HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD,
ZATERDAG 23 S -PTEMEER 1911
Hiaarlemsche
Handeisvereeniging
(Goedgekeurd bij Kon. Besl. van 12
Nov. 1899.)
De Haarlemache Handeisvereeni
ging hier ter stede, opgericht 10 Mei
1892, heeft in den loop van den tijd
wel haar recht van bestaan bewezen.
In zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betreffende, is zij
opgètreden en dikwijls met groot
succes. Jammer echter, dat men alge
meen niet meer blijk geeft, dit te
waardeeren, door als lid der Vereeni-
glng toe te treden. Er zijn wel meer
dan leden, maar dat is niet vol
doende. Elk handelaar, neringdoen
de, ja zelfs particulieren, moesten lid
worden, om ten minste te laten ge
voelen, dat men het werk op prijs
stelt, dat de Haarlemsche Handels-
vereenigmg steeds opneemt, als doen
de, wat hare hand vindt om te doen.
De voordeden, die de Vereeniging
buiten hare bemoeiingen van ver
schillenden aard, haren leden aan
biedt, zijn zeer vele en zeer groote
tegenover de geringe jaarlïjksche
contributie van f 3.50, die gevraagd
wordt.
De Haarlemsche Handelsvereeni-
giug bemoeit zich in de eerste plaats
er mede, de belangen van hare leden
te bevorderen, door onwillige beta-
'lers voor hen tot betaling aan te
manen en informatien voor hen in te
winnen. Bovendien hebben de leden
het recht heb hun gratis te verstrek
ken advies der Vereetnging te vragen
die ook in procedureu en faillisse
menten gratis voor hen optreedt, na
tuurlijk alleen voor zaken betreffende
den handel en het bedrijf der leden.
Als proef kunnen voortaan nieuwe
leden voor een half jaar worden aan
genomen, doch slechts het 2e halfjaar
(van 1 November tot en met 30 April)
ad f 1.75 de halve contributie.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
eeniging zijn de hecren Mrs. Th. de
.liaan Hugenholtz en A. II. J. Merens,
Spaarne 94, alhier, die voor de leden
eiken werkdag van 2—4 uur des na
middag zijn te spreken.
Het bureau der Vereenïging is ge
vestigd Jansweg 11.
Voor incasso's door- bemiddeling
der Vereenigmg wordt eon vast
recht van 5 pCt. der vordering bere
kend.
Bovendien moet 10 cent voor port
steeds worden bijgevoegd, bij inzen
ding van vorderingen door bemidde
ling der advocaten lo innen.
De kosten van information naar
bu ten de-stad woonachtige personen
bedragen 60 ets. per informatie, plus
vijf cents porto-vergoeding. Informa
tion naar binnen de stad 'wonende
personen worden gratis verstrekt.
Pretention op buiten de stad wo
nende personen worden niet behan
deld, wanneer met 10 ets. voor porto-
vergoeding is toegevoegd.
Ruim 1748 informatien en 'rechts
geleerde adviezen werden in het af-
geloopen jaar gegeven.
In do maanden Juli en Augustus
1911 ziju 59 vorderingen tot een be
drag van f 1978.111 betaald; 13 vorde
ringen worden afbetaald, 12 vorderin
gen zijn uitgesteld.
Volgens art. 7 dient het geheim der
lijsten van wanbetalers ongeschon
den te blijven.
In verband met de wijziging van
art.kel 11 van bet huishoudelijk regle
ment van den Nede'rlandschen Bond
van Onderlinge Informatie- en
Schuldinvordering bureaux en Ilan-
delsvereenig ngen, gevestigd te Haar
lem, moet in het vervolg voor elke
informatie die op vertoon van legiti-
matiekaarten wordt gegeven, 25 cent
worden betaald.
Alle brieven, aanvragen, reclames
of wat ook, moeten worden geadres-
seert aan het Bureau, dat geopend is
dagelijks van 9 tot 5 uur en waar ook
verdere inlichtingen zijn te bekomen.
Het Bestuur heeft bemerkt, dat men
soms meent, dat men, hoewel geen
lid der H. H. V., toen van haar infor-
matiën kan bekomen, en brengt nu
nogmaals en uitdrukkelijk ter kennis
dat alleen aan leden der Vereeniging
informatien door haar worden ver
strekt, en dat voor information op
hier ter stede woonachtige personen
nooit betaling mag worden gevor
derd.
HET BESTUUR.
Parijsche Brieven
CCXCIV.
Een bijzonder ?root verlies voor
Frankrijks aviatiek is de dood van
Edouard de Nicport, zoon van kolonel
de Nieport. commandeur van het Le
gioen van Eer.
Edouard de Niêpcrt, meer bekend
onder zijn schuilnaam Nieuport, werd
den 2 lea Augustus 1875 te Blida ge
boren.
