Weerbericht
KEIJSER'S SchoenenmagazUn,
Uit de Kechtszaal
Uit de Gtnstrekem
Binnenland
Gemengd Nieuws
Burgerlijke Stand
AmstBrdamsehe Beurs.
INGEZONDEN
v MEDEDEELINGEN VAN HET
&ONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 18 November 1909.
Hoogste barometerstand 770.4 m.M.
te Aberdeen (Oostkust van Schotland);
laagste 741.5 rn.M. te Coruna (Span
je).
Verwachting tot den avond van
J9 November
Wind meest matige tot krachtigen
Oostelijken wind-
Gesteldheid van de luchtgedeelte-
jlijk bewolkt, droog weer.
Temperatuur kouder.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
uur 765 m.M.
Vooruitgang.
Vorige stand te 2 uur 762 m.M.
OPGAVE VAN:
JOH. M. SCHMIDT - Opticien
85 ZIJLSTRAAT - HAARLEM.
Tbermometerstand
te Haarlem.
Donderdag 18 November
Hoogste gisteren S uur F. 41
Laagste hedennacht F. 80
Hoogste heden tot IS uur 7. 87
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k 30 Cta. per regeL
r 82 Lang* Veeratraat
Tnrfcoilecte..
De opbrengst van de gisteren door
hot R. K. Parochiaal Armbestuur van
Haarlem gehouden turfcoilecte, be
droeg de som van f 726.27.
6IGARENDIEFSTAL.
A. B., een zwerver, had op een goe
den dag eens lust een lekker sigaartje
le rooken. Maar voor koopen ontbrak
hem het geld. Doch, wat nood er is
,voor sommige menschen nog een an
dere weg dan koopen En dien weg
sloeg B. in. In een onbewaakt oogen-
blik nam hij bij den sigarenhande
laar K., in de Smedestraat alhier,
een aangebroken kistje weg, waarin
zich nog een vijftigtal sigaren bevon
den. Hiervoor stond B. hedenochtend
terecht.
Beklaagde is niet verschenen de
bulten gerechte afgelegde bekentenis
en de getuigenverklaringen zijn even
wel beslissend.
De subst. officier achtte het feit
dan ook wettig en overtuigend bewe
zen en vroeg 3 weken gevangenis
straf.
BEDELARIJ.
De gebroeders O. hebben den 24sten
September in de Groote Houtstraat
gebedeld, 's Avonds om acht uur heb
ben zij de dames B. aangesproken, en
om logementgeld gevraagd.
Mej. B. verklaart, dat ze een wel-
nigje boven hun theewater waren.
De beklaagden ontkennen, dat zij
aan mej. B. om onderstand gevraagd
hebben ze hebben haar niet eens ge
zien. Ook waren ze niet dronken.
Dan doet het tweetal nog een lang
verhaal, waarin, als altijd, de woor
den armoede, werkloosheid en geld
gebrek," de hoofdrol spelen.
Getuige D. is ook door lien aange
sproken en eveneens om nachtlogies
gevraagd. De heer D. is eveneens van
tneeniiig, dat ze een beetje to veel op
ihadden.
Geen der getuigen kan evenwei op
een bepaald hand-uitsteken wijzen.
Mr. Iioyer acht de feiten bewezen
voor den lsten beklaagde en vraagt
twee dagen hechtenis voor den twee
den beklaagde vrijspraak.
MISHANDELING.
K., caféhouder te Scholen, stond
terecht wegens mishandeling van ze
keren F., die bij hem een slokje kwam
koopen.
De getuigen zijn niet verschenen.
Beklaagde zegt, dat F. hem belee-
digd heeft; K. heeft hem toen herhaal
delijk verzocht hiermee op te houden,
maar daaraan werd geen gevolg ge
geven. Toen is K. driftig geworden en
heeft F. geslagen.
Mr. Iioyer, do omstandigheden ln
aanmerking nc-mende, eischt 2 boete
of bij niet-betaJing een dag hech
tenis.
ONDERSTAND GEVRAAGD.
Te Broek in Waterland heeft M. N
B., een zwervend koopman, langs de
hulzen om onderstand gevraagd. Me
juffrouw Schoeinaker heeft hem, op
rijn smeeken om een kleinigheid, een
cent gegeven.
Beklaagde deelt mede, dat hij nog
■aan een viertal andere huizen aange
beld heeft.
Don veldwachter K. heeft hij onge
lukkigerwijze ook gevraagd op aio
evijze liep hij natuurlijk in den rnuil
tvan den leeuw.
De subst. officier vraagt een hechte-
üisstvaf van 12 dagen.
