NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. Uit de Omstreken 27e Jaargang. No. 8073 verscRiint dagelijks, behtriva op Zon- en Feestdagen. DINSDAG 18 OOTOBEB 1908 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN PBR DRIB IHA&MDBNl Voor Haarlem i i f 2$ Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der gemeente)130 Franco per post door Nederland 1.65 Afzonderlijke nummers0.02 y, Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 037X Sr omstreken en franco per post 0.45 ÜHjfavs der Vennaotseftap lonrena Cester. Directeur i. C. PBSREBOOffl. ADVERTENT S N« Van 1—5 regels 50 Cts.: Iedere regel meer 10 Cts, Bulten het Arrond^ööenf Haarlem van 1—5 regels elke regel mee? f0.sê Reclames 30 Cent per regel Bij Abonnement aanzienlijk rabat Advertentlën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing! 50 Cts. voor 3 plaatsingen A contant Redactie en Administratie? Groot© Bootstrap fcatercommtSQaa! Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij i Zolder Baitsaspaam® 6» Telsfoonncmoier 122» Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem In dit blad ls uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoeastraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AGENDA WOENSDAG 20 OCTOBER, Gemeenteraadsvergadering, 1 1/2 u. Rrongebouw: Concert door het 'strijkorkest van Haarl. Muziekkorps, 8 uur. Vereeniging: Concert Jacques van Lier en Siegfried Blaauw, 8 uur. OM ONS HEEN No. 1015, Inkrimpen der Zomemcantla aan de scholen roor M. en H. 0. Aan de oqders van leerlingen der H. B. S. met 5- en 3-jarigen cursus, de Handelsschool, de Middelbare School voor Meisjes en het Gymnasium zond ik de mededeeling, dat bij de onder- wijs-autoriteiten een denkbeeld in overweging is, om de zomervacantie in te krimpen tot vier weken en in het najaar een week vacantia in te stel len. Over dit denkbeeld vroeg ik hunne xneening. En waarlijk niet vergeefs. Het is merkwaardig, hoe verbazend veel ant woorden er ingekomen zijn. Pro en contra. Velen zijn er voor, de vacantie te houden, zooals die nu is, anderen cm die in te krimpen en de najaars- yacantie in te voeren. Een derde cate gorie, die zelfs vrij groot is, komt met allerlei andere voorstellen aan, wat eigenlijk niet gevraagd was. Al die be schouwingen afdrukken is onmoge lijk. Velen .voeren trouwens uit den aard van de zaak dezelfde argumen ten aan. Ik heb daarom gemeend, mijne mededeelingen in drieën te moeten splitsenlo. behoud der te genwoordige vacantie, 2o. inkrimping tot vier weken en bijvoeging van een week najaarsvacantie en 3o. andere •denkbeelden. Van de argumenten van elke cate gorie zal ik een overzicht geven en hier en daar een m. i. merkwaardige beschouwing geheel of gedeeltelijk overdrukken. Bij het doorlezen heeft het me af en toe wel gespeten, dat ik geen namen mocht noemen. In quaesties als deze is 't niet altijd de hoofdvraag wat gezegd wordt, maai' vv i e het zegt. Maar belofte maakt schuld. Namen noem ik niet. Als voornaamste argument voor het behoud van de tegenwoordige zomer vacantie wordt vooral genoemd de temperatuur in Juli en Augustus, de groote inspanning, die tegenwoordig van de leerlingen gevergd wordt en die door een maand rust niet vol doende wordt opgewogen. „Althans niet", zoo schrijven verschillende ouders, „voor de minder sterken. Voor de krachtigsten is vier weken misschien voldoende." Een vader wijst er op, dat op de H. B. S. van 't