HAARLEM'S DAGBLAD.
DERDE BLAD.
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1911
Uitstapjes.
LISSONE's ZUIDERZEE-REIS.
'3 Morgens met den trein van 7 uur
54 uit Haarlem vertrokken kwart
over acht te Amsterdam gezorgd
-vóór 8 u. 45 aan steiger nummer 10
aan de De Ruyterkade te zijn... en
daar vond lk de boot van Llssone die
klaarlag om haar dagelijkschen
„Zuyderzee-tour" te beginnen.
Sinds 8 Juli worden die passa-
giersvoarten op de Zuiderzee gehou
den. Te 8.45 vertrekt de boot van Am
sterdam, gaat eerst naar Marken,
vandaar naar Enkhuizen of Hoorn
('t geen om den anderen dag wisselt)
ten slotte naar Volendam en ligt 's
avonds tusschen 6 en 7 uur weer aan
de De Ruyterkade gemeerd. Behalve
op Zondag wordt de tocht lederen
dag gemaakt.
'k Tref het met m'n Zuiderzee
reis, dat die Juist op Vrijdag valt,
een der dagen waarop E'nkhuizen
wordt bezocht.
En dat we naar die „interessante
doode stad" gaan is niet de eenige
meevaller, want het is uitstekend
weer. Er staat een matig briesje en
de lucht, op dit morgenuur nog wat
nevelig, voorspelt voor dezen dag
niets dan goeds.
Do Lissone-boot gaat prompt op
tijd weg. Allo passagiers zijn aan
dek, de guide is ook present en o!n-
ze boot glijdt weg over het IJ. langs
Amsterdam, dat uit da ochtendneve
len groot- en grijs opdoemt mot de
Luthersche kerk als pièce de milieu.
We glijden verder, en rondom ons
Is het ai druk en levendig op het wa
ter. Een kie ne, nijdlg-puffcnde mo
torboot schiet vlak langs de Lissone-
boot, een paar buikige tjalken komen
voor den wind aangezeild en een kit-
t g sleepbootje schiet langs de Tol-
hnispont die haar traditioneel en
loeht met de gewone gelijkmatigheid
en kalmte volbrengt. De Zaandam-
sche salonboot is ook al op het IJ aan
't manoeuvreeren.
Ons re sgezelschap bestaat, goed
geteld, uit zeventien ,,Lissoni3ten". 't
Is dus wat de quantiteit aangaat
niet veel, maar de gids verzekert dat
het vandaag bijzonder slapjes is en
ik geloof den man, al was het alleen
maar omdat hij niet weet dat ik
„van de krant ben", en er dus gee
nerlei belang bij heeft om iets an
ders dan de volle waarheid te zeg
gen. Gids, zoo ge dit mocht lezen,
vergeef dan deze uitlating. Wel
licht zijt ge een dier gidsen wien
de juistheid van een inlichting zelfs
boven de vakbelangen gaat... En in
dat geval zou u onrecht wórden ge
daan!
Een Lissone-gezelsohap -is natuur
lijk internationaal, en op dien regel
maakt het onze geen. uitzondering,
ontbreken helaas de hij een tocht
naar Marken schier onmisbare En-
gelsche'n en Amerikanen. Maar er
zijn andere buitenlanders.
Er is een dikke heer met oen bruin
en gerimpeld gezicht, die rondkijkt
alsof hij gewend is anders om twaalf
uur pas op te staan en wiens Fransch
den Belg doet he'rkennen. Hij draagt
een jolige zwarte fantaisiehoed,
deftig costuum van dezelfde sombere
tint en is verder getooid met cou uit
gelaten-bonte das. Vermoedelijk een
wijnkooper op z'n Zondagsch. In
zijn schaduw bevindt z.ch z'ii doch
ter, eveneens corpulent van gestalte,
gesierd met *h hoed waarvan de ge
wold.ge vlijmscherpe pen, al(e overi
ge passagiers met ontzag vervult.
Tot het Belgische contingent van
ons gezelschap behoort verdór een
Vlaanische jongeling.Spreekt Fransch
tegen den wijnkooper én diens doch
ter, Vlaamsch tegen den hofmeester,
parlevinkt Engelsch tegen den gids
en snijdt in diverse talen op over de
reizen die hij gemaakt heeft en spe
ciaal over die welke hij nog maken
zal.
