HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
MAANDAG 13 MAART 19IJL
niëti verklaarde aan ©en Journalist,
dat hij naar aanleiding van d© ont
steltenis; gewekt door het bericht om
trent een samenzwering, den gouver
neur-generaal had geseind om nade
re bijzonderheden.
DE TÜRKSCHK KAMER
heeft de algwneene beschouwingen
over de begrooting ten einde gebracht
Do minister van financiën verklaar
de, dat de regeering alles ln hot werk
stelt om de positie van Turkije in
Europa te versterken. Do vermeerde
ring van de militaire uitgaven wordt
gerechtvaardigd door de toenemende
bewapening van allo mogendheden.
De minister verzette zich tegen het
voorstel tot boycot van de buitenlan
ders om daardoor te bewerken, dat
aan decen ook de patentbelasting
wordt opgelegd.
Ook
IN DE SERVISCHE KAMER
is de Balkan-politiek ter sprake ge
bracht.
In antwoord op een interpellatie,
zei de minister-president, dat Servië
een vreedzame staatkunde volgt er.
goede betrekkingen onderhoudt met
de -andere mogendheden.
De minister van buitenlandsche za
ken verklaarde, dat in den Balkan
geen combinatie bestaat, die tegen
Servië is n-ericht.
De Skoepsjtina nam daarop met
groote meerderheid eon motie aan,
waarin r.ü verklaart voldaan te zijn
over de verklaringen der ministers.
Er schenen weer
NIEUWE ONLUSTEN IN YEMEN
in 't vooruitzicht te zijn. De opperbe
velhebber der Turksehe expeditietroe
pen is plotseling met een aanzienlijke
strijdmacht van Hodeidah naar Me-
nalia vertrokken, waaruit wordt af
geleid, dat 't in die streek niet in den
haak is. Na ©enigen rust zulien de
Albaneezen den strijd blijkbaar met
moed hervatten.
De 90-jarige geboortedag van den
PRINS-REGENT VAN BEIEREN
i9 gisteren officieel gevierd.
's Morgens had een godsdienstplech
tigheid plaats, daarna was er een
groote parade, bij welke wapenschou
wing ook een aviateur van de partij
was, die geregeld rond 't veld vloog
eu door de vele toeschouwers luide
werd toegejuicht.
Na de parade werd een gedenktee-
ken onthuld.
Gisteravond gaf de Keizer ter eere
van den Prins-regent, een groot gala
diner .waarbij o. a. aanzaten de
Beiersche gezant en de Beiorsche
bondsraad-gevolmachtigden. Wilhelm
bracht een toast uit op den Prins-re-
geoit, waarin hy hem als een voor
beeld en tegelij aorlijd ecu sjinbool
vun alle vorstendeugden huldigde.
FRANKRIJK EN MAROKKO.
Uit Parijs wordt geseind in den
ministerraad heelt de minister van
Luitenlaiidsche zakeu een uitoeuzot-
ting gegeven van den toestand in Ma
rokko, die volstrekt niet zoo is als on
juiste en tendentieuze berichten wil
len doen voorkomen.
EEN PROTESTSTAKING.
In alle mijnen van het Belgische ko-
lengebied zal heden een demonstra
tieve staking van 24 uur gehouden
worden voor hei invoeren van pen
sioenen voor mijnwerkers. De mijn
werkers zijn van plan een grooten op
tocht te houden en voor de gemeente
huizen van verschillende steden en
dorpen te betoogeu.
Stadsnieuws
Be voorstelling voor ooze lezers
Een groot, een volledig succes is ze
geworden, deze eerste voorstelling
voor onze lezers. Gansch den avond
heeft de zaal gedaverd van applaus,
klaterde op uit die zwarte bewegende
nienschen-blokken de hartelijke scha
terlach of wel was rnen muisje-
stil, in bewondering voor 't geen daar
vóór, op 't podium gebeurde. En zóó
amuseerde men zich, dat allen tot 't
einde, tot het laatste nummer toe,
bleven heel anders dan gebeurt bij
liet meerendeel van dergelijke voor
stellingen, waarvan velen slechts het
vóor-pauzi"- gedeelte bijwonen en....
ei- dan genoeg van hebben.
