itleroudsren
EEN PLEIDOOI VOOR 'T RuLO-
MAAL INSTITUUT.
Do lult.-gen. oud-Gouvcrneur-Gene-
r:: a I van Ned.-Indié, J. B. v. Heutsz,
Schrijft in 't Hbld. o. a.
Wij Nederlanders moeten onze b e s-
t e jonge k r a.c h I. e n naar JndiÖ
zendon, om daar ons te vertegenwoor
digen, en als koopman, als nijvere, als
zeevaarder, als ambtenaar en als mi
litair voorbeelden te zijn van karak
ter en goede trouw.
Het moet, mijne Heoren, maar
Men wele waarheen men gaan
wil. men hebbe zicht en een v a s-
t e nkoers!
De hiervoor noodlge kennis moet
verkregen worden in het vaderland
hier moet daarvoor een grootsche al-
I0.3 omvattende centrale instel
ling zijn, die voor do jonge krachten
aanvult, vollodigt, wat de scholen al
leen niet geven kunnen.
En daarnaast en dit la noodzake
lijk voor de practijk In het loven
moet die instelling gelegenheid bie
den om op de meest uitgebreide schaal
en steeds up to date den band te on
derhouden tusschen do ovcrzeesche
gewesten en Nederland, de gelegen
heid zijn waar zooals door het Co
mité van voorbereiding zoo uitvoerig,
mooi en treffend juist I3 gezegd
.de geleerde, de koopman, de zeevaar-
dor, de landbouwer en industrieel el
kander kunnen ontmoeten waar de
ambtenaar, de reiziger, do ontdekker
'enz. in een passende omgoving en toe
gerust met de beste hulpmiddelen zijn
ervaringen ten beste kan geven waar
gelegenheid bestaat zoowel voor het
instellen van degelijke wetenschappe
lijke onderzoekingen in een rustige
omgeving, als voor het opdoen van
practische kennis omtrent al wat op
koloniaal economisch gebied van ac
tueel belang is. Een instelling dus
waar wetenschap en Dractijk elkander
de hand reiken, een levend organisme
a ar van vormende kracht uitgaat ïn
wijden kring en dat don weg zal moe
ten wijzen aan het jonge Nederland,
dat de schoone tank li ooft te vervul
len om Grooter Nederland tot bloei en
ontwikkeling te brengen en met eere
te doen uitkomen in den wedloop met
naburige natiën."
Zou i k het beter, mooier, krachtiger
'kunnen zoggen
Neen, immers!
Er moer van zeggen is mede over
bodig
Dmkbnar voor de erkenning in het
buitenland 'rapport in 1902 uh"e-
braclit door de heeren Meugeot en Pel-
maro over „l'organisalion des Mus-
sër-s commercial!* el colpniaux dn
Nord de la France, Bel trip ue et. Hol
lende"), dat ons klein Koloniaal Mu
seum te Haarlem „est le plus ancien
de cc genre" en wij alzoo zijn geweest
ie baanbreker in dezo richiuig, mo
gen wij thans niet achterblijven bij
andere mogendiieden (.Engeland,
Frankrijk, Uuiischlund, Belgie,die
Bedert grootsche centrale koloniale in-
Btclliugeui ten behoeve van de weten
schap, den handel en do nijverheid
hebben opgericht, maar eischt onze
ter den wereldnaam op to houden,
dien onze kloeke voorvaderen voor ons
kleine land als grooto koloniale mo
gendheid veroverd on gevestigd heb
ben.
Nu door het initiatief en de energie
van enkele Nederlanders, de bal aan
't rollen is geraakt, groeide hij door
eendrachtige medewerking van
gansch liet volk tot een lawine aan.
De woorden van Coen den 29en Sep
tember 1618 den Heeren XVII toege
roepen „Daar kan 111 Indië iets
fvootsch verricht worden", zijn gro
tendeels in vervulling gegaan. De Ne-
lerlaudsche natie beijvert zich tegen
woordig meer en meer om waar te
maken, dat haar thans absoluut ge
zag 111 den ludischen archipel ton ze
gen strekt aan de bevolking daar dat
zij met allen ernst streeft naar de ont-
wikkeling van bloei en welvaart van
het Indische rijkdat de intellectueole
ontwikkeling en de stoffelijke wel
stand van meer dan 40 millioen Ne-
ÖerlandSChe onderdanen haar na aan
't harte het.
