HAARLEM'S DAGBLAD.
Ouinnion de Philosoof.
TWEEDE BLAD.
VRIJDAG 21 JANUARI 1910
tempel te doen verrijzen, waarin
de cultus der kunst de flaats
zal gaan Innemen van den tegenwoor
dig in zwang zijoden cnltus van
personen (afgodendiénst), dan
mag men de stichting van zulk een
tempel beschouwen als de grootste, de
schoonste, de edelste daad, die in den
tegenwoordigen tijd op kunstgebied
plaats greep.
Laat ons afwachten en hopen.
Van
B. H. VERHEY:
Hoewel ik, waar de plannen nog ln
dit stadium verkeeren, moeilijk reeds
nu een gevestigde meening kan heb
ben, zoo wil het mij toch voorkomen,
dat leder musicus zich volmaakt kan
vareenigt-n met do door u genoemde
eerste twee factoren „een orkest van
hoo; i' -ide musici" en „een gebouw,
dat Wijd;. geeft".
Voor het derde element voel ik ech
ter niets. Of de „aandachtig luiste
rende toeschouwers onder
Beethoven's muziek, nu nog daaren
boven het gezicht hebben op de dui
nen en de zee, is iets, wat m. 1- met
Beethoven's kunstuitingen in abso
luut geen verband staat.
Van JOH WAGENAAR
Aangezien op verschillende plaatsen
in ons land de orkest- en kamer
muziekwerken van v. Beethoven en
van andere groots componisten m. I.
op alleszins bevredigende wijze wor
den uitgevoerd en met de noodige
liefde verzorgd, schijnt het mij Toe,
dat een eventueel nieuw op te richten
„Kunsttempel" meer zoude voorzien
in een leemte. Indien zij werd be
stemd tot sublieme opvoeringen van
muzikaal-dramatische werken van
vroegeren en lateren tijd.
(Aan dezen wensch is, zooals men
ln den aanhef dezes kan lezen, vol
daan.
Red. H.'s D.)
Van ANTON AVER KAMP
Het volgende diene als antwoord
op uw schrijven
De tevensvatbaarheid cener onder
neming, ook op artistiek gebied, zal
steeds ten nauwste verband houden
met de behoefte aan haar ontstaan.
Gij zelf spreekt Ln uw bijlage van
Wagner en Bayreuth.
De geschiedenis leert ons, dat Wag
ner wel moest peinzen op een
stichting als het Wagner-theater,
daar er geen schouwburg bestoud,
ir hij zijn „Ring des Nlbelungen"
naar eisch kon opgevoerd krijgen, af
gezien nog van het feit, dat geen
theater zich daaraan dorst te wagen.
Eerst later, toen het Bayreuther then
ar eenmaal bestond, werden ook
.Parsifal" en andere werken van
Wagner daar uitgevoerd.
Voorts moet men niet vergeten, dat
ln 1876 de tooneel-techniek nog niet
die volkomenheid bezat van thans en
een gewoon tooneel niet bij machte
zou zijn geweest, aan Wagner's
eischen te voldoen dat Wagner veel
den stoot gegeven heeft aan de
ontwikkeling der tooneel-techniek.
Hoe staat het echter met Beethoven
en wat zijn de eischen, die men moet
stellen aan een waardige uitvoering
zijher werken
Ook dat leert ons de geschiedenis.
Het is thans een eeuw geleden, dat
Beethoven op het toppunt zijner
scheppingskracht stond. Sedert heb
ben zijn werken ik heb hier spe
ciaal het oog op zijn symphonische
werken laugzaam maar zeker hun
weg naar de harten der toehoorders
gevonden.
Dat hebben zij te danken in de
eerste plaats aan de elementaire i
kracht, die er in woont, daarnaast
aan de voortreffelijke dirigenten, die
naar gestreefd hebben de gehei-
men der partituren voor de ooren dei-
toehoorders bloot te leggen. Wil men
namen 7 Richard Wagnor, Hans
Richter, Felix Welngartner
Voorts aan de steeds booger opge
voerde orchesb techniek, die geen
moeilijkheden meer kenteindelijk
aan een concertzaal, die een goede
acoustiek bezit, waar ds verhouding
van ruimte en orcheetbezetting vol
doende geregeld is, en die, wat aan
gaat het decoratieve gedeelte, een
atennnigon Indruk maakt.