Om zeven uur was aangekondigd
zouden de deuren zich voor onze
abonnó's ontsluiten, maar lang vóór
van de oude Bavo het Valeriaansche
heel-uurs-wijsje getinkeld had, ston- j
den wel al een twee-honderd jongeren
te wachten belust op do mooiste
friaatsjes. En 'n Jubel klonk uit de
eugdig-heldre jongenskelen op, toen
het Vereenigingsgebouw voor hen ont
sloten werd. Ze hadden er wel allen
tegeiijk willen instormen. Maar
orde moet er zijn. En do krachtige ar
men van een drietal politiedienaren
wisten die uitnemend te bewaren
druppelsgewijze slechts de jonge
Spaarnestedelingen doorlatend. Nu,
bang, dat ze geen plaats krijgeu zou
den behoefden ze niet te zijn
leder, die een kaart had, kreeg een
plaats, al kostte 't ook heel wat moei
te om den laatsten onbezetten stoel
uit te vinden.
Om half acht al was bijna alles vol,
en geen twintig minuten later toon
een goed-spelend muziekkorpsje met
een pittigen marsch inzette, was 't
heerlijk-gezellig te zien, hoe daar rij-
a&n-rij onze lezers zaten wachtend
op de dingen, die gebeuren gingen.
Aan den ingang van do zaal was
ieder een keurig programma ter
hand gesteld dat uruk bestudeerd
en besproken werd. Stem-gegons vul
de de lucht, gelach klonk telkens en
overal op, maar plots legden zich alle
geluiden, toen de heer Schetzer, do
directeur van het bioscoop-theaten-,
naar voren trad om namens Haar
lem's Dagblad den wensch uit te
spreken, dat allen zich goed n musee
ren mochten.
Met luid handgeklap werden deze
woorden bpgroet. En toen begon het
Original Ungar Qulntelt Josko, het
Czechische vijftal, dat zulk een
prachtig-muzikaal gehoel vormt. Want
liet was wel hóel, héél mooi, wat deze
drie violen, éen violoncel 011 één cyin-
baal te hooren gaven l)at was nog
eens muziek 1 ln verbeelding reisde
men heen naar de wijde Hongaarsche
vlakten, waar weemoedigt een melo
dische klaaglied van vreeondon volks
zang, of wiki-hartslochtelyk uitju
belt de vreugde om zonnebrand uit
diep-blauwen hemel, of pittig walst de
dansmuziek van de Cz&rdas. Maar 't
quintet had voor „elck wat wils". Al
de populaire wijzen, die we zoo goed
uit de bekende operetten kennen, wer
den éen na één verklankt, en niet
weinigen waren er, die mee-neurie-
den of meeflctcn de bekende melo
dieën, en zich weer voor den geest rie
pen, de aardige tooneeltjcs, die deze
muziek illustreert.
Het succes der Hongaren was ge
weldig men kou ze bijuu niet laten
gaan, maar.... de heer Maurits Staal,
de gevierde Hoilandsche karakter-ko
miek, stond te wachten, en die inoest
ook zijn beurt hebben.
En Staal kreeg zijn beurt. Nauw
had hij een paar woorden gezongen
of die menigte van 1U0Ü meuschen
luisterde seiner ademloos telkens
éven, maar héél kort, lachend be
vreesd de volgende aardige woordspe
ling of rijm-klank te moeten missen.
Toch. men kón zich niet meer inhou
den. Toen de heer Staal een gi amma-
phone ging Lmiteereu, en zóó na
tuurgetrouw, dat je als je niet he
ter wist niet anders donken kon,
of het was een echte toen klonk
donderend de lach op, die den vloer
trillen deed. De Rotterdamsche
straatslijper was een pracht-type. en
de leuk-rake liedjes, die dit bang-ina-
kende individu zong, hadden een uit
werking, die alle beschrijving te bo
ven gaat.
Later gaf de heer Staal weer eene
andere kunst-uiting. Hu speelde op
twee urie-ceius-liuitjes mei, verbluf
fende handigheid een mazurka en
op één de Maupie-wals. een muziek
stuk, dat misschien minder voor den
dares, dan wel voor de fluit geschikt
is. De vinger-vlugheid van deu heer
Staal frappeerde eik.
in niet niiuaer z.jn traneformatie-
.•mogen. DaL is buitengewoon de
tier aar, de blufferige acteur, de
Haarlemmerdijker, de debutant
het w as alles even voimaaki, en van
een fijne geestigheid, die niets ge
meen heeft met liet grof-platte, dat
anderen voordragers wel eigen is.
