HAARLEM'S DAGBLAD. TWEE"!LSÜ£_
Haarlemsche
Handelsvereeniging
PARIJSCHE BRIEVEN.
Binnenland
Haarlemmer Halletjes
Goedgek. by Kon. Beal. ran 12 Not. 1809.
De Haarlemsche Handelsvereenl-
glng hier ter stede, opgericht 10 Mei
1892, heeft in den loop van den tijd
vel haar recht van bestaan bewezen.
*n zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betreffende, is zij
opgetreden en dikwijls met groot
succès. Jammer echter, dat men alge
meen niet meer blijk geeft, dit te
waardeeren, door als lid der Vereeni-
glng toe te treden. Er zijn wel meer
dan 600 leden, maar dat is niet vol
doende. Elk handelaar, neringdoen
de, ja zelfs particulieren, moesten lid
worden, om ten minste te laten gevoe
len, dat men het werk op prijs stelt,
dat de Haarlemsche Handelsvereeni-
ging steeds opneemt, als doende, wat
hare hand vindt om te doen.
De voordeelen, die de Vereeniging
buiten hare bemoeiingen van ver
schillenden aard, haren leden aan
biedt, zijn zeer vele en zeer groote
tegenover de geringe jaarlijksche
contributie van f 3.50, die gevraagd
wordt.
De Haarlemsche Handelsvareeni-
ging bemoeit zich in de eerste plaats
er mede, de belangen van hare leden
te bevorderen, door onwillige beta
lers voor hen tot betaling aan
manen en informatiën voor hen in te
winnen. Bovendien hebben de leden
het recht, het hun gratis te verstrek
ken advies van den rechtsgeleerden
adviseur der Vereeniging te vragen,
die ook in proceduren en faillisse
menten gratis voor hen optreedt, na
tuurlijk alleen voor zaken betreffende
den handel en het bedrijf der leden.
Als proef kunnen voortaan nieuwe
leden voor een half jaar worden aan
genomen, doch slechts het 2e halfjaar
(van 1 November tot en met 30 April)
ad 1.75 de halve contributie.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
eeniging ziju de heeren Mrs. Th. de
Haan Hugenholtz en A. H. J. Merens,
Spaarne 94, alhier, die voor de leden
eiken werkdag van 24 uur des na
middags zijn te spreken.
Het bureau der Vereeniging is ge
vestigd Jansweg 11.
Voor incasso's door bemiddeling
der Vereeniging wordt een vast
recht van 5 pet. der vordering bere
kend.
Bovendien moet 10 cent voor port
steeds worden bijgevoegd, bij inzen
ding van vorderingen door bemidde
ling der advocaten te innen.
De kosten van informatiën naar
buiten de stad woonachtige personen
bedragen 60 ets. per informatie, plus
vijf cents porto-vergoeding. Informal
tiën naar binnen de stad wonende
personen warden gratis verstrekt.
Pretentiën op buiten de stad wo
nende personen worden niet behan
deld, wanneer niet 10 ets. voor porto
vergoeding is toegevoegd.
Ruim 1748 informatiën en rechts
geleerde adviezen werden in het af-
geloopen jaar gegeven.
In April en Mei 1909 zijn 48 vorde
ringen tot een bedrag van 1483.31^
betaald; 15 vorderingen worden afbe
taald, 16 vorderingen zijn uitge
steld.
Volgens art. 7 dient het geheim der
lijsten van wanbetalers ongeschon
den te blijven.
Alle brieven, aanvragen, reclames
of wat ook, moeten warden geadres
seerd aan het bureau, dat geopend
is dagelijks van 's morgens 9 tot 1 uur
en 's namiddags van 2 tot 4 uur,
waar dan ook verdere inlichtingen
zijn te bekomen.
Het Bestuur heeft bemerkt, dat men
soms meent, dat men, hoewel geen
lid der H. H. V., toch van haar infor
matiën kan bekomen, en brengt nu
nogmaals en uitdrukkelijk tear kennis
dat alleen aan leden der Vereeniging
informatiën door haar worden ver
strekt, en dat voor informatiën op
hier ter stede woonachtige personen
nooit betaling mag worden gevor
derd.
