HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD,
DË GOUVERNANTE
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1911
OM ONS HEEN
No. 1896
Dultschers in Nederland.
Er is wel gezegd, dat men In
Duitschland het bezoek van president
Fallières aan ons land niet met groote
ingenomenheid gezien heeft. Of dut nu
wel zoo letterlijk moet worden opge
vat, is moeilijk na te gaan, maar toe
vallig is het wel. dat juist in het laat
ste nummer van de G a r t e n 1 a u-
be, een tijdschrift, dat „Deutschland,
Deutschland über Alles" als parool
heeft, een artikel van A. Schowalter
voorkomt onder den naam „das
Deutschtuni in Holland".
Er is voor ons altijd iets grappigs
in de stuipachtig© pogingen van
Duitschers, om ons naar zich toe te
cijferen. Schowalter doot niet anders.
„Geen van de zelfstandige staten van
Europa is naar geschiedenis en volks
aard zoo nauw met Duitschland ver
bonden als liet Koninkrijk der Neder
landen. Eerst in eenige zijner provin
ciën als erfgoed van Duitsche vorsten
en huwelijksgift van Duitsche prin
sessen, in verschillende vormen deel
van het Duitsche Rijk, eindelijk onder
leiding van een Duitsch grafelijk ge
slacht zelfstandig geworden, is Neder
land (Holland zegt Schowalter) ook
nu nog een Duitsche provincie, in de
zelfde beteekenis waarin eens een
Zwitsersch geleerde Zwitserland een
Duitsche provincie genoemd heeft."
Denkelijk had die geleerde ('t kan
voorkomen) toen juist een zwak oogen-
blik, want op Zwitserland met zijn
u iteenlo opende bevolking, zouden
Frankrijk en Italië evengoed aan
spraak kunnen maken, als op een
Fransche of Italiannsche provincie.
Zij zijn wel wijzer, maar de landhon-
ger is een karakteristieke eigenschap
van Germanië en sedert Keizer Wil
helm zïjQ verwantschap met ons Vor
stenhuis hoog heeft laten klinken,
ziet menige Duitseher niet Schowal
ter ons land als een Duitsche provin
cie.
De schrijver gaat in het kort do
historie na van de verhoudingen tus-
schen Duitschland en Nederland en
komt er rond voor uit, dat vroeger
Pruisen om zijn militaire kracht in
Nederland weinig gezien was. Ietwat
.onduidelijk is de opmerking, dat het
volk in de Oranjes altijd zijn bescher
mers tegenover de aristocratie heeft
gezien, omdat een absolute heerscher
in Nederland niet geduld werd. Begrij
pelijker is do opmerking, dat het
wantrouwen jegens Duitschland,
vooral sedert het onder Pruisische lei
ding staat, nooit is uitgestorven.
Men kon er zich niet in verplaatsen,
dat de sterke buurman zoo vredelie
vend en vriendelijk was, als hij zich
voordeed juist omdat men gevoelde,
meent Schowalter. dat Holland
en Duitschland naar hun aard en ge
schiedenis samenbeliooren, hield men
hei slechts voor natuurlijk, dat po
gingen tot een gewelddadige samen-
'smelting gedaan zouden worden, die
het zelfstandig gevoel van den kleine
ren broeder moesten kwetsen.
„Het is duidelijk", gaat de schrijver
voort, „dat onder deze omstandighe
den iedere Duitseher, die naar Hol
land gaat, een groote nationale zen
ding heeft te vervallen."
Als deze zin nu maar weer niet in
Frankrijk verkeerd wordt begrepen.
Daar is nog niet zoo heel lang in al
len ernst geschreven, dat de Duit
schers doer vestiging in Nederland
langzamerhand het land bezig waren
in te palmen en vooral in Rotterdam
en Amsterdam gereed waren op het
eerst© sein do Duitsche broeders te
steunen, zoodra die het in hun hoofd
kregen, Nederland Ie onnexeeren Het
is waar, dat van de vreemdelingen,
die in ons land komen wonen, zeven
tig tot tachtig procent Duitschers zijn,
maar wanneer wo nagaan, dat er in
1900 te zamen nog geen 32000 Duit
schers in Nederland woonden, is liot
al te gek om deze menachen voor te
stellen als een soort van leger, dat
ons in den rug zou aanvallen, zoodra
wij een leger uit Duitschland vóór
ons front hadden. En bovendien, geen
enkele vreemdeling, die hier in ons
land zaken doet of do wetenschap
dient, past zich beter aan. dan juist
do Duitseher. Franschen. Engelschen.
