Burgerlijke Stasifl
Weerbericht
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur).
De Bildt, 18 Juut 1909.
Hoogste barometerstand 775.6 m.M.
Ie Coruua (Spanje)laagste 760.2
in.M. te Herxtosand (Oostkust van
Zweden).
Verwachting tot den avond van
19 Juni
Windzwakke tot matigen Noord-
Westelijken tot Noordelijken wind.
Gesteldheid van de luchtmeest
«waar bewolkt, mogelijk regenbuien.
Temperatuuriets warmer.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Vooruitgang.
Vorige stand te 2 uur 770 m.M.
ïhermonieterstaact
te Haarlem.
Vrijdag 18 Juni
Hoogste gisteren 2 uur F. 54
Laagste hedennaoht F. 60
Hoogste heden tot 12 uur F. 55
1NQBIONDBN MEDEDEELINGEN
4 80 Cts. per regel.
KEIJSEB'S Sotoosnenmsgaiön,
Lange Veerstraat
gelegen woonscheepje wilde een jon-
centje van 9 jaar de kaohtal aanma
ken mot petroleum. De vlam sloeg in
de kan, deze ontplofte en in m'inder
dan een oogenblik stond het ventje
geheel In de vlammen gehuld. Op het
hulpgeschrei der moeder, die op dek
&an bet werk was, kwam de m de
nabijheid gelegen schipper J. Poepjes
.(Zwolle) aansnellen, aan wien liet
piet zonder moeite gelukte deoi jonr
gen uit het brandende ruim te red
den.
Het ongelukkige kereltje was met
.vreeseliike brandwonden overdekt en
op sommige plaatsen als 't wane ge
roosterd. Hoewel aanstonds naar het
ziekenhuis overgebracht en onmid-
lijk geneeskundig behandeld, vreest
uien zeer voor z'n behoud.
Het in liet scheepje ontstane begin
van brand werd spoedig gebluscht.
Te Etanaken-Wijlre (L.) geraakte
de dienstknecht H. J., uat Gulpen, on
der een bierwagen, dien hij verge
zelde, doordat de lijn der paarden
brak en do paarden een berg afren
den. Zwaar gekwetst werd hij naar
Gulpen vervoerd, waar de ongeluk
kige na hevig lijden overleed.
BRANDEN.
Hedennacht omstreelcs half twee is
in de drogisterij van den heer M. A.
Kuiper, aan den Rosendaaischonweg
te Arnhem, een uitslaande brand uit
gebroken. Door de aanwezige licht
brandbare stoffen nam de brand groo
ts afmetingen aan. De winkel en de
benedenwoning brandden geheel uit.
De bewoners van hdt bovenhuis
Vluchtten en werden in den politie
post Jöhannaplein opgenomen. De
oorzaak is onbekend. De schade wordt
door verzekering gedekt.
Door onbekende oorzaak ontstond
sein uitslaande brand in het koffie*
huis van de wed. E. van Laar, aan
den Slok weg, onder de gemeente Rhe-
fcen. Door het spoedig en krachtig
optreden van een troep militairen,
die juist den weg passeerden, wist
men den brand spoedig meester te
worden. Van den inboedel werd'veel
gered het woonhuis brandde gro
tendeels af. Verzekoring dekt de
schade.
MERCURIUS.
„Mercurius", de Nationale Bond
Taai Handels- en Kantoorbedienden
|e Rotterdam, dringt in een brochure
(getiteld „De Arbeidswet en de Han
dels- en Kantoorbedienden") aan op
verbetering van kantoortoestnuden.
In de Arbeidswet van 1904 wordt
wel gesproken van fabrieken, werk
plaatsan en winkels, maar piet van
Kantoorlokalen, waarop in 't geheel
geen toezicht wordt uitgeoefend. Pre
ventief noch repressief wordt togen
'de vaak ernstige benadeeling van de
gezondheid dor kantoorbedienden ge
waakt, veroorzaakt door te weinig
1 uchtverversching, onvoldoende ver
lichting, verwarming, te lange ar
beidsduur. enz.
Aangedrongen wordt op wettelijke
bescherming van jeugdige en volwas
sen kantoorbedienden door een alge-
aneene arbeidswet, waarin zoowol de
p-rbeidsduur als de inrichting der
kantoorlokalen wettelijk geregeld
wordt.
ONBEHEERDE
NALATENSCHAPPEN.
In de Staatscourant is opgenomen
een lijst van onbeheerde nalaten-
schappen in do Kaapkolonie.
