HAARLEM'S DAGBLAD. TWEEDE BLAD. Bonkers Schaduwen DONDERDAG 17 MAART 1910 Buitenlandsch Overzicht 't Huls van afgevaardigden heeft gisteren T PRUISISCHE KTESRECHT- ONTWERP in -derde lezing aangenomen mot tegen 108 stemmen. Een groote meer derheid dus De geruchten over eon verrassing bij de stemming zijn, ge zien 't resultaat, op niets uitgeloopen. Tegen stemden vijf conservatieven, de vrij-conservatieven op twee na, do nutioriual-llberalen, de vooruitstre vende volkspartij, de Polen en de so da al-democraten Wa t zal de regeering doen De Rijkskanselier had vóór de stem ming 't woord genomen, om te zeg gen, dat de getrapte (indirecte) verkie zing in dit stelsel van geheime stem ming moest gehandhaafd worden. Toekenning van het geheime en di recte kiesrecht tegel iik kan niet wor den verlangd. De Pruisische regt ring houdt wel is waar ook nog he den do vervanging der indirecte ver kiezingen door directe voor het doel matigste, met behoud van de open baarheid der stemming, maar zij zal, zoo een belangrijke meerderheid In het Iiuis dit wonseht, ook een oplossing aanvaarden, waarbij de indirecte ver kiezingen worden behouden, met ge heime stemming voor de keuze der kiesmannen, zonder zich evenwel aan alle afzonderlijke bepalingen van het ontwerp in zijn tegenwoordigen vc te binden. I)eze verklaring verwekte in 't Huis voel sensatie er ontstond zoo'n ru- roer, dat bijna niets te verstaan was van hetgeen de Rijkskanselier verder zei. De sociaal-democraat Liebknecht lukte nog meer Inwaai uit, als er in het Iiuis van Afgevaardigden nog nooil heeft plaats gehad. In zijn op winding sprak hij vnn het Heerenhuis als van een uitdragers- en sjache- ruarswinkel, Do rechterzijde liet. zich dat niet zeugen en er ontstond een geweldig spektakel. Er werd geschreeuwd Er uitOnbeschaamdheid I Van de tribu ne af Een oogenblik zag het er uit of men de daad bij 't wonrd zou voegen. Men zag een paar leden met gebalde vuisten naar het spreekgestoelte stor men. Nadat de voorzitter op Lieb- Icnecht een orde-straf ha4 toegepast, trachtte h" weer gehoor voor hem ta krijgen, maar men schreeuwde uit de zaaiWij willen hem niet langer aan- hooron. De conservatieven verlieten op en kele uitzonderingen na de zaal. Eater werd het. kalmer, liet bleef evenwel onstuimig in de vergadering en onder ironische opmerkingen van de imker- zijde kwam het corn-"-mis-voorstel er met de boven-gcruelde meerderheid door. 't. Kiesrecht-ontwerp voor Pruisen Is dus aangenomen. Herinneren we nog even, dat nu zal gelden le. indirecte verkiezing; 2o. geheime verkiezing der kiesman nen 3e. openbare verkiezing der afge vaardigden door deze kiesmannen. De liberale pers is over 't resultaat slecht te sureken. 't. Berliner Tageblfttt uit o. a. de beschuldiging, dat Von Bethmann Ilollweg ook In Pruisen aan 't zwart-blnuwe blok conservatie ven en Centrum-loden heeft onderwor pen. Over DE ENGELSCHE POLITIEKE QUAESTIES Is eindelijk weer eens iets nieuws to vertellen. Men weet, dat 't Hoogerhuis thans bezig ls om een motie Min Lord Roso- bery te behandelen, waarin de wen- sehelijkheid voor de hervorming van dit Huis wordt uitgesproken. Zijn Lordschap wil een t.wee-Kamerstelsel behouden, maar 't Hoogerhuis verbo teren het aantal leden verminderen, er leden" in opnemen door gemeente en graafschapsraden aangewezen, van den adel tie geschiklsten er toe verkiezen enz. Als de regeering dan tot het land komt met haar plan om hut Hoogerhuis wezenlijk tut een machtelóoze vergadering te maken en dus het Uvec-kamerstelsel op te hef fen, zal liet Hoogerhuis zijn eigen en voor het rijk zooveel heter plan kun nen vertoónen, en het land zal, zoo vertrouwt Rosebery, zich voordat van het Hoogerhuis uitspreken. Minister Lord Morlcy critiseorde dit voorstel, 't Heft z. i. de