Weerbericht
MEDEDEELINGEN VAN HEI
tÜONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uuxV.
De Blldt, 17 Sept. 1909.
Hoogste barometerstand 775.0 m.M.
%e Hernosaud (Oostkust van Zweden);
laagste 760.7 m.M. te Valentia (Zuid
kust van Ierland).
Verwachting tot den avond van
18 Septomber t
Wind: Zwakke tot matigen OosteliJ-
fcen tot Zuld-Ooatelijken wind.
Gesteldheid van de luchtnevelig
lot half bewolkt, Weinig of geen regen
Temperatuur t gering» verande
ring.
fc^()METERSTAND TE HAARLEM.
Barometerstand hedenmiddag te 2
fcUr 767 m.M.
Achteruitgang.
Vorige stand te 2 uur 768 m.M.
ïberïBometerstacd
te Haarlem.
Vrijdag 17 September
Hoogste gisteren 9 uur F. 69
Laagste hedennacht F. M
Hoogste heden tot 19 uur F. 56
INGEZONDEN MEDBDEELINGEN
A 80 Cts. per regel
EIJSER'S Scloenenmasazüii,
v 32 Lange Vaeretraat
Van Marine aangeboden en het be
hoeft wel niet te worden verze
kerd, dat deze schenking ten zeerste
,wordt op prijs gesteld en met alle
Zorg aan oen wenech van den schen
ker sal worden gevolg gegeven, om
fleaen brief een passende en blijvende
blaate in te ruimen aan boord van
Jhet te Amsterdam in aanbouw zijnde
pantserschlp „Zeven Provinciën".
DE RUYTERTJES.
Gistermiddag tusschen éón en twee
pur op het Oude Kexksplein te Am-
kjerdam een groote menschenmenigte»
jertalt de „Tel." Allen turen naar hei
dak van de kerk. waar een drietal
deugnieten van 13 a 14 Jaar b
Waren, het illustra voorbeeld van o»-
jen grootsten zeeheld na te volgen.
Met een ladder en langs een steiger,
welke er, tot het doen van herstellin
gen is aangebracht, zijn ia naar bo
ven geklommen.
Het duurt niet lang, of daar komt
de politie. Sommeert de knapen, ofo
paar beneden te komen. Knapen |a-
ten kalm sommeeren. Komt vader
Van een der jongens. Volgt bestor
ming der hooge vesting en overgave
aan den vijand. Vaderlijke bestraf
fing en daarna de boosdoeners naaj
hot bureau Warmoesstraat, waar lij
gelegenheid krijgen, om na te d enken
üver de waarheid der spreuk: „Wie
Bch vétrhoogt, zal vernederd worden,
TEGEN DEN EEDSDWANG.
Door do Vereeniging De Dageraa$
!\vaa Dinsdagavond in het GeboüW
f oor K. en W. te 's-Gravenliage eeh
ergadering belegd, waarin als spre
kers zouden optreden de heeren nrf.
van Houten en ds. J. van LoenéQ
Martinet, die daarin de vrijheid in de
keuze tusschen eed en belofte zouden
bepleiten.
De voorzitter, de heer Havers, b<
gon met erop te wijzen, dat de kwest!
plet zoo geheel nieuw meer was, doe
jloor feiten van recenten datum we<
op den voorgrond gebracht.
Wel waren de betrokken weiger ach?
tige getuigen na meer of minder lan
gen tijd in vrijheid gesteld, doch eew
zoodanige oplossing was voor de pi
blieke opinie niet voldoende.
Allereerst verkreeg daarop de hear
!mr. Van Houten het woord.
Hij begon met te herinneren, hoe in
1681 ettelijke Kamerzittingen aan dé
afschaffing van den eodsdwang ge
wijd waren. Steeds had hij voor Indi
vid uee le vrijheid van belijdenis ge
streefd.
Dat het onderhavige onderwerp niet
tijdens zijn ministerschap aan de orde
gesteld was, had zijn grond Ln bet
feit, dat hij destijds zitting had in het
ikabinet-RöeU en waar een ministerie
nooit geheel vrij is dn de bepaling zij
ner agenda, was het hem niet moge
lijk geweest alles geregeld te krijgen,
'cooals hij zich dat zou hebben ge-
Menschl.
Hij bekleedde in dat Kabinet een te
eigenaardige positie.
Spreker begon daarop met het ont
staan der beweging na te gaanhoe
allereerst voor de Kamerleden en
daarna voor leden van Provinciale
■Staten en gemeenteraden de keuze
tusschen eed en belofte ingesteld was.