ZONDER WONING
Te Ekamp, gom. Midwolda (Gr.),
waar voor eenige weken een gezin
aan den publieken weg zijn tenten
had opgeslagen, zit nu weer een heele
familie onder den blooten lieniel, in
[afwachting, dat het gebouw voor dak-
loozen Ln die gemeente klaar zal
zijn, om dan gratis onderdak te krij
gen, daar de menschen geen woning
Konden huren.
Pers-Overzicht
DE HERSTEMMING TE
HAARLEM.
Do „Nieuwe Courant" (vrij-libe-
raaü) schrijft over de herstemming te
Haarfom
„Wat Haarlem betreft zien wij,
van ons standpunt, geen reden om de
verkiezing van den vrijzinnig-de
mocraat Thiel boven die van den
Chriatelijk-Historischen candidaat
Van Lennep aan te bevelen. Iedere
versterking der rechtsche meerder-
lieid moge bedenkelijk zijn, daarte
genover staat, dat door een verster
king der Christel ij'k-Histoxische
groep in die meerderheid de beletse
len tegen een hervating van den vol
len Kuyperkoers worden vergroot,
terwijl voor staatssocialistische ver
zekeringswetgeving door eik ministe
rie op steun van Vrijzmnig-democrar-
ten wed even vast als van anti-revolu
tionairen, stellig bed wat minder ge
rust op dien van Chrïsledijk-lIisLori-
schen kun worden gerekend. Voor
Haarlem gelden dus voor onze vrien
den de redenen, welke hen in de an
dere gevallen krachtig voor den vrij
zinnig-democraat zullen doen ijveren,
niet of althans niet in zoodanige ma
te, dat zij zich moeite zouden ge
troosten om (naast Oostburg) een
tweeden vrij-liberalen zetel in han
den te speilem van hun radicale be
strijders.
Laatste Berichten
De tentoonstelling ln de „Bron".
(Vervolg van pagina 1).
Nu we binnen alles bekeken hebben
we stellen ons voor op sommige
inzendingen nog eens terug te komen
gaan we 't Marktveld op.
Daar hebben we al zooveel over
meegedeeld, dat onze lezers wel zul
len weten, dat dit fraaie marktplein
de groote aantrekkelijkheid van de
tentoonstelling zal worden.
De prachtig in toon nagebootste
huisjes vormen fraaie hoekjes.
We treden binnen door de mooie
Groote Houtpoort, die zeer karakte
ristiek is en komen langs den 40 me-;
ter langen walmuur door oen kleine1
xe poort aan het Wachthuis van de
Hellebaardiers. Deze zullen de wacht:
houden hier, aan de poort en op het
terrein. Morgen rukt het heele vendel
in 't geweer onder leiding van den
hopman om den Burgemeester aan de
poort het militair saluut te brengen.
Daarnaast ia 't „Huys der Speelluy-
den", die hier vertoeven kunnen en
zich in de oud-Hollandsche dracht
kunnen steken.
De heer W. H. van Leeuwen gaat
er naast prentbriefkaarten verkoo-
pen.
Verder verkoopen hier de lieeren P.
Dcmdorp fruit, de firma Van Ko-
ningsbruggen feestartikelen en speel
goed en de heer Daudoy bloemen in
een aardig lui fel huisje.
De Taveerne-Panman, uit de Bar-
teljörlsstraat, heeft 't Oude Weeshuis
gepacht. Dit is een zeer fraai gebouw
met twee vleugels, waarin een mooie
groenversiering wordt aangebracht.
Vanmorgen klonk er al de piano. No.
8 is... onbewoonbaar verklaard.
Dan slenteren we Langs het tknoaa-
dehuisjo van de firma Van Tubergen
en Co. en dat van de Kon. Nedêai,
Tabak- en Sigarenfabriek, firma
Drayer en Go., Delft, naar de Ilinde-
looper Kamer van onzen stadgenoot
J. Sluyter.
Het Hiudeloopensch gedeelte komt
aan de achterzijde van 't gebouwtje,
't is op 2/3 van de ware grootte. Voor
aan komt een verzameling modern
koperwerk.
Victor GonsaeTs Wafelbakkerij
staat met kermis op de Groote Markt
dicht bij de Vleeschhal. Voor de af
wisseling staat ze er nu achter, d. w.
z. achter den nagebootste voorgevel-
Onder den rook en in de reuk van
de wafelfjes zullen de juryleden ver
gaderen.
De directie heeft de vriendelijkheid
gehad, om daamaas-t een gebouwtje
te reserveeren voor de pers. De
„Haarlemsche Pers" zal er dus gedu
rende de tentoonstelling werken. De
ze welwillendheid te onzen opzichte
stellen wij zeer op prijs.
