HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
Het Vergaan van de
„Lady Jerniyu."
WOENSDAG 17 NOVEMBER 190»
De Porders.
"k West zeker, dat ik schrijf voor
een gemengd publiek. Onder mijn
lezers zijn er, dieNeen 1 ik wil
mijn hersens niet pijnigen, om een
eerie tegenstellingen op te sommen
alleen deze eeneer zullen zijn
yroeg-opstaandersen lang
slapers. Lezer I lezeres l deel u
zelf in ik zal me er wel voor wach
ten, zoo in 't openhaar mijn plaatsje
aan te wijzen
Als ge tot de langslapers behoort,
dan zal misschien een enkelen keer
de vraag op uw lippen gekomen zijn
„hoe msuscn de menschen het toch,
die om 4, 5, of 6 uu/ moeten opstaan,
om hun dagtaak te beginnen Ik heb
om 7 of 8 uur nog moeite, om mijn
bed vaarwel en tol weerzien» te zeg
gen"
Over dat raadsel wil ik wat ver
tellen.
Vele vroegopstaanders lijden, even
als de meeste langslapers (do uitzon-
dertngen gelden natuurlijk alleen
voor de abonné's van Haarlem's Dag
blad aan de kwaal, dat ze moc-ilijk
van het wollen hoven- en veeren-
onderstel kunnen scheiden en dus
docr anderen, aan hun plichten her
innerd moeten worden. Ze dienen dus
uit hun slaap te worden gewekt.
Daarvoor zijn tegenwoordig ver
schillende middelen. Tegenwoordig,
want vroeger niet I Toen moest men
zich op het ku-kle-ku-geschreeuw van
den haan verlaten, of den porder te
hulp roepen. Ook nu is de porder nog
bii sommigen in eere.
In de volksbuurten hangt zijn
bordje
Water, vuur, turf en
hout.
Hier gaat men uit
porren.
Dat is een man, die zich verdienste
lijk maakt om 's morgens heel vroeg
op te staan, om daarna zijne mede
burgers op de door hen aangegeven
uren te gaan wekken.
Na veel strijd met Morpheus ben Ik
een ochtend heel vroeg opgestaan, om
het werken van zulke porders te be-
etudeeren.
Een interessante bezigheid J
't Eerst zag ik een ouwe baas. Hij
riep, met een klein houten hamertje
gewapend, langs de huizen, om voor
enkele deuren halt te houden, en daar
t9 gaan kloppen. Allemaal tegenstel
lingen Voor het eene huis moest hij
lang en hard kloppen en voor het an
dere slechts kort en minder-geweld-
dadig al naar de slapers beliefden
op te staan 1
Want de porder houdt niet eerder
op met kloppen, of de menschen moe
ten binnen een toeken gegeven heb
ben, dat ze wakker zijn. 1-Iad de ouwe
baas dit resultaat bereikt, dan liet
hij een goedkeurend gebrom hooren,
waarvan, bij veel gratie-betoon, een
„goeden-morgen" te maken was.
bij één deur moest de man wel zes
ol zeven keer kloppen, voor er teelle
nen van leven kwamen, 'k Dacht
„aanstonds zal het deur-paneel 't
nog begevenmaai' gelukkig, zoo'n
vaart heeft het niet geloopeu I
behalve den ouwen baas zug ik nog
eenige vakgenooten van hem, waar
onder ook.... een vrouwelijke I Ja, de
emancipatie óók al onder de por
ders I
Met den ouwen baas heb ik een
pi aatje gemaakt. Hij nam ine mee
naar zijn woning, dus kreeg ik ook
de gelegenheid, kennis te maken met
bet inwendige van een water- en
vuurnering. De voormalige keuken
was voor dit bedrijf eenigszins ver
bouwd. Waai' eertijds oen moeder-de-
vrouw op het fornuis de aaidappels
kookte, was nu een grooten haard ge
plaatst, waarboven twee reuzen-wa
terketels van eenige heotoliters in-
hou'i.
Een aardig gezicht, die gezellig-aan-
geglommen turven, met kleine spe
lende vlammetjes, terugkaatsend in
de blank-geschuurde ketels
Het water en 't vuur anders twee
vijanden geven hier een dubbele
verdienste. De turven, die eerst bet
wateï aan de kook gebracht hebben,
worden als kooltjes vuur verkocht en
het gekookte water wordt ook in klin
kende munt omgezet. Althans, wan
neer men.... centen en halve centen
zooveel klank wil toekennen
Duur is de water-en-vuur-baas niet.
