NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD. 23e Jaargang. No. 8540 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. DINSDAG 25 APRIL 1911 A HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN ADVERTENTIÊN: per drie maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Voor Haarlem ƒ1.20 y*!;Ji-3 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel. Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der TBij Abonnement aanzienlijk rabat. gemeente) 130 J/V Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; Franco per post door Nederland1-65^ h Xj) 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. CauSstteerfZoS^u'd/voOTHirrem I I I I I I I I I T 1 djnii Redacüe en Administratie: Groote Houtstraat 53. w de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentien en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. DIT NUMMER BESLAAT UIT ACHT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AGENDA WOENSDAG 26 ARPIL. Gemeenteraadsverkiezing, 8—5 uur. Schouwburg: Rotterd&insch Too- neeigezelscliap: „Een Engel," 7 3/4 Dc Kroou: Liederenavond Elena Goriiardt, 8 uur. jiüdsnieuvvs Om Ons Heen. In het Tweede Blad van dit num mer vinden onze lezers een artikel „Hot Zuider Buitenspaarne", in de rubriek Om Ons Heen. Benoeming. Bij Koninklijk besluit van 20 April is benu-iud tut vertegenwoordiger der Nederlandsche Regeering bij de in Mei a s. te Florence te houden inter nationale tuinbouwtentoonstelling, E. II Krol age, te Haarlem, ondervoor zitter van den Nederlandachen Tuin- bouwraad. HAARLEM'S KINDERKOOR. Het was weer een uitmuntend ge slaagd concert, dat de heer J. de No- bol, gisteravond in de Vereeniging met zijn groot kinderkoor heeft gege ven. Eon volksuitvoering, die dege nen, voor wie zij hoofdzakelijk be- 8temd was, zich niet hebben laten ontgaan. Er waren heel wat men schep en er werd zeer genoten. Geen wonder"ook, als duar op het podium een reuzen koor van groote en kleine kinderen staat te zingen, zóó frisch, zóó geanimeerd, zóó correct en met zuo'n prachtige éénheid, dat het eon lieve lust is. Wat er alzoo gezongen werd, zal ik maar niet allemaal opnoemen. Veel ■was er bij, dat we de vorige maal ook gehoord hebben. Hel algemeen© koor begon met drie liederen, waarvan vooral H van Tussenbroek's „Naar t Duinland" insloeg. Toen kwamen de kleintjes met hun liedjes uit „Levens morgen" en daarna een grooter werk: de cantate „De schoonste feestdag", van C. van Rennes, voor 3-stemmig koor en piano. Dat was inderdaad een der glanspunten van don avond. Zui ver en „doorzichtig" iets heel moei lijks bij meerstenunigen kinderzang klonken de aai dig afwisselende nummers van dezen Feestzang en ais gencel maakte dit nummer een onver deeld gunstigen indruk. Fen compliment voor de frissche, pittige uitvoering mijner „Kromngs- lieucren", ter herdenking van de troonsbestijging der Koningin, vóór nu 12 J/2 jaar, op hel programma ge bracht. Daar mankeerde weinig an ders aan dun.... een flink orkest, om aan elk lied nog meer zijn eigenaar dige kleur te geven maar dit mag geen al breuk doen aan mijn lof voor wat met de beschikbare middelen is bereikt. De muzikale en handige pia nist-begeleider, de beer J. Luttik, heeft geen moeite gespaard om de af wezigheid van een orkest te doen veigcicn en alle nummers begeleid met een siagvaardigneid en Kennis van zulten, die de uoogste waarde ring «milieneu- .va uc pauze kwam de cantate „In den 'uier uil", van Kich. llol, die tie cunuiie bedoel ik ook de vorige maai ais iioolusciiotei werd opgedra gen. Aangezien liet Koor dezen keer in geen mindere conditie dan toen vei Keerde, is er niet de minste reden ie twijlelen aau liet even groote en even welverdiende succes. PHILIP LOOTS. Do Gemeente contra de R.