lAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
GEVONDEN
L
DONDERDAG 18 MEI 1911
Nabetrachting van den
Gemeenteraad-
De publiek© tribune in de Raads
zaal was Woensdagmiddag dicht be
zet mot toehoorders, die men niet
vaak in het „Prinsenhof" ziet. nl. een
groot getal Gemeente-werklieden. Het
valt niet te verwonderen, dat deee
arbeiders van hun lielangstelling blij
ken gaven. Uit de verslagon van ver
gaderingen en uit ingezonden stuk
ken heeft men ©enigermate kunnen
opmaken, hoe verlangend mon in de
kringen dor Gemeente-werklieden was
naar de eindelijk totstandkoming van
'de loonregeling. Die regeling van de
loonen was ©en gevolg van do reeds
jaren geleden ter hand genomen fi
nale regeling van de positie dezer ar
beiders. In September 1909 heeft d©
Rand nl., na een langdurig© voorbe
reiding, een reglement vastgesteld
voor de werklieden in dienst der ge
meente. Een uitvloeisel van dit Werk-
lledenreglement was do gister aan de
orde gestelde loonregeling. Ook die
loonregeling is er maar niet zoo ge
komen, evenmin als 'l Werkliedenre-
glement. Zulk een financi©ele rege
ling blijkt altijd oen moeilijke, niet
alleen, omdat men daarhu de loonen
eenvormig moest maken, maar ook,
omdat men 't over het principe van
het atandaardloon niet eens was. De
groot© striid ging gister dan ook over
het minimum van het loon. B. en W.,
althans de meerderheid, waartegen
over de heer Loosjes de minderheid
bleek te vormen, waren van meening,
dat voor de geringsle-vakkennis-ver-
eischendo vakken 10 80 voldoende
was. De Commissies van Bijstand
uit don Raad voor de Gemeente-bedrij
ven en Openbare Werken oordeelden
echter, dat het aanvanisloon voor
deze arbeiders minstens f 12 behoorde
te bedragen. Een gevol~ daarvan was,
dat deze Commissies slechts 8 loon-
klassen aannamen, die met 60 cents
verschil tot 16.20 opklimmen. In het
stelsel van B. en W. waren 10 dezer
loonklassen ontworpen, die eveneens,
mot dezelfde opklimming, tot 16.20
kwamen.
in de beraadslagingen kwam aan
't licht, dat het systeem van B. en W.
zich vrijwel grondde op een loonvast-
stelling, die geheel beheerscht wordt
door de verhouding tusschen vraag
en aanbod. Wethouder Do Breuk zei
het in ronde woorden, dat men voor
dit geld werklieden krijgen kon. Niet
onfijntjes merkte de heer Visser den
Wethouder op, dat deze wel aange
toond had. dat, men voor dat mini
mum-loon menschen kon krijgen,
maar niet. dat die ar bei dors van dat
loon kenden leven.
Beloonimr nanr de levensbehoeften
was meer het kenmerk van het voor
stel der Commissies van Bijstand.
Op grond van vroeger reeds meer
malen besproken cijfers betoogde men,
dat het loon-niinimum niet beneden
do f 12 mocht gaan. En het bleek ten
slotte, dat de geheele Raad, nog ver
sterkt met de stem van den Wethou
der Loosjes. in dit opzicht stond te
genover de meerderheid in het College
van B. en W. Met een overweldigen
de meerderheid van 26 tegen 3 slem-
men, die der 'drie overige Wethou-
ders, besloot de Raad 12 als mini
mum te stollen, 'k Geloof, dat de voor
stemmers met genoegen op hun be
sluit zullen kunnen terugzien. Een
weekloon van f 12 voor een volslagen
werkman, de waardeering van zijn
arbeid moge dan verschillen, is niet
te hoog, vooral niet in deze tijden van
duurte.
De Gemeente-werklieden hebben
hun verzoek om slechts twee loonklas
sen van f 14 en 15 voor niet-vaklie-
den eu vaklieden niet ingewilligd
gekregen. Naar de tevreden gezichts
uitdrukking van de bezoekers der pu
blieke tribune te oordeolen, zullen de
betrokkenen echter niet zeer teleurge
steld zijn door het resultaat der bo
sprokingen.