Dan is er een lange, magere, ge
brilde Duitsche'r. Vermoedelijk docent
In de alleroudste talen. Lacht niet,
spreekt weinig, hoewel hij z'n in eer
spraakzame wederhelft, z'n dochter-
vaii-huvvbaren-leeftijd en don zesjari
gen kroonprins des huizes bij zich;
heeft. Do dochter is voortdurend In
de weer met een fototoestel, waarmee,
ze zoo handig zit te manoouvreeren,
dat ik er .niet aan twijfel of ze zal
ons vóór het einde van de 'reis daar is
écn voor éen hebben vereeuwigd zon
der dat iemand iets heeft gemerkt.
Meer buitenlanders zijn er niet»
Wel diverse Hollanders. Twee jonge-
linge'n met groene jagershoedjes en
droefgeestige gezichten, een kort heer
met een panama als 'n omgekeerde
aardappelmand op z'n vuurrood
hoofd, en die (de heer ill.) beslist een
eigenaar van huisjes moet wezen
twee vrienden van voornoemden huis
eigenaar en verder nog eenige passa
giers waarvan niets bijzonder te zeg
gen valt dan dat ze allen lui in stoe
ien hangen op het gewone- of op het
paradedek. dat ze niet veel beweren
en blijkbaar in de meening verkoeren
eigenlijk veel te vroeg te zijn opge
staan.
Kwart na negen liggen we in de
Oranjesluizen, gezellig samen niet 'n
paar tjalken, een boot met werklui
wier bestemming niemand kan raden
en een botter. „We worden geschut".
Gewoonlijk is het tijdelijk verblijf in
een sluis voor de bevarenden der op
gesloten vaartuigen meer vervelend
dan aangenaam.
Maar de Oranjesluizen maken
hierop een uitzondering, 't Heele Lis-
sone-gezelschap komt „ln de stem
ming" door de vroolijke melodiën van
den cornettist, die op den sluiswal
staut te blazen. Nauwelijks krijgt hij
den wijnkooper ln het vizier of de mu
sicus geeft de Brabancouhe ten beste.
Hij is een handige-vent, en z'n finan-
ile oogst, vergaard in een soort
kerkezakje, dat hij aan een langen
lat tusschen de passagiers heeft doen
rondgaan, is uitstekend.
De gids vertelt dat de man speci-
ule pe'rmïss.e van hot departement
Waterstaat heeft om op dien sluis
te spelen, dat concurrentie niet mo
gelijk is, en dat de cornettist min
stens 1 6 per dag verdient. Dat laat
ste is gebleken toen liij een aanbod
om voor f 6 per dag met een. boot
mee te gaan afsloegl
De sluis ligt alweer achter ons.
we zijn weer vrij en varen over 't
Pampus, de Zuiderzee in. De no\* is
nu geheel opgetrokken en een iris-
sche bries zet witte kuiven op de
korte golven. Overal, links en
rechts en ook in de ve'rte hangen
boven het golvende wato'rvlak de
donkere zeilen van botters. En ver
schillende gaan ons dicht voorbij,
op één boord hangend in de'n stevi-
gen bries, die de bruinige zeilen doet
bollen. Telkens zie je oven, in
voorbijgaan, de man-auu-'t-roer die
in z'n verschoten roodbaatjo half-z.t
en ligt achterin den botter, terwijl
hij zijn pijpje rookt en in 't voorbij
gaan even een korten groet brengt.
Kalm en regelmatig glijdt de Lis
sone-boot voort, terwijl de passagiers
rustig genieten van het aardige tafe
reel dat Nede'rland's binnenzee ople
vert.
Tegen half elf doemt 't eiland Mar
ken vóór ons in de ve'rte ep.
Ansichten van het eiland en z'n
bewoners gaan aan boord vlug van
de hand; ze worden en gros ingesla
gen Spoedig vertraagt de boot nu
haar gang.
Marken 1 gt op 'n paar kilometer
rechts van ons, en een botter, mei
drie ouwe Markers-in-pofbroeken De-
mand. komt langs zij en neemt "net
Lissone-gezelschap over.
Vóór het windje gaat het naar den
smallen ingang van de visschersha-
ven. De witte Lissone-boot blijft op
de terugkomst van z'n passagiers
wachten. Alleen de huiseigenaar en
z'n amices zijn aan boord gebleven,
om een noodwendig partijtje écarté te
spelen'.
Maar de Test van hot geselschap
„bottert" de nauwe monding van den
haven binnen. En even later leggen
onze ouwe Markers hun boot aan een
onwaarschijnlijk-hoogen steiger aan,
met de boeg tegen hei plankier van
dien steiger, en verlaten we één voor
één den botter.