Welnu, tot verhooging van de kans
van stagen moei het g,uisclie volk zich
niet alleen wakker tooncu, maar moet
door krachtige, eendrachtige en ener
gieke samenwerking van l'iugecrmg en
natie gezorgd worden, dat ter beschik
king komen de allerbeste en meest
volledige gegevens.
Daarom, Nederlanders, slaat krach
tig de banden ineen en tast diep in do
beurs gedenkt, dat do woorden van
tien grooteu Cc>en thans zin hebben
voor ons vaderland.
EEN ZONDERLING.
Sedert Mei jl. woont in de Paarde-
weido, onder Ilavelte, de arbeider H.
Netel onder den blooten hemel. Dc
man, een zonderling, wil van geen
armhuis weten. Des daags gaat hij
bij den boer op daghuur, des avonds
betrekt hij zijn bivak. Nu nog, terwijl
de grond hier reeds dik met sneeuw is
bsdekt geweest en de winterkoude
zich terdege doet voelen, huist de man
op dezelfde plaats.
Een togen den grond liggend kastje
en een paar bosjes riet benevens een
dunne deken moeten den wind kee-
Ten. Boven een potje met vuur kookt
hij zijn eten, zoo meldt de TeL
MOORDAANSLAG.
De bekende zaak van Van ZuiJIen,
beklaagd van moordaanslag op juf
frouw Van Veelen, te Oosterbeek,
komt 6 December voor de Techtbank
to Arnhem.
DE EERSTE SCHAATSENRIJDERS.
Do Ileeronveenscho correspondent
Iran het „Hbld." zag Vrijdag al
«schaatsenrijden op landwijken.
BEDREIGING.
De aangehouden 18-jnrlge koopman
H. de N. te Nieuwebrug (Fr.) heeft
bekend eeu pistool gericht te hebben
op het 16-jarig meisje E. de Wit, al
daar, onder den uitroep „Ik zal je
doodschietenGelukkig wist hot
meisje zich los te rukken.
GEZONKEN.
Dc motorboot „Nijverheid" van den
heer J. Vermeulen, to Ierseke, is
Vóór Hoorn gezonken. De opvarenden
bonden gered worden.
WETTELIJKE WINKELSLUITING
TE AMSTERDAM.
In een vergadering over „Wettelijke
Winkelsluiting", belegd door den Al-
gemoenen Nederlandschen Bond van
Handels- en Kantoorbedienden, ls met
algemeene stemmen de volgende mo
tie aangenomen
,,Be vergadering, enz.
het toejuichende, dat thans ln 'den
Raad een voorstel voor de regeling
der winkelsluiting is aanhangig ge-
maakt, acht evenwel het sluitingsuur
van 9 uur te laat, en verzoekt den Ge
meenteraad van Amsterdam met den
moesten aandrang deze wettelijke re
geling aan te nemen, doch het slui
tingsuur te stellen op 8 uur."
VERZENDING VAN EET- EN
DRINKWAREN.
Met ingang van 1 December zal de
H. IJ. S. M. monden of kisten met
wijn en likeuren in flesschen, siga
ren, eet- en vleeschwaren niet meer
on verzegeld of ongeplombeerd ten
vervoer aannemen. Deze maatregel ls
een gevolg van de veelvuldig voorko
mende diefstallen.
GASFABRIEK TE ILPENDAM.
In een onder voorzitterschap van
deu burgemeester, den heer W. Stolp,
gehouden vergadering is besloten tot
oprichting van een aerogeen-gasfa
briek op coöperatieven grondslag.
ONGELUKKEN.
Onvoorzichtig.
Op de brug aau de Nassaukade to
Amsterdam geraakte een negonjnrig
meisje uit de Da Costastraat, dat
achter op een rijtuig was geklommen,
bekneld tusschen het achterwiel en
de veeren. Met ernstige breuk aan
het linkerbeen is het kind per rijwiel-
brancard naar het Wilhclmina-Gast-
huis gebracht en daar opgenomen.
HET KOLONIAAL ETABLISSEMENT
TE AMSTERDAM.
In do raadsvergadering van 22 Sep
tember 1909 hebben B. en W. meege
deeld, dat het dagelijksch bestuur zich
met het ministerie van koloniën ln
erbinding had gesteld, en stappen
had gedaan om de voorgenomen ver
plaatsing van het Koloniaal Etablis
sement te voorkomen.
