HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLADv
In stormachtige Tijden.
Onze Lachhoek
Binnenland
FEUILLETON
DONDERDAG t APRIL 1909
OM ONS HEEN
No. 807.
Dure lappen op een oude Jas
Toen bij de regeling van ons mid
delbaar onderwijs besloten werd om
het oude gebouw vam de Hoogere
'Burgersehool tn de Jacobijnestraat
te bestemmen voor den nieuw te
stichten 3-jarigen cursus en den twee-
Jarigen handelscursus, heb ik een
oogenblik gedacht aan de wisseling
der dingen op dit ondermaansche in
korten ti'd. Nog maar een jaar van te
Voren was een nieuw en kostbaar ge
bouw voor de H. B. S. met 5-jarigen
cursus gezet, omdat liet oude in het
geheel niet meer bruikbaar wps. Zoo
vijandig was destijds de stemming
aan de lokalen in de jacobijnestraat,
'dat men er liefst geen enkelen leer
ling 'in had willen achterlaten.
Dit was helaas niet mogelijk. Meer
'dan honderd leerlingen konden in
het prachtige, nieuwe gebouw geen
oiiaerkomon vinden en bij de keus
van de beklogenswaardigen, die in
het oude huis moesten achterblijven,
beging men bovendien nog de fout,
'om daarin de derde klasse C. te la
ten, gevormd door jongelui, die eind-
or derwijs ontvangen en dus in de
gunstigst mogelijke omstandigheden
moesten verkeeren, terwijl bijvoor-
beeld in werkelijkheid het onderwijs
in dc natuurkunde door de afwezig-
hsi l van hulpmiddelen, er nagenoeg
niet gegeven kan worden.
Maar dit in "t voorbijgaan. De
hoofdzaak is, dat toen men eenmaal
da oude school weer half bevolkt
ba l opeens de lokalen zoo slecht niet
meer schenen, zooals wij allen wel
eens blij verrast zijn over het uitzien
van een oude jas, die we in lang niet
gedragen hebben, hoewel een paar
dagen later alle vlekken en kreuken
ons weer in 't oog gevallen zijn.
Vandaar, dat ik glimlachte, toen
do afgekeurde kavalje in de Jacobij
nestraat werd bestemd voor de groot-
sciie taak, om zoowel den nieuwen
8-jarigen cursus, als den handels
cursus en zelfs de Burgeravondschool
te huisvesten. Weliswaav het werd
er dadelijk bij gezegd met eene
verbouwing. En dat destijds' de huis-
vesting-quaostie niet of bijna niet be
sproken is, lag natuurlijk alleen aan
de omstandigheid, dat de wijze van
verbouwing nog niet bekend was.
Misschien voor een gedeelte ook wel
hieraan, dat in de plannen tot reor
ganisatie het anderwijs als van zelf
mee- dan het gebouw de aandacht
s,ok.
Anders had men. wellicht al dade
lijk de aandacht gevestigd op de om
standigheid, dat de standplaats van
de school in de Jacobijnestraat niet
gelukkig is. Ze raakte in den loop
van de jaren omringd door andere
scholen, een vlak naast haar en twee
andere in de Stoofsteeg, die uit den
aard van de zaak gelijke iedere school
haar geluiden voortbrengen. Nie
mand die zoekt naar de grootst mo
gelijke stilte en rust bij het onder
wijs, zal dan ook een school naast
een. andere school gaan bouwen.
Vooral niet in een straat, waar, naar
mij verzekerd is, op sommige uren
van den dag een hinderlijk gerij kan
wezen.
Evenwel, de gemeente is niet rijk.