Op ander gebied hoerscht echter eene
'schromelijke verwarring. Nu eens Is
ide eed voorgeschreven, dan weer laat
!sen wet de keuze, zoodat dus ieder
'naar zijn godsdienstige gezindheid
kan kiezen.
Maar als de wet „op grond van het
doopsgezinde gevoelen" vrijstelling
Verleende, moest niet alleen de vrij
stelling voor dezen beperkt blijven.
jJSigenaardig was de houding van de
iOverheid in de recente gevallen, waar
kooals b.v. de kantonrechter te Me-
jdcmbiik den weigerachtige had pogen
©ver te halen, „omdat het slechts «en
bloote formule was".
Dit zou dwang worden, alhoewel
Biet volkomen eonclentio-dwang.
Spreker achtte evenwel den tegen-
woordigen toestand meer stuitend
voor do geloovigen dan voor de on
verschilligen. De eersten zouden toch,
bij weinig nadenken reeds, tot het
inzicht moeten komen, dat dit ijdel
vertoon met hun God eon einde moet
nemen. Spreker hoopte dan ook, dat
de huidige reohtsche regeering tot dit
Inzicht zou komen.
In gevallen waar volgens godsdien
stige gezindheid te kiezen is, zou dus
het steeds groeiende aantal ongeloovi-
gen in onze dagen niet beëedigd kun
nen worden, waar deze niet volgens
„eigen" gezindheid, maar volgens die
van anderen zouden moeten kiezen.
Spreker achtte evenwel geen wets
verandering noodig. Een ernstig de
bat in deze zou reeds voldoende succes
kunnen hebben, waar elke kanton
rechter, door de zaak aan 't rollen te
brengen, eon uitspraak van den Hoo-
geu Raad kan uitlokken. Spreker
achtte algemeens vrijlating niet het
gewenschto, alleen moesten van de
eedsaflegging worden vrijgesteld, zij,
die daartegen bezwaren hebben.
Zij, die in geen voor hen moer bin
denden vorm van hunne gezindheid
kunnen doen blijken, moeten daarom
de eedsvervangende belofte (verkla
ring) kunnen afleggen.
Daarop verkreeg ds. Van Loenen
Martinet hot woord, die de kwestie
van godsdienstig standpunt wilde be
schouwen. Allereerst wilde hij een
woord spreken over het hem gedane
verwijtals zou hij „Onder dc vlag
van De Dageraad optrekken".
Ieder hunner strijdt onder eigen
vlag voor een concreet doel. Daarop
zijn onderwerp behandelende, stelde
KTj fa het licht hoe de sleur, eene ze
delijke lamlendigheid, do geloovigen
in het huidige wezen dar eedsafleg
ging heeft doen berusten.
De tegenwoordige toestand van dm
eedsdwang is eene persiflage van het
heilige. De eed toch eischt eene ge
bedsstemming en welhaast ieder weet
hoe dé practiik daarmee in strijd ls.
Atheïsten zijn op gevangenisstraf
verplicht, de formule uit te spreken,
torwijl hun toch de gebedsstemming
ontbreekt.
MIST.
Door den dikken mist kwam de
mailboot Koningin Wilhelnüna van
de „Zeeland" eerst te half acht in de
haven te Vliasingen.
brufk van had gemaakt ging bet
deurtje open toen ik er van binnen
met een speld tegen drukte. Van bul
ten was niets te zien geweest.
Zouden ex onder onze inlandsche
insecten ook niet zijn die dergelijke
springoefeningen vertoonen, bijv. de
rups van de blaaskelkvlinder. Heeft
iemand al reeds iets daaromtrent
waargenomen?
DE SCHEEPSRAMP IN DE AFRI-
KAANSCHE WATEREN.
Vier der vermiste booten van het
mailstoomschip Umlahli zijn opgepikt
door het mailstoomschip Galeka bij
Kaapstad. Vijf vrouwen en zes man
nen zijn bij liet omslaan van een an
dere boot verdronken. Een met pas
sagiers gevulde boot is door vis-
schers naar het land gesleept.
Volgens officieele mededeelingen
wordt echter alleen een kind van me-
vrouw Harrison vermist. Overigens
geen persoonlijke ongevallen bij het
vergaan der Umlahli.
Gemengd Nieuws
HET VLIEGEN.
De groote dramaturg Gabrlele <TAn-
minzLo ls aan het vliegen geweest.