Sedert zijn onderhandelingen ge
opend over een terrein aan den Wes-
terdoksdiik nabij de Jachthaven, c-n
resultaat is geweest, d--1 de mi
er zich bereid verklaard heeft,
<len grond en het water met onder
grond. groot ongeveer 5600 viork. M.
de gemeente te koopen, mits de
koopsom niol honger zon worden ge
steld don Hó 090, zijnde hel bedrag
op do Indische bagroofirig daarvoor
uitgetrokken.
Hoewel de geboden koopsom niet on
belangrijk lager is dan de waarde van
den grond, ineeuou B. en W., dat <le
belangen, welke verbonden zijn aan
liet behoud van het Koloniaal Eta
blissement voor Amsterdam, voldoen
de opwegen tegen het finoncicele of
fer, dat door do gemeente zal wor
den gebracht.
WERKLIEDEN-REGLEMENT
VOOR DEN HAAG.
Do „N. Ct." verneemt, dat bij het
door B. en W. van 's-Gravenhage her
ziene werkliedenreglement, een niet
onbelangrijke loonsverhooging wordt
voorgesteld, die het rniniinum-loon zal
opvoeren van f 10 tot 11.60, wuarvan
een jaarlijksehe vermeerdering van
uit va ven voor de gemeente van
f 250.(100 h 260.000 het gevolg zal
zijn Tevens stellen B. en W. voor
den lü-urigon arbeidsdag voor do ge
meentewerklieden in te voeren, met
ren arbeid op den Zaterdag Ook
zijn voor de werklieden bij do lichtfa
brieken en de duinwaterleiding meer
vrije Zondagen voorgesteld.
B. on W. hebben het ontwerp aan
do vakorganisaties ter kennisneming
toegezonden.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
30 Cts. per regel
Tegen hetr
Dr. Homniel's Haematogen
WAARSCHUWING 1
BEENZIEKTEN.
Aderspat tlgo
Dauwwormen,
WONDEN
ZWEIIEN,
am.fl 1.75
van genezing,
EJitht i-rtnll» t» b.iUcckenlnt
c. OEruunt, l;ïiüwOfcac!. nraBhte |f.*oK
r-u«o ui tVi Kt>e li" G#w-**-Otpo€
roef Nedf/Sol H. SANOESS, «oiie S,
Te Haarlem bij: J. J. GóP-
PINGKR, Gr* Houtstraat 14/.
gaande de ongeregefdheffea op net
Haarlem-terrein in te dienen, en zich
zelfs ln dien geest tegenover meerde
re personen uitliet, is hij Yan dit be
sluit later teruggekomen, en heeft
gedaan, waarvoor èn Haarlem èn IL
F. C. hem nu niet direct dankbaar
zijn zullen. Want voor beide vereen!-
gingen is de loop, die de zaken geno
men hebben, onaangenaam. Voor
„Haarlem" in de eerste plaats, om
dat li iar goede naam als fatsoenlij
ke voetbalvereenlging, er eenigszins
wel niet zoo heel erg onder lijdt,
omdat de buitenstaander niet met de
finesses dezer kwestie bekend Ls, en
daardoor "n lichtvaardig en onbillijk
oordeel velt; voor H. F. C., omdat op
het laatste oogenblik nog schikkin
gen gemaakt moesten worden, die
vrij belangrijke onkosten en vooral
veel tijd vragen.
Ondanks alle moeilijkheden zal
dan toch Zondag as. de Haarlem
F. C.-match, voor ons Haarlem
mers „the big match of the season",
gehouden worden. Haarlem zal wel
volledig zijnH. F. C. is nogal ge
handicapt door het ontbreken van De
Klercq, waarvoor waarschijnlijk Van
Spengler invalt. Een zege der blauw-
witten is overigens lang niet ze
ker. Haarlem heeft Zondag nog
getoond, dat het wel wat kan. Met
■i0 ging Hercules ten onder, terwijl
de H. F. C. met 43 van de zwarte
Hagenaars klop kreeg. Toch al
staat. Haarlem thans wat hooger ln
het ranglijstje het krachtsverschil
tusschen belde clubs is waarlijk niet
groot. En den afloop van dezen strijd
voorspellen we zullen er ons niet
aan wagen. Dit is zeker, het zal een
belangwekkende, spannende wed
strijd zijn.
