lit di imstirdimicbi in Eiagscnt
Brlevin aan di versthlllendi bladen
De Amsterdammer van de Pr. Gron.
Ct schrijft over 't Uitgevarscongsnee
o.a.:
De buitenlandsche uitgevers hebben
dan ook niets anders dan lof voor ons
kleine land, dat met zijn boeken zulk
ecne eereplaats in de geschiedenis der
beschaving inneemt. Zelfs de aanlei
ding om te klagen over onze onafhan
kelijkheid tegenover de andere landen
op het stuk van vertalen, door ons
niet toetreden tot do Berner Conven
tie, is aan de vreemdelingen ontno
men: haast het eerste woord, dat de
voorzitter, van het congres, do heer
Vun Stockum, openlijk zei: was de
mededeeling, dat weldra bij de tweede
Kamer een wetsontwerp zou inkomen
betreffende onze toetreding tot die
conventie. Minister Heemskerk had
hem tot die mededeeling gemachtigd,
een handige zet van den minister om
wellicht onaangename uitingen te
voerkomen. Want natuurlijk hebben
we over eenige weken, b.v. na het zo
menreces; de indiening van een derge
lijk ontwerp te wachten, doch er zul
len toch nog heel wat maanden,
om maar een niet al te langen termijn
te noemen voorbijgaan, eer er prak
tisch effect van die aansluiting is te
wachten, altijd ondersteld, dat geen
meerderheid in de Tweede of Eerste
Kamer zich er tegen verzet.
Vermakelijk is het echter, dat die
mededeeling van den heer Van Stoc
kum nu al slapende honden heeft wak
ker gemaakt: uit Parijs hebben Neder -
landsche uitgevers nu reeds aanbie
dingen gekregen om het vertaalrecht
van sommige pas uitgekomen romans
te koopen. Alsof die werken niet reeds
lang uit de mode zullen zijn, tegen
dat de Berner Conventie bij ons van
kracht wordt!
Z'n Haagsche collega schrijft:
Er is hier slechts één groot gemeen
tezlekenhuis. dat herhaaldelijk is'
u tzebreid, doch des ondanks overvol
is. Zóó vol. dat thans opneming van
patiënten dikwijls alleen geschiedt in
spoedeischende gevallen. Aan een
tweede ziekenhuis van minstens 1000
bedden beslaat sinds lang dringende
behoefte en het ligt waarlijk niet aan
den geneesheer directeur, den hof-,
arts dr. Roessingh, dat het er nog niet
is. Er was een schitterend oruwerp
gemaakt voor den houw van een
tweede ziekenhuis in de Westduinen,
toen mei-, plotseling op het denkbeeld
kwam, dat door de stichting van een
ziekenlm-ichting daar tex plaatse wel
eens schade zou kunnen worden toe
gebracht aan de belangen van de bad
plaats! Aan dit denkbeeldige bezwaar
Schevemrigon ligt nog wèl enkele
kilometers af van de plaats waar het
gebouw zou komen heeft men zach
ten Stadhnize vastgeklampt cn zoo is
dc zaak vertraagd. En zoo weel men
dan nu nog niet waar men een twee
de ziekenhuis zal bouwen en is het ge
maakte ontwerp, waarbij ook gedacfit
was aan de stichting van paviljoens
voor longlijders, vooreerst, zoo niet
voor goed van de baan.
Gelukkig dat er uitmuntende parti
culiere inrichtingen zijn, die in de be
hoeften voorzien.
De Hagenaar van Deventer Dag
blad:
Nu ik ever onzen gemeenteraad
spreek, wil ik nog even bij dit merk
waardige college blijven stilstaan. Ik
las nl. dezer dagen onder de gemeng
de berichten daar haalt men veelal
meer levenswijsheid uit dan uit me
nig zwaar hoofdartikel dat in de
Friesche gemeente Harlingen de ge
meentelijke aangelegenheden door
Burgemeester en Wethouders zoo
goed worden voorbereid, dat er in de
openbare Raadsvergaderingen haast
nooit over behoeft te worden beraad
slaagd. Dat trok mijn aandacht! Het
is voor een Hagenaar om van te wa
tertanden! En zoo ben ik er over gaan
filosofeeren, heluas echter met weinig
resultaat. Ik sloeg het aantal inwo
ners van die ideaai-genieente e>r eens
op na. eer. goede 10.000 vond ik; dat
heeft dus 15 raadsleden en wij, Hage
naars, met onze 270.000 zielen, zien
onze belangen door niet minder dan
45 u.tverkorenen behartigd. Eerste
vraag: Deugt liet systeem, dat een
grootere gemeente een grooteren ge
meenteraad heeft? Tweede vraag: zijn
de Hariingscho IJ. en W. zoo veel
knaaper dan de Haagsche? Derde
vraag: Staat het peil van den Harling-
schen gemeouteruad soms hooger dan
het Haagsche peil? Alle vrageen, die
nu juist in een Ilaagsehen Brief niet
uitvoerig kunnen behandeld worden,
maar d:e toch de moeite van de over
weging waard zijn en zeker door me
nig Hagenaar zullen besproken en
overdacht worden.
