Weerbericht
KEIJSER'S" Schoenenmagazijn,
Binnenland
Koloniën
Letteren en KnnsS
Telegrammen
Advertentiën
MEDEDEELINGBN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur).
De Bildt, 23 Oct. 1909.
Hoogste barometerstand 773.0 m.M.
te Horta (Azoron)laagste 740.7 m.M.
to Dunrossness (ten Noorden van En
geland).
Verwachting tol don avond van
£4 October
Windmatige tot krachtigen Z.-
Westeiijken tot Westelijken wind.
Gesteldheid van de luchtzwaarbe
wolkt of betrokken, regenbuien.
Temperatuurgeringe verande
ring.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
uur 763 m.M.
Achteruitgang.
Vorige stand te 2 uur 770 m.M.
ïbermoineterstand
te Haarlem.
Zaterdag 23 October
Hoogste gisteren 8 uur F. 56
Laagste hedennacht F. 52
Hoogste heden tot 18 uur F. 55
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
h, 30 Cts. per regel
32 Lange Voorstraat
deze verhooging toe te staan. Wan
neer het verzoek niet wordt ingewil
ligd, kan de cursus voor stokers en
machinisten niet geopend worden.
Dr. KUYPER BESTOLEN.
Toen dr. A. Kuypesr dezer dagen
naar Amsterdam reisde, miste hij bij
aankomst zijn portemonnaie met 25.
Vermoedelijk is deze gestolen.
FERRER-BETGOGINGEN.
Gisterenavond zijn te 's-Gravenhage
twee protest-meetings gehouden, uit
gaande van de vrije socialisten.
Een der leiders deed het voorstel,
gezamenlijk een brief aan den Spaan-
echen gezant te gaan overhandigen,
waarin geprotesteerd werd tegen dén
■„gerechtelijken moord op Ferrer" en
verlangd wordt, „dat de gerechtelijke
straf zal worden voltrokken aan al
len, die medeschuldig zijn aan dezen
gruwelijker) moord."
De Spaansche legatie, zetelende in
tiel Hótql des Indes, werd evenwel
niet bereikt, daar die naar schatting
100 man sterke troep in de Vlaming
straat uiteengedreven werd.
De sterke politiemacht behoefde
verder niet handelend op te treden
UIT MEDEMBLIK ONTSNAPT.
Uit het Rijkskrankzinnigengesticht
te Medemblik zijn gistermiddag twee
verpleegden ontvlucht. Zij werden op
het avondappèl gemist
In alle richtingen wordt gezocht.
DRAMA TE HEERLEN.
Gistermorgen vijf uur wilde briga
dier Willems der Koninklijke Mar -
chaussée te Heerlen (L.), een Duit-
schen mijnwerker, Fox genaamd, ar
resteeren. Deze loste toen op zijn
huishoudster twee schoten en joeg
zichzelf daarna twee schoten door het
hoofd. De vrouw werd door twee
schampschoten aan hand en nek ge
raakt Fox zelf was onmiddellijk
dood.
ONGELUKKEN.
Te Humfnelo is door de goederen-
tram va.n Zutfen het zevenjarig zoon
tje van den heer Te Pas overreden en
gedood.
DE INVOERING VAN DE BOTER-
WET.
In de algemeene vergadering van
de Vereeniging tot bestrijding van
knoeierijen in den boter- en kaas
handel, deed de voorzitter, de heer F.
Middelbeek, mededeeling, dat blij
kens een telegram van minister Tal-
rna het in werking treden van de ge
wijzigde boterwet uiterlijk 1 Januari
1910 kan worden tegemoet gezien.
GESTOLEN
Eene dame uit Beverwijk, die Vrij
dagmiddag te 12.12 met den trein van
Uitgeest aan het Centraal Station te
'Amsterdam arriveerde, bemerkte even
nadat zij het station verlaten had, dat
zii een taschje, inhoudende ruim 260
aan bankpapier en zilvergeld, een
antiek gouden dameshorloge en een
gouden ketting, in den trein had la
ten liggen. Er werd onmiddellijk een
uitgebreid onderzoek ingesteldj doch
bet taschje was verdwenen uit den
2e klasse coupé, waarin de eigenares
van het taschje met nog twee andere
dames gezeten had.