Deu vorigen Zondag ging wegens
het slechte weer maar heel weinig
door. Do regen hud de meeste velden
doorweekt, en „afgekeurd" was bijna
overal 't consigne. De tweo Haarlem-
sche clubs speelden echter, met resul
taten, die ietier bekend zijn. Hercules
is waarlijk veel meer dan ,,'t Zesde" j
de vereniging, die uit „De Westelij-
verdwijnen moet. Wat dan ook
waarschijnlijk wel gebeuren zal. Acht
gespeeld, nul gewonnen het is waar
lijk erg. IL B. S. begint al meer en
moer te doen geloovcn, <Jat de slechte
dagen voorbij zijn, en de goede, van
1 trust-victorie aangebroken. En
Haarlem èn H. F. C. hebben nu tegen
de zwarte Hagenaars gespeeld, en
beide hebben verloren. Moet dat zoo
doorgaan Dat in ieder geval de ro-
tnrn-match gewonnen worde I
Haarlem II deed als het eerste elf
tal en sloeg Hercules II met 40.
De H. F. C.-reserven waren gelukki
ger dan de eerste devisie der blauw-
witten en wonnen van de. Hagenaars
met 1—0. Dat kan Zondag tusschen
Haarlem 11 en H. F. C. 11 spannen 1
We meenen verstandig te doen een
oorspeüing ook hier achterwege te
latei.
E. D. O. verloor verleden week met
2—1 van „Volharding", niet geheel
verdiend. In 't Oosten ging alleen de
wedstrijd Quick- Wilhelmina door.
De Nijmegenaren hielden hun kampi
oenstitel hoog, on sloegen Willielmina
op eigou grond met een sprekende
4-0.
Ilet program van Zondag geeft ons
weder, wat de Westelijke 1ste klasse
betreft, ontmoetingen tusschen Quick
en Hercules, H. B S. en V. O. C„ Ve-
I loei tos en H. V. V., en D. F. C. en 't
Zesde Meerendeels interessante wed
strijden. Quick, V. V. C., 11. V. V. en
7. C. zullen wel winnen. Maar V.
O. C. en H. V. V. zal 't niet gemakke
lijk gemaakt worden
E D. O. speelt tegen Allen Weerbaar
uit Bnssum, en kan, bij goed spel, wel
'innen.
Sport en Wedstrijden
geven in oéro-mechanlca" en lucht
vaart.
In Elzas-Lotharingen, to Straats
burg, wordt door prof. Hergesell een
cursus gehouden over bestuurbare
ballons en aeroplanes.
DE VLIEGWEEK TE EDE EN
SOESTERBERG.
Jn de „Revue der Sporten" van deze
week vinden we vele aardige kiekjes,
die op bovenstaande groote gebeurte
nis op Neèrlandsch sportgebied be
trekking hebben. De titel-plaat geeft
een foto van den Bloemendaalschen
aviateur Frits Koolhoven en zijn va
der. De aviateur zit in zijn Henriot-
machinode oude heer Koolhoven
staat er naast. Een andere foto geeft
een afbeelding van een mooio vlucht
van den stouten Bloemendaler, de
heer Koolhoven en mevrouw de
rouw van den aviateur slaan hem
gade, en schijnen nogal strijd met het
zonlicht te voeren te hebben. Een
ierde foto beeldt den heer Koolhoven
bezig met bot monteeren van zijn
vliegmachine voor zijn hangar.
Andere plaatjes zijn aan W ijnmaten
gewijd een daarvan is bijzonder aar
dig Wijnmalen neemt lachend een
dagvaarding in ontvangst, die hem
wegens te hard rijden met zijn auto
in de buurt van Eist beteekend werd.
PLANNEN VAN OLIESLAGERS.
Olieslagers heeft aan de Belgische
Luchtvaart Club medegedeeld, dat hij
zal trachten Ln den wedstrijd om de
comité, dat zich ten doel stelde een
wereldrecord over afstand en langdu
rig vliegen, dat eerst op zijn naam
stond, ie verbeteren en aldus ook de
Coupe Mechelen zal trachten te win
nen. Die staat thans op naam van
Tabuteau met 465 K.M. in 6 uur 1 mi
nuut De wedstrijden eindigen op 31
December a.s. en Olieslagers, die z'n
toebereidselen maakt in het vlieg
kamp van St. Job in 't Goor, zal van
den eersten den besten geschikten
<l'ag profiteeren.
PARUS—BRUSSEL EN TERUG.
Nog steeds meer deelnemers geven
zich op. WijnmaJen's passagier,
Louis Dufonr. die de zoo succesvolle
raid meemaakte, is van plan met 'n
Farm an tweedekker ook eens den
tocht te wagen. Hij neemt misschien
zyn broer als reiziger mede.
24-UUR-WBDSTRIJD OP ROL
SCHAATSEN.
