NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
28e Jaargang. No. 8300.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 16 JULI 1910 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem120
Voor de dorpen ln den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente),1.30
Franco per post door Nederland,1.65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 M
«de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
AdvertentiSn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen contant
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Ondergefeekende zal eenige
dagen afwezig zijn en ver
zoekt derhalve, tot nader
bericht, op brieven bestemd
voor Redactie, Administratie
of Drukkerij NIET zijn naam
te vermelden. Particuliere
brieven worden hem toege
zonden.
J. C. PEEREBOOM.
AGENDA
ZONDAG 17 JULI.
Brongebouw: Concert Haarlemsch
Muziekkorps, 8 uur.
Olympia Palace, Zandvoort: Het
Vrije Tooneel ,,de Tante van Char
ley", enz.
OM ONS HEEN
No. 1172.
De Eerevoorzitter der
Apothekers.
We hebben Dr. H. D. Kruseman
met de camera verrast, toen hij door
de Pandpoort naar de Raadsvergade
ring ging, maar toch i$ het de bedoe
ling niet, hem alleen te herden
ken als oudste weihouder (in ja
ren) of als Raadslid, maar ook in een
qualiteit, die tal van Haarlemmers
misschien niet eens bij hem gezocht
hebben, namelijk die van apotheker,
of zooals de beoefenaars van dat vak
zich wel noemen, van pharma-
ceu t.
Daarvoor is deze week nameliik een
bijzondere aanleiding, omdat de No-
derlondsche apothekers hier verga
derd hebben en Dr. Kruseman in de
commissie van ontvangst als eere
voorzitter optrad. En nu wil ik wel
dadelijk erkennen, dat de omgeving
van de Pandpoort dus welbeschouwd
de plaats niet is, om den heer Kru
seman te kieken, daar er in die con-
treije niets te apothekeren valt. Had
den we hem in zijn eigenlijke omge
ving willen photografeeren, dan zou
dat moeten zijn geweest achter een
recepteertafel, druk bezig met iets
fijn te wrijven in een blinkend witten,
steenen mortier of wat over te schen
ken uit een groote Desch in een maat
glas.
Maar aan 't onmogelijke is nie
mand gehouden. Dr. Kruseman is
geen apotheker meer, heeft al jaren
geleden spatel, mortier en pillenbord
aan de wilgen gehangen en het huis,
waarin hij de affaire uitoefende, in
de veiling gebracht. Waar nu de za
ken van de firma's Veel en Van der
Steur in de Groote Houtstraat zijn ge
vestigd, daar bloeide in vroeger jaren
de apotheek san (als ik het wel heb)
de firma Sterk en Kruseman.
Daar Eu deze wereld geen mensch
en geen vak aan de spotternij van
zün medemensclicn ontkomt, wordt er
ook om het apothekersvak wel gela
chen. Er gaat een verhaal, dat ze
voor wat gedistilleerd water, een
beetje verdund zoutzuur en wat fram-
bozenstroop, twee kwartjes of twaalf
stuivers plachten te rekenen, maar
zelfs wanneer dat al waar was, dan
kan het nog geen reden tot critiek op
leveren, omdat de opleiding en de
studie ook betaald moeten worden en
de omzet des apothekers op een be
scheiden cijfer blijft, zoodat het winst
percentage wat hoog dient te wezen.
Eigenaardig is het en inconsequent,
dat de menschcn er geen been in
zien, een gulden tachtig, dus driemaal
zooveel, te betalen voor het advies
van een advocaat, dat maar uit woor
den bestaat, die hèelemanl niets kos
ten, omdat althans bij een goeien
advocaat de voorraad onuitputte
lijk en de inkoopsprijs nihil is.