HET BESTUUR.
XCL
In aansluiting aan mijn vorlgen
brief kan ik tot mijn genoegen mede-
deelen bij het Gouden Kalf 1 door
die stijlwending word ik de naw<
gewaar van het feit, dat ik voorheen
in den hendel werkzaam ben ge
weest dat, dank zij de interpella
tie van Jaurès in de Kamer der Afge
vaardigden, de Fransche Regeering
besloten heeft, voortaan het function-
neeren van buitenlandsche politie-
ineteUingen in Frankrijk le... ja, wat
eigenlijk ook?... te verbieden, te be
letten, te verhinderen.
Er moeten ter zake maatregelen,
besliste maatregelen getroffen wor
den, sprak Jaurès aan het slot van
zijn geestdriftige toespraak tot de
hoofden van Lebak, pardon, van
Frankrijk.
C'est fait, monsieur Jaurès, ant
woordde Clémenceau met zijn gewoon
aplomb.
„C'est fait", in dan verleden tijd
maar hoe dan toch? Hoe kunnen, in
de korte spanne tijds tusschen de ont
hullingen van Boertseff en de inter
pellatie van Jaurès, besliste, krachti
ge maatregelen getroffen zijn tegen
het zeer ingewikkeld en omsluierd be
drijf der geheime Russische politie m
gansch Frankrijk, die zelfs de Russi
sche ambassade te Parijs tot een ba
rer werkplaatsen had gekozen
„C'est fait" het wóórd klinkt na
poleontisch, maar de zaak is daar
mede nog volstrekt niet de wereld
uit. „C'est fait" eilieve, wijst het
feit, dat Rusland de éénige staat was,
die er een geheime politie in Frank
rijk op nahield, niet uit, dat het groo
te Slavische rijk een, aan een of an
der politiek verbond verwant, prero
gatief had, dat zoo maar niet, in een
minimum van tijd en zonder langdu-
wederzijdsche deliberaties, inge
trokken kan worden „C'est fait"
morgen brengen, hoor, om eens de
Holiandsche omgangstaal te bezigen.
„C'est fait" welke waarborg is er
voor, zoolang de wetsartikelen nog
niet gefabriceerd zijn, die de daden
der tsaristische vervolgingsmanie in
Frankrijk strafbaar stellen
Ik sprak er eenige Russische revo-
lutianaairen over.
Wel, zei mij een hunner, „c'est
fait" is natuurlijk slechts een oud ge
vleugeld woord, dat de minister-pre
sident voor deze, voor Frankrijk pe
nibele, gelegenheid uit zijn hokje
heeft gehaald. Doch laten wij er ons
in elk geval over verheugen, dat die
uitdrukking althans een belofte van
toekomstige beterschap inhoudt, een
belofte, waarvan de nakoming, wees
er verzekerd van, van meet af aan ge-
contróleerd zal worden èn door Boert
seff en de zijnen, èn door de getrou
wen van „L'Humanité", die, zooals
u bekend is, reeds maanden geleden
een duchtige campagne begonnen
zijn tegen de Russische spionnen in
Frankrijk. Het spreekt vanzelf, dat
de „suppression de la police russe
fonctionnunt en France" nog w&t voe
ten in de aarde zal hebben. Die^Russi
sche politie is niet van gisteren en
vindt in haar taktiek schijnredenen
genoeg om de Fransche politie in
haai" zaken te betrekken. Werd on
langs niet te Nice 'n aanslag tegen
Fallières en Clémenceau gefingeerd,
Uitsluitend om sommige Russische
uitgewekenen, die vredig in Frank
rijk leven, aan den Russischen beul
over te leveren
Wie kan in dergelijke gevallen uit
maken, of de Fransche politie onwe
tend daar wel, voor een gedeelte al
thans, oogluikend medeplichtig is
De leening van 14 milliard francs, die
Rusland uit den zak der Fransche
bourgeoisie heeft weten te gooche
len, heeft ten stelligste haar politieke
„dessous", welke zelfs geen moderne
Napoléon, laat staan Clémenceau,
met een enkel woord en „in no time"
zou vermogen nit te roeien.... Doch
w;: zijn er ook nog, an wij zijn
waaksch. En aan ons zal het niet
liggen, indien bet „c'eet fait" rich
niet géleadelijkerwijze gaat verwezen
lijken. Am il care Cipriani schreef on
langs omtrent de voorgenomen reis
door Europa van dein tsaar„De
Italianen hebben reeds eenmaal deze
schande verhinderd, door te dreigen
met meêdoogenloos gefluit, indien
Nlcolaas II aan wal durfde te komen.
