NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Donkere ScMuwen
27© Jaargang. No. 8262.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. donderdag 2 juni 1910 b
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maanden: Van 1—regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissemen!
Voor Haarleml-20 3 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)1-30 J/fAdvertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1-65 (gv JK 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
«ZsS Zondagsblad, 'voir I 1 I ',uax Redactie en Administratie: Groole Houtstraat 53.
w B de omstreken en franco per posj „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsin® van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
tweede blad.
Buitenlandsch Overzicht
Veel heDben we ln de laatsto maan
den al geschreven over
DE RUSSIF1CEER1NG VAN
FINLAND.
Geen wonder, want de overheid in
Petersburg denkt zeker aan het
spreekwoord „zachtjes aan, dan
breekt 't lijntje niet", en doet daarom
het knechtingswerk bij stukjes en
brokjes. Geregeld is er dus wat
nieuws te vertellen maar het is alles
treurig nieuwsAlgemeen is in de
beschaafde landen sympathie voor de
Finnen gewekt, zijn protesten naar
de Russische regeering en naar de
Doema gezonden. Helaas alles zonder
eenig succes.
Nu heeft de Finsche landdag be
sloten zelf een alleronderdanigst ver
zoekschrift tot den Tsaar te richten
in een vorm. zooals de Grondwets
commissie dezen heeft ontworpen.
De Landdag schrijft, dat hij zich
verplicht acht als vertegenwoordiger
van het volk, den Tsaar volkomen op
de hoogte te stellen van den kommer,
die het Finsche volk bevangen heeft,
en verzoekt dringend gehoor te schen
ken. De door de Russische regeering
in de laatste twee jaren ingeslagen
richting heeft het Finsche volk ten
zeerste verontrust, het rechtsgevoel,
dat bij de Finnen sinds eeuwen diep
ingeworteld is. is diep geschokt. De
door de noeste vlijt dér bevolking
verkregen welstand dreigt omverge
worpen te worden, Finsche staats
middelen worden langs onwettigen
weg, zonder toestemming van den
Landdag, in de Russische schatkist
gestort. Russische ambtenaren, die
geen begrip hebben van 's lands aard.
geen begrip der behoeften van land
en volk, zitten in het oeconomische
departement van den Senaat, en het
ergste wat nog dreigt, is de nlgemee-
ne rijkswetgeving, die om zoo te zeg
gen al door de Doema en Raad van
State is aangenomen en waardoor
onherroepelijk een eind zou worden
gemaakt aan Finland's eigen bestuur.
Daarom aciit de Landdag liet noodig,
den „zeer machtigen en zeer gcuadi-
gen Keizer en Groot vorst" onbewim
peld te verklaren, dat het volk wet
ten, die. ingevoerd worden met schen
ding van de grondwet, niet als geldig
zal beschouwen, maar slechts als
voor het volk beleedigeude maatrege
len. Om tot een vasje regeling te ko
men, tot de verhouding tusschen Fin
land en Rusland zijn er zeer zeker
andere weger., dan die welke de te
genwoordige Russische regeeriug wil
inslaan, en die voor de toekomst voor
Finland niet den minsten waarborg
Er wordt gewezen op de plechtige
verklaringen van vroegere vorsten,
die indruischen tegen de uitleggingen
der nieuwe richting, alsof Finland
geen andere rechten zou hebben, dan
dre welke Rusland behaagt te geven
na iedere verandering van koers van
zijn regeering. Dat gezichtspunt is in
strijd met de regeeringstaak van den
vorst, in ziju hoedanigheid als groot
vorst van Finland.
Daarom verzoekt de Finsche Land
dag, in de vaste overtuiging, dat de
bescherming van wettigheid en recht
door het machtige Rusland met vol
doening zal wonden begroet, aller
onderdanigst, dut het „Uwe Keizer-
I'ike Majesteit allergenadigst moge
oehagen, de grondwetten van Fin
land in kracht te laten, en te beve
len, dat alle mantregelen, die in do
laatste jaren met schending van de
grondwetten zijn ingevoerd, moeten
worden opgeheven."
Of dit alleronderdanigst verzoek
schrift iets zal uitwerken
Het is jammer voor de Finnen,
maar we moeten het helaas betwijfe
len.