liet is dus te begrijpen, dat het dage-
lijksch bestuur, begeerig naar zuinig
heid, het oude gebouw zoo productief
mogelijk wenschte te maken en zich
er in schikte om door verbouwing
nieuwe lappen te zetten op een oude
jas. Maar zal, zoo mogen we dan toch
ook vragen, deze jas aan al de nieu
we bewoners gelijkelijk passen Is
het inderdaad den gemeentelijken
bouwmeester gelukt, van een uitge
woond gebouw, indertijd saamgelapt
uit een school en een woonhuis, een
ware hokkenverzameling, iets te
construeeren, dat aan vrij uiteen-
Joopende eischen zal voldoen Ik
vraag maar, want de teekening heb
ik niet gezien, maar welke hooge ge
dachte Ik ook heb van de bouwkunst
onzer chefs van de afdeeling Publieke
Werken, het schijnt mij een buiten
gewoon zware taak, om een dag
school goed en gemakkelijk te huis
vesten in hetzelfde gebouw, waarin
esn avondschool wordt ondea'ge-
bracht. Den een of den ander moet
toch de jas aan de armsgaten wel
knellen of te wijd zijn. En ik heb dan
ook al vernomen, dat niet alle onder-
wijs-autoriteiten ingenomen zijn met
de gelegenheid, die in de plannen
tot verbouwing» aan het teekenonder-
wijs van de Burgeravondschool ie In
geruimd
Als leek blijf ik daar buiten, en
breng de opmerking maar over, zoo
als ze mij gemaakt is. Iets anders
valt wel ouder het bereik der beschou
wing van den desonkundige, en dat
is, dat het plan tot verbouwing is op
gemaakt zonder het advies en de
medewerking van den onderwijsman;
die de II. B. S. met 3-jarigen cursus
en den. daarop volgenden handels-
cursus zal hebben te besturen. Deze
benoeming is nog niét gedaan. De
nieuwe directeur van deze dubbele
school zal, na de vroegere misluk
king van den 3-jarigen cursus, zoo
veel omzichtigheid en tact noodig
'rebben om haar het succes te ver
zekeren dat zij verdient, dat hij zeer
stellig medezeggenschap had moeten»
hchhen in de wijze, waarop zijne
school zou worden ingericht. Het is
mogelijk, dat hiervoor geen tijd was,
wilde men de nieuwe school met
September openen, maar dan fiad
men öf de benoeming kunnen bespoe
digen, óf hét hooge woord moet er
dan maar uit de opening nog een
jaar uitstellen. Hoe hartelijk ik ook
spoedige afhandeling van zaken toe
juichen wil, in zaken als deze kan
haastige spoed wel eens minder goed
wezen.
Laat ons niet vergeten, dat de ver
bouwing berekend is op een bedrag
van ƒ68.000. Geen klein sommetje, zou
ik zeggen. Het midden tussclien een
geheel nieuwe school en een geringe
verbouwing. Waren we daarmee van
alles af, dan zou men er nog in kun
nen berusten, maar zonder de plan
nen gezien te hebben, durf ik het te
gendeel veronderstellen. Het is nog
nooit vertoond, dat met nieuwe lap
pen op een oude jas een onberispelijk
kleedIngstuk werd verkregen. Wie
uit zuinigheid voor nieuwbouw te
rugschrikte en tot verbouw van zijn
oude woning besloot, zal mij toege
ven. dat hij daarover bij slot van
rekening nimmer verrukt is geweest.
Lapwerk was en bleef het.
Als dat zoo is en ik geloof, dat ook
B. en W. het niet zullen tegenspre
ken, dan is het de vraag, of het niet
verstandiger zou zijn, geen groote
som uit te geven, maar het oude ge
bouw In de Jacobijnestraat voor eai-
keie duizende guldens de hoogst noo-
dige opknapping te geven, alleen den
3-jarigen cursus en den handelscur
sus daarin onder te brengen en de
burgeravondschool voorloopig te la
ten waar zij is, in de Nassaulaan. Ik
weet wel, dat deze avondschool gebrek
heeft aan ruimte, maar nu op den
duur de leerlingen van de ambachts-
hool daarop niet meer zullen wor
den toegelaten, wordt de groote uit
zetting van de laatste jaren allicht
wat tegengegaan en kan men zich
nog een tijd lang blijven behelpen.
In afwachting van wat de tijd zal
bron gen. We moeten toch niet ver
geten, dat binnen enkele jaren er nog
wel meer ruimte in onze openbare
lagere scholen komen kan, dan die
zich nu reeds begint aan te kondi
gen.
We weten, dat school No. 11 aan
de Ged. Oude Gracht bezig i® weg te
smelten en we kunnen er zeker van
zijn, dat het daarbij niet blijven zal.