Uit de discussie over deze kwes
tie valt niet veel belangrijks meer
op te 'dienen. Het debat was trou-
wen$ reeds uitgeput vóór men met do
openbare behandeling aanving. Ai
wat er over deze aangelegenheid te
zeggon was, was nl. al gezegd bij het
afdeelingsonderzoek, bij do beraad
slagingen in de Commissies en in do
vele stukken, die over deze zaak ge
wisseld zijn.
Een der opmerkingen lijkt mij eüh-
ter wel van belang, om nog oven te re-
leveeren. De opponeerende Wethou
der Loosjes wees zeer terecht op het
weinig-beteekenende van do door B.
en W. ter vergelijking gegeven cijfers
uit andere plaatsen. Men wist niet,
zedde de heer Loosjes, of do opgege
ven laagste loonen genoten worden
door volwassen of niet-vol wassen
werklieden. Inderdaad, het gebrek aan
zekerheid op dit punt, neemt veel van
de waarde dezer ter argumentutie ge
bruikte cijfers weg.
Bij do atgemeene beschouwingen
over het aanhangige onderwerp ver
namen we nog, dat dc heer De Braai
rondloopt met plannen voor de in-'t-
leven-roeping van een nieuwe Com
missie von Bijstand, nl. een voor so
ciale aangelegenheden
Op die manier hoopt de heer De
Braai lansrdurige vertraging, als de
ze zaak heeft ondervonden, gedeelte
lijk te voorkomen anderdeels door
erkenning der organisatie. Niet ten
onrechte 1 Samenspreking met de be
langhebbenden zou zeker tot resultaat
gehad kunnen hebben, dat er meer
eenstemmigheid over de loonskwes-
ties was geweest. En het voortdurend
geadresseer met den tijdroovenden
aankleve van dien zou voor een groot
deel vermeden zijn.
Toen de hoofdvraag beslist was,
bleek er weinig belangstelling meer
bij den Raad te zijn voor de amende
menten. Pogingen, om dc loonsver-
hooging om de twee. jaren inplaats
van om de drie jaren te doen geschie
den, mislukten. Ook een wcl-wat-on-
voorbereide poging van den heer Bre-
gonje, om. vier verhoogingen, inplaats
drie. te geven. Mede werden verwor
pen eenice amendementen van Mr.
Slingenberg. Eén er van was van al-
gemcener belang. Do heer Slingen
berg, die het inhouden van een loons-
verhooginn- als straf beschouwt, wilde
dengeen, die in dergelijke omstandig
heden mocht komen, in de gelegen
heid stellen, om de meening van de
Commissie van advies in te winnen,
evenals dat kan bij op-andere-wijze j
gestraften. De Raad niet alzoo
We bleven hiermee in de behande
ling van de loonregeling steken. Den
volgenden keer verder I
Een andere aangelegenheid, waar
bij in-Gemeente-dienst-zijnden betrok
ken waren, was het voorstel van B. en
W., om de positie der agenten van
politie te verliet©ren.
De agenten van politie en het kader
verkrijgen nu den lang gewen schten
vrijen dag om de negen dagen. Voorts
werd in beginsel besloten, om pen-
sionneerin" van de op-hun-55-jarigen
leeftijd ongeschikt geworden politie
dienaren (kader en agenten, uitgezon
derd het administratieve personeel)
mogelijk te maken. Dit pensioen zal
voor elk jaar dienst 1/45 van 't gemid
delde jaarloon der laatste 5 jaren be
dragen. Dit is een gunstige uitzonde
ling tegenover de andere gemeente
werklieden enz., die slechts 1/G0 ver
krijgen.
Een aantal Raadsleden was weinig
ingenomen met deze bevoorrechting,
die h. i. niet geheel gemotiveerd was,
daar anderen nog onder ongun
stiger omstandigheden werkten. Som
migen wilden de vervroegde pension-
neering onnoodig maken door aan de
agenten een vrijen dag te geven om
de zeven dagen. De heer Modoo b.v.
redeneerde zooWanneer men min
der van de agenten vergt, zal bun
leefkracht niet zoo spoedig opraken
en kan de vervroegde pensionneering
achterwege blijven. De lieer Modoo
liet hierti' niet na, om te wijzen
de omstandigheid, dat de agenten
tot-nu hun vrijen dag voorieen deel
acht uren moeten inhalen, door
extra-werk. De Raad verwierp ech
ter de meerdere vrije dagen, die de
heer Modoo wilde en besloot tot ver
vroegde pensionneoring.