-K- Schoolvcreeuiguig. lieden is vouiils gewezen in de zaak der gemeente Haarlem contra de li. -K- School vereeniging. De laatste is in liet ongelijk gesteld en zal het perceel Kenaupark 33 moeten ontrui men. De II.-K. Schoolvereeniging is tevens veroordeeld in de kosten, ten bedrage van 23L ou ut Kecntszaai LOODDIEF. Terecht stond gisteren nog Corns. O., uit Koog aan de Zaan, die een zestal louden compositie-buizen, toe- behooicude aan de N. V. Stijfselfa- briek ,,De Bijenkorf" aldaar, gestolen zou hebben. Beklaagde zei, zo te hebben ge kocht van „een onbekend persoon". De groote X. was dus weer m 't speL Na het getuigenverhoor achtte Mr. Hoyer de aanwijzingen voldoende stork, om drie weken gevangenisstraf te vragen. „Ik gooi 't in appèl" zei beklaag de dadelijk. acht eerst eens af of je wel ver oordeeld wordt raadde de presi dent den man gemoedelijk aan. DE CONTROLEEREND GENEESKUNDIGE. 't Bestuur van de Afd. Haarlem van den Bond van Ned. Gem. Werklieden heeft een adres aan den gemeenteraad gezonden, waarin het verzoekt, maat regelen te nemen, dat gevallen als het gebeurde met den gemeentewerk man Verberne zullen worden voorko- In verband hiermede herinnert het bestuur aan het door de afdeeling op 1Ü October 1910 aan den Raad gezon den adres. In de memorie van toelichting wordt nog geschreven Op 10 October 1910 verzochten wij den Raad aan art. 3 der Verordening betreffende het toezicht op den ge zondheidstoestand van de ambtena ren, beambten en werklieden in dienst der gemeente Haarlem, te willen toe voegen „behalve, wanneer er ver schil van rneening bestaat tusscheu den gemeente-geneesheer en den huis arts In dit geval is de ambtenaar, beambte of werkman slechts dan tot opvolgen der voorschriften verplicht, indien ze o-oedgekeurd worden door een derden geneeskundige, aan te wij zen door beide andere artsen." Geenszins was het wantrouwen, dut ons deed besluiten bovenstaand ver zoek tot den Raad te richten slechts ter voorkoming van onaangenaamhe den achtten wij deze aanvulling nut tig en noodig. In deze rneening ston den wij niet alleen. Door de hoeren J. Thijssen en F. M. van Lynden werd aan den Raad, dato 21 Oct. 1910. voor gesteld aan art. 3 der sub B genoemde Verordening toe te voegen „In ern stige gevallen kan. wanneer er ver schil van gevoelen bestaat tusschen den in art. 2 bedoelden geneeskundi ge en den behandelenden geneesheer, op verlangen van laatst genoemden, een door beiden te kiezen geneesheer in consult worden geroepen. In zoodanig geval zal do uitspraak der meerderheid verbindend zijn." Ook Burg. en Weth. zeil waren naar o. L niet zoo geheel zeker omtrent de juiste omschrijving van art. 3 der be doelde Verordening. In hun antwoord van 15 Nov. '10 le zen wij „Bij het ontwerpen van dit art. zijn wij uitgegaan van het denkbeeld, dat te verwachten is, dat de cont.rolecren de geneeskundige met tact zal optre den. En dan is toch niet aan te nemen, dal de controleerende geneeskundige, verplicht om overleg te plegen met den behandelenden geneesheer, die meer van nabij met de lichamelijke gesteld heid van den patiënt bekend is, voor schriften zoude geven van ingrijpen den aard die zouden indruischen te gen het advies van den huisarts. Indien zulks onverhoopt tóch zoude i geschieden, ligt het voor de hand, dat wij bij het eerst voorkomend geval den controleerendeu geneeskundige van zijn opdracht zouden ontheffen." 