NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
AGENDA
Buiieniandscfi Overzicht
Stadsnieuws
26a Jaargang.
No. 7810
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 8 DECEMBER 1908
ABONNEMENTEN
PBR DRUB MAANDBNs
Voor Haarlem i l 5 1.29
Voor de dorpen ïn den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)91-30
Franco per post door NederlandD S.65
Afzonderlijke nummers 0.02 Y%
Geïllustreerd Zondagsblad» voor Haarlem 0.37 H
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap EoHreas Coster. Directeur J. 0. PEEREBOOM.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van bulten het Arrondissement Haarlem ün dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
ADVERTENTIÊNs
Van 1—5 regels 50 Cts.: Iedere regel meer 10 Cts. Bulten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels elke regel mee? ƒ0. Eg Reclames 30 Cent per regel
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod» hoogstens zes regels» 25 Cts. per plaatsing}
50 Cts. voor 3 plaatsingen contant
Redactie m Administratie? Groot© Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 eis der Administratie 724»
Drukkerij? Zuider Bniteaspa&roe 6. Telefoonnummer 122.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
WOENSDAG 9 DECEMBER.
Gemeenteraadsvergadering, 1 1/2
uur.
Nutsgebouw: Maatsch. tot Nut van
't Algemeen: Buitengewone vergade
ring. Spr. de heer J. Bruinwold Rie
del, 8 uur* a
De Crisis in den Balkan.
De rijkskanselier heelt gisteren in
den Rijksdag over de buitenlandsche
POLITIEK VAN DUITSCHLAND
gesproken en natuurlijk 3/4 van z'n
belangstelling aan 't Balkan-vraag
stuk gewijd.
Heelt Von Bülow verrassende me
dedeel ingen gedaan
Och 1 veel van wat hij zei was te
verwachten geweest, maar toch zijn
enkele punten een nadere beschou
wing waard.
Allereerst wat fanfare-geschetter I
„Duitschland gevoelt veel sympathie
voor het nieuwe Turkije, wat geen
wonder is, daar de leiders der revolu
tie in Duitschland hun welgeleide op
voeding genoten." Deze redeneering
komt dus hierop neeraan ons
(Duitschland) dankt Turkije 't wel
slagen der vreedzame omkeering
Trouwens, 't is algemeen bekend, dat
't keizerrijk veel moeite gedaan heeft
(en nog doet) om bij de Turken in de
gunst te komen. Von Bülow zei: On
ze vertegenwoordigers te Konstanti-
nopel komen bij else gelegenheid voor
de hervormingen op en wij koesteren
den oprechten wensch, dat Turkije in-
nerlijk sterk en gezond moge wor
den."
jammer voor den rijkskanselier,dat
Engeland aan het concurreeren ging,
ook den Turken sympathie bood, en...
blijkbaar meer succes bad!
Vervolgens maakte Von Bülow de
opmerking, dat de veranderde toe
standen in den Balkan en de daar
mee gepaard gaande wijzigingen in
'T verdrag van-Berlijn, de diplomatie
een zware taak opleggen iets, wal.,
we allang wisten f Na deze inleiding
kwam echter de kern der redevoering:
welk standpunt Duitschland heeft in
genomen en voortaan zal innemen
't Antwoord luidt
„De Duitsche politiek moest hierbij
andere, bij deze quaestie meer belang
hebbende staten, aan de voorhand la
ten ,en mocht zich niet in een leiden
de pusitiè laten dringen. Dat wij on-
zen bondgenoot Oostenrijk trouw zou
den blijven, was zelfs geen enkel
oogenblik twijfelachtig (na deze woor
den klonken levendige toejuichingen).
ij hebben geen oogenblik geaarzeld
om de Oostanrijksch-Hongaarsehe be
langen zooveel mogelijk te steunen.
De beweringen, als zou het tegendeel
het geval zijn, zijn ongegrond en on
gerechtvaardigd.