De politie werd van de zaak in ken
nis gesteld, zij ging aan liet zoeken,
of het horloge en de ketting wellicht
ook reeds te Amsterdam verkocht of
helpend wanen, doch dit onderzoek
beeft nog geen resultaat opgeleverd.
BEDRUKTE BRIEFKAARTEN
EN OMSLAGEN.
De dir.-gen. der posterijen en tele-
graphie vestigt nader do aandacht
van het publiek op de bestaande gele
genheid om, zonder verhooging van
kosten, Rijksbriofkaartformulieren en
briefomslagen te verkrijgen, voorzien
yan den naam en het adres van den
efzender. in eenvoudicen letterdruk
ca !n de kleur van den op die rormo-
lieren en omslagen voorkomenden ze
gelstempel, onder mededeeling, dat
voortaan mede zal worden voldaan
aan aanvragen om 500 stuks van elke
waarde of veelvouden daarvan.
Nadere inlichtingen ter zake kun
nen aan de kantoren der posterijen
worden verkregen.
BRANDEN.
In den afgeloopeu nacht te onge
veer 3 uutr, brak een hevige brand uit
in den kruidenierswinkel van den
heer Van Tongerloo, aan de Markt te
Gouda, welk perceel ook een ingang
heeft aan de Korte Groenendaal. De
brandweer was spoedig met veel ma
teriaal aanwezig. Hoewel groote hoe
veelheden water in het pand werden
gespoten, brandde het toch geheel uit,
ten gevolge van den grooten voor
raad brandbare stoffen: lucifers,
vuurmakers, enz. Op het aan het
brandende perceel grenzende po
litiebureau en kantoor van den ge
meente-ontvanger was alles in de
weer; de belendingen bekwamen al
leen waterschade. De oorzaak van
den brand is bij het afzenden van dit
bericht nog onbekend. Verzekering
dekt de schade.
DE VERKIEZING IN GULPEN.
De commissie tot onderzoek van den
geloofsbrief von Jhr. mr. Ch. J. M.
Ruys do Beerenbxouck, benoemd lid
der Tweede Kamer voor het district
Gulpen, heeft verslag uitgebracht.
Waar de afwijking der stembiljet
ten er stond in plaats van „stem
ming ter verkiezing" alleen „verkie
zing" slechts van redactioneelen
aard is, meent de meerderheid
dor commissie tot toelating te moeten
adviseeren. Geen gevallen van cor
ruptie en pressie zijn aangetoond.
De minderheid der commissie
concludeert tot inwinning van nadere
inlichtingen omtrent de gevallen van
beweerde corruptie en ongeregeldhe
den bij de verkiezing.
EINDELIJK GESNAPT.
Sinds geruimen tijd werden uit
graan- en suikerbalen, die ter verzen
ding in de goederenloods van het
tramstation te Meppel opgeslagen wa
ren, telken male tamelijke hoeveelhe
den vermist, en al wat van wege de
politie aangewend werd om de da-
der(s) te ontdekken, bleef vruchteloos
totdat 't den gemeenteveldwachter
Bonder gelukte, Licht in deze duistere
aangelegenheid te ontsteken. De da
ders zijn een goederenbesteller en een
machinist, die een volledige bekente
nis afgelegd hebben. Ten overvloede
is door de politie in beslag genomen
een bus met kippenvoeder en ongepel
de rijst uit het kippenhok van den be
steller. die ook door diefstal verkre
gen zijn. Beiden zij in hun betrekking
geschorst.
Sport sa Wedstrijden
VLIEGPROEVEN.
„De Geld." meldit, dat te Nijmegen
sedert eenige dagen zich een jeugdige
lucht vlieger aan den Groenen woud-
schen weg op een door hem zelf uit
gedacht en vervaardigd vliegtoestel
oefent. Het bestaat uit een fiets, die
hij voorzien heeft van twee groote
zeilvlakken, uit bamboe en dubbel
perkamentpapier vervaardigd. Door
bet trappen op de pedalen, wordteen
windschroef in beweging gebracht,
die 90U omwentelingen moet maken
bij eiken slag.
De uitvinder, de twintigjarige L.
van Goffen, moet er in geslaagd zijn,
zegt „De Geld.", bij de genomen proe
ven zich een 25 35 decimeter van
den grond te verheffen, doch telkens
maar voor een afstand van ongeveer
anderhalven meter.