Goede orchesten bezitten de meeste
groote en bovendien nog ean massa
kleine steden.
Goede concertzalen vindt mon ln
ons land en in Duitschland in o-
vloed wat is eigenlijk een banale
concertzaal 7
Goede Beethoven-dirigenten zijn or
niet veel maar die worden door de
oprichting van den Beethoven-tempel
niet uit den grond gestampt. En de
genen, die er zijn, behoefden niet te
wachten met de ontplooiïng hunner
talenten tot de Beethoven-tempel te
Santpoort kwam.
Het door u genoemde derde ele
ment „de toeschouwers (17) aandach
tig luisterende naar de muziek, het
gezicht op onze schoone dui
nen en de zee", lijkt mij ten eenen-
maie ongemotiveerd.
In de eerste plaats heeft Beethoven
zijn muziek gecomponeerd niet voor
menschen, die wat willen zien. maar
uitsluitend voor hen, die willen
hooreo. In de tweede plaats schij
nen mij de duinen niet bijzonder aan
gewezen om de grootheid van Beet
hoven te symboliseeren. Liever verge
lijkt men hem met de reuzentoppen
der Alpen.
Overigens vind ik in het gezeur
met dergelijke dingen, alsook mei
onzichtbare orchesten (waar het geen
tooneelvoorstellingen geldt) en don
ker gemaakte zalen, iets ziekelijks,
iets overspannens, dat geheel niet
strookt met de kerngezonde muziek
van Uoethovên.
Aan het Wagner-theater te Bay
reuth bestond behoefte bij zijn op
richting.
Aan den Beethoven-tempel te Sant
poort bestaat die niet.
Uit artistiek oogpunt is dus de op
richting van den Beethoven-tempel
volmaakt overbodig.
'anneer hij tot stand komt, mis
schien naar aanleiding van het in
zicht van eenige badplaats-speculan
ten, dan zal de muzikale wereld hem
als zoodanig aanvaarden en wat er
gebeurt, booordeelen naar den graad
van volmaaktheid der praestatiqs.
Van DIRK SCHSFER
Het uitspreken van zulk een Ideale
idee in het stichten van een Beetho
ven-tempel in Santpoort's duinen, ver
onderstelt reeds van zelf de warmste
sympathie-uiting van alle muziek-
ontvankelijken.
En de nadere bijzonderheden, in de
bijlage van Haarlem's' Dagblad ver
meld, zijn zóó belangrijk en veelbelo
vend, dat de krachtdadigste steun tot
verwezenlijking van het plan niet
anders dan een natuurlij k ge-
'olg kan zijn van alle kunstzinnigen,
van allen, in wien nog een kleine
vonk enthousiasme gloort.
In onzen „electrischen" tijd van
machine-beweeg, van vernuftig ma
thematische combinaties, van doel-
techuiek, welke ons verschrompelt en
vernietigt, zal zich dit glorieuse sym
bool van Beethoven's goddelijkheid
eens zoo scherp tegen het firmament
afscheiden en duizenden verheffen en
troostrijk omstralen.
Moge deze wereldgebeurtenis, de
wijding vun den Beethoven-tempel,
niet meer verre zijn en het onver
gankelijk odeie en goede, ons door
den Beethovenschen genius nagela
ten, moge als een reliquie in dit Beet-
hoven-huis bewaard en bewonderd
wordendie tonenzegen moge zich
straks boven talrijke, in gelukzalig
heid vereende, scharen uitstorten f
Want Beethoven's kunst mnAirt den
mensch beter 1
Suitenlandscb Overzicht
DE VERKIEZINGSSTRIJD IN
ENGELAND.
Inderdaad, het gaat allesbehalve
schitterend voor de Britseho Regee
ring.
In de laatste 24 uren hebben we
geen zeteltje winst voor de Regeo-
ringspartren te vermelden, terwijl de
unionisten weer 8 zetels veroverden.
To één uur vannacht was de stand:
unionisten 1G3, liberalen 137, arbei
ders 29, Ieren 53.
De winstcijfers zijnunionisten 72,
liberalen 9 en arbeiders I.