Natuurlijk, dat toegiftjes met kon
den uitblijven, en de lieer Staal die
in het enthousiasme zelf pteizier te
krijgen scheen gaf ze met groote
bereidwilligheid.
En dan in de derde maar vol
strekt niet in de minste plaats de
bioscoop. Behoeven we van 's heeren
Schetzers prachtfilms nog veel te zeg
gen We gelooven van niet. Ze zijn
bekende als behoorend tot het beste,
wat op bioscopisch gebied bestaat.
Wie dat nóg niet wist. is Zondag
avond met die wetenschap naar huis
gegaan.
De nummers waren niet zorg geko
zen en wisselden elkaar op "t aan
genaamst af. Alles noemen kunnen
we niet, maar we willen toch even
herinneren aan „Enfant terrible",
aan „Met den 6Chrik vrij" en dan
aan „Kleine Ko is verliefd".
Dat was om tranen te lachen
voor zooveel we in de duisternis tien
konden werd menig zakdoekje
voor den dag gehaald.
Het meer ernstige had eveneons de
onverdeelde belangstelling.
Toen de laatste piano-klanken
weggesuisd waren, en de torenklok
reeds lang het elfde uur verkondigd
had. trad de heer Schetzer nog eens
naar voren. Hij hoopte, dat men zich
geamuseerd mocht hebben, dankte --
namens „Haarlem's Dagblad" de
aanwezigen voor hun tegen woordig-
zijn, en.... stelde een volgenden avond
in 't verschiet.
Het applaus, dat vooral op die laat
ste mededeeling volgde, was alles-
overtreffend. 't Was zoo goed te zien,
dat onze lezers hoopten, dat de woor
den van den heer Schetzer waarheid
bevatten.
Nu, wie weet wat nog gebeurt!....
DE VLAAMSCHE BEWEGING.
Het was jammer, dat zoo weinige
jongelui Zaterdagavond naar
Kroon gegaan waren, ter bijwoning
van de hoogst-belangwokkende voor
dracht van den heer J. A. Verkuyl,
leeraar aan de Cadettenschool te Alk
maar, over „De Vaamsche beweging"
We vragen ons af, hoe-het komt, dat
er in de Haarlemsolie Jongelieden-
afdeeling van het Alg. Ned. Verbond
die toch leden genoog telt zoo
geringe belangstelling is? Aan het
onderwerp kon het waarlijk niet lig-
het is er een, dat velen in onze
dagen vervult, talrijke stemmen tot
spreken dwingt, een groot aantal
pennen in beweging brengt. Wat dan
wel de reden, was? 't Komt ons voor,
dat het grootste deel van Haarlem's
jongelingschap nog in een zekere
zoete rust ligt, die langzaam-aan in
een permanente laksheid overgaat,
elke zich op 't sterkst uit waar het
geldt eens interesse aan den dag te
leggen, voor wal voor ons, boven-
Moerdijkers toch even goed een stam-
belang als voor onze Vlaarn&che broe
ders is. De Haarleinsche jongelieden
die dan vrijwel officieel als leden
van het Alg. Ned. Verbond, door als
Groot-Nederlanders, te boek loopeu
voelen we vreezen het meer voor
het voetbalspel dan voor den taal
strijd onzt-r Zuidelijke broederen. Niet
dat het verkeerd is zich lot den voet
bal aangetrokken te voelen intogen
deel, maar vergeten moet niet wor
den, dat er ook andere belonged dan
die der sport zijn. En door juist Za
terdagavond niet te verschijnen, had
den de jongelui dubbel ongelijk, want
de heer Verkuyl behandelde zijn groot
en grootsch onderwerp op pittige en
boeiende manier.
Na enkele bijzonderheden von het
laatste te Maastricht gehouden Taai
en Letterkundig Congres verhaald te
hebben, ging spr. over tot de behan
deling van de opkomst der Neder-
landsche Letterkunde. De heer Ver
kuyl voerde ons daartoe geheel tot
Jacob van Maerla'nt terug, die zoo te
recht ,.de vader van alle Dietsche
dichteres te gader" genoemd is. Toen
reeds, en veel later nog, toï het mid
den van de 16e eeuw, was Zuid-Ne
derland ver het Noorden vooruit. De
Zuidelijke rhetorijkers waren wij'd
beroemd, en zooveel Invloed oefenden
ze ten slotte op de taal die immers
hei volk is uit, dat een man ais
Philips van Bourgondiê de meest
strenge censuur toepassen ging en de
hardste verbodsbepalingen instelde.