Van ,,De Standaard":
Dan is men zoo licht geneigd, over
drijving ook te zien in de propagan-i
distische voorstellingen, die de Volks
hond tegen Drankmisbruik op de Huis
.vlijt'.entooiisteIHng te zien geeft.
Men vindt daar namelijk twee ka-1
niertjes, waarvan liet eene ingericht
is ais het woonvertrek van den
dronkaard, het andere als dat van
den niet-drinkor, wiens gezin aan
huisvlijt doet. In het eene vertrek,
ziet ge den dronkaard hangen op z'n
stoel, te midden van een verwaar
loosd huishouden, dat verraadt, hoe
de vrouw van den drinker, die daar
staat le schreien met een dochtertje
weenend tegen haar aanleunend, ter
wijl een ander kind in een wieg van
vodden ligt,, don moed heeft opgege
ven, en, in het besef, dat het huisgezin
toeïf vefloren Is, der warifioop nabij
is. Alles doet zien, hoe de ellende een
dagelijksche gast in dit huis is.
De voorstelling is aangrijpend na
tuurlijk. Het leed en de ellende zijn
zóó naar waarheid uitgebeeld, dat ge,
als men over dat ongelukkige gezin
luide spreekt terwijl ge het oog erop
gericht houdt, oen opwelling krijgt
om te vragen, uit medelijden met het
leed van de vrouw, die misschien
helaas, dat hier „misschien" staan
moet geen schuld lieeft maar trouw
in haar taak geweest is, tot ze niet
moer kon, niet zoo hard te spreken
over het ongeluk dat door den drank,
dio wellicht metgezel van do ledig
heid was, over dit huis gekomen ls.
Zeker niet hceiexnaal zoo natuurlijk
als het huisgezin van den drinker is
het gezin van den niet-drinker uitge
beeld, het gezin dat aan huisvlijt
doet. Het kan echter ook wezen, dat
het uitgebeelde gezin van den niet-
drinker, wiens omgeving van geluk
en welvaart spreekt, daarom niet
zoo'n indruk maakt, dat de ganse he
ten toonstelling, als geheel genomen,
is als een welvaartstentoonstelling,
terwijl bovendien menig stukje van
de expositie afzonderlijk in bijzonde
re mate de gedachte wakker roept
aun den zegen, die huiselijke arbeid
zaamheid om zich verspreidt.
De kiekjes-man van 't N. v. 't N.:
Op politiek gebied valt geen nieuws
te melden.
De zomervacantie heeft nagenoeg,
alle personen, die daarbij iets in de
melk te brokken hebben, uit de stad
verdreven.
De zaak-Van Ileeckeren is de ee
nige aangelegenheid, welke nog ee
nige aandacht trekt. Maar de „aar
digheid" is er toch groolendoels af,
nu de Zuid-Hollandsche Staten hem
niet tot Eerste Kamerlid herkozen.
Het wachten is nu maar op de bro
chure met de „stukken", die de heer
v. Heeckeren zal puhliceeren. Dat hij
daartoe zal overgaan, schijnt \ast te
staan. De brochure komt. Het is ech
ter zeor de vraag of hij alles zal pu
bliceeren, wat liij over zijn „zaak" in
zijn bezit heelt. '1 e cordeelen naar het- j
geen men er al zoo over hooit, zou
dan half Den Haag gecompromitteerd
kunnen worden. Toch is het maar be
ter dat hij alles geeft om de waarheid
van zijn beweringen in de Kamer en
in zijn nota's geuit te staven, dan dat
hij weder half werk levert.
Daarmede doet hij het publiek en
zich zelf geen dienst; om met le spre
ken van het belang van zijn zaak, dat
tevens volgens zijn zeggen ,,'s lands-;
belang' zou zijn.
Eerst tegen November moet deze in
teressante publicatie tegemeet gezien
kunnen worden.
EEN ZONDERLINGE BEZOEKER.