Noren blijven veel verder van ons,
dan de Duitschers en reeds in het
tweede geslacht ia er van hun Duit
sche afkomst naar buiten niets meer
merkbaar, dan de naam en een zekere
legendarische eerbied voor den Kei
zer, die niet onverklaarbaar is. Trou
wens het duurt niet lang, of ook for
meel zijn ze geen Duitschers meer.
Hebben zij 10 jaar lang in het boften-,
land doorgebracht, zonder aan forma
liteiten tegenover hunne consuls te
voldoen, dan hebben zij hun nationa
liteit verloren en ©r geen nieuwe voor
in de plaats gekregen, want het is
waar, dat menige Duitseher in Neder
land, om welke redenen dun ook. na
laat zich als Nederlander te laten na
tural iseeren.
Schowalter heeft gelijk, waar hij
wijst op de drukke handelsbetrekkin
gen tusscben de beide landen, op de
groote export van levensmiddelen
naar Duitschland en op de gelegen
heid, die Noderlandsche arbeiders heb
ben om een goed bestaan in Duitsch
land te verkrijgen.
De schrijver schijnt ovprlgens goed
op de hoogte, hij weet van de Broe
dergemeente in Zeist (do Hernhutters,
zooals wij ze veelal noemen) van de
Duitsche zang-, gymnastiek- en ande
re vereenRnngen in Amsterdam, Rok
terdam en den Haag. „Tot versterking
van het Deutschtuni (een vrijwel on
vertaalbare uitdrukking) in Neder
land", zoo schrijft hij. „hebben be
langrijk bijgedragen do Duitsche pro
fessoren aan da Universiteiten." Dit
is nu weer zoo'n uitdrukking, die den
ken doet aan den Duitseher. die met
een „groote nationale zending" naar
Nederland moet gaan. De rol van ons
land te helpen verduitschen is toch
niet die van de geleerde mannen, die
uit Duitschland overkomen, om onze
studcercnde jongelingschap te onder
wijzen. De geoloog Wichmann. de
psychiater Heilbronner. de pharmaco-
loog Magnus, de geograaf Oeslreick
en de geneeskundigen Oppermann en
Frantzen arbeiden hier nog. Engel-
mann, Ziehen, von Biselsberg, Na-
rath, Maranardt hebben in onze hoo-
gescholen o-e.werkt en zijn naar hun
geboorteland teruggekecd. Hot zij
zonder spijt gezegd, dat aldus menige
Duitsche geleerde, over Nederland
lioen, in" zijn vaderland de plaats
hoeft gekregen, die hem toekwam,
wat de Nederlandsoho lioogescholen
als een erkenning van hare deugde
lijkheid mogen beschouwen.
Onjuist is het, dat do Duitsche let
terkunde in Nederland wordt nage
drukt, een schuchtere poging daartoe,
naar mijn herinnering 20 A 25 jaar ge
leden, is door de algemeene veront
waardiging in don aanvang gestuit.
Wel wordt er nog vrij in ons land
vertaald, totdat de Berncr Conventie
ook op ons land komt drukken en aan
de Kamerleden, die tol toetreding be
sloten. zal deen inzien, maar te laat,
dat hierin een financieele operatie,
maar geen morecle verbetering mag
worden gezien.
„Langzamerhand" zoo schrijft
Schowalter. „hebben Duitsche trouw
en Duitsche kracht de vriendschap
voor Duitschland (als Ik zóó het
woord Deutschtuni vertalen mag) weer
doen postvatten in de harten der Ne
derlanders." Het is zeer juist gezien,
dat wij den Duitschers die hier wo
nen, zeer vriendschappelijk gezind
zijn, feitelijk hen beschouwen met het
zelfde oog. waarmee wij onze landge-
nooten bezien, als zij zich maar niet
verbeelden, dat zij in Noderland de
©ene of andere zending hebben tc ver
vullen. Want dit moeten Schowulter
en zijn vrienden „All Deutschen"
maar goed bedenken, dat wij, in weer
wil dan van overeenkomst in geschie
denis en volksaard, geen Duitschers
willen worden, ook geen Franschen
of Engelschen, maar eenvoudig Ne
derlanders willen blijven. Als iedere
vreemdeling, die over ons en ons land
wil schrijven, maar van dat standpunt
uitgaat, dan zal hij ons een groot ge
noegen doen.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
De onderhandelingen tusschen
FRANKRIJK BN DUITSCHLAND,
over de schadevergoeding van het eer
ste land aan het laatste ter vergoeding
van 't afstaan van Duitschlands rech
ten op Marokko, worden zeer in 't ge
heim gevoeld. Er lekt niets van de be
sprekingen uit en dat werkt weer ver
ontrustend. De optimistische stem
ming, die ïn 't midden van de vorige
week te Parijs heerschte, is verdwe
nen. Sommige Engelsche bladen zien
in dat* getalm een truc van Duitsch
land om de zaak op de lange baan te
schuiven.
