NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
28e Jaargang. No. 8457
Verschijnt dagei^ks, behalve op Zon- en Feastdagen.
DINSDAG 17 JANUARI 1911 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
PBR DR1B MAANDEN: K&tt. Jj&W Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem X' lJU gffkp-, Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cent per receL
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der B'j Abonnement aanzienlijk rabat
gemeente).. 119 Ad vertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland.1.65 Jf I ;|f 50 Cts. voor 3 plaatsingen h contant B'
Afzonderlijke nummers0.02 H j 1)4 "V J- n 4
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.3734 Rodaetie en Administratie! Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie724.
Uitgave der Yennootsctiap Loureus Coster. Directeur i. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Boitenspaarne 6. Teleioonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiön an reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE Lil.AD.
AGENDA
WOENSDAG 18 JANUARL
Schouwburg: „De Groothertogin
van Gerolstein" door de Vareeniging
„de Phoenix".
De Kroon: „Van een Kerstavond", 2
OUT.
Do Kroon: Klavieravond Percy
Grainger, 8 uur.
„De Karseboom." Ledenverg. v. d.
Nieuw-Malth. Bond, Spreker: dr. J.
Ruigere. 8 uur.
Soc. Vereemgihg: Voorstellingen
circus Paul Wilke, 2 en 8 uur.
KL Voreenigmg: Concert, 8 uur.
Kruisstraat 45: Voordracht over
„koken op gas" door mej. J. Oppen-
heirner, 3 uur.
Soc. Vereeiiiging: Muziek- en voor
drachtavond 'foynbeevereen. 8 1/2 uur
Stadsnieuws
Om Ons Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„Slavernij in Mexico", in de rubriek
Om Ons Heen.
QpllcMerspraktQksn.
Wij waarschuwden gis lei' tegeneen
echtpaar, diat voorgeeft tot de vroege
re kennissen van het aanstaand
slachtoffer te beihooren, en zegt, dat
bet van plan is een kieerhleekerij op
le richten, waarvoor natuurlijk, geld
tooodiig ls.
Konden we gister melden, dat een
dame hier ter stede, verstandiglijk
genoeg, den oplichters de deur gewe
zen had, een dame woonachtig aan
den Kleinen Houtweg büjkt er toch
tngeloupen te zijn. Zaterdag kwam bij
haar een juffrouw, düe zich Wilton-
Wilkers noemde en reide gezonden te
zijn door mej. B. van de Leidscbe
vaart wat natuurlijk niet waar
was. De dame liet zich verleiden om
een aandeel van f 5 te nemen ter op
lichting eener kleerenbleekerij in de
Lange Ileerensteeg.
De oplichtster toonde zich. nog ai
schikkelijk, want zij nam met die vijf
gulden genoegen, ofschoon zij er der
tien vroeg. Toch wel een billijk
merischl
Beli alve voor Meerbleekerijen-cha-
teaux en ITeorensfeeg Espagne, moet
men oppassen voor vlekkenwater. Een
nobel man wil do menschheid van
vreemde smetten vrij maken, doch
kon zijn vochtje ais dat wat hielp
voor vlekken in de eerste plaats
gebruiken om zijn geweten een goede
beurt te geven.
Een dame in de Krelagestraat is er
voor f 1.20 ingeloopen. Het üeechje
bevat natuurlijk waardeloos vocht.
Ook m de taartjes-branche zeggen
wij Hollanders is er gevaar.
Niet, dat de eerzame „conliseurs et
patissiers'ons zouden oplichten. Het
tegendeel gebeurd© bij den banket
bakker Meoreboer, op de Oude Gracht
waar gister een meisje, blijkens haar
boek en zeiltje oen schoolkind, een uit
voerige bestelling deed van een f 50
ol f 60.
Ai dat lekkers moest dienen voor
een zeer geacht ingezetene, wüens hu
welijksdagen zilveren waren gewor
den. De bunketbukker informeerde
ecluor vooraf, omdat de n.a zilveren
bruigom geen klant was van zijn
zaak. En toen bleek, dat er van het
verhaal niets aan was.