De hoer Bregonje had een succesje,
doordat hij zijn amendement aange
nomen zag. om het uurloon van de
agenten 4de klasse van 20 cont niet
te verhoogen tot 22 cent, doch tot 23
cent. Do Raad verwarde zich in dis-
cusiën over vergelijkingen van deze
agenten mot losse werklieden, door
B. en W. gesteld, met vast-losse werk
lieden door don Burgemeester ont
dekt en met los-vaste-werklieden door
den heer Kleynenlierg uitgedacht.
De heer Van de Kamp leverde een
gemoedelijk pleidooi, om de we'nsche-
lijkheid te bctoogen van de recrutee-
ring der agenten 8de klasse uit de
agenten 4de klasse. Nu gebeurt dit
niot.
Een op-'t-oog onbelangrijk punt als
eer. suppletoire begrooting, lokte een
eeiiigszins pijnlijke discussie uit.
De zaak is, dat B en W. voor 't
Koninginnebezoek op 2G Mei 1910 een
/4000 meer hebben besteed, dan de
Raad had gevoteerd. Weliswaar, we
ten wij niot, althans mogen wij niet
weten, wat over deze aangelegenheid
is te doen geweest zij werd in ge
heime zitting behandeld maar
toch komt het mij voor. dat een der
gelijke overschrijding van een toege
staan crediet, nu niet zulk een groote
exceptie is. dat de beer Modoo mocht
spreken van gebrek aan respect van
B. en W. voor Raadsbesluiten. Jhr.
Boreel mocht terecht wijzen op zijn
18-jarig burgemeesterschap, ten Iet-
wijze, dat hij de noodige differentie
voor den Raad koestert.
De lieer Levert sprak ook een woord
van-pas door er op te wijzen, dat een.
dergelijke feestviering, tête réposée,
beschouwd, in een kleiner kring dun
de Raad wol eens niet meevalt,
wat de kosten betreft.
Het nlijke in deze zaak was, dat
des Burgemeesters zeer royaal aan
bod, om de te-veel-uitgegeven f 4000
uit eigen middelen bij te passen, niet
alleen bij den heer Modoo geen schijn
van dankbaarheid wekte, maai- dat
hij zelfs sprak van een „vernedering",
indien de Raad zulk een geschenk
aanvaardde.
Werkeliik, de heer Modoo, die de
zaken gewoonlijk nuchter en prac-
tisch weet te bekijken, heeft deze
kwestie wel veel grooter gezien, dan
zij was De overschrijding van het
gevoteerde bedrag werd ten-slotte
door den Raad zonder stemming
goedgekeurd. Een flink besluit't Zou
geen pas gegeven hebben, m. i., dat
de Raad van het aanbod van Jhr. Bo
reel gebruik zou hebben gemaakt, al
zal hij de goede bedoeling van den
Burgemeester toch zeker wel waar-
deeren.
De openbare Raadszitting, die door
een 'n-uur-lange geheime zitting werd
onderbroken, duurde dezen keer tot
half zeven. En nog kwam men bij
lange na niet klaar met de agenda I
Gelijk te verwachten was, blijft de
asplialteeringskwestie bewaard voor
de (een volgende Raadsvergade
ring.
JAC. C. M. Jr.
Buitenlandsch Cverzicht
ALGEMEENE ARBITRAGE.
Uit Washington wordt geseind
„Het ministerie van buitenlandsche
zaken der Vereenigde Staten heeft,
aan do Engelsche en de Fransche
regocring, die beid© den wenscb heb
ben geuit, verdragen van algemeen©
arbitrage te sluiten, een ontwerp
van zulk een verdrag voorgelegd, dat
dienen kan als basis voor onderhan
delingen over permanente verdragen.
Dit ontwerp voorziet in arbitrage
voor gevallen, die de nationale een- en
de levensbelangen der betrokken vol*
j keren raken en die in de bestaande
1 ai'bitrageveidragen zijn uitgesloten.
dei- beide regeeringen aan internatio
nale rechtspraak onderworpen kun
nen worden, zullen naar het liaog-
sche Hof van Arbitrage verwezen
worden. Is ©en vun bende regeeringen
van oordeel, dat het geschil niet aan
internationale rechtspraak onderwor
pen kan worden, dan wordt het ver
wezen naar een commissie, die be
staat uit burgers van de betrokken
landen, tevens leden van liet Haag
se he Hof van Arbitrage."