De agitatie ls opnieuw begonnen, zoo-
dra wij vernamen, dait Italië nog
maals werd bedreigd met zijn be
smettelijke tegenwoordigheid. En de
ze agitatie zal doel bereiken". Ik ge
loof niet, dat een dergelijke beweging
in Frankrijk vooralsnog evenveel zou
uitrichten als in Italië, doch de tsaar
zal zich, dunkt ons, wel eenige ma
len bedenken, eer hij in Frankenland
voet aan wal durft te zetten. „Les
idéés marcheant". Door onthullingen
als die van Boertseff er komen er
méér wordt de afschuw voor het
tsarisme grooter en grooter, overal.
En indien het, onverhoopt, sommigen
ellendelingen mocht gelukken, om,
trots het „c'est fait" van Clémenceau,
onzen Boertseff van het aardrijk te
doen verdwijnen, staat er, geloof dat
vrij een ander op, om zijn plaats in
te nemen. Ook wi hebben onze tak
tiek.
Ik acht het niet ondienstig, hier,
onder voorlichting van Amilcare Ci
priani, een statistiekje op te nemen
van de Russische gruweldaden
Doodstraf, voltrokken aan burgers
- in 1905 10 in 1906 1444ra 1907:
456 in 1908 825in de eerste vier
maanden van 1909 463.
Gevangenen in 1905: pLm. 85.000;
in 1906 pLm. 110.000; in 1907 pl.m.
138.000in 1908 pl.m. 170. 000 in
1909, op 1 Februari 181.137.
Zelfmoorden in de gevangenis
in 1906 30 in 1907 70 in 1909 59.
Niet minder dan 18 ex-afgevaardig
den van de Douma zijn naai- Siberië
verbannen geworden, terwijl 137 tot
andere straffen zijn veroordeeld.
Van 1905 af tot heden beeft de Rus
sische regeering aan 406 directeuren
van dagbladen en tijdschriften koste-
looze huisvesting in ongemeubelde
vertrekken oftewel gevangeniscellen
verleend.
Een aardig statistiekje, niet waar,
betreffende liet rijk, welks hoofd zich
zoo buitengewoon druk maakt over
den wereldvrede.
Ik zou wel aan Réjane willen vra
gen, of zij nu nog het rijmpje zou
wenschen op te zeggen, dat zij om
streeks een kwart eeuw geleden bij
wijze van gelegenheids-compliment
hoeft gereciteerd voor den grootvorst
Wladimir en zijn echtgenoote. Wel is
Wladimir reeds overleden, nu ©enige
maanden geleden, doch Rusland en
Frankrijk zijn eer altijd nog, en Rus
sische doorluchtigheden zijn er nog
steeds in de Lichtstad te vinden.
Oil a dit que les grands connaissent
peu d'amis.
Les Altesses du Nord sont hors la loi
commune.
Sensible k l'amdtié, propice k l'infor-
iune»
La Russie la France montre son
coeur épris.
Poux p airier au malheur, dissiper les
alarmes.
Vos Altesses, chez nous, dédalgnant
la fierté.
Ont avec les Francais les rapports
pleins de charmes,
Et de la bienfaisance et de l'égalité.
Die relaties vol bekoorlijkheden tus
schen de bedde staten, en de welda
digheidszin! dien Rusland met Frank
rijk gemeen heeft, enz. enz. het is
den prachtgedicht, vol waarheid!