Ik heb tegenover minister Iswolsky
ten duidelijkste doen uitkomen, dat
wij in de quaestie der conferentie met
Oostenrijk-Hongarije samen zullen
gaan. De Russische minister heeft de
verzekering gegeven, dat tusschen
Rusland en Engeland geenerlei over
eenkomst was gesloten, gericht tegen
de Duitsche belangeft. Ik heb gegron
de hoop, dat de bestaande oneen ig-
heid tusschen Italië en Oostenrijk-
Hongarije uit den weg geruimd zal
kunnen worden. Het is Italië's belang
om niet aileen het verbond met
Duitschland, maar ook dat met Oos
tenrijk te blijven aanhouden. Een
avontuurlijke politiek zou de ontwik
keling van Italië, die minister Gio-
litti onlangs met recht zoo hoog roem
de,'-" in gevaar brongen."
Inderdaad eenige interessante me-
dedeelingen
Ie. de officieele verklaring, dat
Duitschland den bondgenoot Oosten
rijk-Hongarije trouw zal blijven. Dit
zal ongetwijfeld de positie van de
Donau-monarchie belangrijk verster
ken, want velen geloofden niet meer
in den trouw van den Adelaar.
2e. dat Duitschland wat de confe
rentie betreft ook een lijn wil trekken
met 't O.-II. rijk. Dit is nu juist geen
verklaring, die 't tot stand komen van
een conferentie zal bevorderen, te
meer daar Von Bülow spottend zei
een conferentie kan een middel tot
bevrediging zijn, maai- óok aanleiding
geven tot nieuwe geschillen.
8e. da.t de Russische minister ver
klaard heeft, dat de Engelsch-Russi-
eche vriendschap geen overeenkomst
is tegen de Duitsche belangen. Dit is
echter een zeer vage verklaring, waar
aan dus weinig waarde valt toe te
kennen..
4e. hoopt Von Bülow, dat Italië
weer tot kalmte zal komen en aan
den driebond trouw zal blijven. Dit
is in 't belang van Italië zoo z e i de
rijkskanselier, en hi j d a c h t er na
tuurlijk bijook in 't belang van
Duitschland.
5e. sprak Von Bülow den wensch
uit, dat de vrede bewaard mag blij
ven „wij hopen, dat de Europeesche
vrede niet zal worden verstoord en
wij zullen onze eigen belangen blij
ven behartigen, onze bondgenooten
trouw ter zijde staan en alle pogin
gen tot handhaving van den vrede
steunen."
Dit laatste is wel de belangrijkste
toezegging
HET OORLOGSGEVAAR.
Zeker is 't, dat de partijen nog al
tijd even scherp tegenover elkaar
staan en een vredelievende oplossing
nog ver te zoeken is.
Toch is er een zaak, die reden tot
geruststelling geeft. Men kan geen
oorlog gaan vueren zonder.... geld
Geld is de ziel van de negotie en voor
al ook van den oorlog. Hoewel geld
gebrek in gewone omstandigheden te
betreuren is, geeft 't hier reden tot
blijdschap. Geld is er niet, zoodat uit
die overweging ook geen oorlog kan
komen, althans 't oorlogsgevaar be
langrijk verminderd wordt. Geld ont
breekt op den Balkan 1
Voor een land als Servië, waar het
gebrek aan geld eene chronische ziek
te der staatshuishouding is en waar
binnenlandsch kapitaal ook in tijden
van nood niet ter beschikking staat,
is het een onmogelijkheid de ontbre
kende uitrusting voor een leger plot
seling uit de loopende inkomsten aan
te schaffen, een groot leger geduren
de langen tijd op de been te houden,
en daarna nog oorlog te voeren. De
Serviërs weten dit natuurlijk zelf het
beste, en waarschijnlijk daarom deel
de het persbureau te Belgrado vóór
eenige dagen mede zonder dat
daarvoor een aanleiding bestond
dat in de staatskas nog 20 miilioen di
nar aanwezig was. In het buitenland,
waarvoor dit bericht bestemd was,
heeft zich zeker niemand daardoor
laten misleiden, want het is immers
voldoende bekend, dat de begrootin
gen in Servie sedert jaren bij onge
veer 75 miilioen dinar inkomsten, ge
regeld met een deficit sluiten, zoodat
niet aan te nemen is4 dat er in een
slecht jaar, waarin de handel wegens
oorlogsgevaar stilstaat, en nog wel
na een mislukten oogst, een overschot
van 20 miilioen dinar in de staatskas
voorhanden zou zijnGeheel m
strijd daarmede is ook het bericht der
bankgroepen te Parijs en Berlijn, die
voor eenige weken reeds mededeel
den, dat Servië aangevraagd had
over eene nieuwe Leening te onder
handelen. maar dat zij daaraan in
den tegenwoordige» tijd niet dach
ten. De eenige bron, waaruit de
Servische regeering dan ook nog zon
kunnen uutlen, is de nationaalbank,
welker metaalvoorraad volgens den
laatsten maandstaat bijna 26 miilioen
dinar bedroeg, tegenover eene uitgif
te van 51.3 miilioen dinar aan biljet
ten, zoodat zij volgens hare statuten
(die haar veroorloven 't twee en 'n half
voudige van den metaalvoorraad in
biljetten in circulatie te brengen) nog
over 14.7 miilioen dinar aan biljetten
zou kannen beschikken. Het is even
wel de vraag, welk voorschot de* aan
deelhouders den staat zullen willen
geven om oorlog te voeren, daar im
mers de bank juist in dien tijd groo-
te bedragen voor haar eigen bedrijf
noodig heeft.
