elk naar gelang van zijn vermogen,
tot hot armenfonds bijdragen."
Voor de toezending der ontbreken
de kaarten houdt het Bestuur zich
beleefd en dringend aanbevolen.
Mr. P. J. Troelstra over
Algemeen Kiesrecht.
Troelstru, Mendelstenslotte toch
Mr. Troeistra 1
Kerst was aangekondigd, dat Vrij
dagavond voor de Haarlemsclio if-
deollng der S. D. A. P. Mr. P. J.
Troelstia zou optreden. Later weid
dit optreden herroepen en medege
deeld, dat Mr Mendels zou optreden.
Op het allerlaatste oogenblik werden
weer strooibiljetten verspreid, waar
in gezegd werd, dat Mr. Troelstra
toch zou komen, wijl nader bleek, om
dat de heer Mendels ziek was gewor
den. En werkelijk, om half negen
kwam de leider der S. D. A. P. met
bontmuts op en bruine portefeuille in
de hand. de Vereeniging binnen.
Mr. Troelstra keek 'n weinig zuinig,
toen hij de zaai binnenkwam. Geen
wonder, in de groote zaal zaten maar
een paar honderd personen, die den
tijd verdreven met het zingen van so
cialistische gezangen en dit slechts
con v. jjlc staakten, om den grooten
leider toe te juichen. Toen zong men
weer, tot de heer J. Joosten de hijeen-
komst opende.
Hij zei daarbij, dat de S. D. A. P.
in stilte bezig was met het huisbe
zoek, om handteekeningen to verza
melen voor het petitionnement. Ge
schiedde dit in alle stilte, nu en dan
moest men eens openbaar optreden,
als nu, om de aanvallen tegen de
kiesrecht-actie der S. D. A. P. te be
spreken.
Mr. Troelstra, herinnerende aan 't
geen in ons land op het gebied van
den strijd voor algemeen kiesrecht Is
verricht, knoopte hieraan de opmer
king vast, dat hij het den Haarlem-
schen arbeiders een groote grief
maakte, dat zij in zulk een klein ge
tal waren opgekomen, ondanks het
vele, dat er in den 10-jarigen strijd
van de S. D. A. P. voor het algemeen
kiesrecht gebeurd was.
Hieruit bleek, welk een geest er in
de Ilaarleiiische arbeiders school, c>'
eigenlijk de geest, die er niet ii
school, de geesteloosheid van de Haar
lemsche arbeiders, daar zij zelfs op
dit oogenblik thuis bleven.
Men heeft spreker straks gezegd,
dat de zaal voller zou geweest zijn,
als men geweten had, dat hij, Troel
stra, komen zou. Hiertegen protes
teert spreker heftig. Wij staan hier
niet, zegt spreker, om het geachte pu
bliek te vermaken, het geldt ook niet
de personen, die spreken, niaaj de
opwekking van het proletariaat. (Ap
plaus).
Uit de slechte opkomst leidt spre
ker af, dat men te Haarlem een
zware» strijd zal hebben. Men moet
zich hier verdubbelen en verdrievou-
digen en zoo de kameraden bewerken,
dat men bij de volgende belonging
een stampvolle zaal zou hebben, als
een protest tegen het wegblijven dor
velen op dezen avond.
Mr. Troeistra besprak nu den tien
jarigen kiesrechtstrijd der S. D. A. P,,
welke zulke resultaten heeft gehad,
als men bij de laatste grootste kies-
rechtbetooging kon zien.
Ook de andere partijen spraken
2ich, onder dien invloed, uit voor al
gemeen kiesrecht. Spreker herinner
de daarbij aan het bianco-artikel van
de vrijzinnigen.
Hij schelste nu het kiesstelsel-Van
Houten als een verouderd systeem,
en verdedigde het vrouwenkiesrecht
op grond hiervan, dat de gewone
idyllische voorstelling van de positie
der vrouw niet meer juist is. De Du-
briekeu, kantoren, enz., trekken hoe
langer hoe moer de vrouw uit het
gezin naar buiten. De vrouw staat
dus niet langer absoluut in het gezin.
Daardoor wordt ook haar politiek
besef gewekt en behoort daaraan
uiting te geven door middel van het
kiesrecht.
Dan bestreed Mr. Troelstra, dat de
politieke mondigheid jaren later be
gint dan de gewone wettelijke. Dii is
daarom al onjuist voor de arbeiders,
omdat velen reeds op 21-jarigen leef
tijd een belangrijke rol spelen in de
v a kvereenigingen.
Spreker zal niet breedvoerig ingaan
op de vraag, of de kieswet-Van Hou
ten al- dan niet goed is. Hij zal alleen
de cijfers laten spreken en merkt
dan op, dat in 1910 van de meerde r-
iarige mannelijke ingezetenen 854 000
kiezers zijn 521.000 meerderjarige
'mannen waren geen kiezer.