De billijkheid van deze aanleiding
tot bespotting der apothekers heb ik
dan ook nooit erkend, evenmin die J
van een andere, hierin bestaande,
dat een pharmaceut pleegt om te gaan
met kleine hoeveelheden. „Milli
gram 1" wordt hij wel eens geschol
den, met een toespeling op de uiterst
gevoelige schalen, die in elke apo
theek in een stofvrij glazen kastje
zijn opgesteld. Maar al moge het
waar zijn, dat men iemands woor
den niet op een goudschaaltje moet
wegen, ten opzichte van vele sterk
werkende geneesmiddelen ln de apo
theek, h e r oIc a zeggeu de deskun
digen, is die voorzichtigheid toch wel
hoogst noodzakelijk. De patiënt zou
een raar gezicht zetten, als met on
verschillig gebaar in de apotheek mor
phine in het poedermengsel werd ge
lijkheid zooveel mogelijk zijn gena
derd. En het Is ten slotte geen won
der, dat hii in den Raad (en zeker wel
meer nog in het College van B. en W.)
nu en dan een waarschuwende Btem
doet hooren. De rol van rem moge
dan niet plezierig wezen, nuttig is ze
zonder twijfel.
In onzen opleidenden en examinee
renden tijd ls het wel merkwaardig,
dat voor het ambt van wethouder noch
het eene, noch het andere noodig is.
We zouden kunnen zeggen, dat Dr.
Kruseman, lang vóórdal hij zelfs aan
het Raadslidmaatschap dacht, der
halve onbewust, zichzelf in de apo
theek tot wethouder heeft opgeleid.
Aanhouding.
Ais verdacht van diefstal met braak
ten huize van den winkelier Van der
Werf, Oranjestraat hoek Westerstraat
ln den nacht van 1.1. Donderdag op
Vrijdag zijn door de recherche drie
personen aangehouden, bekenden der
justitie.
Douchebaden.
In het douchebadhuis aan het Leid-
scheplein zijn in de afgeloopen week
genomen 1091 baden; ln dat aan den
Koudenhorn 919.
Staalbad Haarlem.
De Drinkhal werd gisteren door 85
personen bezocht.
strooid misschien trok hij zelfs wel
héélemaal geen gezicht meer.
Ik weet op dit oogenblik niet, wat
Dr. Kruseman indertijd aanleiding
gaf het vak te verlaten en 't gaat ons
ook welbeschouwd niet aan. Maar dit
weet ik wel, dat hij, zijn clientèle aan
een collega overdoende, het beste uit
de apotheek voor zichzelf gehouden
heeft, de gewoonte van stiptheid en
preciesheid, die den goeden apothe
ker eigen is. Ais men wil heeft h(j
dus de affaire gedeeltelijk in het be
heer der gemeente voortgezet, want
het moet deze eigenschap geweest
zijn, die hem deed benoemen tot wet
houder van onze algemeene finan
ciën. In het beheer van do gemeente
gelden is in de eerste plaats precies
heid en stiptheid noodig, neiging tot
zuinigheid en tot passen op de klein
tjes. In zoover is een gemeente-huis
houding gelijk aan een particuliere
huishouding, dat zij drijft op haar
kas. Gaat het juiste overzicht verlo
ren, ontbreken er accuratesse en een
ik zou bijna zeggen pijnlijke stiptheid,
dan staat het er met de gemeente
slecht voor. Maar zijn, zooals hier,
die eigenschappen aanwezig, dan blij
ven do goede vruchten daarvan niet
uit. Ze worden het eerst en hef meest
geplukt in den inwendigen dienst,
dien wij publiek niet te zien krijgen,
ze zijn ook te vinden in de jaarlijksche
gemeonte-begrooting, die wel tot open
baarheid komt. Het is een loftuiting
voor den heer Kruseman, dat tijdens
zijn beheer de ramingen de werke
Of moeten we nog iets verder gaan
en aannemen, dat hij het vak van
pharmaceut niet zou hebben gekozen,
wanneer hij niet toen reeds, als
jongmensch, de eigenschappen beze
ten had, die voor den apotheker zoo
onmisbaar zijn, die van stiptheid en
preciesheid
Wanneer dat laatste juist is, dan
kunnen we zeggen, dat Dr. Kruse
man feiieliik als wethouder van finan
ciën is geboren.