Luigi Barzini van da „Corriere della
Sera" heeft hem daarna geïnter
viewd. „'t Is iets goddelijks", zei d'An-
nunzio. „Het oogenblik, dat men de
aarde verlaat, is van een onuitspreke
lijke zoetheid. Men voelt een tot nog
toe ongekende gewaarwording. Mijn
hart is er vol van, en nu nog voel lk
een onvergelijkelijke zaligheid, die is
als een Lichamelijke genieting. ITet
was een oogenblik van zeldzame en
onvergetelijke vreugde, alleen te ver
gelijken met die zeldzame oogenblik-
ken van intiem allerhoogst geluk, die
men zich altijd blijft herinneren als
lichtpunten van het leven. Het afbre
ken van de vlucht was als een onaan
genaam ontwaken, als een onderbro
ken wellustgevoel".
Hij had allerlei onaangenaamheden
van het vliegen verwacht, het neerko
men scheen hem pijnlijk te zullen zijn,
het lawaai van dén motor hinderlijk
en vervelend. Maar 't bleek hem, dat
hel eerste licht en zacht was, als 't
neerkomen na een klein sprongetje.
En het leven van den motor verliest
zich in de onetedige ruimte.
„Alle gewaarwordingen van het
vliegen zijn nieuw en heerlijk. Een
heerlijke sensatie ook geeft het, wan
neer men te midden van de teere on-
aardsche gewaarwordingen zich het
hoofd ontbloot Kou vergeet men in
de vlucht."
Dan beschrijft hij het vreemd voor
komen der dingen, van omhoog ge
zien. „O", eindigde de groote man,
,^ik zou alles, al mijn werk willen
vaarwel zeggen, om me te geven aan
de vliegkunst. Ik benijd de mannen,
die van het vliegen hun levensdoel
hebben gemaakt."
UIT DE NATUUR.
Een van mijn vrienden bracht het
vorig jaar van de Londensche ten
toonstelling een aardigheidje mee
zooals men haast op iedere tentoon
stelling er een of ander vindt, vertelt
iemand in de „Levende Natuur".
ifc Waren een paar Mexicaansche
springboontJeSj kleine lichte zaad
doosjes, die onder dien naam v
kocht werden. Ze leken wel Iets op
lichtgekleurde koffieboontjes, waar
van er drie een vrucht gevormd had
den, glad van oppervlak met op den
bollen kant een naad en aan de ande
re zijde een niervormig vlakje Iets
lichter van tini en zachter dan de
verdere schil.
De aardigheid was nu dal die boon
tjes, als men ze rustig op een bord
legde, liefst op een warm plekje, na
«enigen tijd begonnen te springen
soms een paar millimeter hoog en
zich zoo In alle richtingen over het
bor dbewogen. Ik begireep dadelijk,
dat er 't een of ander insect in zat en
toen ze ten laatste niet meer spring
levend waren heb ik er oen open ge
knipt en vond een klein lichtbruin
popje dat nog al beweeglijk was.
Ik bewaarde ze verder In een doos
je met gaas en nu 10 Juli vond ik
daarin een grijs gewolkt vlindertje.
Na «enigen tijd zag Ik no. 2 te voor
schijn komen uit zijn deurtje. No. 1
was blijkbaar uit de opening geko
men die ik geknipt had. Binnen het
zaaddoosje zat een dun wit, eivormig
spinseltjc, gesponnen aan de spon
ning van het deurtje. Blijkbaar was
dit deurtje, dat volmaakt rond was,
gemaakt voor de verpopping, want ln
do woning van No. 1 die er geen ge-
DE NOORDPOOL.
In een gesprek met een betrouw
baar persoon te Battle Harbour heeft
I'eary bekend het te betreuren, dat
hij Bairtlett niet mede had genomen
naar de pool, ofschoon hij er voldaan
over was, dat de wetenschappelijke
wereld onvoorwaardelijk de ontvan
gen mededeeling omtrent de pool aan
neemt. Hij legde uit, dat hij niet wist
wanneer hij naar de pool vooruitging.
Daarom achtte hij geen reden aanwe
zig het voorafgestelde program te wij
zigen, hetgeen aangaf dat Bartleit
zou terugkeeren als de 8Sste breedte
graad zou zijn bereikt. Peary betoog
de, dat het getuigenis en de aanteeke-
ningen van zijn metgezellen zouden
bewijzen, dat hij voorbij den 88sten
breedtegraad is gegaan en het getui
genis van zijn negerbediende en de
eskimo's zijn bewering zouden beves
tigen, dat hij de pool heeft bereikt.