De Times begint daarna te klagen.
Het blad betoogt, nogmaals, dat
Duitschland niet behoeft te rekenen
op verdeeldheid in Engeland dienuan-
gaande. De partijen zullen eendrach
tig do Engelsche rogeering steunen in
haar beleid van de Marokkaansche
kwestie, ondanks de verdeeldheid,
door do binnenlandsche crisis ont
staan.
Ook de berichten uit Duitschland
zijn minder hoopvol.
De Magdeburser Zoitung verzekert,
dat de bewering, als zou Duitschland
bereid zijn. Duitsch gebied aan Frank
rijk af te staan, onjuist is. 't Is niet
waar, dat Duitschland, zooals van
Fransche zijde is gemeld, van Togo
zou willen afzien. Duitschland ver
langt zekere gedeelten van de Fran
sche kolorüën. zonder ook naar het
kleinste gedeelte van Duitsch gebied
af te staan. Verder wil Duitschland
oeconomiscbe- en handelsverdragen
met Frankrijk sluiten en de derde
oisch is verleening van oeconomi-
sche rechten in Marokko.
Wanneer de meening van de „Mag-
deburger Zeitung" inderdaad de offi-
cieele is, dan zal het moeilijk vallen
tot c-en overeenstemming t© komen.
Reuter verneemt uit Londen, dat de
heer Alan Ostler, de correspondent
van de Daily Express, en de heer
Francis Mc Culiagh om tot duster on
bekende redenen Agadir zijn uitgezet-
Weer een aanleiding tot een nieuw
incident
DE NIEUWE STAKING
aan do Theems schijnt groolendeels
uitvloeisel te zijn van misverstand
over de uitvoering van de regeling,
die de vorige week was getroffen tus
schen werkgevers en werknemers.
Beide partijen beschuldigen eikender
de regeling geschonden te hebben,
maar blijkbaar weigeren de stakers j
de overeenkomst te eerbiedigen, die
hun voormannen gemaakt hebben
over de verhooging van het loon. De-
ze overeenkomst schreef arbitrage,
dienaangaande voor. Deze hoeft nog
niet plaats gehad, terwijl de stakers
meenden, dat de verhooging onmid-
d el 1 ijk zou beginnen zonder arbitrage, i
Een vergadering van Londeusche roe-!
dors beeft Dinsdag besloten, de ge-1
maakte overeenkomst alsnog tc hand-j
haven en onmiddellijk tot arbitrage
over gaan, wanneer intusschen de
stakers onverwijld het wörk zouden
hervatten, 't welk de stakerspartij af
gewezen heeft. Intusschen werkt de
uitbreiding van de staking verlam
mend op een groot deel van het Lon-
densche havenverkeer. wat vooral be
denkelijk is voor de Argentijusche
vleoschladingen, die te Londen ver
wacht worden. Mochten drc ongelost
blijven, dan zou een vleeschnood kun
nen ontslaan. De P. en O. stoomvaart
lijn moet besloten hebben de ongelos
te of hal(?eladen schepen naar naar
Antwerpen ie zenden, waartegenover
de stakers gedreigd hebben hun Aut-
werpsche kameraden uit te noodigen
niet te lossen of te laden aan die
stoomschepen.
De correspondent van de Daily News
te Huil seinde, dat de staking zich be
langrijk uitbreidt onder hel personeel
van do Groote Centrale spoor te Huil,
alwaar verschillende haveuwerkers
zich bij de stakingsbeweging hebben
aangesloten. Meer dan 12.UUÜ haven
arbeiders te Loiideu hebben gisteren
het werk gestaakt. Zij vragen acht
pence loon per uur, en een shilling
voor overwerk.
