NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
2öe Jaargang. No. 8386
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. zaterdag 5 november i9io a
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
Voor HnnrTom PER DR'E MAANDEN: <§Ê8ÊÊ'Van 1—5 regeIs 50 Cls-: iedere reSel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
oor Haarlem M Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat. 8
gemeente) „1.30 Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels. 25 Cts. per plaatsing-
Franco per post door Nederland<tff 50 Cts. voor 3 plaatsingln a contanL pnrpimratng,
Afzonderlijke nummers0.02bi
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37M Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post ,0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redacüe600 en der Administratie 724,
Uitgave der Vennootschap Lourens Costfcr. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
T' 1 1
Tot de plaatsing van advertentien en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMEIl BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 6 NOVEMBER.
Schouwburg: N. V. Het Tooneél:
„Mereadet" 8 uur.
Soc. Vereeniging: Matinée Haar-
4emsch Muziekkorps, 3 uur.
De Kroon: Bioscoopvoorstellingen.
Soc. Vereeniging: Bioscoopvoorstel
ling, 8 uur.
KI. Vereeniging: Specialiteitenvoor-
•teliing, 7 1 2 uur.
OM ONS MEEN
No. 1247.
Hoe snel onze Brieven Bezorgd
worden.
In een van mijn laatste artikelen
heb ik aangetoond, dat de brieven
bussen in onze gemeente voor een deel
later, soms veel later woelen gelicht,
dan de uren, die daarbij staan aan
gegeven. Dat daarbij vertraging moet
ontstaan, spreekt van zelf.
Evenwel is dit niet het eenige
kwaad. Op grond van ervaring had
ik ook den indruk gekregen, dat brie
ven, die aan liet hoofdpostkantoor in
de Zijlstraat worden bezorgd, uren
noodig hebben voordat zij, bijvoor
beeld te Amsterdam aan hun adres
worden bezorgd. Hieruit volgt, dat
dus ook de verzending per spoor niet
aan moderne eischen beantwoordt.
Om eens precies te weten, hoe het
'daarmee wel gesteld is, heb ik een
proef genomen,
Woensdag 2 November heb ik twin
tig blieven in verschillende brieven
bussen en op verschillende uren te
Haarlem doen posten.
Die brieven waren gericht aan een
adres te Amsterdam, waar men pre
cies op de minuut af kon nagaan, iioe
laat zij door den besteller werden af
gegeven.
Het vinden van zoo'n adres kostte
aanvankelijk eenige moeite. Een huis
waar men een brievenbus had, kon
niet dienen, omdat de geadresseerde
dan, tenzii hij den geheelen dag de
wacht hield, moeilijk kon controleeron
hoe laat die brieven in de bus wer
den geworpen.
Het eenig vertrouwbaar adres was
dus een kiosk, waar men dade
lijk alles ziet, wat bezorgd wordt. Zoo
vond ik de bewoonster van de kiosk
op den Dam bij het Commandants-
huis bereid, de brieven in ontvangst
to nemen en daarop het oogenblik,
waarop zij deze ontving, onmiddellijk
aan te teeltenen.
Di* adres, vlak bij het Amslerdam-
8che postkantoor, was gunstig voor
spoedige bestellingmen kan dus
niet zegden, dat ik de omstandigheden
opzettelijk ongunstig heb samenge
steld, in? gendoel.
Met hrt uur der busleidingen heb
ik, om diezelfde Teden, mij niet inge
laten. De redeneering stelde ik zoo
's morgens te acht uur, op zijn
vroegst, begin! men brieven te posten,
welnu laat ik er elk uur, tot 12 uur
toe. dus vijfmaal, telkens vier werpen
in bussen, die dicht bij of verder van
het hoofdpostkantoor gelegen zijn en
dan nagaan, hoelaat zij op den Dam
te Amsterdam aan de kiosk worden
besteld.
liet resultaat van de proef, hei spijt
mij 't te moeten zoggen, overtrof mijn
grootste vrees.
Brief No. 1 werd precies te 8 uur in
de bus in 't Kenaupark geworpen,
No. 2 zes minuten later in die aan het
Kleverpark, Ne. 3 8.14 in de Frans
Halsstraat en No. 4 te 8.25 aan het
hoofdpostkant oor in de Zijlstraat. De
ze verschillen in minuten komen na
tuurlijk hieruit voort, dat een zelfde
persoon telkens elk viertal brieven
postte en cenigen tijd noodig had, om
van de cone naar de andere te komen.