Peary zeide verdeu- dat Cook geen
bewijzen had dat hij eenlg punt voor
bij de kust beeft bereikt. Peary deelde
mede, dat toen het schip Roosevelt in
Augustus naar het Zuiden kwam,
Whitney hem had gezegd, dat Cook
hem (Whitney) te Etah in April ver
telde, dat hij de pool had bereikt.
Cook's Eskimo's te Etah zijnde, zegt
Peary, verkreeg hij van hen een ver
slag in ruwe trekken waaruit bleek,
dat Cook en zij 6lechts twee marschen
over het poolijs hadden gedaan, en
toen teruggekeerd waren. Cook's be
weerde bestijging van den Mc Kinley
berg is betwist geworden, thans be
weert hij alleen de pool bereikt te
hebben.
DE KOMEET VAN HALLEY.
Het feit, dat Halley's Komeet reeds
nu zóó lang vóór den doorgang
door den perihelium-stand door t
prof. Wolf te Heidelberg is gesigna-
leerd, geeft recht tot Let vermoeden,
dat de Komeet sinds 1835 (haar laat-1
sto bezoek) niet aanzienlijk aan luis
ter zal hebben verloren. Trouwens,
de helderheid van Ie komeet bij de j
ontdekking te Heidelberg was slechts
1/2 grootte minder dan op grond van j
de berekeningen van Holetchek, te
Weenen, werd verwacht. Veel minder
dan in 1885 zal de helderheid dus wel
niet wezen. En het b ook wel te ho
pen, dat Halley's komeet niet nog
meer aan luister heeft ingeboet dan
sind3 de middeleeuwen reeds het ge- s
val i3 geweest. Bij haar wederver
schijning in 1835 wa3 zij al lang niet
meer, wat zij ln haar beste dagen
(vooral ln de jaren 1086 en 1456) moet
zijn geweest. Zelfs bleef Ilalley's ko
meet in 1835 in luister achter bij an
dere kometen van de 19de eeuw, als
b.v die wan 1811, 1843, 1858 (de ko
meet van Donati, welke ouderen van
dagen zich nog uit eigen aanschou
wing herinneren) en 1882
Toch was de komeet, van Halley ge
makkelijk met het bloote oog te zien,
evenals haar lange, dunne „staart".
Door den kijker gezien leverde de ko
meet een prachtig schouwspel, waar
van de belangwekkendheid nog werd
verhoogd door de snelheid, waarmee
de staart van vorm veranderde. Bes-
scl heeft dat verschijnsel gedeeltelijk
verklaard door te opperen, dat de ko
meet om haar voortbewegmgsas wen
telt in circa 5 dagen.
De huidige terugkeer is nog om een
speciale reden bijzonder merkwaar
dig Het is namelijk do snelste terug
keer, welke nog ooit is geconstateerd
in den loop der 2147 jaar, gedurende
welke de periodieke bezoeken van de
komeet in de kronieken geboekt
staan.
De maximum omloopstijd, in die 21
eeuwen geboekstaafd, was 79 jaar, de
kortste 74 1/2. en het ls deze kortste,
welke ons nu de komeet terugbrengt.
De berekeningen omtrent den datum,
waarop ditmaal de komeet door den
perihelium-stand zal gaan, hebben
nog niet tot overeenstemmende uit
komsten geleid.
Cowell en Crommelin, van de ster
renwacht te Greenwich, stelden den
doorgangsdatum op 16 April 1910.
Maar er schijnt aanleiding te bestaan
voor het vermoeden, dat het wel 19 of
20 April kan worden.
J.l. Vrijdag zijn aan het observato.
riura te Greenwich hemelfoto's ver
vaardigd, waarop naar de komeet
werd gezocht, zonder succes echter.
Toen later het bericht inkwam, dat
Zondag te Heidelberg de komeet wel
was gevonden op de fotografische
plaat, heeft men te Greenwich de pla
ten nog eens nauwkeurig nagekeken
en inderdaad op de door Heidelberg
aangeduide plaats een uiterst flau-
wen lichtindruk gevonden
De komeet zal voor landen 'op onze
breedte niet gunstig zijn waar te ne
men. Voorloopig, dat Is gedurende
nog twee of drie maanden, kan zij
enkel door fixeering op de fotografi
sche plaat worden waargenomen
dun pas breekt de tijd aan, dat zij
zichtbaar zal zijn in krachtige kij
kers. Eerst einde April zal zij voor
het bloote oog te zien komen.
