INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
SO Cta. per regel.
fij* a-
in leder Huls
in Iedere Boot -
fn lederen Tuin
fn Iedere Keuken
in Ieders Bezit er%
in Ieders Bereik moei
fktoditerbalsem zijn om U voor on
gemakken van brand- en snijwon-
den te behoeden. Prijs per pot ƒ0.35,
0.75 en 1.20. Let op den rooden
band met handteekening L. I.Jikk
Emser Pastilles
50 CEfST RER POOS.
dat aanwezig waren 48 personeele le
den, Jiet geheele hoofdbestuur, met
uitzondering van de heeren Schilt-
huis en Kelderman, en de vrijz.-demo
cratische Kamerclub.
De voorzitter deelde hierna mede, op
welke wijze het verkiezingsprogram
ma tot stand was gekomen en hoe
men tot samenwerking van het Alg.
Nederlandsch Werklieden-Verbond
was overgegaan. Een samenkomst
van het hoofdbestuur van den Vrij-
zinnig-Democratischen Bond, de Vrij
zinnig-Democratische Kamerclub en
het Algemeen Nederlandsch Werklie
den-Verbond had tot gevolg, dat een
commissie ui tdeze drie fracties werd
benoemd, die het verkiezingsprogram
ma heeft ontworpen.
Aan de orde kwam hierna de be
spreking over de samenwerking van
den Vrijzinnig-Democratischen Bond
met het Algemeen Nederlandsch Werk
lieden-Verbond.
Ten slotte tot stemming overgaande
over de al of niet samenwerking met
het Alg. Ned. Werklieden-Verbond
werd, met uitzondering van één stem
blanco, met algemeene stemmen beslo
ten tot samenwerking met het Alge
meen Nederlandsch Werklieden-Ver
bond.
Daarna werd gepauzeerd.
Na de pauze werd het verkiezings
programma behandeld.
Het verkiezingsprogramma werd
aks volgt in zijn geheel vastgesteld:
Op den voorgrond staan algemeen
kiesrecht en grondwetsherziening, die
hiervoor en voor vrouwenkiesrecht
een waarborg zal opleveren. Mocht
dit vooralsnog niet worden bereikt,
dan zal in elk geval worden aange
stuurd op: Den wettelijken arbeidsdag
van tien uren. Uitbreiding verplichte
sociale verzekering van staatswege;
wetelijke regeling voor de verzorging
van ouden van dagen. Handhaving
der absolute neutraliteit van het
openbaar onderwijs, verheffing van 't
peil van volksonderwijs in zijn ver
schillende vertakkingen. Staatsexploi
tatie onzer spoorwegen. Een volksle
ger en inkrimping van uitgaven, die
bet thans bestaande stelsel vastleg
gen. Stoffelijke en geestelijke ontwik
keling der inlandsche bevolking in
de koloniën en meer aandeel van ont
wikkelde inlanders in het bestuur.
Belasting naar draagkracht. Wettelij
ke regeling van den rechtstoestand
voor hen, die in dienst zijn van de
openbare lichamen.
Met algemeene stemmen werd dit
programma aangenomen.
Hierna ging men over tot een huis
houdelijke vergadering.
(D. Ct)
HET NEDERL. WERKLIEDENVER
BOND EN DE VERKIEZINGEN.
De afdoeiingen van het Nederl.
Werkliedenverbond kwamen Zondag
te Rotterdam bijeen tot het behande
len van een aantal voorstellen waar
van het voornaamste wel was het
vaststellen van een program voor de
a s. algemeene verkiezing.
Na veel discussie werd het volgende
besluit genomen
De jaarvergadering van het A. N.
W. V. besluit dat bij de algemeene
verkiezingen voor de Tweede Kamer
der Staten-Generaal op den voorgrond
zal staan algemeen kiesrecht en
Grondwetsherziening, die dit waar
borgen en de mogelijkheid voor vrou
wenkiesrecht openen zal.
Voorts zal in elk geval worden aan
gestuurd opDen wettelijk geregel-
den tienuren dag in afwachting van
den 8-uren dag, ook voor den land
bouw. Verplichte sociale verzekering
van Staatswege zorg voor ouden van
dagen ;Siaatspensioneering)Alge
meene volksontwikkeling en vakop
leiding; Staatsexploitatie der spoor
wegen.
Een volksleger en inkrimping van
uitgaven.
Stoffelijke en geestelijke ontwikke
ling der inlandsche bevolking in de
koloniën.
Belasting naar draagkracht
RegeLing in den rechtstoestand voor
personen in dienst van Rijk, provin
cie en gemeente.
DE RIJKSMIDDELEN.
