HAARLEM'S DAGBLAD. TWEa®,
Onze Lachhoek
Uit de Omstreken
De roode Pimpernel
in Gevaar.
OM ONS HEEN
Ne. 066.
Kan het niet vlugger?
Het is een algemeene klacht, dat
in de gemeente-administratie de za
ken niet vlug worden behandeld en
afgehandeld.
Vooral mnnnen van zaken tornen
daar tegen op. „Wanneer op ons
kantoor"zoo betoogen ze, ,,een brief
inkomt, dan wordt die tn don regel
op denzselfde® dag nog beantwoord.
Orders worden onmiddellijk uitge
voerd, prijsopgaven op dezelfde ma
nder verzonden op een goed kantoor
mogen 's avonds geen onafgedane za
ken meer tot detn volgenden dag
overblijven."
In t algemeen is dat juist. En
eigenaardig mag het heeten, dat op
die snelheid van werken meer te re
kenen va't, naarmate de onderneming
grooter van omvang is. De oorzaak
daarvan ligt voor de hand. Hoe uit
gebreider een handels- of fabrieks
zaak is, des te stelselmatiger is haar
administratie verdeeld. De ingeko
men brieven worden onmiddellijk
naar de verschillende afdeelingen
verzonden, de chefs zorgen voor de
onverwijlde behandeling, al dan niet
ha overleg met den patroon of direc
teur, en zoo is het mogelijk, dat deze
laatste teger het eimde van de kan
tooruren do verschillende brieven ter
teekenimg ontvangt, dat opdrachten
in den loop van denzelfden dag zijn
uitgevoerd, kortom, dat op de schrijf
tafels bij het sluiten van het kantoor
geen papiertje meer behoeft te blij
ven liggen.
Zoo gaat liet bij een openbare ad
ministratie niet. Er kunnen dagen
over verloope®, vóór dat op een een
voudige vraag he«t antwoord is ver
zonden. Meer ingewikkelde zaken
vereischen dikwijls weken of maan
den. En dit groote verschil heeft
meermalen aanleiding gegeven tot
minder welwillende beoordeeling.
„Ze hebben geen belang bij spoedi
ge afdoening", wordt dan van de
ambtenaren gezegd, „ze worden er
niet beter van, of t lang of kort
duurt."
Deze manier van beschouwen is
niet geheel billijk. Het mag wezen,
dat de zweep van de concurrentie in
het particuliere bedrijf tot haastiger
werkzaamheid drijft, ook in een ge
meente-administratie ais de onze,
waar natuurlijk die prikkel ont
breekt, wordt door vele ambtenaren
dikwijls veel werk verzet. Ik zou na
men kunnen noemen, maar wil dat
nalaten, omdat licht iemand zou
worden overgeslagen en zoodoende
misverstond kon rijzen ten opzicht©
van wie niet waren aangewezen.
Vanwaar dan het verschil, dat wij
dagelijks kunnen opmerken Het ligt
in de inrichting van het beheer. De
'administratie ook ln uitgebreide on
dernemingen, Is éénhoofdig, de eige
naar is alleen verantwoording ver
schuldigd aan zichzelf, de directeur,
minder vrij man don deze, alleen
maar aan een kleine groep van
commissarissen. De eerste beheert
zijn edgen bezit, de tweede doet dat
gewoonlijk voor een deel. Bij het ge
meentebestuur <s dat geheel anders.
Het College van B. en W. Is verant
woording schuldig aan den Raad aan
den eenen, aan Gedeputeerde Staten
aan den anderen kant, de ambtena
ren der gemeente zijn op hun .beurt
verantwoording schuldig aan hun
eigen chefs, deze chefs weer aan B.
en W. en het geheel© conglomeraat
van. het bestuur eener gemeente
staat r.J i3 bet formeel geen verant
woording schuldig aan de burgerij,
voortdurend onder de contróle en de
critiek der ingezetenen.
Niemand in het gemeentebestuur,
ai heeft hij ook grooten invloed op
den gang van zaken, kan persoonlijk
iets tot stand brengen, iets beslissen.
Daarvoor is altijd of nagenoeg altijd
de medewerking van anderen noo-
dlg. Tegenover hert hoofdelijk bestuur
ln particuliere zaken staart dus bij
de gemeente een zeker groepsbeheer.