Dit nog vrij gebrekkig succes wijt
hij aan het ongeschikt terrein,, dat
hü voor zijn proefnemingen kan ge
in uiken, een weiland namelijk. Mocht
hij een planken vloer voor den aan
loop tot zijn beschikking hebben, dan
vleit hij zich het tot hooger vlucht tc
kunnen brengen.
„AMOK'-MAKEN.
Ja„ waarom doen we dat in onze
Oost ook niet zoo?...
We hebben er veel last van het
amok-maken, d. w. z. dat de een of
andere-Inlander, al of niet onder den
Invloed van opium, zich tot 'razernij
en dolheid opwindt, zijn kris grijpt,
dc straat oploopt en alles neersteekt,
wat hom in den weg komt of niet tij
dig vluchten kan: mannen en vrou
wen, grijsaards en kinderen, blanken
en bruinen. Er is geen ander middel
om zulk een razende onschadelijk te
maken dan hem neer te schieten als
een dollen hond. Dat gebeurt dan ook
geregeld.
Maar telkens en telkens opnieuw
wordt er amok gemaakt. Het neer
schieten heeft voor zulk een dolleman
dus blijkbaar niets afschrikwekkends.
En toch hebben de Amerikanen,
practisch als altijd, er een zeer een
voudig middeltje op gevonden, om die
slachtingen in te perken. Op hunne
Filippijnsche koloniën, benoorden on
ze Oost gelegen, hebben zij eveneens
een MaleLech inlanderras. Ook daar
komt do amokmakex voor; hij heet
alleen andera (el juramenlado), maar
het feit is hetzelfde. Evenwel heeft de
woestheid daar in veel minder getale
plaats dan op Java. Waarom?
De bevolking weel, dat het lijk van
den amokmakor met varkensbloed
wordt ingesmeerd en dan in zee ge
worpen. Dit is nu iets verschrikkelijks
voor den Mahomedaan: het varken is
in zijn oog het meest onreine dier ter
wereld; het eten van varkensvleesch
Is hem streng verboden, de aanraking
alleen maakt den geloovigen Moslem
reeds onrein. Een doode, wiens lijk
met varkensbloed is ingesmeerd, kan
•ooit het rijk van Allah en zijn Pro-
Jfcet binnengaan.
En daarom bedenkt op de Filippij
nen menig amokzuchtige zich tijdig,
bedwingt zich en wcurdt geen jura-
ment&do.'
Wat is er tegen, dal men In Ne-
derlandsch-Indië dezelfde proef eens
nam?
Men mag de bevolking niet In haar
godsdienstig gevoel aantasten, zal de
ze of gene zeggen. Maar dan vragen
we, wat beter is, dat het volk beqpft,
dat er ook oen godsdienstige straf op
de gruweldaad staat, dan wel dat
men het weerloos overlaat aan de .ra
zernij van den eersten den besten
mfioenschuiver?
(L. K.)
GEWOND.
Uit Koeta Radja werd den 27sten
Sept. 1.1. gemeld, dat in het Meulabo-
sche bij een huisonderzoek de le-Iui-
tenant A. de Braconier zwaar ge
wond is.
TOOROP.
Men meldt aan de N. R. Ct:
De bekende en veelbesproken teeke-
ning van Jan Toorop: „De dirie brui
den" is het eigendom geworden van
Frciherr von der Heydt te ELberfeld
en de St.Aloysiusteekeningen (montee
ring voor de beschildering dor kapel
St. Bavo) zijn aangekocht door den
Koning van Saksen.
De Luchtvaart.
Het nieuwe nummer van „De Lucht
vaart" geeft weer veel belangwek-
kens, o.a.: De opleidingsvaarten in
1909. Beschouwingen over bestaan
de typen van bestuurbare luchtsche
pen. Beschouwingen over het
vliegvraagstuk. Ballonvervolging
door automobielen. Kleine meedee-
lingen en de gewone rubrieken.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
„Eigen Haard" Overgeplant, door
Non Nieuwenhuyzen. Het zieken- en
pensioenfonds voor Enschedé en
Lonneker, door R. S. Schortinghuis.