De verbetering, d'e in de laatste
maanden in de opbrengst der Rijks
middelen was waar te nemen heeft in
December stand gehouden en daaraan
la het te danken, dat 1908 per saldo
nog 140,000 boven de raming en
840,000 boven he* totaal van 1907
heeft opgebracht.
„ONS BELANG".
Het hoofdbestuur der onderoffl-
ciersvereoniging Ons Belang heeft
aan den Minister van Oorlog, met be
trekking tot diens voorstel, om door
«en onpartijdige commissie van offi
cieren te doen onderzoeken het al of
niet eewenschte van een samensmel
ting met Be vereenlging Onderling»
Voorzorg en 't in verband daarmede
gedane verzoek om overlegging van
alle schrifturen, omtrent de zaak ge
wisseld medegedeeld, dat het zich
niet gerechtigd acht in zake bedoeld
zijn medewerking te verleenen. Het
meent, dat de instelling der commis.
sie in strijd is met artikel 9 der
Grondwet, de wet op het recht van
vereerd ging en vergadering, en de
verschillende koninklijke besluiten
tot goedkeuring der vereenlging.
Gaarne ziet het hoofdbestuur, gelet op
het groote belang der zaak, zich de
gelegenheid geopend, om tegenover
den Minister persoonlijk de eenzijdige
Inlichtingen, m deze zaak ontvangen,
te ontzenuwen. (Hbld.)
ENKHUIZÈN STAVOREN.
Het goederenvervoer tusschen Enk
huizen en Stavoren is zoo zeer toege
nomen, dat een derde veerpont in de
vaart wordt gebracht. Het nieuwe
vaartuig zal waarschijnlijk in 't begin
der volgende maand in dienst wor
den gesteld.
KAMERS VAN ARBEID IN
NEDERLAND.
Maandag hield de Vereeniging van
voorzitters en secretarissen van Ka
mers van Arbeid in Nederland, in het
Gebouw voor den Werkenden Stand
ie Amsterdam haar algemeene verga
dering.
Medegedeeld werd, dat bij Konink
lijk besluit van 27 November 1908 aan
de Vereeniging een rijkssubsidie van
f 1000 is verleend.
Goedgekeurd werd het voorstel om
50 ter beschikking van het bestuur te
stellen, ten einde daarmede een aan
vang te maken met het vormen van
een bibliotheek van werken, in ver
band staande met de Kamers van Ar
beid en haar taak, en het bestuur te
machtigen de noodige regelingen
voor het beheer en het gebruik dier bi
bliotheek vast te stellen.
Daarna werd eenige discussie ge
veerd naar aanleiding van de in de
vergadering van 10 Februari 1908 ge
houden rede van mr. A. Fontein over
„Beperking in de behandeling van ge
schillen", waarvan hij een voorstan
der is.
Mr. Fontein stelde de volgende mo
tie voor
„De vergadering, gehoord de be
sprekingen spreekt als haar meaning
uit, dat het wenschelijk Is, dat de
Kamers van Arbeid in den vervolge
aan belanghebbenden, die hare tus-
sclienkomst in zuiver juridische ge
schillen inroepen, als regel in over
weging geven zich in de eerste plaats
tot deai kantonrechter te wenden".
Mr. Spier stelde een andere motie
voor, maar deelde later mede, dat hij
en iüx. Fontein tot overeenstemming
zijn gekomen over de motie, ln de mo
tie van mr. Fontein zouden verval-
ien de woorden ,,in de eerste plaats"
en er zal aan toegevoegd worden
„behoudens die gevallen, die aanlei
ding geven tot een optreden in bet
belang ook van anderen dan voor de
betrokken partijen".
De motie-Itallie-Havers om geen
motie in stemming te brengen, weid
verworpen niet 29 tegen 18 stemmen,
waarna de gewijzigde motie-mrs.
Fontein-Spier werd verworj^en met 20
tegen 17 stemmen.
DE GEHUWDE ONDERWIJZERES.
Het bestuur der af deeling Am
sterdam van den Bond van Ned. On
derwijzers heeft aan den gemeente
raad een adres gezonden naar aanlei
ding van het voorstel van B. en W.,
om aan onderwijzeressen bij huwelijk
ontslag te geven. Adressante verzoekt
dit niet aan te nemen en wel om de
volgende redenen:
le. omdat het onbillijk ls en otn-
rochtvaard g, ambtenaren te ontslaan
alleen op vermoeden van latere on
geschiktheid of mogelijk plichtsver
zuim;
2e. omdat het niet in 't belang ls
van het onderwijs, wanneer een
groep onderwijskrachten, waar-bij uit
stekende kunnen zijn, uit de school
wordt geweerd;
3e. omdat in 't algemeen raag wor
den aangenomen, dat de gehuwde
vrouw, vooral, wanneer zij moeder is
geworden, stijgt in waarde voor de
school;
4e. omdat het zeer bedenkelijk is,
liet huwelijk in deze gelijk te stellen
met een strafbaar feit.