De liberalen, die veel hoop hadden
op de verkiezingen ten plattelands, i
waar nu de strijd gaat, worden da-I
nig teleurgesteld. De landlieden schij
nen protectionistische neigingen ge-|
kreeen te hebben, wat wel za. moeten
verklaard worden uit de omstandig
heid, dat zij daarvan bevoorrechting
van den landbouw verwachten. i
Het blükt ook, dat vele Invloedrijke
liberalen tot de beschermende rechten i
bekeerd zijn.
Intusschen blijven de Liberale ver-j
kiezingsredenaars goedsmoeds. Minis-'
ter Asquith. in Fifeshire sprekende,
deelde mede, dot de regeering zou
voorstellen, het veto van hel llooger- j
huis bij de wet te beperken tot den
duur van een Parlement, alle finan-
cieele vraagstukken zouden van het
veto uitgesloteu zijn. De minister wei-
gerde zich verder uit te luten over
Home Rule. Vervolgens verklaard© de
minister zich voor algemeen mannen-1
stemrecht met zekere beperkingen,
maar tegen vrouweustemrecht, dat
hö verkeerd voor den staat en ook
voor de vrouwen zelf noemde.
Churchill, te Dundee sprekende, er
kende indirect de mogelijkheid van
de uitspraak te krijgen die zij begee-
ren 7 Eu het wapen daartoe is het
Hoogerhuis.
Asquith zei Dinsdagavond, dal in
het komende Parlement
DE INVOERING VAN HET PROTEC
TIONISME POLITIEK ONMOGELIJK
ZOU ZIJN,
nu de groote industrieel© centra het
bobben verworpen.
Opvallend is de daling van het
totale stemmen-aantal der Arbeiders
partij vergeleken met dat in 1906.
Terwijl Dinsdagavond de unionisten
112,691 stemmen en da liberalen
67.716 stemmen meer behaald hadden,
had de Arbeiderspartij er 69.025 min
der.
binnenkort, en weshalve hij de kiezers
ried, waakzaam te blijven en voorals
nog de wapenen -niet af te leggen.
Eeu poging va nde Regeering dus, om
de versmolten meerderheid door een
nieuwe algemeene verkiezing te her
stellen.
Als dat lukt, tenminste.
De liberale bladen waren nog
althans vóór den uitslag van heden
nacht bekend was optimistisch. Zij
berekenden, dat naar alJe wuaiscbiju-
lijkheid de regeering een flinke meer
derheid zal hebben. Van de 158 libe
rale zetels, waarover de eerste drie
dagen gestemd is, hebben de unionis
ten er zuiver slechts 41 gewonnen, dat
is iets meer dan een vierde. En zij
hadden de helft moeten winnen om
een meerderheid van twee stemmen t©
behalen. Worden de komend© verkie-
zingon dus geen vernietiging van de
Liberalen, waarop geen kijk is, schrijft
de Westminster Gazette, dan is de
kans op een overwinning van do
conservatieven al voorbij.
Een unionistisch blad schreef, dat
Ierland uitgezonderd, waar de
unionisten op niet meer dan drie ze
tels winst kunnen rekenen er nog
over 336 zetels moet gestemd worden,
waarvan de unionisten er 79 en de te
genpartij 257 hebben. Van die 257 ze
tels zouden de unionisten er zuiver 124
moeten winnen om net de meerder
heid te hebben. Het bind laat
verder aan zijn lezers over, de slot
som te trekken.
Het blad hamert verder op het aam
beeld van de flinke meerderheid, die
de regeering noodig heeft Zij moet
die hebben om het Hoogerhuis aan te
pakken, want. gelijk Asquith Dinsdag
avond het in zijn rede heeft uiteenge
zet, het is doeüoos over wetten 16
spieken, die de liberalen, weer aan
net bewind gekomen, zuilen invoeren,
als het Hoogerhuis in den weg staat.
Wat het iioogerhuïs met de oegroo-
ting ven het loopeude jaar beeft ge
daan. kan het met de volgenue, die
spoedig aan de orde moot komen,
weer doen, en de W. G. verwacht
zelfs, dat het dat weer zal doen. Zeg
gen de unionisten dezer dagen met,
dat zij, winnen de liberalen het, de
regeering zullen blijven bestoken en
haar het bestaan ondragelijk zullen
maken, en de eene ontbinding na de
andere zullen doorzetten om ton slot
te, door de vermoeidheid der kiezers,
DE NEUTRALITEIT DER
LAGERE SCHOLEN.