derde jaar af de leerlingen veelal vijf uur school en 3 uur huiswerk hebben, een ander voert de privaatlessen, die meermalen huiten de schooi genomen moeten worden, als motief voor een lange zomervacantie aan, een derde betoogt, dat een maand te kort is voor jongelui, die voor talen of handelsbe langen in de vacantie naar het bui tenland willen gaan. Een eigenaardi ge opmerking wordt gemaakt door een inzendster, die haar voorkeur voor een lange zomervacantie aldus toelicht vooral In Haarlem, waar op de II. B. S. 5-j. c. veel meer lesuren worden gegeven, dan bijvoorbeeld in Amsterdam en waar in sommi ge vakken meer van de leerlingen wordt geëischt, dan voor het eind examen noodig is. Over die inspanning worden meer harde noten gekraakt. Er straalt in verschillende beschouwingen een .soort van echt-Nederlandscho lijd zaamheid door. die ik wiet- beteer kan kenschetsen dan aldus: „we zijn met de inrichting van het onderwijs niet tevreden, maar kunnen er niets aan veranderen 1" Sommigen drukken zich evenwel beslister uit. Zoo schrijft een der vaders Dit plan heeft mijne sympathie niet, voor zoover het de H. B. S. met 5-j. cursus betreft. Het onder wijs wordt daar zóó intensief ge geven, dat ik een maand vacantie in den zomer te kort vind om weer „op streek" te komen voor kinderen, die geestelijk en li char melijk hebben geleden onder de verwoede jacht door het gebied van de vele en velerlei leervakken, die op het programma van de H. B. S. staan. Zoodra de „geleerdheid" geheel of ten deele uit de II. B. S. is gebannen, althans uit de 3 lage re klassen, en vervangen door kalm en opgewekt, verduidelij kend en verklarend, verteerbaar makend en herhalend onder- w ij s, ben ik uw man. Dit geldt nog maar alleen de H. B. S. met 5-j. c. Maar een van de inzen ders laat zich nog sterker uit, ik geef hier zijn beschouwing ten beste Overtuigd als ik ben dat het ge heel© onderwijs, zoowel het mid.- deibaar als het gymnasiaal, zeer eenzijdig is en dat er over het al gemeen veel te veel wordt geleerd, acht ik de vacantiën eerder te kort dan te lang, om weer eenig even wicht te brengen in de ontwikke ling van de jeugd en zoude ik het dus voor mijn kinderen zeer be treuren als het gemeentebestuur er toe overging om de vacantie in te krimpen. Tot toelichting van die meening het volgende Het onderwijs is eenzijdig, om dat het geheugen veel, het rede neervermogen tamelijk, het oog en de hand iets, het lichaam bijna in 't geheel niet wordt ontwikkeLd. Voor gemoedsontwikkeling is door 't vele huiswerk en het inten sief leeren weinig gelegenheid. Als men in Juni zijn kinderen, ten minste de kinderen, die er prijs op stellen hun schoolplicht te vervul len, wil laten genieten van de heerlijke avonden als nieuw leven opbloeit, dan is het vele repetitie werk een voortdurende zenuwach tig makende hinderpaal. Er woxdt te veel geleerd, omdat, zooals ik reeds zeide, het ge heugen het meeste wordt geoe fend en dat dit spoedig weer ver geten wordt en alleen maar dient om op repetitie, overgangsexamen en eindexamen vertoond te wor den. Ais mijn mede-ouders de moeite eens willen nemen om de leerboeken noodig gedurende de 5 of 6 jaren, op elkaar te stapelen, dan zullen zij ontzet worden door den berg, en als zij daarbij eens avond aan avond willen nagaan, hoeveel onnoodige feiten uit de aardrijkskunde, uit de geschiede nis, uit de wiskunde in den vorm van ingewikkelde vraagstukken, uit