Land8 de Eerste Ned. Champagne-
Pilsfabriek, Gasthuisstraat, komen
we aan het aardige Raadhuis, waar
„Blo emend aal scli Weekblad" de
O ud-I I aerl era sche N ieu wstyd in ge
gaat uitgeven en men poorterbrieven
kan bekomen. In het „Huis met de
luifel'' komt de van ouds beroemde
H a Metj es-w in kei
ln een rijtje genoemd volgen daar
op Excedsioi Bodega Compagnie, Nou
gat (mej. Winkels), Chocoladehuis
van Droste, Maisou Bordelaise, den
Haag, waar men 't in den Haag wel
bekende Bor-scliilletje kan drinken.
Ilier zijn we in de buurt van de
muziektent gekomen.
De firma H. Franken Jr. heeft er
een „Schafthuis". Deze „hofbakker"
zal eiken dug op den hoorn laten
biazeai, dat er versche bollen zijn. De
aardige Hoofdwacht wordt een ta
veerne met een oud-Hol! andsch
ameublement er in. Sputenbrau en
Mainzer UrqueUe zullen er dorstige
kelen laven. '1. Vatenhuis van de brou
werij en de „Stille", voltooit hel ge
bouwen-complex op 't Marktveld. In
het geheel zijnu er 28 gebouwtjes.
Natuurlijk is lang nog niet alles
klaar. Er wordt hard gewerkt, rnaar
me.n moet vannacht door arbeiden,
om alles morgen in gereedheid te heb
ben voor de opening.
(Gedeeltelijk ongecorrigeerd).
Gov. Voorw.:
Een kinderoorbelletje, Spaamvvou-
derstraat 56 rood.
Een zilveren heerenhorloge, Einde
Houtstraat 5 (Heemstede).
Een jongens-demtsalson, Donkere
Spaarne 20.
Een* koperen gewicht, Kerkhofstr.
14 rood.
Een hondenmuilkorf, Spaarnwotf-
dersitraat 93 A.
Een meisjes mantel, Maarten van
Heemskerkstraatt 67 rood.
Een stuk kinderspeelgoed (soort rij
wiel), De Witstraat 10.
Een spaarzegelboekje ten name vaê
Doets, Westerboogaardstraat 12.
Een portemonnaie, inh. geld en een
tienrittenboekje der E. S. M., Groot
Heiligland 11.
Een staart van een rijtulglantaarn,
Lange Poellaan 20.
Een lorgnet, Leidschestraat 107.
Een dameshandschoeai, Léadsche-
straat 47.
Een zijden sjerp, Fabriclusstraaf
No. 17.
Een lederen ceintuur, Barendse-
straat 54.
Telegrammen
AANSLAG OP EEN
ENGELSCH SCHIP.
STOCKHOLM, 17 Juni. (Reuter.)
Aan het „Svenska Telegranxbyran"
wondt uit Helsinigfors berichtToen
'Woensdagochtend een Engelsche
vrachtboot voorbij Pitkapaasiirgen
voer, ontmoette zij een Russisch es
kader, dat eerst een blind schot los
te en daarna twee scherpe schoten,
die het schip troffen, den stoomketel
vernielden en een been van een ma
chinist verbrijzelden. Hot stoomschip
had een loods aan boord en werd-ge
volgd <toor een torpedoboot.
Reuter voegt aan dit bericht toe
Wij hebben te Petersburg om nadere
inilich'üngen verzocht en ontvingen
van daar het bericht, dat oantront de
ze zaak bij den marine-staf aldaar
niets bekend was.
Het „Svenska Telcgrambymn" ver
neemt nog uit HelsingforsHet
stoomschip, dat door het Russische
eskader beschoten werd, heet „Wort-
bur>g", kapitein Robertson. Nadat de
verkregen schade «enigszins hersteld
was, vortrok het schip gisternamkl-
dag naar Engeland. De gewonde ma
chinist is naar het ziekenhuis te Wi-
borg vervoerd.
Het stoomschip was niet uit den
goeden koers geweest.
AANSLAG OP EEN
ENGELSCIIEN CONSUL.
KONSTANTINOPEL, 17 Juni. (Reu
ter.) Een Grieksch telegram uit
Kleiin-Azië meldt, dat gisteren de ho
noraire consul van Engeland te
Aiwali, die Grieksche onderdaan is,
door Turksche soldaten met de ge
weerkolven werd geslagen. Slechts na
tussohenkomst van den secretaris
van het Grieksche consulaat werd de
maai bevrijd. De bevolking vreest
voor ernstige gebeurtenissen.