We hebben dezer dagen daarover
al iets meegedeeld. Bij de voortzet
ting der debatten besprak de afge
vaardigde Dupuy de verantwoorde
lijkheid van de onderwijzers bij het
sta atsonderwijs.
Bij een zoo groot verschil in opvat
ting als er tusschen het neutrale on
derwijs en geloovige ouders beslaat,
is een volkomen verzoening van de
laatsten met dat onderwijs uitgeslo
ten, zeide hij.
Een minnelijke schikking zal ech
ter te vinden zijn, wanneer men eerst
begint de verantwoordelijkheid van
den onderwijzer af te nemen en op
den staat over te brengen. In het
systeem van de Onaantastbaarheid
der onderwijzers ziet de spreker uit
een liberaal oogpunt beschouwd geen
bezwaren. Het zal den onderwijzer
der openbare school de geestesvrijheid
verzekeren ,die hij voor het goed ver
vullen zijner moeilijke taak noodig
heeft.
Vervolgens spreekt de afgevaardig
de Bouveri over <it Softool, ©tietjes, die
er te Chassigny-sous-Dun, Curtil-
sous-Burnand en in nog een paar
plaatsen in het departement Saöue-ei-
Loire voorgevallen zijii, waar school
kinderen de door de bisschoppen ver
oordeelde leerboeken verbrand heb
ben.
MIJNONGELUK.
In de inijn Holland te Gelsenkir-
chett zijn Dinsdagavond bij graaf
werk zes mijnwerkers, ten gevolge
van een steenstorting, van de buiten
wereld afgesloten. Men hoopte, dat
zij zich allen in een nis hadden kun
nen redden. Gisteren hoorde men tee
kenen van leven. Spoedig lukte het'
bun, zich door middel van kloppen
verstaanbaar te maken en mede to
doelen, dat zij alle zes nog leefden,
liet reddingswerk vordert echter
slecht, daar instortingen van de uit
gravingen tot gister tot alle hulppo
gingen verijdelden. Men hoort niets
ineer van do mijnwerkers en gaat de
hoop, om hen te redden opgeveu. Het
werk gaat zoo traag, dat uien pus de
volgende week Donderdag de steen
massa van 25 M. dikte, die de mijn
werkers bedolven heeft, kan opge
ruimd hebben.
Vijf van de zes mijnwerkers zijn
gehuwd. I
DE BRITSCHE VLOOT.
Charles Beresford, die nogal eens
leelijke dingen zegt over de Britsche
vloot, moet in een gesprek met een
correspondent van de Parijsche „Li-
berté" n-ezegd hebben, dat Engeland,
wat de vloot betreft, in hetzelfde ge
val verkeert als Frankrijk in 187(J met
zijn ie De uoimraal wilde daarom
onverwijld een nieuw vlootprogrum
uiigevoeid hebben, waarvoor een iee-
niug van 720 uiutioen gulden dient ge
sloten te worden.
luuien de Duitscliers Engeland aan
vallen, zullen zij dit plotseling en met
een verpletterende macht doen, zeiüe
hij. Dc admiraal meent, dat Engeland
geen voldoend© tweede Imie van ver
dediging heeft achter de eerste. De
kwestie van de vloot is een levensbe
lang voor Engeland, eu Engeland zal
verloren zijn. wanneer het niet mevr
slerk ter zee is. Dan zal het Britsche
rijk er geweest zijn.
Stadsnieuw!
EEN HAARLEMSCHE VVERBLD-
WANDCLAAR.
Uit Bandoeng schreef de correspon
dent van De Locomotief:
Ik heb bezoek gehad van den we-
roldwandelaar A. Saeys uit Haarlem,
een jonge man van 26 jaren. Op voor
stel van dr. Delink le Amsterdam zou
hij met dezen en op diens kosten in
zes jaren tijds de wei aid omwandelen.