Onder de Russische onderdanen,
die met de grootste vreugde de onder
drukking van de Russische politie in
Frankrijk hebben vernomen, behoort
Stanislas Zwick. De man kan zijn
vreugdelijke gevoelens helaas niet on
der (gesproken) woorden brengen,
aangezien hij zoo goed als geheel
stom is.
Nadat zijn vader! die een stil school
meestertje te Warschau was, dat
hoegenaamd geen deel nam aan poli
tieke bewegingen, door de Russische
politie vervolgd en gemolesteerd was,
alleen omdat hij Pool en Israëliet
was, sloot Stanislas Zwick zich bij de
revolutionnaire partij aan» die voor
de vrijmaking van hat Russische Yolk
strijdt. Door een spion k la Azeff over
geleverd aan de tsaristische dienders,
werd hij gevangen genomen en op
verschillende wijzen gepijnigd en ge
marteld. Nauwelijks losgelaten, moest
hij zijn dienstplicht vervullen; in SI-1
berië natuurlijk, want hij Werd
vaarlijk" geoordeeld. De jonge man
van eventjes twintig jaar bleef zich,
zelfs in het beruchte ballingsoord,
vrijmoedig uiten. Toen kwam
gruwzame bedreiging, dat men hem.
als hij zijn mond niet hield, de tong
zou uitrukken. Van dat oogenblik af
zweeg Zwick, óók waar men hem
bood te spreken. Waarop hem op een
goeden dag zeer sterke electrische
sfroomingen door zijn reeds erg ver
zwakt lichaam werden toegediend.
Zwick, overmand van pijn en trillen
de van verontwaardiging, wilde toen
zijn gemoed lucht geven en zijn beu
len eenige felle woorden toeschreeu
wen... Hij kon niet: hij was inder
daad stom geworden!
Op het oogenblik bevindt hij zich,
als vluchteling, te Parijs. Dank zij de
zorgen van een paar geneesheeren
alhier, heeft hij in zooverre zijn
spraakvermogen teruggekregen, dat
hij althans eenige woorden kan sta
melen.
Zijn lugubere ervaringen heeft hij
vastgelegd in een boek, getiteld: „La
voix qui s' étrangle". Dat werk geeft
u een idee van de begrippen, die de
Russische regeerders er o, Réjane
'on onbekende prulpoëet van boven
staande rijmelarij! omtrent „bien
faisance" en „égaTité" op nahouden.
Men is geneigd om met Emile Ber-
gerat uit te roepen- „Et la Sibérie
peuplera toujours, toujours, tou-
jours!"
OTTO KNAAP,
jaar) worden verzocht zich vóór
September e. k. aan te melden bij on-
dergeteekende, Kinderhuissingel 30.
De nieuwe leden kunnen alsdan
gratis dezen winter een cursus in
het Esperanto volgen.
J. H. W. HABERMEHL.
Esperanto
XIV.
XIII. Een stukje spraakleer.
Achtervoegsels.
isto duidt een ambt of een beroep aan:
suo schoen,
suisto schoenmaker,
boto laars
botisto laarzenmaker
baki bakken
bakisto bakker
verko boekwerk
verlcisto auteur
ano beteekent bewoner, genoot, aan
hanger
Parizo Parijs
Parizano Par ij zenaar
klubo vereeniging
klubano lid van een vereeniging
ac geeft een minachtende beteekenis
te kennen:
cevalo paard,
cevalaco knol.
vixo man
vlraco kerel.
ad duidt een voortduring der wer
king aan
paroli spreken
paroladi redeneeren
pafi schieten
pafado salvo
ajo duidt de zaken aan die de eigen
schap vertoonen van het grondwoord
moia zacht
molay'o zachtheid (van een
vrucht b.v.)
amiko vriend
amika/'o vriendschapsbetuiging
(handdruk, b.v.)
HAARL. ESPERANTISTEN-
GROEP.
Zij, die van deze groep lid wen
schen te worden (contributie 5 per
HOORN EN DE
HU DS O NFEESTEN.