de natuurkunde, uit de schei kunde enz. nu worden geleerd, dan zullen zij 't allen met mij eens zijn. Ik druk deze meeningen af, niet uit zucht tot oppositie, maar omdat ze zoo volkomen overeenstemmen met wat ik, zoowel van den 5-jarigen cursus als het gymnasium, altijd heb be toogd over de overlading en het ge brek aan pracLischen zin, waardoor dat onderwijs zich kenmerkt en waar over nu al jarenlang wordt gerede neerd en gedelibereerd, zonder dat de zaak een stap verder komt. Voor tal van leerlingen (en hunne ouders) zijn deze schooljaren een wa re kwelling, maar ieder pruttelt In zijn hoekje, van een gezamenlijk ver zet tegen die dwaasheden komt nooit iets en als de kinderen de cordons hebben geloopen, namelijk van school af zijn, dan is 't leed geleden en gauw vergeten Maar ik ga met de opsomming der aangevoerde motieven voort.- „Ik zou" zoo schrijft een Yader, „de vacantie eerder willen verlengen, zoodat ze duurt van einde Juni tot ein de Augustus" en een ander meent, dat versnippering de waarde van een va cantie doet dalen. „Een flinke teug van een smakelijken drank", zoo schrijft hij, „geeft meer bevrediging dan het gebruiken druppelsgewijs". Hij komt er ook tegen op, dat door het verkorten van de vacantie in Haar lem alleen de aanraking met ge zinnen buiten de stad moedwillig wordt beperkt. En een van de moeders schrijft, In ietwat komischen, maar waarlijk niet ongegronden wanhoop, dat zij vóór een najaarsvacantie is, 'maar de zo mervacantie houden wil, zooals die nu is, daar voor de ouders een kalme periode zonder huiswerk ook ver ademing geeft. Inderdaad, het is in menig gezin niet alleen de leerling, die door het huiswerk getroffen wordt. En zoo kom ik vanzelf op het be lang, dat de familiën hebben bij een lange zomervacantie van hunne kin deren, in verband met reisplannen en uitstapjes. Daarop wordt natuurlijk door menigeen gewezen. Het aange name der vacantie zal door de in krimping voor de familiën zeer ver minderd worden. En anderen, deze lijn volgende, treffen een algemeen maatschappelijk nadeel als gevolg van inkrimping aan. Veelvuldige en lange vacanties, zoo betoogt er een, zijn een economisch voordeed, omdat daarin veel gereisd en veel geld uitgegeven wordt. Een van de vaders werkt dit denk beeld aldus uit Er is een groot aantal men- schen, dat zijn bestaan vindt in het verhuren van kamers en het houden van pension, gedurende de zomermaanden. Door de leer plichtwet werd aan deze catego rie van menschen reeds groote schade berokkend, daar gezinnen met kinderen nu alleen en wel al len te gelijk gedurende de weken der zomervacantie naar buiten gaan. Wordt deze vacantietijd nu nog ingekrompen, dan zal dezen menschen opnieuw groote schade worden berokkend. Waarschijnlijk zal hiervan het gevolg zijn, dat de pensionsprij- zen worden verhoogd en dat ouders uit de groote steden met weinig rekbare beurzen niet in de gelegenheid zullen zijn, geduren de denzelfden tijd of op denzelf den voet met hunne kinderen de frissche buitenlucht te genieten. Hoe de voorstanders der bestaande zomervacantie over de instelling van een najaarsvacantie denken, vermeld Ik in een volgend nummer. J. C. P. Stadsnieuws HULDEBLIJK—J. J. SNELTJES. Woensdagochtend te elf ure zal aan den heer J. J. Sneltjes, ter gelegen heid der herdenking van zijn 25-jarige loopbaan als raadslid, namens tal van Haarlemsche ingezetenen een huldeblijk worden aangeboden, in