Er is lang niet meer zooveel aan-
viaag tot plaatsing op de openbare
lagere scholen als eenige jaren gele
den. het aantal bijzondere scholen
wordt voortdurend grooter en zoo is
het volstrekt niet ondenkbaar, dat
binnen weinige jaren nog een andore
stadsschool leeggeloopen zal zijn, en
beschikbaar komt voor de tweede op
leidingsschool, die nu in het gebouw
aan de Nassaulaan te bekrompen en
In deels donkere lokalen is gehuis
vest. Wanneer dat gebeurde, zou de
Burgeravondschool het heele gebouw
tn beslag kunnen nemen.
Dan zou men ook weten, welke
vlucht de 3-jarige H. B. S. stond te
nemen en nog altijd, maar dan met
dc voorlichting van den directeur,
kunnen beslissen welken kant men
zou hebben te gaan verbouwen of
een nieuwe school stichten, zij het
dan ook op bescheidener wijs dan die
voor den 5-jarigen cursus.
Ik wil dus maar zeggen, dat de
Raad rich op de voorgestelde, dure
verbouwing nog wel eens duchtig be
raden mag.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
OM DEN SERVISCHEN TROON.
Over het aftreden van den kroon
prins George hangt nog een geheim
zinnige sluier. De verhalen over het
mishandelen van een paleis-bediende
moeten overdreven of onwaar, al
thans geen reden zijn voor dit besluit
van George.
Waarom ging hij dan heen
„Men" veronderstelt, dat de koning
hem gedwongen heeft, om ai to tre
den, om in hem die 't hoofd der
oorlogspartij was een „zondebok"
te hebben voor de plotselinge vrede
lievendheid van Servië.
Onmogelijk is dit niet...
Maar met deze af stands-verklaring
is de zaak niet van de baan
't Servische volk blijkt met den
gang van zaken geen genoegen te ne
men. Er komt een sterke stxooming
om ook den koning zelf tot heengaan
te dwingen. Voor hen, die zoo'n
volksbeweging onmogelijk achten, is
't goed zich 't somber einde van het
vorige Servische koningspaar te her
inneren....
Wanneer koning Peter thans zou
heengaan, was prins Alexander aan
gewezen om hern op te volgen, maar
deze is nog minderjarig, zoodat men
weer tot 't voor Servië zoo noodlottig
gebleken regentschap zou moeten
vervallen.
Ook daarin heeft men in Servië
geen lust.
De crisis bedreigt dan ook de gehee-
le Servische dynastie.
Reeds worden namen genoemd
voor een nieuwen koningo. a. de
broeder van den koning van Enge
land. Maar of een vreemde prins 't
zal wagen, om den wankelenden
troon van Servië te aanvaarden'?...
De militaire partij maakt plannen
voor een grootsche huldebetooging
ter eei'e van prins George. De prins
ontving een deputatie van het natio
nale comité en hield een toespraak,
waarin hij de politieke redenen voor
zijn afstand uiteenzette, en zeide
voor de aanstaande wijzigingen In
het lot van Servië niet de verant
woordelijkheid te kunnen of willen
dragen en daarom liever heen te
gaan.
Nu wordt verondersteld, dat de mi
litaire partij een paleis revolutie zal
uitlokken, om koning Peter af te zet
ten, en prins George tot koning uit te
roepen.
Wie weet....
Nu is er door den afstand van
George al een kabinetscrisis. In den
ministerraad ontstond geschil ovor
de vraag of de groote Skoepsjtina
dat is een vergadering opzettelijk
daarvoor gekozen van afgevaardig
den in dubbelen getale moet bij
eenkomen om den afstand van prins
George goed te keurende minister
van justitie achtte dit noodzakelijk.
Andere ministers achtten dit on-
noodig, waarop de minister van jus
titie verklaarde, in dit besluit een
schending der grondwet te zien, en
zijn ontslag te vragen.
Veertien steden in Servië hebben
telegrafisch aangedrongen op het bij
eenroepen der groote Skoepsjtina
maar koning Peter is daar tegen. In
1358 lieeft de groote Skoepsjtina zijn
vuder vervallen verklaard van den
troon en de geheele dynastie verban
nen. De Koning wil een herhaling
daarvan voorkomen. Liever wil hij
vrijwillig de regeering neerleggen,
dan opnieuw een verbanningsbesluit
uitlokken....
Er hangen weer duistere wolken bo
ven Servië....-
SERVIë STRIJKT DE VLAG VOOR
T O.-II. RIJK.