De oorlog met Spanje bracht de
kentering. Het Noorden begon zich
in den beginne langzaam, maar-
allengs vlugger boven het Zuiden
te ontwikkelen.
ln 1610 verwierf de Haarlemsolie
rederijkerskamer den prijs. Maar de
band-v-m-broederschap was daarom
niet gebroken. In 1613 riep de Spaar-
nestcdelyke Kamer alle rederijkers
tot een groot concours op, eu ook ve
le Zuidelijken gaven aan de invita
tie gehoor. Maar toch ging het Zui
den achteruit lil het 12-jarig Bestand
trokken velen naar het Noorden; een
goed deel en niet het minst intel
lectueel ontwikkelde der bevolking
verliet de eertijds zoo bloeiende
Vlaamste steden; niet minder dan 17
Zuidelijke hoogleera'ren b.v. vonden
een leerstoel aan de Leidsche univer
siteit
Aartshertog Albert trachtte de taal,
die hij mistrouwde, met geweld te
derdrukken uit te roeien als het
kon en het gelukte hem in zoover
re, dat alle literair verkeer met het
Noorden ophield. Twee eeuwen sliep
het Vlaamsch. De Fransche Irepubliek
en keizer Napoleon trachtten het
Fransch overal als de raslaal in te
voeren. Officieels stukken, couranten
en boeken, alles was Fransch. In de
schouwburgen, op de scholen en in
de rechtszaal, nergens meer hoorde
men de oude moedersprake. Alleen
den laagsten standen kon men geen
FTansch leeren die bleven het
Vlaamsch als spreektaal bezigen.
Koning Willem I deed krachtige po
gingen om de Vlaamsehe letterkun
de weer te doen opleven; een nieuw
geslacht bloeide op, een dat zich zoon
van den Dietschen stam voelde en
als zoodanig leven voelde. Maar
riep spr. uit met hoe groote moei
lijkheden hebben deze jonge krachti
ge mannen te kampen. Ze zijn bijna
onoverkomelijk en toch staan de
Flaminganten in hun 'recht. Het Bel
gische volk is in meerderheid
Vlaamsch: heeft een bewolking van 4
millioen Vlamingen tegenover 3 rail-
lioen Walen. De beweging wil gelijk
stelling, officieele gelijkstelling van
beide talen zooals de Grondwet
van 1831 reeds waarborgt, hoewel 't
besturend deel der natie van de be
treffende bepaling een doode letter
gemaakt heeft. Voor het welslagen
der beweging zijn noodig: het gezin,
de school en het parlement. Dat gezin
is in de beweging een donker punt
vooral voor zooveel de vrouw, de
moeder, betreft. Zij toch vindt, dat 't
Fransch zooveel schooner, zooveel be
schaafder is; ze heeft zoo weinig na
tionaliteitsbesef, dat ze in de wolken
is als haar kinderen Fransch spreken
al doen ze het nog zoo gebrekkig
Want dat is juist het gevaar: de twee
taligheid leidt tot halftaligheid; de
kinderen krijgen ten slotte een on
mogelijk en Ieelijk dialect, dat alle
hoogere ontwikkeling buitensluit. De
vrouw die zooveel doen kon 9taat
nog geheel buiten den geweldigen
taalstrijd, die nu al bijna een eeuw-
gevoerd wordt. Toch zijn al voordee-
lo'n behaald. Spr. herinnert slechts
aan de taalwetten van 1871, '78 en '83,
die alle. vooral de wet-Cooremans
iets goeds gaven.Maar danr staan fei
ten tegenover als dat guillotineeren
van twee Vlamingen, die beschuldigd
werden een weduwe te hebben ver
inoord. De geheele behandeling van
de procedure had in het Fransch
plaats dat de een der beklaagden
bijna niet, de ander in het geheel niet
verstond. De menschen werden ver-
oordeeJd, ofschoon zij hardnekkig!
hun onschuld volhielden. Later bleek
dat twee Walen de daders waren, i
Tot dergelijke rechterlijke dwalingen
kan het onderdrukken van een stam
aanleiding geven.