't Doet ons een genoegen, dat door den heer Burgemeester een onderzoek zal worden ingesteld daardoor zal minstens worden bereikt, meer ver trouwen op goede voorschriften van den controleerenden geneesheer, ter wijl wij overtuigd ziju, dat de resulla- tou vau dit onderzoek zullen leiden tot de door ons gewenschte verbete ringen. Tot zoover requestrante. Wij wen- schen daaraan een opmerking vast te knoopen. Dat de Burgemeester een onder zoek naar de zaak zal instellen, was ons niet bekend, maar requestrante zal zich daarvan wel overtuigd heb ben. In elk geval blijkt daaruit vol strekt nog niet, dat de controleeren de geneesheer in deze een onjuiste beslis sing zou hebben genomen, integendeel weten wij (het is reeds vroeger meege deeld., dat zijn voorschrift, om weer aan het werk te gaan. gegeven was in overeenstemming met hei oordeel van den behandelenden me dicus. Men kan natuurlijk met de heeren Van Lynden en Thijssen voorstander wezen van een consult, niet een der de, ingeval tusschen den controleeren den en den behandelenden geneesheer verschil mocht bestaan. Indien re questrante dit alsnog zou willen zien ingevoerd, had zij beter gedaan met de zaak-Verberne, die met dat beginsel niet te maken heeft, te laten rusten. DE TUBERCULOSE-BLOEM. De afd. Haarlem van het Comité van den Jaarl. Nat Weid. Bloemen dag ten bate der tuberculose-boetrij- ding, verspreidt een circulaire van den volgenden inhoud: Burgers van Haarlem en omstreken! De bloemendag is in aantocht, Za terdag 29 April a.s., en voelende het groote belang, dat voor ons Haarlem en Omstreken gelegen is in hel suc ces van dien dag, kunnen we niet na laten u met warmte toe te roepen: Komt Allen! Geven wij hieï in Haar-1 lem en omstreken het voorbeeld in gaven van hart, verstand en beleid, die den mensch sieren en verheffen, zijn eigenschappen moesten zijn Verwelkomen wij het tubereuloee- bloeinpje in onze omgeving als een blijde bode vol schoone beloften voor de toekomst, de wetenschap heeft *t verkondigd; zegenend ons en onze kinderen met gezondheid en geluk, stichtend onder de mcnschen liefde en eensgezindheid Tooit u allen met het bloempje ter bezieling voor het hoog verheven werk der tuberculosebestrijding; de redding van den dood ieder jaar in ons land van 10.000 metischen in den bloeitijd van het leven. Begroeten we elkaar éénmaal in een jaar als ijverige redders bij die in verschrikkelijkheid en omvang al les overtreffenden wereldramp de „tuberculose"; toonen we éénmaal in een jaar elkaar te begrijpen en ver rukken wc ons dan in het gezicht en het heerlijk gevoel van een te zijn en voor elkaar te leven Deez' wensch vergezel!© het tuber- culosebloempje bij den verkoop, moge de opbrengst op schitterende wijze de mate ha'rer vervulling aangeven en een vergelijk met verleden jaar, toen de opbrengst f 4115,57 1/2 was, op een „steeds hooger wijzen". Tot zoover deze circulaire. We hebben maar weinig woordén- van-opwekklng aan dit enthousiast- gestelde geschriftje toe te voegen, om dat we den inhoud er van zoo volko men onderschrijven. Do bestrijding der ontzettende ineedoogeniooze ziek te is iets, wat ohs allen, ter harte moet gaan. En op deze poëtische wij ze, door 't eenvoudig koopon van een bloempje, kunnen wo nu allen weer ons steentje bijdragen tot den opbouw van de groote macht, die iïi de toe komst zieker sterker dan de tubercu