't Is gebeurd, maar. met ontzet
tend veel tegenzin De Servische Ka
mer (Skoepstjina noemt men haar)
hééft gisterochtend twee-en-een-half
u ui- geheim vergaderd en al is tot op
heden niet hekend, wat de volksverte
genwoordigers gepraat hebben, de so
bere mededeel ing, dat de besprekin
gen zeer levendig waren, zegt
reeds veelDe minister van buiten-
landscho zaken las de nota (door de
mogendheden voor Servië opgesteld)
voor, onder een doodelijke stilte.
Daarop werd de zitting opgeheven.
Die „doodelijke stilte" beteekent
veel voor do rumoerige Skoepstjina
De Serviërg hebben dus de bittere
pil geslikt. Nog gisteren heeft de Ser
vische gezant te Weenen de nota aan
den Oostenrijkschen minister van
buitenlandsche zaken, baron Aehren-
thal, ter hand gesteld. Servië is dus
gehoorzaam aan de mogendheden
verklaart openlijk, dat de annexatie
van Bosnië en Herzegowina óók voor
Servië een afgedane zaak is, en gaat
zich ontwapenen.
Een volkomen onderwerping aan
de Donau-monarchie.
Nu kunnen Servië en 't O.-H. rijk
samen in onderhandeling treden over
de economische voordeelen aan het
land van koning Peter toe te kennen.
Misschien zal dit voor Servië nog
meevallen 1
Baron Aehrenthal als triomfator
wil mild zijn. Hij heeft aan de gezan
ten den mogendheden meegedeeld,
dat Oostenrijk-Hongarije geenerlei
pressie op Servië zal uitoefenen en
aan do normale ontwikkeling van het
Servisclie leger geen bezwaren in
den weg zal leggen, en ook de formoe-
le verzekering gegeven, dat Oosten
rijk-Hongarije niet het plan heeft
Servië aan te vallen, wanneer dit land
zich zal ontwapenen.
Servie hoopt dus op een genadig
vonnis 1
HET DUITSCHE REGEERINGS-
BLOK NIET GESPRONGEN
We zetten er nu weer een vraagte
ken achter. Eigenlijk weet men in
Duitschland zelf niet, of 't „blok"
nog bestaat of reeds dood is. Ligt t
op sterven? is 't schijndood? zal 'tde
crisis te boven komen
Officieel dood ig 't evenwel nog
nietDe conservatieven hebben Dins
dag in de vergadering van den Rijks
dag gezegd, dat de verkiaxing van
hun partij-genoot Normann (de offi
cieels opzegging van 't „blok") ver
keerd is uitgelegd. Na deze mededee-
ling kwam er een gescherm met groo
te Woorden. Hun woordvoerder ba
ron von Richthofer zei„Het is niet
wnn-, dat wij gezegd hebben, dat wij
het blok uiteen willen laten spatten.
Het is niet waar, dat wij gezegd heb
ben, dat wij de heele financieele her
vorming met het centrum willen vol
voeren. Wij hebben alleen gezegd, dat
wij de meerderheid moeten vinden,
met wien en waar ook. Ik kan alleen
zeggen en daarmee wil ik eindigen
Het vaderland gaat ons niet alleen
boven de partij, maar ook boven de
part ij-constellatie".
Bijzonder duidelijk is dit niet; er is
alles en niets uit te Lezen
Von Bülow hield een mooie lofrede
op 't „blok", 't „Blok" van heden is
zoo mooi, dot 't niet dood mag gaan...
,,'t Is een levende macht in de poli
tiek. De gedachte, die tot oprichting
van ,,'t blok" leidde door verzach
ting van <le tegenstellingen tusschen
de partijen, de beste krachten van de
conservatieven en liberalen, die el
kander sedert lang en dikwijls in een
zeer onvruchtbaren strijd bestreden
hadden, te verbinden en zoodoende
vruchtbaar te maken heeft nu nog
haar kracht. Er bestaan tusschen de
partijen tegenstellingen, dat wist ik
al bij de geboorte van 't „lilok", maai
de gedachte, die aan 't „blok" ten
grondslag ligt, is toch gezond en zij
heeft naar mijne overtuiging in het
land een te vasten wortel geschoten
dan dat zij door tijdelijke moeilijk
heden verstikt zou kunnen worden."
Von Bülow heeft veel succes met
deze rede gehad; herhaaldelijk werd
hij toegejuicht.