De school is nog lang niet gewdn-
nen: wèl wordt tot de vierde klasse
les in het Nederlandsch gegeven,
maar hooger op komt het Fransch
dat verdringen. In October van het
vorig jaar werd te Antwerpen de eer
ste Nederlandsche school geopend
Het hooger onderwijs, zoowel te Luik
als te Geut wordt nog geheel in het
Fransch gegeven, ofschoon de bewe
ging ten gunste van een Vlaamsehe
hoogeschool dagelijks in kraciiteu
wint Met waardcering herdacht spr.
Albrecht Rodenbach, den jongen te
vroeg gestorven Vlaamschen student,
die zooveel voor de vrijmaking der
onderdrukten gedaan heeft.
De beweging heeft ook een econo
mische zijde: juist door de mindere
ontwikkeling van het gros der Vla
mingen, is hun maatschappelijke wel
vaart eveneens minder. En dat die
beter wordt, is een belang voor geheel
België.
Spr. wekte ten slotte op tot meer
belangstelling in de Vlaamsehe be-
Onze Lachhoek
ZIJ KENDE HEM.
Ik geloof, juffrouw, zeidc een
modegek tot een dame, toen deza
weigerde op zijn uitnoodiging om te
zingen, ik geloof dat u naar onze
complimenten vischt.
Pardon, meneer, was het ant
woord, ik visch niet in ondiepe wa
ters.
Overal, waar iets voorvalt, ont
moet je dien verdachten kerel Ik
wilde wel eehs weten, waarvan hij
eigenlijk leeft
Wel, dat is gauw gezegd. Van
gebrek aan bewijs...
DIEREN VRIENDIN.
De nieuwe meid geeft de poes de
restjes.
Mevrouw een dierenvriendin, is ge
roerd.
Dat vind ik aardig, Jaantje, dat
je de kat vanzelf ook wat geeft?
Niet'waar, mevrouw. Een dienst
meisje moet goed zijn voor de kat
Dat bespaart haar het halve werk bij
het vaatwasschen.
Bij een diner werd een officier ge
plaatst met zijn rug 'naar de kachel.
Hij hield de hitte eenigen tijd uit,
maar ten slotte werd 't ham te erg
en vroeg hij een vuurscherm voor do
kachel te plaatsen.
Een Hollandsch krijgsman moet
altijd voor bet vuur standhouden,
meende de gastheer.
Maar niet met het vuur in den
rug, meneer, was het gevat ant
woord.
IN DEN SCHOENENWINKEL.
Dame. Vindt u niet, dat de eene
voet grooter is dan de andere?
Winkelier. Integendeel! Ik vind
dat de eene kleiner is.
weging, die daarop zoo rechtmatige
aanspraak maken mag.
De heer A. von Saher maakte zich
tolk van alle aanwezigen, toen hij
den heer Verkuyl voor zijn boeiende,
enthousiaste -voordracht hartelijk
dank zeide.
HINDERWET.
B. en W. van Haarlem maken be
kend, dat bij hunne beschikking van
6 Maait jl. aan de firma tionner-
inann Co. vergunning is verleend
tot uitbreiding van de fabriek in liet
porceel aan de Friesche Varkenmarkt
No. 2/4, door in en achter genoemde
fabriek op te stellen en in bedrijf te
nemen: eenen gelijkstroom electro
motor van 10 P.K.; verschillende
krachtwerktuigen eu een dubbel ste-
tionnair smidsvuur.
Maken tevens bekend, dat bij hun
ne beschikking van 6 Maart ji. aan
G. H. van Daalen vergunning is ver
leend tot uitbreiding van de kieeren
wasscberij en drogerij in het perceel
aan de Brouwersvaart No. 50-52, door
deu beetaanden stoomketel von 6,5
M2., verwarmend oppervlak te ver
vangen door eenen stoomketel van
35 M2. verwarmend oppervlak.
B. en W. van Haarlem maken be
kend. dat bij hunne beschikking van
9 Maart jaan A. Hartog vergun
ning is verleend tot oprichting van
eene inrichting tot het bewaren en
verwerken van petroleum ln het be
nedengedeelte van het perceel aan de
Essenstraat No. 13 A.