INBRAKEN.
De heer J. M. Haj-tsuyker heeft sands
?en paar jaar zijn zaak in gouden gn
zilveren voorwarpen, horloges, klok
ken enz. In iierceel 12a Rapenburg te
Amsterdam gevestigd en is, als vrijge
zel, gewoon zijn winkel des Zon-
lagemiddags te sluiten en daarna u>t
te gaan.
Van deze blijkbaar afgeloerde ge
woonte hebben dieven Zondag ge
bruik gemaakt om 'n te breken. Toen
le heer Hartsuyker Zondagavond
12 uur ihuis kwam, kon hij de bui
tendeur, welke hij oij zijn uitgaan
met een sleutel had gesloten, niet
open krijgen. Het slot ging wel om,
•naar de deur opende rich niet. Hij
vermoedde aanstonds onraad, en
waarschuwde een politieagent en
een smid. Met deze beiden ging de
heer Hartsuyker toen door het perceel
van zijn buurman, klom over de
schutting op diens erf naar zijn ach
terplaats enkon constate, ren, dat
uit een der openslaande deuien van
de achterkamer, die hij gewoon is als
slaapvertrek te bezagen, een paneel
was weggestoken.
Door de gemaakte oj?enJng zijn de
heeren toen ook naar binnen gekro
pen, en met een oogopslag kon wor
den geconstateerd, dat een ware plun
dering had plaats gehad. In den win
kel lag olies overhoop, laden waren
opengebroken, ledige etui» over den
grond verspreid enz.
Ontvreemd zijn 35 zilveren dames
remontoirhorloges, 32 zilveren heeren
remontoirhorloges, 11 gouden dames
remontoirhorloges, 7 gouden heeren
remontoirhorloges. waaronder een
Waltham 45 gouden dameeringen, 14
gouden heeren ringen, 45 zilveren
armbanden, 10 zjllveren heeren kettin
gen, 8 llntkettlngen met doublé ge
monteerd, 4 doublé armbanden, een
paar diamanten oorbellen, een Trane-
vaalsch half pond van Paul Kruger,
28 paar gouden kinderoorbelletjes,
een stalen heerenhorloge, 25 zilveren
dames halskettingen en 1 zilveren
heerenremontoir met koperen cuivet.
Voorts antiek zilverwerk, dames-
knipjes, eau de colognefleschjes enz.,
totaal voor een waarde van ongeveer
2500.
Van de daders gean spoor.
In de tijdelijk onbewoonde villa, van
mevr. de wed. Brandenburg aan de
Paulus van Loolaan te Hilversum
hebben dieven deerlijk huisgehouden.
Alle sloten en kasten waren gefor
ceerd. Wat ve.rmist wordt kan nog
niet gezegd worden. Een kostbaar
schilderij stond ingepakt om later in
degenomen te worden.
ONGELUKKEN.
Men meld* uit Maassluis
Het Zaterdagavond binnengekomen
stoomschip „Flora" heeft in zee tus
schen Scheveningen en den Nieuwen
Waterweg opgepikt het lijk van dén
eorste-machinist van de sleepboot
„Pluto", drijvende in een reddings
boei, gemerkt st. „Pluto". Het lijk is
naar Rotterdam overgebracht.
Men meldt uit Enschedé
Zaterdagmorgen geraakte in het
naburige Gronau, de rangeerder
Harmsen, Juist toen hij nog een wis
sel wilde omgooien, onder de machi
ne en was onmiddellijk dood.
De man werd nagenoeg door mid
den gereden.
Zaterdag had !n de bierbrouwerij
van den heer-v. d. Berg te Ophemelt
de 19-jarige knecht B. de Vries het on
geluk, ten gevolge van een misstap,
in een groote kuip met kokend water
te vallen. Hij bekwam zulke hevige
brandwonden, dat hij aan de gevol
gen bezweek.
BRANDEN-
Te Tilburg is de timmermanswinkel
staande achter de nieuwe spinnerij
van de firma Van Puyenbroek op den
Ouden Goirlschenweg en bet eigen
dom dezer firma, geheel door brand
vernield. De scliade wordt niet. door
assurantie gedekt. Oorzaak bet val
len van een kooltje vuur uit de ka
chel.
LUITENANT OTTENS.