lose zal blijken. Verleden jaar span- de Haarlem met zijn f 4115.57 1/2 in verhouding tot de andere gemeenten de kroon; dat de bloemenstad die eereplaats behouden en dat de ver koop dezer bloempjes thans de f 5000 overschrijde is zeker ons aller wensch Maar wil die in vervulling gaan, dan moeten wij allen, elk voor zich, het onze daartoe bijdragen. Saamwerking ter bereiking van een schoon doel overwint ten slotte allen tegenspoed. Eu dat de opbrengst van den verkoop voor een schoon en nuttig doei een bouwfonds te stichten, om in Haarlem en omstre ken goedkoope arbeiderswoningen te bouwen, die voldoen aan de eischen der moderne hygiene bestemd is, zal niemand ontkennen. Komt dan allen de han den aan den ploeg De arbeid 1b zoo zwaar; helpt gij dien naar krachten verlichten, dan zal de zege niet uit- blijvenl GEMEENTERAADSVERKIEZING. Woensdag is er in District I verkie zing van een lid voor den Gemeente raad in de plaats van Mr. j. N. j. M. Smit, die zich te Amsterdam gevestigd heeft. De stom bureaux zijn gevestigd op 't Raadhuis (hoofdstcmbureau), in de llaarleminerlledestraat en Spaarn- vvouderstraat. Gandiüuteu zijn de heeren j. F. van ElumeriK (vnjz.-demoKruutj, li. Pn. Loots tRoouisch-kutnolieKj «u Ur. W'. E. Merens lUuit-hberaalj. in dit kiesdistrict zijn 243(1 kiezers verdeeld over de drie stenidislricum als volgtA 1055 kiezers. B 681 kie zers, C 69-1 kiezers. In de gisteren hier tor stede gehou den vergadering van den Prov. Bond van Roomsch-Katuolieke Kiesveree- nigingen heeft de heer Vaude Kamp het bestuur verzocht, slappen te wil len doen bij het hoofdbestuur van den Chrisielijk-Historisclten Bond, om dit te bewegen, den ltoomsch-Ku- tholieken candidaat voor den llaas- lewschen gemeenteraad te steunen. GEDENKBOEK-KRELAGE. Thans la verschenen het door den heer Ernst H. Krelage samengestelde gedenkboek, naar aanleiding van het honderdjarig bestaan der firma E. H. Krelage en Zoon. Door omstandigheden kunnen we eerst nu van de verschijning melding maken. „Een Eeuw Bloembollenteelt", ge lijk het keurig uitgevoerde werkje heet, heeft de schrijver gewijd aan zijn echlgonooie, moeder en de nage dachtenis zijner grootmoeder. In het tweede hoofdstuk van zijn boek veriiaait de schrijver, dat de stichter der zaak Ernst Heinrich Kreyluge op 14 Mei 1786 op een hoe ve in Epe bij Osnabrück in Hannover geboren werd. Het land leed aan de gevolgen van de Napoleontische ooï- logeu en daarom trok Ernst Heinrich op 18-jarigen leeftijd naar Holland, gelijk velen zijner verwanten en land- gonoolen. in 1804 kwam hij hier ter stede en was eenige jaren op ver schillende kweekerijen werkzaam. In 1806 werd hij chef op de kwoekerij van J. D. Niemann en Zoon. Deze zaak ging echter zoo achteruit, dat men K rel ages salaris gedeeltelijk in bloembollen moest uitbetalen. Dit was de aanleiding dat de jonge man handel ging drijven en zich mei Pa- schen 1811 uls bloemist vestigde. Tij deus een reis naur de groote jaar markt te Frankfurt am Main, die zéér bezwaarlijk was in die dagen, werd Krelage ziek. Maar door die ziekte leerde hij Dorothea Frese- nius kennen, met wie hij in 1814 huw de. Met fainilie-kupitaal breidde de heer Krelage zijn zaak uit en vestig de zich in Mei 1815 aan den Kleinen Houtweg, waar de zaak nu nog be staat. Zijn echtgenoote behartigde de za ken zeer goed. Wanneer Krelage zijn Jaa'rlijksche handelsreis naar Frank furt maakte, beheerde zij haar. In 1821 kwam Mevrouw Krelage te over lijden, doch in 1823 hertrouwde de bloemist met