De Russische regeering, noch de
Doema, hebben zich laten beïnvloeden
door waarschuwingen van buiten-
landsche geleerden en volksvertegen
woordigers. Het protest der 200 En-
gelsche volksvertegenwoordigers werd
vermoffeld en dat was nog wel van
het bevriende Engeland
Evenmin gelooven we, dat do
KRETENSERS VOORLOOPIG IIUN
IDEALEN VERVULD ZULLEN
ZIEN.
De Kretenser regeering heeft aan
de mogendheden een nota overhan
digd, waarin ze aandringt op de ver-
ecniging met Griekenland. Ze wijst pr
op, dat de geschiedenis der laatste,
jaren getoond heeft, dat Kreta niet
kan leven buiten de Grieksclie instel
lingen elk ander rcgeeringsstelsel
dan het Grieksclie is er onmogelijk.
De status quo, die sedert 20 Septem
ber is ingevoerd, is een stap te meer
naar de verwezenlijking van dc Kre
tenser idealen.
Dc regeeriug hoopt, dat de consuls
bij de andere mogendheden de tolken
zullen zijn van de vurige gebeden, die
ze namens het Kretenser volk richt
tot de regeeringen, opdat zij niet lan
ger zullen aarzolen aan de rechtvaar
dige zaak een oplossing te geven, die
zich niet verzet tegen de verecniging
van Kreta met Griekenland, de bekro
ning van het werk der mogendheden,
waarvoor de Kretensers hun eeuwig
dankbaar zullen zijn.
Het is wel mooi den eeuwigen dank
der eilandbewoners to verwerven,
maar of deze zou opwegen tegen den
toorn der Turken
Blijkbaar niet.
De 'Turksche regeering moet dan
ook van de beschermende mogend
heden de mededeeliug ontvangen heb
ben, dat voor opwinding van de open
bare meening bij het Turksche volk
geen reden is, daar de definitieve op
lossing der Kretenser quoestie ge
paard zal gaan met het behoud der
souvereine rechten van Turkije.
Maar.... vau andere zijde wordt
verzekerd, dat de onderhandelingen
der mogendheden nog geen resultaat
gehad hebben. Als men nu nog niet
weet, hoe men met de eilandbewoners
zal handelen, dan wordt het waar
schijnlijk, dat men het nooit zul te
weten komen. Het is heel duidelijk,
de diplomaten zijn bang de handen
in oen wespennest te steken.
De oud-president der Vercenigde
Staten ziet daar blijkbaar niet tegen
op. Men weet, dat
ROOSEVELT OVER 'T ENGELSCHE
BESTUUR IN EGYPTE
gesproken heeft, toen Londen hem
Dinsdag tot eereburger kroonde.
Verschillende bladen zijn het niet
eens, met wat Roosevelt gezegd heeft.
De „Daily News' veroordeelt de
tactloosheid van de redevoering.
Wat zou (vraagt het blad) Roosevelt
wel zeggen, indien de puortermcester
den oud-president wenken had gege
ven in zake de quaestie Taft en de
rebelleerende republieken V Het blad
betwijfelt, of Roosevelt wel bevoegd
is mee te praten over de Engelsche
quaestie, waarvan zijn kennis al heel
oppervlakkig moet zijn. Roosevelt be
grijpt niet, dat het netelige Egypti
sche vraagstuk nog ingewikkelder ge
maakt wordt door de nationalistische
bewegingen in Turkije en Perzie. Het
staat vast, dat in Egypte niets uood-
lottiger zou zijn dan een politiek van
geweld overeenkomstig ecu Amcri-
kaansche politiek van den dikker;
stok. Engeland moet in Egypte het
beleid volgen, dat den Egyptenaren
het meest bevalt en niet een, waaraan
de Engelschen het meest de voorkeur
zouden geven. Dat is een vrijzinnig
beginsel, dat in Zuid-Afrika met suc
ces is toegepast.
Dc ministeriecle „Westminster Ga-
zette" betreurt ook de rede van den
ex-president minder omdat die tact
loos moet genoemd worden, dun wel
omdat ze de taak van Engeland in
Egypte ln hooge mate verzwaart.
Het blad herinnert er daarbij aan,
hoe het Engelsche Lagerhuis door de
Russen is afgesnauwd, toen het er toe
overging, raad te geven in de Finsche
quaestie. De „Westminster Gazette"
wil Roosevelt niet even ruw ufsnau-
wen, maar toch acht zij het noodig,
Roosevelt beleefdelijk onder het oog
te brengen, dat zijn rede een misslag
is geweest. Engeland heeft Roose
velt's advies in zake Egypte niet van
noode, een advies, dal Engeland ver
keerd zou doen te volgen. Het gaat
toch van de stelling uit, dat de Egyp
tenaren niet dankbaar zijr» voor de
door de Engelschen bewezen diensten.
