NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
27e Jaargang. No. 8254.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 24 MEI 1910 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTEN TIÉN:
per drie maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor HaarlemJ luJ0 r -> Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der BiJ' Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente),1-30 JffAdvertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door NederlandB 1.65 (gy iT Bti-,ji 50 Cts. voor 3 plaatsingen contant.
WillïsSzS^bbd,'voor"nirlem I 1 I 1 1 037H Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. j Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
OM ONS HEEN
No. 1148.
Grlerjes tegen de E.8.M.
Met opzet gebruik ik hierboven het
rerklcinwooid grietjes, omiat
grieven in mijn oor zóó heftig klinkt.
Bij voorbeeld heb ik een griet legen
de Russische regeering en haar veile
administratie, en ik heb een grief ge-
bad tegen de Engelschen, toen ze de
Zuid-Afrikaansche republieken heb
ben trachten te wurgen. Dat zijn van
die dingen, waar Je gemoed tegen in
opstand komt, maar waarnaast, an
dere bezwaren, die je in 't leven hebt,
toch maar grietjes mogen heeten. Het
ls het verschil tusschen de groote ver
toorning en de kleine ontstemming.
Maar aan den anderen kant mogen
we niet vergeten, dat ons leven uit
kleinigheden is samengesteld, waar
uit volgt, dat ons levensgeluk ietwat
bevorder! wordt, telkens wanneer
zoo'n klein grietje bij zijn broeders
kan worden begraven. En vandaar,
dat ik getracht heb in de volgende
regelen een overzicht te geven van de
klachten, die ik zoo van dezen en
genen hoorde en daarna aan de feiten
getoetst, of die ik zelf heb ondervon
den. De directie van de E. S. M. moet
er dan maar mee doen. wat ze wil.
In 't algemeen zijn bestuurders van
vervoermiddelen, ik weet het wel,
«iet bijzonder toegankelijk voor
klaclden. Wanneer zij die met eenige
pasklare volzinnen, waarover zc zich
geen minuut meer behoeven te beden
ken, hebben beantwoord, dan laat
weliswaar die schriftuur aan uiter
lijke beleefdheid niet te wensclicn
over, maar denken ze er in hun ziel,
met, Multatull, bij dat ze het publiek
verachten. Reizigers namelijk kla
gen dikwijls over de onmogelijkste
kleinigheden en zijn dikwijls ook in
anderen zin onhebbelijk. Daar zit ook
nog wel eens een artikel in. maar
voorloopig heb ik het alleen over de
griefjes tegen de E. S. M.
Wanneer ik begin niet do verach
ting, dan is dat geen opzettelijke,
maar een toevallige greep. Natuur
lijk bedoel ik do dagverlichting niet.
De ramen van de wagens zijn groot
genoeg, om het daglicht door te laten,
en juist dat heldere licht in de wa
gens is een van de redenen, waarom
de reiziger graag met de E. S. M.
naar Amsterdam of Zandvoort rijdt.
Misschien onbewust. Wie niet lezen
wil, gevoelt zich toch omgeven door
een stroom van opwekkend licht, veel
meer dan in halfdonkere spoorweg-
coupé's ooit het geval kan wezen.
Maar zoodra de zon het werk ge
staakt en de verlichting aan het ver
nuft van de menschen zelf overgela
ten heeft, schiet de E. S. M. daarfc
loelijk te kort. Het electrische liclit is
zóó absoluut niet constant, danst zóó
hinderlijk op en neer, dat in de in
to gevallen niet alleen lezen een
mogelijkheid is geworden, maai- zeifs
de menschen, die rustig voor zich u:t
willen kijken, telkens op het aller
onaangenaamst worden getroffen
door de flikkerende lampen.
Ik heb meermalen naar de oorzaak
gevraagd, maar een conducteur >s
dooi ervaring diplomaat geworden
en laat zich niet uit. Hot eenige wat
Ik er van hoorde was, dat het dan
sen veroorzaakt wordt door onvol
doende aansluiting van den beugel.
