Stadsnieuws
Sportpraatje
Binnenland
Rechtszaken
Bnrgerlijke Stand
Tuberculeuss Gezinnen In Haarlem
en Omstreken.
Het begin van de circulaires met
'4rechrijvingsbUjetten, die rondgaan
toet het doel Jaarlijksche bijdragen
.Voor het Lighalfond® te verkrijgen,
tv ijst op de ln-treurige toestanoen van
vela tuberculeuss gezinnen in onze
Btad en haar omstreken.
Van één enkelen dier toestanden
Wil ik trachten in zeer korte trokken
een beeld te geven, met de bedoeling
tnede te werken aan bet opheffen van
alle onbekendheid met die tooneelen
yan smartelijke en aangrijpende el
lende, welke zoozeer in ecnrille, pijn
lijke en beschamende tegenstelling
zijn met het uiterlijk schoon van- en
de weelde in de plaats onzer inwoning
en haar omgeving.
Ik vertel u don niet eens van de
armoedigste gezinnen, waar wij
slaapplaatsen aantroffen onder de
pannen. zoo maar op den grond, in
éen hoek van den zolder, of In een
lage houten kist mot oude jassen, aan
lompen gelijk, tot dokkjng waar 7
ikindenen, groot en klein, sliepen,
twee aan twee, zonder aclii te slaan
óp de omstandigheid, dat de twee
oudste jongens longlijders waren,
Waarvan één zelfs vrij ernstig, die
élk een gerond broertje naast dch
hadden.
De overige huiselijke omstandighe
den laten dch roden, elke voorstelling
fclijft ver beneden de werkelijkheid,
maar laat ik niet afdalen ln alge
meenheden en ter zake komen.
Een van mijn eerste huisbezoeken
toet d«e Zuster der Vereenlging betrof
een groot gezin. De man, 34 jaar oud,
Was sedert vijf Jaar longlijder. Een
bedsteö ln een donkere alcoof, achter
hot benauwd riekend voorkamerti
als winkeltje ingericht, vertoont zij
lijdensbed, dat gedeeld werd door zij
Vrouw en bet jongste kind, terwijl ln
69 hoogte aan hei voeteneinde een
outen kribje was aangebracht voor
éea ander Kind. Naast de bedsteê
stond een kinderwagen als bed voor
No 8 en da drie oudsten hadden op
zolder op bedroevende wijze een co-
derkomen. Zielig ls de aanblik van
dat bleeke, bro<xknagere gezicht en,
tvat niet veel voorkomt, die moed Is
hem geheel ontzonken. „Het duurt al
zoo lang en aldoor gaan we achter
uit. geen cent verdienste we
motte toch eten, meneer Versterken
de middelen, ja, als ik die maar had.
maar noê. Ik zal mijn kinderen nooit
groot zien.
Het winkeltje levert ook niks meer
bp. als het druk Is op zijn hoogst 76
cent in de week, maar het ls slap en
tot werken ben ik baast niet meer in
staat Goddank worden we nu aan
benige levensmiddelen geholpen, die
toijn vrouw ln een winkel mag halen,
in&ar ar komt veel kijken, meneer, en
dan zelf niks te kunnen verdienen.
Waar het naar toe mot, lk weet hei
«Het7'
Wat moet men hier op antwoorden?
Wat geven troostwoorden als alleen
geld kan helpen De Vereenlging be
gon naar een betere woning om
el en, die gevonden werd, zoodat
pian nu een eigen frisch kt
heeft met een ledikant en bed<_^,
"eveneens door do Yareeniging vearv
•trekt
Ook de overige hulsgemootea heb-
ben thans een betere slaapplaats,
maar verder reiken de krachten der
Vereenlging niet, behalve nog eeno
kleine tegemoetkoming ln de huusr
voor de door ons aangewezen nieuwe
en gezondere woning, zoowel uit een
financieel oogpunt als uit hoofde yen
!haar feitelijken werkkring:
Een ander huisbezoek geldt een
toeer gevorderd tuberculoselijder, een
longlijder in het laatste stadium dof
•lekte.
Nog zie ik de groots zwarte oogen
flran het uitgeteerde gezicht, mij ver
wonderd en vragend aankijkend bij
het eerste bezoek.
De man. en niet minder de vrouw>
dankte den hemel, dat hij nu alleen
lag. Zijn vrouw had van de Vereenl
ging een ruststoel ln gebruik gekre
gen en dien tot bed Ingericht Ze be
hoefde nu niet meer bang te zijn op
een gegeven oogenblik haar man. een
rochelend geraamte, dood naast naar
te vinden.
Op een koer was de onderwoning in
'een bergplaats met stal veranderd oh
jplkkend, dikke tranen schreiend,
klaagde de ruim 60-Jarige stakkerd,
'dat ie al in een paar nachten niet
had kunnen slapen en ook overdag
niet, van het leven onder hein, en
pat 'tn dat zoo vermoeide.