Van Egypte dankbaarheid te eischen,
zou al even ondoeltreffend zijn als
indertijd de eisch was, dat Zuid-Afri
ka Engeland's suzereiniteit zou er
kennen.
De „Star" beschuldigt. Roosevelt
van de ergste onhoffelijkheid, die een
gast jegens zijn gastheer kan plegen.
Het blad vraagt, wat de Amerikanen
er wel van zouden denken, indien een
Engelsche Roosevelt hun lessen kwam
geven betreffende de gebreken in tiet
Amerikaansche regeerstelsel, die ten
gevolge hadden, dat drie presidenten
der Unie werden vermoord.
Met deze oordeelvellnigen kan Roo
sevelt 't voorloopig wel doen 1
HET BEZOEK VAN HET BELGI
SCHE KONINGSPAAR AAN
DUITSCHLANü
is alweer geëindigd. De begroeting is
recht hartelijk geweest.
De keizer kon wegens de verzwe
ring aan de hand, niet deelnemen aan
het officieele diner. Nu hield de
kroonprins in opdracht van zijn va
der een tafelrede, en zei o. a.
„Die gevoelens hebben een treffende
uiting gevonden in da grooto bereid
willigheid, die Duitschlaud heeft be
toond, om do zoo gastvrij aangeboden
plaats op den vreedzamen wedstrijd
der volken te Brussel in te nemen. En
die gevoelens zijn nog versterkt door
de voldoening, dat het door den goe
den wil van beide zijden gelukt is, de
moeilijkheden, die de grensregeling
van Duitsch-Oost-Afrika en den Congo
opleverde, uit den weg te ruimen. His
torische herinneringen verbinden bei
de volken, onze geslachten zijn met
elkander verwant, in een Duitsch
vorstenhuis heeft Z. M. ecu levensge
zellin gevonden, die met hem een zoo
schitterend voorbeeld geeft van een
gelukkig familieleven.
U. M. kan verzekerd zijn, dat al
wat strekken kan om de vriendschap
van enze volken en onze huizen te ver
sterken, in Duitsche harten lcvendi-
gen weerklank vindt.
Namens mijnen vader spreek 'k
den wensch uit, dat aan U. M. en de
Koningin een lange, gezegende re
geering tot heil van Belgié beschoren
zal zijn en wij drinken op de gezond
heid van koning Albert en koningin
Elisabeth."
Koning Albert antwoordde
„De woorden van U. K. U. vinden
ook in Belgie sympathieken weer
klank, want de Belgen koesteren op
rechte vriendschap voor het Duitsche
volk, een vriendschap, die steeds is
toegenomen van liet tijdstip af, dat
België zijn onafhankelijkheid ver-
wierf. Wij vergeten niet, dat nog kort
geleden Duitschland een der eerste
staten was, die met vriendelijke wen-
schen de Belgische annexatie van de
Congo-kolonie begroette, wier gren
zen gelukkig kort geleden zijn vast
gesteld.
Wij hechten buitengewoon groote
waarde aan het bewijs van vriend
schap, dat Duitschland dat. Jaar heeft
gegeven door zijn deelneming aan de
tentoonstelling. Met bewondering con
stateerden wij de hooge vlucht op in
dustrieel, wetenschappelijk en com
mercieel gebied, die Duitschland heeft
genomen, onder de omzichtige leiding
van den keizer.
Aan onze achting voor onzen na-
buurstaat paart zich de bewondering
voor de verheven opvattingen, die
den keizer bezielt bij de vervulling
van zijn heerscliersplicht.
De keizer geeft ons een edel voor
beeld van een leven, dat geheel en al
is gewijd aan het welzijn van zijn
onderdanen, aan de uitbreiding van
de macht en de productiviteit van het
rijk. aan zijn schitterende vertegen
woordiging in het buitenland en aan
den wereldvrede.