Zondagavond toen Van Bruinmelen,
de gemeente-veldwachter van Seber-
penzecl (Geld.), de herbergen ging
sluiten, trof hij in een daarvan een
jong, hem onbekend man aan, die
zich nogal luidruchtig gedroeg. Hij
"Vroeg diens naam en kreeg ten ant
woord Pietje Puk en tegelijk trok de
vreemdeling een revolver en schoot
den veldwachter in den linkerschou
der. De dader zette het op een loo-
pen. Maandagochtend kwam hij
blootshoofds aan een boerderij bij"
Amersfoort, waar hem een zijden pel
van buereumodel werd gegeven.
De dader is later te Amersfoort aan
gehouden. Hij iieeft bekend.
DE MOORD IN HET KOEKANGER-
VELD.
Na den drievoudigen moord in het
Koekangervcld, het vorige jaar ge
pleegd, is door de politie in het scha
penhok van het huis van vermoorden
Hendrik Bakker ruim I 300 gevonden.
Door bevoegde autoriteiten is thans
dat geld aan de beide zoons, destijds
gearresteerd, als verdacht in die
moordzaak betrokken te zijn, terug
gegeven.
BRANDEN.
Te Emmer Compascuum is door on
bekende oorzaak afgebrand de behui
zing, bewoond door den slager F.
Brunius en tcebehoorende aan den
heer Westra. Van den inboedel werd
niets gered. Alles was verzekerd.
Zondagavond -werd brand ontdekt
in een schuur van den landbouwer J.
Groeneveld aan den Heijscherdljk op
de grens van Pernis. De bewoner had
zich al ter ruste begeven en moest ge
wekt worden. Door den grooten af
stand, die de brandweer had af te
leggen, duurde het lang voor zij ter-
plaatse was. Als gevolg daarvan
sloeg nu het vuur over op een tweede
schuur. Beide gebouwen verbrandden
met den inhoud. Het woonhuis schoon
door een slechts nauwe gang van do
schuur verwijderd, kon behouden
worden.
Gemengd Nieuws
EENE ZEEBEVING.
Een kort bericht maakte reeds mel
ding dot het Duitsche stoomschip „At-
tika' vun de „AtlaslSnie" te Breinen,
door eene zeebeving verloren gegaan
was.
Thans zijn meerdere bijzonderheden
over deze catastrophe bekend gewor
den.
Het stoomschip verliet met een la
ding graan do haven van Novoros-:
sisk. Nadat het schip in Konstantino-
pcl kolen in genomen had, ging de
reis verder. In de Zee van Marmora
werden de luiken nog nagezien en in
orde bevonden.
Om 12 uur des nachts, bü het afios-
sén van de" wacht, werd besloten de
luchtkokers op het achterdek weg te
nemen, daar de zware zeeën er tel
kens tegen sloegen. Om dezen arbeid
gemakkelijk to maken legde de gezag
voerder het schip met den kop op zee
en liet de moehlno langzaam draaien
Nadat deze voorzorgsmaatregel geno
men was, kwam er ook werkelijk
minder water over en het gelukte den
bakhootrds-luchtkoker weg te nemen.
Terwijl men het voornemen had. het
zelfde met den stuurboordsluchtkoker
tc doen, brak een kolossale zee over
het achterdek, waardoor het luik
van iruim III insloog. Verschillende
manoeuvres met de machine en het
roer mochten niet helpen om het
scliip een betere positie te vcrsclial-
fen.
Van alle zijden braken de zeeën op
het schip.
De bemanning moest zich met tou
wen vastbinden om niet weggeslagen
te warden. Vertwijfelde pogingen wer
den in het werk gesteld om te trach
ten het ingeslagen luik dicht te ma
ken. helaas te vergeefs. Tegen het
woedende element van de bruisende
watermassa kon geen menschcnkracht
Iets uitrichten. Het schip helde steeds
meer over naar stuurboord en hot
water begon reeds in de luchtkokers
op het achterdek to stroomen.
Mot man en macht begon men de
booten klaar tc maken.
Terwijl een deel van de bemanning
trachtte de luiken dicht te maken,
was het andere deel in de weer om
de booten in gereedheid te brengen.
De positie was thans kritiek. De
kapitein gaf ook aan het machineper-
soneel order op dek te komen nadat
alles geprobeerd was om het scliip te
redden.
Slechts met wanhopige inspanning
gelukte bet der bemanning in de boo
ten plaats te nemen.
Do boot zonk in de diiepte weg,
richtte zich nog eens op en verdween
voorgoed, den gezagvoerder, die al
leen nog was achtergebleven, met zich
in do diepte sleurend.