Men meldt uit Hoorn
Door den rector van Lewes, den
heer Turner, is destijds aan den Ne-
deriandscheo gezant te Washington
in de meest geestdriftvolle bewoordin
gen het verzoek gericht, zoo welwil
lend te zijn, om aan het gemeentebe
stuur van Hoorn, ter herinnering aan
de landing van de Halve Maan met de
kolonie De Vries, van Hoorn afkom
stig, aan boord, ten geschenke te vra
gen een banier of een in hout gesne
den wapen, ter plaatsing in de
SL
Paterskerk te Lewes.
Aan dit verzoek is door het gemeen
tebestuur van Hoorn met veel genoe
gen voldaan, door een eikenhouten
wapen aan te bieden. Het wapen van
den Hoofdtoren is als model genomen,
omdat dit juist een merkwaardig
overblijfsel uit Hollands glorie-tijd
perk is en een kenmerkend Hol-
landsch karakter draagt.
Het geheel is geschilderd in de he
raldische kleuren, door den Hoogen
Raad van Adel in 1815 vastgesteld.
Het wapen is gesneden door den
heer G. H. Lückens, terwijl de heer
M. Storm voor het schilderwerk
zorgde.
Het geheel zal zoo mogelijk door
den Ned. gezant te Washington na
mens het gemeentebestuur worden
aangeboden.
KAMERVERKIEZING SCHOTER-
LAND.
Gister zijn voor de Tweede Kamer
in Schoterland candidaat gesteld de
heeren Bergmeïjer, S.D.A.P., en Lim
burg, v.-d.
De N. R. Ct. verneemt, dat pogin
gen aangewend zullen worden om
den dag dei- stemming voor de Ka
rn onver kiezing in bet district Schoter
land één dag later gesteld te krijgen,
wij lop 3 Augustus de groote paarden
keuring te Leeuwarden gehouden
wordt, die altijd druk bezoek heelt
van veehouders.
STATEN VAN FRIESLAND.
De ïtoer B. W. Okma heeft zijn be
noeming tot lid van Gedep. Staten
van Friesland aangenomen. Door de
ze verkiezing is het college van Gede
puteerde Staten thans samengesteld
uit drie liberalen (de heeren Peere
boom, Rengers en Simonsz.), twee
rechtschen (do heeren Pollema en
Okma) en één socialist (de heer Van
der Zwaag).
PARLEMENTAIRE JUBILARISSEN.
De Haagsehe Tel.-corr. schrijft:
Wanneer in September de nieuwe
Kamer bijeenkomt, zullen er aan de
rechterzijde twee jubilarissen zijn,
twee parlementaire veteranen, die
zich de achting van vriend en tegen
stander hebben gewonnen.
De heeren jhr. mr. A. F. de Savor-
nin Lohmaa en A. baron van Dedem
hopen dan namelijk den dag te her
denken, waarop zij vóór 30 jaren hun
intreden deden in 't parlement. Beide
afgevaardigden, in 1879 tot lid der
Tweede Kamer gekozen, hebben sinds
dat jaar altijd onafgebroken hetzelfde
district vertegenwoordigd: de heer
Lohman: Goes, de heer Van Dedem:
Zwolle. Zooals men weet ,is echter de
heer Lohman eenige jaren minister
en lid van de Eerste Kamer geweest.
MIDDACHTEN.
Naar aanleiding van het bezoek
van den Duitseken Keizer aan Mid-
dachten, herinnert het N. v. d. D.,dat.1
Friedrich Wilhelm de vierde alg Kói
ning van Pruisen en Fredertk de
Groote als Kroonprins vroeger oen be-!
zoek op Middachten hebben gebracht.
DE BEET VAN EEN RAT.
Te Uithorn is een kindje, een doch
tertje van C. V., dat eenige weken ge
leden door een rat werd gebeten, aan'
de gevolgen overleden.
VAN KOL NAAR INDIA
Naar men uit Den Haag aan de
TeL meldt, zou het niet herkozen Ka-'
merlid Van Kol, van plan zijn, zich'
metterwoon In Indië te vestigen.
ONTROUWE GEMEENTE
ONTVANGER.
Door de justitie is (naar t D. v.