Ik ben overtuigd, dat de betrekkin
gen van onze beide landen en huizen
door ons bezoek nog intiemer en har
telijker zullen worden en onder
dankbetuiging voor de mij onvergete
lijke ontvangst, neem ik rnijn glas op
en roep ik uit„Leve de keizer, de
keizerin en de keizerlijke familie
EEN AANSLAG (?j OP DEN DUIT-
SCHEN KROONPRINS.
Toen de Kroonprins gisterenmiddag
na de parade over de Schloosplatz
door den Lustgarten naar bel slot
reed, werd door een persoon een leege
couservenbus naar bein geworpen; dc
bus viel neder voor de voeten van
een poiitie-agent
De dader werd gegrepen.
Naar gebleken is, was het conser-
venbhkje, dat op het slotplein gewor
pen werd, gevuld met boonen. Do
mau, dio het wierp, is bij de politie
ai lang beKend als krankzinnig hij
heet Abraham Ererweiss, is een Rus,
en heelt een uitdragerij.
Stadsnieuws
HINDERWET.
B. en W. brengen ter kennis,
dat van heden up alle werkdagen,
van des voormiddags 9 tot'des namid
dags 2 uur, tot 14 Juni e.k. 's namid
dags te 11/4 uur, ter gemooutc-secre-
turie tor iuzage zijn nedei'gelegd het
ingekomen verzoekschrift met de bij
lagen
van Th. Donckerwolcke Jr., om ver
gunning tot oprichting \an ecno in
lichting voor machinale houtbewer
king, waarbij als beweegkracht zal
worden gebezigd een benzine-motor
van B paardekrachten in een te stich
ten gebouwtje achter het perceel aan
de 1 eylerslruat no. 28
van M. J. van Leuven, om vergun
ning tot uitbreiding van zijne klee-
renwasscherij en drogerij in het per*
ceel aan den Kampersingel No. 58,
door bijplaatsing van tweo wasch-
machines, eeue centrifuge, een man
gel en twee zuigpompen
van H. Smolenaars, om vergunning
tot uitbreiding van zijne kleerenwas-
scherij en drogerij in het perceel aan
de Amsterdamsche Vaart no. 28, door
bijplaatsing van een stoommangel en
een centrifuge
van de firma Vernhout en Van
Sluyters, om vergunning tot uitbrei
ding van de lithografische kunstin
richting in het perceel aan de Bake-
nessergracht No. 3, door vergrooting
en door bijplaatsing van twee electro-
motoren onderscheidenlijk van 1 1/2
en 1 P.K.
van W. P. Hard ijzer, om vergun-
_..jg tot uitbreiding van de koek- en
banketbakkerij in het i>erceel aan de
Groote Houtstraat no. 170, door ver
grooting en door verplaatsing van den
oven
van P. j. van Kessel. om vergun
ning tot oprichting van eenc inrich
ting tot het vervaardigen van bleek-
water, in het perceel aan den Kou-
denhorn nos. 6870
het aan Gedeputeerde Stateu Van
Noord-llolland gericht verzoekschrift
met dc bijlagen van hun college, 0111
vergunning tot uitbreiding van de
gemeentelijke inrichting tot bewaring
en verwerking van asch, vuilnis, bag
ger, beenderen, lompen, mest en
meststoffen, op het perceel aan den
Harmenjansweg, door vervanging van
den bestaanden verbrandingsoven
door een nieuwen oven
en dat op 14 Juni e.k., en wel des
lamiddags te 11/4 uur, op het Raad
huis der gemeente gelegenheid zal
worden gegeven, om ten overstaan
van het gemeentebestuur of een of
meer zijner leden, bezwaren tegen dc
uitbreiding of oprichting dezer in
richtingen in te brengen.
Voor ts maken B. en W. bekend, dat
aan li. P. Misset vergunning is ver
leend tot oprichting van eenc smede
rij, waarbij als beweegkracht een
electromotor van twee paardekrach
ten zal worden gebezigd, in het per
ceel aan de Lange Viammgstraut uo.
15-17
en aan E. Goud, tot oprichting van
eeue koek- en banketbakkerij in bet
perceel aan de Jansstraai no. 87.
NED. PROTESTANTENBOND.
Onder leiding van Dr. A Rutgers
van der Loeff vergaderde Woensdag
avond de afd. Haarlem van den Ned.
Protestantenbond in het Nuts gebouw,
voornamelijk ter bespreking vau ont
worpen plannen in zake een nieuw
bondsgebouw.