Maandagmorgen te 7 uur w>erd het
stoffelijk overschot van den zoo nood
lottig om het leven gekomen le-luite-
nant J. Ottens van Naarden overge
bracht naar het station Naarden—
Bussum, ten einde naar Gouda te
worden veivoerd, waar het ter aarde
werd besteld. Den doode werd uitge
leide gedaan door alle officieren van
het garnizoen en de onderofficieren
van het korps, waarvan een 14-tal
zich als drager had aangeboden. Een
viertal kransen dekte de lijkbaar.
Over de oorzaak van bet ongeluk
vertelt de „Gooilander" het volgende
De luitenant Ottens was bij de win.
ter-oefeningen op de kaart bij de aan
vallende parlij ingedeeld als chef van
den Staf en had, ln verband met die
functie, een uitgebreide kennis noo-
<JSg van het terrein, Z.-O., van de
vesting.
Daar hij. sinds eenige maanden te
Naarden in garnizoen lag, ging hij
dus dagelijks per fiets uit, om zich 't
terrein eigen te maken.
Mede in verband met die oefenin
gen was de Meentbrug een gewichtig
punt in zijn aanvalsplan en was het
dus van veel belang ie weten de diep
te van de Karnemeiksloot aki aarde
poging om dat te weten te komen,
heeft hem het leven gekost. Da offi
cier schijnt met de sabel een gat in
het ijs hebben willen maken en is
toen voorover gestort, waarbij zijn
manteltje hem over het hoofd is gegle
den de houding der armen maakt
deze veronderstelling tot zekerheid.
WEER EEN TRIO GEARRESTEERD
De politie van het bureau Jonas
Daniël Meijerplein te Amsterdam
heeft een goede vangst gedaan. In de
laatste weken had het stadskwartier,
dat door deze politie-sectie bewaakt
wordt, van een reeks brutale diefstal
len te lijden, waarvan de meeste met
braak gepaard gingen. Vooral het
spoorwegterrein, Cruquiusweg een om
geving werden onveilig gemaakt. Een
zevental belangrijke inbraken zijn in
weinig dagen gepleegd, onder wie die
bij de firma's Boichel, Nahuys en
Berghuys en Kleman en in do loods
der Coöperatieve Vereeniging „Voor
allen" van de H. U. S. M.
Dezer dagen nu gelukte het der po
litie de hand te leggen op drie jonge
mannen van 18 tot 20 jaar, tegen wie,
op grond van aanwijzingen sterke
vermoedens waren gerezen. Het gear
resteerde Trio werd aan een streng
en langdurig verhoor onderworpen,
waarbij zij bekenden de daders van
alle zeven diefstallen met en zonder
braak te zijn.
Maandag zijn de drie marunen naar
het Huls van Bewaring overgebracht
en voor den Officier van Justitie yo-
'e?d. Geen van het trio is een bekende
van politie of justitie, zoodat men
waarschijnlijk met nieuwelingen in
het inbrekersgilde te doem heeft. Alle
drie waren losse arbeiders.
(„Hbld.")
C. A. A. DUDOK DE WIT NAAR
INDIë.
Voor de vierde maai w Zondagmid
dag de heer C. A. A. Dudok de Wit,
onze bekende mi uister .van sport, naar
Indie vertrokken.
Net als den vorigen keer ging het
„met bliksemlicht", dat wil zeggen de
vereeuwiging op de gevoelige plaat.
Dat is a 11 ij d een der hoofdmomen
ten geweest, bij een gebeurtenis,
waarvan Bram de Wit eeui andere
populaire betiteling voor 'm het
middelpunt vormde. De naam van
„Minister van Sport" verwierf hij zich
met eere in den tijd toen er geen
sportvergaderlng kon zlin, veel miiin-
der een wedstrijd of sDortfeest, waar
Bram, joviaal en der zake kundig,
niet tegenwoordig was. Daarna kwam
de tijd van zijn reizen, naar Indië,
naar Amerika, naar JapanIn 1900
was het zijn eerste dit zijn vierde
nu zijn levenslijn reeds neergaande
is. Maar kras bleef le óók bij het
ouder worden, en niettegenstaande de
dekte, die 'm onlangs te pakken had.
Nou gaat hij met zijn dochter naar
lnd1ê, naar zijn familie te Soerabaija;
zal vandaar een uitstapje maken
naar Australië, Melbourne, Sydney,
het binnenland in, naar de zilvermij
nen van den heer Delorat, en keert
dan van Soernbaija weer naar Neder
land terug. Met Kerstmis denkt hij
weer hier te zijn.
