NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. AGENDA Uit de Omstreken Binnenland 26a Jaargaog. No. 7889 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon* en Feestdagen. MAANDAG 16 MAABT 1909 ABONNEMENTEN PöR DRIB WAANDBNl 1.23 Voor Haarlem Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd !s (kom der gemeente)1.30 Franco per post door Nederland 1.65 Afzonderlijke nummers0.02 H Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 H de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Loarens Coster. Directeur i. 0. PEE3E3G0HL AD VERTENTIÈNi Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts, Bulten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels elke regel meer ƒ0. fö Reclames 30 Cent per regel. Bij Abonnement aanzienlijk rabat Advertentfén van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant Redactie en Administratiet Groote Houtstraat 65. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij! Zulder Bulfeuspaarne 6. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem !n dit blad Is uitsluitend gemachtigd het Alge.neen Binnen- en Buitenlandsch Adverlentie-Bure3u D. Y. ALTA, Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon Interc. 6229. *5S=SSmfi»Sr® DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. DINSDAG 16 MAART. Gr. Kerk: Orgelbespeling, 12 uur. Schouwburg: N. V. De Ned, Opera Operette v/h. Rembr. Theater: Tos- ca, 8 uur. De Kroon,, Silvia Silomhra, 8 uur. Soc. Vereeniging: Ned. Herv. Zang koor „Harpe Davids", Weldadighedds- Uitvoerimg, 8 uur. Brongebouw: Openbare vergadering bestrijding Nieuw-Malthusianisme, 8 uur. Stadsnieuws Haarlerasciie Hypotheekbank Iii de aandeelhoudersvergadering van da Haarlemsche Hypotheekbank werd verslag gedaan over het 18de boekjaar. Daaruit klinkt een opgewekter itoon, dan In de jongste verslagen kon doen gehoord worden, merkt de di rectie op. Dr scherpe crisis, die het hypo theekbankbedrijf iu de laatste jaren heeft doorgemaakt, is thans zoo goed als geëindigd slechts hier en daar deen de naweeën zich nog gevoelen. De beleggingsmarkt is weer ruim van geldmiddelen voorzien. De vraag naar onroerende goederen neemt weer toe en betere prijzen zijn, zoo wel bij onderhandschen verkoop als bii publieke veiling, te bedingen. Met de daling der prolongatie-rente rees de vraag naar 4 pets. fondsen hun koersen kwamen belangrijk op en de pandbrieven van meerdere banken, waaronder ook die van de Haarlemsche Hypotheekbank, kwa men weder tot pari. Bij de stijging der pandbrief koer sen daalde de rentestand aard voor de hypotheken. Toch bleef het gedu rende het gébeele jaar mogelijk, om eene voor het bedrijf ruim loonende hypotheekrente te bedingen. Het aanbod van pandbrieven ter tnkoop overtrof niet dat van andere jaren, zoodat van de uit periodieke en buitengewone aflossingen inko mende gelden, slechts een gedeelte voor den inkoop behoefde te worden gebruikt, terwijl het overige onder gunstige voorwaarden kon worden u'tgezet t De omzet in het bedrijf bedroeg, zoowel wat betreft dö uitgezette hy potheken, als de geplaatste pandbrie ven, ruim het dubbele van het vorige boekjaar. Moest over 1906 en 1907 een teruggang in de uitstaande totaal bedragen geconstateerd worden, over 1908 vond zoodanige vooruitgang plaats, dat do teruggang over 1906 en 1907 werd ingehaald, en de totaal cijfers 'die van 1905 niet onbelangrijk overtreffen, zoodat thans gesloten wordt met eindcijfers, hooger