Dart elk van de leden van zoodanige
groep onder den druk van het besef
van contróle en openbare critiek zich
verantwoord wenscht te weten, dat
daardoor meer schriftelijke wisseling
van ged achten ontstaat, dan ln het
particulier bedrijf ooit voorkomt, ligt
voor de hand. Maar dat met al die
rapporten, adviezen, inschrijving ln
regiotors e. d. m. de afwikkeling ver
traagd wordt, volgt daaruit vanzelf.
Wie dus aanmerking maakt op
den tragen gang dor zaken ln het
gemeentelijk beheer, moet geen aan
merking maken op personen, die
daarvan deel uitmaken, maar op
het steisel zelf. Of het wel goed zou
zijn, dat d'o personen grooter macht
bezaten dan nu het geval is, kan zoo
maar niet beantwoord worden. Een
hoofdig gezag in openbare besturen
heeft zijn gevaarlijken kantwe
moeten nlot vergeten, dat de bestaan
de manier van werken, al is die lang
zaam en omslachtig, todh ook zekere
waarborgen oplevert, die de burgerij
ongaarne zou missen.
Dit in 't algemeen. Oppervlakkig
zou men zeggen, dart de Raad, die
Immers niet uit ambtenaren bestaat,
maar uit particulieren is samenge
steld, aan de traagheid van hert ge
meentelijk beheer zou kunnen ontko
men.
De ervaring leert helaas 't tegendeel.
Meermalen wordt geklaagd over het
lang uitblijven van adviezen en rap
porten van Raadscommissies. Is dit
voor een deel te verklaren uit de
omstandigheid, dat die commissies
toch ook weer op een of andere wijze
aan het langzaam draaiende rad der
gemeente-administratie zijn vastge
haakt, de atmosfeer van 't Stadhuis
zelf schijnt aan de snelheid van hun
arbeid toch ook geen goed te doen.
Twee jaar ongeveer is de Raads
commissie, die daarvoor benoemd
werd, herig geweest met hert ont
werpen van wijzigingen in het werk
lieden-reglement. In Januari ver
scheen haar voorstel, dat aanleiding
gaf tot versch'llende requesten, die
wijzigingen aangaven. Dat zij daar
van nu weer kennis moet nemen,
daarover wellicht verslag uitbrengen
zal, kan ik mij voorstellen, maar niet
dat dit nu weer zoo lang duren moet.
Over veertien dagen schrijven we
Augustus en nog is er n'ets te zien.
Zijn de uitgesproken wenschen dan
zoo moartlijk te overzien'? Ik kan het
mij niet voorstellen. Wanneer een
Raadscommissie twee jaar heeft ge
werkt aan een voorstel, dan moet zij
de verschillende hoofdlijnen van de
zaak hebben nagegaan en de conse
quenties daarvan overwogen, dan
kan, zou ik zoo zeggen, geen request
meer dingen bevatten, die zij niet
vooraf had besproken en dan moet
zoodanige Commissie dus in staat
'Wezen, ln een paar vergaderingen
alles, wat er door anderen over het
onderworp wordt geopperd, te over
zien e® te beoordeelen.
Wanneer die beschouwing juist is
en ik moet uit respect voor de
Commissie aannemen, dat ze dat
wezen zal waar hokt dan toch de
zaak Waarom is ze nog niet rijp,
om nu eindelijk in den Raad te wor
den behandeld Schuilt soms de oor
zaak in de eigenaardige manier waar
op de gemeentebedrijven, die natuur-
liik tot dit werkbedenreglement in
nauw verband staan, onder de leden
van het dagelijksch bestuur zijn ver
deeld
Ik ben, eerlijk gezegd, van de wetrk-
verdeeii/ng, die hierbij heeft voorge
zeten, geen bewonderaar. Iedere wet
houder heeft een van de gemeente
bedrijven onder zijn hoede genomen.