Zondag aan het Centraalstation te
Amsterdam hebben wij hem uitgelei
de gedaan. Bram rookte zijn sigaar
tje, als steeds, was opgewekt, als al
tijd, en over de reis scl.een hij zich
maar weinig te bekommeren. Zag ie
er niet uit om zoo naar een zeilwed
strijd te gaan ln zijn lange, grijze
jas, de blauwe pet op, met het insigne
van „He* IJ" dat was een attentie
aan die Amsterdanische aellveaeeni-
glng, die hem nog onlangs tot eerelid
benoemde een aardige attentie, onze
sportminister karakteriserend
Nadat het magnesiumlicht had óp-
geflitst en de vrienden en de pers
ook de Amsterdamsohe journalisten
behooren tot zijn naaste kennissen
roet den zich nog jong voelenden
Bram „gen-ome;;" 'varen twéé keer,
om secuur '-e zijn schoot er nog
maar nes. één minuut over om den
heer Dudok de Wit de hond te druk
ken.
Toen was het 4.2 spoortijd weg
ging de trein Dudok de Wit, staande
voor het geopende coupé-portier, moet
one- „goedo reis" aks gejulah geklon
ken hebben, zoo 3chalde 't op onder
den stationskap.
(„Tel.")
DE POSTEN-OORLOG.
Wij vernemen, dat door den heer
Blom te Blor-ïcure, nadat de redactie
van „Het Volk" geweigerd bad een
verweerschrift van hem te plaatsen
tegen wat iïi genoemd blad onder het
opschrift „Eein ,x>osier" der leer-
Lingkweekers" ten rnadeele van den
heer Blom is gezegd, bij den offlöier
vuu justitie een aanklacht tegen de
„Volk'-rodaetie wegens smaadschrift
en laster is ingediend.
(„Tel.")
JEUGDIGE DIEVEN.
De laatste weken m'sten onder
scheiden handelaars in sigaren, frurt
enz. te Hengelo waren uit hun win
kel, zonder dat het mogelijk was den
schuldige te vinden. Thans ls geble
ken dat eyn bende jongens, gedeelte
lijk nog op school, f-r werk van maak
te met een voor go wande boodschap
dfte winkel8 binnen gaan, om dan
van liet oogenblik, dat ze daar alleen
waren, gebruik te maken om hun slag
te slaan Sigaren, sigaretten, prent
briefkaarten, vruchten e. d. wérden in
hun bezit gevonden.
DE „HALVE MAAN".
Wij vernemen uit de Leste bron, dat
de „Halve Maan", liet model van bet
schip, waarmee Hudson Nieuw Breu-
kelen heeft gesticht, itegen Maart a.s.
geïieel gereed 'a lands werf zal ver
laten.
Het schip wordt sJödan als deklast
aan boord van een der booten der
Holland-Amenka-lijn naai New-York
vervoerd.
Bij den mond van de Hudson wordt
het schip gestreken en bemand, waar
na het met volle zeilen de rivier zal
opvaren en dus een zeer plastiscn
beeld zaj geven van, do aankomst van
Hudson.
Wij vornemen, dat -ieze bijzondere
utteniüie van de Neder landsche regee
ring in Amerika bu'tengewoon op
prijs wordt gesteld.
L.Tel.")
ELECTRISCHE TRAM VLISSINGEN
—MIDDELBURG.
Het is nu zoo goed als zeker dat bin
nen betrekkelijk korten tijd ook de
provincie Zeeland haar electrische
tram zal krijgen. Reeds lang werd er
ovev gesproken dat hei gewemscht was
dat oi een betere verbinding tusschen
de twee voornaamste plaatsen van
Zeeland zou tot stand komen, totdat
nu ruim 3 jaar geleden twoe conces
sie-aanvragen werden gedaan voor
den ran leg en de exploitatie van een
electrische tram van Middelburg naar
Vlisslngen. Bij deze twee aanvragen
voegde zich later de stoomtram-maat
schappij VlissingenMiddelburg un
aan deze maatschappij is de concessie
thans feitelijk reeds verleend. Als al
les naar wensch meeloopt zal 1 Janu
ari ln het volgend jaar de slectixscbe
train ra exploitatie worden gebracht.
Thans rijdt stoomtram 19 maal
per dag in beide richtingen. De elec
trische zal het traject 46-maal per
dag eveneens ln beide richtingen, af
leggen.
VAN EEN FLESCH DIE EEN LAN
GE REIS MAAKTE.