B. en W. maken tevens bekend,
dat bij hunne beschikking van 9
Maart j.l. aan H. Bijnsdorp vergun
ning is verleend tot oprichting van
eene opslagplaats van petroleum in
het perceel aan de Kinderhuisvest no.
47.
Nuttige Handwerken.
Onze stadgenoot© mej. A. J. M.
Ruysenaars slaagde te Brodu voor de
acte nuttige handwerken.
(Vervolg Stadsnieuws op de derde
pagina van dit tweede blad).
Btiitenlaiidsch Overzicht
Er is al heel weinig nieuws van
over de grenzen, 't la op-rerkelijk.
kalm I Dat is gelukkig, want als er
Veel belangrijks is, geldt 't moestal een
of ander incident, soms zelfa oorlogs
gevaar.
Eenige opschudding ls thans ge
wekt door de zeer hoogo marine-be
grooting von Engeland izie Overzicht
van Vrijdag en Zaterdag). Wat zal
Duitschland op deze Engelsclie plan
nen antwoorden
In Frankrijk maakt men zich na
tuurlijk niet ongerust over de nieuwe
TlootuiibreJding van Engeland. Hoe
Jterker de vriend is, dos te beter al-
•hans voor de naaste toekomst.
Bovendien ook
DE FRANSCHE MARINE
wordt weer versterkt. De begrooting
is 7aterdag door de Kamer aangeno
men
Admiraal Rienaitné heeft de voor
uitzichten van de Fransc'no vloot ver
geleken mei die van de Duitsche en
kwam daarbij niet tot overmatig hoop
volle gevolgtrekkingen.
Delcessé. de nieuwe minister van
marine, beeft hom evenwel bestreden.
Vergelijkt men twee vloten met elkaar
redeneerde hij, d.>-,n moet men uitgaan
van het aantal Dreadnoughts. In 1920
zullen zoowel de Fransche als do
Duitsche vloot 22 Dreadnoughts heb
ben. Frankrijk zal dan 18, Duitsch
land 12 gepantserde kruisers hebben.
De Duitsche kruisers zijn echter ster
ker dan de Fransche en in zooverre
is Duitschland Frankrijk de baas. Het
ware overdreven, eindigde Delcassé,
uit deze feiten pessimistische gevolg
trekkingen te willen maken.
Er is nog al belangstelling voor hetr
geen
IN MEXICO VOORVALT.
Een telegram uit Mexico-City meldt,
'dat de regeering besloten heeft in de
geheele republiek de constitutioneele
rechten op te schorten.
De Amerikaanscho regeering heeft
twee kruisers en twee kanonneerboo-
ten uitgezonden om toezicht uit te
oefenen langs de kusten van Mexico
aan den Atlantischen en den Stillen
Oceaan.
Dus alles nog voor... manoeuvres I
Van dit. praatje wordt niet veel ge
loofd. WH worden aan de regeerincr
der Verecnfgde Staten geen bnoze
plannen toegedacht, maar men acht
't in Washington blijkbaar geraden,
om op alle gebeurlijkheden voorbe
reid te zijn. Vandaar do z.g. manoeu
vres
De Kolrische Zeiltuig vertelt in een
van de bekende officieuze telegram
men uit Berlijn, hoe de Duitsche re
geering deunt te handelen in tiet ge
val leven en bezittingen van Duit
sche onderdanenen in Mexico be
dreigd mochten worden. Mochten in
Mexicaanscno havens onlusten uit
breken en zouden Duitsche burgers
dan niet voldoende beschermd zijn,
dun zou de Duitsche regeering dienen
te overwegen, of zij van haar, vast
staand eu ook door de Vereenigde Sta
ten stecd-i zonder voorbehoud erkend,
recht gebruik zal maken, om oorlogs
schepen naar Mexico te zenden. Tus-
schen het uitoefenen van dit recht en
Inmenging in binnenlandsche Mexi-
caans©be aangelegenheden is een zeer
groot verschil. Zelfs wanneer de te
genwoordig© onlusten tot eon volledi
ge omwenteling zouden leiden of wan
neer ds V'ereonigde Staten Mexico te-
den den wil der Mexicanen zouden in
lijven, zou Duitschland zich daaraan
.wel niet wagen.
HEI COMPLOT IN DE CONGO.