In zijn openingswoord herinnerde
de voorzitter, die voor de eersto maal
een vergadering van de afdeehng
Haarlem presideerde, er aan, dat hij
op een moeilijk oogenblik in 't be
stuur gekomen is. De afd. staat v
ecu belangrijke keuzo: moet ei* eou
nieuw bondsgebouw komen of niet?,
cn spreker heeft de voorgeschiedenis
dezer zaak niet meegemaakt. Daar
om, en omdat hij de toestanden te
dezer stede nog slechts korten tijd
lrier zijnde niet volkomen kent en
beheerscht, twijfelt spreker er wel
eens aan of hij wel <~e rechte man op
de rechte plaats is. Hot foit, dat hij
ambteloos burger is werkt evenmin
mee, om vau zijn voorzitterschap
hooge verwachtingen te koeeteren.
Toch zal spreker al zal men ook
dc wil wel eens voor de daad moeten
nemen naar beste weten doen wat
in zijn vermogen is om de afd. steeds
lot meerder groei en bloei te bren
gen. (Applaus,1.
Nadal de notulen van deu heer F.
H. Smit zijn goedgekeurd, komen aan
de orde de verslagen van de com
mission.
Dat, aangaande de wijkverpleging,
gewaagt vooral van de voorbeeldeloo-
zo activiteit van zuster P. Slotema-
ker, die dit jaar o.m. 3514 bezoeken
bracht en 56 loopende patiënten be
handelde. Het verkoopen van het
Bondsgebouw bracht eenige moei
lijkheden, die zich echter weldra op
losten, toen bleek dat de nieuwe ei
genaresse genegen was dezelfde zaal
tjes te verhuren De financiën zijn
nog steeds voor verbetering vatbaar.
Wat *t Godsdienstonderwijs betreft,
dit werd geregeld door de predikan
ten Dr. C. B. Hylkema en G. j. Paré
aan de leerlingen van de Rijks
kweekschool gegeven. De Zondags
school werd door 220 leerlingen be
zocht; 55 namen aan het onderwijs in
de vervolgklassen deel.
Onder de kinderen heerschte steeds
oen opgewekte geest. In den schouw
burg werden bij gebrek aan een eigen
gehoorzaal dezen winter een vijftal
lezingen gehouden, die zich ook nu
weder in groote belangstelling moch
ten verheugen. De bibliotheek telde
dit Jaar 216 lezers; 3600 boeken wer
den dezen winter uitgeleend, wat een
gemiddeld aantal van 150 per avond
was. Ook ditmaal breidde het aantal
lezers zicli weer uit. De bibliotheek
word vau 't Bondsgebouw aan de
NJeuwe Gracht naar een zeer goed
zaaltje in een gebouw aan de Oude
Gracht overgebracht.
Besloten werd vervolgens dat de
afd. Haarlem voor de algemeetne ver
gadering. die in hei najaar gehou
den zal worden, geen voorstellen zal
indienen.
Daarna kwam de belangrijke kwes
tie omtrent het nieuwe bondsgebouw
nan de orde. Zooals we in ons num
mer van gisteren reeds meedeelden,
zal dit komen te staan op een terrein
gelegen aan Veste- en Jacobsstraat,
tusschen de H. B. S. en de M. U. L.
O Do hoofdingang zal in dc Jacobs-
straat zijn.
De heer D. J. A. Westcrveld, pen
ningmeester der afd., zette de finnn-
cieele zijde van de zaak uiteen. Dank
zij het dames-comité vooral is thans
bijna f 18000 kapitaal beschikbaar.
Wel is dat lang niet genoeg, maair
wie niet waagt, wint niet, en voor
de afdeeling is een eigen bondsge
bouw eenvoudig een levensbehoefte.
Nadat de architect, de heer J. J. v.,
Noppen de situatie en inrichting van
't gebouw die wij gisteren reeds
gaven duidelijk gemaakt heeft ont
spint zich over onderdeelen van het
ontwerp een levendige discussie.
Ten slotte wordt bij acclamutie aan
genomen een voorstel van den heer
Westerveld, om:
L 't Bestuur- te machtigen zoo spoe
dig mogelijk den grond te koopen;
II. Het aanbod van den heer Van
Noppen iu dank te aanvaarden en
dien te verzoeken een bestek gereed
te maken.
Nadat de voorzitter nogmaals het
dames-comité hulde heeft gebracht
voor zijn ijverig werken en den heer
Van Noppen dank gezegd heeft voor
zijn veelboteekenende belaugelooze
modewerking, wordt de vergadering
gesloten.