De Fransche Auto organiseert in
het Véloclrome d'Hiver le Parijs een
origineelen wedstrijd, namelijk een
24-uurs-kamp op rolschaatsen op 24
011 25 December.
EEN VLIEGTOER DOOR BELGlë.
Er bestaan plannen, om een toer
door België voor eéroplanes te orga-
niseeren, die twee weken zou duren.
Het vertrek en de aankomst zouden
te Brussel plaats hebben. De vliegers
zouden telkens één dag vliegen en
den daarop volgenden dag gelegen
heid hebben, dei) omtrek in oogen-
schouw to nemen.
STEEDS HOOGER.
Wederom is bet hoogte-record voor
■liegmacliines geslagen. Do Ameri
kaan Drexe vloog te Philadelphia tot
oen hoogte van 10.000 voet (ongeveer
3333 M.) met een Blériot-monoplane.
Letteren en Kunst
Verreweg het beste
Laxeermiddel.
Heerlik van smaak,
Ysrkrijp m Apotheken.
Prij» 1.25 per flacon.
VOETBAL.
De toer van de London Caledonians
is nu als volgt geregeld
Goede Vrijdag Sparta te Rotter
dam.
Zaterdag voor Paschen H. F. C, te
Haarlem.
Paasch-Maandag II. B. S. te Den
Haag.
Dat in België.alles gedaan wordt om
het nationale elftal in goeden vorm te
krijgen, blükt wel uit het vaststellen
van een wedstrijd van de vertegen
woordigende ploeg tegen een elftal uit
Middlesex. Deze wedstrijd wordt met
Kerstmis te Brussel gehouden.
ZESDAAGSCHE WIELERWED-
STRUD TE NEW-YORK
Voor dezen wedstrijd, die op 5 De
cember een aanvang neemt, zijn do
volgende paren aangeworven
Amerikanen
MoranR00L
Fogler—11111.
Mac Farland—Clarke.
HehierGoullet,
Collins—Drobach.
CameronHalstead.
Europeanen
RuitStol.
Pouchois—Loon George!
Germain de la FlècheVertinden.
VLIEG-ONDERWIJS.
Duitschland heeft do laatste jaren
zich ingespannen om zich aan het
hoofd van de luchtvaart te plaatsen
1 met reusachtige bestuurbare ballons.
Echter zonder het gewenschte succes,
want ailes wendt zich ln onze dagen
df vliegkunst toe, wier vorderingen
den la rusten tijd verbazingwekkend
waren.
Thans werden reeds in Duitschland
aan de meeste technische en polytech
nische hoogescholen cursussen gege
ven in luchtvaart en vliegkunst, 0. a.
te Berlijn, Charlottenburg, Bruns-
wijk, Dautzlg, Stuttgart, Dresden on
München.
Aan de Universiteit te Berlijn zal
een cursus worden gewijd aan me
chanica. in verband met aviatiek te
Bresl au wordt behandeld „de lucht
vaart en haar wetenschappelijke ba-
aan de universiteit te Glessen
Sportnraafie
Hoewel scheidsrechter Moorman in
den beginne vnlntrekl nl* voorne- men de~£hi>7ui TUI ae'ïuchtvonrt
mens scheen, een klacht bij het be- j en vliegen doceeren en aan die to
e'.uur von den Ned. Voetbalbond aan-l Qöttüuren zal oen cursus worden ge
bracht heeft, de jongelings-periode
van deu koning-stadhouder te bezi
gen als slof voor den roman. Want
voor den EngeLschen lezer van ,,I
will maintain" ls het zeker niet on
belangrijk, iets meer te welen van
dit tijdvak, waarin de man, die later
zulk een sterken invloed heeft gehad
oen invloed, die nog heden in het
politieke systeem van Groot-Bijttanje
aan te wijzen is op de Britscke ge
schiedenis. tot. man is gerijpt.
Over den inhoud van het boek zal
ik hior niet uitweiden de historie
dier dagen mag bekend worden ver
ondersteld en de auteur heeft zich
strikt aan de historische feiten ge
houden, wat de hoofdpunten be
treft.
En ten onzent ls do scherpe wor
steling tusschen Willem III en Jo-
han do Witt, die zich naar buiten
openbaarde in den partijstrijd, die
de Republiek verdeelde, bekend ge
noeg uit do in dit opzicht zeker zeer
voortreffelijke werken van Schim
mel „Sinjeur Semeynsz" en „De
Kapitein van de Lijfgarde".