Spreker laakte dan de bevoorrech
ting van het platteland tegenover de
groote steden. In het district Enk-
huizen zijn 43 pCt. van de mannen
kiezers, in Amsterdam en Rotterdam
slechts 23 pCt. Zelfs in de steden is
het percentage van de kiezers in de
verschillende deelen (Ier zelfde ge-
uieenio zeer verschillend. Zoo zijn in
Amslorduin II slechts 18 pCt. kiezer.
Vliegen, Ketelaar en spreker werden
iji Amsterdam gekozen met 19.221
stemmen, terwijl drie leden der Rech
terzijde te Amsterdam maar 5490
stemmen noodig hadden, om in de
Kamer te komen.
Op het platteland heeft bijna een
derde doel der mannen kiesrecht. :n
de groote steden slechts even een
vierde gedeelte.
Wat nu de resultaten betreft, er
ken'. spieker, dat algemeen kiesrecht
geen panaoe tegen alle kwalen is.
Zelfs geeft spreker toe, dat de »<3-
ciual-democraten in andere landen,
waar hel algemeen kiesrecht vrij lang
bestaat, niet minder bezwaren hebben
togen de wetten des lands, dan in
Holland. Toch hield de demokratisee-
ring dor wetten nauw verband met
de uitbreiding van het aantal sic
fcers, hetgeen spreker aantoonde rlonr
te wijzen op de Arbeidswet, Veilig
iieidswet en de belastingwetten, aio
xm de kiesrecht-uitbrekling van 18S7
tot stand kwamen en die, welke na
do uitbreiding van het aantal kie-zors
in 1897 werden ingevoerd, o. u. do
Ongevallenwet, de wet op den per
soonleken dienstplicht en de Woning
wet. Deze laatste wet noemde spreker
een totaio mislukking, maar achtte
huar toch een stap in de richting der
sociale rechtvaardigheid. Hieruit
blijkt, dat kiesrecht-uitbreiding niet
is een wondermiddel tegen alle kwa
len. Het ligt maar aan de wijze,
waarop men het kiesrecht gebruikt.
Men zie naar Duitschlandl Maar-
om is men daar nog niet verder ge
komen? Omdiat ee'n groot deel der ar
beiders daar niet hum kiesrecht ge
bruiken om him eigen toestand te
verbeteren, maair om cüie partijen in
den zadel to houden die den toestand
der arb&idiera slecht maken. Zoo zal
het ook lvier gaan. Bij de eerste ver
kiezingen ondier het stelsel van liet
algemeen kiesrecht zullen de sociaal
democraten een duw la-ij ge'n van do
arbeiders zelf. Maar de arbeiders
kunnen de vooruitgang vam hun klas
se niet tegenhouden. Zij zullen wel
wakhor worden, langzamerhand.
Een Duitsch dichter heeft gezegd:
„Das Volk hut lange Ohen". Daar
om moeten de arbeiders aan dlie lan
ge ooren getrokken worden. Eerst
voelen zij dat niet, maar langzaam
aun worden die ooren gevoeliger. Zoo!
zal het hier ook gaan.
Hoe harder de koppen der arbei
ders zijn, hoe harder ea: op geslagen
moet worden. Zij moeten getrapt
worden, gestriemd met zweepslagen,
opdat zij wakker worden.
Dat doem wij niet, zegt spreker,
maar de politieke vrienden'van dat
soort van arbeiders. Dan zuilen de ar
beiders gaan merken, hoe de toestand
is.
Mr. Troelstra schetste thans de
onI wikkeling van de burgerklasse, die
zich 60 jaren geleden heeft vrijge
maakt van de autocratie. Op die ont
wik koUng'shoogte van de bourgeoisie
vuu voor 60 jaren, staat nu het prole
tariaat. En dit zal dezelfde lijn van
historische ontwikkeling volgen.
De bourgeoisie heeft de vrijheids
leus nagestreefd en verwezenlijkt de
sociaal-demoonatie heft dezelfde leus
aan en zal op dezelfde wijze als de
burgerklasse dJie leuze verwezenlij
ken.
Nu wil de bourgeoisie den thans be-
stna'ndien staat van zaken behouden,
maar dit kan niet meer, de stroom
wordt steeds grooter en grooter.
En wanneer nu de „N. R. Ct." zegt,
dot zij geen algemeens kiesrecht wll-
goven, omdat de sociaal-democra
ten beoogen een verovering van die po
litieke macht, zegt spr., dat men het
algemeen kiesrecht den arbeiders niet
kan onthouden.
In alle groote landen rondom ons,
Ivce-ft men immers algemeeh kies
recht. Het is een internationale bewo
ging. Die kan men niet door staket-
seltjes te zetteta buiten ons land hou
den, zooals de bourgeoisie denkt te
kunnen doen.