Tot zoover dit telegram. Het verras
sende is, dat men in Amerika nu met
een Frankrijk in de zaait betrekken
wil. Als dit gelukt, dan schiet de zaak
een flink eind op. Komt het er door,
dan moet Duitschland ook maar in
de combinatie betrokken worden.
Als
Toch kunnen de vrienden van den
vrede hoop koesteren. In de laatste
jaren is ook in Europa een be
langrijke verbetering in do verhou
ding dor verschillende mogendheden,
te constateeren.
Ook nu weer tusschen Duitschland
en Rusland.
Elders in dit blad is te lezen over
het bezoek van den Duitse!ten kroon
prins aan tien Tsaar. De Russische
pers wijdt aan deze ontmoeting be
schouwingen over de verhouding van
DUITSCHLAND EN RUSLAND.
De officieuse „Rosja" schrijft
„Deze gebeurtenis is van groot© po
litieke beteekenis en dient a'.v nieu
we en plechtige bekrachtiging van de
onveranderlijkheid der vriendschap
pelijke betrekkingen, die sedert reeds
meer dan een eeuw tusschen Rusland
en Duitschland, tot heil van beide
staten en volkeren, bestaan. Dc nau
we banden van bloedverwantschap,
die sedert lang tusschen beide vor
stenhuizen bestaan, zijn in belang
rijke mate bevorderlijk voor omstan
digheden, die den Europeeochen vrede
ten goede komen. De groote, roemrij
ke politieke tradities, die de vorsten
van Rusland en Duitschland van hun
doorluchtig© voorvaderen hebben
overgenomen, zijn een voldoende
waarborg, dut uit het verleden ge-
erfde principes ook in de toekomst
den grondslag voor de verhouding
van beide rijken zullen vormen. Een
bijzonder kenmerk van de Hussisch-
Duitsclic betrekkingen is, dat de on
veranderlijke intimiteit van beide
landen geen bezwaar :s voor een zeer
nauwe toenadering tot andere landen.
Dit kan in de eerste plaats verklaard
worden uit het feit, dat zoowel Rus
land ills Duitschland de traditioneel©
vriendschap getrouw betrachten en
deze uitsluitend gebruiken voor hand
having van den algemeenen vrede- De
oprechtheid der beweegredenen van
de beide regeeringen is boven allen
twijfel verheven en verklaart de be-
toogingeii van vaderlandslievende ge
voelens. die in Rusland en Duitsch
land naar aanleiding van het bezoek
van den kroonprins en de kroonprin
ses, de kleindochter van grootvorst
Michael Nikolajevvitsj, tot uiting ko
men."
Blijkens do laatste berichten, d.d.
10 Mei, lieorschte er toen in
DE MAROKKAANSCIIE HOOFD
STAD FEZ
rust.
Men was evenwel te Tanger van
meening, dal voor de Europeanen in
Fez thans een kwade tijd zou aanbre
ken, daar de opmarsch van dc Fran
sche coloiino natuurlijk onder dc be
woners der stad en de Berbers groote
opgewondenheid moet veroorzaken.
Reeds thans hebben de postboden
het zwaai- te verantwoorden. Wan
neer zij den opstandelingen in han
den vallen, kunnen zij er namelijk
zeker van zijn, dat hunooren
worden afgesneden, of dat zij aan
andere martelingen worden onder
worpen.
De animo, om de buitenwereld door
brieven op de hoogte te brengen wan
hetgeen te F éi gebeurt, zal er dus
niet grooter op worden
Raisoeli heefteen schrijven ontvan
gen van de oproerige stammen,
waarin deze hem verwijten trouw te
zijn gebleven aan den Makhzem, ter
wijl de meeste stammen tegen de re-
gearing zijn opgestaan, omdat deze
het* land aan de vreemdelingen heeft
overgeleverd.
De oude rooverhoofdman stoort
zich geenszins aan dit verwijt, maar
treed i, volgens berichten uit El Ksar,
hoe langer hoe brutaler tegen de in
landers op, wel wetende, dat hij ge
rust met zijn knevelarijen kan voort
gaan, totdat de Europeanen er een
stokje voor steken.
Ja, ja, Marokko is wel een pledzierig
land 1
Omtrent de actie van
SPANJE IN MAROKKO
wordt gemold, dat de bedrijvigheid in
Melilla en Ceuta de diplomatieke
agenten zeer bezig houdt. 22.000 man
Spaansche troepen staan gereed, Te-
toean te bezetten en dit zou dan ©en
blijvende bezetting worden.