Latere berichten spreken van 15,000
stakers. Onder deze 15,000 zijn 1000
stakende bootwerkers in do Surrey-
haven begrepen, waardoor de staking
ook verder naar de monding van do
Theems wordt uitgebreid. Er hungt
veel van af, of ook de lichtermonnen
besluiten, mede te staken, duardoor
zou hot aantal stakers belangrijk
grooter worden.
Ben Tillett. de secretaris van den
bond van bootwerkers, ontkende gis
termiddag in een interview, dal de
arbeiders de overeenkomst van do vo
rige week geschonden hebben, want
zij waren door deze overeenkomst
geenszins gebonden. De leiders belt-
ben de overeenkomst behoudens de
goedkeuring der arbeiders aangegaan.
De vergadering, waarin deze goedkeu
ring werd verleend, was betrekkelijk
weinig bezocht en de meerderheid, die
zich voor goedkeuring uitsprak, zeer
gering.
Zeven wagenladingen postpakketten
die voor Nieuw-Zeeland weien be
stemd, konden piet verzonden worden
en moesten naar hot hoofdpostkantoor
teruggebracht worden.
De Peninsular Oriental lijn slaagde
er in de bootwerkers te Tilbury over
te halen, het werk te hervatten op
twee sloomschojyen.
De staking van de machine-atbei-
ders te Manchester heeft zich verder
uitgebreid. Er zijn nu 12 firma's met
15,000 arbeiders in betrokken.
Jn een groote vergadering van Lon-
densche bootwerkers is gisteravond
staking afgekondigd.
Do socialisten tc Lissabon zijn het
blijkbaar niet eens met de politiek der
republikeinen.
Gistermiddag hebben zich voor hot
gebouw van de Kamer te Lissabon 500
socialistische arbeiders verzameld, om
te protesteeren tegen de steeds stij
gende prijzen van de olie. tegen het
stelsel van het presidentschap en te
gen de grondwet. Zij trachtten het
gebouw binnen te dringen, omdat zij
iiiet werden verhoord, maar werden
door de politie tegengehouden. De mi
nisters Relvas en Canaacho werden
uitgefloten en het Kamerlid Madeira
werd afgeranseld.
De cavalerie heeft het Kamergebouw
afgezet. De stad is rumoerig.
DE GRONDWETSCRISIS IN
ENGELAND.
Balfour heeft in het Lagerhuis me
degedeeld, dat hij 7 Augustus een
motie van afkeuring tegen do regee
ring zal voorstellen, naar aanleiding
van den raad. dien de regeering aan
de kroon heeft gegeven inzake de
peersbenoeming bij zekere gebeurlijk
heden. Lord Lansdowne heeft in het
Hoogerhuis medegedeeld, dat Lord
Curzon on 8 Augustus een motie van
afkeuring tegen de regeering zal in
dienen.
In het regeeringskamp neemt men
nu aan, dat de vetowet aangenomen
zal worden, zonder peersbenoeming.
Men beschouwt de motie van afkeu
ring als de laatste bsteogïng van de
oppositie.
De unionistische bladen zijn over die
motie van afkeuring zeer verheugd.
Zij zeggen, dat de oppositie luide
juichen zal, terwijl de regeringspartij
er door overbluft zou zijn. Onpartijdi
ge beoordeelaars begrijpen niet, waar
om Balfour eerst thans met deze mo
tie aankomt.
De verstandhouding tusschen
ITALIe EN ARGENTINIê
is niet zeer goed.
Eenigen tijd geleden verwittigde de
regeoring van Italië de Argentijusche,
dat zij in de Italiaansehe havens en
op alle schepen sanitaire maatregelen
zou nemen, ten einde de openbare ge
zondheid te beschermen tegen de ge-
vuren, die zouden kunnen voortsprui
ten uit het vervoer van emigranten.
Vuor eik ltaliaansch schip nuifiolijk,
dat het land verlaat, met ouiigrauien
aan boord, is de begeleiding door een
oiticier van gezondheid verplicht. De
Argentijusche regeering nam «chter
geen nota van dit feit. dat te barer
KonDis was gebracht en beantwoordde
de haar desbetreffende gedane mede-
deeling door een Quarantaine in te
stellen voor alle uit Italië afkomsti
ge schepen met emigranten.
Italië liet hiertegen een krachtig
protest hooren en r.ep onmiddellijk
den Italiaanschen kruiser „Etruria",
d.e zich te Buenos-Ayres bevond om
aldaar deel te nemen aan de feesten
ter gelegenheid van het vijftigjarig
jubileum van Argentinië, terug. Tot
uu toe anwoordde de rogeering van
Argentinië echter nog met op de Ita-
Launsche nota.