Dr. Nieuwenhuyzen Kruseman de
lichtfabrieken, Dr. H. D. Kruseman
het slachthuis, de heer De Breuk de
waterleiding en de gemeentereini
ging. De methode doet denken aan
een koek", die onder de kinderen in
het gezin zoo eerlijk mogelijk ver
deeld wordt. Maar is die splitsing lo
gisch, is zc practrtsch Zou het niert
veel beter zijn, wanneer de gemeente
bedrijven waren toevertrouwd aan
één wethouder, die allicht een deel
van de ervaring, in het eene bedrijf
opgedaan, zou kunnen toepassen op
hert andere Zou niet de eenheid in
deze lakken van dienst daarbij win
nen Zou niet en hier kom Ik op
mijn onderwerp terug de afdoe-
mdng vau zaken door zoodanige cen
tralisatie worden bevorderd
Het schijnt mij toe van ja. Nu is
de verdeeJtng van 't werk min öf
meer toevallig. Welk verband bestaat
eer tusschen burgerlijken stand en
Lichtfabrieken, tusschen financiën en
slachthuis, tusschen gemeentewerken
en waterleiding Geen enkel. En nu
ben ik niet voldoende ingelicht om te
durven verzekeren, dat de vertraging,
die ik bespreek, ligt bij de Commissie,
of ligt b'j het dagelijksch bestuur en
de eigenaardige verdeeling van zijn
taak. Maar die vertraging zelf is dan
toch een feit en een feit, dat niert be
hoorde voor te komen. Tal van be
langhebbenden zien nu reeds sedert
twee en een half jaar naar de wijzi
ging in het werkliedenreglement uit
En nu wil ik op grond van het nood
zakelijk verschil, dat ik aanwees, niet
vragen wat men wel denken zou
van een particuliere onderneming,
die meer dan dertig maanden noo-
dig had om de arbeidsvoorwaarden
van haar personeel vast te stellen
maar wel wil ik zeggen, dat het nu
zelfs voor een gemeente te lang heeft
geduurd I
J. C. P.
ÈJaiteolandsch Overzicht
DE NIEUWE SJAH VAN PERZIë.
Er is een tragisch element in deze
troonswisseling 1 Mohammed Ali is af.
gezet, omdat hij niet naar den zin
van z'n onderdanen regeerde. Krach
tig wordt dit o.a. uitgedrukt in de
kennisgeving van de gebeurtenissen,
aan den Perzischen gezant bij on3 hof
gezonden. Er staat in dit officieel©
stuk ....„met 't oog op de impopula
riteit van Z. M. Mohammed All
wiens handelingen, geheel in strijd
met de wenschen van het volk, hem
onwaardig hebben gemaakt langer
den Troon te bezetten, waardoor een
troon verwisseling noodzakelijk is ge
worden hebben de vertegenwoordi
gers van het Perzische volk en andere
autoriteiten in een buitengewone ver
gadering met algemeen© stemmen
besloten tot de vervallenverklaring
van Z. M. Mohammed Ali van den
Perzischen Troon."
Dat is toch kras gezegd I
Dezelfde vergadering van hoog.
waardigheidsbekleeders hebben een
nieuwen koning der koningen' uit
geroepen, n.l. den kroonprins. Dit is
een ventje van 11 jaar, waarover na
tuurlijk niet veel bekend la Wel is op
merkelijk, dat hij door een Russi
sche gouverneur is onderwezen, en
dat hij beihalve z'n landstaal alleen 't
Russisch spreekt.
De Russen hebben dus bij dit nieu
we Sjah-je weer veefl voor i
Nu 't tragische element. De kroon
prins was natuurlijk met z'n ont
troonden vader in 't Russische ge
zantschapsgebouw gevlucht Daar
moest de nieuwe Sjah vandaan ge
haald worden. Toen de Russische
zaakgelastigde (de tijdelijke gastheer
ven den onttroonden Sjah) aan zijn
gewezen Majesteit meedeelde, dat de
regeering de zorg voor de veiligheid
van zijn opvolger wenschte toe te ver
trouwen aan de vertegenwoordigers
van de natie, sprak de ex-Sjah de
vrees uit, dat zijn gemalin zou weige
ren te scheiden van haar zoon.
De gezant begeleidde toen den afge-
zetten Sjah naar de vertrekken van
de vorstin. Daar speelde zich een roe
rend tooneel af. De gewezen Sjah en
zijn echtgenoot© schreiden bij de ge
dachte, dat zij hun geliefkoosdie®
zoon zouden moeten missen. Maar de
gezant wees erop, dat het Perzische
volk het zoo had beslist en dat zij
daarin dienden te berusten.