Een schooluiedsjesgrap? Maar dan
toch een van echt flauw alloaLl
Gev. Voorwerpen:
Terug te bekomen bij:
Een ceintuur, H. Zwaheveld, Dr.
Levdsstraut 47.
Een R. K. kerkboekje, J. C. v. Loe-
vestein, L. Hofstraat 13.
Een schaartje J. Kok, Oranjestraat
100.
Een dameshandschoen, J. Gupen,
KL Heiligland 44.
Een ledig» portemohnate, C. G.
Meyland, Kamperstraat 70.
Een portemonnale met inhoud, J.
Schipper, VooTheimstraat 11.
Een boodschappennet, C. Thoolen,
Schou tens teeg 5.
Een boxhoid, Th. Vermeer, Presi
dent Steijnstraat 29.
Een kindeisdioentje G. Prins Kian>
persinged 28.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
Onderwijzers-voordracht.
U. L. O. school B lo. C. Pels, Tiel,
2o. J. Rljkse, Arnhem, 3o. J. Odink,
Haarlem.
Aanbeveling Plaatselijke School
commissie (vacature-W. Boissevain)
lo. J. Schreuders, 2o. H. A. J. de Bijll
Nachenius.
B. en W. stellen voor, het grasge
was te verkoopen van de perceelen
Slachthuisstraat kad. E. nos. 3188
3193 en ten noorden der Kleverlaan
kad. sectie G. no. 16, daar deze gron
den het grootste gedeelte van dit jaar
ter beschikking der gemeente zijn.
Daar de Regeering eerst in het ein
de vun dit jaar de beslissing kan ne
men omtrent de al-of-niet-aanvaar-
ding van do terreinen aan de Leid-
schevaart hoek Schreveliusstraat, om
daarop en Rijkskweekschool met
leerschool te bouwen, stellen B. en W.
voor naar omstandigheden, dezen
grond te mogen verhuren of het gras
gewas te verkoopen.
Licht op!
De politie treedt in de laatste dagen
zeer streng op tegen wielrijders, die
na zonsondergang den euvelmoed heb
ben zonder licht te rijden. In de sche
mering gaan de oogen des politie
mens zoekend naar alle richtingen,
om een ongelampt of ondanks zijn
gelomptheid, toch lichtloos rijwiel te
ontdekken.
Gisteravond werden er zes aTgeloo-
zeu bekeurd. Men kijke dus zorgvul
dig ons rubriekje na, dat op de tweede
pagina van ons eerste blad (eerste
kolom, bovenaan) eiken dag vermeldt
hoe luat men den volgenden zijn
licht behoo.rt te ontsteken en men
boude brandende de lampen 1
MOORD TE SPAARNWOUDE.
Naar wij vernemen, heeft de justi
tie Maandag huiszoeking gedaan in
Spaarudam, naar aanleiding van ge
ruchten, dat iemand daar veel geld
in huis zou hebben.
O n gev &L
Omstreeks zes uur gisteravond
moest een wagen met leege melkbus
sen van Van Loon te Haarlemmerlie-
do bij de Amsterdamsche Poort een
ander voertuig passeeren. Daartoe
was weinig plaats en daardoor reed
de wagen het trottoir op. Het paard
schrok, de wagen sloeg om en het
beest ging er van door. Het kwam bij
café ,,Sportlu8t" tot Btaan.
Het dier had toen een gekwetsten
voet.
L o r e 1 e y.
Men meldt ons
Den 2en Juni a. s. zal het 25 Jaar go-
leden zijn. dat het van ouds bekende
kwartet „Lareley" werd opgericht.