Dit llalo-Argentijnsch conflict is
thans nog verscherpt. Zaterdag LI.
kwam te Buenos-Ayres dc Italiaan
sehe paketboot „Savoia" aan. met
een groot aantal emigranten aan
boord. In een officieuze 'nota, welke
doori de pers openbaa'r gemaakt was,
werd aangekondigd, dat, indien Ar
gentinië de voor Italië krenkende qua
rantaine-maatregelen hahdhanfdo,
dit land onmiddellijk den emigrulio-
comrnissaris zou gelasten verdere
emigratie naar Argentinië, dat dit
jaar juist aan aanvulling van werk
krachten behoefte heeft, te staken.
Toe» Argentinië nu voor genoemd
schip quarantaine gelastte, bracht de
Itahaansclie regeering onmiddellijk
het door haar genomen besluit ten
uitvoer, ten einde een precedent te
stellen.
Tegelijkertijd heeft de Italiaansehe
regeering aangekondigd, dat zij de
onderhandelingen met Brazilië be
treffende het vervoer van emigran
ten daarheen heeft hervat en wel om
dat dit land thans bereid is den Itali
aanschen emigranten al die persoon
lijke waarborgen te verschaffen, die
zes jaren geleden oorzaak waren
va'n de offic.eele afbreking der emi
gratie naar Brazilië.
Minister Luzzeti duldde wel is waar
verleden jaar dergelijke maatregelen
van de zijde van Argentinië, maar se
dert zijn de tijden veranderd, d. w. z.
heeft de Italiaansehe gezondlioids-
dienst degelijke reorganisatie onder
gaan. De door de Italiaansehe rogee
ring genomen maatregelen zijn zolfs
zóó streng, dat elk emigrant vijf da
gen in observatie blijft, alvorens hem
verlof gegeven wordt zich i'n te sche
pen.
ItaLë zal des te strenger optreden
tegen Aïgent.nië, daar het zich gedu
rende de laatste jaren in 't algemeen j
zeer over dit land heeft te beklagen
gehad. Zoo zal men zich o.a. de ern
stige incidenten van Fujuy herinne
ren, waar de Italiaansehe vlag bolee-
digd werd, en het systematische ne-
geeren van Italië bij de aanbesteding
van oorlogsschepen.
Ook wacht laatstgenoemd land,
waarvan de vloot-divisie in 1910 een
bezoek bracht aan La Plata, nog
steeds op een tegenbezoek. Toen on
langs Algen t ij nsche oorlogsbodems
Europa bezochten, deden zij de Ita
liaansehe havens niet an.
Alle kr.ngen in Italië betoónen
zich .zonder uitzondering, zeer inge
nomen met het door de regeemvg ge
nomen besluit.
De gezant van Arge'atlnie te Rome,
senor Luis Portela^, is in allerijl uit
Zwitserland, waar hij zich bevond,
naar zijn pust teruggekeerd.
Stadsnieuws
STUKKEN VAN DEN RAAD.
WIJZIGING REGLEMENT GEMEEN
TELIJKE BANK VAN LEENING.
liet door de'n 'raad vastgestelde re
glement voor de Gemeentelijke Bank
van Leening geeft den voorzitter van
GecL Staten aanleiding tot eenige op
merkingen. O.a. wordt de redactie
vaii do a'rtt. 47 en 83 geacht niet in
overeenstemming te zijn met art. 5,
le en 2e der Pandhuiswet. Omtrent
de opmerking dat het raadsbesluit
van 14 Dec. 1910 (ingevolge a"rt. 114
bis der gemeentewet) geene melding
maakt van de gelden der Bank van
Leening, ofschoon toch, ten behoeve
dier Bank, betalingen uit gelden der
gemeente kunnen geschieden door
anderen dan den gemeente-ontvan
ger, ve'reenigen B. en W. zich met
het gevoelen van Commissarissen di
Bank.
B. en W. stellen voor alleen tot
wijziging van de arlt. 47 en 83 van
het reglement over te gaan.
Tilly Koenen.