Een halve glimmende turf kost een
halve cent. een heele 1 cent. Daarvoor
kan zelfs geen arbeiders-vrouw zich
behelpen. Wanneer ze de kachel moet
aanmaken, is het natuurlijk veel ge
makkelijker, om met een kool te be
ginnen, dan met petroleum of vuur
makers. Een „halfie" vuur in een
stoof en 't is ook een probaat middel
voor koude en natte voeten I
Voor het water bestaan verschillen
de prijzen. Een beetje in een koffie-
of theepotje wordt met een halven
cent betaald, maar voor een emmer
wasch water wordt twee of drie cen
ten gerekend.
Goen nering is er, die meer reke
ning moet houden met de waarheid
van het spreekwoord „vele klein
tjes maken een groote", dan die van
den water-en-vuur-baas. Daarom ver
koopt hij ook voor een hal ven of één
cent gedoofde kolen, voor één cent
vuurmakers, voor twee centen hout,
voor twee-en-een-halven cent turf,
voor vijf cent steenkolen, enz.
Eu dan de por-verdienste. Die is
voor den man een zoet winstje, want
het is zuivere verdienste. De meeste
klanten zijn bij hem.... geabonneerd.
Zes ochtenden in de week porren kost
6 cent, dus voor eiken keer 1 cent.
Mijn ouwe baas had een 30 por-klan-
ten, die hem dus 1.80.In de week op
brachten.
Men moet er niet te licht over den
ken, te moeten zorgen, dat eiken
morgen 30 huisgezinnen op tijd aan
hun dagelijksoho plichten herinnerd
worden, 's Zomers moeten er al men-
scben om half vier gepord worden,
en 's winters wordt het niet veel meer
dan een half of een heel uurtje later.
In de zaak hangt een leitje, waarop
geschreven staat, hoe laat de klanten
gewekt wensclien te worden. De een
4 uur, een ander 4 1/4 uur, een derde
4 1/2 uur, enz.
Nadat de porder is opgestaan, heeft
hij, behalve eenige tusschenpoozen
voor rust, geregeld werk. Hij moet
evenwel vóór alles zorgen, dat hij het
vuur' aanmaakt en gekookt water
krijgt. Reeds vroeg komen de klan
ten om hun inkoopen te doen. En bo
vendien, vele vrouwen brengen des
avonds hun thee-stoof met potje,
waarin al koffie of thee gedaan is.
's Morgens moet de water-en-vuur-
man kokend water in het potje doen,
een kooltje in de stoof leggen, en als
hij do mensohen gaat porren, meteen
dat alles overgeven. Dan krijgt vader
of zoon, vóór hij naar zijn werk gaat,
eerst een warm kopje troost 1
Kan het den menschen nog aange
namer en gemakkelijker gemaakt
worden
En toch zal 'het niet lang meer du
ren, of onze stad zal geen water-eu-
vuur-bazen en dus ook geen porders
meer hebben Dat komt door de con
currentie.
Mijn ouwe baas vertelde Die gas
fabriek, die heeft het voor ons slecht
gemaakt Nu hebben de meeste men
schen muntgas en kunnen dus op hun
kookstel haast even gauw hun water
koken, als het bij mij balen. En dan,
het eten koken gaat ook al op het
gas, zoodat ex geen kooltjes meer
noodig zijn om de kachel aan te ma
ken. Men neeint ons het brood uit den
mond
En het porren dan zoo vroeg ik.
Het porren, dat is ook al minder
geworden. De meeste mensohen heb
ben al zoo'n wekker. Die dingen had
den ze niet moeten uitvinden.... 't Zijn
ook prullen, want ais je vast slaapt,
hoor je ze niet. Nee, dan is ons por
ren toch veel secuurder 1
Eén vraag deed ik nog hoe wordt
u zelf altijd zoo vroeg wakker
Het antwoord was ja, dat is nou
het geheim van ons vak, maar ik wil
het u wel in het vertrouwen zeggen
die bakker, daar om den hoek, is des
nachts aan het weak. Hij komt me
ook porren.
Een porder dus, die gepord wordt I
Ik lachte en de ouwe baas ook.
„Maar, 't is nu half zes, ik moet
die en die gaan porren"
Dat maakte een eind aan het inter
view.
Hij ging weer porren....
Eu ik
Van half zes tot half acht zijn twee
uurNog wel de moeite waard
om.Zou 'k me schamen Zou ik
het zeggen Vooruit dan maar die
twee uur ben ik weer onder do wol
gekropen.
KEES.