In 1895, toen hij nog student aan de
Ecole Polytechnique was. trok het
wielrijden hem sterk aan. Na een
tiental handicaps gewon uen te hebben
werd hij een „sorinter" van den eer
sten rang. Zijn grootste succes in
1S97 was het winnen van den
„klassieken" Zimmermann-prijs 1
kilometer rijdens achter tandems.
Doch het fietsen voldeed hem op den
duur niet. Want Nieuport was niet
slechts een gespierd sportliefhebber
hij had tevens een helder hoofd (iets
zeldzaams bij „krachtmenschen") en
uitvinders-aanleg. Zijn opleiding aan
de Polytechnische School bewees hem
ten deze uitnemende diensten.
liet automobilisme ontstend, ontwik-
lelde zich, werd een „rage".... Nieu
port bedacht verschillende toestellen.
In 1902 loste hij het vraagstuk op van
de „allumage" van den motor. Zijn
magnéto's werden overal gebruikt. De
Dan acq, die, voor het eerst, een af
stand van 200 kilometer in het uur af
legde, was voorzien van "een Nieuport-
magnéto.
Toen kwam de vliegkunst, die de
wereld in verbazing bracht. Het
spreekt welhaast vanzelf, dat ze> ook
op Nieuport haar bekoring uitoefende
en, wat meer zegt, zijn geest in wer
king bracht. In 1908 vloog een door
hem geconstrueerd toestel. De over
stroomingen van de Sein© vernietig
den echter het zwe6ftuig te Issy-les-
Mouliheaux.
Bij de eerst© meeting te Reims was
Nieuport simpel toeschouwer, doch
zijn brein werkte gestudig, combineer
de, concipieerde. In 1910, een jaar la
ter dus, behoorde hij reeds onder de
„favoris". Blériot, die alle toestellen
nauwkeurig bekeek, zei bij dat van
Nieuport„Daar bón ik het meest
bang voor." Blériot had gelijk.
Dit jaar won, in de snelheidsvlucbt,
zijn monoplan den Gordon Bennett-
beker Weymana, die het bestuurde,
legde meer dan 140 kilometer per uur
af. Den Ssten September 1.1. sloeg He
len, met een vliegmachine van Nieu-
purt, het afstandsrecord ruim 1200
kilometer werden in 14 uur doorvlo
gen.
Het is iets zéér bewonderenswaar
digs wanneer Nieuport zich in de
luent verhief, vloog hij op een aéro-
pJane van z ij n fabricatie, op een mo
tor, in allen deele door hem vervaar-
cliad de "«bezigde magnélo was van
zijn vinding. Alles was uit zijn
brein voortgesproten. Dien lof kon
men zelfs Blériot niet loezwaaifcn.
Nu is Nieuport dood. Hij is tot dus
ver wel het gróótste slachtoffer van
de, nog altijd gevaarlijke, aviatiek.
Den 15den September luatstleden,
bij gelegenheid van de militaire vlieg-
rnanoeu\res van het 6de corps, vloog
Nieuport 's ochtends van het kamp
van Ch&lons op. Tegen 9 uur streek
hij neer in de aerodrome van Charny,
na 'n prachtige vlucht boven Argonne.
De generaals Perruchon en Roques,
de kolonels Ilirsehaucr en Estlenne,
de kapiteins Marie en Marconnet fe
liciteerden onzen sapeur-reservist met
den gelukkig volbrachten tocht. Ge
lukkig want een bizonder hevige
wind had er gewaaid en woei er nóg.
Ik kan me 7.00'n gelukwensch van
een crijzen ijzervreter levendig voor
stellen.
Kranig gedaan, jongeman! Miini
complimentIk zou 't 'in zelf mis
schien niet beter hebben gelapt. Het
vaderland heeft de oogen op je geves
tigd. Zulke jongens moeten we heb
ben. Weer en wind temmen. In de
uren van gevaar... eb, eh.... enfin,
mijn compliment
Dan wel je je hart van vaderlands
liefde overloopen.
De kolonel Estienne vroeg toen den
sapeur, neg een toertje boven de aero
drome te willen maken. De wind blies
woedend. Deed er niets toe de feolo-}
nel wilde een „wetenschappelijke de
monstratie" doen Nu kun je, in het
leger, als inferieur niet tegen je su
perieur ze"gen
Stijg zelf op, man Zie je dan
niet, dat mijn hachje, en noodeloos,
er mee gemoeid is Wacht dan voor
het minst met je wetenschappelijke, o,
zoo wetenschappelijke demonstraties,
totdat de omstandigheden gunstiger
zijn, de wind wat bedaard is.
Nieuport steeg dus op, en, dat moet
gezegd worden, met plezier want
zijn vermetelheid kende geen grenzen.