Hét is wel een bewijs van de groote
verbetering, gedurende de laatste drie
kwart eeuw in onze optische en foto
grafische ïnsfrtünënten gebracht, 'dat
de komeet reeds circa 220 dagen vóór
den doorgang door den perihelium-
stand Ls gesignaleerd.
De nasporingen van Cowell en
Crommelin hebben doen zien, dat
sinds 240 v. C. (en si echts met uitzon
dering van de Jaren 163 v. C. en 912
na C.) de komeet van Halley telkens
op tijd is gezien.
(„N. R. Ct.")
EENDEKKERS HOEDEN.
In Amerika hebben de dames weer
wat nieuws op het gebied der mode
uitgedacht. Daar tooien zij zich met
een „chapeau monoplane", een hoed
In de gedaante van een vliegmachine.
Ter weerszijden van het eigenlijke
hoofddeksel, bestaande uit een soort
koepeldak, spreiden zich uit een paar
reuzenvlerken van achteren steekt
een soort „roer' uit, dat den hals be
dekt Wonneer de draagster van
zoo'n chapeau monoplane loopt, dei
nen de vlerken en kwikstaart het
roer, zoodat het werkelijk iets lijlci
op een vliegende Blériot- of Latham-
machine. Zit de monoplanuese, dan
belemmert zij het uitzicht absoluut en
zit zij vlak voor iemand, dan krievvelt
meestal net „roer" den rampzaligen
achterbuur in zijn gezicht.
Het dragen van zoo'n hoofdorna-
ment ls in Amerika niet strafbaar.
Letteren en KansS
DE AUTO.
„De Auto", orgaan der Nederland-
sche Automobielcmb en der Neder-
landsche Motorwielrijders Vereeni
ging bevat deze week airtlkelen over:
De electrische brandweertrein der
Berlijnsclie brandweer, Eigenschap
pen van de verschillende brandstof
fen, Uit de praktijk van den automo
bilist, Automobilisme als opvoeden- f besteed
Zij zullen alsdan gehouden zijn van
hun volledig herstel, onder overleg
ging eener geneeskundige verkla
ring van den behandelenden genees
heer, mededeeling te doen aan den
daarbij betrokken commandeerenden
officier.
Deze commandeerende officier zal
alsdan, afhankelijk van den gebleken
graad van geoefendheid
den daarbij betrokken kader-reser
vist al dadolijk bij vertrek met onbe
paald verlof van een verder verblijf
onder de wapenen kunnen vrijstellen,
of, indien de verbintenis werd aange
gaan vóór 1 Augustus 1906, opnieuw
onder de wapenen beliooren te roepen
voor het nog ontbrekende gedeelte
van den termijn, waartoe hij gehou
den is, met dien verstande intus-
schen, dat die termijn uiterlijk 31 De
cember van het loopende jaar zal be
hooren te eindigen.
Wanneer echter door den betrok
ken kader-reservist de verbintenis
werd aangegaan na 1 Augustus 1906,
zal hij opnieuw onder de wapenen
worden geroepen voor het ontbreken
de gedeelte van den termijn, waartoe
hij gehouden is, met dien verstande,
dat die termijn uiterlijk 30 Septem
ber van het loopende Jaar zal behoo-
ren te eindigen.
De sergeant W. H. Snijders is be
noemd tot tweede-luitenant bij het 10e
regiment infanterie.
De sergeanten H. Grevers. J. Bie-
gel en W. C. Neys, van het 10e regi
ment infanterie, zijn benoemd tot
tweede-luitenant bij het leger In Ned.-
Indië.
De sergeant J. P. Eldermans, van
het 10e regiment infanterie, ls be
noemd tot tweede-luitenant-kwartier
meester bij hot leger In Nederl.-
Indië.
Aanbesteding.
Door den architect J. J. van Noppen
alhier, ls gisteren voor rekening van
den heer A. J. Stoel Jr., alhier, aan-
Het maken van rioleerings- en be-
slratingswerken, het bouwen van
berg- en werkplaatsen en drie werk
manswoningen,. op een terrein aan
do Kleverlaan, te Bloemendaal.