En, meneer,vannacht, een
paardhet hinnikte zooeen
•tal.... boven een stol -
•Verder bracht le 't niet, hij barstte
E tranen uit en de erme vrouw jteek
eöwarig naar haar zieken man en
egde met haar voorschort de tranen
Ëh»g. die d'r langs '?e ingevallen wan-
liepen. Ze hac ioo'n diep mode
rn met d'r man, zoo mei hem te
n, dat ze een week lang door list
tan twee veneeniglngen 1 L. melk
pad gekregen, en hem dte had toege-
•topt. Maar och, meneer, wat zal t
'to nog helpen ?,.r.
Eenige oogenhllkken van stilte gin
gen voorbij. Hij was uitgeput. Toen
ivroeg ie me opeens, nog hijgend vah
Vermoeidheid. In «orte, afgebroken
zinnetjes, met tusschenpoozen voor
hoeeten en opgeven..... of le, als 't
id te erg werd.... dan op mijn steun...
Itoodhi rekenen..,, om te verhuizen....
Helaas, spoedig daarop volgde zijn
werhuizlng. Geen gedrulsch van lnrij-
oende karren, geen gehinnik van
paarden kan hem meer hinderen, hij
hoort het niet meer.
Laat mij u nog een verhaal doen,
'drie maal is soneepareoht, en dan
kant ge 3 van de 1/4 gezinnen, waar
pp het oogenblik vanwege de Vereenl
ging geregeld huisbezoek wordt ge-
'i Spreekt van zelf, dot hot niet
th al die gezinnen even treurig en ar
moedig gesteld Ls, maar toch zijn het
ellen on- en minvermogende tuber
culoselijders, die op een enkele ult-
fcondering na, niets kunnen, noch heb
ben te missen.
.Vooral verdienen groot medelijden
ifle ï.g. niet klagers, daarmede wil
biet gezegd worden, dat zij die kla
gen en dat zijn er niet zoo velen, on
billijk zijn of niets van noode hebben,
integendeel, maar met de stille ar
moede der niet-klager» gaat hét als
■met de ramp de? tuberculose zelf. zii
Wortit niet of onvoldoende opgemerkt
-Door hun zindelijkheid op huis en
kleeding vestigen zij eenlgen schijn
van welvaart en het geheel geeft eene
bedriegelijke voorstelling van den ei
genlijken, dubbel droevigen toestand.
We komen thans in een huisje,
meer bulten de stad gelegen, in een
straat of aan een weg, die (ten weid-
schen naam van „laan" draagt
Het open raam met hor duldt reeds
op een afstand aan, waar we zijn
moeten. Een verschijnsel, dat zich
gelukkig al meer en meer begint te
vertoon» n.
Een zindelijk, niet onvriendelijk,
maar ka&l gemeubileerd voorkamer
tje, is tot ziekenvertrek Ingericht.
Rustig ligt de jonge man daar door
de zorg der Vereenlging ln een
makkelijk net bed.
Alle kleeden of kleedjes zUn verwij
derd, kortom alle hygiënische maat
regelen zijn genomen, trouw worden
de gegeven voorschriften opgevolgd.
In geduldige, lijdzame onderwer
ping vestigt hij nu en dan zijn van
goeden moed glinsterende oogen op
het bidplaatje aan den muur of op
onzen lieven Heer aan het kruis on
der een glazen stolpje op een klein
tafeltje naast hem of op ons.
Smartelijk, roerend smartelijk is
dat sterke geloof aan beterschap, ter
wijl ge den slumpard gaandeweg ziet
verminderen.
Wreede, afschuwelijke ziekte
dan te moeten denken, dat Jaarlijks
over de geheele wenreld bijna één mil-
lloen menschen aan tuberculose eter
ven, H is meer dan hartverscheurend,
meer dan verschrikkelijk.
Werkzaam aan de C. W.f was hij
in den winter van 1906 beginnen te
sukkelen, maar zijn plichten ais man
en vader hielden hein aan het werk
om voor vrouw en kinderen den kost
te verdienen. Totdat eindelijk de
dekte hem had overmand, totdat-le
op een keer bloed opgaf en niet meer
mocht en niet meer kon werken, toen
moest le wel ophouden met geld ver
dienen en toenhad-fa meer noo-
dig, en ontving minder.
Deze toestand, die S lange jaren
duuirde en varsllmmerde, naarmate
het ziektegeld verminderde, ten slotte
geheel ophield, terwijl de nooden al
lengs grooter en rijpender werden,
de Zichtbare achteruitgang van den
man, het gemis van versterkende
middelen, de wanhoop daarover yan
de vrouw, neen, zoo'n toestand laat
zioh niet beschrijven, althans mijn
pea is ©r niet toe in staat.
