Ik zie don internationalen handel
in tmnbouw-producten bevrijd vun
kunstmatige belemmeringen en om-
alacluige formaliteiten, maar ge
steund door snel en billijk vervoer,
door intensief telefoonverkeer, ook
ten platten lande.
Ik zie het tuinbouwonderwijs voor
de bloembollenstreek verdeeld over
een aantal winterscholen en talrijke
plaatselijke cursussen, ik zie er we
tenschappelijk bestuurde proefvel
don voor cultuur en bestrijding van
plantenziekten.
Ik z.e eene concentratie van de
Regeer:ngsbemoeiingen ten aanzien
van de tuinbouwbelangen onder af
zonderlijke leiding, als noodzakelijk
gevolg van de snelle ontwikkeling
der bloembollenteelt en der overige
takken van tuinbouw.
Ik zie op eigen terrein het eigen
gebouw verrijzen, dat onze vercéni-
gintr reeds zoo lang dringend be
hoeft, en dat gebouw eenmaal het
algemeene „Huis voor den Tuin
bouw voor geheel het land I"
„Droombeelden van een utopist",
■onmpelt gij.
Misschien ten deele f Maar al moge
niet alles gelijktijdig voor verwe
zenlijking vatbaar zijn, ons eigen
gebouw moge de kroon zetten op
het omvangrijke werk der Tentoon
stelling. Indien hare flnancieele uit
komsten gunstig zijn, zal, naar wij
hopen, hot Gebouw uit het rijk der
droomen verplaatst worden naar liet
gebied van het practische leven I
Moge onze tentoonstelling met ve
ler medewerking leiden tot dat schoo-
pe en blijvende resultaat
Ik hob gezegd.
BURGEMEESTER BOREEL
SPREEKT.
De Burcremeester van Haarlem, Jhr.
Mr. J. VV. G. Boreel van Ilogelanden
nam daarna het woord, om de volgen
de redevoering uit te spreken
Koninklijke Hoogheid,
Mijne lleeren
Het is mij een bijzonder voorrecht,
door het bestuur der Algemeene Ver-
ct-niging voor Bloembollencultuur te
zijn uitgenoodigd op dit oogenblik een
woord te spreken, en uiting te geven
aan de gevoelens van blijdschap er
voldoening, die mij, als Burgemees
ter vun Har.riem, vervullen, nu in on-
se stad eene tentoonstelling aanvangt,
die. Ik houd er mij van overtuigd, een
Europeescbe vermaardheid zal ver
krijgen Aan deze opening wordt een
bijzondere luister bijgezet door Uwe
tegenwoordigheid. Koninklijke Hoog
heid, die ook nu weder toont hop U
als waar vaderlanden oen warm hart
toedraagt aan onze national© belan
gen, want van een nationaal belang
mogen v spreken, al is dan ook Hol
land's duinzoom de bevoorrechte
at reek, die door den aard. harer
grondsgesteldheid voor het grootste
fiedeelte het monopobe bezit der
iloembollencultuur. Waar eon lid
lijdt, daar lijden alle leden en omge
keerd, waar een lid bloeit, daar bloei
en alle leden, en deelt ons gansche
vaderland in de voorrechten, die door
dezen tak van nijverheid worden ver
kregen.
Wij hebben met groot genoegen ken
nis genomen van het gedenkboek van
liet 50-jarig bestaan der Vereeniging
ep bewonderd hoe het een juist beeld
geeft van hare geschiedenis, van haar
hef en Leod, wij hebben daarin gezien
hoe reeds in vroeger eeuwen Neder
land om zijn bloembollen was ver
maard en ge>roemd, en waar halaas in
ons nationale streven, vaak, wanneer
men tot zekere hoogte gekomen is, een
rustige zelfgenoegzaamheid intreedt,
die tot achteruitgang leidt, daar mo-
Jen wij met dankbaarheid getuigen,
at dit met de bloembollencultuur nlet
het geval is geweest, en dat hier het
Excelsior, altijd hooger, de leuze is
gebleven.
Wij Nederlanders houden er niet
van meuschen bovenmate prijzen,
eu ik geloof, dat wij gelijk heLbeu,
maar er ligt ook een gevaar in het
niet erkennen van werkelijke ver-
dionsten en daarom is het mij eene
behoefte om in dit uur hulde te bren
gen aan een geslacht, dat door zijn
nobel streven recht heeft gekregen op
de dankbaarheid van ons gansche va
derland cn van Haarlem in het bij
zonder.
Reeds op het eerst© blad van het.
straks genoemde gedenkboek zien wij
do beeltenis van den heer E H. Kre-
Inge; hij was 't, die met 4 andere vak-
genooten het eerst het denkbeeld op
perde eener tentoonstelling van afge
sneden bloemen wij zijn hem dunk-
baar voor hetgeen hij deed, maar bo
venal voor de grootsche gedachte van
samenwerking, die hij hc j/t neerge
legd in het hart van zijn zoon, onzen
onvergetelijken J. H. Krelage, wiens
beeld ons nog zoo duidelijk voor oogen
staat, en die gedurende 40 jaren als
voorzitter zijne groote gaven besleed-
do ten dienste dezer vereeniging. Een
overzicht te geven van hetgeen hij
deed zoude mij te ver voeren de ge
schiedenis getuigt er van, en een
dankbaar vaderland weet zijne nage
dachtenis te eeren.