zijn schoonzuster, mej. Suzuvne Fresenius. Voortdurend breidde de zaak zich uit door aankoop van gronden, o.a. van de te-nlet-gegane firma Voorhelm Schneevoogt en in 1840 was zij de grootste der stad. Inmiddels was de zoon Jacob Heinrich, die Lu 1S24 te Frankfurt was geboren, na een ver blijf ln zijn geboortestad, om zich verder te bekwamen, in de zaak geko men. Dit was eigenlijk togen den zin van den jongen man doch hij schikte zich naar den wil van zijn vader en verzoende zich dermate daarmee, dat hij zich met veel energie op de uit breiding der zaak kon toeleggen. Achtereenvolgens werden nu ter reinen aangekocht aan den Wagen weg, te Overvecn en te Heemstede. Tn 1849 huwde de jonge firmant te Frankfurt met mejuffrouw Christia- ne Henriëtte Plitt. In 1855 overleed de stichter dér firma. Uitvoerig wordt dan beschreven, hoe de jonge Krelage, ondanks de dood van zijn echtgenoote, werkte om den bloei vuil zijn zaak to ver- grooten. In 1858 werd de een tijdlang vermaarde wintertuin gesticht Ook over zijn pogingen, om te llaar lem een Tuinbouwschool te stichten, plannen die afstuitten op het gemis aan steun bij de regeering, wordt breedvoerig gesproken. Krelage richtte in 1868 de Bloemis- tenvereonigii.g te Haarlem op en in 1872 de Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde. Ofschoon hij het teoien van andere gewassan niet verwaarloosde, maak te de heer j. u. Krelage bijzonder werk van de tulpen, men denke aan de Darwintulpen, die in 1889 uitkwa men en tiaar naam ontvingen, om dat deze tulpen inoar dan een eeuw in dezelfde familie door kruising en utzuaiing steeds veredeld en verbe terd het toonbeeld zijn van de varia biliteit der planten, waarop Darwin zooveel nieuwe inzichten geopend heefL Ook voor de wetenschappelijke li teratuur van de bloemen heeft de heer Krelage veel gedaan. Op 1 December 1901 overleed deze frmant Herinnerd wordt aan de Krelageslichting, die zijn naam in eore zal doen voortleven. Onder den tegen wou ril igen firmant heeft men den groothandel laten va ren en den handel aan particulieren uitgebreid. De kweekerijen, die al tijdens het leven van den heer J. H Krelage voor een deel naar buiten waren ver plaatst. werden later nog uitgebreid met een stuk land in den Haarlem- merineerpolder. Onder den heer E .H. Krelage is nu de Rembrandt-tulp de specialiteit der firma geworden. De catalogi verschijnen thans in 't Nederlandsch, Franseh, Duitech, En- 1 gelsch en Russisch. In het werkje wordt voorts nog in den brcede opgesomd het aantal on derscheidingen op tentoonstellingen, de vorstelijke bezoeken en dc iLenst- jubilea. VERPACHTING VAN V1SSCHEIUJ. Door ons gemeentebestuur is heden morgen in 't openbaar inschrijving gehouden voor de verpachting van twee perceelcn vischwater, zulks voor de jaren 1911—1920. Ingeschreven is door W. Kok te Spaarndam perceel I f 862 per jaar en perceel 11 80 p. j. H. Dielemuns te Haarlemperceel II 60. lïaarl. Hengelaarsbondperceel II f 40. Th. Joekes te Spaarndam perceel II f 60. P. J. Joekes te Spaarndam perceel I 960. M. A. W. Versteeg te Vogelenzang perceel II f 150. W. K. v. Borselen. Dr G A F. Broe- se van Groenou, Mr. A A. Diem er Kool, C. A. J. Kruyt. G A. Roovers, J Schreuders en W. H. Warnsink perceel I (900. J. C. Spaargaren: perceel II 110. De gunning is nog aangehouden. (Zie verder Stadsnieuws onder laat ste berichten). Uit de Omstreken HEEMSTEDE. De stoomtram komende van Hille- gom is hedenmorgen om haJf 11 op de Kampiaan te Heemstede ontspoord, waardoor de