dan eendg jaar te'voren. Nu de omstandigheden, waaronder onze Bank dit jaar heeft kunnen werken, zoo veel beier waren, zijn de resultaten van het bedrijf belangrijk gunstiger dan die der vorige jaren. Na de dotatie aan het Reservefonds, dat hiermede zal zijn volgestort, de stichting van een extra reservefonds en na de noodlg geachte afschrijvin gen, laat de winst van het boekjaar 1908 toe een dividend uit te keer en van 15 pet. Op een zoo gunstige uitkomst, zoo kort na jaren van scherpe crisis, had de directie niet kunnen rekenen. De Bank telde op 31 December 382 aandeelhouders, samen met 1500 aan deden, waarvan 11 volgestort. Zij werden verhandeld tegen koersen van 155 tot 175 pet. Einde 1907 stond aan hypotheken uit f 11.927.104,38. In 1908 werden in totaal hypotheken gesloten ten be drage van 2.042.490. (f 1.942.190 aan hypotheken betref fende aanvragen in 1908 9200 be treffende aanvragen in behandeling genomen in 1907 en 91.100 van de toewijzingen in 1907 reeds aangeno men of toen nog vn beraad). Sedert de oprichting der Bank is aan hypotheek-leeningen afgesloten een bedrag van 28.005.630. Iu 1908 werd afgelost 1.403.823,71. Einde 1908 stond nog uit een bedrag van 12.565.770.67, hetgeen over 1908 eene vermeerdering geeft van 638.666.29, tegen eene vermindering iu 1907 met 288.123.10. Om de risico's der Bank te verdoe len e.n te beperken, wordt er voor ge zorgd, dat het gemiddeld bedrag der loeningen niet te hoog wordt, maar ook niet zoo laag, dat liet bedrijf door te groote kosten van administra tie weinig loonend wordt. De leenin- gen worden zooveel mogelijk gesloten over alle provincies om onafhanke lijk te blijven van de welvaart van enkele gedeelten dee lands. Dat Hol land, met de drie grootste steden. steeds het leeuwendeel zal behouden, spruH voort uit het feit, dat daar ook peroents-gewijze verreweg het groot- sto aantal hypotheken wordt geslo ten en vraag en aanbod van onroe rende goederen daar het grootst is. Voor 5/6 staan de door de Bank uitgezette gelden uit in leuningen met periodieke aflossingen. Dit vermin dert niet alleen het risico der Bank, maar verstrekt haar ook een belang rijk bedrijfskapitaal, onafhankelijk van den verkoop van pandbrieven. Mede in het belang der zekerheid voor de uitstaande gelden wordt er voor gezorgd, dat naast de leeiwingen op gebouwde perceelen, ook een be langrijk bedrag wordt uitgezet op landelijk onderpand. De in 1906 aangevangen, in 1907 nog sterker geworden daling van de koersen der 4 pets. pandbrieven kwam iu 1908 niet alleen tot staan, maar de geheel gewijzigde toestand van de geldmarkt gaf vooral in de tweede helft van 1908 een zeer belangrijke koersverbetering van de stukken der Bank Ook thans deed zich het verschijn sel voor, dat bij opgaande koersen de pandbriefafzet steeds toenam, terwijl het aanbod van stukken niet het be drag overtrof, dat men bij een uit staand totaal van ruim i2 millioen gulden als vlottend mag verwachten. De ingekochte 4 pets. pandbrieven vonden gemakkelijk herplaatsing, terwijl daarnevens tot uitgifte van een ruim bedrag nieuwe stukken van dit reDte-type moest worden overge gaan Uitloting van pandbrieven vond dit jaar, evenmin als In vorige jaren plaats De vernietiging van buiten omloop gestelde en geamortiseerde pandbrie ven geschiedde, blijkens daarvan op gemaakte en door den Raad van Toe zicht en directie geteekende proces sen-verbaal, ten o-verstaau van den vollen Raad van Toezicht en van de directie, door onmiddellijke ver scheuring en verbranding. Op 31 December 1908 waren in om loop i pets. pandbrieven f 10.199.700. 