In November van 1906 aanvaardden
zij samen de reis van Amsterdam. Te
Parijs gekomen, werd dr. Beilnk zoo
ernstig ziek, dat hij genoodzaakt was
naar Amsterdam terug te keer en.
De heer Saeys zette dan de voetreis
van Parijs uit alleen voort, na een
contract te hebben gesloten over een
som van 50.000 gulden, die hem zul
len worden uitgekeerd als hij binnen
de zes jaren de wereldreis volgens
een vastgestelde route zal hebben af
gelegd.
Van Parijs uit wandelde de heer
Saeys naar Marseille, dan naar Bar
celona en van hier naar Madrid, ver
der naar Lissabon, om vandaar per
stooiner over te steken naar New-
York.
Vervolgens doorkruiste hij de Ver-
eenigde Staten van Amerika tot San
Francisco, trok van hier door Mexi
co, over de landengte van Panama
door Columbia, Venezuela, Engelsrh-
en Nedevlandsch Guyana, Brazilië
Uruguay naar Montevideo en over de
Rlo de la Plata naar Buenos Ayres.
Dan koerde hij terug na«r Eurona
(Marseille) en wandelde verder langs
de Riviera, Genua, Rome, Napels tot
Venetië. Vun hier trok hij verder door
Oostenrijk naar Trif-st on Fin me,
door naar Croatië (Agmm), Slavonië,
Rosnië. Servië. RnlT^rde en Turkije,
hier vóór de revolutie pa«sT<»o«ie,
waar hij tal vsn wederwaardigheden
ondervond. Hij zelte zijn voetreis
voort door Klein-Azië en den Balkan.
Egypte en Soedan. Vervolgens tmk
hij door de Nubisrhe woestón. Van
Khartoem idt s:ng het verder pm-w de
Ifn"aansehe kolonie P-Bren, >i->« de
Rnode Zee Vandaar door Ahesrtnië
naar Adïs Alehn, waar hij een lieznok
aan den Menelik bracht. Verder liep
hij naar de Victoria-Nianza-ineren,
van hier door Oeganda naar Duiifch
Oost-Afrika- Na dit land doorgewan
deld te hebben trok hij verder naar
Rhodesia en door de Zuid-Afrikaua-
sehe Staten naar Kaapstad.
V«>n Kaapstad ging de reis per boot
naar Aden en Bombay Dan door
kruiste hij Voor- en Achter-Indië via
de Pendjab over het Himalaya-ge-
bergte. verder door Asam, Hoog eo
Laag Birma naar het schiereiland
Malay, vervolgens stak hij over naar
Penang en verder ging het naar Deli,
Van hiw keerde hij weder naar P©
nnng terug en doorkruiste verder Ma»
lakka tot Singapore.
Den 1Gen Nov. kwam de heer Saeys
te Tnndjong-Priok en bleef te Batavia
verscheiden© dagen, opgehouden door
het maken van een nieuwe cliché voor
het drukken van nieuwe knarten.
Den llen dezer kwam de globetrotter
te Randoepg aan, waar hij een lezing
wilde houden en verder over Java
door te loopen naar Soenihaja. Van
daar gaat hij naar China en Japan
om door Siberië langs den Trans Sl-
berischen spoorweg huletoe te gaan.
Als de geheele reis is afeelegd. heeft
de heer Saeys 60.000 K M. afgcloo
pen, de zeereizen niet medegeteld.
Hij neemt nergens ©en gids moe
met knarten en kompas vindt hij z:;n
weg. Hij legt gemiddeld 40 a GO KM.
per dag af. Hij is zooder een c©nt op
zak vertrokken uit Nederlund en moet
de kosten vinden door liet houden
van lezingen en den verkoop van pho-
toernphieën, waarop hij zelf Is afge
beeld. Hij Iaat zijn passage dooi
plaatsen, waar eeu of under officieel
persoon te vinden is, duur dezou iu
zijn reisboek door een bewijs afteeke-
nen met de verklaring, dat hij wer-
kelijb t© voet gepasseerd is.