J. C. P.
Stadsnieuws
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID
ln de aan het Museum verbonden
School voor Kunstnijverheid zullen de
door de leerlingen vervaardigde tee-
keningen, ontworpen en werkstukken
Zondag van 10 tot 4 uur te bezichtigen
zijn.
In het bijzonder wordt de aandacht
van belangstellenden gevestigd op het
inlegwerk en het emailwerk, werk
stukken, die dit jaar voor het eerst
tentoongesteld zijn.
NED. MIJ. VAN TUINBOUW- EN
PLANTKUNDE.
De vaste keuringscommissie beeft
in hare vergadering van 12 Juli: ge
houden in een der zolen van „Natu-
ra Artis Magistra" te Amsterdam o.a.
aan een gladiolus nanus van de fir
ma E. H, Krelage en Zn., alhier, toe
gekend eon bronzen medaille en aan
een gladiolus hyhr. 116 van dezelfde
firma een getuigschrift van verdien
ste*
SOCIËTEIT VEREENIGING.
In den gezelligen tuin van de So
ciëteit Vereeniging werd Vrijdag
avond aan de leden een concert van
liet eerste Nederlandsch Dames-or
kest, onder directie van Helena En
gelen, aangeboden, waarbij de dichter
zanger Eduard Jacobs zijn medewer
king verleende.
Het dames-orkestje, dat het even
wel, zooals gewoonlijk, niet geheel bui
ten medewerking van het sterke ge
slacht kon stellen, droeg een groot
aantal populaire nummers met vrij-
wat Schwungen veelal goeden
klank voor. Een solo viool met piano
begeleiding, waarvoor Gounods Ave
Maria gekozen was, gaf een aange
name afwisseling.
Tusschen de muzieknummers trad
de heer Jacobs met een aantal voor
drachten op. Hij mist ln zijn voor
drachten den zachter) weemoedsklank,
dien Speenhoff zoo uitnemend weet te
treffen. Jacobs is vooral goed in grap
pan en mi nof meer verborgen sar
casme en daarmee had hij dan ook bij
het publiek een groot succes, zoodat
hij zich bereid verklaarde nog een ex
tra toegiftje te doen hooren.
De tuin werd in den loop van den
avond goed bezet en de leden bleken
wel te waardeeren, 4at het bestuur
hun een dergelijken avond aanbood.
Door het Gak Onth. Zang-
koor „Kunst Adelt", dir. de heer P.
de Nobel, zal deelgenomen worden
aan "t Geh. Onthouders zangersfeest
hetwelk gehouden zal worden op Zon
dag 31 dozer te Zwolle.
INSTITUUT PRINS.
Wij ontvangen de volgende mede-
deeling
Aan de ouders en verzorgers van de
leerlingen van het Instituut Prins, en
aan de ouders der nieuw-ingeschreve-
nen is de mededeeling gedaan, dat de
school met het einde van dezen cur
sus gesloten zal worden.
Voor de behartiging van de belan
gen der leerlingen van het laatste
schooljaar die naar andere inrichtin
gen van onderwijs hier en elders moe
ten overgaan, blijft de heer Prins de
eerstvolgende weken ter beschikking
van de ouders, die daarbij zijn raad
of hulp mochten verlangen.
Tot zoover het bericht
Het instituut-Prins werd opgericht
in 1891 en heeft dus 19 jaren bestaan.
In dien tijd heeft het een breede scha
re van jongelieden opgeleid voor
schillende hoogere onoerwijsmrich-
imgen.
Velen hebben den heer Prins en
zijn leeraren hun vorming te dan
ken.
Daarom is de opheffing van het in
stituut een feit, dat zeker te betreuren
valt.
EEN DROEVIG ONGELUK.
Jhr. H. M. J. van Lennep, sludent
in de rechten aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam, zoon van Jhr. J.
