HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD»
Stenograaf no. 20.
DINSDAG 22 FEBRUARI 1910
Buitenlandsch Overzicht
Dg plannen der Cngeltcbe repeerlng
Gistermiddag is rnet de gewone
plechtigheid de zitting van
'T ENGELSCHE PARLEMENT
GEOPEND.
De koning en de koningin werden
op hun tocht naar Westminster, waar
liet Iloogerhuis zetelt, door de troepen
en een menigte kijklustigen hartelijk
toegejuicht.
Om 2 uur werd in een schitterende
vergadering van peers, peeresses on
afgevaardigden van het Lagerhuis, do
troonrede voorgelezen.
Eindelijk het belangrijke moment.
Met veel spanning was in Engeland
en daarbuiten uitgezien naar de
troonrede, dio immers licht zou bren
gen in den wel wat duisteren toe
stand der tegenwoordige politiek in
liet Voreenigd Koninkrijk.
Eerst hoorde men niet veel nieuws.
De gewone frase, dat „de betrekkin
gen met de buitcnlandsche mogend
heden nog steeds van vriendschappe
lijke» aard zijn, en oen herinnering
nan de vereeniging van Zuid-Afrika".
Daarna kwam de binnenlandscho
politiek© toestand ier sprake.
Do begrooting voor het komende
Jaar, die u te bekwamer tijd zal wor
den voorgelegd, is opgemaakt mei
den ernstigen wensch om te bezuini.
gen Do eischen van de verdediging
van het rijk ter zee, noodzaken echter
tot aanzienlijke vermeerdering van de
kosten voor de vloot, het parlement
zal dus verzocht worden de voorzie
ning, voor het afloopende jaar getrof
fen in de laatste zitting, welke even
wol nog niet in werking is getreden,
aan te vullen. Daar in de ontvangsten
(noodig tot dekking van de uitgaven)
door het vorige parlement goedge
keurd, nog niet is voorzien floor de
heffing van belastingen, heeft iie
regeering. onder goedkeuring van het
parlement, haar toevlucht moeten no
men tot een tijdelijke leening. Er
zullen nu ten spoedigste schikkingen
getroffen moeten worden tot. regeling
van den daardoor ontstanen financi-
eelcn toestand.
Omtrent de moeilijkheden, ontstaan
ten gevolge van voortdurende ernstige
meeuingsverscliillen tusscheu het
II OOG ER- EN HET LAGER
HUIS,
zelde de koning, dat er voorstellen
zullen worden ingediend tot regeling
der betrekkingen tusschcn de twee
Hulzen, ten einde de onverdeelde
autoriteit \an hel Lagerhuis in finan
cieels zaken en zijn overwicht op wet
gevend gebied te verzekeren. Deze
maatregelen zuilen, volgens de mee
rling van des konings raadslieden,
ten gevolge moeten hebben, dut het
Iloogerhuis op zoodanige wijze sa
mengesteld en zijn bevoegdheden dus
danig vastgesteld worden, dat bet on-
Eartijdig nieuw voorgestelde wetten
an herzien en zij zullen waarborgen
moeten inhouden, dat de invoering
dier wetten niet vertraagd zal wor-
Veel bijzonders wordt er dus diet in
de troonrede gezegd, geen enkel
wetsontwerp wordt aangekondigd
en de passage over de Hoogerhuis-
quaestle is niet zeer duidelijk.
Na deze vergadering begon in het
Lagerhuis het debat over de troon
rede,
DE MINISTER-PRESIDENT
ASQUITII
zotte breedvoerig de staatkunde van
de regeering uiteen en verklaarde ten
opzichte van de zoogenaamde waar
borgen van de Kroon, dut hij deze
met had verkregen en er ook niet om
gevraagd had.
Wanneer de noodzakelijkheid zich
mocht voordoen, zou hij niet aarze
len aan de Kroon de maatregelen
voor te stellen, die door de omstan
digheden geeischt zouden worden
liij voorbaat echter een blanco-mach
tiging te vragen voor een onbegrens
de toepassing van een koninklijk'pre
rogatief van de Kroon ten opzichte
van een maatregel, die nan het La
gerhuis nog niet was voorgesteld, zou
een verzoek zijn, dat geen constitutio
neel minister zou doen en geen con-
Ktitutlonneel vorst zou inwilligen.
Asqulth vervolgde
Mot overweldigend© meerderheid
heeft het Huis beloofd do quaestie van
het veto-recht van het Iloogerhuis af
te doen.