moeilijkheid niet op, dat lluoger- on Lagerhuis tel kens met elkaar in botsing geraken. Integendeel, door liet Hoogerhuis to versterken maakt hij de moeilijkheid grooter. Z. Excellentie weersprak ook de be wering, dat de regeering een enkel- kamerstelsel wil invoeren. Dat wil zij volstrekt niet. En ook de liberale par tij in haar geheel wil, dat volgens hem niet. Voorts wees Morley op 't opmerke lijke verschijnsel, dat het Hoogerhuis, dat nog slechts enkele maanden gele den, toen het zich het recht aanma tigde de middelenwet te verwerpen, een voortreffelijke wetgevende kamer heette, nu reeds tot het. Inzicht schijnt gekomen te zijn, dat zijn samenstel ling niet deugt, dat het dus onbevoegd was te doen wat het op het eind van verleden iaar heeft gedaan. Tot dusverre heeft nog "een enkele unionistische peer bezwaar gemaakt tegen de bespreking der hervormings- quaestie, maar daar het debat slechts v n algemeenen aard is, zijn de wer kelijke voorstellen in de drio moties van Rosebery nog niet in bespreking gekomen. Lord Curzon opperde bezweren te gen het denkbeeld, dat 't Hoogerhuis uitsluitend uit gekozenen zou bestaan en sprak de hoop uit, dat ook de erfe lijke peers behoorlijk vertegenwoor digd zouden zijn in de hervormde Ka mer, maar hij verzette zich niet tegen het denkbeeld, dat een deel der leden gekozen zou worden. De Daily Chronicle schrijft, dat de regeering, indien zij niet de bespre king van het veto-recht, van het Hoo gerhuis kan verkrijgen, bij de dan noodzakelijke algemeeno verkiezing aan het land een plan zal voorleggen tot vorming van een geheel nieuw Hoogerhuis. Deze Kamer zou 200 tot 240 leden tellen. Peers en leden die hun voertiaste levensjaar hebben vol tooid z-ouden tot lid van den Senaat verkiesbaar zijn. Kiesgerechtigd wor den alle kiezers voor het Lagerhuis, die evenwel voor de benoeming van leden van 't Hoogerhuis zullen wor den samengevoegd in veel grootere kiesdistricten. De zittingsduur der Kamer zou zeven of negen jaar zijn zij zul geen bevoegdheid hebben om over financioele moatregeleu te he slissen, maar het. recht von amende ment en van ulstel van de invoering van wetsvoorstellen zou haar worden toegekend. Indien beide Kamers het over eeni" voorstel niet eens kunnen worden, wordt de beslissing over het punt van verschil opgedragen aan de vereenlgde vergadering van beide Ka- Verschillende plannen dus. Maar. misschien komt er wel een kink in den kabel. De unionistische bladen schrijven althans, dat hot af treden van het kabinet ophanden is. De onderhandelingen met de Ieren zijn geheel afgebroken, zoodat de aan neming van do middelenwet van 1909- 10 twijfelachtiger is dan ooit. OUDERDOMSPENSIOEN IN FRANKRIJK. De Senaat heeft de algemeeno bepa lingen vun het wetsont.werp op de ur- beiderspensioenen aangenomen. Dat wetsontwerp zal van kracht worden op oen <]nLum, vast te stellen in de wet op de middelen voor 1911, in welke ook de noodige geldmiddelen beschikbaar zullen worden gesteld. UIT 'T VERRE OOSTEN. Te Petersburg ia uit Moekden be richt ontvangen, <kit de Japausche re- gearing van plan is nog in dit voor jaar Korea te amiexeeren. Zij is er ze ker van, dat geen enkele mogendheid, behalve de Vereenigde Staten, tegen dien maatregel zal protesteeren. Stadsnieuws Het ongeluk met de Auto-packat Het vruesalijke auto-ongeluk, dat Woensdagmiddag tusschen Halfweg en Sloterdijk plaats had, heeft niet nagelaten ontroering to wekken, vooral nadat wij het overlijden van den 17-jarigen Arie Lemport voor ons bureau hadden bekend gemaakt. En toen omstreeks kwart voor tie nen een dor wagens van do Auto-puc- ket uit Den Haag door do voorjaars avond-drukke Groots Houtstraat reed, wendde menigeen zich om en bleef staan om don wagen na te kijken. 