Het volledige lijstje van de
ven volgt hier
1 Kenaupark
2 Kleverpark
3 Fr. Halsstraat
4 Hoofdjiostkantoox
5 Spaarne
6 Amsterdamsche Poort
7 Kamperstraat
8 Koudenhorn
9 Leidschevaart
10 Tempel iersstraat
11 Hazepalerslaan
12 Kamperlaan
13 Hoofdpostkantoor
14 Ilulppostkantoor Plein
15 Iordensslraat
16 Bosch en Vaartstraat
17 Schotersingel
18 Soendastraat
19 Dr. Leydsstraat
20 Kloosterstraat
lukkige No. 15 is van de Iordensstraat
naar Den Dam zelfs 6 uur en 31 mi
nuten onder weg geweest, maar het
ergst van alle hebben No. 1 en No. 2
het gemaakt, die respectievelijk 7 uur
en 11 minuten en 7 uur en 6 minuten
noodig hadden, om een afstand af te
leggen van 20 kilometers.
Laat ons deze cijfers eens even na
derbij bezien.
Wanneer een voetganger te 8 uur
met deze twee brieven langs de Am
sterdamsche vaart naar Amsterdam
was gewandeld, dan zou hij, zonder
zich buitengewoon te haasten, di9 te
twaalf uur aan de kiosk op den Dam
hebben kunnen afgeven, dat wil zeg
gen drie uur vroeger, dan het
nu is gebeurd, terwijl de spoortrein
onze brieven vervoert
De trekschuit, indien ze nog be
stond, zou nóg gunstiger verschil met
de spoorverzending opgeleverd hebben
proef is gebleken, dat de twee snelste
van de vier omstreeks acht uur ge
poste brieven den Dam te 1.35 hebben
bereikt. Welnu tusscben negen en
twaalf uur 's morgens vertrekken er
van Haarlem naar Amsterdam acht
treinen der Holl. Spoor en achttien
rijtuigen van de E. S. M.
Van deze drukke verbinding wordt
voor het brievenvervoer geen voldoen
de gebruik gemaakt.
Dat is een fout van organisatie, die
wel zal berusten op de fout der zuinig
heid. Voor een openbaren dienst als
deze, ik herbaal het, past geen karig
heid. Al zijn ook telephoon en tele
graaf goedkooper gemaakt, het groo
te, bet belangrijke, liet nlgemeene
middel van gedachtenwisseling is de
post.
Onze teekenaar beeft al de elemen
ten van deze beschouwing aangeduid;
de trekschuit, die het sneller doen zou
buslichtingen hier laten volgen. Ze
zijn, op werkdagen
7.40 10.45 1 4 6.45 11.30.
Het kan dus voorkomen, dat onze
Lrieven en briefkaarten drie uur
lang, ja des avonds zelfs vijf uur op
een kwartier ha in een bus blijven
liggen, zonder dat iemand zich er om
bekommert.
Zooiets is met onze huidige begrip
pen van snel verkeer en vlug vervoer
volkomen in strijd. Meer buslichtin-
gen zijn dus do eerst noodige maatre
gel volgt daaruit uitbreiding van
het aantal posttreinen en van hel per
soneel, dan zullen de kosten daarvan
welbesteed zijn,
J. C. P.
En de uitslag
No. 3 en 4 werden te 1 35 aan de
kiosk op den Dam bezorgd.
No. 1 en 2. No. 5 tot en met 14 en
No. 16 bereikten hun bestemming te
3.11.
No. 15 en No. 17 tot en met 20 wer
den te 5.45 in de kiosk afgegeven.
Do vlugste reis is dus gemaakt door
No. 13, dat dus nu eens geen onge
luksgetal was. Deze brief werd, zoo
als men ziet 11.23 aan het hoofdkan
toor gepost eu arriveerde op den Dam
3.11, bad dus toch nog voor dezen kor
ten afstand 3 uur ca 4S minuten noo
dig gehad.
Veel minder vlot ging de reis bij de
andere brieven. Van de groep No.
1720 heeft de snelste toch nog 5 uur
en 24 minuten noodig gehad, de onge
Onze teekenaar heeft beiden, wan
delaar en trekschuit, hier afgebeeld.
Heb ik ongelijk gehad, met te zeg
gen, dal het brievenvervoer in de ver
te niet aan redelijke eischen van mo
dern verkeer beantwoordt
Natuurlijk weet ik wel, dat daaraan
niet alleen bet te weinig of te laat
lichten van de brievenbussen schuld
is. Er zijn daarbij te weinig posttrei
nen en ten slotte ook te weinig bestel
lingen.