De In dependance" handhaaft haar
bericht over de samenzw ering en voegt
aan het reeds medegedeelde nog het
een en ander toe.
Het blad verklaart uit due verschil
lende bronnen haar inlichtingen te
Leoben verkregen. Het complot werd
den 27slen Januari ontdekt door een
vertrouwelijke mededeeiing van een
inboorling aan een oud-kapitein van
de gendarmen. De Gouverneur-Gene
raal geiasie een huiszoeking in het
dorp Samuel, die leidde tot de ontdek
king van geweren, revolvers eu to-
niei. De samenzweerders waren over
eengekomen in den vroegen ochtend
van een bepaalden dug de ambtena
ren te verinoorden en de woningen
van den procureur-generaal en den
staatsinspecteur ln de lucht te lateu
Vliegen.
Nieuwe huiszoekingen in het dorp
Kallomo op den lOen Februari, leid
den tot de outdekking van. een hoe-
Veelheid toniet, voldoende om geheel
fioina in de lucht te lateu vliegen.
De Belgische minister van kolo-
FEUILLH I OM
De Nieuwe Hoed
Mijn beste Bendemann, zei op
zekeren morgeif de vrouw van profes
sor Bendemann tot haar echtgenoot,
toen hij uit wandelen wilde gaan,
eindelijk zal je er toch toe moeten
besluiten, je een nieuwen hoed aan
te schaffen. Met dezen hoed kan je
werkelijk niet meer uitgaan; 't is een
schande voor je, als je nog langer
zoo rondloopt. De stekelige gezegden
van je collega's, de spottende blik
ken van je leerlingen van dat alles
schijn je niets te zien of te hooren.
Ik zal, terwijl jij uit bent, een bezen
ding hoeden laten komen, en als je
thuis bomt, zullen we samen eens een
heoi mooie voor je uitzoekeu.
Prof Bendemann was daarmede al
lerminst gediend. Alleen ijdele gek
ken, nietsbeduidende menschen,
merkte hij wrevelig op zijn er op
gesteld, uiterlijk er netjes en fijn uit
te zien, maar de echte waarde van een
mensch ligt in zijn kunnen, in zijn
jweten; het is volkomen onverschillig,
of ik een kleedingstuk draag, dat mo
dern, of een dat ouderwetsch is. En
juist mijn goede „Methusalem"
zóó noemde namelijk prof. Bende
mann op zinrijke wijze zijn hoed
ligt me na aan het hart. Wees dus
zoo goed, lieve Amalia, en bespaar
me dergelijke dwaze verwijten. Daar
op ging de professor heen.
Prof. had zeker niet zoo geheel en
al ongelijk; maar ook zijn vrouw had
dat niet, want de „Methusalem"
een grijze, breedrandige, toen hij
nieuw was ongetwijfeld heel mooie
en heel dure vilten hoed. had in de
laatste vijftien jaren van zijn oor
spronkelijke schoonheid veel Inge
boet, en de toestand, waarin hij zich
thans bevond, was inderdaad zorg
wekkend. Vijfmaal was hij uit de mo
de geraakt en er weer in gekomen,
vijftien zomers had de gloeiende zon
hare stralen onbeschermd op hem af
gezonden, en vijftien Jaren had hij
regenbuie'n, sneeuw en hagelstor
men geduldig moeten verdragen.
Overweeg nu eerlijk het pro en
contra In de rede van do vrouw des
professors zoomede in de tcgenrede
van den professor en de zooeven ge
schilderde lotgevallen van „Methu
salem", en Iedereen zal mij moeten
toegeven: de vrouw van den profes
sor had gelijk, maar, waar het op
aankomt zij hield ook gelijk! Ten
minste voorloopig. In het gevoel van
haar „rechtsbewustzijn" telefoneer
de zij aan het grootste hoedenmaga-
zijn, om haar onverwijld een collec
tie heerenhoeden aan huis te zenden.
De boekhouder, die de lastgeving aan
de telephoon opnam, wantrouwde zijn
ooren en vroeg voor alle zekerheid
nog ééns, of de zending wel inder
daad aan de woning van prof. Ben
demann moest geschieden.
Dat was ongemanierd! Het ergerde
mevrouw Bendemann meer dan ze
zeggen kon, en het versterkte haar
nog in haar voornemen om „Methu
salem" ten val te brengen.