.rrteniaadsds Overzicht
Het uur van den reeds Lang ver
wachten strijd in de Engelsche poli
tiek, de
BOTSING TUSSCHEN HOOGER-
EN LAGERHUIS,
nadert De oorlogsverklaring is er al.
Lord Lansdowne, de leider bij uit-
nemendheïd onder de Lords, heeft
medegedeeld, dat hij bij de tweede le
zing van de wet op de middelen de
volgende motie zou voorstellen
„Het Hoogerhuis acht zich niet ge
rechtigd hare goedkeuring te hechten
aan deze wet, voordat zij aan het
oordeel van het land zal zijn onder
worpen."
Deze zwaai-wichtige mededeeling
werd slechts ten aonhoore van weinig
Lords gedaan. Hij werd dan ook
slechts kalmpjes toegejuicht.
Op 22 November beginnen de de
batten in het Huis. Dan zal het wel
voller loopen, en wanneer over de
motie gestemd moet wanden, zal wel
geen Lord op het appèl ontbreken.
Het Lagerhuis moet de zaakjes nu
voorloopig lijdelijk aanzien. Toch
worden evenwel al plannen gemaakt 1
Er 's reden om aan te nemen, dat de
eerste minister Asquith, na de stem
ming van het Hoogerhuis over een
eventueel tegen de begrooting stem
men, een motie zal voorstellen, waar
in de houding van het Hoogerhuis
aan de kaak zal worden gesteld, en
verklaard, dat alleen het Lagerhuis
het recht heeft, over belastingen te be
slissen en dat de Lords
IN STRIJD MET DE GRONDWET
handelen door de ontbinding van het
Lagerhuis af te dwingen.
Daarna zullen de zittingen vermoe
delijk voor een week worden ver
daagd en conferenties van partij
leiders worden gehouden, om te be
raadslagen, wat dan gedaan moet
worden.
Terwijl Engeland in de binnenland-
sche politiek op ruzie en verdeeldheid
aanstuurt, wordt alles gedaan om
DE BUITENLANDSCHE VRIEND
SCHAP
uit te breiden en te versterken ge
tuige weer het bezoek van Portugal's
koning. Manuel is op Windsor recht
hartelijk ontvangen en met veel plech
tigheden door Koning Edward tot
RIDDER IN DE ORDE VAN DEN
KOUSENBAND
geslagen. Natuurlijk staan er ook of-
licieeJe pracht-maaltij d en op 't pro
gramma, waarbij de vorsten weder
zijds hebben gedronken en geklonken
op bet welzijn der landen en de
vriendschap van beide volkeren, die
reeds voor zes eeuwen getoond heb
ben elkaar te begrijpen.
De ministers hebben ook zaken af
gedaan. Gisteren wisselden de minis
ter van buitenlandsche zaken van En
geland en zijn Portugeescben collega
nota's, waarbij 't
ENGELSCH-PORTUGEESCH ARBI
TRAGE-VERDRAG
weer voor den tijd van 5 jaar ver
lengd wordt.
Verlenging is in vele gevallen ge-
wenscht, maar een verlenging der
MINISTERIEELE CRISIS IN
HONGARIJE
Is zeker onraadzaam. Gisteren kwam
de mededeeling, dat spoedig eene op
lossing te verwachten was. De demis-
sionnaire minister-president had kei
zer Frans Jozef gezegd, dat de samen
werkende partijen, die de meerder
heid in het Huis van Afgevaardigden
vormen, de leiding der zaken willen
overnemen, waarop de keizer te ken
nen gaf, met de leiders der drie par
tijen zelf te willen onderhandelen.
Dientengevolge zouden graaf An-
drassy en Frans Kossuth door den
keizer ontvangen worden. Het voor
naamste punt op het programma der
nieuwe partijgroepeering is het tot-
standbrengen van de
KIESRECHTHERVORMING
in Hongarije en de verlenging van
het privilege der gemeenschappelijk
U os te ilt ij ksch-ii ong a a rscl ie Bank.
Wekerle wenscht zijn ambt neer te
leggen en stelt graaf Andrassy, het
hoofd der eonstitutionneele partij, als
zijn opvolger voor.
Alles hoopvol I Maar.... nu komt de
tijding, dat de audiënties niet de ge-
wenschte oplossing hebben gebracht.
Dus weer mis
Hoe zal dan een oplossing mogelijk
zijn
Onmogelijk is evenwel niets. Men
ziet het nu weer aan Perzie, waar het
tot voor enkele maanden de grootst-
mogelijke warboel was. Nu is de toe
stand zoover verbeterd, dat het
PERZISCHE PARLEMENT
geopend is. De jeugdige Sjah woonde
de plechtigheid bij, en ook de prinsen
en leden van het diplomatieke korps
waren aanwezig.