Én tooh droomde de arme man nog
van opknappen en zorgde hU elk toe
ken van zijn naderend einde tot zijn
voordeel uit te leggen.
"Als de koorts maar wilde wijken,
ma^f die week niet., ais de kerf, die
«r fih bijkwam, maar beter wend,
mas* die werd erger, als da., maar
toen op het laatst» kon-ie niet meer
spreken, zijn kerf belette t hem en
toen wees ie maar, naar buiten, naar
den hemel, naar de ton die ook niet
wildé komen en achter grauwe wol
ken verscholen bleeftoen zag-ie
langzamerhand den nacht om zich, 't
donkerde en grauwde al donkorder en
donkerder om hem heen tot-ie niets
meer zag, niets meer voelde van al
zijn ellende.
Hij was uit zUn lijden, de blijde
uitkomst was gekomen.
En zij zijn Jonge, goede vrouw,
daar zat ze naast 'em en hij bleef
roerloos, maar ook zij vet. roerloos,
verslagen, verstomd, tot at uitbarstte
iu snikken.„Aileen, o God, al
leen"en achter ln de andere ka
mer speelden haar 8 Jonge bloedjes
van kinderen ln onbewuste, zargeloo-
ze prei
Moge het hierboven vermelde 8-tal
schetsen lelden tot het doel waarvoor
het geschreven la, meer belangstel
ling te wekken voor het nuttige werk
de* Vereenlging en het verkrijgen
van jaarlij ksahe bijdragen voor het
Lighalfond».
Gedurende eenigen tijd oirculeeren
daarvoor inschxijvlngsbiljetten. Bij
den een zal het later komen dan bij
den ander, maar vroeg of Laat, laai
het ditmaal niet naar de papiermand
verhulzen, lees het aandachtig
geef het niet oningevuld terug. Of
wat nog beter is, wacht geen lntee-
kenbiljet ai, mijn adres vindt ge hier
onder Yeafceld.
De vroegere kwartjes-couponboekjee
zijn als Jaarlijksche bijdragen verval
len én vervangen door de hlarbedoel-
de lhteekenhilj etten.
Tin LIMPERG,
Secr.-Adm. Lighalfonda.
Zijlstraat 64.
VERVROEGDE WINKEL
SLUITING.
De winkeliers te Enschedé hebben
beeloien hun zaken om 9 uur te slui
ten. Bij een 9-tal, dat niet oen negen
uur sluit, wordt geporf, wat eorns
aanleiding geeft tot groote volksop
loop en Yoor enkele dezer winkel*.
GEVANGENE ONTVLUCHT.
Omtrent den ontvluchten Prins is
te Heorenveen nog nieïs naders be
kend.
Bij nader onderzoek ls gebleken,
dat hij niet door de gevangenisgrocht
ls gezwommen, maar van een boen-
stap er gedeeltelijk overgesprongen
ls. zoodot hij niet doornat de reds
aangevangen heeft.
DE DIEFSTAL TB VLXARDINGEN.
Uit VIaar-dingen schrijft men aan
de Sohied. Ct. o. m.
De diefstal heeft onder zeer eigen
aardige omstandigheden plaats ge
had.
Immers moesten er drie sloten, die
van de kluisdeur, de brandkast en
loket, waarin de effectentrommel was
geplaatst, geopend worden, alvorens
de dief deze wegnemen kon. Deze slo-
tea moeten geopend zijn ra et sleu
tels, want nergens ls eenig teek en,
hoe gering ook. dat maar aanleiding
kan geven tot het vermoeden, dat met
eenlg geweld zou zijn gehandeld
niet de minste beschadiging zelfs.
Bovendien vernemen wij, dat voor
den dief. die den trommel wist te be
reiken, ln geld voor f 1500 voor het
grijpen etond toch fa dat ongemoeid
gelaten.
Ten slotte kunnen we nog mede-
doelen, dat mevrouw Kikkert verze
kerd was tegen inbraak.
De heer Kikkert Is met den commis
saris van politie uit VI aardingen, den
heer Heuff, te Utrecht geweest zij
vertoefden geruimen tijd op 't hoofd
bureau van politie. De quaestie is,
dat men te Utrecht zoekt naar een
snoor van den dader. De politie ln
Den Haag was er achter gekomen,
dat bij een hotelhouder in de residen
tie kennisgevingen van aangeteeken
de stukken kwamen voor zekeren J.