Een geheel andere vraag is natuur
lijk, of een der grapte mogendheden
bereid zou zijn de Balkan-staten te
helpen en deel te nemen aan .een oor
log tegen de Donau-monarchie. Dit.
zouden alleen Engeland, Frankrijk of
Rusland kunnen zijn. Engeland heeft
evenwel geen leger, dat groot genoeg
is, om in een landoorlog veel gewicht
in de schaal te kunnen leggen maar
buitendien, Engeland is er bij zijn
streven om een oplossing der crisis te
bewerken, alleen op uit oeconomische
voordeelen te behalen, en daarvoor
zal Engeland waarlijk geen oorlog be
ginnen. Anders is het met Rusland,
waar het volk zich door zijne sympa
thie voor de Slavische broeders op
den Balkan zou kunnen laten verlei
den. Maar wat zou het gevolg zijn
van eene Russische oorlogsverkla
ring? Duitschland zou Oostenrijk-
Hongarije moeten helpen, en Frank
rijk zou zich aan de zijde van Rus
land moeten scharen en met Duitsch
land oorlog voeren. Ongunstiger om
standigheden zijn evenwel voor
Frankrijk niet denkbaar. Rusland is
niet voldoend© voorbereid en zou veel
geld noodig hebben voor de uitrusting
van het leger, dat het zelf niet heeft
en alleen in Frankrijk zou kunnen
krijgen, dat thans reeds 13 milliard
aan Russische effecten bezit. Finan
cieel zou Frankrijk derhalve voor
twee legers moeten zorgen en de gel
delijke verliezen zouden zoo groot
zijn, dat het ondenkbaar is, dat bet
dit waagstuk zou beginnen ter wille
van Servië of Montenegro.
Ook Turkije ziet wat de financiën
betreft tegen een wapengeweld op,
want ook de Turksche schatkist is
leeg 1
Nu hopen we maar, dat de Donau-
monarchie bij het eerst ingenomen
standpunt blijftwij zullen den oor
log niet beginnen.
Is dit zoo. dan behoeft men de toe
komst nog niet zoo heel duister ifl te
zien.
't Gevaar blijft echter, dat de avon
tuurlijke Serviërs een oogenblik alle
geldzorgen vergetende, de vijandelijk
heden openen, maar dan zal 't wapen
geweld wellicht tusschen beide lan
den blijven, daar Rusland dan wel
zal wachten om te gaan avonturen
„op hoop van zegen".
Ook i3 't gevaar, dat 't O.-H. rijk
met de vijandelijkheden begint. Er
loopt zelfs een gerucht, dat dit voor
nemen bestaat en dat Servië gewaar
schuwd is voor een plotselingen over
val van de Oostenrijkers.
Ingewikkeld blijft de toestand dus
zeker 1
Heflerland en Venezuela.
Naar aanleiding der berichten van
de Hollandsche vlootdemonstratie
voor Curasao, deelt de Köln. Zeitung
mede, dat haar uit' Den Haag, van of
ficieuse zijde, het volgende wordt me
degedeeld.