passagiers moeten over stappen. Er lnulden geen ongelukkeu plaats. De oorzaak is nog niet bekend. Alen vermoedt, dat zij gelegen is in den stand van een contra-rail, die giste ren daar ter plaatse is aungebracht. SLOTEN. Het vermoedelijke geval van nek kramp, te Osdorp, onder deze ge meente, is gebleken die ziekte niet te zijn geweest. VELSEN. GEMEENTERAAD. Hedenmorgen vergaderde de raad. De hoofdinspecteur der Volksgezond heid adviseerde tot een wijziging in de levensmiddelenverordening. Deze zaak zal in de volgende vergadering behandeld worden Ouders van kinderen op school A. klagen per adres over te groote klas sen, te weinig ruimte, enz. De wethouder, de heer Netscher, zei, dat in de grieven groc4endcel9 reeds is voorzien. Een adres der Binnl. Esp) Mij. tot ruiling van grond achter hel te slich ten schoolgebouw, werd gesteld in handen van B. en W. om praeadvies. Hierna werd gestemd over de motie- J. E. Mulder c. s. over de toepassing der meikverordening. (In de vorige vergadering staakten de stemmen, 4—4). In do motie wordt uitgesproken, dat de raad van oordeel is. dat art 2 sub a. der meikverordening niet van toepassing kan zijn od de melk van vee, lijdende aan besmettelijke vee ziekten. De heer Mulder deelde mee, dat nu de motieven voor de motie vervallen zijn. ook de voorstellers tegen zullen stemmen. Met algemeene stemmen werd de motie daarop verworpen. Hierna kwam 't voorstel aan de or de van den heer van Tuyl van Seroos- kerken over de reorganisatie der arm besturen. Besloten werd op voorstel van den heer Fuik, om een commissie van 3 leden te benoemen, om van de twee verordeningen al of niet geamendeerd, één te maken. Benoemd werden in 1 deze commissie de heeren Falk. V. d. Lives «n Schuitenmaker, nadat do heer Brok bedankt had. (De vergadering duurt nog voort). Letteren en Kunst HEL TOONEEL Louis Bouwmeester in bet Königlicbss Schauspielhaus te Berlijn. In één maand hebben wij Bouw meester twee maal als Shylock mo gen zien in Maart was het te Haar lem in de ongezellig-leege zaal van onzen Schouwburg aan den Jonsweg, gisteravond was hel voor een zeer talrijk, gedistingeerd puhhek in het Kónigliclies Schauspielhaus te Ber lijn. Het onderscheid is groot Te Haarlem bij de eerste scène twee in verschoten fluweelen pakjes gestoken acteurs, die in een kale. vervallen omgeving tegen elkander stonden te praten, hier een Rialto van oogver blindende pracht, waarop zirii het volk van Venetië in bonte mengeling bewoogte Haarlem een voorstelling zóó armoedig Hs wij zelden of inM.it bijwoonden, hier een weelde en schit tering van décors en costuums, zooals men alleen in een wereldstad als Ber lijn kan zien. .Maar wat in bekld voorstellingen gelijk was, dat was imposante figuur van Shylock, zooals bij daar opkwam in zijn kaftan. D» Bassanio te Berlijn sprak Duitsch, maar liet „Drieduizend dukaten r Drieduizend 7 En Antonio zal borg zijn dal klonk zoo lieerlijk bekend in deze vreemde, zoo heel andere om geving, dat wij plotseling het schitte rend décor en het heelc Kónigliclies Schauspielhaus vergaten en niemand en niets meer zagen dan h in, ouwmeesterl Het was ons, of wij hier ln «len vreemde onverwachts een stem van ons eigen „tehuis" hoorden en een plotselinge ontroering kwam over ons, zooals wij ook eens hebben ge had, toen wij op reis naar Indiê voor het eerst tusschen allerlei vreemde vluggen onze bekende driekleur her kenden. Vuur ons, Hollanders, was een heerlijk, onvergetelijk mo ment, toen wij tiier in dezo omgeving onze