De nieuwe „Emmaüsgangers" in het
Rijksmuseum te Amsterdam, door
Jero. de Vries. De Emmaüsgangers,
naar de schilderij van Jan Steen, en
de Emmaüsgangers naar de schilderij
va!) een onbekend meester, in het
Rijksmuseum. Jongensleed, door Ni
co Bergsma. Amsterdam.... vroeg,
door J. A. Doesburg Lannooy, slot.
Van mutsen kornetten en hoofd
ijzers, III. Feuilleton Christopher,
van Janet S. Aldie.
Bijvoegsel Beelwortelsuiker-cam-
pagne te Halfweg. Mevrouw Van
Marken. Prof. Dr. J. Ritsema Bos.
Ferrer en de zijnen. H. J. Leeuw. H.
Berta. Dingen waard te weten. Hond
en brij alles met afbeeldingen.
Kerk en Schco!
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Woud send (Fr.) ds. C.
Vlasblom te Uirk.
Aangenomen het beroep te Leiden
(vacature dr. B. van Meer) door mr.
J. Schokking te Dordrecht; te Wa-
geningen (vac. ds. Ph. Peter) door
ds. J. Jellema te Losdorp (Gron.),
Bedankt voor het beroep te Hoeve
laken door ds. J. M. Ph. Schippers, te
Edo (Geld.)
Beroepen te Tholen ds. P. Zandt te
Loon op Zand (gem. Kaatsheuvel-
Bedankt voor het beroep te Hendrik-
Ido-Ambacht (toez.) door ds. S. v.
Dorp te Zegveld.
EVANG. LUTHERSCHE KERK.
Beroepen bij de gecombineerde ge
meenten Winschoten-Sappemeer toez.)
ds. G. de Leeuw te Barchem (Geld.),
thans Herv. predikant.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Bevorderd tot arts de
hoeren W. A. Wiemer, geboren te
Haarlem J. G. Dusser de Barenne,
geb. te Brielle F. J. J. Buytendijk,
geb. te Breda G. C. v. Balen Blanken,
Spanbroek. Geslaagd voor het eerste
gedeelte de heeren P. A. Dillewijn,
E. A. Grunbergen, mej. II. J. C. v. d.
Berg en de heer W. F. Bijvoet.
Leidon. Geslaagd voor het candi-
daatsexamen in de rechten de heeren
D. N. A. de Lange en J. Hüsen voor
het eerste natuurkundig examen de
heer M. de Wildt.
Leiden. Geslaagd voor het artsexa-
men eerste doei de heer E. N. de
J onge.
Groningen. Geslaagd voor het eer
ste gedeelte van het artsexamen de
heer A. Maas.
Utrecht. Geslaagd doet. ex. Schei
kunde de heer W. Schut. Prop. Theo
logie de heeren W. J. van Elden en
J. C H. Romijn.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL
Bevorderd tot doctor in de techni
sche wetenschap, op proefschrift
„Onderzoekingen in verband met de
afscheiding van foezeiolie uit alcoho
lische vloeistoffen", de heer F. Fon
tein, technoloog.
Kort Nieuws.
De Lord-mayor van Londen heeft de
burgemeesters van geheel het Veree-
nigd Koninkrijk bijeengeroepen voor
een besproking van het plan om een
nationaal Shakespeare-theater op te
richten. Aan de vergadering zal een
resolutie worden voorgelegd, waarin
de burgemeesters hun instemming met
liet plan uitsproken. Men rekent voor
de stichting van den Shakespeare-
sehouwburg een som van zes mil-
lioen gulden noodig te hebben.
Dr. Jameson heeft over Hofmeyr ge
zegd „Hoezeer wij van hem in de po
litiek verschillen, het moet erkend
worden, dat de heer Ilofmeyr verre
weg de uitstekendste en machtigste
politieke figuur in Zuid-Afrika was
en dat hij met heeler hart zijn land en
volk was toegewijd."
Met Toistoi moet het weer minder
goed gaan. Dc genoesheeren hebben
verzwakking geconstateerd en het ge
heugen blijkt zeer te hebben geleden.
2 November zal te Pont-aux-Dames
het stoffelijk overschot van Coquelin
worden bijgezet. Er komt een monu
ment op het graf met het door Aug.
Maillard gemaakte bronzen borst
beeld van don grooten tooneelspeler.
Duilschlaud en Italië zullen binnen
kort telefonisch verbonden worden.
De lijn zal te Frankfort a. d. Main be
ginnen, langs den Gotthardspoor door
de Alpen gaan en te Milaan eindigen.