Aan de aanwezigheid van Holland
sche oorlogsschepen in de Caraïbische
Zee en aan de kust van Venezuela, is
geen andere beteekenis te hechten dan
die van een kruis- of oefeningstocht,
gedurende hun oponthoud in de West-
Indische wateren. Het verdient abso
luut geen blokkade genoemd te worden
die aan de mogendheden bovendien
te voren had behooren aangekondigd
te zijn, hetgeen tot nog toe niet ge
schied is. Een dusdanige maatregel
zou verder ook aan het Nederlandsche
parlement bekend gemaakt moeten
zijn, aangezien ze een krijgsmaatregel
zou zijn. Dat de Vereenïgde Staten
Nederland hun moreelen steun niet
zullen onthouden, is reeds bekend.
Mogelijk achten de Vereenigde Sta
ten thans, na de presidentsverkiezing,
een gezamenlijk optreden tegen Vene
zuela doeltreffender.
De Nederlanders ontvingen tot nog
toe geen ambtelijke mededeelingen
aangaande vijandelijke bedoelingen
der vlootdemonstratie.
De reis van President Gastro.
liet schijnt vast te staan, dat wan
neer president Castro, komende van
Santander, te Bordeaux zou willen
landen, hem niet zal worden toege
staan vrijelijk door Frankrijk te rei
zen. Verklaart hij echter slechts door
Frankrijk te willen reizen om zich in
het buitenland geneeskundig te laten
behandelen, dan zal de regeering,
naar men gelooft, hem naai' de door
hem aangegeven grens laten brengen.
Wanneer de operatie te Bordeaux
zou plaats hebben, zou men hem on
middellijk daarna uit het land zetten,
tenzij Castro alle ten nadeel© van
Fransch© onderdanen genomen maat
regelen intrekt.
Dit standpunt is zeker te verdedi
gen.
Men zou er ongaarne toe hebben
willen overgaan een zware zieke, die
voor een spoedeischende operatie
komt, de deur uit te zetten. Maar
waar de heer Castro pretenties
schijnt te gaan maken en zich niet
meer als de zware zieke, maar als
staatshoofd of onderhandelend zaken
man wilde gaan aanmelden, vond
men, dat de brutaliteit werkelijk te
ver gaat. In den zwaar zieken man
Castro had men menschelijkheidswe-
ge mogelijk den „president" Castro
willen vergeten. Maar met „presi
dent" Castro had Frankrijk waarlijk
geen reden iets anders te doen dan
hem de deur te wijzen. Zoo hij kwam
om „diplomatieke zaken te regelen"
mocht men aannemen, dat de „spoed
eischende operatie" nog wel één dag
langer kon wachten.
De Fransche pers dringt er voorts
op aan Castro zooveel mogelijk te
negeer en, althans hem geen buitenge
wone aandacht te schenken. Hij heeft
in Venezuela wellicht afgedaan, en
wil nu trachten door concessies bij
de mogendheden de verloren positie
te heroveren.
Dit mag niet in de hand gewerkt
worden.
Ook wij Nederlanders zullen dit ze
ker bedenken.
Een Venezuela zonder Castro Is
voor ons veel minder gevaarlijk I
Andere politieke zaken van
Duitschland
In zijn rede heeft Von Bülow ook
rog enkele andere zaken aangeroerd
en besproken.
„Het Marokkaansch probleem levert
nog voortduren! allerlei moeilijkhe
den op. Ik koester echter de hoop, dat,
waar alle belanghebbenden goeden
wil betoonen, overeenstemming zal
worden bereikt.
Toen uit het Fransche, nauwkeurig
gedocumenteerde rapport bleek, dat
er niet enkel rechtsquaesties op te
lossen waren, maar dat ook het fei
tenmateriaal moest worden vastge
steld, moesten wij billijkerwijze de
zaak aan het oordee' van een scheids
gerecht onderwerpen, in de hoop, dat
dit het diplomatiek geschil zal oplos
sen op een wijze, in overeenstemming
met de waardigheid van beide partij
en. De oplossing, dat van beide zij
den leedwezen over het gebeurde zou
worden betuigd, is geen nederlaag
voor de Duitsche politiek, maai* een
overwinning van het gezond ver
stand. (Geroep zeer juist 1)
Ten opzicnte van de Oostersch©
quaestie hebben Frankrijk en Duitsch
land niet alleen geen uiteenloopende
opvatting, maar bestaan er zelfs ver.
schillende punten van aanraking.