Bik, die ln dat logement verblijf
hield, welke aangetoekende stukken
effecten Inhielden >an dien diefstal
afkomstig. De hotelhouder kwam als
gemachtigde van Bik de stukken ha
len, maar de postadministratie, In
tijds gewaarschuwd, weigerde de
stukken af te geven anders dan aan
den geadresseerde zelf. Met die bood
schap ging de hotelhouder hoen. maar
Bik zelf kwam de stukken niet meer
halen en verdween ook sedert uit het
logement, waarin hij niet meer werd
teruggezien. De hotelhouder wist,
dat Bik Utrecht als zijn eigenlijke
woonplaat» beschouwde, althans te
oordeelen naar 's mans mededeelin-
gen. HU gaf daarvan kennis aan de
politie, en zoo kwamen do heeren
Kikkert en Heuff to Utrecht, om de
hulp dor Utrechtsche politie ln te
roepen. De hotelhouder kon van Bik j
een vrij volledig signalement geven.
De recherche liep alle hotels en logo-
menton te Utrecht af, evenwel zonder
resultaat Ook werden bU alle effec
tenhandelaren lijsten bezorgd met de
nummers der gestolen effecten.
Men vermoedt, dat de bewuste per
soon zich Bik noemt, maar ln waar
heid een anderen naam draagt In
middels wordx er scherp toegezien, of
de gesignaleerde zich ook te Utrecht
ophoudt.
gen T nieuwe spelers probeeren, én*.,
zonder dat een directe nederlaag
daar de straf voor is.
Misschien heeft dit werkolijk wat
voor, bovendien fa het voor de zwak
ke clubs toch altijd wel een goede
leerschool en och, als Je dan ais
derde-klasser met 41 of 3—1 van
een eerste-dito met een schitterend
verleden verloren hebt, dan voel je ie
al haast eerste-kl&sser, en begint de
competitie met een vuur, een ani
moDaarom gelooven we ook, dat
de wederopenstelling van den Holdert-
beker voor de Westelijke eerste-klas-
sers ook op de kleinere clubs uitste
kenden invloed aal hebben.
Hopen we dus maar op een spoedi
gs joyeuse rentrée van de Westelijke
grooten ln de beker-competitie.
sarls der „Mij. Zeebad Schevenlngen,
Wat de krachten van de Westelijke
eerste-klassars voor de kamende com
petitie aangaat, meenen we die als
volgt te kunnen schatten.
Eerste plaats-candldaten Quick,
Sparta, H. V. V., Velocitas.
MiddenmootHaarlem, H. 'F. C.,
H. B. S.. D. F. C.
Staart Hercules, Ajax.
Quick schijnt in schitterenden vorm
te zijn, en hetzelfde elftal (op Reeman
na, waarvoor Dagevos Ln de plaats
kwam) dat ln 1907—1908 het kampi
oenschap won, komt nu weer voor de
oiub van Hanenburg ln 't veld.
Ajax Is nóg zwakker dan verleden
Jaar, begon met *n 1—7 nederlaag
tegen V. O. C. het einde zal dit
Jaar wellicht komen
De Ha&rlemsche eerste-klossen* zui
len wel in de middenmoot blijven.
Haarlem is misschien iets sterker dan
H. F. C., dat sinds verleden jaar
weer een paar spelers verloor en al
leen Akkersdijk er bij kreeg de
Velocitaan, die misschien een heel
goed halfback zou zijn, maar te veel
„solist' 'fa voor een voorhoede ale die
van H. F. C., die aJUjd haar kracht
in de combinatie vond. Een goed
doelman fa bovendien niet voorhan
den.
Haarlem heeft dit jaar een uitste
kende achterhoede, zooals we reeds
ln ons verslag van Maandag LI. zei
den „sterker dan ooit". De Wolff en
Sernó vormen een uitstekend back-
stel. en de midden-linie VeenHea-
levHaak ls van verleden jaar
voorhoede te weer het zwakke punt.
hoewel misschien iets beter dan in 't
vorige seizoen. In de competitie be
staat deze hoogstwaarschijnlijk uit
Filipse, Th. Leslie Miller, Wilhelm,
Verwey, P. Leslie Millar.
Als een merkwaardig bewijs van
het groote Indische leden-contingent
in Haarlem diene, dat al deze vijf
spelers uit Indië geboortig zijn, zoo
dat met captain Utermark en Albert
Haak zeven Indische spelers ln het
elftal zijn.
Th. Leslie Miller te wel het zwakke
punt van deze voorhoede, hij te te
klein en te langzaam, en het te te ho
pen, dat Haarlem spoedig een oude
ren en steviger linksbuiten zal vin
den.
Wij vernemen, dat Haarlem in de
eerste twee competitie-wedstrijden
zonder Healev zal moeten spelen, die
voor drie weken op een zakenreis
naar zUn geboorteland gaat. Een
groot gemis in de zware wedstrijden
tegen Sparta en D. F. C
ONTPLOFFING.