De heer J. H. Krelage is niet meer,
maar sedert 1906 staat aan het hoofd
der vereeniging zijn zoon, die de tra
ditie der familie hoog zal houden, die
zich met evenveel ijver en toewijding
aan de vereeniging geeft om haar
naam ook in hc-t buitenland met eero
te doen noemen en haar tot een der
machtigste organisaties op tuinbouw
gebied te maken. Hef bewijs zijner
werkkracht zal U in de straks te be
zichtigen tentoonstelling gegeven wor
den, die als 't ware de kroon op zijn
streven zetvele, zeer vele zorgen zijn
aan <i© voorbereiding duarvan be»
stecd hij dacht aan alles en wist ile
tentoonstelling overal, niet het minst
in het buitenland, populair te ma
ken.
Een groot voorrecht is het mij dit
alles te kunnen zeggen in tegenwoor
digheid der achtenswaardige moeder
van den Voorzitter, die er zich met
trots in kar rhcugen, dat het werk
door hare: ;.:Btgenoot met zooveel
liefde op,-. door haar zoon met zoo
veel sue wordt opgebouwd. Moge
het der ^reeniging gegeven zijn U,
geachte Heer Krelage, nog lang als
haar Voorzitter te houden, en moge
onder uw presidium de grootsche ge-
dnchto vastgesteld in het l>esluit van 1
December 1901 tot oprichting van een
Krelage stichting ten uitvoer worden
gebracht.
MINISTER TALMA HOUDT DE
OPENINGSREDE.
Hierna was het woord aan den Mi
nister van Landbouw, den heer A. S.
Talrna, Eere-voorzitter der tentoon
stelling, die de openingsrede uit
sprak
Koninklijke Hoogheid,
Mijne Hoeren, Voorzitter en leden,
Dames en Heeren
Gaarne heb ik gehoor gegeven aan
de uitnoodiging van het Comité om te
genwoordig te zijn bij de opening de
zer tentoonstelling. Vooreerst omdat
het aan de Regeering aangenaam is
een hlijk van wanrdeering te geven
aan de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur, bij de viering
van haar vijftigjarig bestaan. Een
halve eeuw van rusieloozen arbeid en
krachtig streven in het belang der Ne-
derlanUsche bloembollencultuur, ligt
achter haar. De Voorzitter, die met
zooveel energie zijn naam hoog
houdt, den naam Krelage, tot over de
grenzen verbonden aan den roem on
zer bloen oliën, heeft in het gedenk
schrift, ieder in de gelegenheid ge
stekt oen Inzicht te verkrijgen in de
veelzijdige beteekenis, die deze veree
niging voor de ontwikkeling van het
bedrijf heeft gehad. Zij is er in ge
slaagd in den strijd om het bestaan,
dio ook dit bedrijf had te voeren bij
de groote uitbreiding, die het in dezo
vijftig jaren verkreeg de leiders naar
voren 'o brengen, die scherp den weg
zagen ufgeteekend, waarop voor dit
bedrijf een dogelijken grondslag en ge
zonde uitbreiding kon worden verkre
gen.
Terecht heeft zij als middel van
feestviering gekozen een tentoonstel
ling breeder van opzet, dan eenige
van vroeger, inzettende een nieuw
tijdperk van vruchtbaren arbeid.
Moge het welslagen der Tentoon
stelling dit gouden feest groote schit
tering geven, en een prikkel aan de
leiders en de leden der vereeniging om
voort te gaan op den ingeslagen weg,
geleid door drie beginselen, die van
zoo groeten invloed zijn geweest op
den groei van dit bloeiend bedrijf.
Vooreerstwerk zoolang het dag is.
Niet het slapend rijk worden, maar
zegen op noesten arbeid zij het be
geerde.
Dan Kennis is macht. Rusteloos
moet worden voor'gearbeid op den
grondslag van de ervaring bij het
licht van de wetenschap, d&n alleen
blijkt ineiL op de hoogte van zijn taak.
Eindelijk Eerlijk dnnrt het langst.
Niet het oogenblikkelijk voordeel, ge-
makkeliik door misleiding verkregen,
maar de eerl.jke naam voor goede
waar verzekert een gezond bedrijf.
Een nieuw tijdperk van vruchtbaren
arbeid wil de jubilccrende vereeniging
openen door de Tentoonstelling, die
op dit noeenblik zal worden geopend.
Dezo Tentoonstelling heeft wel te
recht de eer Uwer hooge bescherming.
Koninklijke Hoogheid, en Uwe belang
stelling, dames en heeren. die gij
toont door Uwe aanwezigheid hier.