een der zalen van het Brongebouw, waar bij deelnemers en belangstellenden kunnen tegenwoordig zijn. Aanbesteding. Door de H. IJ. S. M. werd te Am sterdam aanbesteed het uitbreiden van de los- en laad inrichting langs het vaarwater ten westen op het sta tionsemplacement te Zaandam. (Begrooting f 7500). Laagste inschrijving was van P. R. de Jong, te Haarlem, voor f 6640. Ger. Jongelingsvereeniglng. Voor de Geref. Jongelingsver eenl- ging „Nathanaël" zal de volgende maand als spreker optreden dr. T. Hoekstra, predikant te 's-Hertogen- bosch, met het onderwerp „Geest en Stof» BUITENGEWONE ZITTING VAN DE PROV. STATEN. Te kwart over elven werd heden morgen de buitengewone zitting van de Prov. Staten van Noord-Holland geopend. Nadat de Commissaris der Koning in,. Mr. G. van Tienhoven, het gebed heeft voorgelezen, doet de griffier, mr A. A. Land, mee dee ling van het Kon. besluit omtrent de bijeenroeping de zer buitengewone vergadering. De VOORZITTER deelt mede, dat den Staten straks zal worden voorge steld in geheime zitting over te gaan om eenige meedeelingen te ontvangen in verband met een voordracht tot wijziging van de volgende voordracht: Prov. Staten machtigden Gedep. Staten in de zitting van 20 Juli tot het aangaan eener overeenkomst met den Staat der Nederlanden tot beschik baarstelling van ten hoogste 400 plaat sen in het Krankzinnigengesticht Dui nenbosch, voor het geval geen wijzi ging kwam in het maximum-aantal lijders, op te nemen in het gesticht Meerenberg. De Minister van Binnenl. Zaken wenscht echter wijziging van dit be sluit, omdat de handhaving van de in de laatste zinsnede opgenomen voor waarde de tot standkoming eener overeenkomst in gevaar zou brengen. Ged. Staten stellen voor de gevor derde wijziging aan te brengen. Zij stellen daarom voor in het be sluit van 20 Juli inzake de toelating van Rijkspatienten in het gesticht Duinenbosch te laten vervallen de woorden: „Wanneer naar laatstelijk bij dat van 3 lMei 1907 (Stbl. no. 140), gewij zigd Kon. besluit van 28 Aug. 1888 (Stbl. no. 144), het tegenwoordig maxi mumcijfer voor het gesticht „Meeren berg" onveranderd blijft.. Onmiddellijk wordt in behandeling genomen de voordracht tot wijziging van de regeling van den Waterstaats- dienst, behelzende gelijkstelling van reis- en verblijfkosten van den Hoofd ingenieur' van den Prov. Waterstaat met die van Ged. Staten.- Deze voordracht wordt aangenomen. Overgegaan wordt thans tot benoe ming van een Hoofdingenieur van den Prov. Waterstaat, in de vacature ontstaan door het overlijden van den heer J. J. Scholtens. Het stembureau wordt gevormd door de heeren De Vries, Nolting, Glindermon en Thyssen. Op de voordracht waren geplaatst: Jhr. C. J. A. Reygersman, ingenieur van den Prov. Waterstaat van Noord- Hollancl en Jhr. E. W. van Panhuys, kapitein der genie en eerstaanwezend ingenieur te Bergen op Zoom. Uitgebracht worden 66 stemmen. De uitslag der stemming is, dat Jhr. C. J. A. Reygersman benoemd wordt met 48 stemmen. Op Jhr. E. W. van Panhuys worden uitgebracht 18 stemmen. Te half 12 wordt de openbare verga dering geschorst en gaat over in co mité-generaal. Te kwart voor 12 wordt de openba re vergadering heropend. Aan de orde wordt gesteld de hier boven vermelde voordracht tot wijzi ging van het besluit in zake de over eenkomst met den Staat over de opne ming van Rijkspatienten in het ge- stcht Duinenbosch. Deze voordracht wordt zonder