G fatereu morgen ontplofte ln de
Apeldoornsche machinefabriek het
luchtreservolr, dat gevuld was tot
een spanning van drie en een halve
atmosfeer. Het reservoir vloog door
het houten dak on kwam op het gla
zen dak van de fabriek terecht De
werkman Tamboer werd zwaar ge
wond aan het gelaat HU fa naar het
ziekenhuis vervoerd, nadat dr. Hoo
fer de eerste hulp had verleend. ZUn
toestand is niet direct levensgevaar
lijk
Een groote hoeveelheid glas en
ijzer is naar beneden gekomen. De
materieel» schade fa vrij groot. Hoi
bedrijf fa 6til gezet
VERDRONKEN.
Te Snikzwaag (Fr.) fa het S-Jarlge
zoontje van den fabrieksarbeider E.
K. verdronken.
DB MOORD BIJ KOERANGE.
De vrouw van Klaas Bakker, uit
het Koekangerveld, fa ln vrijheid ge
steld.
A lom V o etball
Alom voetbal I een chaos van
eriewedstrijden in groote en kleine
aatsen van ons land. Alles weer al*
vroeger prognostics die niet uitko
men, „verrassingen'' bil hoopjes, on
hebbelijk publiek ook al, nu aL Ja,
want volgens alle bladen moet het
publiek bij de match Sparta—Veloci
tas ln Den Haag oo t H. B. S.-ter- J
rein voor den Zilvaren Bal gespeeld,
zich zeer onbeleefd tegenover de
Spartanen gedragen hebben, door
Velocitas voortdurend aan te moedi
gen en hare tegenstanders op tegen
overgestelde wijze te behandelen. Nu
sympathise eren vrij evenmin, als
waarschijnlijk ongeveer heel voetbal
lend Neaerland (uitgezonderd Rot
terdam), met de Spartanen, die zich
altijd als ruwe tegenstanders hebben
doen kennen, die altijd wedstrijden
spelen, die „ln het teeken van tree-
kick staan", maar toch geloof ik wei,
dat het publiek wat te ver te gegaan,
en beveel het (dikwijls ook niet on
partijdige) Haarlemscbe publiek aan,
om zich bij Sparta's bezoeken hier ten
minste uiterlijk kalm te houden. Elk
Jaar komen die publiek-quaestles ln
grooter getale voor den dag, meer en
meer komt hot publiek tot het denk
beeld. dat die matches eigenlijk voor
hen gegeven en van hun duitjes be
taald worden wat doet een club
zonder entrée's en vermeent
doarom recht op een overwinning
van de thuisclub of op neutraal
terrein, zooals in l*et geval Sparta—
Veloclta» van de favorieten te heb
ben En als dte publiek-chauvinfati-
sche uitingen aJ zoo vroeg in t sei
zoen beginnen, dan zien we bU een
©enigszins spannenden strijd om het
kampioenschap nog terrein-schorsin
gen on dergelijke krasse maatregelen
In t vooruitzicht. Wat bij een ama
teur-sport toch eigenlijk Al te gek ts.
Wanneer we zoo die serie-wedstrij
den eens nagaan, hier en daar uit
een verraasenden uitslag en een paar
woorden over verladen spelers eene
verzwakking van deze of gene club
afleiden, elders weer zien, hoe eene
sterke club nóg sterker (zie Quick), of
een zwakke nóg zwakker geworden
te (zie Ajax Leiden), dan valt het toch
ook direct op. hoe verdeeld de vaste
Zilveren Bal-bende van vroeger nu
Is, over ettelijke serie-wedstrijden.
Een paar jaar geleden nog speelden
negen van de tien eorste-klaseers in
den Zilveren Bal, en de tiende dte
kwam om de een of andere reden
niet uit. Nu fa t anders.
Haarlem speelt op eigen terrein
serie-wedstrijden. Hercules cïï-tb, H.
V. V. dito, D. F. C. spoelt bij H. V. V.
en de zes anderen bleven den Zil
veren Bal trouw voor hoe lang
nog Wie weet hoe spoedig het ge
beurt, dat allerlei Zilveren Bal-clubs,
dia nu nog trouw versctujnen, liever
maar naar de H. V. V.-seriewedstrU-
den gaan, waar Je niét zoo zeker te
gen een sterken tegenstander komt,
misschien wel als eerste- tegen een
derde-klaseer en eens wat kunt wa
llet programma voor Haarlem's
serie-wedstrijden op Zondag a.a.
luidi
Demifinales Afd. II.
9 1/2 uur E. D. O. II—Haarlem III.
10 uur. HerculesKlein Haarlem.
Demifinales Afd. I.
10 3/4 uur. Haarlem IIBloemen-
daal.
12 uur. Quick (Nijmegen)Alcmarie
Victrix.
1 uur. Finale Afd. IL
8 uur. Finale Afd- I.
Ter toelichting diene, dat de match
Haarlem II—AV. V.. verleden Zon
dag gespeeld en met 2—1 door de
Amsterdammers gewonnen, eene
friendly-gome was en du® ntet voor
da seriewedstrijden gold.