'n Schok even in je gedachteleven, een huivering over 't plotse wcg-slaan van een leven, Als hier, behoeven do omstandig heden maar een haarbreed to ver schillen met de normale en 't Ls ge daan. Zoo loop je eiken dag met doodsdreiging rond je aan alle kon ten, vertrouwend op jo door gewen ning tot behendigheid gegroeide po gingen om 't gevaar te ontwijken, op je gelukkig gesternte, dat meestal een samenloop van omstandigheden belemmert. Een pas zijwaarts, een draai op je voeten, een armbeweging aan stuurstang of stuurwiel, een leidsel trek wat hard naar links, e ontkomt aan iets en denkt er niet meer aan, hoe 't finders zou geweest zijn. Slechts even een coöperatie met een andere ongelukkige omstandig heid... e'est fini; maur 'n tweede misfortuinlijke component in 't pa rallelogram van 't to-be-or-not-to-be en de resultante blijkt 'l nlet-zijn te wezen. Weinig vermoedde 'k toon 'k in „Haurlem!s Dagblad" van 2 Maart bet artikel ,,In een vrachtautorno- biel" schreef, dat 'k veertien dagen later wederom over do Auto-packel der firma Veraart zou schrijven dat dit zou zijn naar aanleiding van den dood van oen van mijn toohtge- nooten van toen. DE BESCHADIGDE AUTO. Onder SloteTdijk vond 'k gister middag de overblijfselen van den sterken Gnggenau, waarmee we op 20 Februari den rit HaarlemAmster damHaarlemDen Haag mee ra den. Wat pleizierig liep do sterke wa gen toen, en hoe ontredderd, hoe on- wirikbaar-star stond hij hier nu nog pal op de plek van "t ongeluk. Van den bak was niet veel meer over. Do houten opzetplanken, waren in alle richtingen versplinterd, het bruine huifdoek hing vormloos over de broken rugstangen. Met den voorkant stond hij n; Amsterdam, zooals hij 'n paar uur leden logen de tram uit die richting langs den waterkant komend, opgetornd. Verwrongen naar den railskant stonden de wielen aun den krommen vooras. Een halve meter gaping in den grasberm tusschen trambaan en straatweg wees precies de plaats, waar 't gebeurde. In het gTas lagen een stuk tree plank en een paar oliepotten. Die had het nutowiel onder de train vandaan geschrapt Een hookpuntje van hot trambulkon was meegenomen; maar verder kon je niets aan het tra.rn.rij- tuig merken. Op den weg was men druk bezig de goederen uit de vernielde auto over te laden. Van het vrachtgoed was ook tiet een en ander beschadigd, o.a. naai machines. Maar verzekering dekt de schade aan het vrachtgoed tot een bedrag van 25.000. Ook de automo biel, die een f 7000 heeft gekost, was verzekerd. Langs de Amslerdamsche vaairt gleden aan weerszijden de electrisehe trams de onheilsplaats langzaam voorbij. Te vier uur was de dienst nog danig in de war: toen reden ea* vier wagens achter elkaar Haarlem binnen. INTERVIEW MET DEN AUTO STUURDER. Een uur lateir zat 'k in het kantoor van de firma Veraart in de Juus- str.aat. met den chauffeur te pruien. Ferdinand van'Vliet, zoo he6t de 27-jarigo Ilaagsche jongeman, zat te beven nog, nu vier uren na het go- beurde, van ontzetting en de tranen liepen over z'n wangen, toen hij mij varteldo hoe 't gebeurd was. Zijn diop verdriet over 't ongeluk, dat geheel huiten zijn schuld ge schiedde, versterkte den gunsligen indruk, dien 'b op onzen tocht van den kalm-bozadigden jongeman had gekregen. Tn mijn artikel had 'k eeniga malen gelegenheid op zijn goede cliauffeurs- qualiteiten te wijzen, o.a. bij den tocht over de Leidsche bruggen en hij de gevaarlijke hoeken Spaamwou- dersiU'aat-Hoogstruat en Spuarne— Damstraat. „Leiden met zijn Lypisck-hooge bruggen lijkt wel een rutsclibaan", schreef 'k. „Odz© chauffeur moest heel wat stuurmanskunst op dis ou- derwetsche verkeersbolonimorlngen verspillen. Maar het bleek hom wel toevertrouwd de uuto door lastige posities h e e n t e brengen." Hij toonde zich toen een beleidvol auto-stuurder, die