De jeugdige Sjah zag zijn ouders
weenen, barstte ook in tranen uit en
verklaarde zijn moeder niet te willen
verlaten.
Eindelijk" nadat de zaakgelastig
de nogmaals had gewezen op de nood
zakelijkheid om aan den wil des volks
toe te gevenanders zou geweld ge
bruikt worden I besloten de ex-
Sjah en zijn gemalin zich in het on
vermijdelijke te schikken.
De kleine Sjah vergat al spoedig
zijn droefenis, stapte kranig in het
gereedstaande rijtuig en begaf zich,
begeleid door een eskorte kozakken,
naar Sultanabad.
Daar weTd hij plechtig ontvangen
door den regent en een deputatie, die
hem officieel mededeelden, dat hij
tot Sjah was uitgeroepen en hem
vroegen, of hij zdeh een goed vorst
zou betóonon, welke vraag hij toe
stemmend beantwoordde. (Wij vin
den 't een zonderlinge vraag aan een
11-jarigen knaap I). Door 't ant
woord bLijkbaar gerustgesteld, ver
liet de deputatie het paleis en liet den
jeugdigen vorst over aan de zorgen
van zijn voogd.
Die voogd zal voorloopig wel het
meest te zeggen hebben I Azed el
Moelk is 65 jaar oud. Hij is een der
eerbiedwaardigste en meest populai
re persoonlijkheden in Perzië. Een
eigenlijk politiek verleden heeft Azed
al Moelk niet achter den rug, hoewei
hij vroeger eens aan het hoofd van
het ministerie van justitie gestaan
heeft. Hij vergezelde den vroegeren
Sjah Nazr Edddn gedurende diens rei
zen door Europa. Tijdens het bewind
van Moezaffer Dddin was hij raads
man van de kroon.
Ook nu nog was de moreele invloed,
diien Azed el Moelk op den gang van
zaken Ln Perzië uitoefende, zeer
groot. Sinds geruime® tijd behoort
hij tot de liberale partij. Bij" den ont
troonden Mohammed Ali stond dJe
nieuwe regent zeer slecht aange
schreven. wat hij vooral aan zijn li
berale neigingen te danken had.
Reeds sinds een jaar had Azed el
Moelk zich geheel uit het publieke le
ven teruggetrokken en leefde hij op
zijn kasteel.
HOE IS NU DE TOESTAND IN 'T
PERZENLAND
Een telegram van heden brengt een
geruststellende tijding, 't MeldtDe
vaarnomende Perzische minister van
buitenlandsche zaken heeft geseind,
dat de troonswisseling gelukkig is
volbracht en dat de vrees, dat er
bloed zou worden vergoten, ongegrond
gebleken. De orde en veiligheid zijn
sedert drie dagen volkomen hersteld,
de vrees voor troebelen is geweken en
de veiLigheid der buitenlanders is ver
zekerd.
Maar.... wat moet er nu gebeuren
met tLen onttroonden Sjah, die nog
altijd in 't Russische legitatie-bureau
gevaugen zit? Z. M. uitleveren aan
de Perzen strijdt met 't principe van
eigenwaarde der Russen. Z. M. zelf
een jaargeld geven, is... te duur? 't
Beste is, dat de Russen met de Per
zen gaan onderhandelen over 't ver
dere onderhoud van den gewezen
Sjah
Na de Jong-Turken en de Jong-
Perzen, nu ook de Jong-Grieken I De
ze laatste® hebben nu een program
bekend gemaakt, dat vermeldt
1. Herziening der Grondwet.
2. Verandering der LegerinriChtlng
naar het ZwLlsersche stelsel.
3. Verandering van het verkiezings
stelsel.
4. Geen bevoorrechting meer in den
dienst van leger en Vloot.
5. Bezuiniging der uitgaven.
6. Zondagsrust.
7. Vaststelling der arbeidsuren.
8. Ontwikkeling van landbouw,
handel en koopvaardij.
9. Verandering van het consulaire
stelsel.
10. Opheffing, althans verminde
ring, dor belastingen, die drukken op
landbouw en nijverheid.
11. Verplicht onderwijs tot 13-jari
gen leeftijd.
12. Veroudering in de heffing der
in- en uitgaande rechten.