Want als men het ons niet geeft,
dan gaat het als in de tijden van de
Fransche revolutie.
Toon haalden de HoUandeche uit
gewekenen de F ran schen in. Wanneer
hu in Duitschland de verovering dor
politieke macht een feit is,, dan komen
de Duit-schers hier naar toe. „En
dan," zegt spr. onder veel gelach,
,,<lian zul Schaper misschien naar de
grenzen optrekken."
Mr. Troeistra zot dan uiteen, dat do
sociaalxlem. niet met de vrijz.-demo-
oraten hebben willen samengaan bij
het vo 1 kspeti 1 iouuremeii t, omdat de
beweging die van die sociaal-democra
ten uitgaat oen proletarische is. De
vrljz. -democraten willen alleen in
beginsel liet algemeen vrouwenkies
recht. De soc.-democraten noemen dat
een schijn. Zij zijn alleen te va-eden
met het wezen en niet met den schijn.
Wat zal er gebed ren? W anneer het
vrouwenkiesrecht gegeven wordt al
leen aan de gegoede vrouwen, dan
maakt men het nog erger. Want de
vrouwen der gegoeden misbruiken
mee de proletarische klasse, te wier
koste zij met hun mannen leven.
(Applaus).
Wat zal dit soort vrouwenkies
recht geven? Nu onthoudt men het
kiesrecht aan 521.000 mannen. Krijgt
men nu algemeen kiesrecht en derge
lijk gedeeltelijk vrouwenkiesrecht,
dan krijgen die 521.000 mannen van
den ohdersten plank kiesrecht, maar
dan krijgen ook 'n 521.000 vrouwen
van den bovensten plank kiesrecht.
Zoo wordt het voordeel van het alge
meen mannenkiesrecht opgeheven.
Spreker merkt op, dat die Roomsch-
Katliolieke arbeiders ook verlangen
naar algemeen kiesrecht. De mannen
van Patrimonium, zegt spr., worden
in de huisnrunskiesrecht-olie gezet.
Dat is olie, gaat hij voort, diie im
muun mankt togen die socialistisohe
bnccUlép.
Zij wilden de gezinne'n, door het
hoofd van het gezin vertegenwoor
digd, kiesrecht geven, en ook aan
do alleenwo'nendien. Spreker heeft
d-ie vergadering van Patrimoniumj
meegemaakt. De Haarlemmer De j
Braai stond toon op en vroeg: „Wat
is nu 't verschil tusschen dit kies- j
recht en hot algemeen kiesrecht?" En,
zegt spreker, het antwoord daarop
moet heden nog gegeven worden.
Hieruit blijkt, dat geen enkel arbei-
dor, ook niet de Christelijken, zich j
buiten de beweging van algemeen!
kiesrecht behoeft te houden.
Daarna betoogde Mr. Troelstra nog,
dat algemeen kiesrecht noodig is, om
een eind te maken „aan hei politiek
wiuibeiseer der burgerpartijen, die
tegenwoordig de spuigaten gaat uit-
looped." Ten bewijze daarvan voer- i
de hij aan, dot de ltegeering bij een
tekort van 13 uiiliioan, een half nul-
iioen uitgeeft voor de verbouwing
van het Paleis op het Loo en 4G 1/2
miliioen in 8 jaren wil uitgeven voor.
de kustverdediging. Er was geen geld
voor de vorhooging van de salarissen
der ambtenaren, die deze verhooging
nooditg hebben wegens de duurte der
Levensmiddelen. Daarvoor was geen
geld, wel voor eon verhooging
van het salaris van den consul-gene
raal te Buenos-Aires, omdat daar
de levensmiddelen duurder waren
worden (gelach).
Dat „wanbeheer" bleek naar spre
kers meoning, uit het „gemodder
gezeur" niet de sociale wetgeving.
Ten slotte betoogd© spreker, dat liet
seizoen goed is voor de actie voor liet
petitionnement.
Wanneer nu in September de Ko
ninklijke stoet na de opening der Sta-
len-geiieraol het Binnenhof verlaten
heeft, hoopt de heer Troeistra, dat de
Hoarlcmeche arbeiders mee zullen
optrekken door de Haagsche straten
naar liet Binnenhof, in den grooten
stoet van het proletariaat, die daar
aan liet Departement van Binnen-
landeche 7.:. ken aan Minister Heems
kerk het petionnements-cadeautje van
het Nederiandscbe volk zal geen aan
bieden.
„Wij zijn begonnen", aldus eindigt
spreker, ..en wij rusten niet. De strijd
is aangebonden, hij kan alleen met
do overwinning eindigen (Daverend
en langdurig applaus).
DEBAT.
Als de lieer WIJNKOOP van de S.