Do regeoring stelt voor, in eerste
Instantie ©en motie over dit recht uan
te neuieu, die, nadat zij door het lluts
goedgekeurd zal zijn, belichaamd
zui worden in een wetsontwerj». De
bedoeling van dit voorstel is het con-
stitutionneele stelsel te hernieuwen.
Het zal het Huis zoo spoedig mogelijk
gelegenheid geven, zijn inzichten ken
baar te maken en de regeering in
staat te stellen ora uit to maken, o
zij kan rekenen op den steun van het
Huis.
Met het oog op de belangrijke f(-
nancieele quaesties, die tegen 31
Maart afgedaan moesten zijn, deed de
regeering daarop het voorstel, dat het
Huis slechts een korte Paasei) vacan-
tio zou nemen en dan onafgebroken
bijeen blijven, totdat de begrooting
en do motie over het Hoogerhuis af
gedaan zuilen zijn.
Dan zou een lango vacanlie worden
genomen, waarna liet wetsontwerp
berustend op do motie omtrent het
Hoogerhuis, behandeld zou worden.
De begrooting zou echter niet naar
het Tloogerlniis worden gezonden,
voordat het Lagerhuis gelegenheid
zou hebben gehad, om zijn meeai-ng
uit te spreken over de gen oom de mo
tie.
In de begrooting zullen slechts «eni
ge, weinig ingrijpende wijzigingen
worden gebracht en liet Lagerhuis zal
worden verzocht zijn retrospectieve
goedkeuring te hechten aan hetgeen
reeds gesonctionneerd was, cn op
nieuw de belastingen goed te keuren,
door het vorige Lagerhuis aangeno
men en de bepalingen van de vorige
begrooting omtrent de taxatie van
landerijen, machinerieën, enz., weder
goed te keuren. (Toejuichingen bij de
mïnisterieelen). Daarvoor zou het
noodig wezen gebruik ie makeu van
den een of anderen vorm vau suxni-
niere behandeling.
Tot zoover Asquith, die duidelijker
gesproken heeft, dan do koning in de
troonrede. Het is dus het voornemen
der regeering, om beide quaesties
over dé begrooting en het Hoogerhuis
bijna tegelijk aan de orde te stellen.
't Is nog de vraag, of de leden der
Arbeiderspartij bij deze regeling het
ministerie zullen steunen vermoede
lijk wel.
En de Ieren Tegen do begrooting
hebben ze verschillende bedenkingen.
Minister Asquitli heeft op eenige wij
zigingen der bogrooting gezinspeeld
misschien is dit wel om deu Ieren in
het gevlei to komen.
DE DUITSCHE RIJKSDAG
hield gister zitting in een met rouw
floers behangen zaal, ter herdenking
van het overlijden van den voorzitter,
graaf Stolberg-Wernigerode.
De vice-president, dr. Spahn, wijd
de warme woorden van hulde aan de
nagedachtenis van den overleden
voorzitter, waarop de Rijkskanselier
de smartelijke deelneming van de
verbonden regeeringen betuigde. Kei
zer en Bondsraad voelen zich, zoo zei
hij, één met den Rijksdag in de waar
deering der verdiensteu, die de over
leden president zich voor het welzijn
van het Rijk verworven heeft,
NIEUWE VEROVERINGSPOLITIEK
IN MAROKKO
Inlanders van de Algerljnsch-Ma-
rokkaansche grens, die de markt van
Port Say bezochten, deelen mede, dat
Duitschers zich eenige dagen geleden
hadden meester gemaakt van de baai
Moulayo Oulcd aan do westzijde van
de Drievorkenkaap en dat er volledig
materieel voor een kampeinent, voor
exploitatie en verdediging aan wal
gebracht zou zijn met liet doel, een
spoorweg aan te leggen.
De Spaansche autoriteiten moeten
geprotosleerxThebben tegen deze in
bezitneming, waarop zij van de Duit
schers ten antwoord zouden hebben
gekregen, dat het grondgebied hun 30
jaren geleden was geschonken door
Sultan Moelay Hass en dat zij een
authentieke akte bezitten, waarin de
schenking wordt bevestigd.
ABDOEL HAM1D OVERLEDEN?
Men is, zoo wordt uit Salonika ge
seind, overtuigd, dat uit liet feit, dat
de zonen en de harem van den gewe
zen Sultan naar Konstantinopel zijn
vertrokkon, blijkt, dat Abdoel Hamid
overleden is, dat de regeering echter
zijn dood nog geheim houdt.
lu een officieel© nota worden de in
omloop zijnde goruchten omtrent den
toestand van Abdoel Hamid evenwel
tegengesproken. De gewezen Sultan
moot volkomen welvarend zijn.