De heer Saeys vertelde, dat hij in
Soedan eu Abessiulë, in do woudeo
van Galla tot dusverre den oioeihjk-
sten tocht heeft gehud. Li ij roemt do
Egypteiiarcn als het meest gastvrije
volk, dat hij nog heeft ontmoet. Hij
is do Nubischo woestijn gepasseerd
van Kliartoem naar Kassalu, verge
zeld vun eeu paar ©zeis, die de lede
ren waterzakken n»eevuerdeu. Op de
zen tocht heeft hij 13 dagen lang zon
der water gotoopeu, den grootsien af-
OM ONS HEEN
No. 1076.
Het BeethovenhDls.
Toen ln de tweede helft van het Jaar
1907 do heer Willem Hutschenruijter,
die destijds te Bloemendaal woonde,
zijn plan ontwikkelde tot stichting
van oen Beethovenhuis in do Bloemen-
daalsche duinen, hebben wij daarvan
niet alleen een afbeelding gegeven,
naar het ontwerp van Berlage, maar
ook van ve-rschillende bekend© mu
sici ln den lande hunne meening over
het donkbeeld gevraagd.
Destijds is het evenwel aan publica
tie van deze oordeelvellingen niet toe
gekomen. Een van de redenen daar
van was, dat na de eerste publicatie
dor plannen daarover een tijdlang
weinig vernomen werd. Nu evenwel
d© ontwerper, do heer Hutschenruij
ter, zoowol in het buitenland, ais in
ons land, weer lezingen over de zaak
houdt, wordt het plan weer actueel
en meen ik te mogen aannemen,-dat
het publiek belang zal stellen in wat
bekende mannen op muzikaal gebied
daarover zeggen.
Ter berinnering aan hot plan neem
ik uit een verslag van d© pas door
den heer Hutschenruijter in Den
Haag gehouden lezing de navolgende
gedeelten over
De idee van heit Beethovenhui3
la een uiting tot zuivering van de
openbare muziekbeoefening. Deze
zuivering is noodzakelijk. Zullen
de kunstwerken ten volle tot hun
recht komen en aan den toehoor
der volkomen bevrediging schen
ken, dan moeten alle omstandig
heden in den ruimsten zin ge
nomen daartoe medewerken.
Harmonie moet er dan zijn tus
schen alle factoren. Ai wat leelijk
ls. ai wat do aandacht afleidt,
dient weggenomen.
In een breedvoerig betoog
trachtte spreker zijn gehoor te
overtuigen van de noodzakelijk
heid der door hem gedachte zui
vering, welke voor hem als axio
ma gold. Uitvoerig schetste hij
daarbij de tekortkomingen, welke
zich bij de hedendaagsche con
certzalen voordoen, en onder
wierp hij de hedendaagsche con
certprograms, als veelal stijlloos
en karakterloos, aan critiek. Bij
de samenstelling van eeu pro
gram moot uiot worden uitgegaan
van de gedacht© hoe krijgt men
de zaal 't best gevuld, maar veel
eer moet bij die samenstelling de
gedachte voorzitten, op welke wij-
zo is den toehoorder hot meest
volkomen begrip van hot meester
werk te verschaffen. Een vereisch-
te is ook, dat de onderdeelen van
het program te zamen een harmo
nische eenheid vormen. De ver
dienste van een program behoort
ook niet in de lengte te worden
gazocht
Spreker stelde voorts in 't licht,
dat ook de omgeving, waarin hot
work wordt uitgevoerd, van groo
te beteekenis is. Daarom ook is
het Beethovenhuis niet gedacht in
een stad, maar verwijderd van al
het stadsgewoel.
Een geschikt terrein voor een
eventueelen bouw is gedacht bij
Bloemendaal in het Noord-Hol-
landsch duingezicht. Gedacht is
daarbij gedurende twe© zomer
maanden werken van Beethoven
uit te voeren. Gevraagd is, waar
om ultslaitend werken van Beet
hoven 7 Naar spreker's meening
zal ook, zonder te kort te doen
aan de beginselen, welke aan de
Beethoven-idee ten grondslag lig
gen, mogelijk zijn, ook andere
symphonieën daar uit te voeren.
Van DAN. DE LANGE.
Indien het bedoeling der stichters
ls. i ou huis zeggen wij liever een
irtuiLLfc i utv
Naar liet Engoisch
van
GUI' BOOTHÖY.