De troonrede werd voorgelezen door
den Sipador, die de hoop uitsprak,
dat de afgevaardigden en de regee
ring het land goede tijden zullen
schenken.
Er was In de stad een groote menig
te op de been ook werd een 6terke
troepenmacht in gereedheid gehou
den. De orde werd echter geen oogen-
blik verstoord.
Ook aan de steden in de provincie
was last gegeven feest te vieren.
Let wel last gegeven om feest te
vieren. Dat is wel een beetje zonder
ling I
Vreemd Is ook het bericht vla
We enen gekomen dat de Dultsclie
rijkskanselier Van BethmannHoll-
weg weer spoedig zal aftreden. Pos
OPGETREDEN EN DAN WEER
AFTREDEN I
Er wordt beweerd, dat de kanselier
zich niet opgewassen gevoelt tegen
den politieken strijd. Hij is geen
strijdbare natuur en is te weinig di
plomaat, om het met de verschillende
partijen te kunnen schipperen. Waar
schijnlijk zal de hervorming van het
Pruisische kiesrecht hem de ge-
wenschte aanleiding geven om ont
slag te nemen, want nu reeds is hij
overtuigd, dat zijn ontwerp niet aan
genomen zal worden.
In geval de wet verworpen wordt,
zal hij de gevolgen aanvaarden, en
zijn ontslag indienen. Het is opmer
kelijk, dat nu al als zijn waarschijn-
lijken opvolger baron Von Marschall,
de Duitsche gezant te Konstantinopel,
genoemd wordt.
Bijzonder geloofwaardig zijn deze
geruchten nog niet, ook al is het een
reit, dat het Pruisische kiesrecht
moeilijk zal zijn op te lossen.
Ook het
NIEUWE PROCES STEINHEIL
zal veel moeilijkheden geven. Rémy
Couillard namelijk, de bediende, op
wien mevrouw Steinhei] de verden
king wilde laten vallen, zal een aan
klacht tot schadevergoeding tegen
haar indienen en heeft reeds aan een
advocaat opgedragen de noodlge stap
pen te doen.
Madame Steinheil is nog altijd zoek.
Is ze in Parijs In Den Haag
De tooneeldirecteuren maken al
jacht op haar, om haar aan hun ge
zelschap te verbinden.
't Is fraai I
Te Lima in Peru heeft één Jong
Itaiiaansch anarchist
EEN BOM GEWORPEN
In het rijtuig van den bisschop van
Cuzco. Deze werd op slag gedood
zijn secretaris moesten beide beenen
worden afgezet. De moordenaar
trachlto zelfmoord te plegen, maar
dat mislukte. Men had groote moeite
hem uit de handen van de menigte te
bevrijden.
Tengevolge van de ontdekking van
EEN FINANCIEEL SCHANDAAL
te Bern, zijn zes bankiers uit Bern en
ZüricJa, benevens de echtgenoote van
een hunner, in hechtenis genomen.
Er moeten ongeveer twaalf financiers
in deze zaak betrokken zijn.
Stadsnieuws
ticl TOOWLËL
„DE HUIZEN VAN DEN WEDUW
NAAR", DOOR HET GEZEL
SCHAP VAN ROIJ AARDS.
Bernard Shaw, de Engelschman,
begint op ons tooneel een plaats van
beteekenis in te nemen. Willem
Roijaards en Eduard Verkade en de
Rotterdammers hebben hem ons leo-
ren kennen. Verkade met diens „Can
dida" en Roijaards met diens „Me
vrouw Warren's bedrijf".
En nu is Roijaards dit seizoen ge
komen met zijn „Huizen van den
Weduwnaar", dat vroeger al bij de
Rotterdammers is gegaan.
In de inleiding tot zijn „Plays
unpleasant" schreef Shaw „Tooneel
is bijeenbrengeai van verbeelde perso
nen op verbeelde plaatsen en vinden
van voorwendsels voor scènes tus-
schen hen."
In „Widowers Houses" heeft hij nu
personen op verbeelde plaatsen bij
eengebracht, om een satire te kunnen
'leveren op de wijze van geld verdie
nen in zekere maatschappelijke klin
gen, een zelfde onderwerp als in
„Mevrouw Warren's bedrijf" bespro
ken werd. In het eerstgenoemdo stuk
stelt hij de praktijken der huisjes
melkers in het licht, in het laatstge
noemde zijn 't ergerlijke praktijken,
waarop Shaw zijn vernuft en satire
botviert
Maar „Widowers Houses" is, zoo
als we zeiden, vroeger al eens door
de Rotterdammers gespeeld het v
vertaald onder den naam „Als de
eene hand de andere wascht" en we
hebben er toen ons oordeel over uit
gesproken.