Evenzoo is het met de overeenkomst
tusschen de Vereenigde Staten en Ja
pan omtrent de belangen in den Stil
len Oceaan, die wij met vreugde be
groeten, waar wij reeds in 1900 door
een Duitsch-Engelsche overeenkomst
met Japan voorziening hebben getrof
fen."
Wat de betreurenswaardige buiten
sporigheden te Praag betreft, kan ik
mededeelen, dat de Duitsche verte
genwoordigers ter plaatse zelf onmid
dellijk <ie noo-dige stappen hebben ge
daan om uit te maken, of Duitsche on
derdanen daarvan nadeel hadden on
dervonden en om zich te verzekeren,
dat deze onderdanen de bescherming
genieten, op welke zij recht hebben.
Verder kan de Duitsche regeering niet
gaanzij kan zich niet mengen in de
geschillen in een vreemd land, even
min als zij wenscht of kan toestaan,
dat buitenlanders zich bemoeien met
de binnenlandeche toestanden van
Duitschland.
ENGELSCHE REGEERLNGS-
CRIS1S.
De onderwijswet is formeel inge
trokken. Minister-president Asquith
sprak zijn leedwezen er over uit, dat
de hoop der regeering, dat zij de on
derwij squaestie zou kunnen regelen,
niet vervuld was, maar" voegde daar
aan toe, dat liet der regeering toch
genoegen deed, dat zij een poging had
gedaan tot oplossing van het vraag
stuk.
VERBONDEN.
De Echo de Paris heeft uit Berlijn
een bericht, dat nadere bevestiging
noodig beefter zou, ten gevolge van
Duitschland's houding in het Balkan-
geschil, een bondgenootschap tus
schen Engeland, Frankrijk en Rus
land. op til zijn.
De Londensche correspondent van
de Matin beweert, dat Italië en Rus
land een afspraak hebben gemaakt,
om elkaar, wat er ook gebeuren mo
ge, te steunen.
En de New York Herald verneemt
uit Berlijn, dat Rusland Oostenrijk-
Hongarije in het voorjaar zal aanval
len
Ziedaar drie berichten, die men
goed zal doen, niet klakkeLoos aan te
nemen.
Uit Parijs wordt althans weer ge
seind, dat men in diplomatieke krin
gen verklaart, niet het minste geloof
te hechten aan de in 't buitenland
in omloop zijnde geruchten, volgens
welke Etogeland, Frankrijk en Rus
land op het punt zouden zijn een trak
taat van bondgenootscnap te sluiten.
ONTPLOFFING.
Er had te Calcutta (Engelsch Indië)
een ontploffing plaats in de werk
plaats van de wapenfabriek te Dum
dum, waai' werklieden bezig waren
slaghoedjes uit oude patronen te ne
men. Zeven inlanders werden gedood,
30 gewond.
De helft van liet 17de regiment in-
landsche infanterie is naar Dacca
vertrokken ter voorkoming van onge
regeldheden.
Volgens de laatste berichten zijn elf
personen om liet leven gekomen en 26
zwaai' gewond werden. Alle slachtof
fers zijn Indiërs.
TOESTAND OP HAïTI.
Generaal Simon heeft zich zelf ge
proclameerd tot hoofd van het uit
voerend bewind en tevens een voor-
loopige regeering ingesteld..
vreest voor een burgeroorlog;
Om Ons Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„Een Boek over Vrouwen" in de ru
briek Om Ons Heen.
Nut.
Het bestuur van het Haarlemsche
Nutsdepartenient roept de leden op
tot hijwouing van een vergadering,
waarin de algemeens secretaris der
Maatschappij, de heer J. Bruinwold
Riedel, spreken zal over het Nut en
zijn bedoelingen zelf.
Constateerende, dat de gewone le
zingen weinig of niet bezocht wor
den, uit het bestuur de hoop. dat de
leden dezen keer eens van hunne be
langstelling zullen doen blijken. De
heer Riedel zal in Haarlem niet be
hoeven te praten over de wenschelijk-
heid van volksbibliotheek, spaarbank
en kweekschool, maar er zijn hon
derd andere dingen, voor volksgeluk
noodzakelijk, die reikhalzend uitzien
naar bemoeiing "van de met haar tijd
meegegroeide stichting van Jan Nieu-
wenhuijzen.