Nbr. meldt) geopend de brandkast-
van den voortvluchtige gemeente
ontvanger te Ginneken; de brandkast
werd geheel ledig bevonden. Een be
vel tot aahouding en gevangenne
ming zal spoedig worden uitgevaar
digd.
De Bred. Ci. schrijft:
Men zegt dat de gemeentekas» waar
in /3000 a f 7000 aan contanten aan
wezig moesten zijn, ledig is bevon
den.
De heer van G. heeft Vrijdag zijn
woning verlaten, zeggende voor za
ken naar Rotterdam te gaan; Zater
dag moest er vanwege de gemeente
kasopneming geschieden, doch de
heer v. G. was niet aanwezig. Er werd
naar familie en kennissen getelegra
feerd, doch zonder resultaat. De heer
v. G. is vertrokken met medeneming
van zijn revolver. Hij laat een vrouw
en kindje in kommervol ten toestand
achter.
De gemeenteraad heeft v. G. als ont
vanger geschorst. Nadeelige gevol
gen voor de gemeente moet de zaak
niet hebben, aangezien de borgen
aangesproken kunnen worden; ook
moet de heer v. G. aangesloten zijn
geweest bij de maatschappij van borg
stelling.
De heer v. G. was dertien jaren In
dienst der gemeente.
WETTELIJKE WINKELSLUITING.
In. de bestuursvergadering werd
door het Nederlandsch Verbond van
Vakvereenigingvm met op een na al
gemeen© stemmen adhaesie betuigd
met de actie van den Alge mee oen Ne-
derlandschen Bond van Handels- ea
Kantoorbedienden voor een bij Rijks
wet verplichte 8 uur-sluiting Yan win
kels en magazijnen.
OM ONDER DAK TE KOMEN!
Twee zwervers, mannen van mid
delbaren leeftijd! namen van de deur
post van den bazar, Moleteeg te Am-1
sterdam, een paar citybages weg. Zij
verborgen den buit onder hunne jas
sen on gingen, zonder zich te haas
ten, den N. Z. Voorburgwal op, langs
den agent die voor het poldtiepoethuis
vlak tegenover den bazar, op post
stond, doch niets van den diefstal be
merkt had. De winkelier had het ech
ter wel gezien, hij vestigde de aan
dacht van den agent op het tweetal*
dat gewillig met den politieman mee
ging. Bij de politie verklaarden de
beide mannen, dat zij den diefstal ge
pleegd hadden om onder dak te ko
men.
AANGETEEKENDE BRIEF.
Omtrent den op 17 Juli j.L op val-
scho handteekenmg aan het post
kantoor te Rotterdam, in ontvangst
genomen aangeteekenden brief, ver
zonden door Van Vloten De Gijze
laar, te Amsterdam, aan W. A. H. van
den Brando, te Rotterdam, wordt in
het „Algemeen Politieblad" nog ge
meld, dat de inhoud van dezen brief
bestond uit
1 aandeel groot 1000 no. 557 Deli
Cultuur; 1 aandeel groot 1000 dol
lars no. 36774 gewoon MissouriI
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Op een uitgeverskantoor werd een
bediende gevraagd, bekend met de
moderne talen. Een van de sollic5-
tanten meldde rich daarvoor aan met
den navolgenden brief
Zaterdag 17 Juli. Mijn heer, Naar
aanleiding Over U advertentie in De
Courant Moed ik u mede Deelen Als
da.t Ik Graag Aan Die wensch wil
voldoen Als bediende Op een Uitge
vers kantoor. Met kost en inwoningen
en salaris 20.per maand.
In Afwachting....
Misschien zal het den lezer verwon
deren, dat de u'tgever tot dusver den
schrijver „in afwachting" heeft gela
ten. Zóóveel oorspronkelijkheid in
taal en stijl vinden we niet vaak op
een uitgeverskantoor. Hei is op dit
oogenblik, nu tot vreugde van leer
aren en leerlingen de vacanti es be
gonnen zijn, het juiste moment om
te zeggen, dat deze sollicitant van
zijn leven te veel vacantia heeft ge
noten.