W. van Lennep, wonende in 't Flora
park alhier, nam deel aan de confe
rentie van de Christen-Studeutenver-
eenigingen, die bij Nunspeet gehou
den werd.
Jhr. Van Lennep werd gisteren bij
't zwemmen door een hartverlamming
overvallen en zonk in de diepte weg.
Ondanks dadelijk geboden medische
hulp, kunstmatige ademhaling en go-
bruik van het zuurstofapparaat, ge
lukte het den kampuokier en Or.
Schut van Nunspeet niet hem weder
bij te brengen.
Groote verslagenheid heerschte
door het voorval in het kamp.
Na een korte samenkomst, waarin
de voorzitter VV .G. Harrenstein en
dr. J. H. Gerretsen van Den liaag
spraken, werd de conferentie onmid
dellijk, een dag eerder dan men zich
voorgesteld had, opgeheven.
Des avonds werd de overledene door
zijn vrienden naar het ziekenhuis te
Nunspeet cedragen, gevolgd door alle
nog aanwezigen.
Provinciale Slaton van Noord-
Holland.
Heden zijn verscnillende rapporten
van de commissies in druk versche
nen.
Bijna -alle adviezen strekken, om
de voorstellen van Ged. Staten zan
der belangrijke wijzigingen aan te ne
men.
Belangrijk is evenwel het prae-ad
vies van de commissie in wier handen
de begrooting van het provinciaal
krankzinnigengesticht „Duinenbosch'
is gesteld.
Het onderzoek gaf aanleiding tot
veel algemeene beschouwingen,
deeltelijk uitgaande van het recente
feit der
ONTSNAPPING VAN RIJKSPA-
TIENTEN UIT DUINENBOSCH.
Men vroeg zich af, of de verplichte
opneming in het Gesticht van misda
digers, die werkelijk krankzinnig zqn
of misschien krankzinnigheid sunu-
leeren, niet in strijd komt met de be
doeling waarmede „Duinenbosch
opgericht.
Deze bedoeling toch was steeds, dat
verpleging zou kunnen geschieden,
in den ruimsten zin des woards uit
gaande van een systeem van betrek
kelijke vrijheid, heigeen uit den aard
der zaak op krankzinnige misdadi
gers niet zou kunnen worden toege
past, terwijl de aanwezigheid dezer
laatsten op den duur ten gevolge moet
hebben, dat ook voor de andere pa
tiënten bedoeld systeem niet tot zijn
recht zou komen.
Sommige leden achtten verder de
mogelijke aanwezigheid van „krank
zinnige misdadigere" op „Duinen
bosch" een omstandigheid, die wel
licht ontsteltenis in de gezinnen der
andere patiënten of bij deze zeiven
zou wekken, waarvan dan ook enkele
voorbeelden werden genoemd.
Betreurd weid, dat de leden der
Staten niet in de gelegenheid waren
gesteld, vóór het sluiten der overeen
komst met den Staat der Nederlan
den tot opneming van Rijks-patiénten,
van den inhoud daarvan kennis te
nemen.
Ware dit geschied, zoo meenden
enkelen, dat eene regeling, als bij art.
i daarvan, niet onaangevochten zou
zijn gebleven.
Bedoeld artikel toch houdt in, dat
een opgenomen mannelijk Rijkspa
tiënt naar een Rijks-gesticht zal wor
den teruggebracht, indien de eerste
Geneesheer-directeur van „Duinen
bosch" en de Geneesheer-directeur
van het Rijkskrankzuimgengesticht
van oordeel zijn, dat de lijder behoort
verpleegd te worden in een Gesticht
met eene bijzondere afdeeiing
Men meende, dat deze bepaling te
bezwarend was. daar de Directeur
van „Duinenbosch" verplicht is aan
te vangen, eiken lijder op te nemen
en eerst daarna, ln overleg met den
Directeur van het Rijkskrankzinnigen
gesticht, terugbrenging van een pa
tiënt vragen kan; als wanneer de Mi
nister beslist, na ingewonnen advies
van den Inspecteur van het Staats
toezicht.