Ruim 20 jaar heeft het onder leiding
van den heer W. H. C. Sehmölling
gestaan en in dien tijd heeft het me-
nigen lauwer op wedstrijden behaald
en aan vele liefdadige doeleinden met
zijn zang medegewerkt. Na den dood
van den heer Sehmölling heeft het
kwartet zich meer uit het openbare
leven teruggetrokken, maar de ieden
bleven toch vereeuigd en ijverige le
den dor Kon. Liedertafel Zang en
Vriendschap. Ter herdenking van het
zilveren Jubileum zal het nu een wed
strijd uitschrijven voormannen-
kwartetten, dubbele mannenkwartet-
ten eu dubbel gemengde kwartelten,
in de eerste dagen van September.
Dammen.
Gieteravond gaf de heer C. H.
Broekkamp van Amsterdam een 6i-
multran-séance voor de Leden van de
Haarlemsche Damclub. GespeaLd wer
den 18 partijen, waarvan door den
heer Broekkarap 15 partijen zijn ge
wonnen, 2 verloren en 1 remise, het
welk voor boven genoemden heer zeer
zeker een groot succes is, to meer
daar de geheel© séance 2 1/2 uur ge
duurd heeft
VOOR HET VREDESPALEIS.
De beeldhouwer L. J. Vreugd© deelt
ons mede, dat aan hem is opgedra
gen voor het Vredespaleis te ont
werpen en uit te voeren, een beeld,
voorstellende „Les Arts."
Openluchtspel.
Zaterdagavond hield de Haarlem
sche Openluohtspel-Club haar Jaar
vergadering. Het lodental bedraagt
thans 28. In behandeling kwamen
o. m. de volgende voorstellen
le. „Aansluiten bij den Nederland-
schen Korfbalband", wat verworpen
werd, en
2e. ..Oprichten van een adspiranten-
afdeeling", wat in beginsel werd aan
genomen.
Het oude bestuur werd in xijn ge
heel voor dit Jaar herkozen.
TEYLER's GENOOTSCHAP.
Op de prijsvraag „Het Genootschap;
vraagt een© studie over de godsdien
stigheid der hedendaagsche platte-
landsbevolking van Friesland'?" is
door „Teyler" één antwoord ontvan
gen, onder het motto „Glnirum in de
in ter Germanos Frisium nonnen."
Taoitus, Annates IV, 74.
ORGELBESPELING
in de Groote- of Sint Bavokerk alhier,
op Donderdag 19 Januari 1911, des
namiddags van 23 uur, door den
heer W. Ezerman.
Programma:
No. 1. Preludium, J. S. Bach.
No. 2. Adagio (5e Symphonie), Beet
hoven.
No. 3. Sonate No. 3, Mendelssohn,
a Con moto maestoso,
b. Andante tranquïllo.
No. 4. Fantaisie, Th. Dubois.
No. 5. Vorspiel zu Parsifal, R, Wag
ner.
DOOR EEN VALLENDE TAK.
Welk een kleinigheid ln onzen tijd
van moderne verkeersmiddelen een
groot ongerief kan veroorzaken, be
wijst een ongeluk dat hedenmorgen
op den Jansweg plaats had.
BIJ het vellen der hoornen op de
Nieuwe Gracht brak onverwacht ©en
zware tak af en viel op den draad,
die op den hoek van Jansweg ea
Nieuwe Gracht dien orbeidsdraad vain
de Electrisohe tram draagt.
De arbeidsdraad knapte af en aloeg
dioor de spanning met geweldige
kracht naar beueden. Een 27-]arig
schoenmaker uit Beverwijk, Ludwig
ZölLner geheeten, werd door den
draad getroffen.
Zoo hevig trof het wegspringende
uiteinde hem, dat hij een vrij diepe
en groote wonde aan het voorhoofd
bekwam en kleinere kwetsuren aan
neus en kin.
Do man werd dadelijk binnenge
dragen in dien sigarenwinkel van den
heer J. A. Hoekstra, waar Dr. Moojen
hem hulp verleende.
Op voorschrift van den geneesheer,
nam den man toen nog een uurtje rust
ln het logement „Volksbelang" ten
eind© wat op zijn verhaal te komen.