Maar wat nu
Over eenige dagen gaan de heexen
met Paaschvacantie. Dan komen ze
terug in den zomer, en als 't zoo
warm is in 't vergaderlokaal, lokt de
frissche lucht naar buiten.... In zoo n
vergadering is er altijd zucht naar
eensgezindheid, om de vergadering'
zoo kort mogelijk te laten duren. Dan
over en weer wat toegeven met de lie
lastingvoorstellen en.... 't „blok" ls
gered.
Maar.... 't kan ook anders loopen 1
KABINETSCRISISSEN.
Natuurlijk in Portugal't Ministe
rie Cornpos de Henriquez heeft, na de
rumoerige zittingen der Cortes, maar
ontslag gevraagd. De volksvertegen
woordiging is evenwel niet ontbon
den eerst wil men 1 zoo probeeren.
Nu is Beirao bezig om een nieuw ka
binet te vormen.
De andere kabinetscrisis is in Hon
garije. Ook dit is natuurlijk
De coalitie der partijen, waaruit
het Kabinet Wekerle is ontstaan, wil
uiteengaan tengevolge van meenings-
verschillen over de bankquaestie.
Ook 't Grieksche ministerie heeft
ontslag gevraagd.
DE VLOOTPANIEK IN ENGELAND.
Men gaat al volksvergaderingen
houden, waarin moties worden aan
genomen, om nog meer „Dread
noughts" te bouwen.
Op een Londensche meeting werd
door de geestdriftig gestemde menig
te de onmiddellijke aanbouw ge-
eischt van acht „Dreadnoughts". Een
herhaling van de vroeger door den
beer Balfour te berde gebrachte argu
menten werd stormachtig toege
juicht, Een motie werd aangenomen,
voorgesteld door lord Rothschild,
waarin financieele hulp werd toege
zegd, teneinde een uitgebreider vloot-
program tot stand te kunnen brengen.
Naar de ontwapening??
DE CASTRO-KLUCHT.
De regeering van Venezuela is nu
zoo op de komst van Castro gesteld,
dat zij aan den gouverneur van Tri
nidad (waar Castro eerst zou landen)
gevraagd heeft, hem daar niet aan te
nemen, zoodat hij naar Venezuela
moet komen.
Waarom
Om hem te bejubelen of in de ge
vangenis te stoppen
We zullen afwachten.
MIJNWET IN BELGIë.
De Belgische Kamer heeft de eer
ste lezing van het wetsvoorstel op
den arbeidsduur in de mijnen geëin
digd. Overeenkomstig den wensch der
regeering heeft de Kamer na eenig
loven en bieden vastgesteld, dat do
wet in werking zal treden een jaar
na hare afkondiging. Het maximum
van 9 werkuren zal echter pas ingaan
1 Januari 1912. Van het oogenblik dei-
in werking treding tot 1 Januari 1912
zal de maximum-werkdag van 91/2
uur gelden. Heden (Donderdag), zal
de tweede stemming over het wetsont
werp plaats hebben.
DE VEREENIGING VAN
ZUID-AFRIKA.
De parlementen van de verschillen
de Zuid-Afrikaansche koloniën zijn in
buitengewone zitting bijeengekomen
ter behandeling van de ontworpen
grondwet voor een vereenigd Zuid-
Afrika. De premiers der koloniën
hebben verleden week te Bloemfon
tein een samenspreking gehouden,
waar besloten is, dat in deze zitting
niet over het voorgelegde grondwet-
ontwerp zal worden gestemd. Het zal
alleen punt voor punt worden behan
deld, voorts zal worden beraadslaagd
over' de wenschelijkheid van aan te
brengen wijzigingen, en daarna zal
de zitting worden verdaagd. Het con
gres voor nauwere aansluiting komt
dan opnieuw bijeen, om kennis te ne
men van de uitgesproken wenschelijk-
heden en het definitieve ontwerp
vast te stellen. Dit ontwerp zal ver
volgens in een nieuwe vergadering
der parlementen in stemming worden
gebracht.
Men rekent, dat de parlementen in
April met de bespreking van het ont
werp gereed zullen komen, het con
gres komt dan in Mei opnieuw bij
een, de stemming over het definitie
ve voorstel wordt gehouden in Juni
en dan zou bij Act of Parliament in
Juli de eenheid van Zuid-Afrika kun
nen worden afgekondigd.