Men meldt ons:
De altzangeres Tilly Koenen zal in
de maand Augustus eenige kerkcon-
certen geven met medewerking van
den organist Louis Robert, en wol: te
Alkmaar 16 Augustus, Haarlem 17
Augustus, Nijmegen 18 Augustus, De
venter 21 Augustus en Breda 22 Au
gustus.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 26 Juli tot en met
1 Augustus kwamen ter kennis v
den Centralen Gezondheidsraad:
geval van diphtheritis te Bloemen»
daal, ee'n geval van 'roodvonk en 3 go-
vallen van diphtheritis (waarvan 1
geval afkomstig uit Zundvoort) te
Haarlem, en 1 geval van diphtheritis.
to Z andvoort.
MILITAIRE ZAKEN.
De bij het 10 reg. inf. tot Sfe-luil.
benoemde cadetten der Kon Mil.
Academie J. Koolhaas Revers en F.
E. de Nijs Bik komen te Haarlem
in garnizoen.
AKTE-EXAMENS M. O. ENGELSCÏI.
"s-Gravenhage, 2 Aug. Engelsch,
akte A. Geslaagd o.a. mej L. M.
Holst, Haarlem.
ONDERWIJS IN JNDIë
Bestemd tot openbaar hulporder*
wijzeres *n Ned.-Tndiè zijn o.a. do
dames CL V. Schouten en H. J. W.
Krijgsman te Haarlem.
HAERLEM.
Het jaarverslag van de vereerd tri r
„llaerlem" over 1910/11 is thans in
druk verschenen. Vroeger gaven ve
den inhoud reeds, zoodat we th.ms
met een enkele aankondiging kunnen
volstaan.
Zooals Let voornemen was, zijn
In het net-gedrukte boekje op", no
men de aflieeld ineen van de drie
gevclsteencn, die de vereen i~'
thans in eigendom bezit.
Rubriek voor Vragen
Gaabouuaerdexi hebben hat voorrecht,
vrngon op verschillend gebied. miU voof
beantwoording vatbaar, in to renden bij do
Redactie Tan Haarlem'o Dagblad, Groots
Hout»'.raat 63.
Al!» antwoorden worden geheel koiteiooa
gogoven eu 100 spoedig mogelijk.
Ann vragen, dio niot volledig naam ea
vroonplaats van don Inlander venaeldo»
Wordt gooo aandacht geschonken.
VRAAG: Wanneer kan ik bij dot
kantonrechter inlichtingen bokóme'n
over een erfeniskwestie?
ANTWOORD: De kantonrechter is
meestal iederen middag tegen twee
uur ten Paleize van Justitie in de
Jansstraat te spreken.
VRAAG: Ik heb een dienstbode per
drie maanden gehuuVd; zij wenschto
per maand haar geld ie ontvangen
en kan met de maand vertrekken.
Haar loon bedraagt f 10 par maand-
Hoeveel kermisfooi moet ik geven?
ANTWOORD; Precies is dat ruet te
zeggen; in een geval als het uwe ont
vangt de dienstbode meest f 3 of f 5.
VRAAG: Als kinderen van twee
huishoudens gezamenlijk wat vin
den, dat tegen belooning teruggege
ven wordt is die helooning dan
alleen voor wie het opgeraapt heeft,
of moet zij gedeeld worden?
ANTWOORD: Als elk der kinderen
aa'adeel in het vinden had b.v. liet
eene kind zag het voorwerp en liet
andere raapte liet op dan is het
niet meer dan billijk, dat ook de he
looning gedeeld wordt. Maar had
een der kinderen aan het vinde'ii van
het verlorene part noch deel, dan kan
het o. i. ook geen aanspraken op be
looning dodn gelden. Dan hangt al
les van het kameraadschappelijk ge
voel van het andere kind af.
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
CHRISTENDOM EN SOCIALISME.
In café Staal alhier zou Woens
dagavond gesproken hebben de Scliie-
damsche chrlsten-sociatiste „Enka"
(inej. A. v. d. Vlies) over „Christen
dom en socialisme". Samenloop van
omstandigheden was evenwei oor
zaak, dai zij niet komen kon, eu de
heer Koorustra uit Haarlem, lid van
het Hoofdbestuur van den Bond van
Christen-socialisten, vervulde haar
spreekbeurt.
De heer Stijntjes, die de goedbe
zochte vergadering presideerde, deel
de tevens mede nog eenige woorden
te zuilen spreken over de houding
van vooral de vrijzinnige en liberale
kiosvereoniging tegenover het socia
lisme bij de gemeenteraadsverkiezin
gen aangenomen. De besturen ook
dat van de kerkelijke der kiesver-
oenigingen waren uitgenoodigd tot
debat.