Merkwaardig is bet, dat terwijl aan
liet verkeer door intercommunalen te
lephoon en telegraaf wel aandacht
wordt geschonken, daar de tarieven
van beide diensten in de laatste jaren
zijn verlaagd, de post zich in 't geheel
niet aanpast aan de versnelling, die
verkregen is in ons verkeer. Uit de
dan de post, de wandelaar, die het
wint van den trein, de besteller, die
maar veel te zeldzaam de bussen
licht, de E. S. M., die voor de post
administratie geen nut schijnt tc heb
ben, tot zelfs de juffrouw van de
kiosk, die met verwondering ziet, dat
de eerste van de brieven die zij ver
wacht, h.aar per voetganger worden
bezorgd. Dit laatste is fantasie, n
ik heb aangetoond, dat dit werkelijk
zou zijn geschied, wanneer ik daar
mee iemand belast had.
Ik ben opzettelijk niet in bijzonder
heden afgedaald, daar de uitslag van
de proef het niet noodig maakt. Die
is, zonder dat, overtuigend genoeg.
Alleen wil ik, om een van de redenen
der trage verzendiug In 't licht te stel
len. nos eens de nominale uren dor
Stadsnieuws
Ons Museum.
Sedert een maand, is nu de nieuw
benoemde directeur van het Stede
lijk Museum, de heer J. O. Kronig, in
functie, on we moeten het zeggen, hij
heeft dezen tijd niot ledig doorge
bracht, want in de drie zalen heeft
hij een volledige reorganisatie lot
stand gebracht, dat wil zeggen wat
de iutnging der schilderijen aangaat.
De belangrijkste verschikking betreft
de Halsen. Deze hoeft de heer Kronig
in de gróote Museum-zaal, waar
hi andere volgorde hingen, in
chronologische opeenvolging laten
hangen. Daardoor krijgt men een
beter overzicht, over dc ontwikkeling
van des grootmeesters kunst, en
vindt men nu ook een betere aanc-en-
possing tusscben de schilderijen on
derling. De laatste schilderijen, de
Regenten- en Regen lessen-slukken
van het Oude-Maunenhuis, zijn nu in
de zaai op losse schotten geplaatst
De lieer Kronig heeft de kleurige
schilderij ei i uit de zaal gebannen.
Want weliswaar was Hals een bru
taal kolorist, iiij wist namelijk tegen
stellende kleuren naast elkaar te zet
ten en toch een harmonieus geheel te
verkrijgen, maar naast het koloriet
van Hals passen de andere sclülde-
rijeu nic-t, uie deden Hals' verven
veel afbreuk. Daarom heeft de heer
Kronig de zaal verder opgevuld met
stukken in rustiger toon, als van De
Bray. En werkelijk, een leek valt het
nu zelfs op. hoe prachtig en warm
van. kleur de Halsen zijn.
Een goede maatregel lijkt het wel.
dat de jonge directeur de schilderij,
die op de deur van de Schneevoogt-
kamer hing, heeft laten verwijderen.
Wanneer men in dio kamer zijn
moest, diende men die deur te ge
bruiken. Men begrijpt, dat er dan
kans was, dat de schilderij, op de
deur hangende, beschadigd werd, of
er op een kwaden dag afviel.
Ook ln de andere zalen heeft de
heer Kronig ingrijpende veranderin
gen gebracht, om de beste stukken
van ons Museum beter tot hun recht
te doen komen.
Men ziet het, do nieuwe Directeur
heeft reeds heel wat tot stand
bracht. Evenwel alles zsl pas in or
de kunnen komen, wanneer het nieu
we Museum over eenige jaren gereed
Jammer maar, dat men bij liet ont
werpen der plannen den directeur
niet heeft kunnen liooren. De heer
Kronig houdt meer van zij-licht dan
van bovenlicht. En we meenen, dat
men dit laatste nogal veelvuldig
in 't nieuwe Museum wil toepassen.
De heer Kronig was zoo welwillend
ons in de Schneevoogtkamer, die
thans als directeurskamer dienst
doet wal heerscht hier een ijs-tem
peratuur! het een en ander te la
ten zien van de resultaten zijner stu
dies. De jongo directeur de heer
Kronig is pas 23 jaar heeft se
dert zijn 19de jaar. omvangrijke stu
dies in de buitenlandsche musea be
gonnen. Zooais onze kunstzinnige
voorouders uit den Gouden eeuw
reeds deden, ving hij aan met een
reis door Italië, waar bij drie maan
den lang de kunstschatten van Vene-
tié bewonderde
Maar hij begreep, dat een Neder
lander in de eerste plaats zijn oigen
grootmeesters moet kennen. En nu
werd het Rijksmuseum zijn leerschool
«aar hij kopieerde en studeerde.