We kunnen nu dus volstaan met
een woord over het spel.
En dan moeten we verklaren, dat
het gezelschap van Roijaards met dit
stuk niet tegen de Rotterdammers op
kan liet beeft T dan ook leelijk afge
legd Roijaards beschikt niet over de
krachten, om dit stuk aan bescheiden
eischen te laten voldoen.
Het begon alweer met een echt
Ro ij aards-achtige verrassing. Op het
programma stonden voor de rol van
Sartorius niet minder dantwee
personen vermeld Roijaards zelf en
Musch. De heeren hebben er zeker
's middags om opgegooid of om den
langsten lucifer getrokken, wie gaan
zou, en toen heeft het lot Musch aan
gewezen. Prettig voor de menschen,
die voor Roijaards gekomen waren
Want om Musch ais Sartorius te zien,
zal men toch niet naar den schouw
burg loopen. Musch, die goed is om
op het tweede of derde plan een klein
rolletje te vervullen, moest nu het
geheele stuk dragen. Nu, nul Van den
rij kon Londenschen huizen-eigenaax
had hij een Hollandschen procureurs
klerk gemaakt, met een abominabele
tooneeipruik tot diep in zijn hals en
een kuifje I En wat zaten den man de
kleeren aan het lijf, die rok, die pan
talon Maar welk een volksvoorstel
ling-spel, die man, met de lorgnet in
de hand, en die kraakstem Hoe durft
Roijaards zoo iemand voor zulk een
rol te zenden Dan had men Nico de
Jong van de Rotterdammers eens in
die rol moeten zien. Daar kon die
arme Musch een puntje aan zuigen.
Men zal dus goed doen, om, wan
neer men weer eens naai- den schouw
burg gaat om Roijaards te zien, eerst
te Informeeren of hij wel heusch mee
speelt, voordat men zijn plaats be
taalt.
Ook mej. Carelsen als Blanche, de
vrouwelijke hoofdrol, was niet tegen
haar taak opgewassen. In plaats van
een beschaafd Engelsch meisje, drif
tig, grillig, vol temperament, zooals
mej. Duijmaer Van Twist van de Rot
terdammers ze te zien gaf, was zij
een burger kind, snibbig, schreeuwe
rig, lawaaiend, dat ze je moe maakte,
leelijk van gang en die met haar han
den geen weg wist.
Was dit nu een voorstelling van
Roijaards, die zijn eischen aan de
kunst zoo hoog stelt 't Zou wat 1
Ook met het décor werden vve bedot.
Op het programma stond vermeld, dat
er eigen décors zouden zijn, speciaal
gemaakt op de eigen ateliers van
Roijaards. Maar hij had ze thuis ge
laten, had ons gefopt, en we kregen
de spulletjes van den Jansweg I
De schouwburg was bijna leeg. Nu,
zulk een opvoering verdiende niet veel
anders.
FRANS NETSCHER.
VROUWENKIESRECHT.
Voor een goed gevulde zaal hield
mej. Henrielte Goudsmit gisteren een
lezing over profetieën en fantasieën
over vrouwenkiesrecht.
Deze lezing geschiedde op uitnoo-
diging van de atdeeling Haarlem van
de Vereenigmg voor Vrouwenkies
recht, die gemeend had, dit jaar geen
buitenlandsche spreekster te moeten
laten komen, maar een Nederland-
sche, op de hoogte van de toestanden
hier te lande.
Mej. Goudsmit gaf geen overzicht
van 'tgeen in boeken en brochures
vóór of tegen 't vrouwenkiesrecht ge
vonden wordt, maar besprak de toe
komst, zooals die op grond van erva
ring en nadenken, na veel arbeid
waarschijnlijk komen zak
Opgemerkt werd, dat er vele woor
den bestaan, die hun beteekenis ont-
leenen aan de gezindheid van den ge
bruiker. Zoo hebben de anarchist, de
Leger des HeUs-man, de ontwerper
van een politiek programma, enz.,
ieder een verschillend recept tot ver
betering van de maatschappij. Velen
meenen, dat de menschheid werke
lijk moreel en intellectueel is voor
uitgegaan, doch wanneer men na
gaat, hoe groot de toeloop is die slan
gen bezwerende Aziaten in het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam hebben,
en het succes van stierengevechten en
terechtstellingen iu de bioscoop, dan
komt men tot de conclusie, dat welde
vormen der barboarschheïd verdwe
nen, doch het wezen gebleven is.