Inmiddels was het tramverkeer op
de Ceintuurbaan stopgezet. Da oJr-
boidsdiraad was nl. door het breken
van den drnagdraad doorgezakt en
om ogólukken to voorkomen werd
dadelijk de stroom in het dradeamet
afgesloten. Op diat oogenblik stónden
dus overal de tramwagens stil.
Dat duurde een twintig minuten.
Toen kon het tramverkeer weer
plaats hebben, behalve op het traject
bij de Jansbrug, waar de stroom uit
geschakeld bleef.
Dadelijk kwam er personeel van d©
E. N. E. T. om den draad te herstal
len.
De ijzoron console, waaraan d©
draagdruad bevestigd was, werd door
den krachtigen schok uit den muur
getrokken.
VEILING! A
Uitslag der gehouden veiling van
onroerende goederen in het „Alge
meen Verkooplokaal" te Haarlem, op
Maandag 16 Januari 1911, 'e avonds
na 6 uur.
1—3. Drie perceelen bouwterrein, le
Schoten, aan de Paul Krugerkade,
als
No. 1 ter groote van 6 Aren, 16
Centiaren.
No. 2. Ter grootte van 6 Aren, 10
Centiaren.
De perceelen 1—2 gecombineerd.
A. Bertl'ing q. q., ƒ6800.
No. 3. 'Ier grootte van 6 Aren 6
Centiaren.
A. Bertling q. q„ ƒ2935.
47. Vier perceelen land, bosch on
sloot, te Heemstede, nabij don Haar
lemmerhout en grenzende aan het
Zukler Buiten Spaarne, als
No. 4. Tea- grootte van 1 Hectare, 1
Are, 62 Centiaren.
No. 5. 'l'er grootte van 1 Hectare, 97
Aren, 53 Centiaren.
No. 6. Ter grootte van 2 Hectaren,
78 Centiaren.
No. 7. Ter grootte van 1 Hectare, 71
Aren, 47 Centiaren.
De perceelen 47 gecombineerd.
P. Hoageveen, 31.205.
Vijf burger woonhuizen en erven,
mot tuinen, aan de Brouwersstraat,
ais
Na 8. Ge teekend Na 23.
No. 9. Geteekend Na 21.
De perceelen 89 gecombineerd»
J. Winnebts. ƒ4865.
Na 10. Geteekend Na 19.
A. Schoorl, 2250.
Na 11. Geteekend Nb. 17,
P. Toeset, ƒ2425.
No. 12. Geteekend No. 15.
A. N. Cornelissen, 2300.
(Reeds gedeeltelijk In ons vorig
nummer opgenomen).
De zaak-Schooleman voor den
Hoogen Raad.
Maandagmorgen nam de Advocaat-
Generaal bij den Hoogen Raad con
clusie ln d© zaak van den heer R. C.
Schooleman, onder-stationschef te
Haarlem, wegens onbevoegd uitoefe
nen der geneeskunde (magnetische
behandeling van zieken).
Advocaat-generaal Hangest d'Ivoy
was van meening, dat de wet de be
doeling heeft om het publiek te be
schermen tegen Onbevoegde uitoefe
ning der geneeskunde, ongeacht de
vraag, of de verrichte handelingen
overeenkomen met de uitoefening van
geneeskundige handelingen door be
voegden.
De beide middelen van cassatie
werden ongegrond geoordeeld.
Ambtshalve kwam het don Advokaat-
Generaal voor, dat het vonnis vernie
tigd moest worden, omdat recht ge
daan was op een aanwijzing, voort
vloeiende uit de erkentenis van den
beklaagde, omtrent den door hem
uitgeoefenden magnetischen invloed,
wat een onwettig bewijsmiddel was.
De conclusie strekte dus tot vernie-
liging van het vonnis en verwijzing
der zaak naar het Gerechtshof te Am
sterdam.
Uitspraak 13 Februari.
De Haarlemsche Rechtbank veroor
deelde den heer Schooleman tot drie
geldboeten van 5.
(Zie verder Stadsnieuws onder laat
ste berichten).
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
Slachtoffers van den brand.