Op den lOen Augustus van het vo
rig aar vierde de Wielrij dersvereeni-
ging „All Right" te Leiden een feest
op de uitspanning „De Vink". Men
ging er met feestboaten en versierde
boeiers heen en weer terug naar Lei
den. Vadi een tiet' hooiers werd toen
een ieege champagnefles oh ia bet Gal
gewater geworpen met het verzoek
aan den vinder om aan een opgege
ven adres te Leiden een prentkaart te
zenden. De flesch is, vermoedelijk
door de sluizen te Katwijk buiten
gaats geraakt en. as veel oaiu&W'eryin-
5>e*i aan hei ïioorsuae sfe&ai terecht
gekomen. Thans is ten minste een
schrijven van het Noorsche consulaat
aan het adres te Leiden ontvangen,
waarin wordt medegedeeld dat de
flesch op 9 Januari is gevonden te
Reiterjgstrand bij Hjorring. ïn de
prentkaart werd ook ontvangen.
DRANKBESTRIJDING.
Dr. K. H. Bouman, zenuwarts, te
Amsterdam, en de heer Th. W. v. d.
WoudJe, voorzitter der Nederl. On
der wij rerspropaganda-club, hebben,
zich verstaan om de leiding op zich
te nemen van een consultatie-bureau
voor alcoholisme, dat den lijders me
dische® raad en waarschuwing zal
kunnen geven en zoo mogelijk onder
een soort van patronaat of vriend
schappelijk toezicht zou plaatsen.
ADJUDANT VAN H. M. DE
KONINGIN.
Bij koninklijk besluit is de kapitein
ter zee F. E. baron Mulert, eervol
ontheven van de betrekking van ad
judant iin gewonen dienst van H. M.
de Koningin, en benoemd tot adju
dant in buitengewonen dienst van H.
M. de Koningin.
(St.-Ct.)
KAMERVERKIEZINGEN.
AppJngedam. Door de arbeiderspar
tij is de beer J. H. Schaper met 484
stemmen candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer, mi'. M. W. F. Treub.
verkreeg twee, de heer N. H. Brou
wer zes stemmen. Veertien stemmen
waren in blanco uitgebracht.
BEGRAFENISGEBRUIKEN.
Dezer dagen hield de heer F. A.
Hoefer, van Hatteni, een voordracht
voor het Oudheidkundig Genootschap
te Amsterdam oVer begrafen'Lsgebrui-
ken.
Uitvoerig ging de heer Hoefer de
gebruiken bij begrafenissen na, in
verschillende streken en tijden, en bij
erschillende standen in zwang, en
stond vodral stil bij kenmerkende
eigenaardigheden; die hier -an daar
voorkomen. Zoo 1s het sluiten va® de
luiken in veel streken gebruikelijk,
maar op verschillende plaatsen is ook
nog inheemsch het afzetten vau één
der luiken. Niet alleen aan het sterf
huis, maar ook bij de naaste buren,
en altijd wordt dat luik afgezet, dat
't dichtst bij het sterfhuis hs.
In Limburg worden voor het knie
van den doode rouwborden neergezet,
op het eene staat heden ik, morgen
gij op het andere een klok mot het
„één van deze zal uw doodsuur zijn";
op beide staan verder emblemen van
den dood afge-teekend.
Aan de doodskleeren wordt in som
mige 6treken veel zorg besteeder
waren tijden, dat op u* Vel uwe de
dooden o® het sierlijkst werden be-
pronkt. Een pest-epidemie in de 17de
eeuw maakte daaraan een einde. Er
ts ook „mode" geweest in de dood
kisten. Zijn die tegenwoordig van een
plat deksel" voorzien, vroeger hadden
ze een gegroefd deksel, schuin toe
loopend, van twee planken, daaraan
herinneren nog de losse groeven van
latten vervaardigd, die op do kist
worden geplaatst, vóór het lijkkleed
er over hoen wordt geslagen.
.De kleur van de kisten verschilde,
vooral vroeger, sterk naar plaatselijk
gebruik. In Amsterdam b.v. waren
zwarte kisten deftig, in Haarlem en
Leiden, moest het wit, glad hout
zijn.
Waar. in vorige eeuwen veel keuren
toeeai gemaakt zijn, dat was tegen het
overdadig klokluiden, en de meer dan
overdadige begrafenismaaltijden. De
oorsprong van die lijkmalen ls wel te
begrijpen. De me use hen kwamen van
ver en nuchter, want bij 'le begra
fenis werd steeds de mis bediend
daarna waren ze ir. de gelegenheid,
om veel -en goed te eten, voor hun
doen. Zóó ontstond het gebruik, dat
later door groote overdaad, bij toene
mende luxe, in vele standen tot mis
bruik werd.
Aardige bijzonderheden ye; lelde de
spreker aver Doornspijk an Markelo.