Een middel tot essenlieele vooruit
gang achtte spreekster rasbetering,
waarnaar gestreefd moet worden in
de eerste plaats door verbeetring en
verheffing der vrouw.
Zeden en gebruiken hebben de
vrouw veronachtzaamd en verdrukt,
en daardoor heeft zij weinig zelfres
pect. En juist zelfrespect heeft zij
noodig, dat leiden moet tot moreele
zelfverheffing. Kweekt zelfrespect aas
zeide spr., en verlang gelijkstelling
met den mande vrouw moet staat
kundig k'esrecht hebben, waardoor ze
direct haar invloed kan aanwenden
op staat en maatschappij.
Er wordt beweerd, dat de vrouw
psychologisch ongeschikt is, om in da
maatschappij daadwerkelijk op te
treden, maar wat doen de mannen?
Iets meer dan de helft der kiesge
rechtigden verschijnt ter stembus, hoe
kan men dan zeggen, dat de vrouwen
niet beter har© kiesrechtplichlen zou
den vervullen. En bezoekt men de kie
zersvergaderingen, dan krijgt men,
afgaande op de onnoozele vragen, die
daar dikwijls gesteld worden, geen
hoogen dunk van de meerderheid van
den man-kiezer. Wat nu het vrouwen
kiesrecht aangaat, de meening werd
uitgesproken, dat de zaak hopeloos
zou zijn, Indien het niet een quaestie
was van partijbelang, en nu geloofde
spreekster, dat het vrouwenkiesrecht
zou komen van de zwarte en de roode
partijen in dc politiek. De sociaal-de
mocraten hebben voor hun actie don
steun noodig der vrouwen. In de toe
komst ziet spr. net woord „manlijk"
schrappen in de kieswet. Kr bestaan
vijf groepen van manlijke kiezers en
nu zal waarschijnlijk, lettende op den
aard der Hollanders, een beperkt
vrouwenkiesrecht ontstaan, bij wijze
van overgang. Een verbeterende wet
geving zou h'ervan het gevolg zijn,
een frisch windje zou waarlen door
de politieke atmosfeer, waar de vrou
wen nog niet verslaafd waren aan
partij tucht De traditioneele volksver
tegenwoordiging zou een werkelijke
volksvertegenwoordiging worden.
Spr. wekte op tot aansluiting, aan
gezien niet-aansluitmg aanleiding gaf
tot de gedachte, dat de vrouw het
kiesrecht niet begeert.
Een der aanwezigen vroeg de per
soonlijke opinie der spreekster over
al ge mee n vrouwenkiesrecht. Waar
mej. Goudsmit optrad namens de Ver-
eeniging voor Vrouwenkiesrecht
wenschte de spreekster haar edgen
meening niet uit te spreken.
Mej. Hoevenaar dankte de spreek
ster voor haar verre van droge voóft
dracht.
JACOB VAN LENNEP,
Dinsdagavond waren leden en lij-
vité's van de Haarlemsche tooneeir
vereeniging „Jacob van Lennep" Jjft
de tooneelzaal van de Kroon bijeenge
komen, om dien avond in gezellig
samenzijn, met spel op 't tooneel en,
gedans in de zaal, op genoeglijke
wijze door te brengen. En als steeds^
is „Jacob van Lennep" daair uitne
mend in geslaagd. Het programma
was dan ook al dadelijk een groota
aantrekkelijkheid, en tijdens de uit
voering ex van, was er iu de zaaJ,
waar stoelen en tafeltjes, teir wille
van ongedwongen dansen, bij-zij ge
rangschikt waren, een stijgende span
ning van vroolijkheid merkbaar.
Dan was daar vooreerst do heer
Phi Libert Maxuën, een bekend klucht
zanger in België, die, zooals het pro
gramma leerde, reeds verscheidene
malen opgetreden was, voor H. K. II.
de Gravin van Vlaanderen en de
Prins en Prinses ALbrecht van Bel
gië. Wat hier dan ook van mag waar
zijn, zeker is, dat hij allen met zijn
boertige Vlaamsche liederen uitste
kend geamuseerd heeft. Vooral zijn
heerlijk-aanstekelijk lachen deed de
zaal meermalen schateren. Een waar
dig pendant van dezen kluchtzanger
was de heer B. Elfering, een bekend
Hollandsch humorist, dien we al eens
meer 't genoegen hadden te hooren.
Maar hij is veel vooruitgegaan en
vooral zijn voordracht „ln 't jaar
2000 en zooveel" en „Variatiën op
een oud thema' vielen zeer in den
smaak.