B. scheen niet bijzonder op zijne
Vrijheid gesteld le zijn, want toen de
veldwachter aanbood, hem alsnog los
te laten, zei beklaagde
„Nee, ik ga maar liever naar Veen-
tin i zen 1"
Aan dien wensch werd evenwel
geen gevolg gegeven.
ONWILLIGHEID.
Uit de herberg van Van L., te Haar
lem mor! iede, was W. H, op zekeren
avond onwillig heen te gaan. II.
moest gold van Van L. hebben, en
daarop wilde hij wachten, al moest
het ook tien ganschen nacht door-
duren. Ten slotte is H. door den veld
wachter met geweld verwijderd moo-
ten worden.
Beklaagde zegt, dat niet h ij in 1
beklaagdenbankje zitten moest, maar
Van L.
Mr. Hoyer, deze meening onder
schrijvend, deelt bovendien nog me
de, dat er tegen Van L. een straf
vordering in voorbereiding is wegens
verduistering van gelden. Met be
klaagde heeft niemand ooit eenigen
last.
De omstandigheden in aanmerking
nemende, eischt de subst. officier te
gen H. 2 boete of vier dagen hech
tenis.
HET PAARD OF DE MAN
Een koetsier alhier, G. van L., stond
terecht wegens het opzettelijk slaan
met den zweep van een militair wiel
rijder, die deel van een colonne uit
maakte.
Beklaagde ontkent ten stelligste den
soldaat ie hebben willen raken het
paard had een klap noodig, wilde hij
niet tegen de paaltjes op de Dreef aan
rijden. Dat hij den soldaat geraakt
heeft, doet hem leed, maar het was
louter toeval.
De getuigenverklaringen werpen
evenwel een heel ander licht op de
zaak.
Mr. Hoyer acht dan ook het opzet
volkomen bewezen, en vraagt vier
dagen gevangenisstraf.
UITSPRAKEN:
H, J. W. von E., groentenkoopman
te Haarlem, mishandeling en diefstal
10 dagen gevangenisstraf.
J. H. J. W. W., zeeman, gedeti
neerd, diefstal, 2 maanden gevange
nisstraf met aftrek der preventieve
hechtenis.
L. N. B., zeeman, gedetineerd, po
ging tot diefstal, 6 maanden gevan
genisstraf, met aftrek als voren.
L. S., los werkman, zonder vaste
woonplaats, opzettelijke vernieling,
14 dagen gevangenisstraf.
F. O., huisvtr. Ch. de G., zonder be
roep, te Amsterdam, diefstal, f 25
boete of 12 dagen hechtenis.
J. T. veehouder te Zevenhuizen,
diefstal, vrijgesproken.
J. van A., sigarenmaker te Haar
lem, diefstal, een maand gevangenis
straf.
F. II., kermisreiziger te Amster
dam, diefstal, een maand gevange
nisstraf.
M. S., los werkman te Schoten,
diefstal, een maand gevangenisstraf.
P. van E., koopman te Haarlem,
diefstal, 45 dagen gevangenisstraf.
P. J. K., koopman te Beverwijk,
mishandeling van een dier, f 6 boete
of 4 dagen hechtenis.
J. H., arbeider te Haarlemmermeer
opzettelijke zaakbeschadiging, f 6
boete of 4 dagen hechtenis.
P. M., fabrieksarbeider te Worm er,
overtreding, hondenbelasting, 5
boete of 1 dag hechtenis.
J. K., viaschersknecht te Volendam,
mishandeling, een maand gevangenis
straf.
J. B., olieslager te Koog aan de
Zaan, opzettelijke vernieling f 6 boe
te of 4 dagen hechtenis.
KANTONGERECHT,
Bij nader onderzoek is ons gebleken
dat ons verslag van 't Kantongerecht
over de pereplukkers te Heemstede
eenigszins onjuist- is. Van het geld,
dat door de beklaagden, of liever door
hun ouders, zou afgedragen worden
aan den tuinman en den koetsier,
wist de eigenaar der gestolen peren
af, die dit goed vond, als belooning
voor de moeite door hen aan den dag
gelegd om de daders op te sporen.
Faillissementen.
Door de Arr. Rechtbank alhier i$ bh
vonnis van 18 November 1909 in staat
van faillissement verklaard:
G. A. Klazinga, winkelier te Haar
lem (Barteljorisstraat).
Rechter-commissaris mr, W. H. yen
Nos van Meerkerk.
Baldadigheid.