Een diplomatieke agent van een©
voorname mogendheid deelde uun ©en
journalist mode. dat de Marokkaan-
sche toestand op het oogenliiik zeer
critiek is en ingrijpende veranderin
gen ophanden zijn. De journalist
kwam bij zijn interview tot de gevolg
trekking, dat Engeland en Duitsch
land het beleid van Frankrijk en
Spanje in Marokko niet geheel goed
keuren.
IN DE TURKSCHË KAMER
voerde de minister van binuenlaiid-
sclie zaken het woord, om te verkla
ren
Wij voeren een politiek van gelijk
heid tegenover de verschil lende ele
menten en men moet de regeoring
met vcxoordeelen, wegens hot optre
den van sommige ambtenaren. Wij
zullen alle maatregelen nemen, om
te beletten, dat buitenlandsche Israë
lieten zich in Palestina vestigen. Dc
Malissoren-quaeslie is van plaatselijk
belang, geeft geen reden tot onge
rustheid en zal spoedig met Montene
gro geregeld worden.
Het beleid van Nazint pasja als wa-
li van Bagdad is goedgekeurd, maar
de officieren, die te zijnen gunste be
toogingen hielden, handelden ver
keerd en zullen gestraft worden.
De Kamer keurde deze verklaringen
goed.
TURKIJE, KRETA EN DE
MOGENDHEDEN.
Naai' men uit Konstantinopcl ver
neemt, laat de Porte een stuk uitwer
ken, waarin zij vaststelt, dat de be
schermende mogendheden van Kreta
drie weken geleden geen bezwaar heb
ben gemaakt, toen werd medegedeeld,
dat de Turksche regeering kadi's voor
Kreta wild© benoemen. De Turksche
regeering acht bot krenkend voor
baar eigenliefde en nadeelig voor liet
aanzien van Turkije, van haar te ver
langen, na de benoeming van de ka
di's en het liesluit hen naar Kreta te
zenden, er van af te zien.
Blijkbaar wordt
VEEL BLOED IN MEXICO
VERGOTEN,
althans een journalist verzekert Oog
getuige te zijn geweest van een
schrikaanjagend bloedbad te Som-
brcrete. 1700 opstandelingen, die woe
dend waren over wreedheden, die sol
daten van de regceringstrucpen op
boeren hadden gepleegd, bestormden
het plaatsje en maakten 500 soldaten
en burgers, die weigerden „leve Ma-
dero te roepen, af.
Blijkens een telegram uit de stad
Mexico, heeft president Diaz aange
boden, voor het einde van de maand
af te treden.
Ook wordt verzekerd, dat tot de
vredesvoorstellen der regeering 1 Ki
ll oor t het aftreden van den vice-presi
dent Corral. De la Barra zal dan het
presidentschap ad interim waarne
men.
Stadsnieuws
HET 100NEEL
HET MILLIOEN, klucht in 5 bedrij
ven van Georges Berr en Marcel
Guillemaud, doo'r het Rot-
terdamsch Tooncelgezelschap.
Tn bega'h Mei kon de voorstelling
van „Glaube und Heimatli" van de
Koninklijke Vereemging „Ilct Neder-
landsch Tooneelmet doorgaan we
gens gebrek aan belangstelling; 10
dagen later dus nog verder bui
ten bet seizoen komen de Rotter
dammers met een vrij onbeteekendc,
Fransche klucht, en zij vinden hier
een mooi bezette zaal, alsof liet nog
midden in den winter was.
Moeten wij daaruit nu de conclusie
trekken, dat de smaak van het Haur-
lemsch publiek niet bijzonder hoog
staat? Volstrekt met! Want als het
Nederlandsch met een klucht en liet
Rotierdamsch Tooneelgezelschap met
een serieus stuk -was gekomen, dan
zouden wij het omgekeerde hebben
waargenomen, daii hadden wij gis
terenavond moeten huilen in plaats
van lachen. De Rotterdammers zijn
hier in Haarlem nu eenmaal popu
lair; of zij met „De Kinderenof
„De Salonluitena'nt," met „Monna
Vanna" of „Het Millioen'komen,
dat is het publiek vrijwel onverschil
lig. Als het gezelschap van deft heer
Onze Lachliotk
PASSEND OPSCHRIFT.