13. Opheffing van ©enige gezant
schappen.
14. Onderricht in de Turksche en
Albaneesche talen op de militaire
scholen.
15. Wijziging van het polities tel oei.
16. Afschaffing van onderscheidin
gen, zooals ridderorden, voor Helleen.
sche, (Grieksche) onderdanen.
17. Aansprakelijkheid der minis
ters.
Men weet, dat 't Grieksche ministe
rie ontslag genomen heeft.
't Beste zou ln de gegeven 'omstan
digheden zijn, om het parlement te
ontbinden.
Maar.. hier dreigt de
KRETENSER QUAEST1E.
Van Kreta korut namelijk hert be
richt, dat de Kretenser regeering het
onmogelijk acht, hij nieuwe parle
mentsverkiezingen in Griekenland
het Kretenser volk te beletten, daar
aan- deel te nemen. En dat zou de on
middellijke aanleiding tot een oorlog
met Turkije zijn.
DE STRIJD IN MAROKKO.
De Spaansche regeering moet van
oordeel zijn, dat de macht van 12000
man, waarover generaal Manna
thans beschikken kan, voldoende
moet worden geacht ter bereiking
van het doel, dat men zich heeft ge
steld. Fr zouden dus geen versterkin
gen meer naar Marokko worden ge
zonden.
Zoo was 't althans eenige dagen ge
leden. Of 't nu nog zoo is De laatste
dagen is weer flink gevochten. Daar
omtrent wordt geseind
Het gevecht bij MeJiila is veel ern
stiger dan men meende, en wordt
nog voortgezet. De verliezen aan
Spaansche zijde zijn belangrijk. Vijf
tien Spanjaarden werden gedood, on
der weluen een luitenant-kolonel, oen
majoor, een kapitein, en werden er 22
gewond.
AANSLAG OP CLEMENCEAU.
Clemenceau, minister-president van
Frankrijk, werd Zondagavond in de
nabijheid van zijn woning aangerand
door een dronken individu, dat den
minister eenige stokslagen wilde toe
dienen. De man werd onmiddellijk
door oen inspecteur van politie ge
grepen, doch op verzoek van den mi
nister weer in vrijheid gesteld.
DE DUITSCHE KEIZER NAAR
NOORWEGEN.
Het jacht „Hohenzoliern", met den
keizer aan boord, is te 5 1/2 uur onder
de saluutschoten van de vesting en
het ter reede liggend Noorweegsch
pantserschlp. te Bergen binnengeloo-
pen.
EEN BLOEDIGE ARRESTATIE.
De uvoede chef van den veiligheids
dienst te Parijs wilde, geholpen door
verscheidene inspecteurs, een persoon
arrestee ren, die door de politie ge
zocht werl wegens diefstallen, in
musea gepleegd. De arrestant haalde
een revolver te voorschijn en schoot
den.chef en een inspecteur dood.
Hierop beging hij zelfmoord.
DE AMERIKAANSCHE
TARIF.FWET.
Het comité uit beide Kamers van
het Congres heeft in zijn conferentie
over Ie tariefwot de vermindering
van de belasting op netto-inkomsten
van maatschappijen van 2 op 1 pet.
goedgekeurd.
Stadsnieuws
Raad van Beroep.
Bij besluit van Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Holland is benoemd
tot lid-werkman van den Raad van
Beroep (ongevallenverzekering) te
Haarlem, G. Tuenter uit Hilversum,
e® tot plaatsvervangend lid-werkman
K. Bus uit Etnkhuizen, zulks in de
plaats, respectievelijk van Ph. Weij-
er en U. J. v. d. Meulen, wie eervol
ontslag is verleend.
Benoeming.
Onze vroegere stadgenoot, de lieer
D. Speets, is met ingang van 1 Sep
tember benoemd tot solo-trompettist
aan liet Concertgebouw-orkest te Am
sterdam.
Gov. V o or w.
Een barneteenen sigarettenpijpje,
Eman&laan 7 (Heemstede).
Een kinderhoepel, Doelstr. 2t.
Een witte sjerp, Colensostraart 62
rood (Schoten).
Eten papiermand, Korte Walstr. 7.
Een ring waaraan 6 sleutels, aan
het politiebureau.