beraadslaging en zon der hoofdelijke stemming goedge keurd. Daarna wordt de buitengewone ver gadering in naam der Koningin voor gesloten verklaard. Wegenverbetering. Van stadswege is men begonnen met het ontgraven van het vak Kin- derhuissingel tusschen Pieter Kies- straat in de richting Gareukokers- vaairt tot voorbij de huizen. Evenals van 't vak tusschen via duct en Pieter Kiesstraat zal het voet pad worden verbreed en het rijpad met klinkers worden bestraat. Het af gegraven grint en puin wordt gedeel telijk per schuit vervoerd, gedeeltelijk gebruikt tot verhooging van het ver dere gedeelte van den Singel. Dammen. Ons wordt verzocht te berichten, dat het probleem Motto „Allda" in liet nummer van Zaterdagavond 1.1. foutief is en dus niet orwelost behoeft te worden.. DE OVERDEKTE ZWEM- EN BAD INRICHTING. Ter toelichting van het gister door ons meegedeelde plan om een over dekte Bad- en Zweminrichting aan de Raaks te bouwen, schrijft men ons: Na 1870 zag men in het buitenland het groote nut in van dc inrichtingen, waar men het geheele jaar zwemmen kon. In tal van groote en zelfs kleine steden werden dan ook van overheids wege of door particulieren overdekte zweminrichtingen gesticht. Omstreeks 27 jaar geleden werden te s-Graven- hage, later ook te Amsterdam en Rot terdam zulke inrichtingen gebouwd, doch in kleinere gemeenten bleven zij ontbreken. Tegenwoordig zijn er weinig men schen meer, die niet willen meewer ken door zwemmen, gymnastiek en openluchtspel tot de fysieke ont wikkeling der jeugd. Wordt in de moderne huizen de badkamer niet vergeten, in oude hui zen ontbreekt deze nog veelal. Aan degenen die dergelijke huizen bewonen zal de nieuwe inrichting op de Raaks veel gemak bieden. Men stelt zich voor het gebouw geheel op dezelfde wijze te exploiteeren als dat te Amsterdam. Het zwemonderwijs zal worden ge geven door gediplomeerde mannen en vrouwen. In afwijking van 't geen elders ge schiedt, is men van plan hier geen gelegenheid te maken voor damp- en heete luchtbaden, omdat de Badin richting in de Badhuisstraat daarin voldoende voorziet en de ervaring te Amsterdam heeft aangetoond, dat de ze baden geen gunstige financieele besultaten opleveren, omdat het stoomverbruik blijft doorgaan, ook wanneer geen enkele bezoeker aan wezig is en door de groote onder houdskosten. Het water, dat, als gemeld, door nortonpompen, in het bassin wordt gelaten, ondergaat vooraf een zuive ringsproces en wordt regelmatig ver warmd. De inrichting van het gebouw is als volgt: Aan de voorzijde is links van den ingang een ruime bergplaats voor fietsen en rechts een garderobe. In 't midden is het zwembassin gedacht, dat een ondiep gedeelte van 30 bij 12 M. en een diep bekken van 20 bij 12 M. bevat. Dit bassin wordt aan vier kanten door de kleedkamers ingesloten. Daaromheen weer zijn langs de ach terzijde en detwee korte zijden der in richting de badkamers voor de vol- baden ontworpen. Links zijn aange bracht de machinekamer en een waschkamer. Op de bovenverdieping komen di rectiekamers, buffet, rust- en leeska mers, benevens de woning van den gehuwden Badhuismeestex. VERKIEZING OUDERLINGEN EN DIAKENEN. In de gisteravond gehouden kerke- raadsvergadering zijn tot ouderlingen aan de Gereformeerde kerk in de Rid derstraat gekozen de heeren Joh. de Jong, G. v. d. Bogaard en H. B. Wey- land en tot diakenen de heeren J. de Graaf f en A. Vermeer. HOYTEMA's KALENDER. De