31/2 pets. pandbrieven 2.254.950. Totaal 12.454.650. Op 31 December 1907 stonden ui<t 4 pets pandbrieven f 9.593.500. 3 1/2 pets. pandbrieven 2.319.000 totaal 11.912.500, gevende over 1908 een vermeerdering met 542.150, te genover eene vermindering met 208.650 in 1907. Ingekocht werden 504.900 4 pets. pandbrieven en 63.850 31/2 pets. pandbrieven, waarvan de 4 pet. pand brieven, welke voor de circulatie min der geschikt waren geworden, met de stukken van 31/2 pet. werden ge amortiseerd en vernietigd. Vernietigd werden 33.600 4 pets. pandbrieven, 64.450 3 1/2 pets. pand brieven. Het gemiddelde rente-percentage van de op 31 December 1908 uitstaan de pandbrieven is 3.909 pet., tegen 3.903 pet. op 31 December 1907. De gemiddelde koers, waarvoor in 19o8 de 4 pets. pandbrieven konden worden geplaatst, wus 97.82 pCt., te gen 96.09 pet. in 1907. Pandbrieven rentende 3 1/2 pet. werden niet uitge geven. De pandbrieven staan uit tot een bedrag van 12.454.650. De bruto winst bedroeg ƒ84.901.63. Voorgesteld werd o.a. van de netto winst aan de reserve toe te voegen 9.826.50, zijnde 20 pet. van de ge maakte winst, en daarvan 3.028.43, het bedrag, waarmede alsdan het maximum dézer reserve 150.000) zai worden overschreden, over te boeken als eerste storting op een te stichten extr;i -reservefond s om aan de houders van volgestorte aandeelen uit te keeren 4 pet. over het onverplicht door hen gestorte be drag om op ingekochte onderpanden een afschrijving te doen van f 5.359.19 om over 1908 een dividend uit te keeren van vijftien percent. „WOESTDUIN" OP ZONDAGEN GESLOTEN. Wij lezen nog in De Tel. Dat het plotseling besluit van B. en W. te Bloemen da al, om de maat schappij Woestduin geen vergunning meer te geven om op Zon- en feest dagen courses te Woestduin te hou den zeer nadeel ige ge volven voor vele nijvere en werkzame menschen na zich zou sleep en, hebben wij voor speld, zegt de „Ned. Sport", en wordt helaas, maar al te spoedig bewaar heid. Blijkens een advertentie in dat blad toch wordt de Velpsche stal, de grootste in ons land opgelost en wor den al de paarden ten verkoop aange boden. Ook de welbekende stoeterij Vogelenzang, onder de gemeente Bloomendaal gelegen, wondt, blijkens genoemde advertentie opgeheven, daar al de veulenmerrlën en de dek hengst „PaAavino" ten verkoop wor den aangeboden. Ook de welbekende atol van baron Creutz zai jreliauideerd worden en zijn de paarden Crainquebüle, Cer- tus, Le Chevrier, Handsome II en The Dasher reeds naar België ver zonden. Het behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat tal van personen aan de ze stallen en stoeterij verbonden, plotseling buiten betrekking raken, wat men niet te licht mag opvatten, terwijl vele leveranciers van fourages en andere benoodigdheden, alsmede de spoorwegmaatschappijen, wegens het gemis aan vervoer van reizigers en paarden, mede groote schade zul len ondervinden. Het is zeer zeker gemakkelijk voor B. en W. te zeggen wij nemen alle gevolgen voor onze rekening, maar meenen zij daar ook mee de f inanciee- le gevolgen B. en W. kunnen zeer gemakkelijk zeggen „geen courses op Zondag te Woestduin" met de wetenschap, dat daardoor een kostbare onderneming ten gronde gaat, maar zullen dsn B. en W. de verantwoordelijkheid kun nen dragen, om arbeid te