Deze wijze van beslissing, feitelijk
door ééne der partijen in het geding
te nemen, achtte men niet in het be
lang van het Gesticht
Gewezen werd ook op den twijfel in
de Staten-vergadeiring van 20 Juli
1909 uitgesproken aangaande de vol
doende inrichting van het Gesticht,
wanneer onder de Rijks-patiënten me
de personen zouden vallen, die. uit
de gevangenissen komende, tot dus
verre te Medemblik werden verpleegd,
welke twijfel toen door een gerust
stellende verklaring werd opgeheven.
De gegrondheid van dien twijfel
scheen thans bevestigd te worden, en
de meening werd geuit, dat, door de
opneming van „krankzinnige misda-
digers", eene ingrijpende verandering
in den toestand van het Geslicht zou
worden gebracht.
Ook wees een der leden op de mo
gelijkheid, dat een gevoel van onvei
ligheid zich meester zal maken van
de omwonenden, wier belangen hij
meende, dat niet uit het oog mochten
warden verloren.
Bovendien koesterde ee>n lid de
vrees, dat de gezinsverpleging, die
toch in beginsel voor de toekomst me
de is aanvaard, zij het dan aanvan
kelijk slechts door een feitelijken me-
moxiepost op de begroeting, door zulk
een gevoel van vrees zou worden be
lemmerd.
Deze opmerkingen, bij voortgezette
gedachten wisseling in tegenwoordig
heid der Commissie van Beheer en
van den Directeur van „Duinen
bosch", daar ter plaatse gemaakt en
geuit, bleven niet onweersproken.
Allereerst werd er op gewezen, dat
de gevolgen, die men van de opne
ming van „krankzinnige misdadi
gers" vreest, niet alle of grootendeels
op rekening zijn te stellen van het
contract met den Staat der Neder
landen. Immers het is toch de opne
ming van gevaarlijke krankzinnigen,
die men bedenkelijk acht. Voor de be
oordeeling echter van de vraag, of
een krankzinnige al of niet gevaarlijk
is, is eventueele aanraking met den
strafrechter geen voldoend crito
rium.
W orden toch somtijds krankzinni
gen wegens een misdrijf veroordeeld,
omdat men hun zielsziekte, en ontoe
rekenbaarheid dientengevolgej als
zoodanig niet herkentwaar dit wei
het geval is, betreft het ook wel mis
drijven uit grootheidswaanzin of der
gelijke oorzaken voortvloeiende, di6
den lijder volstrekt niet tot een ge
vaarlijk individu stempelen.
Daarentegen komen niet alle ge
vaarlijke patiënten met den straf
rechter in aanraking. Ook is niet
steeds vooraf uit te maken of een
patiënt al dan niet tot de gevaarlij
ken zal behooren, terwijl een z.g. bij
zondere afdeeiing in krankzinnigen
gestichten niet door alle deskundigen
good of wensehelijk geacht wordt.
Wat nu „üuinenbosch" aangaat,
zoo leert de practijk tot dusverre, dat,
in weerwil van het dertigtal Rijkspa-
tiëntén, dat aldaar gewoonlijk per
maand wordt opgenomen, en dat een
zeer groot gedeelte ten aanzien van
het geheele aantal verpleegden uit
maakt, de gevaarlijke patiënten vol
strekt niet in het bijzonder i rider hen
gezocht moeten worden.
Voorts wordt, wat de ontstemming
aangaat van de mede-patiënten of
hunne familiën op grond, dat ook
Rijks-patiënten waren opgenomen,
oio wegens een of ander misdrijf had
den terechtgestaan, herinnerd dat
daarvan niets aan den Directeur,
noch aan de Commissie van Beheer,
tot dusver gebleken is, terwijl ook bij
omwonenden niets is waargenomen,
waaruit eenige ontstemming zou zijn
af te leiden.
Op de vraag of opneming van Rijks-
patiënten, die terechtgestaan hebben,
de gezinsverpleging ln do toekomst