Zij wil aan landgenoot en vreemde
ling toonen tot welke ontwikkeling
onze bloementeelt is gekomen. Zeker,
er is hier onderlinge wedijver, wed
strijd om de palm. En die wedijver en
dio strijd zijn kostbare middelen oin
tot vooruitgang te prikkelen, allen,
die in het bedrijf zijn betrokken. Wat
onze tuinbouw geworden is in liet al
gemeen en niet het minst onze bloe
menteelt, is de vrucht van veler ar
beid en zorg. Naast krachtig grootbe
drijf is het midden- en het kleinbedrijf
in de tuinbouw wereld in hooge mate
vertegenwoordigd, eu niet het minst
voor de beide iaatsten is de invloed
van een tentoonstelling niet licht te
overschatten.
Zij geeft de kans om t© toonen, wat
men kan, wat men heeft weten te
ontlokken, aan de natuur, en in de
eervolle onderscheiding de vrucht te
plukken van geduldig zoeken en angst
vallig zorgen.
Maar de wedijverende prijs daarin
verkregen is niet het einddoel. Zij, die
deze tentoonstelling ineenzetten, zijn
zich bewust van de beteekenis, die
een goede tentoonstelling heeft voor
"t bedrijf als geheel. De veel-jarige er
varing heeft de beteekenis getoond,
die voor onze kweekers en tegenover
liet buitenland eene samenvatting van
de resultaten van hei bedrijf heeft,
wanneer die samenvatting wordt tot
stand gebracht door een kundige
hand. Straks en in de volgende we
ken, zullen wij zien hoe een hand,
door ceu gevoel van schoonheid ge
leid, het verscheidene weet samen te
schikken tot een geheel, waarin de
verschillcndo kleuren tot een harmo
nie inecngloeien. Dat is het beeld van
hetgeen liet comité verstaat dat deze
Tentoonstelling voor onze bloemen
teelt doen moet. De onderscheidcue
krachten samenbrengen tot een po
gen, dat den kweeker den weg wijst,
in welke lichting hij zijn bedrijf moot
•ontwikkelen en den vreemdeling toont
wat do Ncderlandsche tuinbouw hem
vermag aan te bieden.
Dat was wat op mij het diepst in
druk maukte. toen ik verleden jaar te
Berlijn het werk van onzen Tuin
bouw raad bewonderde het schitte
rend welslagen van de poging om den
Nederlandschen tuinbouw als geheel
uit te laten komen in zijn eigenaar
digheid en zijn kracht.
Wanneer straks de kundige mannen
uit het buitenland, die gij na dit bloe
menleer. ui onze schooi: e stad hebt
genoodigd, zullen komen zien, wat
hier is bijeengebracht, dan wilt gij,
dat zij henen zullen gaan met het be
sef, dat onze tuinbouw is ee#i levens
krachtig bedrijf, dat met al de hulp
middelen van onzen tijd zich wil hand
haven cp de wereldmarkt.
En wanneer zij weer zijn heenge
gaan, wilt gij, dat onze kweekers hier
aan den arbeid gaan, met verruimd
Inzicht en met nieuwen moed voor de
toekomst.
Zal er nog niet meer zijn 7 Die
tienduizenden, die hier zullen komen,
met om te koopeu of om te verkoopen,
noch om met deskundigen blik het ge
boden© te waardeeren, maar om te ge
nieten van den wonderbaren rijkdom
van kleuren en vormen, opluikendo
uit de donkere aarde, zij zullen van
uw arbeid genieten en hun leven zal
een schoonen dag meer rijker zijn.
Ben winst t© waardeeren zij het
ook niet in geld. Er is heel wat ar
beid noodig geweest om dit alles tot
stand te brengen, maar het is de
moeite waard. Wanneer ik don U
Heeren Leden van het Comité der
Tentoonstelling toewensch, dat Uwe
onderneming slagen moge tot welzijn
van Uw bedrijf, dat zulk een gewich
tig deel vormt van onzen Nederland
schen landbouw, is het mij een voor
recht aan deze Tentoonstelling een
goed be-un te kunnen verzekeren. Im
mers Uwe Koninklijke Hoogheid, die
reeds zoo dikwerf Uwe hooge belang
stelling toondet voor de bronnen vun
welvaart van ons vaderland en Uw
bijzondere zorg wilt wijden aan land
en tuinbouw. Uwe Koninklijke Hoog
heid heeft mij de eer vergund U te
verzoeken deze Tentoonstelling te
openen, die onder Uwe hooge be
scherming toonbeeld zij van wat tot
stand kan komen door de saumbin-
ding van arbeid, kennis en kunst.
PRINS HENDRIK OPENT DE
TENTOONSTELLING.
TSians wus het plechtige oogenblik
der opening aangebroken.
Excellentie
Volgaarne zal ik aan Uw verzoek
voldoen, doch alvorens deze Tentoon
stelling te openen, wensch ik bet
Hoofdbestuur van de feestvierende
Vereeniging de verzekering te geven
van mijne ingenomenheid, met u al
len heden de opening der Tentoonstel
ling te kunnen bijwonen, te meer
daar i k nu de gelegenheid heb, open
lijk hulde te brengen voor het vele,
dat. dank zij don onvermoeiden arbeid
van het Bestuur, door de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur
reeds verricht is en waarop Neder
land met recht trotsch mag zijn. Wij
behoeven slechts dankbaar terug te
denken aan het schitterend succes,
door de Vereeniging verleden jaar to
Berlijn behaald.