A. Wij willen onzen procuratie*
houder bij gelegenheid van zijn zil
veren jubileum ©on nieuw schrijf
bureau Ion geschenke geven. We wen-
schen er ©en opschrift op te plaatsen.
Weet u een geschikt
B. Welzeker. Laat er op gravee-
ren „Hier rust onze geacht© procu
ratiehouder".
BEDENKELIJKE LOF.
Dit is althans een voordeel van
den ouderdom, dot men met de jaren
verstandiger wordt.
Maar u is toch nog heel jong?
Koopman. Ik zal uw salaris met
50 verhoogen. Je bent in het laatste
jaar bijzondar nauwgezet en oplet
tend bij het werk geweest. Ik geloof
niet, dat jo je een enkelen keer hebt
misrekend.
Boekhouder. Slechts één maal.
Koopman. Wanneer dan
Boekhouder. Ik rekende er op,
dat ik f 100 opslag zou krijgen.
Van Eysden komt, dan gaan de
Haarlemmers naar de komedie, en
kel en alleen, „omdat de Rotterdam
mers spelen".
En dc Rotterdammers verdienen
deze sympathie, want met welk stuk
zij ook komen, steeds is het een genot
om hun spel te volgen. Wij hebben
,.L© Million" hier in Februari van de
Tournée Acbard gezien en vergele
ken de opvoering toen met een cine-
riiatogroaf-vertooning. Ook gisteren
avond dachten wij nu en dan aan
een bioscope-theater, maa'r de Hol
landers wisten van deze wel ver
makelijke vaudeville toch vrij wat
meer te maken dan hun Fransche
confraters. Hel is weer eens proefon
dervindelijk bewezen, dat men hie'r
niet nanr voorstellingen van een
derde rangs Fransch troepje behoeft
te gaan om dergelijke lichte stukken
te zien, als wij ;n ons eigen land nog
gezelschappen hebben, die ze veel
amusanter en beter spelen.
Wat zijn tfr bij de Rotterdammers
toch uitstekende krachten en wat spe
len zij allen met opgewektheid en
entrain! Ze waren eigenlijk allen
goed: Nico de Jong, meesleepend
door zijn gezonden, vroolijken hu
mor als de pechvogel Bouflette, Van
der I.ugt Melsert. fijn en geestig in
de rol van den zwartgalligen, ja-
löerschen Prosper, Vrolik, een pracht-
type van een Fransclien kluchtspel-
commissaris, Honri Poolman, aller
amusantst als de veelzijdige moder
ne boef Thomas Crochard, Vervoorii,
Morricn, Stapelveld, wij zouden ze
allen zonder uitzondering kunnen
noemen. En mej. Duymaer van
Twist was zoo'n bekoorlijke, char
mante Réatrice, dat wij ons niet
konden begrijpen, dat Bouflette pas
aan het einde van het vijfde bedrijf
in haar armen viel.
Voor dc Rotterdammer: was de
opvoering van deze onschuldige
klucht een groot succes; de lach was
den heelen avond niet uit de zaal en
na elk bedrijf toonde het talrijke pu
bliek zijn dankbaarheid door een
zeer hartelijk applaus.
Deze laatste voorstelling van het
seizoen zal zooals het in de too-
neelwercld behoort nog door een
„allerlaatste" gevolgd worden. Het
doet o'ns genoegen te kunnen mede-
dooien, dat de Hagespele'rs nog eens
hier zullen komen om ook van de
wol de volgende week met „Een Hu
welijk onder Lodewijk XV", het gees
tig© blijspel van Al. Dumas-père.
Waar het de afscheidsvoorstelling
geldt van het wakkere troepje van
den heer Verkade, is elke aanbeve
ling eigenlijk overbodig. Wij twijfe
len er dan ook niet aan, of de Hage-
spelers zullen hier een volle zaal «-
vinden.
J. B. SCHUIL.
STAM KAPITAAL LIGHALFONDS.
Voor de vorming van ©en stamka
pitaal tot instandhouding v an het Lig-
halfonds werden in de laatste 3 we
ken in dank ontvangenvan den
Prov. N. H. Boerenbond ƒ2.50, uit de
kas vun het ziekenfonds der Chr.