Ben ijzeren dameshorloge, Plein 16.
Een portemonnaie, waarin geld,
Schagchelstraat 43.
Eten airudshorner, Parklaan 36.
Een lorgnet, Mortnnesteeg 13 rood.
Een pakje chocolade, Raaks 7
Een jongensrijwiel, aan het politie
bureau.
Een zweep, Camphuysstr. 26.
Aangifte is gedaan van het verlie
zen van een gouden dameshorloge
met zilveren ketting, van het vermis
sen van een handwagen, welke onbe
heerd in de Etendjospoortstraat stond,
van het verliezen van bankbiljetten
ter gezamenlijke waarde van f315, dat
in een perceel aan de Bakkerstraat
is ingeklommen en daaruit een rij
wiel wordt vermist.
OP EEN LIEFDADIGHEIDSBAZAAR
Mevr. de barones S. (die uit liefdar
digheid hare plaats achter de toon
bank heeft ingenomen): „Mijnheer
van Dalen, terwijl u daar zoo druk ia
gesprek waart, heeft uw zoontje 1(
suikerhartjes opgegeten; ze kosten
één gulden per stuk!"
ERNSTIGE OVERWEGING.
Broeder: „Verbeeld je, gisteren
heeft majoor van Groenewegen, die j<
op het laatste hofbal zooveel attentie
heeft bewezen mij officieus je hand
gevraagd. Wat dunkt je van die par
tij?"
Zuster: „Mij dunkt, dan moet bij
zijn blauwen rok met gouden kraag
een bruidskleed van wit atlas met
kanten sluier het best staan; dunkt u
ook niet, mama?"
OPHELDERING.
„Neen, ik drink geen drop meert
Als k 's avonds een beetje te veel
drink, ben ik den volgenden ochtend
niet in staat mijn werk te doen."
„Ik heb daar geen hinder van."
„Kunt u dan zóó veel verdragen?"
,;Dat juist niet maar ik ben rente-
nieT."
GOEDE VOORNEMENS.
Hij: „Zie, vrouwtjelief, wij moe
ten vooral in den beginne zuinig we
zen om vooruit te komen; ik ga nu
eens hard werken om goed wat geld
te verdienen."
Zij: „Best, Lieve man; dan ga ik ld
dien tijd eenige inkoopen doen."
BESCHEIDEN VRAAG:
„Doe het compliment aan mijnheer
den baron, en zeg dat ik hem voor het
wild laat bedanken!... Waar wacht j»
nog op?"
„Nergens op, meneer... maar wat
moet ik den baron antwoorden, wan
neer hij mij vraagt: .Janus, wat heb
je voor een fooi gekregen?"
OP DE STOOMBOOT.
Hollander: „Hé! dat treft toevallig,
dat ik de eer heb, mylord weer op da
boot te treffen,
Engelschman: .,Oh, ik heb die hoe-
Ie seizoen den Rijn al op en noer ge
varen, dat bevalt mij very good."
Hollander: ,,'t Verwondert mij. dat
u niet andere landstreken ook eena
gaat bezoeken; daar zijn toch ook
mooie gezichtspunten?"
Engelschman: „Oh no! de beefsteak
is zoo very good op de boot."
VERSCHIL VAN GEVOELEN.
Schuideischer (in een café iemand
aansprekend): „Je zit hier maar lek
kere madei'ratj'os te drinken; je deed
beter, mij maar eens te betalen."
Sehuldenaar: „Maar, beste vriend,
je ziet me wel drinken maar je hebt
toch niet gezien, dat ik ze betaald
heb?"
VROUWELIJKE MINZAAMHEID.
„Het doet mij genoegen, dat ik u
eens ontmoet. En wat lieve kinder
tjes; zijn die van u?"
„Jawel; van wie zouden ze ander*
rijn?"
„Ik bedoel omdat zij er zoo lief uit
zien!"
DIPLOMATIE.
Mina: ,H©!> je gehoord, dat Din gee
bedankt heeft voor zijn President
schap?"
Betsv: „Och hij zal er wel op terug
komen! Ik heb Charles ook eerst be
dankt, maar naderhand heb ik her»
toch maar genomen."
VELSEN.
Stukken van den Raad.