Ik wensch het Bestuur vau gan-
scher harte geluk met het totstandko
men van de Tentoonstelling, niet twij
felende of ook dit werk zal weder een
jiarei te meer zijn aan de Kroon van
Uwen arbeid.
Met den oprechten wensch, dat de
Tentoonstelling zoowel aan het Bin
nen- als aan het Buitenland zal too
nen op weiken hoogen trap in ons va
derland de Bloembollencultuur nog
steeds staat, verklaar ik de Nationale
Bloemententoonstelling geopend."
Wederom zong „Zang en Vriend
schap", thans lor sluiting van de ope-
nnig&fcesiehj kbeid.
ilet aardige „Lentelied", van Dr.
J. P. Heye, compositie van Verhulst,
bracht dé aandacht weer op de bloe
men, die ginds in den Hout te
wachten stonden, tot straks het ter
rein der tentoonstelling opengesteld
zou worden.
De lucht is blauw en groen het dal
Meibloempjes bloeien overal,
En lelietjes van dalen
't Is alles geur en fleur en kleur
En glans en gloed en stralen.
W ees bl ijde nu, gij treurend hart,
Al heeft de lente lang gemard.
Ze is dubbel schoon verschenen.
Geef God den Heer nu dank en
eer,
Uw winter ook vlood henen.
Toen tot slot het „Wien Neêrlandsch
Bloed", dat den Prins naruischte, toén
hij do zaal verliet.
RIJTOER VAN DEN PRINS.
In de Bogijnestraat, waar de politie
don doortochtsweg voor de Prinselij
ke auto had afgezet, was, evenals bij
de aankomst straks een groot© idcd-
schenmenigte.
Tusschen de hem omringende rijen
van wachtenden reed de auto lang
zaam de Begijnestraat uit De Prins
begaf zich niet onmiddellijk naar het
Tentoonstellingsterrein, doch maakte
eerst een rit door den Haarlemmer
hout. Overal langs den weg, dien de
auto nam, was ei veel volk op de been.
Na een rit door de lommerrijke lanen
van den Hout, o. a. door de Span
jaardslaan. bezichtigde de Prins het
Costermonument, waarna naar de
Tentoonstelling werd gereden.
OP HET TENTOONSTELLINGS
TERREIN.
Hier waren inmiddels allen, die in
de „Vereeniging" aanwezig waren
geweest, naar de Tentoonstelling ge
komen. 'lecls in open rijtuigen, deels
in tramwagens, die welwil
lend door de E. N. E. T. waren be
schikbaar gesteld.
Dadelijk nadat de Prin3 door do
monumentale poort aan den Dreef
was binnengetreden, werd een wan
deling gemaakt over het terrein.
Daarbij werd de Prins en zijn ge
zelschap rondgeleid door de heerer»
Ernst II. Krelage on T. van Waveren,
onderscheidenlijk voorzitters van liet
Hoofdbestuur en van de Tentoonstel
lingscommissie, en den heer JoIl de
Breuk, algemeen secretaris-penning-
meester der Vereeniging.
De heer Krelage beantwoorddo
voortdurend de belangstellende via-
gen, die de Prins over de bloemen
rondom tot hem richtte, terwijl de
beeren Van Waveren en De Breuk
aan het verdere gezelschap inlichtin
gen gaven.
Ook de beide tuinarchitecten, de
heeren Leonard A Springer te Haar
lem, en II. J. Goemans ta Benneb roek
verstrekten inlichtingen.
Bij de verschillende inzendingen
waren de inzenders aanwezig. Nu en
dan richtte de Prins ook tot hen het
woord, om het een en ander te vra
gen, of zijn bewondering over het
tentoongestelde uit te spreken.
DE INZENDINGEN.
De inzendingen zijn te onderschel
den in die betreffende de permanent©
tentoonstellingen en die voor de vier
lijdelijk© exposities.
De Permanente voilegronds-tentoon
stelling telt 437 inzendingen. Daartoe
behooren de collectieve inzendingen
van de afdeelingen en die van de
bloembolienfirntd's.
Dan zijn ar nog 53 inzendingen bui
ten het programma.
De Eerste tijdelijke tentoonstelling,
dia nu bezichtigd werd, telt 350 in
zendingen. Deze, alsmede de drie vol
gende tentoonstellingen, zijn geheel
georganiseerd door de Tentoonstel-
lings-commissie, bestaande uit de
heeren T. van Waveren, voorzitter j
D. Baar Jse Dz., AalsmeerB. de
Bruin, Boskoop j IJ. Burger
venvtjk Jac. W. Bijvoet, Overvccri
A. Frijlink Sr., Sassenheim, J. M. C.
Hoog, Haarlem G. J. van Meeuwen,
Heemstede J. C. M. Mensing, Aals
meer J. v. d. Mei] Gz., Lisse J. H.
van Nes, Boskoop.
Voor de OrchideeënJhr. L. J.
Quarles van Ufford, Den Haag.
Voor schilderijen A. L. Koster, te
Heemstede.
Voor Huisvesting, enz. J. Ruijs, te
Heemstede.
H. A. Roelvink, HUlegom, secreta
ris.