Vooral zijn „Sinjeur Semeynsz"
?oft een belangwekkende*! kijk op
de diep-intelligenie figuren der beide
hoofdpersonen.
En nu lijkt het mij een iriet-gerln-
ge loftuiting te zijn, wanneer 'k con
stateer, dat Marjorie Bowen's werk
dat van Schimmel nabij komt,
overtreffen de schitterend fijn-geestige
dialogen van den Hollandschen
schrijver de wat-bleekere in het En-
gelsche boek.
Ook slaagt de auteur er volkomen
1, om den bezielenden Invloed te
schetsen, die er uitging van den
naam van Oranje.
„He lias the name!" Dat was de
erkloring voor veefl en de Witt heeft
zijn politiek er door zien misloopen,
dat hij deze factor in te sterke mate
beeft geschakeld uit de rij
kende invloeden.
Overigens volt ook de omvangrijke
studie, die aan het schrijven van dit
boek moest voorafgaan, zeer te lo
ven. En de auteur moet zich gewis een
reis naar Holland getroost heb-
i aan hot „I will maintain" de
locaio kleur te geven, waarvan de be
schrijving Yan de Haagsche en Mid-
delburgsclie situaties getuig!
Wegens de goede kwaliteiten is het
niet te verwonderen, dat een Neder-
landsche uitgever spoedig voor een
Hollandsche vertaling heeft gezorgd.
In do „Bibliotheek voor hoofd, en
hart" is het boek in het Nederlandsoh
verschenen bij den uitgever D. A.
Daamen in Den Haag, onder den titel
Ik zal handhaven". De vertaling ls
van mej. M, F. de Bas. De overzet
ting is een prettig leesbare en volgt
den EngeLschen tekst zeer getrouw
Kerk en Schooi
BOUWMEESTER-HULDIGING TE
's-GRAVENHAGE.
De verwacblog, dat Louis Bouw
meester, kort na zijn jubileum in Am
sterdam, ook te 's-Gravenhage zijn
gouden feest zou komen vieren met
do artlsten der Kon. Netl. Vereen.
Het Nederlandsch Tooneel", zal niet
verwezenlijkt worden.
Wel beslaat plan, dat hij, na zijn
verbintenis met het Bioscope-Theater
in Amsterdam, ook in andere plaat
sen zal optreden, maar dan met een
ligen gezelschap.
De in Den Haag reeds geschonken
bijdragen zullen nu door de commis
sie te zijner tijd gestort worden in
de kas van het algemeene nationale
comit', dat zich ten doel stelde een
Bouwmeosterfonds bijeen te brengen.
Boeken.
Eenigen tijd geleden ontvingen we
van de bekende Londensche uitge
versfirma Methuen and Co. een nieuw
werk van Marjorie Bowen:
„I will maintain".
„I will maintain" do Engelsche
vertaling van het devies van het Huis
van Oranje Je Maintiendrai Ik zal
handhaven - ls een histirische roman,
behelzende de geschiedenis van de
verheffing van Stadhouder Willem
III en den daardoor veroorzaakten
neergang van het regime van Johan
de Witt, eindigende met den afschu
welijken moord op de gebroeders De
Witt.
Het wekt altijd vreemde, hoewel
geenszins onprettige, gewaarwordin
gen op, eigeu-Iandscke toestanden en
geschiedenis ln een vreemde taal be
schreven te zien. Niet onprettig zijn
dlo gewaarwordingen, daar het niet
anders dan aangenaam kan zijn, te
ervaren, <lat vreemdelingen ons zijn
cn doen belangwekkend genoeg vin
den om er hun aandacht aan te wij
den. E11 vooral moet dit. wel het geval
zijn, wanneer uit de resultaten biijkt,
dat aan het ondernomen werk door
den uitlandschen auteur groote zorg
cn nauwkeurigheid is ten koste gelegd,
jn die mate zelfs, dat er als hier
liefde en toewijding voor ons verleden
uit spreekt. En het kan niet anders
dan gunstig zijn voor onze reputatie
in het buitenland, wanneer er op een
dergelijke manier als door Marjorie
Bowen met uauwgezetheld-in-het-his-
torische over Holland wordt geschre
ven.
Maar 'k zal niet zoo chauvinistisch
zijn, om olie belang bij dit boek voor
ons land op te edschen. Willem III
behoorde aan twee landen, aan En
geland zoo goed als aan <lo Repu
bliek, daar King William later den
Britschen troon besteeg. Deze om
standigheid is het ongetwijfeld mee
geweest, die dan auteur «r toe ge
NED. HERVORMDE KERK.