D. P. zich opgeeft voor debat, doet de
voorzitter, de heer Joosten, een be
roep op den heer Wijnkoop, die in de
vorige vergadering misbruik van het
debat heeft gemaakt, door niet te de-
batteeren met den heer Van Det, die
toen sprak, maar toen de vergadering
ophield door 't zelfde te beweren als
de spreker van de S. D, A. P.
De heer WIJNKOOP protesteert te
gen dez.j i persoonlijken aanval van
den heer Joosten, dien hij liield voor
een Marxist. Iiij verzet zich tegen de
ter-sluiksche poging van den heer
Joosten, om de S. D. P.'ers in het de
bat te belemmeren. Spreker merkt op,
dat hij in do vorige vergadering wel
degelijk van meening verschilde.
Geroep Neen, dat is niet waar 1
Als 't rumoer door den heer Joos
ten is gestild, merkt de heer Wijnkoop
op, dat de tactiek der S. D. A. P. al
tijd verkeerd is geweest. Men is er
altijd op uit geweest, om zetels en
stemmen te winnen. Daaraan is het
te wijten, dat de toestand der snciaal-
demokraten hier in Haarlem zulk ©en
treurige is en men zoo weinig belang
stelt in liet petitionnement. Toen de
hoer Hugenholtz hier de sociaal-de-
mokratie leidde, leek het heel wat,
maar het blijkt, dat dit niet het geval
was. Debater heeft 't niet tegen perso
nen, maar zet het een ieder, om hem
te bewijzen, dat hier ter stede ooit een
werkelijke poging is gedaan om de
eigenlijke sociaal-demokratie aan de
arbeiders te brengen. Dat betreurt
spreker, want Haarlem is een be
langrijke lndustrieele stad.
Onder dit deel der rede is or veel
rumoer.
In een uitvoerig betoog ontwikkelt
debater de opvatting, dat de heer
Troeistra don liberalen in de kaart
speelt met deze kiesrechtaclie en het
den Christelijken leiders gemakkelijk
maakt, om de arbeiders der rechter
zijde van de algemeen kiesrechtbewe-
ging af te houden, doordat zij niet
recht zeggen, dat de sociaal-demokra-
ten met de liberalen meeloopen.
Spreker betoogt dan, dat niet de
kiesrechtactie in 't eind den doorslag
zal geven, maar wel de algemeeme
werkstakng.
Onder de rede van den heer Wijn
koop verlaten voortdurend groot©
groepen de zaal.
Als de heer Joosten den heer Wijn
koop hierop wijst en vraagt, of het
zijn doel i3 te spreken, tot de gehee-
le vergadering is vveggeloopen, zegt
de heer Wijnkoop, onder gefluit en
gejoel der vergadering, dat Mr. Troel
stra hiervan de schuld is, daar deze
zoo lang sprak.
Toen.de heer Wijnkoop zeide te zul
len eindigen, riep een groot deel der
vergadering een verzuchtend hé
Ten-slotte zegt de lie©r Wijnkoop,
dat deze kiesrechtsactie uit zal loopen
op een gelijke teleurstelling als inder
tijd de kiesrechtactie van den hoer
Domela Nieuwenhuis.
REPLIEK.
De heer TROELSTRA verbaast zich
er over, dat do heer Wijnkoop den
geheelen opzet der kiesrechtaclie ver
keerd vindt. Maar, desondanks be
veelt de heer Wijnkoop het volkspe-
tionnement aan Wanneer nu de so-
ciaal-demokraten achter de liberalen
loopen en als de S. D. P.'ers met de
kiesrechtactie der S. D. A. P. mee
gaan. loopen zij toch achter de S. D.
A. P. aan, en dus ook achter.... de li
beralen.
Vorder zegt. Mr. Troelstra, dat de
S. D. P. met 500 man uit de S. D. A.
P. is gegaan. Wat is er nu van ge
worden Ecu „futloos ding", een „be
lachelijk clubje", een „ding met een
waterhoofd". Hun tactiek krijgt, geen
voot onder de arbeiders.
Daarna merkt Mr. Troelstra op, dat
do sociaal-demokraten niet aan den
leiband loopen van de liberalen, maar
dat dezen loopen aan den Leiband van
de sociaal-demokraten.
Geroep Belachelijk.
Als nu de vrijzinnigen verraad ple
gen aan hun kiesrechtleus, dan zul-
icu zij hun straf krijgen, evenals Dr.
Knyper in 1905. (Applaus).
Wat nu betreft de politieke massa
staking, daarover wil spreker nog dit
7eggen W anneer de heer Wijnkoop
zegt, dut de politieke massastaking
den doorslag zal geven en niet de
kiesrechtactie, dan zal spreker niet
gaan in hoeverre dat juist is.