Stadsnieuws
V o r 1 o f Drankwet.
B. en W. brengen tor kennis, dat is
ingekomen een verzoekschrift van J.
Steenbakker, geboren Markx, om ver
lof tot het. verkoopen van alcohol hou
denden drank anderen dan sterken
drank voor gebruik tor plaatse van
verkoop in de gelagkamer van hel per
ceel aan de Gortcsteeg no. 21.
B. en W. brengen ter kenn's, dat is
ingekomen een verzoeksclirift van J.
M. ran den Berg, om vergunning tot
het verkoopen van sterken dronk in
het klein voor gebruik ter plaatse van
verkoop in de gelagkamer van het
perceel aan de Groot© IIoutsLraat no.
H6.
NATIONALE MILITIE.
OVERNACHTEN BUITEN DE
KAZERNE.
De Burgemeester van Haarlem
brengt ter kennis van belanghebben
den, dat door den Minister van Oor
log is bepaald geworden, dat in het
jaar 1910 bij wijze van proef bij
de Infanterie, bij de Vesting-Artille
rie en bij de Genietroepen aan de
verlofgangers van de militie, voor
zoover deze voor de derde (laatste)
maal voor herhalingsoefeningen on
der de wapenen zullen komen, als-
mede aan do milicien-sergeanten der
lichting 1909, voor zoover zij zulks
verlangen, zal kunnen word;. -• 'er-I
gund, om buiten de kazerne te ver
nachten, mits hunne woning (vaste of
tijdelijke) in of nabij de garnizoens
plaats gelegen is, en de vergunning
geen aanleiding geeft tot het afleggen
van zoodanige afstanden, dat daar
door invloed wordt uitgeoefend op
den goeden gang van den dienst en
van de oefeningen, tengevolge van
buiten deze opgedane vermoeienis.
De verleende gunst stelt niemand
van eenlgen dienst vrij, terwijl de
vergunning, wanneer dit den betrok
ken chef gewenscht voorkomt, kan
worden ingetrokken.
Zij, die voor genoemde gunst in
aanmerking wenschen le komen, moe
ten daarvan, uiterlijk twee maanden
vóór den dag vau opkomst schriftelijk
kennis geven aan hunnen onmiddel-
lijken chef (compagnies-commandant
of als zoodanig optredenden officier).
Opgemerkt zij
lo. dat aan den milicien, die een
maal gevraagd heeft buiten de ka
zerne te mogen' overnachten, daarin
geen logies meer wordt verstrekt, dan
in gevallen, waarin de betrokken
chefs dit als straf of om andere rede
nen noodig mochten achten
2o. dat niet.dan bij hooge uitzonde
ring ter beoordeeling van den com
mandeerenden officier de gunst
kan worden verleend aan hen, die
zich n a het hiervoren aangegeven
tijdstip (2 maanden vóór de opkomst)
daarvoor aanmelden.
HANDELSONDERWIJS.
Voor een 75 leden en genoodigden
van de Vereeniging voor Handels- en
Kantoorbedienden „Mercurius", hield
Dr. A. Borgman, directeur der Haar
lemse he Handelsschool, Maandag
avond in de bovenzaal van de Kroon
een voordracht over „Handelsonder
wijs".
Onder de aanwezigen waren eenige
leden van den gemeenteraad, leeraren
der beide II. B. S.'en, ook Dr. H.
Brongersma, de directour van de H.
B. S. met 5-jarigen cursus.
Na een kort openingswoord door
door deu voorzitter kreeg de spreker
van den avond, de heer Dr. A. Borg
man, het woord.
Thans kreeg de spreker van den
avond, de heer Dr. A. Borgman, het
woord.
Het streven van elk volk, aldus be
toogde Dr. Borgman In den aan rang
zijner voordrecht, is gericht op volks
welvaart en volksgeluk. Daartoe moe
ten ook de ondcrwijs-inriclitingen me
dewerken, opdat icdor leerling later
zal kunnen meewerken tot vermeer
dering en veredeling van den natio-
nalen arbeid.
Het einde van de volksontwikkeling
mag niet zijn de schoolopvoeding.
Bij het verlaten der scholen moeten
voor de leerliugen openstaan, biblio
theken, leeszalen, musea ter verder©
ontwikkeling. In ieder is de drang,
om zich in een bepaalde richting te
ontwikkelen, omdat de scholen de ai-
gemeene ontwikkeling hebben aange
bracht.