Zelfmoord.
Gistermiddag omstreeks vier uur
heeft zich in den Hout door een pis
toolschot van het leven beroofd zekere
A., uit Den Haag; een jongeman van
omstreeks 25 jaar.
Gehuwde onderwijzer essen
Naar wij vernemen bestaat er bij
Ged. Staten bezwaar om de door den
gemeenteraad van Haarlem vastge
stelde verordening op de salarissen bij
het O. L. onderwijs goed te keuren,
omdat daarin de bepaling voorkomt,
dat onderwijzeressen die gaan huwen,
deswege eervol zullen ontslagen wor
den.
(N. R. et.)
Naaml. Vennootschap.
De Staatscourant bevat de statuten
van de Maatschappij tot Exploitatie
van Onroerende Goederen „ter Spijt",
te Haarlem.
Het doel der vennootschap is het
verkrijgen van Ln Nederland gelegen
onroerende goederen en de exploitatie
daarvan door. die te bebouwen, te ver
vreemden en "te verhuren, zoomede het
verkrijgen van daarbij behooren de
roerende goederen.
Ter bereiking van haar doel zal de
vennootschap onder meer gelden ter
leen kunnen opnemen, hare onroeren
de goederen kunnen verhypothekeeren
en deel kunnen nemen in andere ven
nootschappen.
Het kapitaal der vennootschap wordt
(bepaald op f 100.000 en is verdeeld in
100 aandeelen, elk groot f 1000.
Wanneer vergrooting van bet maat
schappelijk kapitaal wenschelijk
mocht worden geacht, kan daartoe op
voorstel van het bestuur in eene alge
meen© vergadering van aandeelhou
ders worden besloten, behoudens de
Koninklijke bewilliging zoo die als
dan nog wordt vereischt.
Ingebracht worden:
a. de boerderij „Huis ter Spijt",
met woning, schuin' en weiland te
Haarlem aan en bij de Kleverlaan,
b. de perceeten bosch, riet en wei
land te Heemstede aan het Spaarne
en de Kraainestervaart, groot 6 Hec
taren, 71 aren, 40 centiaren.
Moederschool.
In verband met ons vroeger artikel
over Moederscholen kunnen wij thans
mededeelen, dat hier ter stede, op ini
tiatief van dr. Th. H. van de Velde en
Dr. L. C. Kersbergen, een vereeniging
is opgericht, die zal streven naar ver
betering van de voeding en de verzor
ging der zuigelingen in Haarlem en
aangrenzende gemeenten. In navol
ging van België vooral hoopt men
langs dien weg de moeders uit de
volksklassen leiding te geven bij de
voeding en verzorging van hun zui
gelingen. Het bestuur bestaat voorloo-
pig uit de dames Mevr. Badon Ghij-
benHuysinga, Mevr. Van de Velde
Ten Brink, Mevr. HazevoetRenout,
arts, en Mevr. Kersbergen—Schagen
van Soelen en de H.H. Joh. de Breuk,
L. W. Havelaar, Dr. Th. H. van
Velde, Dr. L. C. Kersbergen, Dr. A.
A. G. Land en E. S.Frank, arts, ter
wijl in een Commissie van bijstand
een groot aantal ingezetenen zullen
zitting nemen. Eerst later zullen over
doel en strekking meer bijzonderhe
den kunnen worden bekend gemaakt.
ORGELBESPELING
in de Groot© of St. Bavokerk te Haar
lem, op Donderdag 10 December 1908,
des namiddags van 2 tot 3 uur, door
den lieer W. Ezerman.
Programma
No. 1. Preludium en Fuga, G. P.
Handel.
No. 2. Choral-Fantasie No. 1, Fr.
Lux.
No. 3. Sonate No. 2, G. Merkel.
a. Maestoso.
b. Adagio.
c. Allegro assa1.
No. 4. Andantino, C. Franck.
No. 5. Die Ehre Gottes, Beethoven
PROVINCIALE STATEN.
Hedenmorgen te 10 1/2 uur werd de
Dinsdag aangevangen najaarsverga
dering van de Provinciale Staten van
Noord-Holland voortgezet.