..Ik voor mij", zeide Mr. Troelstra,
„zal 't oogenblik zegenen, wanneer
zich uit de Nederlandsche arbeiders
het besef opdringt, dat voor een groo-
te zaak zulke groote middelen noo
dig zijn. Maar die revolutionnnire
Idéo moet groeien onder de arbeiders,
niet bij ons leiders. Zij moeten tot ons
komen en wij niet tot hen."
En ten-slutte sprekend over de actie
der S. D. P., besloot Mr. Troelstra
met te zeggen „Wij zijn een stuk be
woging, jullie hebt geen kip achter
je, laten wij nu vaneen gaan en eens
uitscheiden met dat vervloekte ge
mier." (Applaus).
To 12 uur sloot de heer Joosten on
der dankzegging aan Mr. Troelstra
do vergadering.
Uit de Omstreken
VELSEN.
RAADSSTUKKEN.
D. Maarschalk, wonend© te
Velse'n verzoekt den Raad liet daar
heen te Willen leidon, dat de verlich
ting van den Koningsweg in dier voe
ge wondt doorgetrokken, dat ook
adressant in d© nabijheid van zijn
woning daarvan genot kan hebben.
Herinnerend aan het aangenomen
voorstel tot wijziging van het
tract mot de K. E. M. betreffend©
straatverlichting, stellen B. en
voor het adres in hunne handen
stellen ter afdoening.
D© N. V. Vereenigde Kon. Papier
fabrieken der firma Van Gelder Zo
nen verzoekt voor de uitbreiding van
hn.ro grondstoffenfabriek te mogen
bouwen op meer dan 10 M. uit de rooi
lijn.
B. ©n W. stellen voor op dit ver
zoek gunstig te beschikken.
C. Engerink te Schoten ver
zoekt ontheft "ng te verleen©» van de
verplichting om 10 M. uit de as van
den weg te moeten bouwen voor een
te stichten scheersolon en winkel
huis, golegen aan den Rijksstraatweg.
Rekening houdende met den plaat
selijken toestand, stellen B. en W.
voor hot verzoek toe te staan.
B. en W. achten het noodig het
personeel ter secretarie uit te breiden
met een commies en klerk, en stellen
voor, in die betrekkingen to benoemen
den adjunct-commies J. Kostelijk en
den volontair I-I. Oostveen, den laat
ste op een salaris van f 400.
In de plaats van den lieer Koste
lijk zal dan een gediplomeerd ambte
naar worden opgeroepen.
B. en W. stellen een duidelijker
redactie voor van art. 9 der Melkver-
ordening, welk artikel door inlas-
sching van een amendement onduide
lijk is geworden.
Daar perceel Kalverstraat E no.
24 te Velseroord niet meer in bewoon
baren staat is te brengen, stellen B.
en W. voor, het onbewoonbaar te ver
klaren.
De heer M. T. Zegel te Velser
oord komt bij den Raad in beroep van
een afwijzende beschikking op een
verzoek tot afwijking van de Bouw
verordening bij de» bouw van acht
huizen te Velseroord.
B. en W. adviseeren afwijzend,
daar deze woningen zouden komen
aan een niet door den Raad goedge-
keurden weg.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
80 Cts. per regel.
Hoa komt hot dat ik ziek ben
„Hoe komt het toch, diat ik ziek
ben?" Ho©velen stellen zich niet déze
vraag en hoe dikwijls niet met een
gevoel van wanhoop. Ziek ©u nog
oen s ziek (hun auJi dag hoofdpijn
tu.g-pijjj, zenuwzwakte, urLnekwalen,
onophoudelijke vermoeidheid, rheu-
inauschie pijnen, zenuwhoofdpijn, ge
brek aan eetlust, en klaarblijkelijk
gieon genezing.
Doch juist gewone verschijnselen
inrichting zul moeten worden bijeen
gebracht, De opleidingscursus en
niusouni dat, systematisch gerang
schikt, zal bovatten voorwerpen oji
het geoied van ontginning, boscli
cultuur, grondverbetering, zoetwater-
vLsacherij, enz., zul in het gebouw een
voorname plaats innemen.
Staande de eerste vergadering van
commissarissen werd reeds geleekend
voor een bedrag van ongeveer /1U.U0Ü,
terwijl ook van andere zijde eenige
bedragen inkwamen of werden
loofd.
ONGELUKKEN.
Het 2 1/2-jarig zoontje van don
vrachtrijder L. K., te Wierden, trok
in ceu onbewaakt oogenblik een ke
tel kokend water omver en kreeg den
inhoud over het lichaam. Eenige
ureu daarna is het kind tengevolge
van verbranding overleden.
TOCH UITGEKOMEN.
Te Rinsumageest is aangehouden
de machinist B., verdacht van dief
stal van 500 gulden, welk bedrag eeni
ge» tijd geloden door den kapitein ©er
stoomboot te Rinsumageest voor den
directeur der zuivelfabriek aldaar
ine© uit Leeuwarden genomen, spoor
loos verdween. Het geld was op een
geheim plaatsje in de boot geborgen.