Dadelijk werd getracht de ongeluks
plaats wee rte naderen om den gezag
voerder te redden. Korten tijd daarna
hoqrde men, na overal te hebben rond
gelteken, hem roepen.
Aan wrakhout ach vastklemmende
wist hij zich boven water te houden.
Om hem te redden ging nog niet zoo
gemakkelijk. Na do uiterste inspan
ning kreeg men hem na tien minuten
in de boot. Ieders naam werd nu op
geroepen om te kunnen nagaan of ie
der gered was, wat gelukkig het ge-
vul bleek te zijn.
Toen de boot oen kart amd weg
was, werd eene ontploffing waarge
nomen. Gedurcndo de catastrophe
was het water gloeiend heet, doch"
werd langzamerhand weer normaal.
Deze groote hitte van het water
werd aan eene vulkanische werking
toegeschreven. De geheele catastrophe
van het inslaan der luiken af tot aan
het wegzinken, duurde nauwelijks 20
minuten.
De Fransche petrolcumboot „Rade-
oleine" redde de bemanning en land
de baar te Oran.
ZICH ZELF VALSCH
BESCHULDIGD.
De voddenraper Bourreau heeft voor
den rechter van instructie alles her
roepen wat hij verteld had betreffen
de den niuord op de vijf kinderen
Brierro in Frankrijk.
Op dc vraag van den magistraat
hoe hij er toe gekomen was zich voor
den moordenaar uit te geven, ant
woordde hij
„Omdat ik het leven moe ben, en
Ik hoopte, dat men mij zou guilloti-
neeren."
Nader blijkt, dat Bourreau een a!
koholist ishij heeft reeds twaalf
veroordeelingen achter den rug we
gens openbare dronkenschap.
Tijdens de openbare behandeling
van het proces-Steinheil schijnt hij
reeds een dergelijke poging gedaan
te hebben, door aan Ge justitie te
schrijven en zich zelf als de inoorde
naar van den schilder en iions
schoonmoeder aan te wijzen.
Do volksopinie te Chartres en om
streken is, dat Bourreau krankzinnig
is. Dc man zal thans aan een me
disch onderzoek worden onderwor
pen, ten einde uit le doen maken of
hij verantwoordelijk gesteld kan wc r-
den voor deze nieuwe poging om de
justitie te misleiden.
BRAND OP EEN SCHIP.
Aan boord van de „Comus" van de
Southern Pacific-lijn, werd Zaterdag
morgen, terwijl het schip zich van
New-Orleans naar N'cw-York op weg
bevond, eeu draadloos telegram op
gevangen, waarin door liet schip „Mo-
mus" van diezelfde lijn om spoedige
hulp werd gevraagd.
De „Comus" snelde onmiddellijk 't
in nood verkeerend zusterschip te
hulp. Het bleek, dat j.l. Vrijdag door
eene nog onbekende oorzaak brand
was ontstaan in de lading, welke ten
deele uit balen papier en zakken be
stond. De mogelijkheid bestaat, dat
een zorgeloos reiziger een brandende
lucifer of sigaret in het ruiin heeft
geworpen en daardoor den brand ver
oorzaakte.
Toen deze werd ontdekt, trachtte
de bemanning van het schip dat voor
de reizigers verborgen te houden, om
dezen niet te verontrusten. Maar al
spoedig bleek het den gezagvoerder
noodig, de geheele bemanning aan dek
te roepen oin het blusschingswerk ter
hand te nemen. Dc ruimen werden
gesloten en de pompen in werking ge
steld.
De orde bleef op het schip gehand
haafd en do booten werden in gereed
heid gebracht, doch enkel om in het
uiterste geval daarvan gebruik te ma
ken, wijl do kust in dc wateren van
Florida, waarin liet schip zich bevond
hoogst verraderlijk is.
De nacht werd in vreeselijke span
ning op het brandende schip doorge
bracht door de opvarenden, onder wie
125 man der bemanning en 83 passa
giers.
Toen de opvarenden door het te hulp
gesnelde stoomschip „Comus" waren
overgenomen, is de „Momus" blijk
baar, na vergeefscho pogingen om
den brand te blusschen. gezonken.
ERNSTIG ONGELUK.
In do Simmer East Deepmijn te Jo
hannesburg had een ongeluk plaats
ten gevolge van zelfontbranding in
een kist met in nitroglycerine ge
drenkt scliietkatoen.