Gelijk men weet, volgde men tol-nu
niet het systeem der vollegrondsten-
toonstelling. De vijf-jaarlijkscho ten
toonstellingen in de Soc. „Vereeni
ging" konden niet tot haar .recht ko
men. Men had daar wel al eenige
groepen en perken van bloemen, maar
een groot deel der inzendingen moest
toch, naast elkaar, op glazen of in
potten worden neergezet in lange rijen
als soldaten in liet gelid.
De indruk, die men op deze manier-
van de bloemen-exposities kreeg, was
niet zeer aesthetisch vooral de toch
wat stijf-naar-den-vorm-zijnde hya
cinten deden leelijk op die stellingen.
De achteruitgang der tentoonstellin
gen wees er mee op, dat dergelijke
exnoslties haar tijd gehad hadden. Nu
„Bloembollencultuur" zoo fortuinlijk
was, beslag le kunnen leggen op een
uitstekend gelegen terrein, midden m
Den Hout, aan de Electrische- en paar
dentrams door de stad en bij 't eind
punt van de stoomtram, door het hart
van do bollenstreek naar Leiden, een
terrein met de flinke oppervlakte van
40.000 vierk. M., kon men nieuwe ba
nen Inslaan. De Gemeente Haarlem
stond 't terrein af, gaf de electrische
verlichting en stond de muziektent ter
beschikking van de Tentoonstellings
commissie. Hot Rijk, de Provinciale
Staten \an Noord-Holland en Zuid-
Holland eu de Gemeente Haarlem ga
ven een waarborgsubsidie van onder
scheidenlijk ƒ2000, ƒ5000, 4000 en
ƒ5000 maximum 18 Gemeenten, bank-
vereenigingen en particulieren brach
ten een waarborgfonds van ƒ20.000
bij elkaar; de Leden van het Vorste
lijk Huis, verschillende autoriteiten
en particulieren schonken een 175 me-
dailies en bijdragen.
Met dien steun konden Hoofdbe
stuur «n Tentoonstellingscommissie
de grootsch opgezette plannen verwe
zenlijken.
Dat de tentoonstelling werkelijk op
groote schaal is ingericht, doet een
wandeling over het terrein zien. Den
weg volgend, dien de Prins heden
num. stippen we vluchtig hier-en-daar
't bezienswaardige aan. Later zullen
wij in de gelegenheid zijn, meer in dé
tails te treden.
Links van de monumentale poort,
die met haar witte vlakken en deu
ren een aangenamen aanblik opieverl,
zijü <le gebouwtjes, die dienen voor
degenen, die voor de publiciteit zorg
dragen, in één gebouw samenge
bracht vinden we het Persbureau eu
de kantoren voor post, telegraaf en
telefoon.
De Haarlemsche Pers stelde haar
bureau Dinsdagmorgen reeds in ge
bruik en weldra tikten de telegraaf
toestellen reeds in dienst van de Pers
en klonk 't intercommunale telefoon
schellotje ten bate der vertegenwoor
digers der bnitensteedsche bladen.
Vergeten we niet te melden, dat ach
ter ons gebouwtje en daarvan ge
scheiden door diepgroene hulsten,
waarin de fel-purpere bessen bevig
kleuren, een goed ingerichte fietsen-
bewaarplnats is. De ingang daartoe is
aan den Dreef.
Langs de publiclteltsgebouwtjes
voortwaudelend komen we in een ge
deelte van het terrein, dat ongeveer
de scheiding vormt tusschen het
flauw-heuvelige terrein en de vlakto,
welke laatste zich aan de linkerhand
opdoet. Wil men een fraaien over-
zichtsblik over de geheele tentoon
stelling, dan wandel© men de br&ede
allée naar het zuiden door en plaat
se zich bij den ontvangslsalon, ach
ter in den" Hertenkamp gekomen, met
den rug naar dit gebouwtje. Men over
ziet van hier uit het geheele exposi
tie-terrein.
Op den voorgrond heeft men een
inzending uit De Streek. Een aantal
vormboompjes uit Sassenheim rijzen
uit een perk op, waar hyacinten en
tulpen koinen. Deze perken bevatten
dc grondsoorten uit de verschillende
dorpen, die hier hebben ingezonden.
Een uitmuntende gelegenheid derhal
ve om de producten van verschillen
den bodem te vergelijken.
Rechts en links staan de mooie boo-
inengroepen van den Hertenkamp op
uit de lichtere groeningon daar om
laag. Zonnestralen tintelen straks als
't zomert in di© lijne kleurnuanceerin-
gen van gras en boomeloof. En daar
onder langs den grond vlokken van
kleur liggen teer tusschen de gras
sprietjes.
Ais oen even-aangemaakt verfje op
een palet blauwen ze zacht, gedempt
van tint door een roomig blank, dat
schijnt te dominecren over de grond-
kleur, bleek-gelen ze als vloeiend
lictit, wanneer de avond daalt, rooden
zo bleek, gelijk heel zacht gebloos in
wangendonsLiggen ze alig de na
tuurlijk-onregelmatige perkjes in de
schaduw van de hoornen, die nu nog
maar plleen zwarte slierten van tok
ken hebben, om de zonnevlekken op
den grond in stukken te snijden; maar
ze dragen knoppen, aire©, en die zijn
tot barstens toe gezwollen al. Straks
gaan ze openbreken ©n uitspreidende
keurig gevouwen© blaadjes tot een
voorjaarslichte boomkruin.