Een tweede grietje. Het volproppen
van de wagens. Onlangs heb ik een
reiziger hooren zeggen, dat hij zich
daarover beklaagd had en van v.en
conducteur ten antwoord gekregen
had - ,,ja, meneer, we laaien er zoo
veel op als we maar kunnen". Dat
laaien had den man geprikkeld,
niet omdat het zulk leelijk Neder-
landsch is, maar omdat het aan scha
pen doet denken. De wagen moet er
maar mee volgepropt. Ik zou aan e
directie willen vragen, wat zij daar
van denkt. Vooral op Zondag en net
ïneest op Zondagavond schijnt menige
conducteur te denken, dat de hoofd
zaak is, de passagiers op hun plaats
van bestemming af te leveren, het
komt er niet op aan hoe. In de wu-
gens staan de menschen voor wie
geen zitplaats meer is, in het loop
pad en houden zich aan de riemeu
vast, om de bewegingen van den wa
gen niet al te heftig mee te maken.
Op het balcon kunnen de reizigers
hunne armen niet roeren en mogen
nog blij wezen, wanneer niet een on
passelijk geworden juffrouw een on
evenredig deel van de (niet meer) be
schikbare ruimte voor zich komt op-
eischen.
Waarvoor dat „laaien" dient, heb
ik nooit begrepen. Het vervoermid
del zelf wordt er onsympathiek door,
de maatschappij heeft toch wagens
genoeg, om aan iedereen een behoor
lijke plaats te verschaffen. Ik denk
overigens, dat er op dit stuk ook wel
wettelijke voorschriften bestaan
Griefje No. 3. De maatschappij
geeft van Haarlem uit retours «aar
Aerdenhout. Blijkbaar ziet zij daar
dus haar voordeel in. De conducteur
geeft dan ook, met de beleefdheid die
verreweg den meesten eigen is, daar
voor papiertjes af. Derhalve ls de
reiziger zeker, dat hij naar Aerden
hout vervoerd wordt. Dat hij er van
terugkeert, is een andere zaak. Hier
over bekommert zich de E. S. M.
blijkbaar minder. Blijkbaar vindt ze
het heel gezond, dat hij na er heen
getramd te zijn, terug wandelt,
want op de uren, dat hij naar Haar
lem wil wederkeeren, zijn de wagens
propvol met van Zandvoort terugkec-
rende reizigers.
Dat ze nog stoppen bij den Aerden
hout is blijkbaar alleen ten gerieve
van een enkele, die er daar uit stapt
en verder om te voldoen aan het be
ginsel van „laaien". Je staat er in
derdaad verstomd over, hoe een vol
balcon nóg voller kan, maar toch
heeft ook dat zijn grens en wanneer
de wagen met zijn volgwagen weer
afrijdt, staan tientallen menschen
geduldig te wachten op den volgen
den „dienst", die in precies dezelflc
omstandigheden verkeert. Ik heb er
Zondag nog de ervaring van opge
daan.
Je kunt dus wel naar den Aerden
hout gaan, maar er moeilijk vandaan
komen. Tenzij je gaat wandelen, zuo-
als we Zondag gedaan hebben. Maar
dóór koopt niemand een retourtje
voor. Ik begrijp niet, waarom niet,
tusschen de naar Zandvoort doorloo-
pende rijtuigen in, de menschen van
Bentveld en Aerdenhout kunnen
worden teruggehaald. Wat ik wel be
grijp is, dat dit groote gebrek Lu dc
regeling der E. S. M. geld moet kos
ten.
Het vierde griefje is de bestorming
van de wagens aan het eindpunt Aloe-
mend aal. Zonder twijfel is publiek,
dat naar huis wil. dikwerf een wil.le
horde, maar dc E. S. M. doel dan oo'i
niets om het verkeer er een beetje te
regelen. Ik kan nog maar altijd niet
inzien, waarem het afgeven van volg
nummers onmogelijk zou wezen, ja
zelfs schapenhokken als die ia Zand
voort zijn nog beter, dan de anarchie
aan het eindpunt te Bloemendaal.