Voor Haarlem II zullen Zondag
a.e hoogstwaarschijnlijk uitkomen
F. Veen (doel) J. M. B. Lijnkamp en
A Priester (achter) Moggeetorm, G.
Bouwmeester en Eddy Johannes
.midden) J. Bakker, Jur Haak, J. D.
Bijleveld (capt.), Th. Leslie Miller en
N. Blankevoort (voor).
DE ZAAK MüLLERHIRSCH-
MANN.
Voor het Haagsche Hof werd in hoo
ger beroep behandeld de bekende zaak
van jhr. J. F. van B. van den B. al
hier, door de rechtbank veroordeeld
tot f50 boete of 10 dagen hechtenis
wegens mishandeling van den heer
Otto Müller, lid van het Philharmo-
nfach Orkest, on wegens smaad,
waardoor genoemde heer zich ln zijn
eer en goeden naam achtte aange
rand.
Beklaagde antwoordde op de gebrui
kelijke vraag, waarom hij in hooger
beroep was gegaan, dat hij den heer
M. een gevaarlijk mensch achtte. HU
vond mej. Hirschmann ln de macht
van een Sadist, en hield zich over
tuigd dat t einde zou zUn een moord,
waar de wetenschap heeft aange
toond dat een Sadist daarmee ein
digt Bekl. had Müller te vergeefs
herhaaldeiUk ultgenoodigd een klacht
tegen hem in te dienen wegens mis
handeling, en toen dte aanklacht uit
bleef, besloot hij tot het doen plaatsen
van een stuk ln de courant
De verdediger, mr. L. W. van
Glgch, advocaat te Amsterdam, kwam
er tegen op, dat een nieuwe getuige,
de heer J. D. Ruys, die tot dusver
buiten deze zaak stond, zou worden
gehoord. HU achtte dergelijke ver
rassingen niet in het belang van een
goede rechtspraak. Tegen het hoeren
van den heer Sypkens, als nieuwen
getuige, had pleiter geen bezwaar,
daar deze ook ln de Instructie fa ge
hoord.
Na ln raadkamer ts zijn geweest,
beslists bet hof, dat de héér Ruys
zou worden gehoord!.
De heer Ruy«. gedelegeerd aomnifh
legde een zeer gunstige verklaring af
voor den heer Müller. HU had dezen
36 jaren gekend als een kalm, fat
soenlijk man. Getuige heeft den heer
M. bewonderd om zijn houding tegen
over de uittartingen en aanvallen van
20 jaren. Dat M. zijn handen zou heb
ben uitgestoken, verwondert getuige
dan ook niets. Get. heeft dagelijks ge
zien, dat mej. Hirschmann den heer
Müller, die haar zooveel mogelijk
ontliep, vervolgde. Hij begreep niet,
hoe iemand dat uithield, en de heer
M. heeft zich dan ook meermalen te
gen get beklaagd. Get heeft ook wel
gehoord, dat dr. Muskens den heer
M. had gevraagd, om mej. IL van de
op haar rustende hypnose te verlos
sen. Get had hem dat afgeraden.
Op een vraag van den verdediger,
of het hem niet was opgevallen, dat
voor de rechtbank een getuige heeft
verklaard, in de duinen gehoord te
hebben, dat M. tot mej. H. zeide: „Als
je niet hier blijft, zal ik je de knoken
stuk slaan," en dat M. zich door mej
H. liet volgen als een hond, ant
woordde getuige, dat hij dat wel
lezen had, maar er zich vorder niet
over bekommerd bad.
Bekl. merkte op, dat, waar het ge
beurde zoo lang geleden reeds zijn
aandacht getrokken had, get. beter
had gedaan, zich tot mej. H.'s moeder
te wenden. Dan had hij betere Inlich
tingen gekregen.
Daarna werd gehoord de heer
Hirschmann, die mededeelde, dat
toen hij zich op een avond over een
arrestatie, op klaarlichten dag. van
zijn zuster wilde beklagen bij den
commissaris van politie Sypkens, de
ze zeide zich er niet mee te kunnen
bemoeien. Toen get zeide, zich tot
den Burgemeester of tot den officier
van Justitie om recht te zullen wen
den, had de heer Sypkens geant
woord: „Dat kun je doen, maar dan
zal ik de puntje® op de 1 zetten," en
aldraaide het licht uit Ook heeft ge-
mr
Pont gewend.