Museum van Kunstnijver-
heid.
Het Museum van Kunstnijverheid
te Haarlem werd in de maand Mei be
zocht door 1165 belangstellenden. Uit
do aan het Museum verbonden Boe
kerij werden 147 boek- en plaatwerken
naar verschillende plaatsen van ons
land verzonden, terwijl de aan het
Museum verbonden School voor
Kunstnijverheid door 125 vrouwelijke
eu mannelijke leerlingen werd be
zocht.
FEUILLETON
Naar het Duitsch.
Door
PAUL HEN KENS,
78)
Nu, wat mij betreft, ik ben u in
zekere mate een genoegdoening schul
dig, gaf Alberti toe. Mocht het u niet
gelukken iets van dat verstokte indi
vidu te weten te komen, dan ben ik
er altijd nog....
Toen de vier hoeren in de gevange
nis aankwamen, wei-den zij door den
directeur ailervooikomendst ontvan
gen. Bijzonder hartelijk begroette hij
den hem persoonlijk bekenden rech
ter van instructie.
Wij komen hier voor een zeer ne
telige zaak, zei Alberti na de eerste
begroeting. Ongetwijfeld is u op de
hoogte van de ingowjkkeklc geschie
denis met Beek en consorten, nu is
het onzen commissaris Grosser naar
't schijnt gelukt, wat licht iu deze
jaak te brengen, en nu bon Ik hier
gekomen om de zaak in het rechte
haarwater te sturen.
Als u er niets tegen heeft mijn
heer de directeur, zoo sprak de com
missaris tot den chef der gevangenis,
dan verzoek ik u, den gevangene"Tho
mas hier te laten brengen zonder dat
hij vooraf gewaarschuwd is. Het best
is hem in de waan te brengen, dat
hij wegens een andore aangelegen
heid gehoord moet worden.
Zooals u verlangt. Met er een
samentreffen met Beek aan vooraf
gaan
Volstrekt niet, antwoordde Grös
ser. Integendeel, want deze begrijpe
lijkerwijs zeer opgewonden man zou
mij door een of anderen onvoorzich-
tigen uitroep leelijk in mijn plannen
kunnen dwarsboomen. Als u er niets
tegen heeft, mijnheer, zoo wendde hij
zich tot Alberti, dan zou ik deu knaap
wei eerst in verhoor wilic-n hemen.
Ga uw gang, dan kunnen wij
ons intusscheu op den achtergrond
houden.
De directeur belde en gaf den bin-
ncnlredenden opzichter bevel nummer
326 binnen te brengen. Daarop trok
ken met henr de andere heeren zich in
een der diepe vensternissen terug cn
gingen daar zitten, terwijl de commis-
sarissaris schijnbaar kalm en onbe
vangen teren de schrijftafel van den
directeur stond te lepnen en dc armen
over den borst gekruist had.
De deur ging open en de gevangene
kwam binnen. Toen hij deu cornmia-
aaria voor zich zag, dien hij dadelijk
op het eerste gezicht herkende, ontstel
de hij.
Kom maar binnen, Thomas, be
gon Grösser op gemoedelijken toon,
ik wil je alleen maar een enkele
vraag doen.
Wantrouwend kwam de gevangene
naderbij.
Met schijnbaar vriendschappelijke
vertrouwelijkheid greep do commis
saris hem bij een knoop van zijn buis
en keek henr doordringend aan.
Zeg mij eens, Thomas, zei hij op
gedempten toon, alsof de overigen in
de kamer het niet behoefden te lioo-
ren, heb je eerst met freule v Ger-
stenberg afgehandeld, of is do oude
rentenier je eerste slachtoffer ge
weest
Bij deze onverwachte vraag scheen
het lichaam van den gevangene ecu
onvenvachlen scliok te krijgen. Hij
wankelde achteruit en staarde deu
commissaris, die hem vriendelijk
glimlachend aankeek, uls zinneloos
aan.
Wie w at stamelde hij, ter
wijl hij zim uiterste best deed zijn
zelfbeheersrhing terug te krijgen,
houd u mij voor den mal, mijnheer
de commissaris. Ik ik weet van
niets.
Och kom, oude kameraad, houd
Je nu maar niet zoo, zei Grösser nu
weer en ging nog dichter bij hem
staan. Schimmel heeft geklikt.