Gedreven door dien zenuwachtigen
geest van wedijver, die over den
mcnsch komt, als hij honderd-twin
tig mcdemenschen ziet en een berg
ruimte van hoogstens tachtig, draaft
hij op de wagens toe, duwt, stompt,
wringt zich op het balcon of perst
zich in den wagen en.... schaamt zich
daarna een beetje, want in den regel
ziet de mensch liet lage van zijn lage
re hartstochten pas dan in, wanneer
het te laat is.
Maatregelen van ordo zullen der
E. S. M. zeker wel geld kosten. Maar
de wanorde van tegenwoordig is ook
niet voordeelig. „Vroeger gingen we
op Zondag altijd naar Bloemendaal'.
klaagde een oud heer, „maar ik blijf
nu liever thuis, die bestorming van
de wagens kunnen wij niet meer mee
maken."
Griefje No. 5, Na 6, Nó. 7 en
No. 8.
Is het noodlg, dat sommige wagens
van de E. N. E. T. een zoo smalle
treeplank hebben, dat Jo er altijl
zoo'n beetje afstruikelt
Is het in bet belang van de E.
S. M., dat er maar voortdurend
nieuwe stopplaatsen worden Inge
steld, zoodat de menschen die van
het eene naar het andere eindpunt
gaan, daarvan vertraging ondervin
den
Is het nu nog langer noodzakelijk,
do tallooze papieren, waarop aan ge
kondigd wordt, dat het spuwen ver
boden is, in de wagens te laten han
gen Vroeger hing er zoo'n versiersel
op iedere ruit, tegenwoordig vind tk
er een om de twee ruiten. Vriende
lijk verzoek ik om het aantal nog eens
te halveeren. Ik en mijn vrienden
spuwen nooit.
Het zijn de rookers, of althans een
gedeelte van hen, die deze onfrissche
gewoonte, hebben. En hiermee koin ik
tot mijn laatste griefje, het gebrek
aan frissche lucht in de rijtuigen. Det
>s doorgaans niet aan den conducteur
te wijten, maar wel het spijt ine
dat ik het erkennen moet aan de
vele passagiers, die van frissche lacht
doodsbang zijn en met name aan de
„avondlucht" allerlei onheilen toe
schrijven. Ik heb er meer over ge
schreven. De directie heeft mij inder
tijd verheugd met een brief over dit
onderwerp, die wel geestig was, maar
volstrekt niet afdoende, daur de con
clusie deze was, dat de conducteur
verzoenend moest optreden tusschen
do voorstanders van frissche '.ucht
enanderen, en vooral diende te
zorgen, dat ze niet handgemeen wer
den.
Zoo'n beschouwing doet van do loc
komst weinig verwachten. En toch
hoop ik nog I Namelijk dit, dat de
directie op ©en mooieu dag besluiten
zal, behalve het spuwen, ook het roo-
ken in den wagen te verbieden. De
rookers kunnen dan op het balcon
hun toevlucht zoeken, zooals ze üi
iedere tram moeten doen. Eu htt
rookcomparüinent zou ik dun voor de
frisscho-lucht-liefhebbers wenscüen
op to eischen.
Maar voordat we zoover zijn, gaan
stellig nog jaren voorbij. Misschien
vliegen we dan wel naar Amsterdam,
dwars door de frissche lucht,
J. C. P.
Stadsnieuws
Dg komeet van Halley.
Gisteravond is de komeet van Hal
ley weer waargenomen. Zij vertoon
de zich evenals Zondag als een ster
lichtend door een novelvlekje. De
aanblik was niet zeer verrassend.