in gevaarlijke oo- genblikkon door energiek handelen onheilen wist te voornomen. Daarover schreef k toen: „In 't terugkomen hadden we het bij 't inrijden van de Damstraat, dat de auto zich juist die straat wilde indraaien, toen een bram van 't Klok- huisplöiu haar balcon den hoek om- draido en het voorgcdeolto van de auto in elkaar dreigde te duwen. Een energieke draai van het stuurwiel zette ons nog Juist bijtijd* tegen 't trottoir op den hoek in veiligheid." Heluus, ditmaal, don Amsterdainschen straatweg faal den, zijns ondanks, z'n pogingen ot hot onheil te voorkomen! IIOE HET ONGELUK GEBEURDE. Van Vliet vertelde me in korte, af gebroken zinnen, zóó ontdaan was hij nog „Ongeveer tien minuten over twaal ven waren we tusschen Halfweg on •Sloterdijk. We reden niet hard. Want net als toon met den toebt, waarop u meeging, waren we half 12 "uit Haarlem gegftau en om 5 min. over twaalven Halfweg doorgereden. Ik reed midden op den weg. Arie zat linies van me, op de plaats waar u ook zat. Van den kant van Amster dam kwam een tram aan. Opeens voelde ik ceu wending in mijn stuur en de auto reed links van den weg af. Ik trachtte uit te halen, maar het lukte niet, m'n stuurwiel wrong naar links. !loe dat kwam, weet ik nog niet. We kwamen al dichter naar de tram toe ik wilde remmen, maar de remmen werkten niet. We reden in de richting van de tram voort, tot deze opeens met haar treeplank het linker voorwiel van de auto te pakken kreeg en de automobiel schuin over den weg sleurde. We waren gebotst tegen de zijde van het voorbalkon van de tram. Wat er van Arie geworden was, wist ik niet. Ik hud al mijn ge dachten noorlig om de auto tot staan te brengen. Toen dat geschiedde, was Arie weg. Ik stapte af en vond hem achter de auto liggen. De tram was nog eenige meters doorgereden, eer zij tot staan was gebracht De con ducteur kwam van de tram af. Samen hebben we den jongen, die bewuste loos lag, opgenomen en in de tram gedragen. Ik was geheel van streek, dacht niet meer nan mijn auto, en heb hear eenvoudig aan haar lot overgelaten. Arie zag er verschrikkelijk uit Z'n heetten waren gebroken en aan z'n hoofd had hij twee zware wonden, waar het bloed uit stroomde. Ik kon liet niet aanzien en zei tegen den conducteur „Mag ik maar doorloo- pon Hoe hij de wonden gekregen heeft, weet ik niet. Vermoedelijk heeft de tram bij het langs de auto schuiven, hem gegrepen en van zijn zitplaats gesleurd, waarbij hij dun de verwon dingen moet opgedaan hebben, waar na hij achter de auto is neergegooid. We zijn naar Halfweg gereden, naar don dokter (Dr. Melehior). Daar hij niet thuis was, hebben we den jon gen mee naar Haarlem genomen. Er was getelefoneerd aan de politie, om aan de Kleine Houtburg met den brancard te komen. Maar die was er niet. Toen zijn we nuar het Gasthuis geloop ui! en hebben daar den bran card gehaald. Daarin hebben we Arie naar het Gasthuis gebracht Ik heb hem in de operatiezaal ge- ragen maar toen men mij zei, dut ik Arie z'n hand moest vasthouden, werd het mij te erg en heb gevraagd, of een zuster dat wou doen. E enige oogenblikken daarna is hij overleden. De doodsoorzaak was sche delbreuk." DE CHAUFFEUR HEEFT GEEN SCHULD. Deze lezing vun het gebeurde blijkt wel de juiste te zijn. Zij komt overeen met de feiten, door de ooggetuigen medegedeeld. De chauffeur gaat in deze dan ook vrij uit. llij schijnt gedaan to hebben, wat hij kon. Misschien knn een deskundig onderzoek de politie heeft natuur lijk de zaak in handen ophelderen, hoe liet kwam, dat nocli stuur, noch remmen voldoende werkten. Van Vliet is er afgekomen met een paar schrammen aan het been en oen gescheurde broekspijp. Hoe hij die kwetsuren opdeed, wist hij niet to ■ertellen. Hij zelf verklaarde, (lat, wanneer hij niet gedaan had wat hij