Het bekende Haarlemsche mandor
line-ensemble „Con Amore" had ook
zijn medewerking toegezegd. De lof
van dit gezelschap behoeft zeker niet
meer gezongen te worden, Alleen zij
opgemerkt, dat ook nu weer de sa
menklank der instrumenten niets te
wenschen overliet en dat de nummers
die zij ten beste gaven, met girooto
muzikaliteit ten gchoore werden go-
bracht. Ook in de zaal was het gezel
lig. Daar had, onder leiding van een
der heeren Martin, een gezellig bal
plaats, dat niet weinig de feestelijke
stemming verhoogde.
Het was een mooie Momus-ayoncL
FBUlLLBTON
door
E. W. Hornung.
80)
-0-
Ik vond den achtergevel van het ge
bouw in volslagen duisternis gehuld
maar de stijgende maan viel zoo vol
op den tuinmiur, dat het was of ik
met een lantaarn werd bijgelicht, tor-
wijl ik er onderlangs kroop. Toen ik
er voorbijging, bedacht ik, dat ik de
poort toch wel ©ens kon probeeren
maar Eva had gelijk zij was geslo
ten, en daardoor was 'k half geneigd
mijn oogen to wantrouwen ten op
zicht© van de twee ruiters, want waar
zouden zij vandaan gekomen zijn, ais
het niet van dit huis wa3? In elk ge
val ivas ik goed en wel van hen af.
Ik volgde den muur nu een eind-
.weegs, en toen liep ik achteruit om ©r
pverheen te kijken ©n te zien of Ik al
pij de beek was; en daar brandde
{duidelijk de kaars van mijn lieveling
mak tegen de ruiten van haai* klein,
jgewelfd venster I
Dadelijk kreeg Ik weer tranen in
mijn dwaze, koortsachtige oogen.
Maar voor gevoelsuitingen was or
geen tijd, en iedere andere emotie was
onbeduidend en voorbarig. Daarom
stak ik mijzelf een riem onder het
hart, bracht mijn zenuwen tot beda
ren, en staalde mijn zwakke spieren
voor de taak, die mij te wachten
stond.
Ik had ©en tuinmuur over te klim
men. bijna tweemaal zoo boog als ik
zelf was en zonder kram of ander uit
steeksel in bet oude, solide bouw
werk Ik stond er op mijn teenen te
genaan, ©n ik raakte hem zoo hoog
mogelijk met mijn vingertoppen aan.
Zij bloven bijna vier voet onder den
bovenrand. Ik weet niet of ik ai ge
zegd heb, dat bet huis niet omringd
was door vier muren, maar zelf een
opening vulde in een van do vier,
waardoor hij aan lederen kant werd
afgesneden.
Do achteringang was gemakkelijk
genoeg to bereiken, maar gesloten of
bewaakt, daar kon ik zeker van zijn.
De gevaarlijkste punten worden altijd
het zorgvuldigst bewaakt, en bet be
viel mij wel, dat de moeilijkste weg
ook do veiligste moest zijn, als de
moeilijkheid ten minste overkomelijk
was. Maar hoe, dat was de vraag. Ik
volgde den muur tot bij het punt,
waar hij op den toren stootte, waarin
mijn lieveling zat te wachtende
hoogte bleef overal gelijk j ook konden
mijn handen of oogen nergens een
steunpunt voor mijn voet of een holte
ontdekken, waarlangs ik den top kon
bereiken.
Toch was mijn warm hoofd vol
denkbeeldenen ik verloor eenige mi
nuten door te probeeren een stevige
ijzeren poori, die mijn zwakko ar
men nauwelijks konden bewegen, uit
haar hengsels te lichten. Nog meer
tijd ging verloren door aan takken te
trekken van de eikeboomen boven de
beek, daar waar zij vlak langs den
door de maan verlichten muur liep.
Ik had een onmogelijken inval om mij
aan een stevigen tak vastgeklemd
over den muur te slingeren. Maar liet
onuitvoerbare van dit plan werd zelfs
mij eindelijk duidelijk. En daar stond
ik werkeloos, terwijl veel tijd en
kracht nutteloos verspild waren de
kaars voor niets opbrandde in het
kleine boogvenster en het stroomen-
de water achter mij wol geruisch een
weg zocht langs de steenen.