De aangehoudene is naar het huis
van bewaring overgebracht.
RUSSISCHE LANDVERHUIZERS.
De Rotterdamsche berichtgever van
het „Hbld." meldt
Dank zij de reeds de vorige week
ingeleide diplomatieke onderhande
lingen, waarbij de Russische gezant
te 's-Gravenhage zich direct in 'ver
binding stelde met de regeering to
Berlijn, hoopt men, dat de ongeveer
50 Russen, die hier Donderdagnacht
zijn aangebracht met het stoomschip
„Uranium", reeds spoedig hun reis
naar hun vaderland zullen kunnen
vervolgen.
Nader wordt gemeld, dat het ver
trek der Russen heden (Zaterdag) zal
plaats hebben.
Gemengd Nieuws
NOODWEER IN CANADA.
Ten gevolge van een lievigen storm,
gepaard inet zwaren sneeuwval en
ergen wind, is liet spoorwegverkeer
in verschillende deelen van Canada
gestoord.
De storm woedt van de Stille Zuid
zee tot aan den Ailantischen Oceaan.
Treinen zijn blijven steken in Britsch
Columbia, de westelijke prairiën,
Ontario. Quebec en de zeeprovinciëu.
Te Montreal en Ottawa is het tram
verkeer gestaakt moeten worden.
NADERE BIJZONDERHEDEN OVER
DE ONTPLOFFING IN NEW-YORK.
Was de uitwerking van de ontplof
fing al zeer ernstig te New-Jersey,
aan de overzijde van de rivier, te
New-York, was de invloed haast nog
geweldiger. De ramp had juist in liet
middaguur plaats, op het tijdstip,
dat de kantoren werden verlaten, en
kwam het, dat de straten in de
zakenwijk van New-York vol met
menschen waren. Toen kwam de ont
ploffing. huizen beefden, .vensters
sprongen en een regen van puin °n
glas daalde op do door een gruwe-
lij-ken schrik bevangen menigte neer.
Uit alle huizen, hotels en restau
rants, ijlden do menschen in doods
angst naar buiten, en een tooneel
van de uiterste verwarring volgde,
nog vreeselijker dan het geweldige
nle dn, ilnunfcn u er op t. WW vcroonaakt door df «loom-
diat de nieren d© bro'n zijn van uw
oliënd©.
Zuod'ra do kwaal in haar oorsprong
getost wondt, kan zij gestuit wor-
fluiten der honderden schepen
bootjes in de haven.
De politie, medegesleept door de
beangste menigte, was onmachtig om
den, ducb uiteen door toepassing Drengwi. Gelukkig
tx v—i dim. uw echter bedaarde de paniek vrij spoe-
van een nieren-geneesmiddel. Fosters dig toCI, de wure oorzaak van de
Rugpijn Nieren Pillen zijn van on-'ramp bekend werd.
schadelijke kruiden geuiaiakt, diieEen merkwaardig ongeluk in ver-
rechtetreeks en alleen op de nieren band met de ramp is nog het volgen-
en im inwerken. Zij genezen hen, de Een barbier. die lubt een klant
i onderhanden had, sneed door den
terslorken hen en houden hen krach sc|lnk dm mIm den keel af. Stervend
tig en gezond. j werd de ongelukkige naar het zieken-
Velen lijden voortdurend, omdathuis gebracht,
zij de oorzaak van hun kwaal niet' Vreeselijke angst maakte zich ook
konden. Zoodoende gebruiken zij niet! j"->fCi.. 1
hei goede geneesmiddel
geval met vele nierlijders. Zij weten
niet wat de nieren zijn en wat zij
doen; zij begrijpen niet, diat wanneer
deze organen niet in ord© zijn, het ge
heel© lichaam daaronder noodzakelij
kerwijze moet lijden.
Druppel voor druppel, dien geheelen
dag en Lederen dag van uw Leven
filLreeren de nieren de schadelijke on
zuiverheden en het overtollig© water
uit uw bloed. Druppol voor druppél
worden deze onzuiverheden naar de
bdaas gevoerd 6h van daar uit
Lichaam verwijderd.
- Ellis-eiland. Zij beproefden de deuren
te verbreken om te kunnen vluchten,
en het kostte vrij wat moeite, om
deze lieden te kalmeeren. Opmerke
lijk is het bij deze ramp wel, dat de
New-Yorksche torenhuizen, de sky
scrapers, van deze ramp het minst
hebben geleden. Het stalen geraamte
dezer reuzen gebouwen weerstond den
schok, terwijl lagere en oudere hui
zen ernstig werden beschadigd. Een
onderzoek zal eohter worden inge
steld naar de fundamenten der toren
huizen.