Gemengd Nieuws
GEVAARLIJKE VONDST.
Volgens een mededeeling in de bla
den zijn voor het Paleis van justitie
te München drie pakken ontplofbare
stoffen, benevens een lont gevonden.
Men brengt deze vondst in verband
met de poging, in den vorigen nacht
gedaan, om uit het Duitsche museum
hulzen voor dynamietpatronen te ste
len.
PEARY EN COOK.
Reuter seint uit Kopenhagen, dat
Politiken een brief van den Groen
landreiziger Kuud Rasmussen publi
ceert. Daarin deelt Rasmussen mee,
dat het hem niet gelukt is, de beide
Eskimo's, die met, Cook naar het noor
den zijn geweest, zelf te spreken te
krijgen. Maar hij is op grond van de
beschrijvingen en mededeelingen wel
ke dio beide Eskimo's aan hun stam-
genooten hebben gedaan, tot de vaste
overtuiging gekomen, dat Cook In
derdaad de Noordpool heeft bereikt.
STORM IN BENGALEN.
Nadere berichten over den storm,
die in Oostelijk Bengalen heeft ge
woed, bevestigen het eerste zorgwek
kende telegram. Te Goalanda, waar
reizigers uit den trein op de boot naar
Assam stappen, zijn er, volgens be
richt, 13 of 14 stoombooten vergaan.
Geen boot schijnt daar boven water
gebleven te zijn. Een is er, op weg van
Chandpore naar Goalanda, met alle
opvarenden gezonken. Hetzelfde lot
overkwam een boot, die in tegenge
stelde richting voer. Van een maat
schappij zijn zes rivierstoombooten
gezonken en een aantal beschadigd
van een andere onderneming vijf ge
zonken.
Dezer dagen woedde er ook een or
kaan te Hongkong en in de Macao-
slaten.
STAKENDE DOKWERKERS
hebben te Havre danig huisgehouden.
Op het bericht nk, dat het den pa
troons gelukt was werklieden van
buiten te werven, trok een troep van
400 man.naar de haven en bleef daar
eonigen lijd do arbeiders uitjouwen.
Toen wilden zij met geweld het bas
sin d'Eylau binnendringen, dat geluk
te hun niet, d oordat men de brug had
opengedraaid. Intusschen zagen de
stakers 7 of 8 wagens, zwaarbeladen
met koopmansgoederen, aankomen.
Zonder zich lang te bedenken, span
den zij de paarden uit, haalden de
goederen van de wagens en wierpen
die tegen den grond. Politie en bere
den gendarmen trachtten de woeste
bende uiteen te jagen, dezen echter
verzetten zich met kracht en er ont
stond een hevig gevecht. Ten laatste
gelukte het der politie tien der belha
mels in verzekerde bewaring te bren
gen. Ook op andere plaatsen koelden
de stakers hun woede aan de vracht
wagens, die zij op hun weg ontmoet
ten.
Daarna hielden zij een vergadering
en besloten daar do staking tot het
uitsterste door te zetten.
LASTIGE HUISHEEREN.
In de laatste jaren werd het te Chi
cago meer en meer gewoonte, dat
huiseigenaren weigerden woningen te
verhuren aan gezinnen met kinderen.
Het kwaad nam zulk een omvang aan,
dat er van staatswege tegen deze
„race suicide landlords", zooals men
in de wandeling die huiseigenaren her
theide, maatregelen werden geno
men, en een wet werd uitgevaardigd,
tegen de huuropzegging wegens uit
breiding van het gezin. Woensdag nu
is te Chicago voor het eerst een pro
ces te dezer zake begonnen. Een
huurder heeft n.l. een klacht inge
diend tegen zijn huiseigenaar, omdat
deze weigert de huur te hernieuwen,
wijl de huurster een kind heeft gekre
gen. Met groote belangstelling wordt
nu het resultaat van dit geding afge
wacht.
Leger en Vloot
GENERAAL VETTER.
Bij Koninklijk besluit is aan den
generaal-majoor A. J. Vetter, com-
candant der 3de divisie, op zijne aan
vrage, met ingang van 1 November,
ter zake van langduriger) dienst, on
der toekenning van een pensioen van
2700, eervol ontslag verleend.
NED. ESKADER IN OOST-INDI6.