Maar 't buitenland zag hem dikwijls
in zijn musea. Duitsclilaud door naar
Petersburg, Frankrijk, Bolgié, Span
je en Portugal, Engeland, ook bezocht
do jonge man en overal werkte en
studeerde hij. Wie in zoo'n betrekke
lijk korten tijd zooveel deed, mag
wel aanspraak maken op den naam
van energiek man. En dat de kundig
heid van den lieer Kronig wordt ge
waardeerd, bleek ons uit een zeer
groot aantal artikelen in Engelsche,
Duitsche, Fransche en Hollandse! ie
tijdschriften, artikelen, waarvan
sommige den omvang van een boek
deeltje hebben. We noteerden o.a.
eeu zeer uitvoerig artikel over Ga
briel Metsu in „La revue de l'art an
cien et moderne" „Les arts" en liet
.Zeitschrift für Bïldende Kunst",
waarvan de heer Kronig medewerker
voor Nederland.
In verschillende musea slaagde ou
zo directeur er in de werkelijke schil
ders van een aantal schilderijen te
ontdekken of de onbekende vervaar
digers op te sporen.
Met dit al is de heer Kronig een
bescheiden jongmeusch en misschien
is het hem niet gevaliig, dat wij liet
een en ander over hem meedeelden,
maar we meenden toch. dat onze lo
zere het recht hadden, iets meer over
hem ie weten.
En hoe denkt u nu over den toe
stand der Halsen vroegen we.
Nu, daarover wilde de heer Kronig
zich op hei oogenblik niet uitlaten,
maar wij kregen wel den indruk, dat
hij daarover niet zoo heel tevreden
..Dit is het misverstand", zeide de
directeur, „dat men gezegd heeft,
dat de copaivae de schilderijen in den
slechten toestand hébben gébracht,
maar dat is niet waar. De oorzaak
schuilt in de jarenlange verwaarlod
ziu.g. toen de Ilalsen maar gewoon
op <le zolders lagen. De copaivae nu
heeft den minder gunstïgen toe-stand
aan het licht gebracht."
Een bekend feit is bet, dat nog
voor 50 jaren de kostelijke schilde
rijen als oude rommel en zolder la
gen. Minder bekend is. naar we mee
nen. dat een der Rothschilds op een
goeden dag bij Burgemeester Feek
kwam en hem zei, dat hij gehoord
had, dat er nog wat oude schilderijen
op zolder lagen. Die wilde hij wel
koopen voor.... f3000.
Burgemeester Fock is daarop niet
ingegaan, gelukkig.
Baden
In het douchebadhuis aan den Kou
denhorn zijn m de afgeloopcn weck
genomen C7G baden, in dat aan het
Leid.scheplem 1024.
APOTHEKERSBEDIENDE.
Voor dit examen is te Zwolle ge-
slaagd de heer J. J. Kuipers van Haar
lem.
EV. LUTHERSCHE GEMEENTE.
De groote Kerkeraad der l-N.-uige-
lisch Luthersche gemeente, ailiier,
benoemde op voordracht van regenten
van het Luthersch Wees- eu Armen
huis tot binnenvader en -moeder het
echtpaar Meliema, thans als zoodanig
erkzaam te Purmerend.
Het volgende drietal voor de predi-
kants-plaats, alhier, is opgemaakt:
1. Ds. Junod te 's-Gravenhage. 2. Ds.
Schade van Westrum te Groningen.
3. Ds. Hoevers te Rotterdam.
NEDERLAND EN ORANJE.
Men schrijft ons:
ln de gisteravond in het Blauwe
Kruis gehouden ledenvergadering
der A.-R klesvereenigmg ..Nederland
en Oranje werd op voorstel van het
bestuur besloten, het bestuur met 3
leden uit te breiden. Daartoe werden
gekozen de heeren E. Feider, H. v. d.
Vegt en A. Steetskamp, terwij:
Mr. A. R.
ie
heer Sir. A. R. Baas, die voor kort
was afgetreden, bij acclamatie rd
herkezen. Allen namen de beu >;-.:iing
aan.
De heer H. B. Wevland Jr., gal
vervolgens een beschouwing van po
litiek standpunt, over „de Bakkers
wet in de 'Tweede Kamer", op welke
lezing eeu geanimeerde discussie
volgde. Verscheidene nieuwe leden
traden toe.
Aan de gevolgen overle
dc-n.
De ruim Tü-jarige G. K.. uit Scho
ten, die van de week in het water
van de Bakenessergracht viel, Ivooft
daarbij longontsteking opgedaan,
waaraan hij is overleden.
NEDERL. VERBOND.
De voordracht met lichtbeelden, die
de heer Hoefer uit Hattem voor do
ledeu van bet Alg. Nederl. Verhoud
zat houden, is zeer de moeite waaid.
Ou liet letterkundig congres te Maas
tricht heeft hij er zooeel succes meo.
behaald, dat het afdeeiingsbestuur
hier en elders aanleiding vond. den
heer Hcefer uit te noodigen ook el
ders te laten zien, wat hij van Neer-
lands schoon in beeld heeft cebracht.
Dat is veel en is ook mooi.