Met den gids voorop wandelt het
gezelschap over een smallen, glibbe-
rigeu dijkkTuin het dorp in.
ROB. P.
(Wordt vervolgd).
Bnitenlandsch Overzicht
D8 spoorwegstaking in ingeland.
ln het Lagerhuis las minister Chur
chili een uitvoerig
VERSLAG OVER DEN TOESTAND
vcor. Hij deelde mede. dal er in ver
band met de spoorwegstaking v er-
schillende pogingen wuren gedaan,
om eigendom der
SPOORWEGEN TE VERNIELEN,
ten einde aldus den ireinendienst te
stoppen. Het is van belang, zei de mi
nister, dat ieder weet, dut
zulke daden misdrijven zijn van ern
stig karakter en strafbaar met gevan
genisstraf.
Het is nog niet mogelijk reeds nu
een overzicht te verkrijgen vap den
omvang der staking. De rcgcenng
v.eemt olie noodige maatregelen om
den
ONGESTOORDEN AANVOER VAN
LEVENSMIDDELEN,
steenkolen en andere noodzakelijke
levensbejioeften door de spoorwegen
en in de havens te verzekeren en om
de voorziening in alle diensten, die
van de gemeenschap van vitaal belang
zijn, te waarborgen.
De minister vorkluarde verder, dat
de regeering dit niet deed. omdat zij
een van beide partijen wilde steunen,
maar omdat zij verplicht is met alle
mogelijke middelen
HET PUBLIEK TE BESCHERMEN
tegen het gevaar en de ellende, die uit
ton aigc-iueene staking zou voort
vloeien. Zulk een staking zou lijden
tot hongersnood onder de armere
klussen.
Minister Churchill elndigdo met de
verklaring, dat elke niededeeling om
trent de onderhandelingen, welke
worden gevoerd, op het oogenbük na
deel ig zoude zijn.
Uit deze meedeeling blijkt dus, dat
DE ONDERHANDELINGEN
voortduren Dit is een blijde tijding,
want daardoor blijft de kans op een
spoedige oplossing der geschillen be
staan.
Of 't weldra daartoe komen zal
DE REGEERING 7.IET DEN STAND
VAN ZAKEN ERNSTIG IN.
hetgeen duidelijk blijkt.
Bepaald was n.l. dat het Lagerhuis
gisteren zou uiteen gaan tot 24 Octo
ber, maar de waarnemend minister
president Lloyd George meende, dat
met het oog op den kritieken toestand
in de nijverheid, het niet wenschelijkj
is, dat het Huis zou uiteengaan, voor
dat men er beter over zou kunnen
oordeelen, welke mogelijkheid er bo-
staat om tot een regeling te komen.
Het Huis zal daarom niet uiteengaan
vóór 22 Augustus.
In Noord-Engeland en Zuid-Wales
moet de staking vrij algemeen zijn. in
't midden van Engeland is de deelne
ming minder algemeen, terwijl verze
kerd wordt, dat in Zuid-Engeland de
beweging vrijwel mislukt is.
Toch schatten de arbeidersleiders
'T GETAL STAKERS OP 200,000.
Enkele stations zijn tijdelijk voor 't
publiek gesloten. Andere stations en
spoorwegen worden door een groole
macht militairen bewaakt. Er blijken
veel
MILITAIREN IN ACTIE
te zijn. De juiste cijfers worden niet
genoemd, maar gisteren zijn alleen te
Londen weer 15.000 soldaten aangeko
men.
Volgens de Daily Chronicle zal het
legerbestuur 20,0000 reservisten onder
de wapenen roej>en, die bij do sporen
werken en voor een aanmerkelijk deel
lid van.een vakvereeniging zijn. De
zen zouden daardoor het bevel tot sta
ken niet kunnen opvolgen.
DE TREINDIENSTEN
kunnen slechts ten deele loopen. A 1-
gemeen blijkt de staking evenwel
niet. In enkele steden en streken
wordt meer gestaakt dan elders. Voor
al in Liverpool en Manchester is 't ge
tal stakers zeer grooL Daar zijn de
diensten dan >.ok geheel in de war en
loopen slechts zeer enkele treinen.
Er wordt zooveel mogelijk getracht
om de hoofdverbindingen te behou
den. Dit schijnt nog al te gelukken,
want de Londensche sneltrein naar
Sheerness die de mails en de reizi
gers van de VHssingsche boot vervoert
kwam slechts 20 minuten te laat
De trein voor de boot naar Hoek
van Holland vertrok gisteren uit Li
verpool O" den vastgestelden tijd.