firma Ferwerda en Tieman ver kreeg voor 1910 het recht van uitgaaf van den bekenden kalender van den kunstenaar Hoytema en biedt den ka lender aan haar klanten aan. Ook dit jaar is deze uitgave een su perieur kunstwerk. Zij bestaat uit 12 bladen van 47 bij 21 c.M., die met zeer artistieke dier-figuren versierd zijn, terwijl elk blad in een fraai ka der is gevat. De teekeningen zijn uit gevoerd in welverzorgde chromo- druk. De ontwerper bracht de blad- versieringen zelf op steen.. Een zeer goede gedachte was het van de firma Ferwerda en Tieman om elke reclame voor haar wijnhan del op den kalender achterwege te laten. Daardoor te meer is dit kunstwerk een sieraad voor de woning. En dit reclame-looze reclamemiddel zal, ver moeden we, nog meer reclame zijn, dan anders het geval zou geweest zijn.! ORGELBESPELING op Donderdag 21 Oct., des nam. van 2—3 uur, in de Groote- of Sint-Bavo kerk alhier, door den heer W. Ezer- man. Programma: No. 1. Preludium en Fuga, J. S. Bach No. 2. Andante uit de Sonate pathé- lique, Beethoven. No. 3. Sonate, Th. Salomé. a. Andante maestoso* b. Andante. c. Allegro con moto* No. 4. Andante funèbre, J. Svendsen. No. 5. Scherzo, A. Guilmant. SCHAKEN. Gisterenavond had te Amsterdam in „Café du Passage" de return match plaats tusschen het „Haar- lemsch Schaakgezelschap" en de Am- sterdamsche Schaakclub. Zooals men weet, is de eerste match door onze stadgenooten gewonnen met 14 tegen 8. De Amsterdammers hadden er alles op gezet om den twee den wedstrijd te winnen, en daarom de beste krachten In t vuur ge bracht. Amsterdam won ditmaal met 13 te gen 10. De totaal uitslag blijft dus nog in Haarlem's voordeel (24 tegen 21). Overzicht van den strijd Amsterdamsche Schaakclub (zwart): Den Hertog 12 H. G. Reeders 1/2 Van Hartingsvelt 1 J. C. Reeders 1 Fok 1/2 Suurenbroek 1 Van Trotsenburg 0 Uijttenbogaert 1 Haak 0 Schotel 0 Muller 0 De Rapper 1 Barghoora 1 „Florio" 0 Zeegers 1/2 Kröger 0 Keijzer 1 Patoir 1/2 N. N. 1 Klein 1/2 P. Egas 1 Tulp 1 muts 0 Totaal 13 Haarlemsch Schaakgezelschap. mt). Hoogeveen 1/2 Nijssen 1/2 Rustige 0 Puts 0 Tork 1/2 Andrea 0 II. Junge 1 G. Junge 0 V&n der Steeg 1 Fran go is 1 Busé 1 Fröger 0 Tierie 0 Willemse 1 Voorting 1/2 Nieuwjaar 1 Van Goor 0 Schenk 1/2 De Vries 0 Buma 1/2 Van Bokhoven 0 Van Dort 0 Vnn Schie 1 Totaal 10 (Zie verdeer Stadsnieuws onder laat* ste berichten. BENNEBROEK. RAADSVERGADERING. Gisteravond vergaderde do Raad onder presidium van den burgemees ter, Mr. D. Zubli, ter afdoening van een kleine agenda. De voorzitter deelde mede, dat van de nieuwe telefooncel druk gebruik wordt gemaakt en sprak de hoop uit> dat die mocht meewerken tot verhoo ging van Bennebroek's bloei; Vastgesteld is een kring van koste- looze telegram-bestelling; de opmeting voor het nieuwe Raadhuis heeft plaats gehad, en de teekening ligt ter visie; een request van P. B. de Wit, die zijn bevreemding uitspreekt over het feit, dat hij door B. en W. gestuit is in do volbrenging van verbouwingen aan zijn woning, werd voor kennisgeving aangenomen. De voorzitter verklaarde, dat deze quaestie niet in den Raad thuis hoor de en alleen B. en W. aanging, en legde uit, dat de aan te brengen ver anderingen van dien omvang waren, dat deze zonder vergunning niet toe gestaan konden worden. Daarna werd behandeld de aaiwra- ge om eervol ontslag van den secre-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1909 | | pagina 1