Hot Nederlandsch eskader xal in O -
Indië gedurende de jaren 19101912,
behoudens onvoorziene omstandighe
den, als volgt zijn samengesteld:
in 1910: do pantserschepen Koning
in-Regentes, de Ruyter en Hertog
Hendrik en de pantserdekschepen N.
Brabant en Holland, benevens torpe-
dobootjagers;
in 1911: de pantserschepen de Ruy
ter, I-Iertog Hendrik, Tromp en de
Zeven Provinciën en het pantserdek-
schip Holland, benevens torpedoboot-
jagers;
in 1912; de pantserschepen Hertog
Hendrik, Tromp, De Zeven Provin
ciën en Koningin-Regentes en het
pantserdekschip Holland, benevens
torpedobootjagers. 1
Laatste Berichten
ZIckenbriefjes.
De Geneeskundige Kring alhter
heeft, om den steeds wassenden
stroom van z. i. onnoodige briefjes een
weinig te koeren, besloten, dat do le
den voortaan een briefje afgeven,
wanneer een patient ziek geworden en
een ander, wanneer hij hersteld is.
Dit besluit is van belang voor ar
beiders en anderen, die uitkeering van
loon of ziekengeld kunnen bekomen,
wanneer zij iedere week een ge
neeskundige verklaring overleggen,
dat zij nog niet in staat zijn, hun
werk te verrichten, want deze brief
jes worden, zooals uit het bovenstaan
de blijkt, niet meer afgegeven.
KINDERVERLAMMING.
In Schoten is een geval voorgeko
men van kinderverlamming bij het
tweejarig zoontje van De Vr. in de
Scheperstraat. Dr. Boshouwers, die
hot geval behandeld heeft, constateer
de de echte verschijnselen van kinder
verlamming het jongetje is den
volgenden dag gestorven. De kelen
van de ouders en de andere kinderen
zijn bacteriologisch onderzocht zij
blijven onder observatie, en de kin
deren geïsoleerd.
Naar we vernemen heeft zich in
Haarlem nog een ander geval voor
gedaan, waarbij evenwel het patiëntje
sinds eenigen tijd in behandeling is.
Naar wij van medische zijde verne
men, komt deze ziekte telkens bij af
wisseling voor, zoodat er geen reden
tot ongerustheid bestaat.
INGEZONDEN
Van ingezonden stukken, geplaatst oi
niet gepluutst, wordt de kopie den inzender
niet teruggegeve
Voor don inhoud dezer rubriek stelt de
Uedaotie zich niet aansprakelijk.
VOOR ONZE KOLONIALEN.
Wie helpt ons aan boeken voor onze
kolonialen? In de vredesgarnizoenen
in Indië hebben onze soldaten dik
wijls veel vrijen tijd. Veel gelegenheid
tot ontspanning bestaat daar niet;
wat moeten zij in hun vrijen tijd
doen? Wij zouden hen nu zoo gaarne
in de gelegenheid stellen goede boe
ken te lezen, en daarom op de groot
ste garnizoensplaatsen flinke biblio
theken vormen. Wij kunnen die boe
ken niet koopen, maar wilt gij ze ons
niet geven? Als gij uw boekenkast
eens nagaat, zult gij allicht allerlei
boeken vinden op welker behoud gij
geen prijs meer stelt; zend ons die
dan toe. Ons leger in Indië bevat zoo
velerlei elementen, waarvoor wij alle
goede lectuur kunnen gebruiken,
Christelijke lectuur, jongensboeken,
boeken voor ouderen, goede romans,
reisverhalen, geschiedboeken, enz.
zoowel in het Hollandsch als in het
Duitsch, Engelsch of Fransch.
En dan hebben wij nog een tweede
verzoek. Jarenlang waren wij in do
gelegenheid tegen het Kerstfeest al
lerlei kalenders en blaadjes aan onze
kolonialen te zenden, wat door hen
op hoogen prijs werd gesteld. De lieer
Gruys te Zaandam zorgde er voor
(niettegenstaande hij steeds bedlege
rig was), dat de noodige gelden bijeen
kwamen. Hij kan zich thans met dien
arbeid helaas niet meer belasten daar
zijn lichaam te zeer verzwakt is. En
toch zouden hij en wij zoo gaarne
ook met die lectuurzending voortgaan.
Wilt gij ons ook daarbij helpen?