verschaffen aan hen, die daardoor broodeloos worden Een ,,in de hippische sportwereld algemeen geacht persoon" maakt o. a. in de Tel. de opmerking, dat de di recteur van Woestduin in zijn re quest aan den Bloemendaalschen ge meenteraad heeft verklaard, het wed den voor de Inwoners van Bloemen- daal, speciaal voor den kleinen man, te zullen beletten. De reden waarom B. en W. tot sluiting van Woestduin op Zondag, op 18 Februari besloten, bestond dus niet meer op 11 Maart", voegt de In de hippische sportwereld algemeen geachte persoon daaraan toe. Deze slotsom schijnt ons niet juist. Wij twijfelen geen oogenblik aan de goede bedoelingen van den directeur van Woestduin, maar meenen, dat hij het wedden door den kleinen man niet zou hebben kunnen beletten. Welke maatregelen hij ook nemen mocht, het eigenaardig vernuft, dat door dé speelzucht wordt opgewekt, zou die wel hebben weten te ontdui ken. Inderdaad schijnt tegen die speelzucht wegneming van de gele genheid ons het eenige middel. In het officieel orgaan van de Ne- derlandsche Harddraverij- en Ren- vereeniging lezen we, dat de uitge schreven meetings op de Zondagen.4, 1 en 25 April zijn geannuleerd. DE SNEEUW-ELLENDE. Den heelen Zondag een dwarrel- draaiende vlokkenregem Heel on schuldig vallen de donswitjes, als kleine blanke sterretjesheel zacht omhullen ze de wereld met een war mem sneeuwman tel. Prachtig om te zien, wanneer men bij de gezellig- knappendo kachel zit, waarachter de poes 11 git te droomen en te spinnen „Bijzonder mooi" I onderwijl lang zaam-behaaglijk in een damp-kringe- lend kopje thee roerend „ja, en 't houdt maar niet op, he?.... Een paar oogenblikjes pauze. Onder tusschen wordt met heeJe kleine slokjes de geurige thee gedronkenpoes krijgt het laatste restje van 't zandkoekje. Daar belt de melkboer. Sientje doet de voordeur op een kiertje or>en, geeft gauw de melkkan, laat alleen haar rechterarm zien en gooit als ze de melk heeft, zoo gauw ze kan de deur weer dicht. Het „hondenweer" I van den armen doornatten man wordt hoogstens nog even met een „nou 11' beantwoord, dan weer gauw naar de gezellig-brandende lamp, die even hoorbaar droomsuist, slaperig maakt en alle sneeuwgedachtem dcet verge ten Onderwijl is de arme looper verder gesjouwd, door de donkere gla« straten, nu en dan haast vallend, met z'n stram-roode vingers stijf het hand vatvan z'n kar omvattend. Het akelig- koude sneeuwwater druipt tusschen z'n klee-ron en in z'n halshij let er maar niet meer op, werktuigelijk door die zware smeltplassen bagge rend, te moe om nog moeite te doen ze te ontwijken. Z'n kleeren plakken en kleven, zwaar-nat neerhangend, aan z'n afgetobde lichaam. Als hij eindelijk thuis is gaat hij dadelijk naar béd, afgewerkt en dood-op om misschien den anderen morgen weer om vijf uur z'n kar voort te duwen door moddor-straten en slijk-stegen. De buitengewone sneeuwval is in één woord verschrikkelijk voor onze brood-, melk- en andere roudbren- gers. Het is voor de arme menschen haast niet om door te komen. En toch moeten ze.... de maatschappij, die al tijd behoeften heeft, vraagt het... Enkele taiephoondraden zijn door den zwanen sneeuwval gebroken, die men echter druk bezig is te herstel len. Storing in den geregelden dienst der vervoermiddelen kwam i voor* Opstootje en vechtpartij. Zondagavond te half twaalf had op het Begijnehof een opstootje plaats, veroorzaakt door aldaar wonende vrouwen, die In beschonken