Latere berichten melden, dat de sla-
kingsbewoaing in de provincie steeds
meer aanhangers begint te vindon
Deze berichten uit de provincie
voorspellen
EEN OVERWINNING DER
STAKERS,
zoo wordt door de arbeidei'sleiders be
weerd.
HET STAKINGSBEVEL
van Donderdag luidde „Uw vrijheid
in het geding. Alle spoorwegmannen
moeten onmiddellijk staken. Tróuw
aan elkander is de overwinning.'
De stakers houden geregeld verga
deringen. 500 stakers van de Londen
sche „tubes" hebben in een bijeen
komst plechtig beloofd bet werk niet
te zullen hervatten, alvorens daartoe
bevel te hebben vutvangen ^an het
uitvoerend siakingsconiiié en voordat
een schikking gewaarborgd zul zijn
door de regeering met do spoorweg
maatschappijen.
De overeenkomst tusschen den Bond
van transportarbeiders en de reeders
is op den „Board of Trade" geteekond.
Daaruit schijnt afgeleid to mogen
worden, dat er geen vrees behoeft te
bestaan, dat de bond zich zal aanslui
ten bij de stakende spoorwegmannen.
De stakers trachtten wel
DE TRAMBEAMBTEN
over te halen zich bij hen aan te slui-
ten. maar dezen zullen niet beslissen
voor de vergadering van hedenavond.
Door de staking aan enkele licht
fabrieken zijn sommige stadsgedeel
ten in duisternis gehuld.
Het hoofdpostkantoor publiceert,
dat er mogelijk vertraging zal komen
met de verzending en de bestelling van
de brievenmalen.
De politie maakt beleend, dat er
kans is op sluiting van de
DRANKHUIZEN IN DE STAKINGS
BUURTEN.
REEDERS EN DE DOKWERKERS
tot een definitieve overeenkomst go-
komen zijn. Indien de dokwerkerssla-
klng te Liverpool en onkelc andere
steden opgeheven werd. zou do toe
stand daardoor al zeer voel verbeteren.
DUITSCHLAND EN FRANKRIJK
INZAKE MAROKKO.
De „Nord, Allgemeino Zeitung"
schrijft Naar wij vernomen, zal de
Fransche ambassadeur Cambon zich
dezer dagen naar Parijs begeven om
zijn regeering mondeling verslag te
dr.en ovor het verloop der onderhan
delingen omtrent de Marokkaansche
quaostie.
Na zijn terugkeer zullen de onder
handelingen hervat worden.
SPANJE
houdt zich afzijdig, maar is toch zeer
belangstellend. De Spaansche minis
ter-president verklaarde, dat bet ge
schil tusschen Frankrijk en Duitsch-
lund aan de Spaansche regeering ern
stige zorg baart en dat do vertegen
woordigers van Spanje de quaestie
met belangstelling volgen.
UIT ALBANIë
it Saloniki wordt geseind, dut
de Turksche regeering bevel gege
ven heeft, de oproerige Tos
ken niet aan te grijpen, opdat geen
verwikkeling van den toestand in
Zuid-Albamè moge ontstaan. Do re
geering is bereid de eischen der Alba-
neezen naar krachten in to willigen
ii hooft openlijk bekendmakingen in
dion geest bevolen. De opstandelingen
die in de laatste dagen aanzienlijk
versterking' hebben ontvangen, hou
den nog de bergen in den omtrek van
Argirokastro bezet. Zij lieten 50 gen
darmen vrij, die zij bij verschillende
gelegenheden hadden gevangen geno
men. De wapenen en munitie der ge
vangenen hielden zij echter achter.
Men hoopt nu, dat de Zuld-Albanoe-
sche onlusten bmnonkort uit zullen
wezen, dank zij de ongewone mild
heid der Turksche bestuurders.
IN PERZIë.
Uit Teheran wordt geseind dat Sar-
dar Mohi, de bevelhebber der Perzi
sche regeeringstroenon te Fi roeskoeh,
een geheelen dag in gevecht is ge
weest met een legermacht van den ex-
Sjah, sterk 3000 man, die hij met groo-
erliezen op de vlucht heelt gedre
ven.
Er komt bericht, dat volgens oen
gerucht, de ex-Sjah op wic-ns hoofd,
zooals wij vroeger reeds meldden, een
hooge prijs is gesteld, vermoord zou
zijn.
Stadsnieuws
De vergiftigingszaak te
Nieuwe Meer voor d8 Rechtbank
(Vervolg van den Tweeden Dag).