Ingeschreven werd door
A. N. Mulder, 22.417
J. J. Koning 26.154
Kaub en Bierboom, 26.500
W. Saeys, 27.778
T. M. van Deursen 27.850
De Vos en Granneman. te Hil-
legom, 27.896
J T. Bakker» 28.670
Firma W. A. van Zanten, 28.720
Firma H. Steenkist, 28.913
Schiphorst en Philips, 28.963
A. Zonneveld, 29.100
P. van Duuren, 29.150
B. Hagen „29.306
Th. J. Verzijlberg 29.698
C. Groot Czn. 30.705
D R. de Jong 32.888
C. Smink 33.400
Hot werk is heden gegund aan den
heer W. Saeys, alhier, voor 27.778.
Door de Holl. Eleclr. Spoorweg-
Maatsch. is aanbesteed het maken
van grond-, kunst- en overgangswer
ken, leggen van sporen, wissels,
do kracht, Wedstrijden te Ostende 12
Sept. J.l., Raadgevingen voor meege-;
noodigden per automobiel.
Luchtscheepvaart: De vliegweek te
Reims, Eugène Lefèbvre, Boekbe
spreking.
Motorwielrijden: De Fricar, Lichte
Motorrijwielen, Achterwielveering bij
motorrijwielen, Uit de practijk, Vra-
genbus voor motorwielrijders, Han
dels- en Financieels mededeelingen,
Allerlei.
Eet Leven. Het Juist verschenen
nummer van Het Leven (No. 38, van
17 September 1909) bevat de -v olgende
geïllustreerde artikelen en foto's: Het
succes van onzen „Open Brief' aan de
Tooneelwereld, met zes groote foto's;
Het eerste electrische atelier in ons
kuid, ingericht voor den specialen
dienst van Het Leven; De Noordpool-
re'ziger Peary in zijn Pool-kostuum,
met enkele Eskimo-honden; Een ge
vaarlijk entrée voor cholera te Am
sterdam; De eene Bijenkorf naast de
andere op het Damrak; Watetr, wol- uitvoeren van eenige andere wérken
ken, wind en weer, populair-wetcn- ten behoeve van den spoorweg Oude
de commandant van het 8e leger
korps, de generaal der infanterie
Eichhorn.
AARDBEVING AZOREN.
LISSABON, 16 September. Te
gra dos Heroism werden twee aani-
schokken waargenomen. Er wei^
geen schade aangericht.
CHILI EN PERU,
SANTIAGO DE CHILI, 17 Septen*
ber. De minister van buitenlandschf
zaken verklaarde, dat de Perua&o-
sche kanselarij de houding van haar
zaakgelastigde te Santiago heeft af.
gekeurd en de onbehoorlijke uitdruk»
kingen in de nota aan de Chileensche
regeering heeft teruggenomen, zoodal
geen ernstige gevolgen daarvan te
vreezen zijn.
Burgerlijke SisnS
HAARLEM.
BEVALLEN:
15 Sept.: A. Bakker—Demison z 16
A. E. Allart—Jonkvr. Sinckinghe d. fi
M. Mullens—Jongen d. G. J. Wesse-
lingv. Bilderboek d.
OVERLEDEN:
16 Sept. T. De Lugt—Ivuijk, 64 Jaar,
Rolhuizon.
ONDERTROUWD:
16 Sept. J. Ackermann en M. E.
Oderkerk; 17 P. Stastra en G. Roelens,
Amsterrlamscbe Beurs.
Openingskoersen van 17 Sept.
LAEOUCHERL 0\ENS Co. s BANK
Bijkantoor Haarlem.
Gr. Markt No. 1 en 3. Tel. No. 577.
STAATSFONDSENMARKT. 21/2
Certific. N. W. S. 78 7/8, Russen 1909:
93 5/8, Russen 1906 971/2.
TABAKSAANDEELEN. Bindjey 101,
Deli Mij. 454, Nieuwe Asahan 77, Rot
terdam Deli 363, Senembah 404.
PETROLEUM-AANDEELEN: Kon.
Petr. 449.
Perlak Olie 109 3/4.
Z. Perlak 198 3/8.
MÜNAANDEELEN:
Ketahoens 255, Redjang Lebong 910.
DE AMERIKAANSCHE MARKT
opende kalm.
Atchison Topeka 119, Denver 47 1/4,
Erie 35, Kansas 47 1/4, 73 1/4, Missou
ri 41 7/16, Rock Island 39 7/16, Sou
thern Rails 31 3/16, Southern Pacific
1281/2, Union Pacific 208, Wabash
20 3/4, Steel 33 7/16, Carren 69 1/16, C.
Marine's 7 1/4, 22.
Marktnieaws
HOOFDDORP.
Graan- en Zaadmark t.
Nieuwe tarwe G10 per 80 kg.
Haver f 7—f 7.60 per 100 kg.