deed, de auto vost en stellig voor do tram was terecht gekomen, en dat dan het ongeluk nog grooter was ge weest. Iemand, die de auto zag passeeren^ even vóór het onheil plaats greep, vertelde, dat het hem opviel, hoe kranig de wagen werd gestuurd, toen hij voor een voertuig moest uitwij ken. Ook de acht uren, die ik op mijn tocht naast hem heb gezeten, kreeg ik den indruk, dat hij volkomen zijn auto meester was. Geen enkel oogen blik verloor hij de voorzichtigheid uit het oog, raasde niet andere voertui gen onmatig hard voorbij en pro beerde zelfs geen enkele maal, de electrisehe tram bij te houden, maar liet deze kalm voorbij rijden. Van Vliet was een jaar als chauf feur in rlienst bij de firma Van Eind hoven uit Den Haag, die voor de auto's der firma J. J. Veraart zorgt. Reeds gedurende aclit maanden, dog- in-dag-uit, reed hij het traject Am sterdam—Haarlem—Amsterdam zon der ook maar een enkel ongeval te krijgen. Een der heeren Veraart kreeg op het kantoor te Amsterdam bericht vun het ongeluk, dat hij toen nog inaar een ongeval dacht. In de electri sehe tram zittend, hoorde hij den conducteur het verschrikkelijk onge luk uitvoerig aan een reiziger vertel len.... Ook zijn eerste gedachte, evenals die van den chauffeur was, den gewonde te helpen. Daarom liet ook hij de auto, maar onbeheerd staan, deze met 'a- diug en al aan de hoede van het pu bliek toevertrouwend, en ging uaur het Haarlenische Ziekenhuis. ARIE LBMPERT. In mijn auto-verhaal heb 'k Arie ge- teekend als den nooit-ontmoedigden helper van den chauffeur. Meer heb 'k niet van hem gezegd. Och, je ziet tn zoo'n jongen ook niet meer dan 'n klein kracht je in een groote onderne ming. Thans is 't anders, nu heeft Arie z'n eigen verhaal gekregen „We hebben een beste jongen in hein verlo ren", zei een der heeren Veraart mij. ,,lk hield van hein, want hij was de eerste knecht, die bij ons in dienst kwam. toen we de Auto-packet lieten loopen. Zelfs als ik op een tocht-m6t- allerloi-Ongemakjes mismoedig werd. wist hij me weer wat op Le vroolijken mot z'n kwinkslagen en z'n ,,'t Zal wel terecht komen, meneer En 'k wist, dat de heer Veraart meende, wat hij zeide. „En de chauffeur was z'n beste vriend", had de heer Veraart ge zegd. Dat was eveneens waar. .,Die wagen kon me niets schelen", zei Van Vliet, op de auto doelende, „al was die zoo fijn geweest als tandpoeier, als die goeie Arie maar in leven geb'e- ven was." Inderdaad, Arie raet z'n oolijk zwart besmeerd "ezicht door de machine olie, was 'n prettige jongen. Voor z'n Vriend den chauffeur had hij veel over, al zaten ze elkaar den heelen dag met grappen en plagerijen in t vaarwater. Maar goed voor z'n werk was hij welmet nauwgezetheid, zat hij aan m'n voeten allerlei geheimzinnige kraantjes cu hefboompjes te bewer kon, om maar steeds ,,ja" te kunnen antwoorden, als de chauffeur infor meerde „Gaat-ie nog goed, Arie Bij de klanten, waar hij pakjes moest bezorgen, onderweg, stond hij in een goed blaadje, en de jongens in do dorpen hielpen hem wat graag aan water voor de auto, wanneer nij met z'n waterzak een erf opbeugelde. la 't uitpompen en doorblazen van Vette bougies was hij onvermoeibaar en nog herinner 'k me hoe hij minu ten-lang in den smerigen oliebuk stond te graaien naar een moertje, dien Za terdagavond, op den naren, donkeren weg bij den Doyl, om z'n grootercu vriend behulpzaam te zijn. Zoo was hij steeds ijverig in de weer, vriende lijk en behulpzaam, altijd was hii op z'n post. Mochten de chauffeurs img al eens ongosteld worden door dat rij den op een open wagen, in weer en wind, hij mankeerde in al dien tijd slechts éen dug. Steeds was hij tevre den en vroolijk; maar Woensdagmor gen, toen. hij z'n iaatsts reis begon, moet hij wat gedrukt geweest zijn. Of hij het ongeluk