Maar verderop vraagt nog meer on
ze aandacht Ons kijken blijft niet
langer onder de boomen, waar anders
rasscha herten hun gracriijken gang
liepenverderop naar beneden
glijdt de blik naar de laagvlakte.
Ginds als hier zijn de inzendingen
aangepast aan de natuurlijke bo
demgesteldheid. Daar aan gene zijde
van het aardige waterpartijtje met
het rustieke bruggetje, waar de sloot-
oever» vornr.ftiglijk zijn verborgen
achter een schat van rhododendrons,
breidt de regelmatige tuinaanleg
zich uit. Aalsmeer heeft hier een z.g.
Franschen tuin gemaakt, welks lij
nen aan de tuinen van Versailles doen
denken. Over 't donkere groen van
dezen aanleg reikt 't oog tot het fraaie
Paviljoen van het Koloniaal Museum,
dat zoo statig daar een achtergrond
■vormt, geheel harmonisch met den
tuinaanleg hier op 't terrein. Do zacht
glooiende bordessen gaan elaliglijk
breed op naar het voorgevel-midden.
In 't centrum daarvan spuit de fon
tein dor Gemeente Haarlem. Dit zoo
plechtiglijk te schrijven, doet wat la
chen, bij 't denken aan 't dunne wa
terstraaltje, dat daar in de hoogte
spietst.
Inderdaad, 't doet wat armelijk zoo,
dat dunne vocht-straaltje, dat daar
uit 't niveau-vlak van 't breede en
sierlijke waterbekken opsputtert Mo
numentaal is deze fontein geenszins
en 't rotspartijtje in het oude, lee-
lijke bekkentje aan de Fonteinlaan
wint 't in aardige sierlijkheid van dit
paar-duims lekilngbuisje. Mocht dit
nog maar voor behulp zijn. dan trekt
schrijver dezes zijn woorden inhoe
wel hij dan niet ten onrechte meent te
mogen vragen, waarom deze tentoon-
stetlingsversiering bij de opening
niet gereed kon zijn.
Rechts zien we het dubbele hoofdge
bouw, door een gang verbonden, lirikg
een enkelvoudig hoofdgebouw
maar nu we oen overzicht over 't ge
heel hebben, gaan we onzen weg ver
volgen, verder van den ingang uit.
Rechts zien we wat steenblokken
neergeworpen. Dut is nu nog niet op
z'u moois' 'tit rotspartijtje maar als
straks do bergplantjes hun velc-r-
handcu vorm en kleuren gaan ver-
tooner. 't geheel wat anders wor
den. Maas .-txis ziet men het lieve,
rose van erica, vreemde kleur in de
Hout-pluntsoenen, door 't grasgroen
breken, hepatica en leverkruid expo-
seeren, alsmede haar levendige bloe
menkleuren. Crocussen uit Lisse zijn
hier een oogen-lust.
Aalsmeer kwam met een vernuftige
inze nding Chan teder", naar Ros-
tands nieuwste stuk. Al de dierfigu
ren, die men straks op hot Haar-
lemsch tooneel zal zien bij de opvoe
ring van dit vreemdsoortige tooneel-
stuk, vindt men hier in de vorm-
boomeu terug. Die vorinboomen zijn
een Aalsmeersche beroemdheid. Maar
om de dicrfigurou in do boomen te
krijgen uitgelijnd, heeft men er nog
langer tijd voor noouig, dan Rostand,
om zijn stuk voor 't voetlicht te bren
gen. Twintig jaren heeft men de hees
ters te verzorgen en te snoeien, alles
heel langzaam, en dar. pas heeft men
een hond en een kat en welke figuren
er meer in 't moderne spel-van-de-kip-
en-den-haan to pas komen.
In het eerste hoofdgebouw, dat wo
binnentreden, zieu we een wonder
fraaie collectie seringen. Zeer zwaar
zijn ze van tros en zeer vol gebloemd.
Al de zachte schakeeringen, die men
in teer-li'a en schitt-er-vit. bedenken
tan. gaf Aalsmeer in deze mooie col
lectie. Verder ziet men hier cyclamen
cn hyacinten op glazen, ook Prumus
eri Gloxinia. Van den heer G. C. van
Tubergen Jr. te Haarlem zijn zeei le
loven nieuwvormingen van Freesin.
Deze plant kwam oorspronkelijk uit
Zuid-Amerika en bad enkel witte bloe
men met cele vlokken. Uit do verza
meling, die de heer Van Tubergen
hier ten loon stelde, blijkt, wat zorg
vuldige hybridisatie vermag. Door in
voering van een andere Freesi a-snort
kreeg de inzender de menigte planten
met verschillend gekleurde bloemen.
Narcissen, amaryllis en helmbloe-
men komen hier verder voor. De goed
gekozen wit-en-groene zaal-overdek
king geeft een stemmingsvol, ge
dempt licht in de tentoonstellings
ruimte.