Gisteravond even negen uur had
den twee jongens bij de bloscopische
voorstelling op de Groote Markt, de
brutaliteit, om een brandend eindje
sigaar in den zak van een buitenman
te gooien. Do man, die met volle aan
dacht naar de hoogte stond te kijken,
bemerkte hiervan njets. totdat hij
werd gewaarschuwd, dat er rook uit
zijn zak kwam en tot zijn grooton
schrik bemerkte, dat zijn zak al in
brand stond. Het vuur werd spoedig
gedoofd. De daders, waren Intusschen
verdwenen.
Lezingen.
De heer 3. B. A. Saeys zal dezen
winter vier lezingen houden voor do
Vereeniging van Kantoor- en Handels
bedienden, hier ter stede.
J u b 11
Gisteren herdacht de heer Somers,
ploegbaas in de afdeeling stelplaats
van de centrale werkplaats der H. IJ.
S. M., den dag, waarop hij vóór 25
jaa rbij de Maatschappij in dienst
trad. Van vele zijden ontving de ju
bilaris blijken van belangstelling.
Namens de Maatschappij overhandig
de de opzichter hem een enveloppe
met inhoud eu een diploma.
llooger beroep aang etee-
kend.
Door H. M. van der Mey alhier is
hooger beroep aongoteekend tegen het
vonnis der rechtbank, waarbij hij ter
zake van mishandeling van den heer
Leupen is veroordeeld tot 5 maanden
gevangenisstraf.
„H o f g u n s t".
De wederopvoering von Thilo von
Trotha's „Hofgunst" trok gisteravond
in de „Bron" veel publiek. De Neder-
iandsche Tooneelvereeniging oogstte
veel bijval met deze voorstelling.
Eigenaardige tramvertraging.
De tram Haarlem—Alkmaar, die
vanmorgen om kwart over achten in
Haarlem moest zijn, kon 't niet verder
brengen dan de Lighal aan den Scho-
t er weg. De reden hiervan wasge
brek nan water in den ketel. Door ma
chinist, stoker en conducteur werden
eenige emmertjes water geschept aan
de yaart, waarna de tram, na een
kwartiertje stoken, weer voldoende
stoom had, om Haarlem te bereiken.
S o i r e.
De Haarlemsche Vereeniging van
Spoorweg-ambtenaren houdt deze
week een soiree in de bovenzaal van
de Sociëteit „Vereeniging". Zang,
muziek .voordrachten en ten slotte een
bal zullen den avond opluisteren.
Ex. M. O. S c h o o n s c h r ij ven.
Te 's-Gravenhage is geslaagd de
heer A. P. Stolk, te Haarlem.
BLOEM END A AL.
Onze corr. schrijft
Door den heer A. Lokerse, inspec
teur van politie alhier, is een wolf
aangekocht, met het doel hiermede te
kruisen met herdershonden.
Door den brigadier-majoor der
rijksveldwacht en de jachtopzieners
J. en L. Bakker, is proces-verbaal op
gemaakt tegen E. B. en J. K. te Zand-
voort, wegens het opsporen van wild
door middel van kunstlicht. Een ge
weer en een lantaarn werden in be
slag genomen
SCHOTEN.
Nat. Militie.
Het aandeel militieplichtigen voor
onze gemeente is vastgesteld op 18
voor volled'ge oefeningen en 7 voor
korte oefeningen.
HAARLEMMERLIEDE C, A.
Voor de lichting 1910 moet deze ge
meente 17 manschappen leveren, (12
volledige en 5 korte oefening).
SPAARNDAM.
Nationale Militie.
Voor de lichting 1910 zullen uit de
ze gemeente worden opgeroepen twee
personen, één voor volledige en één
voor korte oefeningen.
AERDENHOUT.
De Zuidlaan, uitmakende de schei
ding tusschen het Naaiden veld en
Groot Bentveld, is thans voor een ge
deelte In een flinkon straatweg her
schapen, De gronden, gelegen ten
Oosten en ten WestSn van genoemden
weg zijn uitstekend geschikt, vooral
door huil boschrijke en lommerrijke
omgeving voor vLÜabouw, een bewijs,
dat door den heer T. B. Roorda een
flink stuk grond is aangekocht,
waarop een prachtige villa is ver
rezen, die een sieraad voor de omge
ving genoemd kan worden.
Nu er vooruitzicht bestaat, dat Aer-
denhout en Bentveld niet zullen ver
stoken blijven van waterleiding, kan
men verzekerd zijn, dat de villabouw
hier binnenkort een groote vlucht zal
nemen.
BENNEBROEK.
Militie.