Dertien blanken moesten in hei
hospitaal worden opgenomen, tenge
volge van de inademing der zich ont
wikkelende giftige gassen, terwijl vijf
tien inboorlingen omkwamen en zes-
en-zeventig in min of meer erastigen
toestand eveneens in het hospitaal
moesten worden opgenomen
KRONING IN ENGELAND.
Met het gebruikelijke oude ceremo
nieel, uitgevoerd door mannen in
allerlei maskeradepakken, is ie Lon
den van verschillende plaatsen eene
proclamatie afgelezen, waarin do ko
ning aan zijn onderdanen kennis
geeft, dat hij zich in Juni 1911 zal la
ten kronen.
PARIJS—PEKING.
Ovor den toekomstigen reisweg Pa-
rijs-Berl ij n-Petersburg-Peking deelt
een Duitsch tijdschrift het volgende
uiede: De voorziening van den Sibari-
schen spoorweg ten westen van het
Baikulmeor met twee sporen zal, vol
gens het plan, waarschijnlijk in 1912
voltooid zijn. Van de twee spoorweg-
lijnen Perm-Jekaterinenburg en Tjoe-
men-Oinsk, die beide den weg naar
Oost-Azië bekorten, is de eerste lijn
thans zoover gereed, dat daar een tij
delijk verkeer onderhouden kan wor
den; de tweede lijn is in voorberei
ding.
De reis van Perm naar Omsk zal in
het geheel met 263 K.M. bekort wor
den. De nieuwe verbinding zai einde
1912 voltooid zijn. Voor het doorgaan-
do verkeer naar Oost-Azié in de rich
ting Petersburg-Wjatka-Perm-Tjoe
men-Omsk is een gemiddelde reissnei-
heid van ten minste 1000 K.M. in 24
uur of ongeveer 42 K.M. in het uur in
uitzicht gesteld. De West-Europa met
Peking verbindende spoorweg loopt
thans door Mantsjoerije; hij zal ver
moedelijk in den loop der eerstkomen
de jaren door een door Mongolië loo-|
penden spoorweg nog belangrijk ver
kort worden. Het 220 K.M. lange tra
ject Peking-Kalgan van den toekom
stigen mongolischen spoorweg is al
gereed, tot de voortzetting naar de
grens van Mongolië is besloten.
Uit de Arbeiderswerelt!
RIJKS WERKLIEDEN.
De Algemeene Nederl. Rijkswerklie-
denbond heeft te Utrecht een vergade
ring gehouden, welke bij outstentenis
van den voorzitter, den heer J. L.
Sterke, geopend werd door den heer
D. J. 'liepen uit Amsterdam, die er
in zijn openingswoord op wees, dat
ondanks de malaise, aan de groote
inrichtingen als de artillerie-werk
plaats aan de Hembrug en de krachti
ge aclie van de Roomscli-Katholieko
werklieden, het ledental stationnair
is gebleven.
Herinnerende aan de door het Ka
merlid Passtoors inzake de arbeids
voorwaarden der Rijkswerklieden ge
dane vraag en het antwoord van mi
nister Cooi daarop, protesteerde spr..
■uider leveudigen bijval der ve-gade-
ring, ertegen, dat deze minister de
zaak op de lange baan wil schuiven.
Algemeen kiesrecht besprekend,
verzekerde spr., dut de vakstrijd zal
gescheiden blijven van den politieken
strijd der S. D. A. P., doch er zal ge
zamenlijk women gestreden, waar liet
geldt verschillende groote arbeiders
vraagstukken
Blijkens liet jaarverslag heeft de
bond 957 leden en 9 afdeelingen. De
a:d. Alkmaar werd opgeheven.
Op voorstel Delft werd be>sloten
le, dat de Bond zal ijveren voor een
weduwen- en weezenpensioen zonder
bijdragen, op grond van lage loonen
en 2e dat dc toelage, bedoeld in de
„Bijzondore Voorschriften" aJs vast
loon zal verzocht worden. Op vou.
stel van Utrecht werd besloten bij de
Regeering aan te dringen op het ver
krijgen vun extra verlof voor hen,
die v erplicht zijn, hoofdbestuurs- cn
bondsvergaderingen bij te wonen.
Tot hoofdbestuursleden werden her
kozen de heerea S. Dekker, G. Em
mer, A. F. D. Jansen, J. W. S. Jan
zee, U. J. N. Link, D. J. Tiepen en H.
J. Viergever.
Het bestuur zal voortaan bestaan
uit 7 inplaats van 9 leden.
Daarua werd door dr. J. v. Leeuwen
een redo gehouden over de vakorga
nisatie.