over zich heen voelde hangen... Woensdagavond om zeven uur on geveer vonden zijn betrekkingen uit Den Haag den jongen Arie onder het witte lakou der dooden in het Gast- huisbed. Zaterdag gaan zij hem in Den Haag begraven. - JAC. C. M. Jr. HAARLEMSCHE HYPOTHEEKBANK. We ontvangen het verslag over 1908 van de naamlooze vennootschap „De Haarlcmsche Hypotheekbank" en ont- leeueu er 't volgende aan In het verslag over het vorige boek jaar kon wo-den gewaagd vun een meer opgewekt leven in het hypotheek, bankbedrijf en op grmid daarvan werd mot vertrouwen 't jaar 1909 tegemoet gezien. De resultaten over dit than® afgesloten jaar hebben de verwachtin gen inderduad niet beschaamd, maar die overtroffen. Het bedrag aan pand. brieven, dat dit juar Ion geplaatst worden, naderde de fc-OOO.OOO, uu zulks tegen g icstlge Lorreen. Vraag naar hypotheken bltV het geheela jaar door bestaan en "oor de beschik bare gelden was gerrftrelrl plaatsing. Door de ruimte van f-r.ld was de te be dingen hypotheekrente <"it Jaar iets la ger dan het vorige jaar, zoomede da provisie. De uitkomstan over 1909 zijn zeer gunstig. De vooru'tgang in het bedrag der hypotheken en dor pand brieven bedraagt het dubbele van dien over 1908. Toch wordt in overwe ging gegeven niet over de geheela winst te beschikken. Ta neer Ls dit g*. wenscht, nu het volgende jaar groote uitgaven zal vragen, door vergrooting van het kantoorgebouw. Het zich uit breidend bedrijf der 3snk maakt drin gend betere voorziening noodlg tegen brandgevaar van de grossen, regi"v ters en verdere archiefstukken, thans voor een deel op de bovenverdieping geborgen. Door den aankoop van een naast gelegen perceel en den verbouw daar- van is er gelegenheid een zeer ruirna brandvrije kluis, ook voor archiefber- ging te bouwen en bij het bestaande kantoorgebouw te trekken. Voor hot daarboven te stichten vrij bovenhui» hoeft zich -eeds een gegadigde voor- gedaan. Door de belangrijke vermeer* dering van het uitstaand bedrag aan pandbrieven, nadert dit de grens door de statuten gestold, krachtens welke het uLstaand bedrag der pand brieven niet mag overschrijden het tienvoud van het geplaatste kapitaaL Ais gevolg daarvan ls het gewenacht in den loop van dit jaar over te gaan tot de uitgifte van de vierde serie aan- doelen, waarna het maatschappelijk kapitaal van 2.000.000 geheel ge plaatst zal rijn. De Bank tolde 31 De cember j L £96 aandeelhouders, met ta zamen 1500 aanieelen. Voor zoover be kend werden de aandeelen der Bank dit jaar verhandeld tegen koersen van 175 tot 185 Tegen het einde van 1903 stonden 1915 ieeningen uit, waarop te vorderen was f 12,565,770,67. Aan aan vragen, die in verdere behandeling zijn genomen werd toegewezen eeu oe- drag van ƒ3,304,200. In 1009 werden in totaal 337 ieeningen gesloten, ten bedruge van ƒ2,618,460. Voegt men daarbij het bedrag der 3830 ieeningen gesloten tot ultimo December 190S a<| 28,005,630, dan blijkt, dat gesloten zijn sedert het begin der werkzaamhe den bij de Bank 4167 IeeningeD tot een bedrag van 30,624,090. Ultimo 1909 stonden uit 2061 leeningen ten bedra ge van ƒ13,778,628,14, hetgeen over 1909 een vermeerdering geeft van 1,212,857,47, tegen een vermeerdering in 1908 met 638,666,29. He"emiddeld reulepe. ttntage waartegen dit jaar werd afgesloten, bedroeg 4.27 tegen 4.48 in 1903. Waar het totaal ver schuldigd bedrag od 13,778,628,14 ge. dekt wordt door een geschatte waar de van f 25,439,380. bedraagt het saldo der uitstaande leeningen 54,16 der geschatte waarde van het hypothecair verbonden onderpand. Het gemiddeld percentage, waartegen de gelden hy pothecair zijn uitgezet, was derhalve op 31 December 1909, 4,338 tegen 4,359 op ultimo 1908. Op 31 Decem ber 1909 waren in omloop 4 pand brieven tot een bedrag van ƒ11,517,350 