Enkele berichtgevers maken mel
ding van de paniek in WalLstreet.
het Hier dachten velen aan een anar-
uiuiium vorwijLwjiu. cliiistischeii aanslag tegen een der
Wanneer uw nieren zwak of ziek beursgebouwen. In het kantoor van
z,iV„ „„,.TdVtei i« K
om hun werk te volbrengen, raakt hot j personeel nam, zonder zich aan iets
bloed ovorvuLcl met onzuiverheden ent© storen, de vlucht op straat,
wordt uw geheels lichaam aangedaan
daar liet met onzuiverheden bezwan
gerde Woed door tiet lichaam wordt
gevoerd. Foster's Rugpijn Nieren Pil
len versterken en heeien de nieren,
zij muken hen volkomen geschikt
voor het fiJtróeren van d© onzuiver
heden uit liet bloed.
Wordt evenwel aan de nieren geen
hulp geboden, dan zullen gevaarlijke
ziekten uls waterzucht, martelende
urinaire kwalen, rheumatiek, len
den- en heup jicht, enz. ongetwijfeld
volgen.
fmrt en Wedstrijden
DE „CIRCUIT EUROPéEN".
Mot zekerheid kan nu gemeld wor
den, dat tic groot© vliegwedstrijd in
tapes de z.g. circuit ook door Neder
land zal gaan.
Kechtszaken
Drie getuigen werden gehoord, uy
de eerste plaats de opzichter B. Wij
Dijks, die op hot oogenblik dat b3*,
klaagde het schilderij beschadigde irj
De Nacht wachtzaal dienst had. HIJ
verklaarde gezien te bobben, dat be*
klaagde over liet koord, voor „Da
Nachtwacht" aangebracht, heenstapte
op hot schilderij toeliep en een
schoenmakersmes in de hand had, en
vervolgens over het schilderij met
uitgestrekte» arm drie krassen maak
te, Getuige riep' om hulp, terwijl hij-
op beklaagde toeliep. Beklaagde
kwam naar hem toe. In het portaal
van de Nachtwachtzaal pakte getuige
den beklaagde bij den rechterarm. In
middels was ook de opzichter F.
Stout handel verschenen.
Beklaagde had het mes in de rech
terhand. „Denk er om, dat je geen
kwaad doet", zei getuige tot beklaag
de. waarop deze antwoordde „ik zai
jelui niets doen". Daarop heeft ge
tuige van beklaagde hel mes afgeno.
men.
Nadut ook de opzichter F. Stout-
handel als getuige was gehoord, ver
scheen jhr. B. W. F. van Riemsdijk,
directeur van het Rijksmuseum.
Hij bevestigde, dat de „Nacht
wacht" aan de gemeente Amsterdam
toebehoort en dat aan het schilderij
laesies voorkomen, gelijk op ©en aan
wezige photo te zien zijn. De laesies
zijn weer hersteld zoo goed als zij te
herstellen zijn. Er is wel degelijk
schade toegebracht
Vervolgens werd jhr. Van Riems
dijk als deskundige beèedigd. Hij
verklaarde desgevraagd, dat de be
schadiging zeer waarschijnlijk is toe
gebracht met het als stuk van over
tuiging aanwezig zijnde mes. De bo
venste twee beschadigingen zijn
schrammen de onderste is meer ©en
snede. Deze beschadiging was het
ergst. Wel is het doek niet geraakt,
maar beklaagde heeft de punt van
het mes in de verf gewerkt.
Het O. M„ mr. baron Van Harinx-
mu tho© Slooten, uchUe het ten laste
gelegde wettig en overtuigend bewe
zen. Hij deed uitkomen, dat er op 13
Januari een rilling door geheel Ne
derland is gegaan bij het vernemen
van het gebeurde. Die rilling is ge
volgd dooi- een gevoel van dankbaar
heid, dat alles zoo goed is afgeioo-
pen. Gebleven is echler een gevoel
van diepe verontwaardiging tegen
den man. De roden, die hij voor zijn
daad opgeeft, is een reden van nieLs.
De man moge terecht ol ten onrecina
verongelijkt ziju, hij mocht zich daar
om nog niet wreken op het geheeit
volk.
Het misdrijf is daarom zoo zwaar,
omdat de schade, ware zij ernstiger
geweest, onherstelbaar zou zijn, wijl
men hier te doen heeft met het kunst
werk van een overleden meester.
Bovendien moet in aanmerking ge
nomen worden, dat de kunstschatten
in musea toevertrouwd zijn aan Je
openbare veiligheid. Wie die open
bare veiligheid schendt, verdient een
ernstige straf. Spreker was overtuigd
dat het geheel© Nederlandsche volk
bij zijn eisch aan zijn zijde zal staan.