FEUiLLF l Ofti
i)
Dcane zou juist een noot kraken,
doch liet het na. om, zonder het te
laten merken, een nieuwsgierigen
blik te slaan op een man, dio de eet
zaal was binnengekomen en op een
tafel toeging in het andere eind van
het vertrek. Het was iemand van mid
delbaren leeftijd, die voor zijn tijd
verouderd scheen, zijn gcluat was
bleek en gerimpeld, zijn haar wit als
sneeuw, als door ziekte en zorgen, en
hij ging met gebogen hoofd, zonder
naar links of rechts te kijken, alsof
hij in gedachten was verdiept, leder
oen zou hem op het eerste gezicht voor
oen gentleman gehouden hebben hij
bezat dut onberispelijk voorkomen,
hetwelk de aandacht trekt, ook van
den meest onverschilligen toeschou
wer.
Wie was dat vroeg Dean©.
Wynter, een journalist, een van de
twee mannen, die met hem dineer
den, antwoordde
Ge wilt toch niet beweren, dat
g© nooit Trafforde hebt ontmoet, sir
Gordon Trafforde
Ja. antwoordde Deano langzaam,
ik heb dien man ontmoet drie
maal.. Eenmaal in Damascus, ©ens in
Smyrna, en vreemd genoeg, eons er
gens in «en goedkoop restaurant-
Maar ik heb nooit een woord met hem
gesproken, 't Is voor hel eerst, dat ik
zijn naam hoor. Er schijnt iels ge-
lxeimzinni-<! aan hem to zijn. Hij is
natuurlijk lid van de club?
Ze waren in de Club van. liet Oos
ten.
Ja, natuurlijk, maar hij bomt
hier slechts zelden en bij lange lus-
schenpoozen, antwoordde Somers. Hij
is evenals gij een groot reiziger en ik
zou durven zeggen, dat huilen u nie
mand zooveel van het Oosten weet
uls hij, dat zegt wat. Hij is geweldig
rijk, doch leeft alleen en schijnt al
heei weinig vrienden te hebben.
Terwijl zij daar zoo zaten, had
mijnheer Gordon z'n diner geëindigd
en wandelde naar do deur toen hij
do drie mannen voorbij kwam, hief
hij zijn hoofd op en zag naar hen.
Deane ontmoette zijn blik en stond
er verbaasd over; non- nooit had hij
zoo'n vreemde uitdrukking in iemands
oogen gezien. Die van Sir Gordon
waren donker, bijna zwart, on druk
ten diepe treurigheid uit, en tegelijk
scherp onderzoek het was de blik
van een man. die iets zo©kt eu wan
hoopt het ooit t© vinden. Hij herken
de Wynter, op wiens knikje hij met
een lichte buiging van het hoofd ant
woordde.
Somers verliet hen om een avond
partij bij tc wonen, waar hij als ver
maard schrijver verz was. Deane
stelde Wynter voor met hem naar
zijn kamers te gaan om enkele merk
waardigheden to bezichtigen, die hij,
Deane, had meegebracht. Onderweg
was Wynter stil en afgetrokken, en
nadat hij dc vreemde voorwerpen had
gezien en de beide mannen in luie
stoelen waren gezeten met de whiskey
en soda tusschen hen in en de pijp in
den mond, zei hij
Hoor eens, Deane, er is een ge
schiedenis met Trafforde. Ik wou er
u niet over spreken in tegenwoordig
heid van Somers, die, al zou het zijn
l-eveil kosten, niet zou kunnen nala
ten, er „kopij" van te maken. U wil
ik liet wel vertellen, omdat ik weet,
dat gij zwijgen kunt. Ik ken Trafforde
zeer goed, al doel hij niet anders dan
mij toeknikken; wij waren samen te
Harrow. En hij was daar zeer bemind,
te Oxford niet minder, hoe vreemd u
dat ook moge schijnen. Rij verkreeg
titel en bezitting, toen hij nog jong
was ik denk zoo tweö-en-t w in tig
jaar en wij allen verwachtten, dat
hij een meisje zou trouwen uit zijn
stand en zich vestigen als ïand-edel-
miui, doch tot onze verwondering en
onverholen teleurstelling van zijn
verwanten, is hij verliefd geworden
op een vreemdelinge, dochter van een
Turksch koopman, die, staatkundig
banneling, zich in Londen had geves
tigd Zijn naam is mij door het hoofd
gegaan, doch die doot cr ook niets
toe. Zij was een schoonheid, natuur
lijk van Oostersch type. Trafforde
had een mededinger in oen landge
noot van het meisje, een boel sohoo-
nen man met aangename manieren,
doch die iets in zich had van een tij
ger. Hij beminde het meisje, en ik
wil gelooven, dat de vader hem aan
gemoedigd had, totdat Trafforde ver
scheen de dochter gaf aan dezen de
voorkeur en het paar werd door hel
huwelijk vereenigd. Trafforde ging
met zijn jonge vrouw naar zijn buiten
in Hampshire, waar zij gelukkig leef
den ik heb hun daar een paar malen
bezocht. Er werd hun een dochtertje
geboren en daarna begon mevrouw
Trafforde te kwijnen zij leed aan
heimwee naar haar geboorteland,
naar heldere en warme luchten...