Het voor deze gemeente aangewe
zen deel ter inlijving der militie,
lichting 1910, bedraagt 2, namelijk i
voor de volledige oefening en 1 voor
de korte oefening. Het aantal lote-
lingen bedroeg 7.
SLOTERDIJK,
Bij de veehouders Schippers en Van
Heusden is schurft onder de paarden
uitgebroken. Op last van het veeart-
senijkundig staatstoezicht worden de
voorgeschreven maatregelen tegen
uitbreiding der ziekte gevolgd.,
In het Slatuinenpad is uit een sloot
het lijk ongehaaid van een nog onbe
kend persoon het is naar het lijken
huisje alhier gebracht.
IJ MUIDEN.
Heden is gelegd de nieuwe licht-
hrulboei, voorzien van onderwater-
Icioksignaal op 5000 meter uit den
duivoet-. De oude brulboei, die op 3850
meter uit de pieren lag, wordt inge
haald.
DE PRINS IN 'N VENTERSWAGEN.
Men schrijft uit Cothen (Utr.) aan
„De Geld."
Donderdag, 11 dezer kwam Z. K. H.
de Prins der Nederlanden per automo
biel door de gemeente Cothen om op
't goed van baron d'Aurnale van Har-
denbroek tot Hardenbroek te jagen.
Op den Utrechtschen Provincialen
weg verzakte de auto, bij 't uitwijken
voor een paar wagens, die langs den
weg stonden, zoodanig, dat vrijko
men onmogelijk scheen. Haastig
steeg de Prins uit om te voet zijn
weg naar het Kasteel Hardenbroek
voort te zetten. Nu zijn de wegen ln
dit. jaargetijde vaak zeer slecht; zoo
ook de Provinciale.
Een wandeling van een groot kwar
tier door dik en dun was voor Z. K.
H. een alles behalve prettig uitstapje.
Gelukkig bracht een kruidenierswa
gen, die voor een nabijzijnd huisje
stond, uitkomst. Onmiddellijk stapte
de Prins op den venter af en vroeg
den man of deze hem niet even naai*
het kasteel Hardenbroek kon bren
gen. De voerman werd bereidwillig ge
vonden en aanstonds klom de hem
onbekende heer in het eenvoudige
voertuig en nam plaats op 't bankje
onder de bruingele huif. Zonder ver
dere incidenten werd nu da weg tot
aan de kasteollaan afgelegd, 't Oprij
den dezer laan ging echter met eenige
moeilijkheden gepaard. De op post
zijnde politie achtte het ongeoorloofd
met zoo'n koopmanswagen die allée
te berijden en dat te meer nu Z. K. H.
de Prins der Nederlanden elk oogen-
blik kon verwacht worden. Zij ver
bood dan ook den kruidenier ten
strengste vendor te gaan en gelastte
onzen koopman onmiddellijk om to
lteeren. Toen de politieman echter zag
dat een deftig heer in jachtcostuum
van onder de huif de leidsels uit de
handen van den voerman nam en het
paard tot voortgaan noopte, week hij
eerbiedig ter zijde. En zoo kwam Z,
K. H. de Prins der Nederlanden in
plaats van per auto, met een zwaren
venterswagen, gedekt door een bruin
gele huif en bespannen met een ma
ger paard in sukkeldraf voor 't kas
teel van zijn gastheer baron d'Aurnale
van Hardenbroek tot Hardenbroek.
N. O. G.
De in het N. O. G. gehouden verkie
zingen voor lid van het hoofdbe
stuur en lid der weersta-ndscommiasie
nadden tot uitslag, dat gekozen Is tot
lid van het hoofdbestuur (district
Drente en Overijsel) de heer A. Feber-
wee te Wythmeu bij Zwolle en tot lid
der weerstandscommissie de heer C.
M. Soeters te Amsterdam.
NAT. CHRIST. OFF. VEREE
NIGING.
Do Nat. Christ. Off. Vereeniging
hield te Utrecht haar jaarvergade
ring. Besloten werd, ook dit jaar in
de Kerstvacantie een vergadering te
houden met adelborsten en cadetten.
Het hoofdbestuur werd diligent ver
klaard inzake de voorzetting van zijn
arbeid voor de bevordering van de
geestelijke belangen bil de marine.
De aftredende hoofdbestuursleden,
de heeren Schoch en Hagedoom, wer
den herkozen.
Het hoofdbestuur werd gemachtigd,
ook voor oommissiën voor het vraag
stuk van het passagieren van adel
borsten en schepelingen, en voor het
duel-vraagstuk commissiën te benoe
men, of deze te bespreken met andere
leden.