Is er wel degelijk behoefte aan
vakonderwijs? Veertig jaar geleden,
was men niet doordrongen van de
wenschelijkheid dezer onderwijsin
richtingen. In 1870 werd de eerste
Ambachtsschool in ons land te Rot
terdam gesticht. Amsterdam en Den
Haag volgden, en thans zijn er vak
scholen van allerlei verschillende
richting in ons land.-
Van de 100.000 kinderen van 14 jaar
van de 100.000 van 13 jaar enz.,
elk jaar dezen leeftijd bereiken gaan
er 70.000 van de lagere school af,
zonder dat zij eenige onderwijs-in-
richting meer bezoeken. En toch be
staal or zulk een groote behoefte aan.
Sommige takken van nijverheid kun
nen hier to lande niet bestaan. Er
zijn geen geschoolde arbeiders te vin
den. Te Enschedé worden de garens
gemaakt, doch de vitrage-gordijnen
kunnen hier in het land niet vervaar
digd worden. Dat doet men ia Sak
sen, waar wel scholen zijn. Zoo gaat
het met veel andere artikelen.
Spreker onderscheidde vervolgens
de volgende vijf groepen van vakon
derwijs: Scholen voor allen arbeid
aan artikelen, die betrekking hebbeo-
de op onze woning, onze kleeding,
ons voedsel, de werktuigen, waar
mede al de artikelen worden ge
maakt, en betrekking hebbende op de
verkeersmiddelen.
Evenals dit vakonderwijs, moet ook
het handelsonderwijs bestaan uit la
ger-, middelbaar- en hooger han
delsonderwijs. Hier in Haarlem lieeft
men reeds een avondschool. Deze en
dergelijke scholen stichten on beschrijf
lijk veel nut. Maar het gebeele land
met zijn groote massa gezond ver
stand moest van die scholen kunnen
profiteer©». Dit zou ontaart ijk veel
nut stichten. Waar kruinen de kleine
neringdoenden in de dorpen nu boek
houden leeren?
Het lager onderwiis zou veel kun
nen doen in dit opzicht, maar het doet
dit nietRekenen mag niet zijn han-
delsrekenen, dat Is tegen de strek
king dor wet.
Vervolgens besprak Dr. Borgman de
middelb. ©n hoos-ere handelsscholen.
Hierbij wees spr. op 't verschillend ka
rakter. dat de handelsscholen én ver
schillende plaatsen moeten bezitten.
De Amstordamsch© handel is een an
dere, dan die van Rotterdam. En de
Haarlemsche is weer geheel anders.
Daarom moet men eerst diep in het
volkskarakter en In het bedrijfskarak-
fer indringen, aleer men de Inrichting
der school zal vaststellen.
Dr. Borgman schetste nu een sys
teem dat eenheid brengt in de ver
schillende vakken. Het boekhouden,
handelsrekenen, staatsinrichting en
staathu'shoudlsunde, enz., moeten de
begrippen aanbrengen. De Nederland-
sche correspondentie moet nog aan
dacht scheuken aan de zaak, behalve
den vorm. De Fransche, Duitsche en
Eugelsehe correspondentie moet al
leen letten op den vorm.
De vrijkomende tijd moet besteed
worden auu literatuur.
Warenkennis is een moeilijk vak.
Hierbij gaat 't vooral ora de leer
lingen te brengen tot initiatief.
Met genoegen deelde spr. mee, dat
aan de Haarlemsche inrichting ver
scheidene jongens eigener beweging
in het Koloniaal Museum producten
hestudeeren en daarover opstellen ma
ken.
Spreker somde hierna een aantal
gevallen op, waarin de sohool te En
schedé indirect voordeel opleverde.
Een oud-leerling der school, uit
Port-Arthur langs deu Siberischen
spoorweg terugkeerendo, merkte, dat
de mensclien, langs d>e lijn wonende,
diezelfde soort pakken droegen. Hij
nam zoo'n pak mee voor Dr. Borgman,
die naging of dergelijke pakken ook
hier te lande te maken waren, en
thans zot een der Nederlandsche fir
ma's elke jaar voor honderdduizenden
van dit artikel om. Op deze manier,
spr. deelde nog eenige andere voor
beelden mee, komt de school den
handel ten goede, ook door de daar
genomen proeven cn het onderzoek in
de laboratoria. Zoo moet 't «n Haar
lem ook worden. Hier moet eveneens
de school midden in den handel
staan.
De voorzitter van „Mercurius" dank
te Dr. Borgman voor zijn aangename
causerie.
Werkmgssbonl.