(Getuigenverhoor)
Mr. VAN GIGH begrijpt niet, waar
om de vrouw op dit vermoeden kwam.
Vrouw RUT zegt, dat een dergolijke
gedachte al zoo eens bij demand op
kan komen.
Vrouw HOGENHOUT verklaart,
dat zij haar man niet hoeft buitenge
sloten, maair hij was van liulf 8 af
uitgebleven tot half 2 's nachts, en
toen kwam hij thuis met een troep
jongelui, die een dronken man
een laken speldden en de peren af
plukten. Zij had hem toen verweten,
dat hij met jongelui uitging en haar
alleen liet.
Vrouw RUT zegt, dat zij zelf
deur heeft afgesloten, maar erkent
wel, dat het zoo kah zijn, als
klaagde zegt.
JANSJE SCHOUTE en TRIJNTJE
REEK vertellen het een en ander
trent de bezoeken van Van E. aan
vrouw Hogenhout. De laatste getuige
is zoor zenuwachtig en begint te hui
len.
Nu veegt ook de beklaagde
tranen weg, doch zij herstelt
spoed' g
TF.UNIS VAN EXTER, de 81-jarige
vader van Martinus, legt met zeer
harde stem zijn verklaring af. Hij
ha<ï zijn zoon onderhanden genomen
over zijn gedrag. „Die vrouw, zegt
hij, wijzende op z'n schoondochter,
haalt alle mannen aan en houdt zo
aan den praat. Zulk een vrouw is
het!"
i Ik heb dikwijls gezegd, daar komt
I nog eens moord en doodslag van.
CORNELIA VAN EXTER heeft
t vrouw H. hooren zeggen: „Al is Van
E, nog zoo slecht, ik will hem wel
Bij dreigende onlusten kunnen clo
°nm*1<ielUil' d' BhÜU"B! VHOUW H. Mtkent dit. Uit h** tij
Te Liverpool en Manchester is ernooit gezegd,
gebrek aan melk, waardoor er groot PIET HEILOO, de bakkersknecht,
gevaar voor sterfte van zuigelingen j vertelt ongeveer hetzelfde als gister,
is. I over zijn baas.
ES25SI <X*
len met buitemrewoae snelheid. Te verkiarjigen, gistafen nigalogd,
Londen is de prijs van vleescli, boter, i over hel koopen van arsenicum,
eieren en van de in Engeland toch alWeduwe VAN RAAM vertelt nog
niet overvloedige groenten, zoodanig
gestegen, dat zij niet alleen niet meer
binnen het bereik van de minvermo
gende klassen vallen, maar dut zelfs
de gegoede burgers ze niet meer kun
nen betalen.
Wagens met vleesch en andere
eens wat zij reeds gister over Van
Kxtor en vrouw Hogenhout heeft mee
gedeeld, ook dat zij elkander op 1
Maart hebben gezoend.
VROUW HOGENHOUT ontkent dit.
Zij houdt pertinent vol, dat Van E.
Ue .ejaarihs ,vas v.a meahtag. dat jSTSSS'.ÏÏÏÏÏ D<X"1 h*""°
de maatregelen genomen ter voorzie- n.i n^ai i..kii, h. ,\n. Vi0
ning in den spoorwegdienst en de
HANDHAVING VAN DE ORDE
voldoende zullen blijken, muur in
dien dit niet het geval mocht zijn,
dan zullen andere maatregelen op nog
grooter schaal moeten worden geno
men. (Toejuichingen vun de zijde der
gebracht. Bij Liverpool heeft de „An
trim" het anker laten vallen, teneindo
aan schepen met levensmiddelen den
toegang tot de haven te verzekeren
en de kruisers „Bristol" en „Triion"
hebben dezelfde opdracht gekregen.
Duizenden verlaten de zeebadplaat
sen en koeren naar huis terug. Zes-
L nlonisten!. Men dient wel te begrij- tigduizend toeristen moeten in hot
pen, dat hieraan geen ontkomen ia,Manorlond blijven, waar de levens-
i i.«> middelen scbaarsch zijn. De regee
ring heeft er een schip met proviand
heengezonden.
Verzekerd wordt, dat de gister ge
houden conferentie, op 't ministerie
van binnenlandsche zaken, tot resul
taat bad. dat de
als de voorziening vnn het volk. met
levensmiddelen, of de veiligheid van
het land, in gevaar worden gebracht,
zijn dit feiteu van zoo grooto beteeke-
nis, dat alles hierbij achter moet
staan. (Lulda toejuichingen dor Unio-i
nis ten).