TE VEEL GEVERGD.
Voor brievenbestellers is het niet al
tijd even gemakkelijk de brieven aan
de geadresseerden ter hand te stellen.
Dit bleek weer dezer dagen duidelijk
het geval te zijn, toen d~e post in de
gemeente Vlijmen een schrijven van
de tiendcommissis te bezorgen had
aan iemand, die... reeds meer dan 30
jaar is overleden.*
Te Herpt kreeg de post van dezelf
de commissie een brief te bezorgen
aan een .die.... ruim 9 jaar geleden
naar betere gewesten is heengegaan.
Te Nieuwkuyk had de post, alweer
van dezelfde commissie, een schrijven
te bezorgen, aan iemand, die... thans
16 jaar geleden is overleden.
MILITAIRE WILLEMSORDE.
Bij het departement van Koloniën
is in bewerking eene herziening van
de wet op de Militaire Willemsorde
en het daarbij behoorend reglement
van administratie en discipline, zoo
mede van de aanhangige regeling
betreffende het verlies van Neder-
landsche ridderorden.
Met de daaraan verbonden werk
zaamheden is belast de gepension-
neerde luitenant-kolonel van het O. I.
leger, J. M. van Gogh.
TWEEDE KAMER.
Men seint ons uit Den Haag
Na de voortgezette beraadslaging
over den aankoop van den spoorweg
BataviaBuitenzorg, werd op aan
drang van Dr. Bos en rnet goedkeu
ring van den Minister, de stemming
verdaagd tot een nader te bepalen
dag.
De suppletoire begroeting betreffen
de de reis- en uitzendingskosten van
den Gouverneur-Generaal werd aan
genomen met 65 tegen 6 stemmen.
De algemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting werden geopend
dioor den heer Roessingh, die betoog
de, dat het antwoord der Regeering,
inzake de toepassing van Christelijke
rechtsbeginselen, verward en ondui
delijk is. Was de antithese prijsgege
ven Christelijke rechtsbeginselen
waren niet het monopolie der rechter
zijde, want die beginselen wijzigen
zich historisch voortdurend daarom
trent bestond geen eenheid.
Spreker wraakte in het algemeen
het verwarren van Christendom en
politiek, welk verwa.rren den gods
dienst in discnediet bracht.
De heer Troelstra sprak over den
uitslag der verkiezingen zijn partij
kon tevreden zijn, want ze ging in
stemmental vooruit, gelijk de vrij-libe
ralen achteruit gingen. Het oude libe
ralisme kon z. i. blijkbaar geen rol
meer spelen en de kleurlooze midden
stof niet meer,lokken. Tot de neder
laag der beide andere vrijzinnige
fracties werkte mede het feit, dat liet
Kabinet van 1905 geen bezuiniging
bracht op legeruitgaven en dat de
Liberale Unie zich deswege niet kon
verantwoorden. Haar verkiezings
leuzen konden geen vertrouwen wek
ken. De vrijzinnig-democraten waren
verdeeld over de Staatspensioneering.
Ook het onderwijsstandpunt der vrij
zinnigen was niet zuiver meer. Het
vroeger standpunt werd vrijwel prijs
gegeven, tot schade van de openbare
school, nu men minderheid was. Men
kon voortaan de zorg voor de bijzon
dere school gerust aan de rechterzij
de overlaten. (Gelach).
De liberalen moesten een sociale
hervormingspartij worden, op den
grondslag van het algemeen kies
recht. Een democratisch bloc wees
spreker beslist af. De liberalen zou
den het verband verliezen met him
kiezers, die óf naar de socialisten
zouden afbrokkelen, öf naar rechts,
ofschoon tegenwoordig vrij hooge
eischen worden gesteld aan wie „man
van rechts" wil heeten. (Gelach)^
HOOFDSTUK VII (FINANCI8N).
Belastingpolitiek.
Beslist komt de minister van Finan
ciën. op tegen de meening van sommi
gen, dat er in zijn belastingpolitiek
sinds het vorige jaar een belangrijke
wijziging is gekomen. Nimmer gaf hij
reden tot de meening, dat h" niet
minder dan 8 millioen uit de wijzigin
gen van de successie- en de Inkom
stenbelasting zou trachten te verkrij
gen. De plannen ten deze zijn sedert
het vorige jaar velstrekt onveranderd
gebleven. Aan de omstandigheid, dat
de aanvullingsbelasting in de Troon
rede niet wordt genoemd, valt aller
minst de b8teekenis te hechten, dat
daarvan zou zijn afgezien.