Aangenomen het l>erocp te Rou-
ien, tocz., ds. A. Prins to St. Maar
tensdijk.
Beroepen te Haskerhorae, tooz.,
J. K. Gravemeijer, cand. te Leeuwar
den; te Rijssen ds. J. H. F. Remrne
te Vlnkeveen.
Aangenomen het beroep te Glaner-
brug ds. II. VLsser to Vaals, L.
Bedankt voor het beroep te Hasselt
dr. J. D. de Lind van Wijngaarden,
te Putten o. d. VeJuvve.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Groningen. Geslaagd voot hot doc-
toraal-examen in de rechtsweten
schap de lieer jhr. dit. J. Roggen-
kemp; voor het arts-examen eerste
gedeelte, de heer J. de Haan.
Leiden. Geslaagd eandidaats-exa/-
men rechten de heer J. B. Ebbinge.
Amsterdam. Bevorderd tot arts,
de heeren B. M. van Driel, geboren
te Ilellevoetsluis I). J. Samuels, ge
boren te Paramaribo mcj. H. J. G.
van den Berg, geboren te Uithuizen.
Geslaagd voor bet 1ste gedeelte
arts-examen de heeren C. N. de Boer,
W. J. Bais, en de dames W. E. H.
Walch cn A. van Ree, voor het docto
raal examen in de Noderlandsclie
letteren mej. Jeanne Bock.
Utrecht Bevorderd tot doctor
de Nederlandsche letterkunde,
proefschrift„Van Alphen's literair*
aesthetische theorieën", mej. A. C. S.
de Koe, geboren ie Utrecht, en tot
doctor in de rechtswetenschap op
„Stellingen", de heer C. T. 3. Gom-
bault, geboren te Oldeberkoop.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap op stellingen de
heer P. C. E. Vollgraff, geboren te
Arnhem.
Geslaagd voor het arts-examen eer
ste deel de heer G. J. Vermeulen; be
vorderd Lot arts do heer T. J. H.
Hakkenberg.
spoedig de geheele opzet van het listi
ge plan.
Een reiziger, dlo ook in het com
plot was, heeft op den dag van den
diefstal een koffertje aangegeven, het
welk in denzelfden waggon geplaatst
word, als waarin do zakken der Na
tionale Bank mot hun kostbaren in
houd geborgen waren. Onderweg!
heeft do hoofdconducteur uit dit kor-
fertje oen linnen zak gehaald, geheel
gelijkend op de geldzakken, en deze,
gevuld met wit papier en voorzien van
het nagemaakte loodje, verruild met
een der zakken van de Bank.
Reeds zitten drie dieven achter slot»
Bij de gehouden nasporingen heeft
de politie tevens ontdekt, dat do beide
gearresteerde graveurs zich ook on
ledig hielden mot het vervaardigen
van valsche munt.
MOORD OP EEN WINKEL
JUFFROUW.
Te Firankfort o. M. is in een schoei»,
winkel de 34jarige winkelierster Eli-
sa Maler doodgestoken gevonden. De
lade was gelicht. Reeds anderhalf
uur na het ontdekken van het lijk
slaagde de politie er in den moorde
naar te vinden ln een kroeg, niet ver
van de plaats waar hij zijn misdrijf
beging. In dien tusschentijd ontving
de politie tal van klachten omtrent
aanvallen op moLsjes en jong© vrou«
wen. O.a. was een dienstmeisje aan
gevallen. Het mocht in ieder geval
als zeker beschouwd worden, dat hef
hier een en dezelfde persoon gold.
Verder had eeu komenij-baofl in een
tegenover het schoenenmagazijn ge-
legen winkel, gezien, hoe een man
getracht had do winkelierster, dio
achter de toonbank stond, naar vo
ren te lokken. Dank zij eene vrij vol
ledige beschrijving, die de politie vei
schaft werd, slaagde deze er in di
hand te leggen op het individu. De
menigte was zoo woedend, dat zij den
man wildo lynchen en slechts met
moeite gelukte het den agenten dozen
uit hare handen te houden. De moor
denaar is een 33-jarige kellner, Lud
wig Waldschmidt geheeten, geboortig
uit Gladenbach (Hessen Nassau). Hij
outkent wel is waar, doch voor hem
zeer bezwarende getuigenissen zijn
aanwezig. De meeste meisjes herken
den hem als den aanrander; maar
wat vooral bezwarend is, op ham won
den schoenen gevonden, die in de
zaak in de Bergerstrasse gestolen wa
ren, verder een brief aan zijn zuster,
waarin hij verklaart een hekel aan
zijn beroep te hebben gekregen, ner
veus te zijn en eerstdaags oen groot*
misdaad te zullen begaan. Na het eer
ste verhoor vond Waldschmidt, on
danks de scherpe bewaking door po-
litie-beaanbten, gelegenheid zich 2olf
met een mes, dat hij verborgen had,
diepe snede in den hals toe te
brengen; zwaar gewond moest hij
naar het stedelijk ziekenhuis vervoerd
worden.