Voor de afdeeling Haarlem van den
Christelijk nationalen Werkmans
bond sprak gisteravond professor dr.
P. J. Muller uit Den Haag over Zuid-
Afrika cn meer. speciaal over Trans
vaal, waar de spreker ruim vijf jaar
vertoefd heeft. Do boeren beginnen
langzamerhand de rampen, die nen
door deu oorlog troffen, te boven te
komen spreker schetste hen als
taaie lieden, achterhoudend, slim,
vroom cn snedig. De mannen dragen
nog den bekenden vilten hoed, doch
zijn overigens heel gewoon gekleed,
de vrouwen zien er dikwijls uit als
„ladies". Tegen één blanke vindt men
in Transvaal een dertigtal zwart m,
hoewel de officieel© cijfers het ver
schil veel kleiner maken. Onder de
zwarten treft men vele rassen aan,
de Bosjesmannen en Tlottontotton,
kleine monstertjes, die aan liet uit
sterven zijn, waarvoor de Zoeloc's,
reuzen-prachtkerels, zwarlor dan
zsvart, gezorgd hebben. De Kaffers
vond spreker een aardig volkje, ge
woonlijk dragen ze deu naam van een
profeet uit den Bijbel, of van een iljg
in de week.
Gelijk FrangaLses coquetleercn thans
de Kaffer-dames, op hooge hakjes, in
moderne kleedjes. Pretoria is ..cn
villa-stad, de huizen zijn cnnrlugd
door tuinen, evenals in Nederlandse h-
Indië. Evenwel vindt men er een
paar groote winkelstraten, waarin de
uitstallingen kunnen wedijveren rnet
die in de groote Europeesche steden.
Schouwburgen vindt men or, drie
rolschaatsenbanen, terwijl er voor de
Kaffers nog een opkomst is. Biosco
pen, circussen, men kan er zijn geld
best kwijt. Johannesburg is de groote
wereldstad, die in twintig jaar tijris
voor enkele zinken hutten Ameri-
kaansche wolkenkrabbers in de plaats
kroeg. Het centrum van het flnaucioe-
le, industrieel© leven in Transvaal.
Iets zeer eigenaardigs in het leven
der boeren is de kerkviering 4 maal
in een jaar maken de gezinnen zich
op naar een bepaalde plaats, in groo
te huifkarren, getrokken door een
16-tal ossen. Huisraad, bedden, potten
cn pannen, het heeie gezin gaat mee,
cn dikwijls duurt het een paar dagen
voor de plaats vau samenkomst is
bereikt
De laatste keer, dat spreker de
kerkviering in Bronkhorstopruit mee
maakte, waj-en daar 120 ossenwagens
en talrijke tenten, waajrmcc
reusachtig kampement gevormd
werd. Een dag of vijf bleef het kamp
in tact, en werden godsdienstoefenin
gen gehouden, kinderen gedoopt,
nieuwe lidmaten aangenomen, avond
maal gehouden. Spreker fungeerde
daar als predikant, en l>ezocht de
verschillende tenten, waar hij con
stant op koffie werd getractowd. Do
gesprekken liepen meest over den
godsdienst, doch ook nog veel over
den nfgeloopan oorlog. Do hoofd
maaltijd der boeren bestond uit
schapen vleesoh, zoete aardappelen
en pompoenen. Die aardappelen
trachtte spreker zooveel mogelijk
weg te moffelen In een honde-bek, dio
gewoonlijk in de buurt was.
Onder de hoeren vindt men nog van
die echte nomaden, jager© die van
tijd tot tijd per sé een olifant moeien
schieten. Dan verlaten ze tijdelijk de
bewoonde streken en trekken naar de
oer-gebieden, waar dergelijk groot
wild nog huist Spreker had liet ge
noegen, een nijlpaardenkolonie te
aanschouwen, en sprak vol enthousi
asme over de ruimte, die zich be
vindt tusschen de kaken van zoo n
zeekoe, zoo heeten die diertjes in
Transvaal.
De toekomst der vareenigde staten
van Zuid-Afrika lag onder den grond,
moende spreker. Daar wordt dia
mant, goud, zilver, koper, steenkool
en petroleum gevonden. Het land
scheen geschapen voor industrieën cn
machinerieën, evenals Engeland on
Beigto, landbouw en veeteelt zouden
bijzaak worden. Doch daarmee zal
ook de volksgeest veranderen.
Had spreker menige illusie, over
Transvaal gevormd, moeten opgeven,
de Afrikaausche zon, het heerlijke
klimaat, dat van April tol September
doet denken aan dat der Rivièra, en
vele eigenschappen der bevolking
wekten meermalen het verlangen nog
een „trip"' te maken naar Transvaal,
naar het stamverwante volk, dat spr.
alle goeds toewenschte.