Logge 5.25-/6 per 75 kg.
Wintergersl 5—/5.50 per 05 kg.
Karwijzaad flö—f 15.75 j?er 50 kg.
schappelijke causerie van Joh. G. van
Beukenslot Jr.; Verkade, de man die
durft...; Het Witte Kruis-gebouw voor
het Reddingwezen te IJmuiden, door
Z. K. E. Prins Hendrik dor Nederlan
den don 14en September geopend; Ba-
von Pt04?r.thal; Burgemeester Van
Leeuwen aan boord van de „Nieuw
Amsterdam"; op weg naar Amerika
en verder de gewone rubrieken.
De bijlage geeft een reproductie van
een schilderij van P. J. C. Gabriël:
„Gerichjt op Overschle."
MERKWAARDIGE GESCHRIFTEN
IN NED.-INDIë.
Men leest in het Bat. NbL
Zooals bekend is, zijn er in den
archipel zeer vele merkwaardige ge
schriften, vol van verheven gedachten
in deze talen door de grootste denkers
van deze rassen uitgesproken. Deze
geschriften ziju zeer zeldzaam, en ze
worden in den regel voor de niet-
)>egrljpende westerlingen verborgen
gehouden.
Tot het verzamelen, ordenen en voor
belangstellenden toegankelijk maken
van al deze esoterische of geheim ge
houden geschriften is thans een ver
eeniging gesticht onder den naam
„Widya Poestaks, bibbotheek van
osoterische geschriften uit den Indi-
schen Archipel", welker statuten on
langs door de regeering zijn goedge
keurd.
De stichting van deze vereeniging
had plaats op het laatste theosofisch
congres te Semarang, maar voor het
lidmaatschap der vereeniging behoeft
men niet tot de theosofische vereeni
ging te behooren. Er is besloten om de
geschriften, zoolang de vereeniging
geen eigen gebouw bezit, als leen-col-
lectie aan het Bataviaasch Genoot
schap toe te vertrouwen, zoodat ze
voor wetenschappelijk onderzoek toer-
gankeüjk worden.
Naar wij vernemen zijn door enkele
leden, in afwachting van de totstand
koming der vereeniging, reeds een
aantal belangrijke werken verzameld.
Laatste Berichten
Muziekavonden.
Van de commissie voor de muziek
avonden (concerten Kiriens) vernemen
wij, dat het de bedoeling is om deze
uitvoeringen niet op Zondagavond te
doen plaats hebben.
EXAMEN POLITIE-DIPLOMA'.
De heer H. H. Oppelaar, alhier,
verkreeg na examen te Utrecht het
politiediploma met aanteekeaiing.
MILITAIRE ZAKEN.
Door den generaal-majoor Inspec
teur der infanterie is bepaald, dat,
wanneer kader-reservisten, die onder
de wapenen zijn geroepen om aan
hunne verplichtingen te voldoen, tij
dens het verblijf onder de wapenen
ongesteld worden en ingevolge daar
toe gedaan verzoek, thuis verpleegd
worden, In het genot van onbepaald
verlof behooren te worden gesteld.
WeteringLeiden.
Ingekomen zijn 11 biljetten. Minste
Inschrijver is de heer Ch. de Volder,
Amsterdam, voor f 473.827. Zand ter
verrekening f 0.4-4 per kub. M,
Stuiver s-S paarbank,
der afd. Haarlem e. o. van den Volks
bond tegen "Drankmisbruik.
Gedurende de maand Augustus j.l.
werden ingebracht 452 posten met een
bedrag van ƒ674.43, en uitbetaald 75
posten met een bedrag van f916.181/2,
terwijl 27 nieuwe boekjes werden af
gegeven.
Tot commissaris dezer Instelling
werd gekozen de heer M. van der
Boon te Overveen.
Gev. V o o r w.
Een portemonnate, inh. gold, Park
laan 55.
Een schetsboek, Komolenstraat 18.
Een Duitech leerboek, Nadorststr.
No 4.
Een koperen gewicht, Baljuwslaan
No. 26.
Een papiertje, inhoudende geld,
Spaarnwouderstraat 47.
Een kwartje, 2e Zuidpolderstr. 27.
BLOEMENDAAL.
Door den heer E. K. J Scheltema,
alhier, is aanbesteed: het bouwen van
twee heerenhuizen alhier.
Ingekomen waren 15 biljetten.
Het laagst werd Ingeschreven door
de heeren Bakker en Rings, te Sant
poort, voor 13.980 zonder, en voor
f 14.280 met borstwering.