Vrouw VAN RAAM: lk keek toch
heel goed toe, zoo erg altijd, dat zij
mij veei te vinnig vonden.
Desgevraagd verklaart deze getui
ge. dat de oude Teunis van Kxier wel
eens in drift had gezegd: „M'n zoon
deugt h et en heeft nooit gedeugd, je
doet niet goed je dochter aan hem te
geven."
De veldwachter SLOOTWEG ver
klaart, dat hij bij de huiszoeking in
't z.g. achtereind van de woning van
vrouw H. een glaasje had gevonden,
waarin een vloeistof geweest was.
Dat vond hij vreemd, want Jxij hac"
haar altijd voor een zindelijk© vrouw
gehouden en nu zei ze, dat dit glaasje
er al zeven dagen lag.
VROUW HOGENHOUT kon zich
dat niet herinneren.
Veldwachter SLOOTWEG verklaart
dat toen Vrouw IL haar man had ge
zegd: „Nu denken ze dat ik je verge
ven heb, dat geloof je toch niet?"
Jan H. had gezegd: „Nou, als 't een
drie jaar geleden was Toen moest
hij overgeven en zei niets meer.
GETUIGEN DéCHARGE.
De scheikundige VAN TOREN
BURG heeft, op veizoek van Mr. Van
Gigh een versche flesch oude bes
sensap onderzocht Hij vond daarin
een spoor van arsenicum. Dat was er
waarschijnlijk Ingekomen bij 't
schoonmaken der flesch met zwaveL
Wanneer nu de zuster van de be
klaagde, MARTINA DE HAAN, getui
genis aflegt, begint beklaagde te hui
len. Martina verklaart op den bewus-
teh Zondag 26 Februari des morgens
bij haar zuster te zijn gekomen, om
een van de kinderen te felicitee'ren,
d e den vorigen dag jarig was ge
weest. TOEN KLAAGDE JAN H. ER
REEDS OVER, DAT HIJ ONWEL
WAS.
Dö tafel stond reed's gedekt en Ja'n
H. au zijn vrouw zaten al aan tafel.
Vrouw H. HAD HAAR TOEN GE
VRAAGD OM TE BLIJVEN ETEN.
Dat kon zij niet, daar zij afgespro
ken had thuis te zullen eten.
Mr. VAN GIGH constateert, dat
deze verklaring in strijd is met de
«getuigenis -van den overleden Jan
Hogenhout,
.AALTJE BOS verklaart, dat zij
heeft gezien, dat op den bedoelden
Zondag '26 Februari Van Exier een
oogónbLik alleen is geweest bij Jan
Hogenhout, die toen op bed lag. Toen
vrouw H. naar binnen ging, was Van
Exter dadelijk heengegaan.
Een kameraad van Ja'n Hogenhout,
als getuige a décharge gedagvaard,
verklaart, dat Jan H. zijn vrouw
prees. Hij klaagde ai eenige jaren
over zijn maag.
De getuige DE ROOY bevestigt dit.
Hij had zijn werk moeten opgeven,
omdat hij het niet,kon uithouden. Hij
ham wel eens wat in, maar was
daarmee nogal geheimzinnig.
MARTINA DE HAAN doelt mee,
dat vrouw H. meestal zwarte japon
nen droeg. Alleen droeg zij nu en
dan een lichte blouse. Zij verklaart
ook ove'r het koopen van de zwarte
blouse, dat vrouw H. dat gedaan
had op uandringen van haar man.
Zij wilde de blouse niet koopen, want
zij had er niets aan, tegen den zo-
Verschillende getuigen, die vrouw
H, langen tijd kenden, leggen gun
stige verklaringen omtrent haar af.
Tegen een hun'ner had zij gezegd'
op 6 Maart: „M'n man is hard ziek,
ik weet geen "raad, als m'n man dood
gaat Ik blijf met mijn drie kinderen
overl"
Na afloop van het getuigenverhoor
houdt vrouw H. vol, dat zij bij haar
weten haar man geen arsenicum
heeft toegediend. Als zij dit ver
klaart, begint zij te huilen. „Ik had
een goed leven met mijn man ge
had", zegt zij als de president
vraagt: „Wou u van uw man ai, om
v. E. te krijgen." „De eerste drie jaar
had ik veel met hem te stellen, maar
later niet. We veTdienden goed geld
en m'n man was zumig.'
DE OFFICIER vraagt, waarom zij
steeds zegt, dat zij bij haar weten
geen arsenicum hoeft toegediend.