De "heer J. W. Hilbrandar, voor
zitter der afdeeling, dankte deu in
leider uit naam der talrijke aanwe
zigen voor diens boeiende en amu
sante Toordracht
Veiling Villa's.
De door den notaris Hoogvliet te
Amsterdam gisteren hi veiling ge
brachte villa aan den Zijlweg 98 te
Ovcrvoon is verkocht voor 10.100 aan
den makelaar J. H. C. van Groenin
gen te Amsterdam q. q. De villa daar
naast is voor 9800 opgehoudon.
Kunstbeschouw ing.
Dezer dagen zal het tcekencollege
„Kunst z;:- ons Doei" een kunstbe
schouwing houden van de inzendin
gen der werkende leden.
Rubriek voor Vragen
Geabonneerden liebbcn het TveroeW»
vragen op verachlüoud gebied, mits '.co*
beantwoording vatbaar, in te zenden bij
Redactie van Haarlem's Dagblad, Gt*zï<
Houtstraat S3.
Alle antwoorden worden geheel kostclool
den inic-ndcr vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG: Mijn kanarie Is sinds lan
gen tijd sukkelend uan de pootjes. Ze
zijn dikker dan anders en blijkbaar
heeft hij er veel pijn aan. want hij
zit den geheelen dag in elkaar. Eten
en drinken doet hij als gewoonlijk.
Wat moet ik hioraan doen?
ANTWOORD: Smeer do pootjes in
met boorzalf en geef eeuigen tijd geen
badwater. Als voedsel zult u goed
doen don vogel raapzaad, inct als bij-
voeder haverdegort te geven.
VRAAG: Ik heb oen hondje van on
geveer 12 weken oud. Op zijn lichaam
heeft hij overal kleine puistjes. Kunt
u mij ook zeggen wut ik daaraan
deen moei?
ANTWOORD: Dit zul gewone uit
slag zijn. Neem bloem van zwavel eu
cremartart, van ieder evenveel. Dit
m iet u aanmengen met slaolie ea
hem daarmee om den onderen dag
gedurende twee weken Insrneoreii.
VRAAG; Wie zijn de wethouders
dezer gemeente?
ANTWOORD: De wethouders van
Haarlem zijn de hcorori Dr. J. Nieu
wen hu ijzen Kruseman, Joh. de Breuk
Dr H. D. Kruseman en Vincent Lens
jes. Als tijdelijk wethouder in de
plaats van Dr. J. Nieuwenh. Kruse
man fungeert thans Mr. J. H. Thiol.
VRAAG: Wanneer moeten de in
1909 gekozen raadsleden aftreden?
ANTWOORD: De zittingsperiode
der raadsleden duurt zes jaren. De
in 1909 gekozeenen treden dus in 1915
af, tenzij ze invallen voor een ander,
die reeds eenigen tijd zitting had.
VRAAG: Welke marktori worden le
dezer stede gehouden eu waai?
ANTWOORD: De botermarkt op de
Botermarkt, de groentonmnvkt op
den Koudeuhorn vóór de Infanterie-
kazerne, de schapen- en koeienmarkt
op de Oude Groenmarkt en de
paardenmarkt op de Dreef.
Binnenland
MEVROUW ROeLL.
Men meldt uit Den Haag:
De oud-president van de Tweede
Kamer, Jhr. mr. J. Roëll, thans lid
van de Eerste Kanier, heeft het ver
lies door den dood te betreuren van
zijn eohtgenoote, Mevr. Roëll gcb.
GocLin de Beaufort, die no een in do
laatste weken ernstige ongesteldheid
ontsliep. Dit verscheiden wekt groot©
deelneming onder de velen, zoowel
Irier als elders, die deze vrouw waar
deuren wegens hare vriendelijkheid,
beminnelijkheid' cn gastvrijheid, ean
welke eigenschappen zij ook paarde
een liefdadigheidsxin voor den ar
men en hulpbehoevenden mede*
menscli.
PRINSES JULIANA".
Men meldt uit 's-Gravenhage aan
de Tel
Zondagochtend was lx.-t druk op
den Ouden Scheveningecheweg. Aan
getrokken door het heerlijke voor
jaarsweer waren de wandelaars le
gio. Eensklaps werd de kalme Zon
dagsstemming verbroken door een ju
belkreet, die uit de Anna Puuwlona-
straat scheen te komen en langs tol
en verder den weg op zijn echo vond*
Wat was het geval?