Nader wordt uit Bloemfontein ge
meld, dat de wetgevende vergadering
van de Oranje-rivierkolonie (Oranje
Vrijstaat) met algemeene stemmen
de motie van den eersten minister tot
goedkeuring van de grondwet heeft
aangenomen, maar zich voorbehoudt
amendementen in overweging te ne
men.
IN- EN UITVAL.
Het «s gebeurd met Minister I!.,
schrijft het „Handelsblad", die, de
zer dagen van de hoofdstad naar de
hofstad reizende, >'n Haarlem zij»
hoofd uit het portierraampje stak, om
van den krantenjongen wat luchtige
lectuur te koopen. Hij riep
„Hé, Ako Is de nieuwe „Prins"
er al
En die kwajongen antwoordt
„Nee, nog nietDaar zult u
nog een week of wat op moeten wach
ten
AARDIGE TERECHTWIJZING.
Een meneer, die een erg grooteö
neus had, moest daar op straat dik-
wijls over hooren. 't Onbeschaanulste
was echter een jong meisje, dat kalm
vlak voor hem bleef staan, en met.
alle opmerkzaamheid 't gezichtssie-
raad beschouwde. De heer bleef óók'
staan, nam zijn neus tusschen vin
ger en duim, duwde hem iets op zij,
en zei toen bedaard
Kunt u nu voorbij, juffrouw?
Zij kreeg een kleur, en liep door!
BEWEZEN.
Een ruime zaal was gebouwd en
men had den architect opgedragen,
vooral te zorgen voor de noodige
nood-uitgangen, opdat zij bij brand
gevaar. ten spoedigste zou zijn ont
ruimd.
Toen zij voltooid was, meende het
bestuur te moeten betwijfelen, dat
dit zou kunDen geschieden in hoog
stens 6 minuten, zooals de bouwheer
verzekerd had.
Dan zal ik het u bewijzen, bij de
eerste gelegenheid de beste I had hij
Ja, maar geen valsch alarm had
de president geantwoord.
Die proef zou te gevaarlijk wor
den 1 had de secretaris beaamd.
Laat mij maar begaan, was al,
wat de architect verder gezegd had.
Aan het slot van eene lezing, door
hem zelf in de nieuwe zaal gehouden,
deelde do redenaar nu mede, dat zoo
dadelijk eene collecte onder de geach
te toehoorders zou worden gehouden,
en in minder dan 4 minuten was de
zaal leeg.
EEN BEDELAARSWEEKBLAD.
Alles heeft tegenwoordig zijn or
gaan, ook de bedelaar.
En waarom niet?
Ook bedelen is eene kunst. En zoo
verschijnt er een weekblad voor H.H.,
bedelaars te Parijs, uitsluitend be
stemd voor de „Vakvereeniging".
Met politiek of kunst houdt het zich
natuurlijk niet bezig, maar het geeft
mededeelingen, voor den beroepsge-
noot van waarde. Tevens, dat spreekt
vanzelf, advertentiénmeermalen
wordt de zaak overgedaan, wanneer
de gelukkige bedelaar „binnen" is.
De prijs van elk nummer is 20 een-
times; voor een armen bedelaar be
trekkelijk hoog.
Men vindt in het blad aanwijzingen
die voor de heeren van waarde kun
nen zijn beschouwingen over de on
gelijke verdeeling van aardschc goe
deren en vooral ook locale bijzonder
heden.
Annonces van den volgenden in
houd worden aangetroffen
„Ter overname aangeboden
Een welbeklante bedelaarswijk
voor eene opbrengst van 120 francs
in de week wordt ingestaan."
Of wel
„Wordt gevraagd:
Een blinde, die wat op de fluit kan
spelen, om voor rekening van den
steller dezer advertentie uit bedelen
te gaan."
„Gezocht wordt
een lamme voor een bezochte bad
plaats; gegadigden, die den rechter
arm missen, genieten de voorkeur."
„Te koop
Een goed gedresseerde bedelaars,
hond."
HOFBERICHTEN.
H. M. do Koningin-Moeder met ge
volg bracht gister een bezoek aan de
onderlinge tentoonstelling (le ter
mijn) van „Pulchri Studio", in het
Genootschapsgebouw in het Voorhout
te 's-Gravenhage gehouden.