- Ik ken dat, viel Deane zijn vriend
in de rede. 't Is dp stem van liet Oos
ten, hoewol als Engelschinan. hob ik
die ook gehoord en Ofschoon wij. Wes
terlingen, er ons tegen kunnen ver
zetten, voor een echt kind uit het Oos
ten is dat niet mogelijk.
Juist, zol de ander. Trafforde
ging daarom niet vrouw en kind op
reis naar het Oosten, naar Smyrna,
waar ik denk. dat mevrouw geboren
was. Zij herstelde daar wonder snel
en de familie was heel gelukkig, toen
er plotseling iels gebéurde, dat een
menscheuleven geheel kan verwoes
ten.
Op een namiddag verdween de
Grieksche kindermeid, in wie dc Traf-
forde's het volste vertrouwen hadden,
met het dochtertje. Het laatst waren
zij gezien in den bazar en voor zoo
ver ik weet is er nooit «enig spoor
meer van hen gevonden. Trafforde,
half krankzinnig van smart, deed al
le pogingen om ze terug te krijgen. Hij
riep de hulp in van de politie, wond
de zich zelfs tot den Sultan, maar de
twee waren verdwenen om een af-
gezaagden term te gebruiken of de
aard© hen verzwolgen had, Do onge
lukkige moeder werd ziek en stierf
een paar maanden later 't Klinkt on
gelooflijk, niet waar, die gebeurtc-
Toch niet, antwoordde Deane op
ernstigen toon. Dit moet gebeurd zijn
voor ongeveer 20 jaar. Toen was 't
gemakkelijk 't meisje en haar oppas
ser of kindermeid in den bazar te
rooven en voor altijd te doen verdwij
nen. Als trij de plaats kendet, zoudt
ge zeggen, dui. het nu nog niogclijk
was. Natuurlijk kan men zeer wel gis
sen, wie de roover geweest ia dc
jonge, afgewezen minnaar. Een Turk
vergeeft niet, dat men hem de vrouw
ontneemt, welke hij lief heeft; hij
lijkt in sommige opzichten op een tij-
eer, een kat en hij kan zijn tijd af
wachten. als 't liefde geldt, of wraak
betreft, hooft hij een taai geduld. En
ik veronderstel, dat sir Gordon nog
steeds zij» dochter zoekt
Ja, hernam Wynter, terwijl hij
dc schouders ophaalde. Ge kondt het
zien aan dc uitdrukking van zijn ge
laat. Doch 't is natuurlijk een hoope-
loos zoeken. Waarschijnlijk zijn do
meid en 't kind er bij vermoord doch
al leeft liet dochtertje nog, dan nog
is het onmogelijk een spoor van haar
te vinden. Zij moet nu een jonge
vrouw zijn en zichzelf voor een Turk
sch© houden. Turksche vrouwen zijn
dicht gesluierd en streng bewaakt.
Ja, ik geloof, dat Trafforde's pogingen
zonder gevolg zullen blijven. Maar—
hij houdt vol. Go hebt hem ontmoet te
Damascus en Smyrna. Hol is een el
lendige geschiedenis en ik wou, dat
ik zo u niet had verteld. Praat er niet
van, Deane, ze is tamelijk vergeten en
ik zou niet graag willen, dat ze weer
in het publiek kwam. Belooft ge mij
te zullen zwijgen
Ik hoop. dat ge vertrouwen stelt
in mijn bescheidenheid, zei Deane. Bij
't afscheid drukte Wynter do ver
wachting uit, dat Deane een tijdlang
te Londen zou blijven en deze ant
woordde, dit ook van plan te zijn.
(Wordt vervolgd).