De deskundige van het Handelsblad
schrijft over de Maandagavond-waar
neming:
„Veel verwachting had men van
Maandagavond. Het weer bleef goed,
er was weinig nevel, slechts even bo
ven den horizont nam men licht©
strati en cirro-strati waar, die het
licht van de reeds weggezonken zon
opvingen, het omzettende in een don-
kerrooden gloed. Tien minuten over
half negen zal het geweest zijn, toen
wij Castor en Pollux ontdekten. Pro-
cyon. bleef langer dan Zondag weg,
om tien minuten voor negen kwam
deze ster voor den dag, spoedig ech
ter weer verdwijnende achter de te
gen den helder-lichtenden hemel uls
een donker schaduwbeeld afstekende
wolkenbank. Inmiddels was de pla
neet Mars zichtbaar geworden, rustig
haar rOOduehtig licht uitstralende.
Aan deze drie sterreu hadden wij
thans vaste punten, gidsen als het
ware door den oneindigen kosmos.
Precies nceen uur was het, toen Hal
ley door ons weid waargenomen. Zij
stond juist in het V esten, bijna even
hoog als de planeet Mars, ©enigszins
links van het verlengde der recht©
lijn, die Castor inet Pollux verbindt,
't Was niet meer dan een klein ,,nc-
velvlekje". een ftauw-gloreud licht-
hoopje, een kaarsvlammetje als het
ware op grooten afstand. Zoo heeft
onze staartster van negenen tot tie
nen gegloord (want moer was het
niet), af en toe nog verdwijnende ach
ter eon lang-dunne vederwolk van
het cirro-stratus of alto-stratus type.
Om tien uur hadden deze vederen en
haarbundels zich tot een bank ver
dicht, waarachter thans de komeet
verdween, slechts af en too nog eens
één oogenblikje haar verdrietig
schijnsel naar de aard© werpenda
En het schemerlicht èn de maan, èn
de nevellucht ten slotte, hebben de
observatie van gisteravond d»t ls ze
ker, ontzettend tegengewerkt. Doch
gesteld, dat èn maan, èn schemering,
èn bewolking ontbraken, dan nog
zou de komeet een teleurstelling zijn
geweest Uit de waarneming van gis
teren is ten duidelijkste gebleken,dat
de helderheid der komeet afneemt,
sneller dan de astronomen aanvanke
lijk verwacht hadden. De komeet van
Halley zal niet kunnen wedijveren
met die van Januari, laat staan dan
met de beroemden van het vorig© jaar
honderd, der middeleeuwen en oud
heid, waartoe meer dan eens ook Hal
ley behoort heeft. Thans is zij slechts
een ster van de 3de grootte, die voor
de menigte de aandacht nauwelijks
waard is.
Dinsdag gaat de zon te 7 u. 58 min.
onder, en komt de maan eerst te 8 u.
41 min. op, terwijl de komeet tot
kwart vóór elven boven den horizon
blijft Van Dinsdagavond af is dus
met meer kans op succes naar het be
langwekkend verschijnsel uit te zien.
Om 9 uur 's avonds staat ze dan nog
op bijna 20 graden boven den horizon
in het westen, en de eerstvolgende da
gen zal zo zelfs nog hooger stijgen, of
schoon haar glans geleidelijk minder
moet worden, daar ze zich zoowel van
de aarde als van de zon verwijdert."
Men is het nog altijd niet eens over
den Ualley-nacht.
Op de Lick-sterrewacht. het groot
ste observatorium van de geüeele we
reld, heeft men nog Vrijdag in de och
tendschemering den staart van ons
„droevig nachtlicht" aan den ooste
lijken hemel gezien. Is deze waarne
ming juist, dan zou Vrijdagochtend
do doorgang dus nog niet plaats heb
ben gehad en zou derhalve de aarde
veel later dan men verwachtte, door
den kometenstaart zijn gedraaid.
Maar, zoo vraagt dr. C. Easton ln
het „Nieuws van den Dag", kan de
aarde wel door den staart heengegaan
zijn En zou do verklaring van het
©enigszins zonderling© resultaatdat
ook van electrische of noorderlicht-
verschijnselen zelfs dooï de gevoelig
ste instrumenten en de oplettendste
waarnemers niets is bespeurd, wel
licht hierin te zoeken zijn, dat de
staart der komeet niet lang ge
noeg was om de aarde te raken
hoezeer de berekeningen hoi tegen
deel waarschijnlijk maakten
Onwaarschijnlijk is deze verklaring
niet, want do ontwikkeling van den
staart en het geheel© verschijnsel
staat dezen keer, om nog onbekend©
redenen, aanzienlijk achter bij vroe
gere verschijningen van Halley's be
roemde Éter.