Men heeft dus, merkte mr. Van
Gigch op, wel degelijk den wettelij-
ken weg willen bewandelen, ln strijd
met wat het vonnis der rechtbank
zegt
Mej. S. Hirschmann deelde nog ee
nlg» bijzonderheden mee omtrent bo
venbedoelde arrestatie. ZU had met
mevrouw Müller en een zuster van
den heer Muller op den strandhoule-
vard gezeten, en was door een politie
agent wederrechtelijk
en naar het politiebureau
Overigen» bevestigde zij wat haar
broeder verklaard had omtrent het
onderhoud met den commissaris Syp
kens. Dat zU nooit aan politie-autori-
teiten volledig verhaald heeft, wat er
gebeurd was, vond zUn oorzaak ln
haar vrees, dat de heer M. wraak zou
nemen. Nadat hot bewuste stuk ln de
courant' had gestaan, is getuige niet
meer door M. mishandeld of op de
een of andere plaats besteld. Vroeger
was ze door hem wél meegenomen,
heelem-aal naar Meiendal, duin op
duin af, met den angst in het hort
dat hij haar ln het dennenbosch zou
vermoorden.
Over bovenbedoelde arrestatie wer
den nog een tweetal getuigen ge
hoord, die hadden gezien, hoe mej.
H. naar een politiepost was overge
bracht
Voorts werd nog gehoord de hoer
Sypkens, die verklaarde, dat de heer
en mej. Hirschmann zich in 1906 bij
hem, daags nadat hU van verlof te
rugkwam, hadden beklaagd over het
optreden van de politie bij bovenbe
doelde arrestatie. Get. had gezegd:
Ge zult toch wel aanleiding gegeven
hebben. Daarop heeft mej. H. specta-
kel gemaakt en gedreigd met den
burgemeester en de justitie. En toen
heeft get de hierboven geciteerde
woorden gezegd en het onderhoud be
ëindigd.
Get heeft toen een onderroek inge
steld, waaruit hem het volgende
bleek. Mej. H. liep de dames M. ach
terna en brigadier Blokpoel had een
agent last gegeven op de dam® te let
ten, zeggende: „Zorg, dat er geen
spul van komt." De agent had toen
gezien, dat de dames M. op een bank
op den etrandboulevard plaats na
men. Kort daarop was ook mej. H. er
gaan zitten, zóó dicht Mj haar, dat
zU op de Japon van een der dam®
zat De agent had haar toen verzocht,
heen te gaan, wat zU weigerde, tegen
den agent hevig opspelend* Daarop
volgde de arrestatie.
De Indruk van get was, dat de
heer ML een einde aan hun verhou
ding wenschte, en ook mej. H. verze
kerde zulks, maar get betwijfelde, of
dtt haar ernst was. Wat het hypnoti-
seeren betreft, get had aan ln de
duinen survellleerende agenten ge
zegd: „Als ge beiden weer samen ziet
moet ge niet zoo gauw toespringen,
want hypnose fa niet strafbaar, maar
kijkt eerst eens af, wat er verder ge
beurt" Get heeft, verklaarde hU ver
der, nooft aan den heer M. opdracht
gegeven mej. H. mee te nemen ln de
duinen, bij den vuurtoren, of de ka
nonnen. Wel heeft mej. H.'e broer er
o paangedrongen, dat de heer M.
haar onaangenaam zou zijn, opdat
zij zelf de verhouding zou afbreken.
Bekl., die lntuaschen op heftige»
toon verzoekt den get een vraag te
stellen, wordt door den president met
nadruk tot kalmte aangemaand.
Advocaat-generaal, mr. Hangest ba
ron d'Ivoy, betoogde, dat de ten laste
gelegde mishandeling fa bewezen. De
getuige heeft ln dtt deel van het von
nis berust, doch het O. M. bU de
rechtbank, plu» royalist» qua le rol.
heeft ook tegen dit gedeelte van het
vonnis geappelleerd.
Wat den smaad betreft de ln het
bewuste stuk genoemde feiten tasten
de eer en den goeden naam van den
heer Muller aan De vraag, of het
stuk werd geschreven in het algemeen
belang of ter verdediging, moet ont
kennend beantwoord worden. Het be
treft hier een subjectieve verhouding
van twee menschen, en al ie het hier
een sensationeele zaak, het te nog
geen zaak van algemeen belang, bo-
toogde spreker. BekL's doel was niet
het dienen van het algemeen belang,
geen verdediging, maar, krachten»
zqn eigen verklaringen, rechtvaardi
ging van zijn optreden.
Adv.-gen. eindigde met te requiree-
ren bevestiging van het vonnis der
rechtbank, wat de miehandeling be
treft. Wat den ten laste gelegden
smaad betreft, adv.-gen. meende, dat
geen smaad, doch smaadschrift ls ge
pleegd, en dat dus het vonnis te dien
aanzien moet worden vernietigd met
niet-ontvankelijkverklaring van het
O. M. te dezen aanzien, met handha
ving der opgelegde straf.
Bekl.'8 verdediger betoogde, dat
hier van mishandeling geen sprake
kon zijn; het is na twee jaar niet pre
cies r.a te gaan, of zijn cliënt een af
werende of een verdedigende bewe
ging heeft gemaakt. Ontslag van
'rechtsvervolging of vrijspraak, be
toogde pl., zal te dezen aanzien moe
ten volgen.