HAARLEMMERLIEDE EN
SPAARNWOUDE.
Gisteravond werd alhier .door fraai
weer begunstigd, het jaarfeest gehou
den Yan de Vereeniging „Wilhelmi-
na". Het hoofdnummer der verschil
lende volks- en kinderspelen was wel
de rigrijderij met paard en rijtuig,
waaraan niet minder dan 22 paren
deelnamen. De prijzen, luxe- en huis
houdelijke artikelen, behaalden J. v.
d. Aar Szn., J. de Mol en C. Wempe.
en de Jonge dames C. Buijs, A. de Mol
en A. Doesburg, allen uit deze ge
meente.
ï'eiegrammen
ONGELUK IN EEN KRUITFABRIEK.
REGGIO Dl CALABRIA, 16 Sept
Te Rlaoe is ln een geheime kruitfa
briek een bom ontploft. Drie gebou
wen stoort/ten ln; twaalf personen zijn
gedood en drie gewond.
DE CHOLERA.
BRUSSEL, 17 Sept. De „Etoile Bei
ge" meldt, dat zich een geval van
cholera heeft voorgedaan te Athus,
op de grens van Luxembuirg, België
en Frankrijk.
DE ZEPPELIN.
FRANKFORT, 17 Sept. De Z. III on
dernam een groot-en tocht voor mili
taire doeleinden, naar de manoeu
vres bij Mergentheim. In de gondels
bevinden zich o.a. graaf Zeppelin en
iiiort ea Wsdstrjjdea
„De SIRENE".
Dit is de titel van een nieuw veer-
tiendaagsch tijdschriftje voor Auto
nieuws, uitgegeven door de firma Ver-
wey en Lugard te 's-Gravenhage. Me
dewerkers zijn o.a. de heeren Geo
Steinbuch (hoofdredacteur van de
Auto), John Coucke (sportredacteur
van de Telegraaf), Leo Faust, (sport
redacteur van de Nieuwe Courant),
Tom Schilperoort en Cyriel Buysze.
In een voorbericht aan de lezers
zegt de directie der Automobielmaat
schappij, dat zij voor eenige jaren
reeds een Weekbericht uitgaf, dat
dit toon door eigen personeel geëxpe.
dieerd enz. moest worden, wat bij de
bedrijfsuitbreiding der maatschappij
te bezwaarlijk was, zoodat de uitgave
werd gestaakt.
Thans, nu de clientèle dor Maat
schappij welhaast verdriedubbeld is,
acht. de directie de tijd gekomen om
hare uitgave le hervatten, en noemt
die voorloopig De Sirene.
De heer Schilperoort zal de redactie
voeren onder toezicht en medewe»
king van een redactiecommissie. Het
hoofddoel van het tijdschrift Is, ln
voortdurende en meer nauwe aanrar-
king te blijven met de cliëntèle over
geheel Nederland en Indië.
Het eerste nummer bevat verdetr:
een stukje over een filiaal te Djocja
(Java), een Inleidend woord van de
redactie, een artikel over lost-automo-
bielen ln dienst van 't leger, over een
begrafenis per F. L A. T. (een der
merken die door de firma „gepous
seerd" worden), een prijsvraag voor
een omslagteekening, een rubriek'
„Splinters", een stukje over den nieu
wen catalogus, de vragenbus en een
feuilleton.
Het eerste exemplaar ziet er netjes,
goed verzorgd uit, en ls met vele aar
dige Illustraties versierd.
LUCHT VA ART.
De militaire bestuurbare luchtbal
lon „République" neeft bij de ma
noeuvres van gisteren op een hoogte
vau 1000 M. in twee uren een af-
etand van 100 K.M. afgelegd en daar»
bil tal van waarnemingen gedaan
omtrent de stellingen der troepen.
KORFBAL.
BESTUURSVERGADERING
N. K. B.
In de vergadering van bet bestuur
van den Ned. Korf ba lbo nd was o. nu
ingekomen een schrijven van den heer
K. J. Heijboer uit Rotterdam, waarin
hij meedeelt als bestuurslid van den
N. K. B. te moeten bedanken. Eene
verkiezing zal spoedig worden uitge
schreven, opdat nog voor de JaarL
alg. vergadering het bondsbeetuur
voltallig is.
Aan de alg. verg. zal o. m. worden'
voorgesteldle. dat het Off. Orgaan
in plaats van wekelijks minstens een
maal fh de 14 dagen verschijnt; 2e