eigen, mooie tual uit dien beken den mond mochten hooren. Bouwmeester zelf was blijkbaar zeer onder den indruk, lu het begin w as dit aan zijn spel heel good merk baar, ja. Bouwmeester was zelfs zóó nerveus, dat zijn souffleur, die dit maal achter de coulissen zijn 'plaats had gevonden, hem zeer dikwijls te hulp moest komen. Wij willen gaarne bekennen, dat het ons iu de zaal te moede was, alsof wij bij een eigen nier© tegenwoordig waren, toen wij daar onzen grooten Louis met zijn zenuwen zagen kampen. Dat Bouwmeester liet publiek <-r dadelijk „onder" had, kunnen wij on mogelijk zeggen het duurde «enigen tijd, voordat het contact tuwj^r le zaal en hem verkregciy De li er- lij ners, die gew^^-fTJn aan liet fijne spel van L** fSssing-thcuter, moesten blijkbaar wennen aiui liet realistische spel van onzen Bouwmeester. Ook was het een nadoelige factor voor Bouwmeester, dat hij een taal sprak, die niemand verslond. Ik hoor de althans een heer uchter mij zog gen „Ich babe von dem verfluchten HollSndischen kein Wort yorstan- De scène der ontdekking van Jessica's vlucht maakte echter groo ten indruk en driemaal moest Bouw meester na dit bedrijf voor het voet licht verschijnen. In het tooneel met Tubal wilde Bouwmeester den buitenlanders blijk baar toonen, wat hij kon. Hij gaf zich geheel en al, ja, hij gaf zich zelfs te veel, hij overschreed de grenzen, en verzwakte daardoor merkbaar den indruk, dien hij na het tweede bedrijf had achtergelaten. Wanneer Bouw meester deze scène soberder, wij zou den bijna zeggen nonchalanter zooals bijv. bij de voorstelling te Haarlem had gespeeld, zou h"t effect ongetwijfeld grooter zijn ge- weesL Het applaus was zwak en Bouwmeester verscheen inaar twee maal voor het voetlicht. liet was aan de gesprekken van het publiek in de wandelgangen tijdens de paute duidelijk merkbaar, dat men dc-zc-n Shylock te realistisch, te dierlijk vond. Doch na de pauze kwam de groote ommekeer. Het was of onze groote acteur zelf begreep, dat hij zich te veel had gegeven. Hij hield zich merk baar in en maakte juist daardoor v ai» do rechtscène een tooneel van groote, ontroerende kracht. Hij speelde, zoo als wij hem nog nooit hebben tien spelen. Bouwmeester had het pleit gew in nen, hij had het Berlijnsche publiek in zijn macht. Een daverend applaus weerklonk na dit indrukwekkend too neel. Met luide bravo's werd ©ra Bouwmeester geroepen on toen «le bekende figuur voor het scherm ver scheen, Steeg een enthousiast gejn!>e4 uit de zoal op. Tot vier malen tue werd hij teruggeroepen, waarop men het brandscherm liet zakken. Maar het publiek had er nog niet genoeg van. het wild© den vreemden gust nogmaals huldigen on na eenige mi nuten moest het scherm weer up, en voor het laatst trad Bouwmeester naar voren. Een „Hoch Hoch 1" klonk van alle rangen en op het go- laat van Bouwmeester kwam plotse ling een gelukkige glans. Hij had zijn grootste, maar ook zijn moeilijkste succes behaald. Na afloop der voorstelling wachtte Bouwmeester nog een aardige ver rassing. Een honderdtal schouwburg bezoekers voor het grootste d' cl jonge urtisten wachtte aan den uitb uig op onzen l-oms Het deed ons Hollandsch hurt goed, de enthousias te bcspiekmgen van deze Duitechers aan te hooren. „Em famoser Könst- ler Groszartig Eln hóchst Interes santer Abend Schon 70 Jalir© ist er 1 Nicht moglich I" hoorde je van alle kanten. Men wilde alten nog eens «len .groszen Kilnstlcr" zien en geduldig

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1911 | | pagina 1