Hedenavond staat do komeet weer
een eind hooger, dan gisteren, nu on
geveer op dezelfde hoogte als Castor
en Pollux. Men zoeke die twee helde
re sterreu en kijk© dan naar links op
een ufstaud ongeveer driemaal zoo
groot als die tusschen de Tweeling-1
sterren Castor en Pollux.
Do komeet staat nu llnks-boven de
schitterende Procyon.
1IAARLEMSCHE AMBACHTS
SCHOOL.
Hedenmiddag vargaderde de ver-
ecniging „de Ambachtsschool", waar
in inoedeeling werd gedaan van het
jaarverslag over 1909.
Het aantal leden bedraagt 78 en
dat der donateurs 36. De begrootisg
voor 1910 is geraamd op 27.850.
Het aantal leerlingen bedroeg op
31 December 151, n.L 50 timmerlie
den, 15 meubelmakers, smeden 73,
schilders 13. In 1909 verlieten 11 leer
lingen de school en aan het eind van
den cursus 50 met getuigschrift- De
namen dezer jongelui vermeldden w
reeds.
Voor den nieuwen cursus werden
52 leerlingen aangenomen, n 1.
timmerlieden, 6 meubelmakers en 4
schilders. De aangifte voor timmeren
was weer minder dan vroeger, die
voor smeden was weder zoo groot,
dat niet allen konden «orden ge
plaatst en er vergelijkend examen
moest worden afgenomen.
Het aantal leerlingen bedraagt
thans 149 en wel 72 smeden, 50 tim
merlieden, 16 meubelmakers en 11
schilders.
Van dezen wonen er 44 buiten Haar
lam, ul. 3 in Bloemendaal, 8 in
Heemstede, 5 ln Zandvoort, 1 in Hil-
lcgom, 2 in IJmuiden, 1 ln Hoofd
dorp, 11 ln Schoten. 2 in Spaara-
dain, 6 ln Yelsen, 1 in Vogelenzang,
1 In Santpoort, 1 ln Amsterdam en 2
in Spaarnwoude.
Aangebouwd wordt een lokaal voor
natuur- en werktuigkunde.
In de toekomst zal, wegens toene
ming van het aantal smids-leerlin-
gen, de smederij moeten worden uit
gebreid en een afdeeling voor instru
mentmaken, voornamelijk toegepast
op het electrisch bedrijf worden toe
gevoegd, waarvan dan een reorgani
satie van de afdeeling voor smeden
en bank werk en het gevolg zal moe
ten zijn.
In het belang der school wordt de
wenscb uitgesproken, dat de rege
ling van het middelbaar technisch
onderwijs hier ter stede spoedig zijn
beslag zal mogen krijgen, daar reeds
in 1908 door den Minister werd mee
gedeeld, dat geen subsidie-verhoo
ging in overweging kon worden ge
nomen, zoolang dit niet geschied was.
Het aantal leerlingen van de
Avond-vakteekenschool bedroeg 147,
n.l. 44 timmerlieden, 14 meubelma
kers, 34 bankwerkers, 7 koperslagers,
7 metselaars of loodgieters, 2 stuca-
doors, 26 schilders, 10 stoffeerders of
timmerlieden, drie lithografen en
plaatsnijders.
Er waren 22 leerlingen uit de om-
liggenden gemeenten, nl. 2 uit Velsen,
10 uit Heemstede, 1 uit Haarlemmer
meer, 3 uit Bloemendaal, 4 uit Sant
poort, 1 uit Haarlemmerliede en 1 uit
Vijfhuizen.