HET BRAZILIAANSCHE KABINET.
RIO JANEIRO, 17 Juni. (Reuter.)
Het nieuwe binisterie is aldus sa
mengesteld binnenlandsche zaken,
Esineraldino Baudeiranijverheid,
Francesco Sa; financiën, Leopoldino
Bulhoesoorlog, generaal Carlos
Eugeniamarine, admiraal Alexan-
drino Alencar, huitenlandsche zaken,
Rio Branco.
Amslerdamscke Beurs.
Openingskoersen van 18 Juni 1909,
LABOUCHERE OYENS Co.'a BANK
Bijkantoor Haarlem,
Gr. Markt No. 1 en 8. TeJ. No. 577.
De STAATSFONDSENMARKT was
lager: Nederl. Certificaten 76 11/16, 91
1/2, Russen 90, 95 8/4, Consols 84 1/4,
Hope's 84 1/4.
ZUID-AMERIK. STAATSFONDSEN
Peruanen 9 1/16.
TABAKSAANDEELEN zonder han
del: Bindjey 103 1/2Deli 441, Me-
dan 252, Nieuwe Asahaai 77 1/2, Rot
terdam Deli 344, Senembah 395.
PETROLEUMAANDEELEN aange
boden. Koninklijke 428—9, Sumatra
Paiembang 157 1/2, 8.
MIJNAANDEELÉN onveranderd.
Ketaihoens 285, Great Cobar 115.
De AMERIKAANSCHE MARKT
opende flauw.
Atchison 111, Denver 481/2, Erie
341/2, Kansas 43 5/16 en 71, Missouri
40 3/4, Rock Island 29 3/4, Southern
Railway 29 7/16, Southern Pacific
127 1/2, Union Pacific 190 1/2, Wabash
21 1/2, Steels 65 11/10, Carren 53 3/4.
CULTUURWAARDEN onveran
derd. Vorstenlanden 172 1/4.
HAARLEM.
BEVALLEN
Juni 17. J. B. M. Stammers— Geels,
z. A. KokJunge, z. 18. A. Korte-
kaasVan Beek, d. J. C. van Gel
dorp—Oomen, z.
OVERLEDEN
Juni 16. E., 3 m., z. v. C. G. W. v.
Zijl, Tyboutstraat, 17. J. M., 18 m.,
z v. G. N. Waasdorp, Kamperlaan,
18. J. A. M. KrusemanLedeboer, 73
j., LeidschevaartH. v. Tienen, 72 j.,
'SehouwtjeslaanII. T. E. Misset—
Thijs&en, 64 j., Schalkwijkerstr.
HAARLEMMERLIEDE EN
SPAARNWOUDE.
GetrouwdC. v. d. Putten en M-
Koeten.
Bevallen M. II. van HeekVan
Bruggen, z.
M. Stolwijk—Van der Laan, d.
BENNEBROEK.
GetrouwdVolleert Planting en
Cornelia de Graaf.
Sport ea Wedstrijdes
ROEIWEDSTRIJD.
„De Ncderlandsche Bond voor Li
chamelijke Opvoeding" stelt zich voor
eau vierdaagschen nationalen roéi-
vvedstrijd te houden van 18 tot en met
21 Juli a.s
Er wordt geroeid in
A. Twee pers. inr. wherrles met
stuurm. of stuurvr.
B. Een pars. inr. wherries met
stuurm. of stuurvr.
C. Twee pers. ontr. wherrles met
stuurm. of stuurvr.
D. Een pers. ontr. wherries, met
stuurm. of stuurvr.
E. Een pers. sciff wherries, met
stuurm. of stuurvr.
F. Vier pers. ontr. övernaadsche
gieken, md* stuurman.
Geroeid wordt op den IJsel.
Zaterdag 17 Juli .verzamelen de
deelnemers zich to Arnhem, waar des
avonds revue wordt gehouden.
Zondag 18 Jult wordt geroeid tot
Doesburg, afstand 30 K.M., nadat de
booten eerst gesleept zijn naar den
kop van den IJsel.
Ln Doesburg 's avonds muziekuit
voering.
Maandag 19'Juli wordt geroeid tot
Deventer, afstand 41 K.M. Feestelijke
intocht Ln Deventer, 's avonds revue
der verlichte vaartuigen op den
IJsel
Dinsdag 20 Juli wordt geroeid tot
Katerveer, afstand 36 K.M., waar alle
deelnemers worden ingewacht, die
vervolgens door do Willemsvaart
naar Zwolle warden gesleept.
's Avonds feesttocht door de stads
grachten met het stedelijk muziek
korps.