STAKING TE ENSCHEDé.
Door de gecombineerde besturen
der Texticlbonden Ls het volgende
schrijven verzonden aiui het comité
der Fabrikantenvereeniging
Wij nemen de vrijheid, ingevolge
uw schrijven van 14 Juli j.l., eoiiige
inlichtingen aan te vragen, welke gij,
naar wij vertrouwen, met het oog op
de belangrijkheid van het bestaande
geschil, wel zult willen verstrekken.
Blijkens uw schrijven wenscht gij
door dc betrokken patroons en arbei
ders zeiven, zonder bemiddeling, te
genwoordigheid of voorafgaande toe
stemming der arbeidersorganisaties
te worden ingelicht.
Verder doet gij opmerken, dat het
verstrekken van inlichtingen niets
heeft uit te staan met de quaestïe vun
erkenning der organisatie.
Mogen wij nu uwe bedoeling zoo
opvatten, dat uwerzijds de eisch
wordt gesteld, dat door dc arbeiders,
zonder' bemiddeling, tegenwoordig
heid of voorafgaande toestemming
der arbeidarsorganisalies inlichtingen
wordeu verstrekt, doch dat daarne
vens ook uwerzijds de fabrikanten,
leden uwer vereeniging, vrij worden
gelaten aan de arbeidersorganisaties,
op desbetreffende aanvrage, inlichtin
gen te verstrekken
Wij stellen deze vraag, omdat tot
dusverre door leden uwer vereeniging
(bii herhaling) tegenover onze bestu-
rèn werd beweerd, dat het reglement
Verbood aan onze organisatie inlich
tingen te geven. Bestaat deze bepa
ling en wordt zij gehandhaafd, dan
zou uw hierboven weergegeven eisch
inhouden, het scheppen van verschil
lend recht voor de organisatie der fa
brikanten en der arbeiders, waartoe
door ons bezwaarlijk zal kunnen wor
den medegewerkt..
Verder zouden wij willen vragen
is bet uwe bedoeling, dat, wanneer
de arbeiders (en de patroons) op de
wijze, als door u aangegeven aan de
respectieve organisaties inlichtingen
hebben verstrekt, de onderhandelin
gen over grieven en dergelijke, ge
voerd zullen worden door uwe organi
satie met de organisaties der arbei
ders
Op de groote beteekenis van deze
vraag behoeven wij zeker niet nader
uwe aandacht te vestigen. Een duide
lijk en voor de arbeiders bevredigend
antwoord op deze vragen zou de op
lossing van het tegenwoordig coufliet
ongetwijfeld zeer bevorderen.
Do Fabrikanten-Vereeniging ant
woordde gisteren op het schrijven dei-
besturen van de Texticlbonden.
Op uw cerstgesteide vraag deelen
wij mee, dat leden onzer vereeniging
volkomen vrij zijn, echter niet ver
plicht, inlichtingen te verstrekken om
trent geschillen welke hij hen voorko
men. Die vrijheid strekt zich uit tot
ieder, ook tot uwe organisatie.
In antwoord op de tweede vraag
diene, dat onze vereeniging zich steeds
op het standpunt heeft gesteld na in
gewonnen en door beide partijen ver
strekte inlichtingen met uwe organi
saties over hangende geschilpunten
tc willen ouderliaudelen, zoo dit b. i.
kan bijdragen tot beëindiging van het
geschil en zoo inderdaad de geschil
punten de moeite uwer bespreking
waard waren. Dit is ook thans ons
standpunt.
Onze vereeniging kan evenwel uwe
organisatie niet erkennen als verte
genwoordiger van alle werklieden iu
de textielindustrie te Enschede, waar
slechts ongovoor 1/3 deel van het to-
taal-aantul bij u is aangesloten. Voor
besprekingen en onderhandelingen
wenscht zij te allen tijde open te blij
ven, ook voor niet-georganiseerden,
indien dezen zieh daarvoor tot onze
vereeniging mochten wenden.
AFSCHAFFING VAN NACHTAR
BEID IN BAKKERIJEN.