De brand te Schoten is een ploidooö
voor verzekering tegen brandschade.
Wie zich met verzekert, is als het
ongeluk hem treft, vrijwel een garul-
neend man.
Twee van dezen zijn aan ons Bu
reau gekomen om ons hun treurigem
toestand te vertedien.
üe ©ene is de 33-jarige kappersbe
diende. die in de barblersaaak in be
trekking was.
De jonge man was Zondagavond
naar Amsterdam geweest. Toen hij
's avonds thuis kwam was alles, wat
hij onlangs voor zijn opgespaard geld
had gekocht, verbrand: Barbier»- en
kappersgereedschap, een nieuw pak,
andere kleeren en nieuw ondergoed,
kappersjossen enz.
Hoe het nu moet gaan, weet hij
niet. De barbierszaak, waar hij tijde
lijk in betrekking was, kan nu niet
meer uitgeoefend worden.
Eem ander slachtoffer van den
brand is de neven-bewoner Le Nohte.
Wel is er veel van hem gered, maar
hoe! Hij klaagt ons zijn nood, dat de
niQubeien eenvoudig naar buiten zijn
geworpen en dat hetgeen beneden op
straat terecht kwam, goed genoeg is
om naar den vuilnisbelt te brengen,
gelijk hij ons met een teekenende uit
drukking zei.
Bij hem zijn do bedden der kinde
ren verbrand. Do daagscbe kleeren
der kinderen zijn weg. De man ver
moedt, dat ze gestolen zijnl
Voor weldoeners is 'hier eon goed
werk te doem
Men meldt ons, dat voor een der
slachtoffers met een lijst rondgegaan
zal worden om bijdragen.
Door den burgemeester van Scho
ten ls hiervoor toestemming verleend.
Wij ontvangen van den Comman
dant der Schotensche Vrijwillige
Brandweer nog eenige nabetrachtin
gen, waaraan wij het volgende ant
ieenen:
Niet aan de leden der V. B. S. Is de
schuld der uitbreid mg van den brand,
maar aan het publiek, dat den boel
ging redden (f) ln plaats de brandweer
op t© roepen. Een onzer leden zag te
5 min. vóór half zeven den rooden
gloed van den brand op den Schoter
singel. Het eerste lid der brandweer
kreeg pas om vijf minuten over half
zeven kennis van den brand. Het ls
daarom niet te verwonderen, dat de
spuit te kwart vóór zeven aankwam
en dat, daar de vlammen vóór en
achter, boven en beneden uitsloegen,
er met één straal geen redden meetr
aan was.
Tot slot kan Ik den lieer Verkooy de
geruststelling geven, dat wij het bijl
tje er niet bij neer zuilen leggen,
maar diat steeds ons streven zal zijn
te zorgen, voor een goed geoefend
Brandweerkorps, dat vrijwillig zijn
diensten aan de inwoners der gemeen
te Schoten bij brand zal geven. En
wie weet, komen wij dtm nog niet
eens bij brand met materieel, dat ei
gendom is der Vrijwillige Brandweer
te Schoten.
HILLEGOM.
De mannelijke katjes van den ha-
ze! a ar werden gisteren te HSliegom
bloeiende gevonden.
HAARLEMMERMEER.
Verlof.
Aan mej. J. Hos, te Haarlem, onder
wijaeres aan school no. 5 te Nieuw-
Vennep is wegens ziekte verlof ver
leend.
VIJFHUIZEN.
Dezer dagen gaf de Chr. zangveree-
nigiug „Excelsior" te Vijfhuizen haar
jaarlijkse hen feestavond lm het lo
kaal dor N. II. K. aldaar.
Men schrijft ons daarover:
Nadat de feestleider, de heer v. d.
W., de vergadering had geopend, met
het doen zingen van een Psalmvers
en met gebed kregen we verschillende
zangnummers te hooren, die werden
afgewisseld door samenspraken en
voordrachten.