Woensdag 21 Juli wordt geroeid tot
Kampen, afstand 20 K.M., waar des
avonds een concert gehouden wordt
met bal.
Deelneming aan deze wedstrijden
is slechts geoorloofd aan hen. die Lid
zijn of lid willen worden van den
Nederlandschen Bond voor Lichame
lijke Opvoeding of aan leden van ver-
eenigingen, welke begunstigers zijn
van dezen bond.
Er wordt géén inleggeld geheven.
De prijzen bestaan uit zilveren be
kers als le prijs en kunstvoorwerpen
art premie.
Do bekers zijn wisselbekers en war
den pas éigen dam na twee maal ach
tereen of drie maal gewonnen be
zijn.
Iixschr ij vingen worden vóór 3 Jul"
ingewacht bij den heer H. R. Boenee,
Nieuwe Schoolstraat 38, te 's-Graven-
hoige.
REGELMATIGHEIDSRIT.
Uit de classificatie van den regel-
matigheidsrit, gehouden door de Ne-
dertandschö Automobielclub vain 5 tot
7 dezer, blijkt, dat de deelnemers als
volgt strafpuntem opliepen
In de eerste afdeeiling (voor kleine
.cogens) J. F. Verwei.i, 's-Gravenha-
ge, mot Oryx, 1 J. F. Verweij, 's-Gra
venhage, met Oryx, 2 dr. C. W. A.
Essers, Amsterdam met Spijker, 4
J. F. Verweij, 's-Gravenhage, met
Oryx 6M. W. Aertnijs, Amsterdam,
mét Darracq, 8L. S. P. v. Dam v.
Polanon, Arnhem, met Sizair-o et Nau-
din, 11dir. A. Spertkhorst,, Van Ol
denburg, met Hansa, 12; Ind. Mij.
Trompenberg, Amsterdam, met Spij
ker 22, en R. R .toe Laer, Amsterdam
met Adiler, 90 straf pun ten.
In de tweede afdeeling (voor groote
wagens) M. W. Aertnijs, Amsterdam
met Darracq, 1A. C. v. IJzeren, Aer.
(Aanhout, mot Stad;, 1J. Bienfait,
Bussum, met Spijker, 4J. F. Verweij
's-Gravenhage, met Fiat, 4P. J.
Stokvis, Arnhem, met Bayard, A.
Clement, 5 Ind. Mij. Trompenburg,
Amsterdam^ met Spijker, 5 J. F. Ver
weij, 's-Gravenhage, met Fiat, 5E.
H. de Vries, 's-Gravenhage, met Re
nault, 6 J. A. Boom, Bloemendaal,
met Humber, 6P. Bourlard, Brussel
met, Germain, 6 C. Houttuin, Arn
hem, met Lorraine-Diétrich, 6M.
Schutter, Rotterdam, met Star, 6L.
J. Akker, Rotterdam, met Star, 6A.
de Spirlet Antweipen, met Germain,
10M. Adler, Amsterdam, met Hum
ber, 14C. Houttuin, Arnhem, met
Lorraine-Diétrich, 15M. W. Aertnijs
Amsterdam, met Darracq, 15N.
Stekke, Houdeng-Aimeries, met Ger
main, 15A. E. Beekman, Bloemen
daal, met Gernmin, 24, en F. M. L. v.
d. Trappen 's-Gravenhage, met Mies-
se, 151 strafpunten.
De heeren Aertsnijs en van IJzeren
zulten in deze afdeeling hebben te
loten om den eersten prijs.
DE DAMWEDSTRIJD TE PARIJS.
Omtrent het sped van Donderdag
wordt geseind
Bizot verliest tegen Baledentnon
chalant spel. Baledent maakt remise
tegen Bizot, positiespel. Bizot maakt
remise tegen De Haas, positiespel.
INGEZONDEN
Van ngeiondea stakken, geplaatst of
uut geplaatst, wordt de kopie dea inie-der
niet teruggegeren.
Voor den inhoud deser rubriek stelt de
tledsctie zloh niet aansprakelijk.
MANNEN EN VROUWEN
VAN NEDERLAND 1
Wij vertrouwen er op, dat er nog
vete menschen in ons land zijn, man
nen èn vrouwen, die het oprecht be
treuren, dat het land ln de eerstvol
gende jaren weer door mannen gere
geerd zal worden, die met de Christe
lijke etiket voorzien zijn, die zich als
door God verkoren beschouwen,
om het heft in handen te nemen, ja,
men kan wel zeggen die, in tegenstel
ling met andere menschen, die toch
ook het beste willen voor de maat
schappij, alleen oig ware Christenen
witten aangezien worden. O f ze ln
daden (oonen het te zijn? Onzens
inziens niet
Wij vinden dat het nooit ware
Christenen kunnen zijn, die het ge-
heele Nodorlandsche- volk zóó tegen
elkander ophitsen; wij moenon, dat
verdraagzaamheid een eer
ste Chri sten plicht is.