Het toegezegde ontwerp tot verhoo
ging van de successiebelasting is
reeds Ingekomen dat tot vervanging
van de vermogens- en bedrijfsbelas
ting door eeno inkomstenbelasting
met eene aanvuiiingsbelasting, zal
evenals het ontwerp eener nieuwe ta/-
riefwet nog in den loop vcm dit zit
tingsjaar inkomen. Van de opbrengst
van deze laatste blijft de eerste en
voornaamste bestemmingdekking
van de kosten der sociale maatrege
len, eene bestemming, waaraan
geenszins te kort wordt gedaan door
dat in afwachting van de totstandko
ming van de successie- en inkomsten
belastingen tot dekking van het te
kort, tijdelijk gelden worden ontleend
aan eene voorioopige verhooging van
het tarief in den vorm van evenredi
ge verhooging der tegenwoordige ta.-
riefcijfers. Dat tegen zulk een evenre
dige verhooging bezwaren bestaan,
ontkent de minister nietzijnerzijds
zal dan ook niets ongedaan gelaten
worden om dien voorloopigen toe
stand zoo kort mogelijk te doen du
ren en hij rekent daarbij op de mede
werking der Staten-Generaal.
Dat het tarief niet tot sluitpost kan
dienen in dien zin, dat het Jaarlijks
wordt vorhoogd of verlaagd, al naar
de behoeften, staat voor den minister
vast. Er is dan ook geen sprake vim
een tijdelijke, doch van een voorioo
pige tarlefsverhooging.
Voorshands gedoogt 's lands finan-
cieele toestand niet, het initiatief te
nemen tot uitgaven voor krachtiger
steun aan in financieelen nood ver-
keerende gemeenten.
De bewering, dat de sucessiebelas-
tlng tot kapitaalvernietiging leidt, is
vooral, waar slechts een gering per
centage wordt geheven, alleszins be
twistbaar.
Voor vrees, dat de fiscale zijde van
de tariefswijziging op den achter
grond zal geraken, behoeft niet meer
aanleiding te bestaan dan ten vorigen
jare. Groote beperking van den in
voer is een slecht middel, om de op
brengst van het tarief ruimer te ma
ken.
Eene belasting van goederen in de
doode hand is van den minister niet
te verwachten. Tot overweging van
een belasting op de beurstransactiën
is hij bereid. Hen, die opheffing ver
langen van de bevoorrechting, door
dat de landbouw-inkomsten in de be
drijfsbelasting zijn vrijgesteld, kan de
minister geruststellen.
Op het oogenblik, met een geraamd
tekort van 12 millioen, kan de minis
ter den suiker accijns kwalijk gaan
verlagen.
MR. TH. E. F. HEERKENS.
Mr. Th. E. F. Heerkens, lid van de
Eerste Kamer, is te Zwolle in 55-jari-
gen ouderdom overleden.
Pers-Overzicht
HET KIESRECHT.
De anti-revolutionaire „Rotterdam
mer" heeft met bevreemding kennis
genomen van de mededeeWng van het
kabinet-Heemskerk inzake het kies
recht. De herziening van de kiesrecht
regeling wordt, zegt het blad, bedol
ven onder de algemeene Grond
wetsherziening, zoodat het blad meent
dat een spoedige gewijzigde regeling
van het kiesrecht niet is te verwach
ten.
Er zitten ln het Kabinet drie anti
revolutionaire voormannen, die, naar
het bleek, van de ideeën van Prof Fa-
bius omtrent het kiesrecht niet veel
moesten hebben.
En nu zegt het Ministerie, waarin
deze drie antirevolutionairen ritting
hebben doodleuk „de herziening van
het kiesrecht is niet rijp en ver-
eischt eene moeilijke voorbereiding".
Maar d a t zei Prof. Fabius eigen
lijk precies eender op de deputaten-
vergadering ln 1907 te Amsterdam,
waarvan hij wegliep.
Waarom dan hom verketterd, als
nu van achteren blijkt, dat het nieuwe
Christelijk Kabinet feitelijk zijn ver
zet rechtvaardigt
Men versta ons wel. Het zal in de
eerste 25 jaren nog „wél eens meer"
blijken, dat Prof. Fabius veel „voor
uitstrevender" en „vooruitziender" is
geweest dan anderen waren, en dal
zijn overtuiging later beaamd wordt
door degenen, die hem eerst weer
stonden.
Maar wij zeiven zijn met dezen gang
van zaken betreffende het kies
recht niet bijzonder content.