Jongelui, die pas met een zucht van
hartgrondige verlichting van de
schoolbanken zijn afgestapt, zullen
op dit oogenblik waarschijnlijk niet
willen toegeven, dat een toestand van
te veel vacantia mogelijk is. Dat
komt, omdat je later pas te weten
Jcomt wat er aan Je ontwikkeling
ontbreekt, in een tijd, dat je de scha
de niet meer inhalen kunt, En om
dat kwaad te ontgaan, kom ik dan
ook maar dadelijk, nu het nog tijd
is, met de opmerking aan, dat er op
de scholen nog lang niet genoeg ge
daan wordt aan rekenen. Begrijp me
goed geen meetkunde, geen algebra,
maar nuchter, dagelijksch rekenen
om het maai- dadelijk te zeggen voor
al uit t hoofd rekenen.
Ik geloof met, dat onze geëxami
neerde rekenmeesters voor dat onder
deel van de rekenkunde veel voelen.
Geheugenwerk is bij hen uit den
booze, je moet de rekenkunde begrij
pen, maar niet uit je hoofd leenen
Prachtig. Maar in de practijk van t
leven is het me nooit gebeurd, dat ik
een driehoek heb hoeven te bereke
nen of noodig had te weten, hoeveel
de X in een algebraïsche vergelijking
was. Wel kwam me dikwijls te pas,
hoeveel 16 maal 14 is of 17 maar 11
en dan moet je zien, hoe de menschen
tobben, wanneer er geen potlood en
papier in de buurt is. Eerst moet
alles tot tot tien herleid worden en
daarna de eenheden bijgeteld wor
den als ze er mee klaar komen,
duurt bet lang en de meesten geven
het liever op.
Intusschen recommandeer ik" dait
uit 't hoofd rekenen niet zoo maar
voor de aardigheid, maar wel dege
lijk, omdat je tegenwoordig zoo noo
dig hebt, gemakkelijk cijfers te kun
nen oerthguden. Het aantal getallen,
dat een mensch tegenwoordig onmid
dellijk tot zijn beschikking dient te
hebben, wordt voortdurend grooter.
Vooreerst dient een raensch van rede
lijke ontwikkeling te weten, dat hij
laat ons zeggen 30 jaar is en geboren
deai 27sten April van t jaar 1879.
Vervolgens behoort hem muurvast bij
te blijven, dat hij woont op den Jans
weg No. 221. Doet hij zaken, dan
moet hij weten, dat zijn telefoon
nummer 2477 is. Driift hij die zaken
in Amsterdam, dan heeft hij allicht
een abonnement op de E. S. M. en is
dus genoodzaakt, wil hij niet eiken
dag tweemaal zijn kaart uit den zak
halen, doordrongen te zijn van do
wetenschap, dat hij No. 781 is. Mocht
h"1 bovendien wiel rijder en d u s lid
van don A. N. VV. B. wezen, dan
heeft hij, schrijvende aan de Bands-
officials of in de Kampioen, te letten
op zijn Bondsnummer 20075.
Wanneer nu zoo'n veel becijferd
maai moet onthouden, dat op den
29sten Juli zijn tante te Amsterdam 70
jaar wordt en dat hij met lijn 13
's middags tusschen 3 en 5 uur naar
haar woning op de Prinsengracht
1171 moet gaan, hoe is dat dan voor
zoo'n stakker mogelijk, dat alles te-
onthouden, wanneer niet door dege-
liike lessen in uit het hoofd rekenen
zijn geheugen geoefend is?
Het onderwijs, zegt men immers,
moet aansluiten bij de practijk. Wel
nu, ik meen te hebben aangetoond,
dat de practijk geheugen-oefening op
't gebied van getallen voorschrijft.
Want, let wel dat ik nog niet eens
rekening gehouden heb met de om
standigheid, dat een waardig Neder
lander dient te weten, hoeveel hij
betaalt aan inkomsten-, bedrijfs- en
personeel© belasting, om van andere
bijdragen nog maar niet eens te
sprekeu. Het spijt me, dat ik juist
nu, terwijl de biljetten voor de plaat
selijke belasting worden rondgezon
den, dit teer© punt moet aanroeren,
maar wat is daaraan te doen Het
feit ligt er eenmaal toe en verdwijnt
niet, wanneer we er over zwijgen.