en 3 i/2 pandbrieven tot eeu totaal van ƒ2,163,100. Up 31 December lbvri stonden uit 4 pandbrieven ad 10,199,700 en 3 1/2 pandbrieven ad ƒ2,254,050, gevende u\er 1909 een ver- iue-raemig met ƒ542,150 in 1906. Ingeboekt werden 020,950 4 pandbrieven en 91,850 3 1/2 pand brieven, waarvan do 4 Y, pandbrieven, welke voor de circulatie minder ge- schikt waren gevonden, met de sluü- keu vun 3 1/2 werden geamorti seerd en vernietigd. Vernietigd wer den 11,000 4 pandbrieven en 89,600 3 1/2 pandbrieven, liet gemid delde rentepercentage van de op 31 De cember 1909 uitstaande pandbrieven ie 3.921 tegen 3,909 op 31 Decem ber 1908. De gemiddelde koers, waar voor in 1909 de 4 pandbrieven konden worden geplaatst svas 100,19 tegen 97,82 in 1908. Pandbrieven, ree vude 31/2% werden niet uitgege ven. Le tot een bedrag van 13,680,450 FEUILLETON Kaar kot Du i t s c h. Door PAUL HENKES. 15) De. directeur van het Maunts- hospilaal beweert beslist, dat er een testament voorhanden geweest is, ging de rechter peinzend voort. 11ij moet het uit don mond van nota ris Braun zelf vernomen hebben. - Dan moet er toch een afschrift of iets dergelijks in diens nagelaten papieren zijn. Misschien heeft mijn oom ook een tweede testament bij het gerecht gedeponeerd, zei Hugo nu haastig. De snel opkomende en even snol weer verdwijnende, bijna loerende blik, .lien de ander hem toewierp, ont ging Albertl niet. Maar hij vond deze hoopvolle vra gen heel begrijpelijk de jonge baron had hem immers duidelijk te verstaan gegeven, dat hij wegens de te ver wachten erfenis maar heel weinig om den dood van zijn weinig beminden oom gaf. Bij het gerecht is geen testament gedeponeerd, antwoordde de rech ter van Instructie, na eenicre seconden gezwegen te hebben. Do papieren van advocaat Braun zijn eveneens niet meer onder ons bereik. De oude heer was vrijgezel, zijn ongehuwde zuster deed (le huishouding voor hem en deze heeft nu heel onverantwoor delijk in haar onwetendheid de nage laten acten van haar broeder voor het grootste deel verkocht. Al meer las tige processen zijn daarvan het ge volg geweest. Een vluchtig glimlachje speelde een oogenblik om de lippen van den ba ron. -- Maar om nu tot d» eigenlijke reden van mijn verzoek, om n te spre ken, te komen, begon Alberti, die in tusschen voor zich nit in de ruim te had zitten starenik zou zoo graag weten, of u misschien iets van den inhoud van het testament be kend is Vermoedens kan ik licht uitspre ken. -- zei de baron. Het is heel wel mogelijk, dat mijn oom mij in zijn testament geheel voorbijgegaan js, mijn nicht Dora echter tot univer seel erfgenaam heeft gemaakt en be langrijke sommen voor liefdadige doeleinden heeft vermaakt, maar zoo als de zaak er nu eenmaal toe ligt, kan niemand het mij kwalijk nemen, als ik als universeel erfgenaam op treed en de bloedverwanten mijner nicht, die toch pas in den derden graaa familie van mij was, er naar laat fluiten. Dat zijn particuliere aangelegen heden, waarover inij geen oordeel past, zei Aibertl beleefd maar be slist. Op' welken voet stond u met uw nicht Och eigenlijk heelemaal niet op een voet. Zij was een oude jongejuf frouw, wantrouwend en gierig. Aan haar heb ik het'hoofdzakelijk te dan ken, dat ik met mijn oom gebrouil leerd ben geraakt. Oom en nicht konden het toch goed mot elkaar vinden De baron trok de wenkbrauwen sa men. Dat. zal ik niet stellig beweren, zei hij toen op uitgerekten toon. Mijn oom was wel een beetje bang voor zijn trouwe verpleegster. - TTsd u heelemaal geen omgang met u w oom Onze wegen liepen ver uit elkan der nadat hij mij zijn lieys verboden had, bestond hij eenvoudig niet meer voor mij. U zul natuurlijk uw aanspraken op de erfenis dadelijk laten gelden Dat kan geen mensch mij kwa lijk nemen, ik zeg het volkomen