Onze kolonialen zijn flinke solda
ten. Aan ons leger in Indië hebben
wij veel te danken. Maar zij staan in
de Indische Maatschappij vrijwel al
leen. Met de burgerij hebben zij zoo
weinig omgang, terwijl zij in Indië
zoovee lmissen wat het leven aange
naam maakt. Toon nu eens Uwe be
langstelling in hun lot. Dat wat gij
kunt, en zend boeken of gaven onder
hot motto: „Voor onze kolonialen"
aan een der ondergenoemde adressen:
Het bestuur der Vereeniging voor
Evangelisatie onder de militairen in
Nederlandsch-Indië:
Ds. H. TEN IvATE te Slledreoht,
Voorzitter.
Jhr. Mr. A. F. DE SAVORNIN
LOHMAN Jr., te Haarlem,
Prinsen Bolwerk. (Ook Kei
zersgracht 547, Amsterdam),
Secretaris.
Ds. M. A. ROUWENHORST, te
Leersum, Penningmeester.
Dr. J. R. SLOTEMAKER DE
BRUINE te Utrecht, Weistr.
132.
H. A. I. LEEMBRUGGEN, te
Velp bij Arnhem.
G. J. G. C. Graaf VAN ALDEN-
BURG BENTINCK te Ame-
rongen.
rA. BIERENS DE HAAN, ie
Haarlem.
B. L. HAGENDOORN, te Den
Haag, Conradkade 28.
ONTDEKTE KERKSCHILDERING.
Geachte Redactie I
Naar aanleiding van uw bericht
over de ontdekking van een gedeelte
der oude gewelfschildering in de
Nieuw» Kerk alhier, is dienende
Ter opwekking tot verder blootleg
gen en reslaureeren der historische
schildering in do gewelven der Nieu
we Kerk alhier, vestig ik de aandacht
op de schilderij van Saenredam in
ons Stedelijk Museum, die eene aan
schouwelijke voorstelling geeft, hoe
deze schildering geweest is.
Allan beschrijft deze in zijne Ge
schiedenis van Haarlem, als „be
staande uit verscheidene wapenschil
den, die in groepen verdeeld, in de
hoeken der zijpanden zoowel als op
de plafonds werden aangebracht. Zoo
zag men tegen het plafond van hot
middenpand o. a. een zeer groot
schild, voorstellende het gekroonde
wapen van Haarlem, gedragen door
twee engelen en daaronder het be-
kendo „Vicit vim Virtus", terwijl uit
de kroon, die het wapen dekt, twee
vredespalmen als opschieten."
i Het Komt mij waarschijnlijk voor,
dat deze schilderingen zijn uitge
voerd door Pleter Holsteijn, die voor
de Nieuwe Kerk in hetzelfde genre de
glasramen schilderde. De wapens blij
ken volgens de schilderij van Saenre
dam betrekking te hebben op de Ste
delijke Regeering, die deze kerk liet
bouwen en mogelijk ook op vermaar
de overledenen, die in deze kerk be
graven liggen. Zoo rusten daar veie
Haarlemscho kunstschilders, o.a. Pie-
ter Claes, Phi lippus Wouwerman, Jan
Staclcman, Izack Ruysdael, Frans de
Jong (leerling van A. Ostade) en op
hot tegenwoordige Nieuwe Kerks-
Plein (voorheen het St. Anna-kerk-
liof), Harman Hals, Pieter van Sant
voort en Jacob Ruysdael.
De Haarlemsche glasschilder Pietet
Holsteijn, die in 1634 de nog bestaan
de glasramen schilderde in het oude
kerkje te Egmond, is als zoodanig na
de gebroeders Crabeth, wel de voor
naamste meester onzer Nederlandscha
glasschilderkunst.
GUSTAAF VAN KALCKEN.
Haarlem, 22 October 1909.
HET SPAANSCHE MINISTERIE.
MADRID, 22 Oct. (Reuter). Bij het
eindigen van den ministerraad werd
een nota aan de pers medegedeeld,
waarin gezegd wordtDe regeering
stelt zich voor, een breede politiek van
bevrediging en vrijheid te volgen. De
zelfde nota bevat den tekst een er dé
pêche, die de minister van oorlog, <ia-
üaiijk na zijn ambt te hebben aan
vaard, aan generaal Marina zond eu
waarin gezegd wordtHet leger dat
Dij Mciilia opereert zal alle materiee-
le eu militaire hulpmiddelen ontvan
gen, beuevens den moreelen steun,
noodig, om de zending te vervullen,
die bet vaderland aan het leger toe
vertrouwde.