Een vak hyacinthen vertoont nieu
we soorten met buitengewoon zware
bloemen.
Deze zaal geeft aanleiding tol de
deskundige opmerking, dat, de quali-
teit vau hetgeen op deze tentoonstel
ling is ingezonden, verre overtreft die
van de Nederlandsche inzendingen op
de groote Berlijnsche tentoonstelling,
waar, naar men zich herinnert, de
Hollandsche tuinbouw zulk een groot
succes had.
Bulten ziet men op een hellend
aard vlak een gesty! eerde iris uitgezet
met groepen van hyacinthen. Wan
neer de bloemkleuren zichtbaar wor
den, zal de reuzen-iris een fraai tin-
ten-gamma te zien geven. De kyacin-
then-bloeiwijzen zijn namelijk zoo ge
kozen, dat de verschillende deeleu
van de iris-bloem zacht-van-kleur in
eikaar overgaan.
De Gentsche Société Anonyme Hor-
ticule de Mont St. Amand, voorheen
K. J. Kuljk, plantte fraaie laurieren
langs deu voorgevel van het dubbele
hoofdgebouw.
We deelden vroeger al 't een en
ander mee over deze gebouwen. Nu
ze gereed zijn, voldoen ze aan de ge
koesterde verwachtingen. De fagade
van dit gebouw is zeer sober versierd,
op de witte vlakken prijkt boven de
wapen-reeks van de gemeenten, waar
in de afdeelingen gevestigd zijn, in
volgorde naar den ouderdom vun de
afdeelingen. Het wapen van Haar
lem, geflankeerd door dis van Bos
koop en Aalsmeer, zijn er boven ge
schilderd, wijl dat de drie centra van
de inzendingen en bloem- en planten-
kweekerijen zijn.
Treedt men de zaal binnen, dan ge
raakt men onmiddellijk onder de be
koring van hetgeen de afdeeling Ovêr-
veen-Bloemendaal in het middenvak
te zien geeft. En die bekoring gaat
over in uitmiddelpuntige bewonde
ring, wanneer het oog dat smaakvolle
geheel in zijn deeleu ontleed en weer-
opbouwend nog schooner het geheel
ziet dan straks. Een grasveld met
hyacinthen Te eenvoudig lijkt dit
motief. Maar de bloemen zijn zoo
wonderlijk fraai, de kieur zoo aange
naam voor bei oog, en de rangschik
king in de figuur zoo sierlijk, dat
men met echt-genieten staat neer te
kijken.
Do palmen in dit gebouw zijn van
de firma Jac. C. Groeuewegen, te
Santpoort In den vóórhoek links
heeft de firma Wezelenburg uit Ha-
zerswoude een schat van bloemen bij
eengebracht
Ais we zeggen, dat er genisten, rho
dodendrons en azalea's zijn, dan noe
men we zeker tientallen van bloemen-
aoorten te weinig op. Maar niet de
veelheid der soorten, doch do kolos
saal ontwikkelde bloemen met haar
prachtige vreemdsoortige kleuren
streel en den aesthetischen zin.
De Pomologische Vereeniging uil
Boskoop en de firma C. W. van Nes
uit Boskoop stallen hier uit. De laat
ste met rhododendrons. „Pink Pearl"
geeft een nieuwe variëteit, die „Prin
ses Juliana" is gedoopt. Ook de
exemplaren „Wliite Pearl" zijn zeer
fraai
Door een gang, die met prunus-i
soorten uit Boskoop, is versierd, komt
men in de Tweede zaal van dit ge
bouw, dat we straks het dubbelt
hoofdgebouw noemden. Tot den eigen-
aardigen vorm van dit gebouw wa»
men gedwongen door de boomen, die
men uilsparen moest,
In deze zaal heeft men geen afga
sneden bloemen, als in de vorige zaaJ,
docli alleen voHegrondsplanten.
Het middenvak is ingenomen door
de firma Ant. Roozen en Zn. te Over-
veen, die hier in pannen (groote
bloempotten} verschillende hyacin-
then heeft. Op deze manier geplant,
geeft die bloem een aangename ver
scheidenheid. Men ziet hier ook rose
spiraea's van dc firma Van Waveren
cn Kruiiff te Sassenheim. Vroeger had
men enkel witte spiraea's, doch thans
is het ook gelukt rose variëteiten te
kweeken. Lelies, nu al in volle bloem,
geven aanleiding tot de opmerking,
dat hier een zeer gelukkige cultuur
moet zijn toegepast, daar deze bloe
men thans reeds bloeien.
De beer C. Eggink, te Voorscholen,
heeft langs do wanden tulpen, waar
onder ccnigc nieu.wormige, o. a. een
die genoemd is ..Roos van Dekama".
Verder ziin in den rand seringen.
Reusachtige Aüronskelken zijn hier
voorts te zien.
In dc beide zalen van het gebouw
hangen mooio bloemtuilen tusschen
de pilaren.
De ..Brilliant Star" is een nieuwe
tulp met groulo bloemen van zeer
schitterende kleur. Nabootsingen van
oude tuinvazen geeft de firma'Metz
Co, te Amsterdam.