H. M. de Koningin-Moeder is voor
nemens heden een bezoek te brengen
aan het lïestedelingenhuis van het
burgerlijk armbestuur in het West
einde te 's-Gravenhage.
Naar liet Engelsch, door
Barones Orczy.
41)
Eu jij, burger Merlin, vroeg
Lenoir, wil jij al je krachten in
spannen, om de republiek van zoo'n
verrader te bevrijden
Mijn. diensten voor de zaak van
onze groote republiek zijn te goed
bekend begon Merlin.
Maar Lenoir viel hem ongeduldig
w de redfl.
Parbleu I wij hebben nu geen
tijd, om naar je welsprekendheid te
luisteren. Wij weten allen, dat je
een domheid begaan hebt, en dat de
republiek weinig geeft om dat deel
van haar zonen, dat blunders maakt,
piaar omdat je nog minister van Jus
titie bent, heeft het Fransche volk je
nog noodig om andere verra-
wïillaai' de .sutflotine te brengen.
Hij sprak dien laats ten volzin lang
haam en veelbeteekenend uit, mèt na
druk op het woord „ander e", als
of hij zijn geheele kwaadaardige be
doeling goed in de hersenen van Mer
lin wilde doen doordringen.
Welken raad zou jij dan in dit
geval geven, burger Lenoir
Blijkbaar werd de^ kolendrager, uit'
een of andere weinig* bekende provin
cie in Frankrijk, zwijgend en met
algemeen goedvinden als de leader
van dit gezelschap erkend.
Merlin, nog niet. geheel op zijn
gemak over zichzelf, keek hem aan
om raad zelfs TinviLle was bereid,
zich door hem te laten leiden.
Allen waxen het eens in hun ver
langen, om zich van Déroulède te
ontdoen, die door zijn eerlijk be
staan, zijn minachting voor hun
eigen leelijke drinkgelagen, een le
vend verwijt scheen voor hen allen
en zij vodden allen, dat ei- in Lenovr
een geheime vijandschap tegen den
populalren burger-afgevaardigde be
staan moest, die hem een helder in
zicht zou geven over de wijze, waarop
hij het beet zijn val zou kunnen k'aar-
spelen.
Wat is uw raad had Merlin
gevraagd, en iedereen luisterde aan
dachtig wat het antwoord zijn zou.
We zijn het ailan eens, begon
I>enoir kalm, dat het op dit oogenblik
dom zou zijn den burger-afgevaardig
de zonder stoffelijke bewijzen voor
het gerecht te brengen. Het gepeupel
van Parijs vereert hem en zou zich
keeren tegen hem, die probeerde zijn
populalren held aan te raken. Nu is
hat burger Merlin niet gelukt, ons
bowiizen te verschaffen van de schuld
van Déroulède. Voor het oogenblik is
hij een vrij man, en ik verbeeld mij
een verstandig manbinnen twee
dagen zal hij dit land hebben verla
ten. wel wetende, dat, ais hij lang
genoeg bleef om zijn populariteit te
zien verdwijnen, bij er meteen het
leven bij in zou schieten.
Juist I juist I zeiden sommige
mannen instemmend, terwijl andexen
schor lachten om de slimheid van
dien Lenoir.
Ik stel u daarom voor, gring
Lenoir na even gezwegen te hebben,
voort, dat burger-afgevaardigde
Déroulède zelf het Fransche volk de
bewijzen zal verschaffen van zijn
eigen verraad tegen de republiek.
--- Maar boe dan Hoe derge-
li|ke luide en opgewonden kreten
begroetten dit eigenaardig denkbeeld
van den provincialen reus.
-- Door de eenvoudigste middelen,
die je maai' kunt bedenken, ant
woordde Lenoir met onverstoorbare
kalmte. Bestaat er geen goed
spreekwoord, dat onze grootmoeders
plachten te gebruiken, dat een man
stellig zichzelf ophangt als je hem
maar een touw geeft, dat lang ge
noeg is? Wij zullen onzen arlstocra-
tischen burger-afgevaardigde volop
touw geven, daar sta ik voor in, als
onze tegenwoordige minister van
justitie, voegde hij er bij, terwiil
hij op Merlin wees, ons helpen wil
in de kleine corneal®, die ik voorstel
te spelen.