Toen even half twaalf schier on
opgemerkt een hofrijtuig een zij-uit
gang der koninklijke stallen verliet,
werd daaraan geen aandacht ge
schonken. Doch toen in de Zeestraat
aan het rechter portierraampje het
baby-kopje Van Prinses Juliana werd
waargenomen, toen verloren tul van
deftige Haagsche dames en hoeren
de hun aangeboren deftigheid. Met
moffen, zakdoeken, honden, hoeden.
FEUILLETON
doo.
MAXIMILIAN STRACR.
1)
Noen, werkelijk het is om weg
to Joopcn I 't Is een ellende! Je kunt
Jo héolomaal niet in mijn positie In
denken I
Ga nu eerst eens zitten, geef mij
Je hoed en spreek dan duidelijker,
want zoo begrijp ik er geen woord
van. Ik zou mij niet in je toestand
kunnen verplaatsen, ik, die zelf ook
schrijver hen AI heb ik tegenwoordig
ook de grootste misère achter den
rug, miju geheugen is toch niet zoo
slecht, dat ik mij niet meer den tijd
van onbetaalde rekeningen en voort
durende bezoeken van den deurwaar
der zou herinneren.
Bezoeken vonden deurwaarder
zie je. zoo is 't precies ook bij mij.
En om nu dadelijk maar met. de hoofd
zaak te bertnne», ik moet je dringend
verzoeken mij vijftig mark te !ec«en
en wel voor onbepaalden tijd an
ders moet ik verhongeren....
Hier als ie blieft -^Sset genoe
gen 1 Maar verhongeren Dat is toch
zeker wat overdreven, mijn waardel
Helaas neen 1 Den eersten gooit
mijn hospita mij de deur uit dat
heeft ze mij reeds aangekondigd
dan ben ik bij alle andere ellende ook
nog dakloos Ik beu haar namelijk al
twee maanden kamerhuur schuldig.
Schoenmaker, kleermaker on een do
zijn andere menschen, die allen be
weren, dat ze iels van mij te vorderen
hebben, bestormen mijn kamer metre-
keningen...-
Maar, Mühling, kerel, staat het
zoo slecht met je? Je kondt toch an
ders je werk altijd goed kwijtraken.
Dat kon ik ook I Maar de deur
waarder, die volstrekt geen begrip
heeft van poëzie, had voor veer
tien dagen mijn schrijfmachine in
beslag genomen, die ik vau Fuch.3
Richter op afbetaling had gekocht.
Natuurlijk heelt hij ze weer terug
moeten geven, maar Fuclis Richter
hebben ze nu maar zelf onder hun
hoede genomen, daar ik ook reeds in
drio maanden niets had afbetaald.
Maar, wat heeft dal
Beste kerel, ken jij dun mijn
schrift niet? Eenvoudig onleesbaar!
Mijn monuscrijiten komen alle prompt
terug, eenige zelfs met hatelijke op
merkingen er bij een redactie is
geen instituut om hiëroglyphon te
ontcijferen, enz. Zoo hoopen zich
dan de manuscripten bjj mij on. maar
sedert meer <lau een week heb ik
geen rooden duit in handen. Dit hier
is het eerste geld weer lk weet niet,
hoe ik je danken zal....
Maar, dat is verschrikkelijk, bes
te vriend
Dat is het ookAch. Gonner-
mann, beste vriend, kon ik slechts
eenmaal drie duizend mark op een
blaadje voor mij zion een Jaar wer
ken zonder de verlammende gedachte
van eiken regel dadelijk in klinkende
munt te moeten omzetten. Nu regent
het op 't oogenblik varkens en ik krijg
er weer geen borstel van l Daar
schrijft me oen grocte firma een prijs
vraag uit voor een kleine novelle.
Drieduizend mark is er mee tc vardie
nen. Ik heb wat liggen bijna ben
ik overtuigd, dat ik er den prijs mee
zou kunnen behalen, maar een eer
ste voorwaarde, om tot deu wedstrijd
te worden toegelaten, is, dat het ma
nuscript op de machine is geschreven
en de mijne bevindt zich in de vei
lige hoede van Fuclis Richter. Is
dat niet een gemeenheid, die ten he
mel schreit?
Zeker, aangenaam is dat niet I
Maar zeg eens, heb je dan zooveel on
leesbare manuscripten liggen, dat je,
als je ze vlug kwijt raakte, de schrijf
machine zoudt kunnen Inlossen?