Welnu, dan als er mannen en vrou
wen zijn, die het beseffen, dat het In
het nadoel van het. land is, dat we
weer een zoogenaamde Christelijke
regeoring terug gekregen hebben,
spant U dan aiteu n u tenminste in
niet aile kracht, die in U is om nog
zooveel mogelijk goed te maken, wat
ge op den afgeloopen verkiezingsdag
misdeedtblijft niet laf en lauw,
maar toont, dat ge pal staat voor
Uwe overtuiging en de vrijheid lief
hebt. Deze wordt bedreigd door bet
gemis aan godsdienstvrijheid, waar
zelfs op de lagere school het onder
wijs onderworpen wordt aan den
godsdienst, door het te veel dienst
baar te maken aan bijbelsohe ge
schiedenis, enz. I Gaan wij niet weer
naar de doodstraf terug gelet op ar
tikel 13 uit het programma der Anti
revolutionaire partij. Hoe denken de
lauwen en g emakzuch tigon daar
over 11
Dat iedere kiezer zijn plicht doe en
dat ook de vrouw niet langer onver
schillig biijve voor wat men over
haar en haar gezin, zonde? Iraür
eteun, beslist l Q 1 dat alle mannen
konden voeten, Wat een Nederlander
In een geestdriftige rede eens zei
„Wij hebben veel goed te maken te
genover do vrouw, omdat wij haar
zoolang vergaten, het is niet goed,
dat de maatschappij zoolang reeds
haar directen steun ontbeert."
Wat zou de maatschappij er anders
uitzien als ze bestuurd werd door
hoogstaande mannen en vrouwen te
zamen I Hoe kunnen er goede wetten
gemaakt worden als ze altijd door
een e sekse, meest de mannelijke, ge
maakt worden (omgekeerd zou het
immers evenmin goed of rechtvaar
dig zijn 1
In de kleine maatschappij het huis
gezin, overleggen man en vrouw toch
ook beiden te zamenwaarom dan
niet in de groote
We hebben nu weer zoo echt ge
voeld, dat het goed zal moeten wer
ken als man en vrouw ook in de po
litiek te zamen arbeiden; zooals nu
de politieke actie gevoerd wordt, is
het dikwijls onmenschelijk Dat fel
tegenover elkaar staan maakt de lee-
lijkste hartstochten waMter, waarom
moet dat Waarom kan men zich
niet op echt inenschelijke wijze ge
dragen en geen slechte tactieken toe
passen, zooals b.v. zijn stem voor
geld laten afkoopen en wat dies meer
zij
Men is nog dikwijls zoo bang, dat
men achteruit zal gaan als de vrou
wen zullen gaan kiezen, maar ziet
dan eens hoe het toegaat in de lan
den, waai' het vrouwenkiesrecht be
staat (Australië reeds 14 jaar) eti
oordeelt dan. Let o. a. eens op dé be
teugeling van den drankzucht in d i e.
landen, die kanker ook van ons
volk
We hopen, dat deze enkele woorden
een steentje mogen bijdragen om de
lafheid en lauwheid bij de herkiezin
gen weg te nemen. Toont, dat ge,
hoewel Nederlander, geen fLagmatie-
ker zijt, al hebben de Nederlanders
daarvan den naam; wees een menscli
die pal blijft staan voor zijn overtui
ging; denkt aan onze voorouders, die
alles liever kozen dan verach
ting voor zichzelven
„Ontwaakt gij die slaapt en staat
op uit den dood."
Ieder die sympathie heeft met dit
schrijven, zende zijn of haar kaartje
in et adres aan ondergeteeken den,
IIENRlëTTE VERWEIJ MEJAN.
SOPHIE WICHERS.
Huis Ter Heide, 14-6-'09.
(Utr.).
Haarlem, 17 Juni 1909.
Geachte Redactie!
Misschien wilt u het berichtje in
uw blad van gisteren nog aanvullen
met het volgende over de „Rijwiel-
dieven".
Een van de manschappen per rij
wiel van den Veiligheidsdienst „Ar
gus", directie Kruijer, achtervolgde
por flets met zijn politiehond nog ge-
ruimern tijd de rijwieidieven. Ze ver
dwenen echter in den Hout, waar 't
door de duisternis en 't geboomte on
mogelijk bleek de dieven te pakken.