Ja ja 1 Ga voort I zei Merlin
opgewonden.
-- De vrouw, die Déroulède aan
klaagde, dat is onze troefkaart,
ging Lenoir voort, zich steeds meer
opwindende over zijn eigen plan en
eigen welsprekendheid. Zij beschul
digde hem. Dus, hij was haar min
naar geweest, waarvan zij bevrijd
wei.scbte te worden waarom Niet
zooals burger Merlin meende, omdat
bij niets meer van haar wilde weten.
Neeu, neenzij ha.d een anderen
minnaar dat heeft zij zelf toege
stemd. Zij wilde zich van Déroulède
ontdoen, omdat hij plaats moest ma
ken voor den ander, dus, omdat hij
haar liefhad.
Welnu, en wat bewijst dat?
vroeg Tin vil le met droog sarcasme.
Dat bewijst, dat Déroulède, die
liefde voelt voor die vrouw, veel zou
doen, om haar voor de guillotine te
sparen.
Natuurlijk.
Parbleu geef hem dan de gele
genheid daartoe, zeg ik, beweerde
Lenoir doodbedaard. Geef hem het
touw, waarmee hij zichzelf kan op
hangen.
Wat bedoelt hij toch vroe
gen een of twee der mannen, wier
bmeveld brein de geheele beteekenie
van dit monsterachtig plan nog niet
in rich op kon nemen.
Begrijpt ge niet wat ik bedoel,
burgers denkt ge, dat ik krankzinnig
ben, of dronken, of een verrader zoo
als Déroulède Kom 1 luistert nu
eens vijf minuten lang met al uwe
aandacht naar mij, en u zal mij be
grijpen. Laten wij eens aannemen,
dat het oogenblik gekomen is, waar
op de vrouw hoe heet zij ook weer?
O, ja juistJuliette Marny in
hot Paleis van Justitie terecht staat
voer het Comité van Algemeen Wel
zijn. Burger Foucquier-Tlnville, een
van ca)ze grootste patriotten, leest de
beschuldiging tegen haar voor en
spreekt, van de verbrande papleren
en de geheimzinnige, opengeknipte
brieventasch, die Ln haar kamer ge
vonden werden. Als deze voorwer
pen in de beschuldiging als verrader
lijke briefwisseling met de vijanden
van de republiek aangemerkt wor
den. dar. volgt er dadelijk een ver-
oordccling op en daarna de guilloti
ne Dan is er geen verdediging, geen
uitstel. De minister van justitie staat
volgens artikel XI van do Wet, door
hem zelf uitgevaardigd, geen advo
caat toe aan degenen, die direct van
verraad beschuldigd worde>n. Maar,
ging de reus langzaam en met kal-
men nadruk voort, is er op andere
wijze eenvoudig tegen de wet gezon
digd, dan geeft de minister van jus
tice zijn toestemming, dat de be
klaagde een verdediger krijgt. Zet
Juliette Marny in de bank der be
klaagden op een beschuldiging van
verraad, en zij zal buinen enkele mi
nuten uit de rechtzaal verdwenen
zijn en tusschen eenige andere verra
ders naar haar eigen gevangenis te
ruggesleept worden en vroeg in de:i
morgen geguillotineerd worden, vóór
dat Déroulède tijd gehad heeft, een
plan op te maken voor haar veilig
heid of verdediging. Als hij dan he
mel en aarde beweegt om de vrouw
te redden, die hij liefheeft, dan zal
het Parijsche gepeupel wie weet?
vol geestdrift zijn partij kiezen.
Zij zijn krankzinnig, waar het Dé
roulède betreften wij weten allen,
dat twee menschen, die elkaar trouw
liefliebben, wel eens meer bij het
Fiansche volk in groote gunst ge-
staar hebben een merkwaardig
overblijfsel van sentimentaliteit, ver
moed ik en de populaire burger-
afgt\aardigde weet beter dan iemand
anders ter wereld, hoe hij werken
noet op dc sen timen leele zwakheden
van he'. volk.
En let nu eens op het verschil, als
het hier een gewone strafzaak geldt.
De viouw, Juliette Marny, beschul
digd van opzettelijke misleiding der
rechterlijke macht, door een valsche
beschuldiging uit te brengen tegen
dei burger-afgevaardigde Déroulède.
fWordt vervolgd).