Et werd over 't algemeen wij goed
gezongen. Wat betreft de samenspra
ken en voordrachten, er waren en
kele nollen die niet genoeg bestudeerd
waren. Doch het geheel voldeed wed,
getuige de bijval van hot publiek.
Vooral enkelen wekten de lachspieren
geweldig op, zooals: Boar Gerritsen,
die alles goed vond, behalve dat de
gemeentepot verteerd werd, bij de ont
vangst van Zijne Ex... Ex... Ex...
Exeli... lehtie.
Ook dat van die twee bedrogen min
naars was magnifiek. En van meer
anderen bleek, dat ook het pogen
grootsch is in het worstelperk der
kunst. Dat de uitvoerders ons weer
spoedilg ln staat stallen zoo'n prettd-
gen avond mee te maken, is zeker ve
ler wensch. Na bet doen zingen van
Pa 72 11 sloot de feeetleiider mét
dankzegging.
Met genoegen mag de vereend ging
op dien avond terugzien.
VELSEN,
RAADSVERGADERING.
Hedenmorgen vergaderde de ge
meenteraad. Te 11 1/4 uur werd de
bijeenkomst geopend, met 't voorlezen
der notulen. Om 11 1/2 uur was dit
af geloop en en toen ging de raad met
een oter in een geheime zitting.
Dat was een verrassing, wanx op
de agenda was niets aangekondigd.
Te 12 3/4 uur werd de openbare
vergadering weer geopend.
Wederom kwam ter sprake do geld-
leening, waarover in de vorige verga
dering gesproken is. B. en W. wer
den gemachtigd ondershandsche aan-
biedino-en te vragen voor een annul-
teltsgeldleeniug.
Eenige Ingekomen stukken werden
voor kennisgeving aangenomen.
B. en W. stelden voor aan H. M. de
Koningin oen verzoek te richten, om
verlengine van den termijn van vrij
stelling tot oprichting van een bur
ger-dagschool.
De heer BROK kan zich daarmee
vereenigen, maar vroeg aan B. en W.
hoe ze denken over uitbreiding der
Burgeravondschool. Hij meende, dat
deze school binnenkort uitgebreid zal
moeten worden, want de leertijd van
2 jaar is te kort, zoodat deze tot 8 of
4 jaar moet worden verlengd.
De heer NETSCHER achtte het voor
stel van den heer Brok niet uitvoer
baar, want de wet verzet zich daar-
school zou nog meer resultaat
gehad hebben, als ze op een andere
plaats had gestaan. Jongens, die te
IJmuiden werken, kunnen moeilijk
o m5 uur de school te Veiseroord
bezoeken.
Als er alleen in een gemeente een
burgeravondschool ls, dan mogen er
niet meer dan 2 lesjaren zijn.
't Beste zou zijn een ambachtsschool
op te richten. Dit zal niet zoo gemak
kelijk gaan, maar B. en W. willen de
zaak gaarne eens overwegen.
Het voorstel van B. en W. werd
hierop goedgekeurd.
ZANDVOORT.
Tot tijdelijk ambtenaar ter secreta
rie alhier is benoemd de heer A. de
Rijcke.
Binnenland
De Klesrechtmeetino In
den Daag.
(Van onzen bij zónde ren verslag
gever).
Er was Maandagavond in Den Haag
wel belangstelling voor de vergade
ring van de Liberale Unie voor alge
meen kiesrecht. De zaal in het feest
gebouw in de Wiilemstraat was al
vóór achten propvol, nagenoeg al d©
kopstukken van de partij waren aun-
wezig, óf op de voorste rijen, óf up
het podium, een tooneeltje met een
klungelig décor, dal ai een heel zon
derlinge omlijsting vormde voor een
politiek gezelschap.
Toen Mr. M. M. Schim van der
Loeff de vergadering opende, en >.r
zijn leedwezen over uitsprak, dat de
voorzitter, Mr. H. Goeman Borgesi ie,
door ziekte niet aanwezig kon zijn,
gaf de vergadering door iuid applaus
haar instemming met die woorden te
kennen. Toen gaf hij hat «voord aan
Mr. P. RINK, die het eerst spreken
sou.