Waarom zegt zij niet: „lk heb
arsenicum gegeven Heoft zij 't dan
onwillekeurig gedaan?
BEKLAAGDE weet 't met.
HET REQUISITOIR.
De Officier van Justitie Mr. HOYER
herinnerde aan hetgeen hij den vori
gen dag gezegd heeft. In dit drama
heeft de passie een groote rol
speeld. Toen de vrouw gestorven
moest ook nog de man uit den weg
geruimd worden. Liefde of harts
tocht bracht de beide beklaagden tot
elkaar.
De haard tusscheD v. Exter en vrouw
Hogerbout was zeer sterk, liet pu
bliek kon liet zelfs zien. Deze vrouw,
dio anders heel goed kan zwijgen,
kon niet voorkomen, dat in haar
handelingen en uitlatingen iets uit
straalde van haar verlangen naar
Van Exter. Vele getuigen hebben
hier hun meening daaromtrent te
kennen gegeven. De oude vader van
Van Exter heeft het drama reeds lang
te voren zien aankomen, evenzoo de
oude moeder van de overleden vrouw
van Van Exter.
Verder wijst spreker op de ver
klaring van Scharrighuizeu, die too-
neilen heoft gezien, waaruit blijkt,
dat Van Exter zijn passie uset kon
bedwingen, dat zij elkaar zoenden,
dat het hern niets kon schelen, wat
het publiek er van dacht. Zij hadden
niet voldoende aan hun passie bij dit
leven, zij haakten ook naar een ver-
ceniging Vrouw Hogenhout gaf be-
dekteüik te kennen, dat zij wenschte,
dat haar man dood zou gaan.
De BEKLAAGDE knikt van neen.
De AMBTENAAR gaat de ver
schillende getuigenverklaringen na,
waar-uit blijkt, hoe vrouw Hogonhout
steeds zich uitte over liaar man.
Spreker komt tot de zwarte blouse.
In verband met de uitdrukking: „Dat
is makkelijk, als je in den rouw
moet", is het koopen dezer blouse,
drie weken voor den dood van Jan
Hogonhout, van veel belang.
Verder citeert hij haar uitdruk
king „Ik heb zoo'n sjacherijnigen
man en Tiuus een sjacharijnige
vrouw". Dat wijst er op. dat zij er
over dachten, dat zij elk ongelukkig
waren in him huwelijk en naar
elkander s ongestoord bezit verlang
den. Ook de andere, dezen dag her
haalde, uitlatingen wijzen daarop.
Het onderzoek der deskundigen
heeft zeer belangrijke resultaten ge
had. Het bleek, dat er zich groote
hoeveelheden -j i-nicum in de lijk-
deelen bevonden. Dat onderzoek wees
ook aan. dat de man een normaal,
een sterk gebouwd persoon was. De
doodsoorzi ak bleek ->:n acute arseni-
•vergiftiging. De -erkla ringen
vim Dr. Schoo worden bevestigd door
Dr. Faher. Alle symptomen van arse-
Bicum-vergifiiging hadden dozen ge
constateerd.
De uitspraak staat dus onherroe
pelijk vast dat de man vergiftigd is.
Wie heeft dezen man vergiftigd Dit
is het moeilijke punt voor hel O. M.
Spreker hoopt er in te slagen, bij de
rechtbank de overtuiging te wekken,
met alleen, maar ook, dat het bewijs
materiaal voldoende is, om vrouw
Hogenhout te doen veroordeelen als
de daderes van deze vergiftiging.
Zondagmorgen was Jan Hogenhout
goed gezond. Hij heeft dit verklaard
aan inspecteur Glasius. Hij hoeft ge
zegd, dat hij zichzelf niet van t leven
heeft beroofd. Wel had hij vroeger
kwaaltjes gehad, maar dien ochtend
was hij gezond. Hij werd eerst on
wel, toen hem een smakelijk maal
voorgezet. Jan Hogenhout hoeft
stervende verklaard, dat het bord
soep alleen voor hem reeds opge
schept klaar stond. Dit getuigenis is
geen bewijs, inaar vestigt toch do
overtuiging, dat zijn vrouw de da
deres is.
Spreker neemt dan ook aan, dat
roede op 26 Februari de vergiftiging
is begonnen. De symptomen verlöo-
nen zich later, maar op 2 Maart
klaagt hij reeds over pijnen door
heel het lichaam.