In Doornspijk komen van 40 tot 60
gezinnen, mannen, vrouwen en kin
deren ter begrafenis in Markelo wat
minder en zonder de kinderen, maar
daar beste d de gewoonte, om het
begrafenismaal te nuttigen in het
diepste stilzwijgen.
Allerlei bijzondere gebruiken voor
begrafenissen van jongelieden, van
kinderen, van vrouwen passeerden de
revue. Waar ook ten opzichte van het
vervoer der dooden naar hun laatste
rustplaats verandering moge geko
men zijn hetzelfde ie het nog ten
huldigen dage als voor eeuwen, in
Giel.hoorn, waar de lijkkist 'in een
'chult wordt gelegd, de vrouwen daar
omheen plaats nemen, en de mannen
het vaartuig van den kant af voort
duwen naar het kerkhof.
Toen kwamen de aansprekers aan
de beurt, waarbij spreker tal van
eigenaardigheden omtrent deze be-
grafenis-functioninarissen kon mede-
doelen.
'"e Nijmegen heetten ae vroege.- doo-
denroepers, omdat zij uit te roepen
hadden wie er dood was.Welke mach
tige personages zij soms waren, daar
voor werd herinnerd aan het aan-
sprekersoproer van 1696 te Amster
dam. In Friesland heeten zij leed-
aanzeggers leed beteekent hier graf-
m&&2.
GEEN HALVE-STUIVERSNOOD
MEER1
Men schrijft aan de Haagsche Ct.:
Naar aanleiding van de ingezonden
stukken in uw blad over gebrek aan
2^-contsstukken vow muntgasmeters,
heb ïk mij bij den gasmeterfabrikant
George Wilson vervoegd om Inlichtin
gen en vernam daar, dat door ge
noemde firma muntgasmeters worden
vervaardigd van de volgende stelsels:
to. meters ingericht voor -cents
tukken -m iegelijk voor dubbeltjes,
bii welke constructie men halve-stui-
vers of oubbeltjes, en ook beide door
elkaar, kan gebruiken;
2e. meters ingericht voor halve-stui-
vers en te-gelijk voor nikkelen stui
vers, mede afzonderlijk of beide door
elkaar te gebruiken, of wel alléén
voor ÜJ^cttnlsstukkeu ei voor nikkelen
stuivers te bezigen;
3e. meters alleen voor halve stui
vers, stuivers, dubbeltjes of kwartjes.
Voor de verschillende geldstukken
zijn afzonderlijke sleuven aange
bracht, met duidelijke gebruiksaan-
wijzingeiCu
De bestaande muntmeter is naar die
stelsels gemakkelijk te wijzigen.
Rechtszaken
MOORD.
Wegens moord, subsidiair mishan-
dwUng den dood ten gevolge hebbende,
had zioh voor de Haagsclie Rechtbank
te verantwoorden A. J. Reurings, 27
iaar oud, werkman, beklaagd op 16
November 1908 te Vrijenban C. H. de
K. opzettelijk van het leven te hebben
beroofd door hem met een mes een
steek ln de Kraker borat toe te brengen,
welke volgens de deskundigen, drs.
B. en H. uit Leiden, met de schou
wing belast den dood tengevolge heeft
gehad. Volgens beide deskundigen is
de doodelïjke steek net slachtoffer
had ook andere wonden met groote
kracht toegebracht cn moet het onge
veer 15 c.M. lange mes geheel in het
lichaam gedrongen zijn.
Uit het verhoor van beklaagde bleek
dat hij met De K. op de flesschen-
fabriek te Vrijenban werkte en nogal
eens oneenighe^d met deze had, waar
bij De K. hem wel eens gedreigd had.
Met het doel De K. door zijn dta
steken, wanneer hij hem weer plaag
de en dreigde, had hij te Delft een
mes gekocht. Op 16 November zag be
klaagde zijn plaaggeest m de stokerij
zitten, ging naar hem toe en zeide
„jij dreigt, maar ik dreig niet", en
stak hem het geopende mes in de
borst, waarop De K. achterover vieL
Beklaagde verklaarde door vrees en
angst gedreven gehandeld te hebben.
Bovendien had hij een gooien borrel
gedronken anders /ou het zeker niet
gebeurd zijn. De bedoeling of het
plan De K. dood te steken, had nooit
bij hem, beklaagde, bestaan wel om
letsel toe te brengen. Op den dag van
den moord had hij geen ruzie met De
K. gehad. Zonder een'ge rechtstreek-
8che aanleiding was hij toen op hem
toe gel oo pen en had m den blmde weg
gestoken, waarvan hij nu zeer veel
spijt had.
Geëtiischt werd, wegens moord, de
veroordeeling van beklaagde tot veer
tien jaren gevangen'ssiraf.