Verder noemen we van Koster en
Zn,, Aalsmeer, de fraaie azalea's,
die mee uit Boskoop van Felix cn
Dijkhuis J, Keesen Dz., te Aalsmeer,
seringen.
Dc straks genoemde laan door
gaand. zien we de zooeven reeds ann-
gedniile inzendingen van crocussen
vau Limmeu en Wassenaar. We wij
zen hier tevens op de belangrijke
groepen Coniferen, Buxus, 'taxus,
Aucuba's op de tentoonstelling.
We komen nu weer bij den Kunst
zaal-ontvangstsalon, een gebouwtje,
levendig van lijn. Wij nemen uu een
kijkje van binnen. Mooie meubeltjes
in Empire-style zijn bier neergezet,
rond een mollig karpet en er rondom
dikke loo|*-rs. De salon is keurig in
stijl.
Langs de wanden hangen ongeveer
G9 schilderijen, pastels en aquarel
len. Hel was aan den kuuslsciiilder
A. L. Koster, van hier, die zelf een
bekend schilder van bollenvelden is,
wel toevertrouwd, om een mooie col
lectie bijeen te brengen. In alle dee-
len van het land heeft hij ze weten op
tc sporen, liet beste wat er op het
gcbic-1 van bloem e n -schilderijen iu
Nederland is, werd hier opgehangen.
In de lijst van de verzameling vinden
we de namen van de Haagsche Amt-
zeniussen, van J. S. H. Kever, uil
Laren, A. L. Koster. Haarlem, me
vrouw G. MesdagVan Calcar, M.
Monnikendam, Amsterdam M. v. d.
Maarel, Den Haag mej. C. Ritsema,
Haarlem Willem Roelofs Jr., Den
Haag A. van der Willigen, Laren
P. van Wyngaardt, Amsterdam, en
W. de Zwart, Leidschcndam.
Op deze expositie komen we nog
nader te» .g.
Hier cn daar over het terrein ver
spreid, Vindt men nog verschillende
gebouwtjes, waarin tal van voorwer
pen zijn geëxposeerd, die op den tuin
bouw betroküing hebben.
We noemen ze in een rijtje
Bicdorman en Co., Amsterdam,
ijzerwaren
Boeke en Huidekoper, Groningen,
landbouwwerktuigen
W. C. J. v. d. Broek (firma Voul-
laire), Haarlem, ijzerwaren
Delegatie der producenten v. Chili-
salpeter (firma Groenewegen en Co.,
Santpoort)
Technisch Bureau De Clercq, Bloe-
mendaul
Heenk en Wefers Betlink, Haar
lem, ijzerwaren
Kleene en Co., Amsterdam, Bloem
vazen, enz.
H. en J. Lamp, Haarlem, voorwer
pen tor heriunering aan de tentoon
stelling
NaauÜL Venn, liet Landbouwkan-
toor Noord-Holland, Alkmaar, Hulp-
meststoffen, enz.
Maatschappij Phytobie, Den Haag,
Middelen tol verdelging van dierlijke
en plantaardige parasieten
M. C. Schouten en Co., Leiden-
Blocmboilensorteermachine
Amsterdainsche Superphosphaatfa-
briek Amsterdam, Hulpmeststoffen
H. Voorneveld, Zeist, oud-Engelscfaa
tuinmeubelen
W. G. Vooren, Zaandam, zeefwerk-
tuigen
De Tuinbouw Onderlinge heeft een
kiosk eu het Centraal Bureau Vreem
delingenverkeer een tent op het ter
rein.
Ook op deze inzendingen komen
wij nader terug.
Dc volgende firma's hebben da
achter luiar namen genoemde voor
werpen, enz., belangeloos beschikbaar
gesteld
De Nederlandsche Maatschappij v.
Centrale verwarming en ventilatie,
te Amsterdam, draagt zorg voor ver
warming der gebouwen
de firma J. B. Hillen, Amsterdam,
meubileerde het Schilderijenpavil
joen
Firma A. G. v. Waveren en Kruijff,
Sassenheim, de tentoonstellingsge
bouwen aan de West- en Zuidzijde
van het terrein
Firma Fr. Perquin, te Haarlem,
brandstof
Firma lleenk eu Wefers Bettink, te
Haarlem, grassnijmachine
Firina U. Voorneveld, te Zeist, tuin
meubelen
Firma A. Korssen, Kaarden, tea
oud-F.ngels'ho tuinbanken
Fir- a A.ii.srltog en Zn., Slolerdïjk,
tuin. er.iC'.n
Firma .an Rijn en Co., Den Haag,
tuinbeelden
FirrL. 3, Haarlem, twea
tuinvaztn
Firma Metz en Co., te Amsterdam,
ttünvazen
Sooété An. Horticule de Mont St.
Amar.d (voorheen K. J. Kuijk), verzax
meling lnirierbooraen.
Uit de advertenties blijkt, dat da
toegangsprijzen voor de tentoonstel'
ling zrer 'sag gesteld zijn. Inderdaad
is eik in de gelegenheid, deze toni
toonstelling te bezichtigen. We veri
wijzen voor verdere inlichtingen ©mj
trenc de toegangsprijzen oaar d4
.advertentlerubrfek