Wat den smaad of smaadschrift be
treft, pl.'s cliënt heeft niet door een
juridïeke maas van de wet willen
kruipen en zich dus niet op straffe
loosheid willen beroepen, omdat het
delict van smaadschrift zou zijn ver
jaard. Het O. M. bU de rechtbank
heeft wél aangenomen, dat bekl. ge
handeld had in het openbaar belang,
doch de rechtbank heeft dit niet aan
genomen.
Uitvoerig betoogde pl. verder, dot
hier van de zijde van bekl. wel dege
lijk noodzakelijke verdediging was
voor een Ehrenmann. BekL was in
het Handelsblad voorgesteld als ie
mand, die een ander met de revolver
in de hand verklaringen wilde ont
wringen en hem ernstig gekneusd
door de politie uit huis liet halen. Of
mej. en do heer Hirschmann die ver
dediging wenschten, doet niet ter za
ke, betoogde pl., met een beroep op
een arrest van den Hoogen Raad. Het
Hof heeft dus na te gaan, of hier ver
dediging van mej. Hirschmann ob
jectief noodzakelijk was. Moest hier
niet een man opstaan, die iemand,
die een vrouw mishandelde, haar zijn
wil oplegde, ontmaskerde? Na het op
treden van zijn cliënt toch hebben de
handelingen van den heer M. een
einde genomen.
Waar de rechtbank heeft gezegd in
haar vonnis, dat nimmer een klacht
ln den vorm te ingediend, daar wijs^
spr. er op, dat hier een delict van
voortgezette mishandeling bestaat,
waarover geen klacht behoeft te wor
den ingediend. De justitie behoefde
hier op geen klacht te wachten; wat
de rechtbank zegt, te de dingen op
him kop zetten. Bovendien is de aan
dacht van de bevoegde autoriteit op
deze zaak gevestigd. Waar de procu
reur-generaal op zijn hooge plaats
hier spreekt van een subjectieve ver
houding tusschen twee menschen,
daar wil pl. den heer Sypkens er nog
niet eens een ernstig verwijt van ma
ken, dat hij ook zoo heeft gedacht»
Allen zU'n gebiologeerd door den heer
Müller. De heer Ruys heeft zich, na
all® wat gebleken is, nog 's namid
dags tot een tolk van die allen ge
maakt, en den heer M. een fatsoenlijk
mensch genoemd. Scherp gispte pl. 't
optreden van den heer Sypkens tegen
over mej. en den heer Hirschmanm
De eisch door de rechtbank, dat be
klaagde zich eerst met een klacht tot
de justitie had moeten wenden, vindt
was pl.'s conclusie, geen steun in de
feiten, geen steun in de wet.
Wat het dienen van het algemeen
belang betreft, men heeft niet te on
derzoeken, of bekl. dat belang wilde
dienen, maar objectief of hij het ge
diend hééft. En het te zonder twijfel
dienen van het algemeen belang, als
er voor wordt gezorgd, dat een ont
aard individu, die reeds één slachtof
fer maakte, geen meerdere slachtof
fers maakt. Door zijn openbaarmar
king In „Het Vaderland" heeft bekl.
zoowel het algemeen belang gediend
als zijn eigen, omdat hij eenige pun
ten tegen hem in dat blad daardoor
heeft weerlegd. Pl.'s cliënt heeft op
ridderlijke wijze een weerlooze vrouw
en een goede zaak gediend. Spr. fa
dan ook overtuigd, dalt bekl. straffe
loos zal uitgaan.
HAARLEMMERLIEDE EN
SPAARNWOUDR.
Getrouwd: B. Komen en J. van Lie»-
hout, J. H. ZUP en IL R. Cos, J. Hul-
berts en M. J. Fj Kramer».
Bevallen G. GoosensApekrooii,
d., A. S. SchuUl—Kali, d.
HAARLEMMERMEER.
OndertrouwdH. H. Ouwendijk en
M. J. de Groot, C. Jansen en C. Ligt-
hart, C. Graftdijk en J. Koningen.
Getrouwd C. Half en A. v. Damme^
J. RobUn on C. J. M. Clement».
Bevallen B. P. v. d. KommerBo
chel, t., G. CombeeKamerman, b.^
J. Roubos—Rietveld, z., P. Randsdorp
—Verlaan, O. M. Hadedoes—Bayer.
G. BoomMaarse, d-, G. Siebeliiqj
Hakkort, z., P. KamermanDrachs-
ler, i., M. WleringLippens, d., M*
Persoony. Dijk, d., T. Tim mors—D»
Smit, d., M. Blieken—Verschoor, O*
JL BuurmanLammert», 2 d.
Overleden; H. C. v. Ommeren. 62