In een Duitsch blad heb ik onlangs
een versje gevonden, waarvan ik hier
de berijmde vertaling laat volgen
En heeft men een nieuwe belasting
bedacht,
Dan wordt gauw die nieuwe belasting
van kracht.
Opdat die belasting door ons wordt
betaald,
Zoo worden er nieuwe beambten ge
haald.
De nieuwe beambte heeft honger als
wij,
Een nieuwe bezoldiging hoort er
dus bij.
De nieuwe belastingen drukken zoo
zeer,
Dus vragen de nieuwe beambten om
meer.
Waarop men, wat ook de beambte
beoogt,
Zijn jaarlijksch salaris belangrijk
verhoogt.
Maar deze verhoogingen, hoe men ook
mort,
Veroorzaken ras eau aanzienlijk te
kort.
Dat nieuwe tekort nu delgt men ge
zwind,
Door nieuwe belastingen, die men
verzint.
Opdat die belasting door elk wordt
betaald,
Zoo worden ex nieuwe beambten ge
haald.
En wie nu dat liedje niet verder
kan,
Die vange maar weder van voren
an.
Ik wil van dit gedicht alleen maar
zeggen, dat wie nog versjes op zijn
belasting maakt, ex nog nSet zwaar
onder gebukt gaat 1
Maar ik was eigenlijk over de
scholen nog niet uitgepraat.
Er zijn dit jaar op de Hoogere Bur
gerschool meer slachtoffers gevallen,
dan ooit te voren. In sommige klas
sen zijn tal van leerlingen blijven rit
ten terwijl overgaan regel en blij
ven zitten uitzondering moest wezen,
is het daar bijna andersom.
„Dat is om den nieuwen directeur",
zeggen de leerlingen, „die goeie klas
sen moet vinden 1"
Maar zooïeis is natuurlijk dwaas
heid. Wat doet het er voor de school
toe, of er een nieuwe directeur
komt
De leeraren schrijven het geval
meer toe aan voetbal en tennis.
Mijn neef Wouter, die een bui
tenissig heer is, naar men weet, be
weert, dat het precies andersom ls.
De leerlingen", meent bij, „zjjn
voetbal en tennis gaan beoefenen, als
tegenwicht voor het uren achter el
kaar tr. de schoolbanken zitten, met
1 om het uur een anderen leeraar, dan
een vroolijken, dan een saaien, dan
een die er tusschen in is 1 Hel Mid
delbaar Onderwijs", zoo betoogt Wou
ter, „heeft meer dan iets anders de
sport bevorderd".
Enfin, u en ik weten eenmaal, niet
waar, dat mijn waarde neef zijn'
woorden niet op een goudschaaltje
pleegt te wegen. Wel ben ik met bom
eens, dat sommige scholen de kinde
ren doen snakken naar frissche
lucht En dat niet de goedkoopste.
De opleidingsschool voor meisjes
deugt in geen enkel opzicht, het ge
bouw heeft niet eens een speelplaats,
de meisjesschool voor middelbaar on
derwijs evenmin, de opleidingsschool
voor jongens is ook gebrekkig. Is het
wonder, dat de leerlingen naar voet
bal- en tennisveld verlangen, dat ze
na afloop van de schooluren er wel
heen zouden willen vliegen?
Van vliegen gesproken ik lees te
genwoordig zooveel van Farmon, die
vliegt, van Latham die vliegt, van
Wright die vliegt..... is het wel vlie
gen, wanneer iemand op een bankje
zit tn een toestel, dat door een motor
wordt voortbewogen
Dat zou ik graag willen weten.
Want wanneer de taalkundigen j
zec"?en, dan zou ik aan tal van stad-
genooten mijn compliment er over
willen maken, dat rij op eeu boot van
de maatschappij Nederland naax
Genua zijngezwommen.
FIDEUO.