20)
Goede hemel, man, riep hij
mot oen heftigheid, die mij verbaas
de. Je weet niet wat jo zegt. Bui
tenslands gaan 7 Zij zouden mij voor-
is weet niet wat, niet willen laten
vertrekken. Mijn schulden alloen bo
dragen meer dan twintig duizend
pond en er zijn nog wel honderd an
dere dingen, waarmee rekening ge-
houd n moet worden.
ik actilc hem in groote verbazing
aan. Het scheen onmogelijk, dat zoo'n
echte jongen nog zoo'n groote som
geld schuldig zou zijn.
Voor het oogeriblik echter schenen
de zorgen hem niet zoo zwaar te druk
ken. Ofschoon hij hopeloos geruï
neerd was, kon hij nog lochen en gek
heid maken, alsof hij geen zorgen in
de wereld had.
Is er niets, dat ik doen kan om
u te helpen vroeg ik, bedenkend
hoe kort het nog celeden was. dat ik
zelf zoo'n groote behoefte had aan
een vriend. Zoo ja, dan verzeker
ik u, tfat ik u heel graag van dienst
zal zijn
Dank u, antwoordde hij.
Het is heel vriendelijk van u, maar
ik zou niet weten, wat u voor mij zou
kunnen doen. Dat is, geloof mij, een
van de weinige voordeden, verbon
den aan een positie zooals de mijne.
Er zoo slecht aan toe te zijn, dat het
eigenlijk niet erger kan. Maar kom,
ik laat u hier maar in de kou staan.
Goedenuacht en.nogmaals hartelijk
bedankt voor uw gastvrijheid. Het zal
lang duren, eer ik dezen avond ver
geel.
Vóór ik verder nog iets tegen hem
kon zeggen, want ik wilde graag
weten, waar ik eens wat van hem zou
kunnen hooren, was hij weg gewan
deld en verdween in een zijstraat, in
dc richting van Leicester Square. Ik
ben niet overgevoelig, maar ik kon
toch een zucht niet weerhouden, toen
ik aan hom dacht. Hij was de levens
reis begonnen, toegerust met alles,
wat een gelukkige reis voorspelt
toch was die belofte door een of ande
ren tegenspoed niet vervuld. Wat zou
het einde daarvan zijn 7 Het was on
mogelijk vooruit te zeggen.
Zoo met mij zelf redeneerend, ging
ik langs den Charing Crossweg, stap
te daar in een cab en reed naar huis.
Of mijn overpeinzingen over de moei
lijkheden van mijn gast van daar
even er verantwoordelijk voor waren,
kan ik niet zeggen, ik weet alleen,
dat ik leed onder eeu ernstige bui van
zwaarmoedigheid, die mij maar niet
wilde verlaten. Omdat ik liever niet
met de cab op het plein wilde komen,
Stapte ik op den Gray's hinweg uit en
wandelde vandaar naar huls.
Hei was intussc.h©n bij half drie ge
worden en een heel koude morgen.
Behalve twee politieagenten, die met
elkaar stonden te praten op den hoek
van een straat, een dronken man, die
zijn best deed tegen den muur van
een huis overeind te blijven, en een
groote hoeveelheid katten, was het,
of ik de groote stad voor mij zelf al
leen had.
Voor het huis aangekomen, liet ik
mij zelf in, want. Quinnion had mij
een Iniiask' n gegeven, opdat ik al
tijd kon komen en gaan zooals ik
verkoos
Het clectrisch licht in de zaal
brandde, maar hel. vuur was al lang
uitgedoofd. Toen ik beneden alles
had gesloten, drukte ik tegen den
knop in het paneel, en de deur, die
de trap verborg, schoof vlug terzijde
weg.
Üp het portaal aangekomen, be
merkte ik, dat er nog licht brandde
in de studeerkamer, en daarheen
richtte ik mijn schreden, om de oor
zaak daarvan op te sporen-
Zooals ik verwachtte, was het
Quinnion zelf, hij was blijkbaar aan
het werk geweest, maar was nu in
zijn stoel vast in siaap gevallen, met
zij u hoofd rustend op de armen, die
gevouwen lagen op zijn lessenaar.