De bezending hoedei: kwam aan. en
niet lang daarna ook de professor.
Toen prof. Bendemann het voldon
gen feit zag, werd hij treurig ge
stemd.
Ik weet niet, lieve Amalia, sprak
hij, hoe je me dat verdriet kunt
aandoen, om me op mijn ouden dag
nog tot een kleorengek to stempelen!
Bij die woorden streek hij voort
durend zijn hand liefkoozend over
„Methusalem" alsof hij diens veront
waardiging over de hem aangedane
beleediging wilde sussen, en hij wierp
toornige blikken op de nieuwe, door
hun opdringerige schoonheid verlok
kende hoeden.
Als wijsgeer echter borustte hij
zwijgend in zijn lot. Stom hing hij
zijn „Methusalem" ln de kleorenkast
en spreidde, om hem tc beschutten,
er een doek over uit, eene eer,
welke „Methusalem'' tn de vervlogen
vijftien jaren voor de eerste maal tc
beurt v»el.
Mevrouw Bendemann was minder
stom dan haar gemaal. Als een advo
caat prees zij den vorm. de kleur
enz. vab eiken der gezonden hoeden.
Lang werd uitgezocht en gepast. Een
hei-gele strooien hoed waarop me
vrouw haar oog met bijzonder welge
vallen liet rurien, scheen hem te flat
toerend toe, een ardere tc kleinbur
gerlijk, een derde bcantwoorddo niet
aan zijn smaak, een vierde niet aan
den door hem begeerden vorm.
Meermalen keek hij schuin naar de
kleerenkast. Eindelek Wh gelukte 't
mevrouw Bendemann hem een groe
ten zwarten vilthoed op te dringen.
Moet het dan toch zoo wezen.
Amalia, zuchtte Bendemann. 't was
de laatste st&iptrakking van zijn ver
zet.
Ja, lieve Bendcniann, antwoord
de de wreede, je zult aan dezen
hoed even gauw gewend raken als
aan je ouden.
Bendemann zette den zwarten slap
pen hoed op zijn hoofd en liep, om
er alvast eenigszins aan te wennen,
een half uur in zijn woning rond, nu
en dan links of rechts een dcnkbeol-
digen voorbijganger groetend.
Na deze exercitie meende mevrouw
Bendemann haren gemaal den nieu
wen hoed te kunnen overlaten. Uit
voorzichtigheid evenwel, wegens pro-
lessors spreek woordelijke vergeetach
tigheid, naaide zij zijn visitekaartje
aan de binnenzijde vau den hoed tus-
scben leer en vilt vast
„Methusalem" was gevallen!
Inmiddels had de praatzieke faam
van het hoedenmagazijn uitgegaan,
het belangrijke nieuwtje verspreid,
en groot en klein was nieuwsgierig,
om Bendemann's nieuwen hoed te
zien. De professor liet hen echter ver
geefs op dat genot wachten, doordien
hij, weldra verdiept in een belang
rijk© handeling over „hot zieleleven
van den inktvisch" 's middags niet
uitging en eerst laat op den avond
zich op weg naar zijn Werhuis „Tn
den Rooden Os" begaf.
Professor Bendemann was volstrekt
geen vau die lichtvaardige arbeiders
die, wanneer zij de pen hebben neer
gelegd, ophouden te arbeiden. Zijn
voornaamste arbeid, de schikking van
het geheele volgende hoofdstuk, was
al lang klaar in zijn hoofd, voordat
hij de pen opnam. Zóó kwam het ook
dat bij dezen grooteren arbeid zijn
geest zich van de hetu 1 'ingevende bui
tenwereld geheel afsloot en *ich
Hechts met den inkt-i«ch bezighield.
De geschiedenis met Methusalem''
s uit ?yn herinnering volkomen
weggevaagd.
In gedachten verzonken in het bier
huis gekomen, hing de professor,
creenkomstig Z"u oude gewoonte,
snel zijn hoed op. in een donkeren
hoek van het lokaal, en ging alsdan
reids eenigen van lijn collega's hem
wachtten. Weldra was een weten
schappelijke strijd in vollen gang.
Opgewonden dronk de professor het
een glas hier na hit andere en vocht
met vuur voor zijn theorieën, tot efn-
deliik een der heeren aanstalten
maakte om heen te gaan.
(Slot volgt).