De Gesellschaft für Wolilfahrtsein-
richtungen te Frankfurt a.M. heeft
getracht do mogelijkheid aan te too-
nen van de afschaffing van nachtar
beid in bakkerijen. In de bakkerij
dier maatschappij zelf is de nachtar
beid gedurende den afgeloopen winter
afgeschaft en in de plaats daarvan
het volgende rooster vastgesteld:
Do gezellen bakken van 1 uur nam.
tot 10 uur 's avnnds.De meesterknecht
bakt dan liet geringe nog benoodigd
aantal brooden, voor het verbruik
van 's middags cn 's avond®, tusschen
C en 10 uur 's morgens, 's Zaterdags
zijn de gezellen den heelcn dag vrij
van dienst, terwijl dan de meester
knecht op dien dag voor dc volksgaar
keukens etc. het benoodigde broed en
de broodjes bakt. 's Zondags is de
meesterknecht dan eveneens vrij,
daar des morgens niet gebakken
wordt. De gezellen werken dus slechts
negen uur per dag, hebben eiken
nacht en eiken voormiddag vrij en 's
Zaterdags den geheelen dng. De mee®
terknecht heeft eiken Zondag geheel
vrij en in de week. uitgezonderd des
Zaterdags, alleen dienst in den voor
middag, terwijl hij 's middags alleen
voor den goeden gang van het werk
heeft te zorgen en de kas moet opmro
ken.
De directeur van de Gesellschaft für
Wohlfahrtseinrichtuncen, dr. Reiche,
teekent bij deze dienstindeeling, die
in de praktijk voort.reffel:ik gebleken
is, he tvolgendo aan: „Het zou ons
genoegen doen, als andere bakkerijen
voor zoover zij door de omstandighe
den daartoe in staat zijn. ons voor
beeld volgden, en de in elk opzicht
zoo nadcelige nachtdienst in bakke
rijen meer en meer door dagdienst
werd vervangen. Wij zijn van mea
ning, dat, als het publick voldoende
bekend gemaakt werd inet de nadee-
len en gevaren van den nachtarbeid
in het bakkersbedrijf nadeelen, die
niet alleen voor de bakkers bestaan,
maar waarvan ook het publiek zelf de
gevolgen ondervindt een algemee
ne overgang van den nachtarbeid tot
den arbeid overdag bij ons even goed
mogelijk is nis in andere landen, b.v.
Noorwegen, Italië en enkele kantons
in Zwitserland, waar men zich ver
plicht gezien heeft, de gezondheid der
bakkers on die van het, broodverhrui-
kerid publiek door verbod van nacht
arbeid in het bakkersbedrijf in be
scherming te nemen."
Moge deze vermaning in vruchtba
re aarde vallenl
(Soc. WbL)
Pers Overzicht
DE STRIJD TE ENSCHEDé.
„Het Centrum" schrijft
Bij den strijd, die thans in Ensche
dé wordt gevoerd, doet zich weer
eens klemmend gevoelen de kracht
en de noodzakelijkheid der organi
satie.
De patroons zijn volledig georgani
seerd, de arbeiders niet.
Van de 9000 werklieden staan nog
onge\e<-r twee derden buiten elke or
ganisatie.
Met liet gevolg, dat de werkgevers
thans een grooten voorsprong hebben
en zelfs de onvolkomenheid der ar
beiders-organisatie bezigen als hun
wapen in den strijd.
De gevolgtrekking, die hier te ma
ken valt, behoeft niet nader te wor
den aangeduid.
Zij dringt zich vanzelf op de ar
beiders moeten hun organisatie zoo
krachtig en volledig mogelijk ma
ken.
Georganlseerden en ongeorgani
seerden worden thans gezamenSjk op
straat gezet, en voor de laatstgenoem
den is dit te erger, wijl zij uitteraard
van de organisatie slechts moreeleo
steun kunnen ontvangen.
Wij zullen hier de houding der pa
troons, die, ter wille van een staking
aan een der fabrieken, waarbij een
paar honderd werklieden betrokken
zijn, negen duizend arbeiders
uitsluiten, niet nader qualificeeren.
Hoe wij over deze zaak denken,
mag bekend worden geacht.
Alleen willen wij er nogmaals op
aandringen, dat men de uitgestotenen
zal te hulp komen, van wie velen
aan de grootste ellende zijn blootge
steld.
Waar zulk een massa menschen,
die met de staking bij de firma Menco
niets te maken hebben, straks van
elke verdienste verstoken zullen zijn.
is snelle en krachtige hulp dubbel
noodzakelijk.
Wij wekken daartoe met nadruK
een ieder op.
Want van welk standpunt men de
zaak ook beschouwe, het aantal
slachtoffers, cn onschuldige
slachtoffers, is groot, en vereischt
dringend, en vooral spoedig, steun.
't „Algemeen Handelsblad" schrijft
0. a.