toestand verkeerden en onderling handgemeen waren. Een dezer maakte het zoo bont, dat de politie, die inmiddels was gewaar schuwd, genoodzaakt was haar naar het politiebureau over te brengen, hetgeen echter onder hevig verzet en uitschelden der agenten plaats had. Hedenmorgen tem 8 uur was zij nog niet geheel ontnuchterd en vertoefde nog in de cel aan het politiebureau. Er wordt tegen haar proces-verbaal opgemaakt. Militaire Zaken. Bij Koninklijk besluit is bepaald, dat leden van weerbaarheidskorpsem die gerechtigd zijn tot het dragen van uiuformkleeding, deze kleeding te gen dan kostenden prijs kunnen ont vangen uit de militaire kleedingma- gazijnen. De verstrekking zal geschieden op aanvrage van liet bestuur van het be trokken korps aan de administratie van liet garnizoeus-kteedingmagazijn ter plaatse waar Infanterie of ves tingartillerie garnizoen houdt. I. tghalfonds. De gymnastiekuitvoerlng ten voor- deele van het tighalfonds en de kin- dervacantiekoloinies heeft een batig saldc opgeleverd van 351.02. VERGUNNING DRANKWET. Door H. C. van Gasteren, echtge- noote van H. Jansen, is aan B. en W. gevraagd om vergunning (inge volge art. 55, le lid lett. a dier wet), tot het. verkoopen van sterken drank >n bet klein voor gebruik ter plaatse vqji verkoop en elders dan ter plaats se van verkoop In het perceel aan de Meesterlottelaan no. 34. VERLOF DRANKWET. Door S. van HoutaD is aan B. en Wgevraagd om verlof (ingevolge art. 34 dier wet) tot het verkoopen uitsluitend van alcoholvrijen drank voor gebruik ter plaatse van ver koop in de gelagkamer en het tooneel van het perceel aan de Nassaustraat No. 22. (Zie vervolg Stadsnieuws onder de laatste berichten). HEEMSTEDE. S n eeuwruiming. De gemeeaitereiniglng nam 70 werk- loozen in dienst voor die sueeuwrui- ring. SCHOTEN. V ergadering. Dezer dagen zal Dr. Barnouw uit Amsterdam zijn aangekondigde spreek beurt komen vervullen over het Witte Kruis. Ongeluk. Zaterdagmiddag kwamen een paar kleine jongens, vertellen aan juffrouw Smit, die toevallig voor haar winkel deur stond, dat hun kameraadje ver dronken was in een sloot achter de vuilnisbelt. De verschrikte vrouw vroeg nog haastig eenige inlichtingen en waar schuwde haar man, die dadelijk met een haak naar de aangewezen plaats ging. Weidra vond hij den drenkeling, die met één handje boven het ijs lag. Na hem er uitgehaald te hebben, bracht hij den jongen dadelijk naar zijn woning en verpleegde hem daar liefderijk. Inmiddels was de politie versche nen en Dr. Wolterson gewaarschuwd. Nadat deze een uur lang den dren keling behandeld had, kwam het be wustzijn terug en kon Dr. Wolterson constateeren, dat het gevaar gewe ken was. Het bleek nu het 4jarig zoontje te zijn van D. uit de Cronjéstraat. Zeer zeker heeft het echtpaar Smit aldus een jeugdig rnenschenleven helpen be houden. SPAARNDAM. Bond van Staatspensionneerlng af deeling Spaarndam. Daartoe uitgenoodigd door het be stuur van onze afdeeling, hield Za terdagavond de heer L. den Broeder van Amsterdam -In café Telescoop een lezing met het onderwerp „Op weg naar Staatspensioen". Te ongeveer 8 uur opende de voor zitter, de heer Roza de vergadering, d>e slechts matig was bezocht. Spreker schetste in een zeer duide lijke rede, hoe nood-g liet is, dat er eene wettelijke regeling wordt vast gesteld, hetzij dan met of zonder premiebetaling, opdat het spook „oud en arm" uit Nederland veixlwijne. Volgens spreker is de financieele