Het earst kreeg de heer Koorustra
FEUILLETON
door H a d o n tl 111.
591
Ik heb allo voorzorgen genomen,
om niet vervolgd te worden, zei hij.
Ik geloof niet, dat er in dat opzicht
eenig gevaar bestaat. Een uur voor
sprong is voor mijn plan voldoende.
Daarom wilde ik jou, Staudisii, vra
gen, om mij onmiddellijk naar het rif
te brengen, zoodat ik in de ruin© kun
wachten totdat de brik morgen komt.
om den bewoner, dio je daar al eeni
gen tijd hebt opgeborgen, mee te ne
men. Ik vlucht dau zoo naar Ham
burg, vanwaar ik mij kan inschepen
naar Amerika.
Ella's mooie oogen werden zoo
scherp als naalden, toen zij in het zoo
goed vermomde gelaat trachtte te
lezen.
Ga je dan dus in gezelschap van
den Franschman, die zooveel houdt
van chocolade, en aan wien vader een
schuilplaats heeft gegeven op het rif?
ivroeg zij met eenigszins bevende stem.
Neen, zei Ravenscor, met een
veelbeteekenenden en eenigszins ang-
stigen blik op Standish. Het vertrek
van dat individu is op eenigszins an
dere wijze geregeld, waarvan je vader
op do hoogte is. Zooals je misschien
wel geraden hebt, was dio persoon bij
de Yvenslade-zaak betrokken, en do
gebeurtenissen vari lieden hebben ver
andering in onze plannen te dien op
zichte gebracht. Ik heb mijzelf getroost
in het vooruitzicht van aangenamer
gezelschap op de brik, en op de daar
opvolgende reis, waarheen dio ook
mag voeren. Ik heb een Hink© duit
meegenomen een gedeelte daarvan
is van den ouden Monksilver. Genoeg
om in een nieuwe wereld met ons drie-
en te beginnen en ondervonden tegen
spoed te vergeten.
Er verscheen voor 't eerst tijdens dit
merkwaardig gesprok een glimlach
op het typische gelaat van den for-
schen visscher.
U wilt dus, dat ik en Eilu. met u
naar den vreemde gaan en dat di©
die ander hier achterblijft vroeg hij
fluisterend.
Precies, antwoorddo Itavenscar,
zijn toehoorders om beurten vierkant
aankijkend. Hot zal de moeite nog wel
waard zijn, Michael beter dan dat
je langs het strand van Beacon Audlcy
kreeften en krabben moet vangen. Ik
heb een •ommetje van honderdtwin
tig duizend gulden in baar geld en in
verhandelbare effecten, dio zonder ge
vaar ingewisseld kunnen worden, bij
mij. Daarmee zullen wij het daargiuds
wel kunnen stellen.
Standish keek zijn dochter aan. dio
voor 't oogenblik volkomen onver
schillig scheen.
Wat zeg jij daarvan, Ella vroeg
hij met twijfel in zijn atom. Mij duuki,
het zou beter voor je zijn hier te blij
ven tot h>; en ik de plaat gepoetst
hebben en je verzoeken over te ko
men.
Vóórdat Ella kon antwoorden,
kwam Ravenscar met vriendelijke
stem tusschenbeiden.
Dat zou nergens voor noodig
zijn, zei hii. Ais Ella niet meegaat, ga
ik evenmin, dat is mijn laatste woord.
Ik ben niet van plan haar hier achter
te laten, om uitgehoord te worden en
lastig gevallen met wat haar schuld
niet is. Bovendien zou ik de scheiding
niet kunnen verdragen Wat zal het
zijn. lieve? Wil je met mij meegaan
en met je vader als hij dat verkiest, of
moet ik in Engeland blijven en mijn
lot genadig afwachten?
Jo hadt je al die woorden kunnen
besparen, antwoordde het meisje, niet
al te vriendelijk. Ik ben niet van plan
hier achter te blijven.
Standish liet een zwareu zucht hoo
ren. maar beproefde verder geen te
genwerpingen ie maken.
Pak dan het een en ander in,
beste meid niet meer dan je gemak
kelijk kunt dragen, dan zal ik heen
gaan en de boot klaar maken. Het
best© is, dat wij vanavond nog ver
trokken. Deze hut hier zou geen veili
ge schuilplaats zijn voor een gentle
man met ©en strop om zijn hals.