De moeilijkheden, waarvoor de En-
schedésche werkgevers gestaan heh-
ben, hebhen zich op andere plna (sen
reeds vaker voorgedaan. En meestal
is do oplossing slechts gevonden door
dan maar de gebrekkige en onvolle
dige vertegenwoordiging door de or
ganisaties voor lief te nemen, daar
zij beter was dan in het geheel geen
vertegenwoordiging. En ook vooral,
omdat zij bleek ook liet vertrouwen
der ongeorganiseerden tc bezitten.
Wij gelooven, dat dan die werkgevers
zeer verstandig gedaan hebben, en, al
moeten wij erkennen, dat in Ensche
dé de verhouding tusschen georgani-
seerden en niet-georganiseerden een
zeer ongunstige is voor de beteekenis
der organisaties.... toch weten wij
niet, of ook de Ensciiedéseho werkge
vers niet het beste zouden doen, "de
eenige bestaande vertegenwoordiging
voor lief te nemen.
In elk geval meenen wij echter, dat
hier een strijd is ontstaan, die het ge
volg is van onvoldoende organisatie
óók van de zijde der werkgevers.
En dat de principieele vraag hierbo
ven omschreven, er niet eene is, dia
noodzakelijk en uitsluitend door een
eoonomischcn strijd beslist kan wor
den. dat hare beslissing niet afhan
kelijk behoeft te worden gesteld van
de vraag, of de fabrikanten het eest
te groote verliezen, dan wel de werk
lieden het eerst te veel honger gele
den zullen hebben.
Wij blijven bij de meening, 'lat bij
dezen strijd geen principieele quaes-
ties betrokken zijn. Mocht het geluk
ken nog een vertegenwoordiging van
ongeorganiseerden naast de besturen
der vakveroenigingen te plaatsen, dan
zouden althans do grieven der werk
lieden—N. I. Menco onderzocht kun
nen worden.
En dan zou later een vaste recr-ling
getroffen kunnen worden, waardoor
de vast aaneengesloten fabrikanten
bij het onderzoek van grieven en ge
schillen naast zich zouden vinden een
vertegenwoordiging van alle werkne
mers.
Zoolang de stakers en uitgestotenen
niet tot deze voor de hand liggende
oplossing wiilen medewerken, komt
hel ons voor, dat het publiek verstan
dig doet, zich niet in den strijd te
mengen.
Letteren en Kunst
LAROCHF, VRIJGESPROKEN.
Men seint uit Antwerpen aan het
„Hbld."
De rechtbank deed uitspraak in de
zaak-Laroehe Beklaagde werd on
toerekenbaar verklaard. Het eerste
vonnis werd verniotigd en beklaagde
vrijgesproken.
ZANGWF.DSTRIJD TE BRUSSEL.
In den zangwedstrijd (eere-afdee-
ling) wei-den de volgende prijzen be
haald le prijs Miinnergesangverein
„Orphea", Aken 2e prijs Kon. Zang
vereniging „Mastreechter Staar", te
Maastricht3e prijs Le cerele orphé-
onique „Les XL", Roubaix, terwijl
een eere-diploma werd toegekend aan
de Utrechlscho Mannenzangvereeni-
ging „Orpheus" en aan de Koninklij
ke Zangvereniging „Breda's Man
nenkoor" te Breda.
Onze Lachhoek
KINDERLOGICA.
Vader. Mijn been slaapt
Karei. Doen uw eksteroogen nu
ook hun oogen dicht, vader?
NIET NOODIG.
Nieuwe boekhouder (tot. den chef):
Zul ik Meier en Co. geld zenden?... ze
schrijven, dut ze onmogelijk langer
kunnen wachten.
Chef: O, dat schrijven ze al twee
jaar lang.
ZIJN DOEL BEREIKT.
Wat is er van uw zoon geworden,
die er zoo vast van overtuigd was, dat
de wereld nog eens van hem zou hoo-
ren?
Hij is paukenist in een orkest
GELUKT.
Oudroesüiandelaur (als hij een be
diende op verduisteringen betrapt):
Ontken het maar niet; de zeventig
meter prikkeldraad en de drie oude
naaimachines heb je in den zak ge
stoken.
VERSCHIL.
Onderwijzer: Zeg me eens Jan,
hoeveel seconden heeft een minuut?
Jan. Bij een man of bij een
vrouw, moester?
Onderwijzer. Bij een man of bij
een vrouw?... Hoe bedoel je dat?
Jan. O, dat maakt een groot ver
schil. Als Pa zegt, ik kom in een mi
nuut terug, dan duurt een minuut
zestig seconden, maar als Ma het
zegt, duurt het een half uur, of nog
langer.