toestand van Nederland in vergelij king met andere landen niet zóó slecht gesteld, of een pensioenrege ling voor ouden van dagen is wèl in te richten. Reeds is men ons in an dere landen vooruit. Te ongeveer 10 uur besloot spreker zijne rede, onder applaus der verga dering Ds voorzitter dankte hem, mede namens de vergadering, voor zijne leerzame rede en wekte de aanwezi gen op, om lid te worden van onze afdeeling van den hond. HAARLEMMERMEER. Op de heden gehouden algemeene vergadering van aandeelhouders der Hollandsche Electrische Spoorweg- Maatschappij werd de directie ge machtigd tot het aangaan eener over eenkomst met den Staat betreffende de Haarlemmermeer lijnen. De lieer F. H. van Wichen, die aan de beurt van aftreding was, werd als commissaris herkozen, terwijl in de plaats van wijlen den heer R. van Hasselt als Commissaris werd be noemd de Heer Jhr. Mr. W. F. van der Wijck. De verkoop van meer dan 100 „kerk- eu schoolschapan" bracht ruim f 2000 op, of gemiddeld 18.58 per stuk. Voor den bouw een er dubbele ar beiderswoning op den ringdijk bij Halfweg was de hoogste der inschrij vingen 2425 de laagste, zijnde van H. Kruikemeijer, alhier, 2089voor den bouw eener landbouw schuur met stalling aan den IJ weg was de m»n- ste der 3 inschrijvingen die van J. Koene, te Halfweg, voor 1400, tegen f 1675 als hoogste inschrijving. VELSEN. De omstandigheid dat de adjunct commies ter secretarie te Velsem J. Kostelijk in t bezit van heit diploma van candid aat-gemeente-aecretaris uitgereikt door de Ned, Vereeniging voor Gemeentebelangen, thans ook heeft behaald de acte van bekwaam heid van leeraar Staatsinrichting, M. O., beeft B. en W. doen overwegen, dat het in 't belang der gemeente is om bekwame goede werkkrachten zoo veel mogelijk aan haar te verbinden, en zulks te meer waar het zielental thans reeds ongeveer 18000 telt en de gemeente telkens weer voor nieuwe en belangrijke vraagstukken en zaken komt te staan. Daarom stellen zij den Raad voor le besluiten: voor het bezit van liet diploma van candidaat gemeente-secretaris toe te kennen een jaarlijksche bel oorring van f 50 aan de ambtenaren ter se cretarie tot en met de rangen van adjunct-commies; voor het bezit van de acte van leer aar in de Staatsinrichting middelbaar onderwijs een jaarlijksche belooning van 100 aan alle ambtenaren ter cretarie. 6CIIOOLBOUW. De voortdurende en snelle toeneming van de bevolking van Velsen doet durig nieuwe behoeften ontstaan vooral ook aan schoolruimte. Aanvankelijk meende men in deze behoefte te kunnen voorzien door ver bouw van de scholen A en B, te IJ- muiden en D te Velseroord. Bij nader onderzoek is evenwel ge bleken dat verbouw van het gebouw waarin de scholen. A en B. gevestigd zijn, niet doeltreffend zou zijn. Derhalve werd besloten tot de stich ting van een nieuwe school te LJ- muiden, eai verbouw van d* scholen A, B en D. 24 Juli werd een adres aan de Ko ningin gezonden om toekenning eener buitengewone Rijkssubsidie voor bouw en verbouw van de scholen. Gedeputeerde £taten vroegen daar op nadere LnLichtingen, welke zijn verstrekt en verzochten later namens de Regeering om toezending van plan nen en teekeningen. Deze plannen, teekeningen, bestek ken en begrootingen van kosten zijn thans gereed. B. en W. stellen den Raad nu voor deze plannen vast te stellen, waarna de inzending zal kunnen volgen. ZANDVOORT. De verbouwing, benevens het 3-Ja- rig onderhoud van het Post- en