Die eisch is twee jaren gevange
nisstraf wegens zaakbeschadiging.
Uitspraak 10 Februari a.s.
SCHULDMISDRIJF.
Oj) 14 Nov. 1910 was een heibaai
op een bouwwerk aan den Overtoom
aan het Iveien toen de ketting brak.
De paal viel en ©en 4-jarlg jongentje
trof, hetwelk zoodanig nan hoofd en
hals gekwetst wend dat het een her
senschudding kreeg. Het knaapje
moest vijf en een halve week in hel
WilbeLmiinia-gastlmis verpleegd won
den. Do heibaas werd vervolgd om
dat het ongeluk aan zijn onvoorzich
tigheid t© wijten was daar bleek, dat
de ketting minderwaardig was. Da
Off. van Justitie Mr. baron van Ho-
rinxma thoe Slooten had 3 woken
hechtenis geèischt. De rechtbank te
Amsterdam sprak hem echter vrij
als zijnde de schuld niet t
AFPERSING.
De 5de kamer der Amsterdamsche
rechtbank veroordeelde ©en inwoner
Den Haag tot een gevangenis
straf wegens bedreiging met smaad
door een te Amsterdam wonende da
te bedreigen \%ir haar compro
mitterende brieven, die hij beweer
de van haar in bezit ie hebben, te
zullen openbaar maken, >oo zij hem
niet tienduizend gulden ter hand zou
stellen.
Deze zaak werd voor 14 dagen met
gesloten deuren behandeld.
DF. BESCHADIGING VAN „DE
NACHTWACHT".
Roelf Antoon Sigrist, de 2S-jarige
man, die op Vrijdag 13 Januari iu het
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (let Rijksmuseum de „Nachtwacht" be-
op do juiste spelling van den naam schadigde, had zich, zooals we giste-
Fosterzijn te Haarlem verkrijgbaar j ren al meldden, voor de 5de kamer
bij <m hwren J. J Uiwteger. Ook.» der «echlbanll te Amsterdam te ver-
BogtMnM U7« an K. van Edan "ffiSSSS w.te „iet verscbenan.
Spaariie 38. loezondrng geschiedt Door den griffier werd de gerechte-
franco na ontvangst van postwissel I ljjke bekentenis van den beklaagde
A f 1.75 voor één of i 10.— voor zes i voorgelezen. Daaruit blijkt, dat hij op
doozen. 13 Januari, 's middags 12 uur, zon-
i der bepaald doel rondliep. Het Rijks-
i museum binnengaande, kwam het
binnenland i an 'lcni ecu schilderij te be-
schadigen", dat hij als een kostbaar
DE STICHTING VAN DE HEIDE- i stuk keudc, en dat, naar hij meende,
MAATSCHAPPIJ. aan het Rijk toebehoorde. Zijn daad
Naar gemeld wordt, bestaat hetbedreef hij uit wrok tegen het Rijk,
plan de inrichting te vestigen te wijl hij niet in dienst aangenomen.
Utrecht. Men rekent, dat een kapi- doch afgekeurd was wegen»
taal van minsten» 100.000 voor daza 1 aderen.
Stoomvaartberichten
STOOMV.-MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Hot st. Madura (uitreis) vertrok 8
Fehr. van Suez.
Het st. Prinses Juliana '.uitreis) ver
trok 2 Febr. van Genua.
Het st .Vondel (thuisreis) vertrok 2
Febr. van Colombo.
KON. NEDERL. STOOMB. MIJ.
Het st. Achilles arriveerde Febr.
van Savona te Genua.
Het st. Aurora arriveerde 2 Febr
van Pilau te Neufohrwasser.
Het st. Diana arriveerde 2 Febr. vap
Konenhagen te StMfin.
Het st. Stella arriveerde 2 Febr. v.
Bourgas te Odessa,
Het st. Vesta arriveerde 2 Febr. van
Malaga te Cadix.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het sL Malang (thuisreis) vertrok
Febr. van Djibouti.
Het st. Wieringen (thuisreis) ver
trek 2 Febr. van Marseille.
Het st. Wilis arriveerde 3 Febr.
van Batavia te Rotterdam.
Hel st- Amsleldijk vertrok 3 Febr.
van Philadelphia naar Rotterdam.
Het st Rijndam arriveerde 3 Febr.
van Rotterdam te N'ew-York.
Het st. Zaandijk urriveerde 8 Febr.
van Baltimore te Rotterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
Het st. Zeelandia (uitreis) vertrok
2 Febr. van Amsterdam nuar Para
maribo.
STOOMV.-MA ATSCHAPPU
OCEAAN.
Het st, Alcinous, van Japan en Sin
gapore naar Amsterdam, passeerde 3
Febr. Gibraltar.
Het st. Oopack vertrok 8 Febr. van
Amsterdam naar Java,