Et is aanleiding om aan te nemen,
dat de onlangs vastgestelde verorde
ning tot beperking der verloven inge
volge de Drankwet, in strijd is met de
wet
B. en W. stéllen voor, deze verorde
ning in te trekken en een nieuwe ver
ordening vast te stellen.
FEUILLETON
Naar het Engelsch, door
Barones Orczy.
t)
Misschien,, burger Chauvelin,
zei de laatste eindelijk, heb je al ge
raden, wat ik verder nog zoggen wil.
Maar voor het geval, dat er nog een
zwak glimpje van twijfel of hoop in
je geest mocht zijn, laat mij je dit
nog zeggen. De Revolutionaire Re-
geering geeft je deze kans om je fout
te herstellen, maar deze ©ene ook al
leen al3 je weer faaLt, dan zal je be-
leedigd land geen pardon of genade
meer voor je over hebben. Hetzij je
naar Frankrijk terugkeert of in En
geland blijft, hetzij je reist naar liet
Noorden, Zuiden» Oosten of Westen,
op de zeocn kruist of de Alpen be
klimt, de wrekende hand van het
Volk zal je weten te vinden. Je twee
de fout zal met den dood gestraft
worden, waar je ook zijn mag, öf on
der de guillotine als je in Frankrijk
bent, öf als je ergens anders een toe
vlucht zoekt door de hand van een
moordenaar. Let op, burger Chauve
lin I want ditmaal zal er geen ont
snappen meer mogelijk zijn, zelfs niet
als de machtigste tiran op aarde je
tracht to beschermen, zelfs niet aJs
hert je mocht gelukken een rijk te
stichten en jezelf op den troon te
plaatsen.
Zijn schelle, doordringende stem.
weerklonk spookachtig i» hert kleine,
ingesloten boudoir.
Chauvelin gaf geen antwoord. Er
Viel niets voor liem te antwoorden.
Alles wat Robespierre hem nu zoo
onomwonden voor oogen had gesteld,
had hij zelf ook al bedacht, zelfs toen
hij zijn meest roekolooae plannen op
maakte.
Hot was nu voor hem er op of er
onder. Hij dacht weer aan Margue
rite Blakeney en het vreeselijk alter
natief, dat hij haar minder dan een
jaar geleden had voorgehouden. Wel
nu I Hij was bereid het er op te wa
gen. Het zou hem niiet weer misluk
ken. Ditmaal ging hij ander veel gun
stiger condities naar Engeland. Hij
wist w i e de man was, dien hij aan
Frankrijk moest overleveren
En zonder to blikken of te blozen
beantwoordde hij den dreigenden blik
van Robespierre, en maakte toen
aanstalten om heen te gaan.
Hij nam zijn hoed en jas op, deed
de deur open en gluurde even in de
donkere gang. waarin hij op een af
stand duidelijk de verwijderde voet
stappen van een eenzamen schild
wacht l\oorde hij zette zijn hoed op,
keek nog ©ene naar Robespierre, die
kalm naar hem stond te kijken, en
ging heen.
HOOFDSTUK IV.
Richmond.
Hert was misschien de mootóte Sep
tembermaand., die Engeland rich kon
herinnerGn, en dart zegt wat in een
land, waar de laatste zomerdagen
bijna sJtijd helder en mooi zijn.
In het jaar 1793 strooide de ver
trekkende zomer met kwistige hand
alle kleuren van zijn palet over de
bosechen en oevers der rivierenhad
het eens scherpe groen van lariks en
olm met een zachtem goudtiint ©verto
gen had de edken met een streek je
roodbruin versierd en roode en brui
ne etreepen op de beuk gelegd.
In de tuinen stonden de rozen hog
in bloei niet de fijne kleur der
gele rozen in Juni, ook niet het bleek
der klimrozen, maar hert volle rood
van de rozen uit den nazoöier, met
even naar buiten omgekrulde blade
ren door den morgendauw gekust.
Op beschutte plekjes slingerde zich
nog de purperen clematis, terwijl de
dahlia's schitterend van kleur fel
uitkwamen tegen een donkeren ach
tergrond van klimopblaren, of tegen
sombere bemoste muren.