Terwijl ik daar naar hem stond te
kijken, ontsnapte hem een zware
zucht, gevolgd door nog oen en nog
een. Deze werden gevolgd door en
kele weinig gearticuleerde woorden,
die ik niet kon verstaau. Eens hief
hij zijn hoofd op. wendde zijn blik
naar de zoldering cn strekte zijn ar
men als smeekend uit.
Genade, genade, mompelde
hij, en ik merkte op, dat groote
zweetdruppels op zijn voorhoofd ston.
den. Is er niemand die genade met
mij wil toonen
Toen liet hij zijn hoofd weer vallen
op zijn gevouwen armen.
Ilij was blijkbaar aan het droomen,
en de droom scheen hem als een
nachtmerrie te benauwen. Of het al
dan niet het gevolg was van de ge
heimzinnige zaken, die hein genood
zaakt hadden, mij in Pall Mall te
verlaten, dat kan ik niet zeggen, ik
weet alleen, dat het mij onuitspreke
lijk trof.
De man was zoo edelmoedig en
voortdurend zoo vriendelijk tegenover
mij geweest, van het oogenblik af.
dat ik hem voor bét eerst ontmoet
had, dat het mij pijn deed, nu hii
zorgen had, daar machteloos tegen
over te staan. Eén ding was heel dui
delijk, en dat was, dat lk hem wak
ker moest maken, ilij kon daar niet
blijven liggen slapen, maar hoe kon
ik dat doen zonder hem hei idéé te
geven, dat ik hem zoo had gevon
den 7
Terwijl ik dit bij mij zelf overwoog,
stond hij tot mijn grooten schrik en
verbazing van zijn stoel op en bleef
vlak tegenover mij staan. Zijn oogon
waren nog gesloten, en zijn ademha
ling ging zwaar. Hoe onmogelijk het
Ook mug schijnen voor iemand, die
nooit een somnambule heeft bijge
woond, iiij liep naar de tafel, die in
het midden stond en bleef met één
hand er op rustend daarnaast staan,
terwijl hij zijn andere hand tusschen
zijn vest hield. Zijn houding deed
denken aan die van een parlements
lid, die een rede houdt.
Nooit zal ik de verschillende uit
drukkingen op zijn gelaat vergeten,
terwijl ik naar hem stond te kijken
Nu eens sprak zijn gelaatsuitdruk
king van hoop, dan van schrik, van
verlangen, van wanhoop ea eindelijk
van gelatenheid.
Eenige minuten lang bleef hij in
dezelfde houding staan, en al dien
tijd durfde ik mijn handen, noch voe
ten te bewegen, uit vrees van hem te
zullen wekken.
Ik had nooit iets dergelijks meer
gezieni en ik hoop het ook nooit weer
te zien. Dit zal ik mijn leven lang
niet meer vergeten.
Eindelijk hief hij zijn hand van de
tafel op, alsoi hij stilte vn-eg, oir. wat
te kennen vertellen. Toen hij weer
spiak, wat hij dadelijk died, was 2ijii
stem zóó zucht, dat z.j haart niet 10
verslaan was. Toch gelukt© het mij,
de woorden op te vangen
Ik ben onschuldig, maar als hst
Uw wil is, dat ik moot l.jden, dan
moot ik er mij bij neerleg..en, en
moge God dan genade hebben m
mij*i ziel en met lo-n, die tegen in
hebben sumongosponneu.
Toen zonk hij i.eor in een geinakke-
lijkoii stoel eu shop ©ven rustig iu als
een klein kind. In de overtuiging, dat
er nu geen gevaar meer bij wits, hem
wakker te maken, sloop ik zacht uit
de kamer nuar liet portaal, waar ik
niet mij zelf overlegde.
Wat ter wereld moest dat alles be-
teekonen Was het alleen een bijzon
der levendige droom, of doorleefde hij
nog eens een tooneel, dal werkelijk
had plaats gehad, cn niet heel laag
geleden 7 Om oen of andere reden,
ik zou niet kunnen zoggen welke,
bracht ik het in verband met den
vreemdeling, die enkele uren geleden
in Pall Mall zoo'n lang gesprek met
hem had gehouden. Wat zou ik doen
Eén ding was volkomen zeker, ik
moest hem in elk geval wakt ma
ken. Maar ho© zou Ik dnf
(Wordt .„«vulguj.