Dit was het eenige geluidde wind
was gaan liggen het door de maan
verlichte dal lag daar even stil als
het angstwekkende oude huis er mid
den »n. Het was mij of het stroomen
van het water luider werd, terwijl ik
zwijgend in mijn hulpeloosheid stond
rond te kjj'ken. Plotseling was het
de stem der Natuur, die mij den weg
wees, of louter gezond verstand, dat
ter elfder ure terugkeerde Ik snelde
terug naar den oever van het water
en zou hebben kunnen schreeuwen
van vreugde. Groote steenen lagen in
overvloed op de bedding en langs de
oevers. Ik tilde een der zwaarste in
beide handen op en wankelde er mee
naar den muur. Toen kwam ik weer
terug om een anderen te halen onge
veer twintig minuten lang was ik
zoo druk bezig en mijn belooning be
stond uit een praebtigen hoop groote
steenen vlak tegen den muur gelegd.
Toen begon ik te bouwen en klom er
boven op, terwijl ik mij met mijn han
den tegen den muur in balans hield.
Mijn vingers waren nog eenige dui
men van den bovenrand af. Ik sprong
er af en gebruikte nog tien minuten
voor het voiynoeiende werk, om nog
meer steenen van het water naar den
muur te dragen.
Toen mauKte ik mijn steunvlak zoo
breed mogelijk, zoodai ik stevig kon
staan alvorens op den bovensten steen
te springen, waarmee ik mijn bouw
werk voltooide. Ik wist wel, dat deze
steen onder mij om zou vallen, zoodra
ik er even lunger dan een oogenblik
op bleef ruston. En dat deed hij ook
eindelijk; maar mijn vingers hadden
zich nog juis* intijds om den boven
rand geslagentoen de onveilige py-
ramide omsloeg en ik met mijn ban
den aan den bovenrand van den muur
hing.
Dadelijk al de mij overgebleven spie
ren inspannend, gelukte het mij, mij
op te trekken tqt mijn kin op gelijke
hoogte was van mijn handen, toen
sloeg ik er een arm overheen en greep
den binnenrand. De andere arm volg
de toen een been en eindelijk zat ik
blazend en bijgeml en nauwelijks in
staat om rnijn e'gen oogen te gelooven
schrijlings boven op den muur. Eén
groote moeilijkheid was mijn reus
achtige revolver geweest. Ik was heel
bang geweest, dat hij af zou gaan. en
had eindelijk mijn das gebruikt om
hem achter op mijn nek vast te bin
den. Hij was een beetje verschoven en
ik was bozig hem weer op zijn plaats
terug te brengen, toen ik zag hoe het
licht plotseling uit het venster in den
toren werd weggenomen, en hoe er
oven een zakdoek daarvoor in plaats
werd heen en weer gewuifd.
Dus, zij had ai die uren lang op mij
gewacht
Ik liet mij üi den tuin neervallen
vol verdriet en blijdschap, dat het zoo
lang geduurd had eer ik eindelijk bij
mijn meisje kwam, maar dat ik toch
eindelijk kwam. Eu ik deed alle moge
lijk© mueite om een vlaag van vrees
to verjagen, dat het mij ten slotte niet
zou gelukaen haar uit deze afschuwe
lijke plaats te verlossen.
Dubbel eenzaam en verlaten zag het
er hier uit in de heldere stralen van
deze schitterende October-maan. Ge
bukt staande iu de schaduw van den
muur, die mij zoo lang een hinderpaal
was geweest, zag Hk niets dan een
chaos van slecht onderhouden rom
mel om mij heen. De lange, rechte pil
den waren overdekt met onkruid; do
dichte, mooi© heggen, eens keurig net
jes en vol dorens, hadden allen vorm
verloren en op het fluweelen grasta
pijt van vroeger zou men tot het nikt
de] in verrot hooi kunnen waden.
Naar het eind van den tuin gingdt-i
ze woestenij over in een nog erger
wildernis van rhododendrons, hooger
dan ik ze ooit gezien heb. Op dit alles
keek de witte maan glimlachend neer,
en het sombere huis scheen dieu blik
norscli te beantwoorden.
Een lange poos stond ik daar, waar
ik mij naar beneden had laten vallen;
maar eindelijk hoorde ik die groote
met ijzer beslagen deur kraken en op
haar oude hengsels knarsen en il$
hoorde stemmen in een Portugeescben
tongval. Het was de arme Eva, die be.
zig was dien zwarten schurk José om
te koopen. Ik zag haar in den verlich
ten ingang staanden neger zag ik
ook, zijn schouders ophalend en op
dezelfde wijze gest'culeereud als zijn
verwenschte meestermaar toch toe.
gevend daarvan was ik zeker, of
schoon ik geen enkel woord, dat mijt
bewikto, kon verstaan.
(Wordt vervolgd.")
