden,
op welke liij met eenige verachting
neerziet. Hij voelt zich. Ieder woord
wikt en weegt hij, zoodat zijn spre
ken steeds Iets zalvends heeft, maar
zijn woord is hem heilig. Hij houdt
zijn belofte, verafschuwt leugen en
nog meer diefstal.
Deze karaktertrekken, die door som
migen vergeleken worden met de
Spaansche „Grandezza", maken hun
vergaderingen voor een vreemdeling
uiterst vervelend om bij te wonen.
Ook ta hun koffiehuizen hoort men
slechts zeer zelden opgewonden ge
sprekken.
Nog een anderen karaktertrek heb
ben de Bosniaken met de Zuidelijke,
Romaansche volken gemeen. Zij hou
den van niets meer dan van hun
„Keïf', het dolce far niënte der Italia
nen en Spanjaarden. Met hun siga-
rette ta den mond kunnen ze uren
lang ta de schaduw voor hun huis
zitten, zonder Iets te denken c/f te ge
voelen. De Bosniaak zelf definieert
zijn Keïf aldus: Keïf ls, indien ge u
geheel ta het rijk der eindelooslieid
bevindt, voor een tijd vergeet, dat gij
ademt, koffie slurpt en rookt
Dit geheel© samenstel zijner karak
ter-eigenschappen maakt, dat de Bos
niaak een halsstarrig conservatief is.
Niet dan nadat de regeering der Do
nau-Monarchle de hervormingen, die
zij ta die provincies wilde invoeren
een. aan de oude gewoonten der Bos
niaken 'aanpassenden vorm had ge
geven, gelukte het die ingevoerd te
krijgen.
.Voor het Oostenrijksche geld blijft
de Bosniaak de oude Turksclie bena
mingen gebruiken, evenzoo voor de
maten en gewichten van het metrie
ke stelsel.
Nog één deugd der Bosniaken had
den we met dat al bijna vergeten. I-lij
is in hooge mate gastvrij. Typisch ia
de gewoonte, dat bij een kort bezoek
het tweede kopje koffie voor den be
zoeker het teeken is, dat hij afscheid
moet nemen. Het.volk noemt dan ook
dit tweede kopje de Sikternsa (sikter
beteekent: er uit).
De woningen der Bosniaken zijn
over het algemeen zeer eenvoudig in
gericht. Alleen in tapijten heerscM
hier en daar eenige weelde. BeddeA
kent de Bosniaak niet. Hij slaapt op
een matras, die overdag wordt opge«
borgen. Nog een eigenaardigheid is,
dat de kleederen van de vrouw of dé
vrouwen de Bosniaken mogen a)|
Moslems meerdere vrouwen hebbed/
hoewel zij vanzelf langzamerhand tol
't monogame stelsel zijn gekomen
steeds zorgvuldig voor de óogen vaajr
bezoekers worden verborgen gehotif
den, terwijl de man zijn garde-robfl
juist dikwijls zeer nonchalant laai
slingeren. Een vrouwelijk kleedta$
stuk aan de blikken van profane ot»
gen prijs te geven, geldt voor ln
hoogste mate incorrect.
De Bosnische vrouwen zijn meestal
zeer spaarzaam en vlijtig. Dat die
vlijt gepaard gaat met goeden emaak^
bewijzen de prachtige borduuraalé
ven goud- en zilverdraad op zijde, die
somtijds werkelijk kunstwerken lijtf
en als zoodanig, vooral ta Oostenrijk^
zeer gezocht zijn.
Kerk en School
NED. HERVORMDE KERK.
Voor de vacature ds. A. E. v. d. Dut
sen te Amsterdam is het volgend drie
tal opgemaakt: dr. P. J. Kromsigt té
Rotterdam, ds. N. van Schouwenburg
te Mijnsheerenland en ds. G. A. Slag-
molen te Dordrecht
Beroepen te Workum ds. K. deni
Hollander te Nijehaake c. a.
Aangenomen het beroep te Water
gang door ds. J. W. Boelman te Kerlc-
Avezaath.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Beroepen te Warns ds. J. C. Rull-
man, te Garijp.
Bedankt voor het beroep te Fijnaart
c.a. door ds. V. K. Kuyvenhoven to
A mbtrV ollenh oven.
ENGELSCHE GEMEENTE.
Aangenomen het beroep te Middel
burg en Vlissingen door den heer A.
T. A. Oberman, cand. te Leiden.
De opening van de najaarsvergade
ring der Algemeene Synodale Com
missie der Ned. Herv. Kerk is be
paald op Dinsdag 17 November e.k.
(Ned.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Leiden. Geslaagd voor het doctoraal
examen ta de rechten de heer Ph. C.-
La. Chapelle; het candidaats-examea
geneeskunde de heer J. J. van de Vel
de; het tweede natuurkundig examen
de heer J. H. E. de Vries.
Letteren en Kunst
JUBILEUM BAREND BARENDSE.
Aanstaanden Dinsdag zal het 30
jaar geleden zijn, dat Barénd Baiend-
se, thans verbonden aan de Neder-
landsche Tooneelvereenigiug, voor 't
eerst optrad in het publiek. Het was
in de schouwburgloge van Jac. Gra
der, ta de Plantage, en wel onder di
rectie van Ed. Bamberg en S. N.
Kapper, ta het drama „De Gebochel
de."
Te Schöneberg bij Berlijn werden
op de scholen toegangskaarten voor
schouwburgvorstellingen als prijzen
uitgereikt. Thans heeft de schoolcom
missie besloten deze biljetten niet
meer als prijs te geven, maar het be
zoek van den schouwburg tot een ge
woon onderdeel van het onderwijs te
maken.
Financieele berichten
3 1/2 LEENING GEMEENTE
AMSTERDAM.
B. en W. van Amsterdam geven
kennifi, dat op Dinsdag 27 October
e.k., van des voormiddags 10 tot' des
namiddags 4 uur, ten kantore van
den gemeente-ontvanger inschrijvin
gen worden aangenomen op een ge
deelte van het restant der 3 1/2
leening 1905, en wel tot een bedrag
van 2.000.000, verdeeld in 2000 obli-
gatiën, elk groot f 1000, tegen den
koers van 97 1/2
GOED AFGELOOPEN.
De Parseval-balon steeg te Berlijn
op voor een groot gezelschap officie
ren, die voor de waarneming gedele
geerd waren. In het schuitje zalen
kapitein Von Kehler, de directeur der
Motorluchtscheepv a artrn a atscli app i j
de ingenieur Kiefer en een kapitein
van het luchtscheepvaartbataljon. Ma
joor von Parseval leidde de voorberei
ding, doch maakte den tocht niet me
de. Na een kwartier bevond het lucht
schip zich reeds op een hoogte van
1000 M., om kort daarop achter de
wolken te verdwijnen.
Later ta den namiddag kwam be
richt, dat de tocht was mislukt. Het
luchtschip was genoodzaakt 2000 M.
van de plaats, waar het was opgeste
gen, te dalen. De ballon daalde zeer
snel van een groote hoogte. Eerst op
het laatste oogenblik gelukte het den
val te vertragen en te landen. Waar
schijnlijk is de ballon ontploft