Aan 46 leerlingen der 1ste klasse,
I der 2de klasse en 33 der Sde klasse
werden bewijs- en getuigschriften
uitgereikt.
Voor de vervolgklasse voor tim
merlieden werden geen leerlingen
meeir aangenomen, daar het bestuur
oordeel is, dat dit onderwijs, als
voortzetting van het geleerde op de
Ambachtsschool niet past in het ka
rakter der Avondvakteekenschool.
Aangezien evenwel blijkens de tel
kens inkomende aanvragen aan zoo
danig voortgezet lager technisch on
derwijs wel behoeft© bestaat, zal ook
daarop bij de regeling van het tech
nisch onderwijs hier ter stede dienen
te worden gelet, merkt het verslag
op.
De inkomsten der Ambachtsschool
bedroegen 26467.97. Er was een kas
saldo van f 53.31.
De inkomsten der Avondvakteeken
school bedroegen 4516.78. Er was
een kassaldo van 131.66.
Staalbad Haarlem.
De Drinkhui werd gisteren door 82
personen bezocht.
VERKIEZING PROVINCIALE
STATEN.
De Burgemeester van Haarlem
maakt bekend, dat op Dinsdag 7 Juni
1910, van des voormiddags negen tot
des namiddags vier uur bij hem ter
Secretarie der gemeente kunnen wor
den ingeleverd de opgaven van can-
didaten ter verkiezing van 3 leden
van de Provinciale Staten, in het
kiesdistrict Haarlem en dat van 2-4
Mei 8.8. tot en met bovengenoemden
dag ter gemeente-secretarie (aan de
lste afdeeling) de formulieren voor
die opgaven kosteloos voor de kiezers
verkrijgbaar zijn.
VERGUNNING DRANKWET.
B. en W. brengen ter kennis, dat is
ingekomen een verzoekschrift van J.
A. Mulder Jr., om vergunning tot het
verkoopen van sterken drank in het
klein voor gebruik elders dan ter
plaatse van verkoop ln den winkel
van het perceel aan de Anegaog
No. 32.
LIBERALE UNIE.
Maandagavond vergaderde de kies-
vereeniging Liberale Unie alhier, on
der voorzitterschap van den heer X.
L. E. I. Breda Kleynenberg.
Besloten werd opnieuw te candl-
deeren de aftredende leden van Prov.
Staten, Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van
Hogelanden, Dr. J. Timmer en Jhr. G.
S. Boreel.
Voorloopig© besprekingen werden
gehouden over de a. s- verkiezingen
voor den gemeenteraad, zonder dat
evenwel besluiten genomen of candl-
dateu gesteld werden.
Daarna kwam de beschrijvingsbrief
voor de algemeene vergadering ter
sprake. De beginselverklaring (die
wij reeds vroeger opnamen) werd
goedgekeurd en een gedachten wisse
ling ontstond over een tweetal andere
onderdeelen van het ontwerp hervor
mingsprogramma, n.l. de weermacht
en «ie volksontwikkeling.
In de algemeene vergadering zal
nu ter sprake worden gebracht het
denkbeeld om in plaats van de passa
ges
oorts wenschi de L. U.
„dat de duur van het verblijf in de
kazerne zoo kort mogelijk worde
het beroepskader zooveel doenlijk
worde beperkt en levens naar behoo-
ren bezoldigd",
te stellen het navolgende
„de duur van het verblijf ln de ka-
zerne niet langar zij. dan noodig is
om verzekerd te zijn van individueel©
oefening en algemeeneu samenhang;
het beroepskader naar bebooren
(worde jbezoldigd."
Voorts zal worden voorgesteld om
uit den volzin
„terwijl daarnaast de meest gé-
schikte elementen uit de militie met
aanvoering en vorming worden be
last", de woorden „en vorming" weg
te laten.
De voorsteller bleek van meening te
zijn, dat zeer korte oefeningstijd on
voldoende en goed beroepskader
noodzakelijk is.