Tele graafkantoor alhier Is opgedragen aan de beeren F. Zwaan en O. Schrik- kema. Zaterdagavond gaf de Rederijkers kamer Sandevoerde in de concertzaal van café Zomerlust een goed geslaag- uitvoering. Er werden 3 stukjes opgevoerd, die alten zeer goed werden gespeeld en waarvan het laatste voor al, zeer de lachlust der vele aanwezi gen opwekte, n.l. „Pakketten voor dames". Na afloop dankte de heer J. Beeckman, burgemeester alhier, de spelers voor den aangenomen avond en riep den dames van der Mije Mi Wijsman, die wegens aanstaand hu welijk de vereeniging gaan verlaten, een hartelijk vaarwel toe. Een geani meerd bal besloot den avond. 20 menschen verdronken. Men seint uit den Hoek van Hollaad aan de Courant: Zaterdagavond vertrok het s.s. „Mascot", van Rotterdam naar West Hartlepool, 12 mijl ten westen van het vuurschip „Maas", kwam dit schip in aanvaring met de Duitse he bark „Margaretha". Onmiddellijk zonk de bark. 20 opvarenden, waar onder de vrouw en het kind van den kapitein, kwamen hierbij om. De be manning van de „Mascot" slaagde er nog in de overige zes te redden. Zon dagmiddag werden deze geredden met de „Mascot" naar Rotterdam ge bracht. CONSTITUEERENDE VERGADE RING VAN DE MARXISTISCHE PARTIJ. In het gebouw „Handwerkers Vrien denkring" te Amsterdam, had Zondag de druk-bezochte coustitueerende ver gadering plaats van de nieuwe Marx istische partij in Nederland. De vergadering stond onder voor zitterschap van den lieer D. J. Wijn koop, die als voorzitter van de voor- loopige commissie, een kort openings woord wenschte te houden. Na het welkom, gaf de heer Wijn koop een uiteenzetting van de scheu ring Vervolgens legde spreker de verkla ring af, uit naam van de commissie en zeker mede uit naam van de aan wezigen, dat eigenlijk niemand de scheiding gewild heeft, en dat zelfs nu no-g, na al hetgeen zich afgespeeld heeft, ter wille van de eenheid en in het belang van de algemeene zaak, een samengaan gunstig beoordeeld zou worden, met eerbiediging even wel van het Marxistische standpunt. Langdurige bijval volgde op deze woorden. Verder deed spreker enkele mede- deelingen: De partij bestaat thans, voor zoover de afdeelingen betreft, uit 400 leden, benevens een 50-tal ver spreide leden, die zich nog niet kun nen vereenigen, terwijl zeker nog toe treding van meerderen te verwachten' is. Van de afdeelingen bezit Amster dam 160 leden, Rotterdam 65, 's-Gra- venhage 45, Utrecht 25, Bussum 15, Delft 7, Zwolle 13, Wester-Emden 10 en Leiden 56. In Weesp en Enschedé zijn afdee lingen in wording. Verder zal het nog; mogelijk zijn, afdeelingen op te richten te Haarlem, Vlissingen, Leeuwarden en Gronin gen. Hierop werd het woord gegeven aan dr. Gorter, ter inleiding van het be ginselprogram. Na de inleiding werd aangenomen de volgende leiddraad, voor de te be noemen Commissie voor het Strijd- program, aangevende verschillende punten, waarvan de formuleering en uitwerking door haar zal geschieden. Algemeen, gelijk, enkelvoudig en rechtstreeksch kies -en stemrecht voor mannen en vrouwen, die hun 20e jaar bereikt hebben, met geheime stem ming. Democratiseering van alle staatsin stellingen (afschaffing Eerste Kamer, volksreferendum, evenredige verte genwoordiging, repuhlikelnsche re geringsvorm). Bestrijding van alle maatregelen en wettelijke voorschriften, die de arbei dersklasse zouden belemmeren In

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1909 | | pagina 1