CRIPPEN.
Het schijnt dat Crippen nog ge-
tracht heeft door zelfmoord aan de
galg te ontkomen. Op een gegeven
oogenblik bleek, dat hij de glazen uit
zijn bril had gehaald, naar men ver
moedt met de bedoeling om zich de
polsen af te snijden. Ethel le Nevo
heeft Crippen het laatst Dinsdagmid
dag gezien. Verschillende binden, o.
de Morning Leader, spreken met
groote stelligheid het bericht tegen
van de Evening Times, die, naar men
weet, gemeld ha<l, dat Crippen een
uitvoerig© bekentenis had afgelegd.
Gemengd Nieuws
Stoomvaart iierichten
EEN DIEFSTAL VAN FR. 100,000.
Eenig© weken geleden werd ten na-
deele van de Nationale Bank te Brus
sel op geheimzinnig© wijze een bruta
io diefstal gepleegd van 100,000 fr.
De Bonk had een hoeveelheid bank
papier ln verzegelde zakken per trein
verzonden naar Boom, een plaatsje
bij Antwerpen. Bij aankomst bleek een
der zakken, hoewel oogenschijnlijk be
hoorlijk gesloten, waardeloos papier
te bevatten.
N'n een langdurig onderzocx is het
der recherche thans mogen gelukken
de daders op te sptjren.
Veertien dagen geleden werden te
Brussel twee graveurs gevangen geno
men, die de aandacht der politie trok
ken door hun grove verteringen. Zij
bekenden voor een goudsmid in
Schaerbeek een stempel te hebben ua-
gomaakt van de Nationale Bank. De
ze persoon werd in hechtenis genomen
en na een scherp verhoor viel hij door
de mand. Hij had de op een loodje af
gedrukte stempel aan een hoofdcon
ducteur gegeven.
Eenmaal zoover, wist de justitie
STOOMV. MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Het stoomschip Billiton (uitreis)
arriveerde 25 November te Port Said.
Het stoomschip Java (uitreis) ver
trok 24 Nov. van Antwerpen.
ROTTERDAMSGgE LLOYD.
Het stoomschip Medan (uitreis)
passeerde 25 Nov. Pantellaria.
Het stoomschip Sindoro (uitreis)
arriveerde 24 November te Padang.
Het stoomschip Goentoer (thuis
reis) passeeixle 24 Nov. Peniche.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Het stoomschip Noord am arriveor-
s 25 November van New-York te
Rotterdam.
Het stoomschip Sloterdijk vertrok'
24 November von Montreal naaf
Hamburg en Rotterdam.
KON. WEST-IND. MAIL
DIENST.
Het stoomschip Prins Willem IV
vertrek 25 November van Amsterdam
naar Paramaribo.
KON HOLL. LLOYD.
Het stoomschip Zeelandia (uitreis)
vertrok 24 November van Boulogne.
Het stoomschip Maasland (thuis
reis) vertrok 24 November van San too
met 29.000 balen koffie voor Rotter
dam en Amsterdam.
Burgerlijke Stand
HAARLEMMERMEER,
ONDERTROUWD:
J. G. N. Geertsema en L. Cnptijü.
H. Boer en W. v. d. Meulen.
GETROUWD:
L. v. d. Oord en C. v. d. Kwast*
BEVALLEN:
A. M. J. Zomer—v. Son d. J Griek-
spoor—Meulblok tL H. E. v. Krim
penVerhocvan z. J. Venneij—Per
soon, <L M. v. d. Spok—v. ReeuwijW
d. A. Lamm—v. Wely z. O. Zomer—
Beljaars z. P. GroenendijkSchuit
z. W. Ruiter—Roodcnburg d.
OVERLEDEN:
L Evers, 74 Jaar, P. T. Boodzant,
73 jaar; J. Gladpootjes 69 jaar, J. C-
Verbart, 34 jaar, J. Schulders, 81 J-»
A. Eigenhuis, 5 jaar.