De misdadiger begon spottend te
lachen.
O jawel, u wil mij zeker van
gen, mijnheer de commissaris? Maar
geef u geen vergeefsche moeite, want
ik weet heelemanl van niets
Wees nu geen ezel, zei Grösser
weer, nos altijd op vriendelijken
toon. Je hebt natuurlijk de couranten
in de laatste weken niet gelezen. Jc
weet heelcmaal niet, dat je goede
vriend Schimmel bij een moord op
den herbergier Brendel op heeter-
daad betrapt is
De ander keek hem wantrouwend
aan.
Bij Brendel, den kroeghouder
mompelde hij.
Natuurlijk bij dien dikken, ster
ken kerel, loog dc commissaris niet
een geloofwaardig gezicht. Hij had
een erfenis van ziju moeder gekregen,
en daar had de uitdrager het natuur
lijk op voorzien, llij heeft mij echter
ook een geschiedenis verteld, hoo hij
den tusfichenpersoon tusschen Jou cn
die Dora geweest is.
Dat is gelogen, stiet de gevange
ne ui!
Maar laat mij toch eerst uitpra
ten, ging de commissaris voort. Hij
heeft mij den laatsteo brief gegeven,
dien Dora aan je geschreven heeft
weet je nog weler zou wat goeds te
eten en een «lokje Johannisberger le
drinken zijn.
Bij deze woorden gaf hij ter beves
tiging van zijn woorden den brief van
Dora, dien hij inmiddels uit zijn por
tefeuille genomen had, aan den ge
vangene.
- Weet je nog wel, 's nachis heb je
je slag goed geslagen, ging hij dade
lijk daarop weer voort, zonder den
ander tijd te geven om na te denken.
Heb je toen die massa geld eigenlijk
wel goed nageteld? Precies 71.000
mark was het en niets dan mooie
goudstukken, helaas, waren zij allen
geteekend. Daarom heeft Schimmel
je ook niet laten behouden uit lou
ter bezorgdheid, dat je gepakt zondt
worden, als je ze ging uitgeven, een
drommels listige vosHij zit op de
geldzakken, en jij moest maar weer
zien, dat je aan den kost kwam, ter
wijl je als baron kon loven, waar je
toch al zooveel slag van hebt, en uu
sta je luer in zoo'n ongelukkigcu toe
stand voor mij 1
Rochelend kwam de adem over de
lippen van den gevangene, wiens
oogen uit de kassen puilden, terwijl
een machtelooze woede zijn doods
bleek gelaat een blauwachtige tint
gaf.
Ileeft Schimmel dat werkelijk ge
zegd schreeuwde hij eindelijk. Heeft
hij het geld uitgeleverd
Nu, zoo slecht zal ik hem nu
maar liever niet maken, ik heb het
geld in zijn tegenwoordigheid bij een
huiszoeking gevonden. Ik heb u pas
al gezegd, wij hebben hem in 't nauw
gebracht, en om zich zoo mogelijk
door een berouwvolle bekentenis voor
dc doodstraf to vrijwaren, geeft hij
jou bij het gerecht aan.
Die hond stiet de gevangene
plotseling in de hevigste woede uit.
Wie is hét dan geweest, die de gclieelo
zaak aan het rollen hoeft gebracht
O, ik weet veel van hem, ik zal hem
er ook van doen lusten...
De commissaris bleef volkomen ge
laten. Ook het graveermes heeft hij
je verkocht, waarmee jc den oude om
zeep hebt gebracht
Dat heeft hij mij letterlijk opge
drongen, stiet Thomas uil. Maar do
woorden waren nog niet over zijn
lippen, of hij werd doodsbleek. Dat
weet ik niet, stamelde hij verward.
Bedaar en breng je nu niet nog
verder in 1 ongeluk. Kom bier en
stort je hart uit voor dien mijnheer
daar, hij is je ook niet heelemaal on
bekend. Een slimme knaap ben Je
eenmaal en jo weet, dat een boken-
tenis nu niets anders meer dan
voordeel voor je kan aanbrengen. De
uitdrager heeft nu al zooveel losgela
ten en ais je het niet vrijwillig zegt,
dan wordt je toch op die aanwijzin
gen veroordeeld en dan kom Je er
lang niet malsch af, zooals je wel be
grijpen zulL
(Wordt vervolgd).