Zeker, mijn waarde, binnen veer
tien dagen zou ik stelb'g tweehonderd
en vijftig mark bezitten en d«S«B*
tig heb ik slechts noodig om mijn
schrijfmachine terug te krijgen.
Nu, wees dan voorloopig maar
volkomen gerust- Ik zal jo ©en raad
geven ,die je misschien uit de klem
helpt, maar ik doe dat slechts on
der één voorwaardeje geeft mij Je
woord van eer. d3t je er niemand iets
van vertelt, als do zaak gelukt.
Edgar Müliling beloofde dat, cn
toen hij weinige oogenblikken later
zijn vriend verliet, meesmuilde hij
vergenoegd en floot eon operètteiuelo-
die.
n.
Des avonds van den volgenden dag
kon men in verschillende groote bla
den de volgende advertentie lez.cn
Stenograaf en machineschrijver
gezocht. Getuigschriften eu aan
bevelingen niet noodig. Voorwaar
den het bezit van een eigen m&-
chine eu een proefdictaat van een
kwartier snelheid minstens 200
lettergrepen stenografie en 100
lettergrepen machineschrift in de
minuut. Honorarium, enz., later
te bepalen.
Aanbiedingen in machineschrift
onder letter P. 524 aan de expedi
tie van dit blad.
Reeds den volgenden dag zat Müh
ling voor een hoop van ongeveer der
tig aanbiedingen en zocht er twintig
uit. dia hem het meest bevielen. Toen
hij een doos postpapier en noo-
digdo cif dor reflectauten voor den
eigenden dag en de anderen voor
den daarop volgenden uit. De eerst©»
moesten des ochtends om zeven uur
bij hem zün en zoo ven olgens elk uur
één. De laatste aanbieding no. 20 was
door ecu dame geschreven, zij ver
langd© het antwoord post© restante.
In eigen persoon bracht hij de twin
tig brieven in de bus en begon, toen
hij weer thuis was gekomen, te wer
ken. Hij was zoo opgewekt, als hij in
langen tijd niet was geweest en de
pen vloog over het pap'er eindelijk
moest cn zou het anders worden.
Den volgenden mergen stond dr.
Edgar Mühling tegen zijn gewoonte
vroeg op, zal réeds om half zeven aan
do koffietafel en wachtte op den eer
sten sollicitant, die preciea ont zeven
uur hij hem binnentrad. Om acht uur
volgde hem de tweede en zoo ging liet
voort. Alleen om twaalf uur maakte
liij een pauze van twee uur cn ge
bruikte dezen vrijen tijd om haastig
liet middagmaal te gebruiken. Van
twee uur af kwamen ze weer om liet
uur met groote stiptheid blonden,
bruinen en zwarten, rechten eu krom
men, de mees ten waren fcleok en ma
ger. Allen schreven het dictaat met
groote snelheid op en hadden het tel
kens ln een half uur met de schrijf
machine overgeschreven. Mühl'ng
nam de bladen zooals z# uit <1© machi
ne kwamen en zag ze door, netjes was
alles en cp elke hl-tdzljd© kwam een
nietebeteekenende lotterfout, die door
verkeerd erijpen ontslaan kon zijn f
zelden, hoogst zelden eens een schrijf.'
fout. of een font in «Ie teekens. Ieder
vroeg hem bij hel weggaan, cf hij den
uitslag niet djuleiijk gewaar kon wor
den, maar Edgnrd antwoordde hun
kort en beslist, dat zich op do adver»;
ton tie natuurlijk een heel aantal sol
licitanten had aangemeld cn hij het
werk eerst met elkaar moest vergetij--
ken heel spoedig zon hij de reflect
tan ten antwoord geven.
Even voor achten da avonds nam
de elfde stenogitiaf afscheid en Ed
gar's liospita verscheen om het sou
per klaar to zetten. Ze trok een heel
boos gezicht en vroeg op nijdige.-/
toon, of het nu ln het vervolg den ge
heelen dag zoo'n geloop zou z.iju. Rtt
stelde haar gerust alleen morgen
zou dat nog zco gaan en over enke
le dagen zou ze de achterstal]'ge huur
ontvangen. Bij de laatste verzekering
zett3 de goede vrouw een half L'
half ongeloovlg gezicht cn verlies
brommend de kamer.
Edgar at haas'ig, keerde toen weer
naar~ziin s'hiljftofei terug cn werk-®
nog verscheidene uren. I.aat in de I
avond bracht hij nog vsr= oW©"©
dikke brieven in de naastbijzljnd$
brie- erhns. -
(Wordt vervolgd);