Hij ging zijn hut uit, terwijl Ra
venscar wachtte, tot Ella een mandje
had gepakt met ©enige noodige din
gen voor haarzelf eu haar vader. Toen
nadat zij haar hoed had opgezet en
hij zijn eigen bundel had opgenomen,
gingen zij samen het strand ©ver naar
de plek, waar Michael met zijn boot
bezig was. Het was eb en hij had
moeite de boot in het water te krijgen,
daarom wierp Ravenscar zijn bun
deltje in de boot en hielp ©on handje
mee. Nu vorderde het werk wat vlug
ger, toen Ella plotseling een onder
drukten kreet van schrik uitte.
Er komt iemand langs het strand
op ons af. waarschuwde zij.
De twee mannen staakten even hun
bezigheid en toen h«t schuren van de
kiel over het zond hen dat niet meer
belette, hoorden zij duidelijk voetst«]>-
pen van den kant der duinen nader
bij komen. Een oogenblik later doem
de een lan-e gestalte uit do duisternis
op en een krachtige stem klonk
scherp
Mr. Carter Ravenscar. ik moet u
verzoeken met nv: mee te gaan. Ik
ben detective Sergeant Scott, van Scot
land Yard en ik arresteer u onder
verdenkine van moord op Chalonor
Wenslade op den dertienden van de
vorige maand.
Zal ik hem met een riem do her
sens inslaan fluisterde Standish. ter
wijl de detective naderbij kwam. Het
uw eenige kans.
Ga jo gang, fluisterde Ravenscar
binnensmonds.
De riem viel met reusachtige kracht
op de hersens van Scott neer. wiens
hoofd alleen beschermd werd door
een pet en hij viel als ©en os. bloo-
dend en bewusteloos ter aarde. Een
angstige stilte volgde op dit kortston
dig tumult. Er was weer een niouwo
misdaad begaan, die geboot moest
werden, en alle drie waren overtuigd,
dat, tenzij zij hun plannen verander
den, men spoedig zou begrijpen op
welke wijze zij gevlucht waren. De af
wezigheid van de boot van Standish
op het strand en van Ella uit haar
huis zou 's morgens, zoo al niet eer
der, ontdekt worden, en daaruit zou
natuurlijk de conclusie ere trokken wor
den, dat de aanvallers van den ser
geant in zee gestoken waren. Het was
riet waarschijnlijk, dat men aan den
half verwoesten vuurtoren als aan
hun schuilplaats zou denken, maaï er
zou aan de kust scherp de wacht wor
den gehóuden, en daarom zou liet al
te veel gewaagd zijn, om den volgen
den avond op de brik te vluchten.
De geslepenheid van Michael Stan
dish wist nu raad.
Na dit gevalletje durf ik mijn
boot niet meer gebruiken, zoi hij, op
zijn slachtoffer neerkijkend. Wij moe
ten hen doen denken, dat wij ©ver do
duinen ontvlucht zijn en toon per
spoor. Zij zullen vier en twintig uur
doorbrengen niet te trachten ons op
to sporen en m dien tijd zitten wij al
op de brik op zee. Jein R&rröcks zal
ons daarbij helpen. Wacht even tot
ik hem gehaald heb, en houd ruim
honderd gulden van dat geld
klaar.
Maar je moet hem niets vertellen
van dien ouden vuurtoren haastte
Ravenscar zich te zeggen.
Geen woord, ofschoon het niet
eel zou hinderen, wij hier verraden
elkaar nooit, antwoordde Standish.
Ik zal hem zeggen, dat er buiten do
branding een schip op ons ligt te
wachten, en dat wij dadelijk daar
aan boord gaan.
Hij liep haastig naar de hut van
Harrocks en kfaui spoedig me*, den
slaperigen visscher terug, dio even la
ter een bezoek kreeg van Dick en in
specteur Pearman. Maar uu w«> MJ
heelemaal niet siapéilg, integendeel
klaar wakker en vol belangstelling
voor het voordeelig© bod op zijn schuit.
Hij zou zijn boot voor tweehonderd
veertig gulden aan Standish verkoo-
pen. en ook kwam men overeen, dat
zoo spoedig als ontdekt werd, dat
Standish zijn boot uostolen had, hii
onbetwist bezit zou nemen van do
boot van Standish. Tegelijkertijd zott
hij zoo lang mogelijk het oogenblik
zien to verschuiven, waarop zijn boot
aan het strand vermist werd.
(Wordt vervolgd}.,