In het hoofdstuk volksontwikkeling
staat te lezen
„Met betrekking tot de opvoeding
worde de noodige aandacht geschon
ken, zoowel aan de zedelijke en ver
standelijke, als lichamelijke ontwik
keling."
De meerderheid der vergadering
besloot, bij amendement in de alge
meene vergadering, voor te stellen dit
aldus te lezen
„Met betrekking tot de opvoeding
wórde de noodige aandacht geschon
ken, zoowel aan de zedelijke en li
chamelijke. als verstandelijke opvoe
ding."
De bedoeling hiervan is geenszins
de bc-teekenis der verstandelijke ont
wikkeling te verkleinen, maar te
kennen te geven, dat tegenover de bi'-
na uilsluitend verstandelijke ontwik
keling van de laatste jaren, ook ka
raktervorming en lichamelijke ont
wikkeling tot hun recht behooren t*
komen.
Als afgevaardigden ter algemeené
vergadering werden benoemd de liee-
ren W. C. Schönstedt en C. Sorgdn-
ger.
VERHAAR's PLANETARIUM
In de groote bovenzaal van de Ver
eeniging geeft de heer P. Verhaar
hedenavond en vervolgens geduren
de een dag of tien aanschouwelijke
voorstellingen met een door hem zelf
vervaardigd zonnestelsel. We zijn cr
hedenmorgen eens gaan kijken eu
moeten zeggen, dat we het er interes
sant vonden. De voorstelling heeft
plaats in een duistere zaal. Door mid
del van electriciteit verschijnt opeens
een lichtend firmament met de ver
schillend© sterrenbeelden boven het
hoofd, waarvan de heer Verhaar
tekst en uitleg geeft. Is hij hiermee
klaar, dan begint de heer Verhaar
met de aanschouwelijke verklaring
van het zonnestelsel
Daartoe is op vernuftige wijze aan
gebracht een groote lichlende bol, die
de zon voorstelt en waarom heen de
planeten als licht looz«e bollen staan.
Weer door middel van electriciteit
zien we zon langzaam draaien en
daaromheen bewegen de planeten,
zooals de geleerden zich voorstellen
dat in werkelijkheid gebeurt. Bij de
beschrijving van de planeten ver
klaart de heer Verhaar in het bij
zonder de toestanden op onze aaide,
legt het ontstaan dei- jaargetijden
uit, enz. Wij gelooven, dat dit een
bijzonder goede gelegenheid ls, voor-
Ivoor dc jonge menschen, om ecu
duidelijk begrip te krijgen van Ie
astronomie.
Vermelding dient, dat dc heer Ver
haar zelf een groot deel der wereld
heeft afgereisd, om dc kennis te ver
garen noodig voor het ineen zetten
van zijn toestel, waarvoor hij 5* jaar
heeft noodig gehad.
418 de Koningin komt.
Naarmate de groote dag begint te
naderen, komen ook de versieringen,
die onze goede oude Spaarnestad zoo
mooi zullen maken, hun voltooiing
nabij. Wél geven de meeste straten
nog slechts wat houten geraamten :i
zien, maar in enkele uren is het mo
gelijk, die te beklceden met sparren
groen en bloemen en vlaggen en
wimpels en vele dingen meer, die bij
zuik een tooi behooren. Het is goed,
dat met die aankleeding tot het laat
ste moment gewacht wordt; nu zal
het Koninklijk Echtpaar alles in vol
le frischheid kunnen bewonderen.
Want dat het effect bewonderens*
waard zal worden, wij twijfelen er
geen oogenblik aan.
Op do Groote Markt cirkelt thans
een krans van witte torentjes, die,
als ze met sparrengroen zullen zijn
opgevuld, zooals thans reeds het ge
val is niet de Barteljorlsstraat-sluit-
poorten, hun uitwerking niet missen
zullen. En als dan over dat bont too-
necl van slingerende guirlandes stra
len d© gasvlam-ornamenten, waar
mee ons Raadhuis zich tooit, wel,
dan zal het „Zandt' ln een toover-
plein herschapen zijn, en een waar