open hartig, dat de erfenis mij heel goed van pas komt. Ik zit er van huis uit niet heel goed bij, het leven in onze kringen cischt veel uitgaven, In het vervolg zal het mij natuurlijk gemak kelijk vallen, die te bestrijden. Reeds vanmorgen heeft zich een zekere mijnheer v. Gerstenberg bij mij aangemeld, zei Alberti als ter loops. Hij kwam ook wegens liet testament. Hij beweerde do naaste erfgenaam van zijn zuster Dora te zijn en vun haar de stelligste verze kering gekregen te hebben, dat zij in het testament van haar oom als uni verseel erfgenaam was aangemerkt. Ecu spotachtig lachje speelde om Hugo's lippen. Dus zal ik mij vermoedelijk met dezen heer over onze aanspraken heb ben te onderhouden nu, dat kun mij koud laten. Hij stond van zijn stoel op. Kan ik u ook nog met iets an ders van dienst ziin vroeg hij minzaam. Alberti stond ook op. Neen, baron, ik zou u graag hee lemaal den pijnlijken gang naar het gerechtsgebouw bespaard hebben. Ik hoopte u misschien in de villa van wijlen uw oom te kunnen begroe ten Hugo v. Engler maakte een gebaar van tegenzin. 0 neen, riep hij haastig uit, niets staat mij zoo zeer tegen als het gezicht van bloed en lijken. Dus zullen wij clkuar bij de be grafenis, waarbij ik ook tegenwoor dig zal zijn, weer ontmoeten, ant woordde Alberti. De jonge baron nam afscheid. Peinzend keek Alberti hem na. Jong, lichtzinnig bloed, mom pelde hij voor zich heen, maar eerlijk en openhartig. Hij kun de vreugde over de hem zoo onverwacht ten deel gevallen erfenis nauwelijks verbergen I VII. In het woord van den dichter, dat het hoogste geluk en de diepste smart geen woorden hebben, ligt veel waar heid. Vooral een geheel onvoorberei de schrik heeft evenals de blik van een slang iets verlammends. Hedwig Beck was anders eon flink, energiek en helder deukend meisje. In haar eerste jeugd door hartelijke ouders in zekere weelde opgevoed, be nijd door haar minder gelukkige mede-leerlingen, had zij zich zonder morren geschikt in den plotselijigen ommekeer, toen het fortuin haar va der den rug toekeerde. Zij was nu bemoedigend en troostend opgetre den, toen haar vroeger zoo welgestel de vader wanhopig gebukt ging on der zijn tegenspoed. Hedwig verloofd. Een speelge noot uit haar jeugd, die eenige jarvn ouder was dan zij, had nog in de betere dagen haar hand gevraagd, en zij, die den jongen man altijd graag had mogen lijden, had met vreugde „ja" gezegd. De vroegere fabriek van Beek stond uaast die van den fabrikant Andreas Wichern, en de gelijk met aardsche goeen gezegende families hadden vrieiwYchcppelijken omgang met el kaar onderhouden, die tot een licfdc»- bctrokkiLg tusschen Hedwig en doü jongtn Rudolf geleid had. Toen Karl Beek failliet was gegaan had de oude Wichern, die sis een trotsch, bevooroordeeld man hekend stond, zich wel is waar in hoi oog vallend snel van Beek teruggetrok ken, maar toch aan de groote nei ging van zijn zoon, die advocaat was, voor do nu verarmde dochter van' zijn buurman geen ernstigen tegen stand geboden. Stilzwijgend had hij die verhou ding ook verder geduld, maar zichzelf zooveel mogelijk op een afstand ge houden. Uedwlg had, met hoeveel vreugde zij zich ook met den beminden man verloofd had, hem toch dadelijk, na dat het ongeluk haar familie hii overvallen, een voorwaarde gesteli, die eeu duidelijker) kijk gaf op haar karakter. Zij wist wel, had zij lot Rudolf gezegd, dat zij maar weinig mee kon brengen in het huwel.J1*, evenzeer was zij er van overtuig!, dat Rudolf haar alleen om haar z«n» wille liefhad. Maar ter wille van hun aanstaan iMuk moest zij er op staan, eerst dan de echtgenoot© van RuzMf te worden, als zij in staat was he.pi een voldoenden uitzet mede te brongen. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1910 | | pagina 5