Begraaft men (nu echter) de
kiesrecht-wijziging onder een alge-
me e n e Grondwetsherziening, die
misschien met St. Juttemis tot stand
zal komen, dan voedt men daardoor
de actie voor algemeen kiesrecht, en
zai men in 1913 daarvan het verdriet
ondervinden.
In onderscheiding van Prof. Fabius
waren wij van oordeel, dat spoedig
invoering van het gezinshoofdenkies
recht een eerste, hoewel zeer beschei
den stap zou zijn op den weg naar
een organische kiesrechtregeling.
Verzuimt men dien stap tijdig te
zetten, dan vreezen wij, dat wel eens
de gelegenheid kon voorbijgaan.
En lcomt het misschien, voel spoedi
ger dan menigeen denkt, tot het door
de gansche antirevolutionaire partij
niet gewiLde algemeen kiesrecht.
EEN GEMEENTELIJKE BROOD
FABRIEK.,
To Budapest is in Augustus J.l. een
groote gemeentelijke broodfabriek ge
opend, een model-inriching in alle
oprichten, waarvan de bouw niet
minder dan drie en een halve ton
van ons geld gekost heeft. De onzin
delijkheid van de particuliere bakke
rijen en de slechte hoedanigheid van
het brood hadden tot dien maatregel
doen besluiten. Voor de bereiding en
de bezorging zijn alle mogelijke hy
giënische voorzorgen genomen.
Winst wordt door de gemeente niet
beoogd, en de prijs van het brood is
dus zóó geregeld, dat alleen rente en
aflossing van het geleende geld ver
zekerd is. De productie is nu nog
slechts 25.000 kilogram per dag,
maar indien de gewone bakkers niet
spoedig tot verbetering van hun bak
kerij en overgaan zal een groote uit
breiding worden ondernomen, waar
door een dagelijksche productie van
200.000 kilogram mogelijk zal zijn.
Nachtarbeid Is er niet, maar overi
gens verschillen de arbeidsvoorwaar
den afgezien van de veel gunstiger
omstandigheden, waaronder het werk
verricht woerdt niet zooveel van die
in de private bakkerijen.
HAARLEM.
ONDERTROUWD:
18 Nov. J. de Goederen en J. Soel-
laart; E. Hopkes en A. H. Oderkerk,
G. Vallenduuk en M. W. Grootvold,
G. Meppelink en C. E. Baas.
GETROUWD:
18 Nov. J. F. Müller on A. Pikkaart,
Jjf.- .W. Vrolijk en F. Kramer. A. Hes-
seis en F. v. d. Korf, J. II. Koelink
en A. M. W. Vermeij.
BEVALLEN:
18 Nov. T. A.. M. DiepenbrockSin-)
kei z. S. M. v. Kordelaar-v. d. Lan
den d. 17 M. Wisker-v. d. Oosten-.'
kamp z.
OVERLEDEN:
17 Nov. A. Schouten 61 Jaar, Ripp.«
park, 16 S. van Kr eel 39 j., Meester
Lu'tela an, J. Verdel, 41 Jaar, M. van
ne» nskerkstr.
Openingskoersen van 18 Nov. 1909,
LABOUCIIERE OYENS Co.'s BANK
Bijkantoor Haarlem.
Gr. Markt No. 1 en 3. Tel. No. 577.
STAATSFONDSENMARKT:
2 1/2 Cerliiic. N.W.S. 76 13/16, 3 1/2
Ccrtific. N.W.S. 92, Russen 1909 9?
1/16.
TABAKSAANDEËLEN:
Biudjey 102 1/2, Deli Mij. 451, Me-
dan 253 1/2, Nieuwe Asahan 79, Rot
terdam Deli 355, Senembah 422.
PETROLEUM-AANDEELEN. Ko
ninklijke Petr. 467, Moeara Enim
192 7/8, Sumatra P alom bang 170 3/4
Peri. 1421/2, Amalg. Copper 94 1/8.
MIJNAANDEELEN. Rocljang Lebong
De AMERIKAANSCHE MARKT
opende vast. Denver 48, Erie 33 5/8,
Kansas 43 7/8, 70 7/8, Missouri 49 5/8,
Rock Island 40 1/1G, Southern Rails
32 1/16, Southern Pacific '129 5/8, Union
Pacific 202, Wabash 20 3/4, Steel
901/4, Carren 76, C. Marine's 7 9/16,
241/2, Cult. 1081/2.
Van ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt do kopie den inzeni.er
niet teruggegeven
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redaotie zich niet aansprakelijk.
DE CANDIDATUUR-DR. ADRIAN.