Amsterdamsciie Beurs.
Openingskoersen van 23 Oct.
LABOUCHERË O YENS Lo.'s BANK
Bijkantoor Haarlem.
Gr. Markt No. 1 en 3. Tel. No. 577.
STAA'ISFONDSENMARKT stil.21/2
Certific. N. W. S. 77 1/8, Russen onver
anderd.
TABAKSAANDEELEN flauw. Biud-
jey 102, Deli Mij. 465, Medau 260, N.
Asahan 79, Rotterdam Deli 365, Se-
uembah 445.
PËTKOLEUMAANDEELEN stil.
KoninKlijke Petr. 450, Moeara Enim
189, bumatru Palembang 162 1/2, Per-
lak 150, Zuid Perl a k 192.
M1J N A AN D E E L E N ongean imeord
Ketahocns 269, Preferente 420, Red-
jaug Lebong 915, Great Cobur 124—5,
Cultuur Vorstenlanden 178, Actions
f 133, Suiker Cultuur 114 1/2.
De AMEKIK. MARKT opende flauw:
Atchison Topeka 119, Denver 46 3/4,
Erie 32 5/8, Kansas 43 1/2, Missouri
45 1/2, Rock Island 37 1/2, Southern
Rails 30 3/16, Southern Pacific 126 "1/8,
Union Pacific 199 1/2, Wabash 20 3 4,
Wab. Pittsb. 9 1/4, Steel 87, Carrcn
68 1/4, C. Marine's 7 1/8, Pref. 22 1/2,
Bonds 70 7/8, Ontario 46 3/4, Amal
gam 80 1/4, M. C. Un. Cigars 82, C.
Un Copper 10 1/4, Pittsb. Coal 20 1/2,
Anglo A 22 5/8, South Iron Steel 18
3/4.
Bargerlijke Siaaii
HAARLEM.
BEVALLEN
21 October. E. J. Voorham, geb.
Blesgraaf, d. 22 October. B. Ko-
nings, gob. Butter, z.
OVERLEDEN
22 October. F. de Graaf, geb. Buse,
53 j., Lange Vlamingstraat. 23 Oc
tober. A. J. G. Nijhoff, 46 j., Twijn-
derslaan.
BLOEMENDAAL.
BEVALLEN:
M. S. v. d. Veldt—Natrop z. M. C,
van Hooff—Leenen d.
OVERLEDEN:
L. Ph. Ch. Boskott, 61 jaar, B. Vis
ser, 19 jaar, M. J. van Dalen 58 jaar.'
SteoHivaartberïcliteii
I-let stoomschip Sloterdijk arriveer
de 22 October te Rotterdam van Phila
delphia.
Het stoomschip Koning Willem I,
van Batavia naar Amsterdam, pas
seerde 21 Oct. Point de Galle.
Het stoomschip Sumatra, van Am
sterdam naar Batavia, passeerde 22
Oct. Kaap St. Vincent.
Het stoomschip Vondel vertrok 21
October van Batavia naar Amster
dam
Het stoomschip Frisia, van Amster
dam naar Buenos Ayres, vertrok 22
Oct. van Santos.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken
'8-Hertogeabosch. H. D. Verstegen,
handelaar en fabrikant van suiker
werken te Uden. Mr. Van Baar, rech
ter in gemelde rechtbank, tot rechter
commissaris, en lot curator mr. F. v.
de Ven.
Amsterdam. E. A. A. Heidoorn, be
hanger en stoffeerder te Hilversum.
Rechter-commissaris mr. J. Kruze-
man curator mr. C. J. Heemskerk.
Geëindigd
J. Dekkers, schoenmaker te Waal
wijk.
G. P. Könst, varkensslacbter, laatst
gewoond hebbende te Amsterdam,
tlians zonder bekend verblijf.
Ondertrouwd:
J. LIPPITS,
Wedn. van Mej. A. HARMS,
en
E. M. ANDREX.
Wed. van den Heer J. SCHUTTEROP
Haarlem,
22 October 1909.
Den Haag,