"Nadat de Commissaris der Ko
ningin de bijeenkomst met gebed ge
opend had, werden de beraadslagin
gen over het ontwerp huishoudelijk
reglement voor het provinciaal ge
sticht voor krankzinnigen „Duinen
bosch" aan de orde gesteld.
De commissie van rapport kon zich
- gelijk de bij de verschijning der
stukken uitvoerig hebben meegedeeld
niet vereenigen met de redactie,
door Gedeputeerde Staten ontworpen,
omdat zij meende, fiat de bevoegd
heden van den directeur daarin te
uitgebreid zijn, daar het niet ge-
wenscht is, dat de gonsche leiding op
ieder gebied in de hand van den di
recteur zal berusten, waarom de com
missie meerdere bevoegdheden
wenscht toe te kennen aan de „Com
missie van bestuur en toezicht", in
zonderheid wat het geldelijk beheer
betreft.
Namens Gedeputeerde Staten deel
de mr. Van Tienen mee, dat dit col
lege geen bezwaar heeft de amende
menten van de commissie over te ne
men, ook al acht dit college de door
haar ontworpen redactie goed. Bo
vendien gaat het geheele geschil over
de uitlegging van de woorden „be
stuur" en „beheer". De redactie van
Gedeputeerde Staten is echter zoo
uitgelegd, dat er meer in gezocht
wordt ,dan de samenstellers er mee
bedoeld hebben.
De heer Serrurier maakt de op
merking, dat we nu twee zelfstandig©
commissies zullen krijgen voor twee
afzonderlijke gestichten („Meeren-
berg" en „Duinenbosch"). Ligt daar
in g/ n bezwaar, dat b.v. bij het
vaststellen van de salarissen en pen
sioenen, verschillende bepalingen ge
maakt worden, en is het niet ge-
wenscht, beide gestichten onder één
commissie te brengen.
Mr. Van Tienen gaf toe, dat dit be
zwaar bestaat, maar dat er getracht
zal worden er zooveel mogelijk aan
tegemoet te komen, hetgeen ook wel
uit het ontworpen reglement blijkt.
Alsnu werd overgegaan tot artikels-
ge wij ze behandeling van het regle
ment. De debatten begonnen al bij
artikel 2. De commissie had voorge
steld
„het bestuur, het geldelijk bebeen
en het dagelijksch toezicht worden,
volgens de voorschriften van art. 1,
van bedoeld reglement, uitgeoefend
door een commissie, welke den titel
voert van Commissie van bestuur en
toezicht op het gesticht „Duinen
bosch". Zij bestaat uit een voorzitter
en vier andere leden, door Gedeput»
Stalen te benoemen."
Verschillende sprekers hadden be
zwaar tegen deze redactie en dien
den een serie amendementen in, waar
over ook weer verschil van gevoelen
ontstond.
De heer Mr. J. C. de Vries maakt©
de opmerking, dat deze vergadering
al beol ongeschikt is voor het maken
van redactie-wijzigingen. Er wordt
gezegd, dat het „beheer" minder vér
strekkend is dan „bestuur". Is dit
wel waar Iets beheeren is er heer
en meester over spelen, maar- bestu
ren is deu wil uitvoeren van hen, die
heer en meester zijn.
De Voorzitter Maar men kan on
der „bestuur" en „beheer" ook weer
wat anders verstaan. (Gelach).
Ten slotte kwam onze stadgenoot,
ds heer Mr, Van der Mersch, met een
redactie, die allen bevredigde, name
lijk
„het bestuur, waaronder mede be
grepen wordt het geldelijk en het da
gelijksch toezicht, wordt uitgeoefend
dooi' een commissie van bestuur
Artikel 3, door Gedeputeerde Sta
ten ontworpen, luidde
aan den eersten geneesheer-direc
teur is het beheer over het gesticht
in zijn geheelen omvang
opgedragen
Op voorstel der commissie werd nu
zonder stemming besloten de woorden
„in zijn geheelen omvang" te schrap
pen.
Een ondergeschikt amendement op
dit artikel van Mr. S. de Vries werd
met groots meerderheid van stem
men verworpen.
Hierna werd het reglement in zijn,
geheel aangenomen.
Vervolgens kwamen in behandeling
de voorstellen omtrent de melkyoor-
sienlng.