Mijnheer de Redacteur I
Nu de heer Kleynenberg een beroep
gaat doen op de blood verwantschap,
welke er volgens hern bestaat tus
schen Vrijzinnig-Democraten en Libe
rale Unie-mannen (of is het Unie-
Liberale mannen?) is het begrijpelijk,
dat hem dozen keer de logica, welke
hem anders zoo eigen is,- eenigszins in
den steek heeft gelaten. Immers bij fa
milieleden, althans bij die, welke een
zelfde moeder (in dozen do „Vrijzin
nigheid") hebben, wijkt vaak de rede
voor het gevoel „het bloed kruipt,
waar het niet gaan kan".
Wat nu de familie-relatie zelve be
treft, hoewel ik niet wi! ontkennen,
dat er tusschen beide partijen die zich.
„vrijzinnig" en die rich ook „demo
cratisch'' noemen (waarom dan ook
niet beide, voortaan gevaren onder
vrijzinnig-democratischen vlag?) ze
kere verwantschap bestaal, zoo zou ik
toch voorshands er nog niet toe kun
nen komen in de politiek te gaati
spreken van „oom Kleynenberg" on
zou het me al te knellend worden, in
dien ik aan dien „oom", hot moge dan
zijn een „hooge oom", steeds er mede-
deeling van zou moeten doen, zooals
blijkbaar van mij was verwacht, als
ik een opgevat voornomen ging prijs
geven (en hierop misschien zijn hoo
ge goedkeuring vingen?).
De heer Kleynenberg heeft zich moei
te gegeven eenige voorbeelden te ge
ven, welke hij meent, dat analoog zijn
met het tusschen ons besproken punt.
Ik geloof niet, dat hij hierin era- ge
lukkig is geweest, mijnheer de redac
teur, want „als men een hond wil
slaan, kan men w-J een knuppel vin
den" (al is ook de ee--*te knuppel den
„hondslager" uit zijn handen gerukt)
en eene m ij n, zelfs een contra-
m ij n, kan ook verkeerd springen,
zooals in casu naar ik meen is ge
beurd.
Maar nu de zaak zelve, mijnheer de
redacteur, de vraag Adrian of Brc-
gonje En nu zou ik, alle overige pun
ten buiten bespreking latende, alleen
dit willen zeggen.
Waar de taak van de gemeente in
de laatste jaren zoo enorm verruimd
is en zich niet meer bepaalt tot het
uitvoeren van Rijkswetten en haar
eigen zelfbestuur, doch ook voor een
belangrijk deel wordt gevormd door
het expioitoeren van bedrijven, waar
bij de gemeente optreedt als werkgeef
ster, daar is bet van het allergrootste
belang, dat in den gemeenteraad
weerklank kan vinden, hetgeen onder
de werklieden wordt besproken, het
geen daar groeit en broeit.
En op dien grond alleen, nrijnhoer
de redacteur, acht Ik bet in hoog©
rnate gewenscht, dat dezen keer, nu
de stemming wordt gehouden in dis
trict III, een werkmansdistrict, hot
werkmanselement in den Raad wordt
versterkt.
Dat zal niet alieen ten goede ko
men aan den Gemeenteraad en aan
de gemeente, doch het zal ongetwij
feld ook een gevoel van gerustheid en
bevrediging schenken- in de werk
manskringen, indien zij weten, dat
ter bevoegder plaatse ook hunne be
langen door personen ui' hun eigen
kring, en waarin zij vertrouwen stel
len, worden besprokon.
Daarom is het, dat ik met het vol
ste vertrouwen en met aandrang den
kiezers in district III durf aanbevelen
dezen keer to stemmen op J. II. Bro-
gonje, een man, die m verschillende
lunctiën reeds getoond heeft de pu
blieke zaak met kennis, Jjver en am
bitie te kunnen en te willen dienen.
Mijnheer do redacteur, ik dank U
en den heer Iüeynenberg ten zeerste
voor de gelegenheid, die mij gegeven
is om het bovenstaande nog eens in
het licht te stellen.
Mr. H. SLINGENBERG.
(Haarlem, 18 November 1909.
Aan de Redactie van Haaxlem'l
Dagblad.
Haarlem, 17 Nov. 1909,
Geaohte Redactie.
In een strooibiljet aan de kiezer!,
wordt de heer Bregonje aanbevolen,^'
Van een aanbeveling onderzljds wil
len we ons hiar onthouden. Alleen
achten we het van zóó groot belang
op eon zinsnede ln strooibiljet te
wijzen, dat wij u b&iesfd «enig#
plaatsruimte verzoeken.
De aJlnea luid* als volgt
„Het workHeden-elernent in deii