Het Gala in Richmond werd altijd
omstreeks liet eind van September
gehouden. liet weer was dan altijd
het standi astigst, en er was altijd
zonneschijn genoeg, om mevrouw ge
legenheid te geven haar laatste nieu
we mousseline japon of haar lichtste,
kostbaarste casfcuum te vertoonen.
Di dien tijd was de grond droog en
liard, geschikt om te wandelen en om
er teuten en kramen op neer te zet
ten. En dit jaar was daarvan een
goede voorraad kwakzalvers en
goochelaars uit ieder hoekje van de
wereld zoo scheen liet, want er was
een man met een gelaat zoo zwart als
roet, en een ander met zulke magere,
gele wangen, dart zij deden ftënkeai
aan citroenpudaIng en boterbloemen,
aan eieren of andere hardgele din
gen. Er was een tent waarin honden
alloriel soorten van honden, groo
te, kleine, zwarte of witte dingen
deden, die geen menschelijk wezen,
melt eerbied voor rijn eigen lichaam
zou hébben durven nadoen en een
andere, waarin een oude goochelaar
wandelstokken, geldstukken en kan
ten zakdoeken in de lucht deed ver
dwijnen.
En als het mooi, warm weer was en
men buiten in het gras kon zitten,
dam was er gelegenheid naar een
mooi concert te luisteren, terwijl de
j ongel ut wal heem en weer wandel-
don.
Het uiteetezen nubiiek' was nog niert
gekomen, wamt nederiger menschen
hadden heel vroeg gegeten en zoch
ten uu zoo 'ang mogelijk te genieten
van hetgoen hun bij den ingang van
het hek als toegangsprijs was ge
vraagd.
Er wsa zooveel te zien en zooveel te
doen, allerlei spolen op het gras, een
doolhof, twee draaimolens, er waren
kunsten makende apen en dansende
beren, een vrouw zoo dik dat drie
mannen niert uitgestrekts armen haar
niet kanden omvangen, en een man,
zoo mager, dat hij een armband vam
een dame om zijn hals kon doen en
haar halsketting om zijn middel.
Er y/arwi eenilge grappige dwerg
jes, .net gerimpelde aangezichten en
ouwelijke man/teren, en een reus,
zooals gewoonlijk uit Rusland ten
minste dat word beweerd.
De mechanische poppen vormden
ook een groote aantrekkingskracht.
Men liet een stuiver vallen in eeme
kleine spleet, in een doos en er begon
een pop te dansen en op de viool te
spelen em dan was er de Too vermo
len. waarin men voor een ander
geldstukje eeei rij kleine, verschrom
pelde, oude en in de armzaligste klee-
retn gekleed© figuurtjes in optocht
een trap in de® molen kon zien op
gaan. om daarna te verdwijnen, en
ze het volgend oogenblik aan een an
dere deur weer jong en vroolijk en
in de mooiste kleerem gekleed dan
send te zien verschijnen, zii daalden
eenige trt-dei; af en waren eindelijk'
uit het gezicht vordwenen.
Maar wat de meeste toeschouwer6
trok en het grootste bedrog aan geW
in het laadje iJracht, dat was een
miniatuur-voorstelling van lietgee® er
op dit oogenblik in Frankrijk plaats
greep.
En onwillekeurig kreeg mem de
overtuiging, dat dit alles waarheid
bevatte, zoo knap was het in elkaar
gezet.
Er was een achtergrond van hu'ized
en een zeer rood gekleurd en hemel.
Te rood zeiden sommigen,
maar hun werd dadelijk hert zwijgen
opgelegd door hen, die liet beter wis
ten en die vertelden, dat de hemel
een zonsondergang voorstelde, wart
iedereen die wilde kon zien. Dam wa
ren er een heele massa kleine figuur
tjes, niet grooter dan uw» hand,
maar met kleine houten aangerich
te®, armen e® boenen, mooi in elkaar
gezétte poppetjes, deze waien gekleed
in boezeroen en broek hoofdzake
lijk niets dan vodden en met klei
ne jasjes en klompen aan.
Zij stomder. ln groepjes bü elkaar,
allen met dc armen opgestoken.
En in het midden van dit kleine
tooneel op een pled farm vlak
bij elkaar miniatuur boute» palen
en rechthoekig daarom lat aan de»
voert van de palen een ianjw vlakke
plank, alles helrood gmchridestJ.
(Wordt vervolgd.)