Hij begon met te wij zien op de ma
laise, die er nu heerscht in de poli
tiek. Dertig jaar moet men terug
gaan, om daarvan de wedergade to
vinden. Aan de liberalen werd de
landsverdediging niet toevertrouwd,
maar daarna heeft men drie ministers
van oorlog gehad, en men fluistert
elkaar toe, dat ook in 1913 de sociale
wetten nog niet in het Staatsblad,
zullen staan. De stand der geldmid
delen is bedroevend, nieuwe belastin
gen wachten ons, er is weinig \'-r-
trouwen in het financieel beield, pro
ductieve openbare werken blijven
achterwege. En boven dit alles uit
klinkt de kreet, om het kiesrecht te
vestigen op billijker, rationeeler
grondslag. Die eisch is een echt lilxi-
rale. (Stem uit de zaal hm I) De li
beralen hebben vertrouw eo in liet
volk. (Zelfde stem hm
De kieswet van Van Houten wordt
door niemand meer principieel verde
digd, zij geeft aanleiding tot kiezers-
kweek en kiezersteelt de vraag was
maar, wie de meeste intimidatie toe
paste on er het meeste geld voor
over had. Het wordt voortdurend
moeilijker, aan te wijzen waarom de
een niet, de ander wel het kiesrecht
heeft. Verandering van betrekking,
verhuizing naar een andere straat,
vermeerdering van het gezin, kun
iemand het kiesrecht kosten.
Het stelsel van algemeen kiesrecht
vraagt niet, wie het kiesrecht wel,
maar wie het niet moeten hebben.
Herziening van de grondwet is daar
voor noodig, maar de liberalen willen
geen algemeene herziening, maar en
kel van die artikelen, welke op het
kiesrecht betrekking hebben. Dat is
het meest urgente. Toch schijnt de
Regeering niet van zins, in (loze zes
jaar het kiesrecht-vraagstuk tot op
lossing te brengen, daarop wijzen
hare uitlatingen en handelingen, al
zal ook de Minister niet zeggen, dat
hij het niet oplossen wil. Dat kaü
geen Minister meer zeggen, elke Mi
nister zal er voor komen te staun.
Dat is bemoedigend en daarom is de
behoefte gevoeld, ook hier te getuigen
en te protesteeran. De zaak van het
algemeen kiesrecht zal zegeviereo.
Moge deze vergadering daartoe bij
dragen 1 (Applaus).
De tweede spreker was PROF. Mr.
G. A. VAN HAMEL. Zijn toespraak
zou gaan langs deze twee lijnen
Het algemeen kiesrecht is in op
komst.
Hoe gaan wij het tegemoet
Terloops getuigende van sympathie
voor vrouwenkiesrecht, betoogde spr.,
dat het komende kiesrecht een defi
nitief karakter dragen zal. Het attri
butief kiesrecht, dat we nu hebben,
en dat het census-kiesrecht volgde,
verlangt onderscheidingen, die geen
reëel© onderscheidingen zijn. Een
Haagsche dame beeft heden aan spre
ker voorgesteld, het kiesrecht te ver-
1 oenen aan ieder, die examen doet in
de kennis der staatsbeginselen cn
van de partij-programma's, met cur
sussen van staatswege Maar kan
daardoor al blijken van eenige uiter
lijke kennis, de groote innerlijke lw-
teekenis van het kiesrecht wordt er
niet door tot verwezenlijking go-
bracht.
Hel organisch kiesrecht is onge
schikt. oindat zoodanige organismen
bij ons ontbreken, hei gezinslioofden-
kiesrecht is een premie voor de ge
trouwden.
Hoe gaan wij nu het algemeen kies
recht tegemoet
De een ziet er een zegen in, do an
der een gevaar, de derde aanvaar 1t
het met onverschilligheid. Men moet
het begroeten als een nieuwe phase
in de rijpwording van de democrati
sche ontwikkeling van den staat. Alls
stroomingen moeten zich kunnon