De nog zeer jeugdige politiehond
„Grijper" bleek voor de praktijk nog
niet voldoende afgericht, want, hoe
wel hij ook al blijken van speurzin
gaf, teiddie de vervolging niet tot het
gewenschte resultaat.
Hoogachtend,
Uw dr.,
H. P. KRUIJER, Chef.
THIEL OF VAN LENNEP?
Haarlem, 17 Juni 1909.
Mijnheer de Redacteurl
Wil u zoo vriendelijk zijn onder
staande regelen in uw blad op te ne
men?
De Nieuwe Courant van
Woensdagavond bevat een duidelijk
stembus-advies aan de vrije liberalen
met het oog op de herstemmingen.
Wat Haarlem betreft, ziet de N. Ct.
van haar standpunt geen reden om
de verkiezing van den vrijzinnig-de
mocraat Thiel boven die van den
christelijk histo-rischen candidaat
Van L en nep aan te hevelen. De redac
tie verwacht van den heer Van Len-
nep belemmering van een nieuwen
vollen Kuyperkoers en verzet te
gen staatssocialistische verzekerings-
dwaug; anti-revolutionairen en vrij
zinnig-democraten gaan im dat op
zicht samen, de chnistelijk-histori-
schen sludecren nog, met sympathie
voor een stelsel van vrijwilligheid.
Tot zoover de N. Ct.
Ik vond juist eenige aanteekenln-
gen over de vergadering in 1905 dooi
de Van Lenneppianen in do Vereeni-
ging gehouden en waarhij de candi
daat zelf en dr. J. Th. de Visser het
woord voerden. Het was toen de tijd,
dat de dwangverzekeringsontwerpen
van dr. Kuyper als „paradepaarden"
op stal stonden te trappelen.
Gaan wij eerst na wat dr. De Vis
ser tc/r aanbeveling van den heer Van
Lennep zeide, na er aan herinnerd te
hebben, dat dr. De Visser, hoewel in
naam christelijk-historisch in tal van
gevallen handelde tegen hetgeen men
van zijne partij zou verwachten en
met den vollen Ivuyper-koers is me-
degegaan. Herinnerd zij: aan zijn we
der opwerpen van den twist-appel der
anti-these in de Tweede Kame«r.
Voorts zij de aandacht gevestigd op
een bericht in enkele bladen te vin
den, dat dr. De Visser in het district
Ede zal optreden ter aanbeveling van
ds. Rudolph, den tegen candidaat van
den cbr.-hist. heer Schimmelpen-
nlnek. Moge dit bericht onjuist blij
ken.
Nadat de heer De Visser het een
genot had genoemd een eer. en een
voorrecht het liberale bolwerk te be
stormen, de aanwezigen (die daartoe
geenszins ter vergadering waren ge
komen) getart had te bewijzen, dat
de „oud'-liberalen een cent voor ou
derdomspensioenen zullen geven,
Ar nAuhevaljng den héér
Van Lennep: Kuyper geeft 6 4 7 mil-
ilo'en voor den ouden man. De heer
Van Lenuep werd dus aanbevolen eis
voorstander van de sociale dwangver
zekering door Kuyper naar Duiteoh
model ontworpen. Aldus sprak men
in 1905.
Verklaarde de heer Van Lennep
zelf zich ook zoo ronduit daarvoor?
Ten opzichte van de „oud"-iiberaLeai
was de heer Van Lennep al even fel
en al even slecht te spreken als die
heer De Visser.
De heer Van Lennep kwam nog met
het bakerpraatje aan, dat „de Libe
ralen" er een laat-maar-waaien-poli-
ti.ek op nahouden. Hij zeide: Het kan
de „0ud"-liiberalen niets schelen hoe
het met de werklieden gaat, er is te
dien aanzien geen gradueel maar een
soort-verschil tusschen mij en Van
Styrum. In 1798 zijn de gilden afge
schaft onder het geroep van vrijheid,
gelijkheid en broederschap; het wets
ontwerp (van dr. Kuyper) op ouder
domspensioen is een goedmaken van
hetgeen in 1798 is misdreven. Arbei
ders ais ge links stemt krijgt ge ndets!
D.r. De Visser zeide zooals we reeds
zagen met andere woorden hetzelfde;
zeer curieus was dat deze spreker een
oogenbiik later er op liet volgen: gij
hebt van een christelijk kabinet, het
3-dubbele te verwachten van een libe
raal kabinet (dus drie dubbel niets).