COMMISSARIS DER KONINGIN
IN GELDERLAND.
Men meldt uit 's-Gravenhage aan
de Tel.:
Jhr. S. van Citters en jhr. mr. H.
VV. van Asch van VVijck, beiden lid
van de Tweede Kamer, zijn op dit
o ogenblik de ernstigste oandidaten
voor de vacature, ontstaan door het
overlijden van baron Mollerus van.
Westkerke.
Uit de Arbeiderswereld
GROEPSVERTEGENWOORDIGING
VOOR RIJKS-WERKLIEDEN.
Naar wij vernemen hebbed nu ook
de groepsverbegenwoordigers der mi
litaire bakkerij hun ontslag inge
diend. In alle plaatsen waar afdeelin-
gen bestaan van den Alg. Ned. Rijks-
werkliedenbond, is nu de groepsver-
tegenwoordiging buiten werk'ng ge
steld. Verschillende uitgeschreven
verkiezingen zijn mislukt, zoo bijv.
aan de magazijnen aan de Hembrug,
waai- bij de verkiezing voor een
plaatsvervangend lid, de heer Van
Halderen, met één stem gekozen werd.
Naar aanleiding hiervan raadt hetH.
B. de betrokken werklieden aan, het
Hoofd der Magazijnen aan de Hem
brug te verzoeken geen acht to wil
len slaan op eventueele wenschen
door bemiddeling van den heer Van
Halderen onder zijn aandacht ge
bracht, daar zij dien heer niet als hun
vertegenwoordiger erkennen. De ver
kiezing aan de fabriek van draagbare
wapenen had tot resultaat, dat bijna
alle briefjes blanco werden ingele
verd en de enkele werklieden die nog
een stem verkregen, voor hunne be
noeming bedankten.
Het H. B. raadt aan bij volgende
verkiezingen niet te stemmen, of de
briefjes oningevuld in te leveren.
(Hbld.)
Kerk en Schoo!
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met gunstig gevolg is
afgelegd het theoretisch ge nee skua.
dig examen door den heer H. P. Kor-
tebos het doctoraal examen in de ge
neeskunde door de heeren F. H. Lee-
rink en P. Dlllewijn.
Leiden. Geslaagd voor het doctoraal
examen letteren van den Indischen
Archipel de heer J. Rink es.
Utrecht. Prop. Geneesk. Mej. L. van'
Hoorn en P. J. Stigter.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL.
Geslaagd voor candidaat scheikun
dig ingenieurmej. W. S. J. llckea
en de heeren W. Bal, J. C. Bast, A.
J. van Braam Houckgeest, W. J. M.
DeurV'urst, A. de Graaff, R. T. Heu-
kers, W. F. Meqboom, W. Meyeringh,
L. G. Langguth Steuerwald.
Letteren en Kunst
LOUIS BOUWMEESTER.
Louis Bouwmeester gaat opnieuw
zijn geluk in Indié beproeven. De
darde reis. „Hier is 't niet alles zei-
de hij ons en wij moeten dit helaas
beamen.
Of 't in Indië „allee" is met de
kunst W ij weten beter. Maar de
kunst vindt er brood en dat is vrij-
wat.
Naders valt over de plannen nog
niet mede te deelen. 't Zal wel Juni of
Julu worden vóór het gezelschap kan
zijn samengesteld en tot vertrek ge
reed gebracht.
(„Hbld.")
In den toestand van Jen heer Brond-
geest valt eenige verbstering te be
speuren Tot een tweede operatie is
men nog niet overgegaan.
Sport en Wedstrijden
SPORTWEEK TE FRANKFORT
A. M.
Te Frankfort a/M. worden voorbe
reidende maatregelen getroffen om in
Juni van dit jaar een groote sport
week te arrangeeren. Harddraverijen,
polo, gymnastiek en wielrijden, zul
len op "het programma voorkomen.
JAAP EDEN'S WERELDRECORD
GESLAGEN I
Op de Parijsche winterhaan is da
Fronschman Schwa'n er Zondagmid
dag in geslaagd, am bet K.M. wereld
record, dat sinds 1897 uo naam van
Jaap Eden stond, met 1 min. 16 3/5
©ec., met 2/5 sec. te verminderen.
Schwab .die dus de K. M. standing
start reed in 1 min. 161/5 sec., werd
luide toegejuicht, en aiom gelukge-
wenacht met dit schitterend resultaat.
Da 60 K.M. wedstrijd met motor-
fangntaking was voor Nat Butler, ln
7 min. 80 &ec., Sérés was tweede mot
een halve ronde achter, Paren* dertig
1 ronde achter.