J>e ambtenaar spreekt over de mo
gelijkheid, dat de verdediger de
schuld zou werpen op Van Exter. Hot
kan zijn. dat de verdediging van lie
den en die van gisteren elkander don
schuldige terugkaatsen.
Wat betreft het tijdsverloop tus-
sclien 26 Februari en 6 Maart, den
sterfdag, dit lijkt den verdolig«-r ie
lang. Maar de dosis, de omsiaiidig-
heden, do lichaainsteestand kunnen
zulk eou invloed hebben, dat deze
termijn langer wordt dan gewoon
lijk.
De ambteneaar noemt tlians als
nieuwe aanwijzing, dat vrouw Ho
genhout arsenicum heeft gegeven. Do
orhouding met de vrouw, en het
feit, dat hij vergif had, geeft de aan
wijzing, dat hij haar ook arsenicum
heeft gegeven.
Deze twee menschen ziin niet van
elkaar gescheiden te denken, door
hun verhouding. Daarom is ook niet
te scheiden het feit, dat Van Exter
vergif had en dat aan Jan Hogon
hout vergif is toegediend. Dat vrouw
Hogenhout vergif had, staat vost.
Zij hoeft dat ook gekregen uit de
kast van oom Augustijn. Zij heeft dit
niet weggedaan. Want- deze vrouw,
dlo niet tot de besten behoorde, had
in 1909 zoo afgrijselijk het land nan
haar man, dat zij leefden als kat on
hond. Jan Hogenhout hoeft zelf op
zijn sterfbed uit laten komen, dat
hij haar t'.voe jaar geleden viel tot
deze daad in staat had geacht Zulk
vrouw, die gevaarlijk is, die tot
elke daad in staat werd geacht, hoeft
ongetwijfeld dit vergif bc-waaivl. Van
Extor is wol over don Yioer gewoosi,
maar hij is de dader niet geweest,
misscliion de medeplichtige, omdat
hij vergif beeft verschaft
Maar de vrouw, die haar rnon heeft
opgepast, is de daderes. Men hoeft
spreker gisteren oen verwijt gemaakt,
dat hij de twee zaken niet beeft sa-
gevoegd. Dat heeft hij niet ge
daan en wel uit een menschkundjgo
overweging, dat tot nog toe in liet
laatste stadium de mogelijkheid be
stond. dat de beide beklaagden, als
eenmaal de passie was verdwenen,
de wraak zou komen, dat men elkaar
gaat beschuldigen.
Dat is niet gebeurd, maar hot Is
toch nog mogelijk, dat de beklaagden
dit later zullen doen. als hot mentent
van liet berouw komen zaL
Tot de straf komend, zegt spreker,
dat hij LEVENSLANGE GEVANGE
NISSTRAF eisclit.
De BEKLAAGDE begint b.j het
uitspreken van den strafeisch te hul
len en weent luide en droef, sterk
snikkend, voortdurend gedurende den
aanvang van het pleidooi van <len
verdediger.
HET PLEIDOOI.
De verdediger, Mr. VAN GIGH,
ving aan met de opmerking, dm do
waarheid in dit drama nog niot ge
vonden is. Hot Openbaar Mmistoiio
hoeft tht zelf gevoeld, toen het de
hoop uitsprak, dat een dor beklaag
den zou gaan spreken, liet is «-en
s]>eculatie, olie niet te verdedigen is.
liet requisitoir van het O. M. was
meer een pleidooi dan eeu uau klacht.
Wat is er aangevoerd, om beklaagde
tot levenslange gevang.: .-straf te
veioordeeien Heel weinig.
Er staat alleen vast. dat Hogen hout
gestorven is, toegegeven, dat dit aan
ucute vergiftiging is te wijten.
.Men lieoft hier getuigen bijeenge
bracht. die met praatjes aankomen.
Zij hebben allerlei dingen gezien en
u- koord, die gewone menschen niet
waarnemen. Pleiter meent, dat de
Iters met haar reportage en inter
views invloed lieeft gehad.
Spreker haalt eau Ututsch citaat
aan. waarin over den invloed \an^
de pers wordt gesproken en -n-zogd*.
dat de krantenlezer geneigd zs. otr
niot zelf te denken, maar na te don
ken, wat de krant hem voordenkt. De
getuigen zijn veelal fumilteleden van
den overleden man en do vrouw. '/.IJ,
zou dus tegen de beklaagd.- ingeno
men. Ook de huurlieden. Deze men
schen nu hebben de praatjes uit de.
krant overgenomen. Wat do per»
zegt. is voor een groot deel juist,
maar het kan niet anders, in denzo-