Nu mag toch de vraag gedaan wor
den: mag men Mr. Van Lennep, die
zich noemt christelijk-historisch, wer
kelijk indceien bij hen, die wat de
sociale dwangverzekering betreft
...nog studeoren, met sympathie voor
een stelsel van vrijwilligheid?"
En nu een tweede vraag
Gaat de heer Van Lennep vrij uit
wat betreft het niet mede-streven in
de richtnig van den vollen Kuyper
koers, d. w. z. van het streven om van
Nederland te maken het „Israël van
het Westen" zie brochure erner.-
pred. Buytendijk dus (omdat de
kerkelijke staat der Katholieken niet
is weg te blazen) om te verier ij gen
aan dubbeil-kerkelijken staat met 100
pet. bijzonder „christelijk" onderwijs
en beschermende 'rechten als middel
"om dat alles te betalen?
Het komt mij voor, dat de heer Van
Lennep op de eerste vraag volmondig
ja, op de tweede vraag volmondig
neen moet antwoorden alvorens een
kiezer, die zich tot de gematigd libe
ralen rekent of terecht door anderen
daartoe gerekend wordt verantwoord
is met niet op den heer Thiel te stem
men of con thuis te blijven.
Maar ook ten aanzien van den heer
Thiel zeiven rijzen twee vragen. Bij'
het debat met den heer Van Styrum
zou de lieer Thiel volgens het vei-slag
der „Stads-Ediitie" hebben te kennen
gegeven tot esne finale pacificatie in
zake het overheids- en bijzonder on
derwijs te willen medewerken. Het is
voor allen, die het wel meenen met
het openbaar onderwijs van belang te
weten of de heer Thiel voorstander
is van de eenige pacificatie die van
rechts in liet uitzicht is gesteld: 1U0
pet. bijzonder kerkelijk onderwijs na
een overgangstijdperk: bijzonder on
derwijs regelA openbaar ouderwijs
uitzondering. Het is velen niet duide
lijk, welke andere definitieve pacifi
catie de lieeir Thiel zich voorstelt.
Daarop richt zich een eerste vraag
tot hem.
De tweede vraag is nog belangrij
ker.
Volgens liet Handelsblad zou do
heer Thiel in debat met Txoelstra het
volgende hebben gezegd. Ik citeer liet
Handelsblad: Met dezen (Troelstra)
is hij het eens, dat het zoo spoedig
mogelijk uit moet zijn met c'.e anti
these, geloof tegen ongeloof eu dat
daarvoor in de plaats moet treden
democratie tegen conservatisme.
Troelstra's anti-these kapitaal, tegen
arbeid kan nooit uitgevochten wor
den, voordat deze anti-these democra
tie tegen conservatisme is beslecht...
Volkomen juist heeft Troelstra aan
gegeven, dat als het zoo voort gaat
niets tot stand komt. Da.t zal pas ver
anderen, wanneer christen- (waar
schijnlijk zijn bedoeld rechtsche „de
mocraten" in liet algemeen) vrijzin
nig-democraten en sociaal-democra
ten samengaan en hot is verkeerd,
dat deze laatsten dat tegenhouden op
grond van tactische overwegingen.
Tot zoover het Handelsblad.
Dit versdag draagt in tegenstelling
met zooveel andere verslagen van ver-
iriezingsredevoeringen in zijn nuchte
re duidelijkheid het teeken van waar
heid. We mogen dus als waar aan
nemen dat de heer Thiel aldus heeft
gesproken. Wat bedoelt de heer Thiel
nu eigenlijk?
De beslechting van de vrijzinnig-
demócratische anti-these „democra
tie" tegen „conservatisme" wordt
blijkbaar alleen verwacht van de
nederlaag va,n een'hunner in casu
van het „conservatisme". Dan zijn
wij toe aan de beslechting der sociaal
democratische anti-these kapitaal te
gen arbeid.
Moet die in de lijn van "s hoeren
Thiel's redeneering dan ook niet wor
den beslecht door de nederlaag van
een hunner? En zoo jat is dat dan
ook volgens den heer Thiel de nedar-
laag van het kapitaal?
Zoo ja, dan is de heer Thiel sociaal
democraat, zoo neen, dan moge hij
verklaren hoe <Ke strijd dan anders
„beslecht" zou kunnen en moeten
worden.
In het eerste geval is de heer Thiel
onaan n namelijk voor liberalen, in
tweede geval weet men voordat hij
zich nader heeft verklaard niet, wat
men aan hem heeft. Maar wij kun
nen deze zelfde zaak nog ander een
anderen hoek bezien. Wat wil dé' bocp'
aal-democratie ln Nederland?