Do wind woei geweldig. Nieuport
beschreef niettemin regelmatige cir
kels boven de aërodrome. Eindelijk
zou hij weer neerstrijken. Plotseling,
op ongeveer twintig meter boven den
grond; maakte het toestel rare zwen
kingen en viel ontredderd op den
grond. Het publiek schreeuwde van
angst. Men ijlde op de kapotte vlieg
machine toe....
Nieuport had eon been gebroken en
zijn gezicht bloedde. Erger nog waren
de inwendige kneuzingen.
Voorzichtig werd hij vervoerd naar
het hospitaal te Verdun, waar de in
allerijl uit Parijs ontboden dokter
Dcyen hem in behandeling nam. De
zorgen van dezen beroemden chirurg
mochten, helaas, niet baten den vol
genden ochtend blio3 de sympathieke
aviateur-ultvinder, die niet dan een
uurtje vóór zijn dood zijn bewustzijn
had verloren, den laatsten r.dem uit,
omringd door zijn vrouw, zijn moe
der, zijn broer en de onmachtige ge-
neeshearon.
Met de wetenschappelijke demon
straties van kolonel Estienne Is het
nu, geloof ik, niet al te best gesteld.
Laten wij hopen, dat do legerhoof
den uit dit ongeluk voel hebben ge
leerd, ook wat betreft de keuze van de
„mannetjes", die gevaarlijke „karwei
tjes" moeten verrichten. Sapristi i er
zijn houderde officieren, die niets lie
ver willen dan hun leven voor hot va
derland in de waagschaal lo stellen.
Belast hén desnoods desnóóds, her
haal ik met verrichtingen, die reeds
van te voren als waaghalzerijen aan
gemerkt kunnen worden. Laten de
Estlennes voorLs zeiven hun moed be
proeven. En zoo flagrante onbe
kwaamheid hun aller deel is wel,
Védrines, Legagnoux, Tabuteau, enz.
zijn niet moeilijk to vervangen. Doch
met denkende hoofden, met uitvinders
als Nieuport moest hot vaderland niet
zoo achteloos omspringen. Het behoeft
geen betoog, dat het verlies van één
Nieuport voor do aviatiek een groote-
ro ramp is, dan dut van tien Védrines
en honderd militaire luchtstuurlieden
te zamen.
„Pour la patrie I".... Als men be
denkt, dat de Yliegmanoeuvres in
kwestie niet tot doel hadden, te on
derzoeken, in hoeverre do aviatiek
'smenschen levensgeluk kan verhoo-
gen of de maatschappelijke omstan
digheden kan verbeteren, doch slechts
beoogden te constateeren, welke waar
de de aeroplanes als oorlogsmateriaal
hebben, komt men lot de bedroevende
slotsom, dat de dood van Nieuport te
dien opzichte een onredelijk groot of
fer is, en dat vaderlandsliefde en
menschenmin dikwijls absoluut onver-
eenigbaar zijn. Hier komt nog bij, dat
dit offer aan den Larbaarschen Mars
in vredestijd is gebracht.
De „wetenschappelijke demonstra
ties" van sabeldragers als kolonel
Estienne zouden alle uitvinders naar
de andere wereld kunnen helpen
De dood van Nieuport heeft ook op
ander gebied opschudding veroor
zaakt.
Toen de heer Messimy, minister van
Oorlog, op den avond van den loden
dezer Nieuport's ongeluk vernam,
stelde h:j onmiddellijk den president
der Republiek voor. dien avxateur op
te nemen in de orde van het Legioen
van Eer. wegens ernstige kwetsuren
ia bevolen dienst. Den volgenden och
tend spoorde hij r.aar Verdun en
speldde, in het hospitaal, eigenhandig
het ridderkruis op de borst van den
ongelukkteen vliegenier-uitvinder.
De generaal Florentin. grootkanse
lier van die orde, heeft nu die daad
ongeldig verklaard.
Waarom Had Nieuport dan in
'3 generaals oogen die onderscheiding
niet verdiend
Och neen Kranige iongen. die
Nieuport. Hij heeft svel geen Marok
kanen aan zijn bajonet gespietst,
maar, enfin, ik gun t hem wel.
Wat was er dan
Ditde statuten van het Legioen
van Eer verbieden het opnemen van
dooden in die orde.
Zou je zoo'n man van de letter der
wet niet...
Doch Nieuport léefde nog, toen de
heer Messimy hem ridderde.
Maakt niets uitDe vermelding
van de benoeming in „L'Officiel" moet
de uitreiking van het eereteeken voor
afgaan. Eerst nadat het proces-ver
baal van de opneming in do orde ter
kanselarij terug ls, schrijft men den
naam van den geridderde in van dat
oogenbllk af is men „légionnaire"
vóór dien niét. De wet is de wet, sap
perloot Nic-uport is dus niét gerid
derd. Uit
Men zou zich desnoods kunnen neer
leggen bij zulk een bekrompen opvat
ting van een ouwen dienstklopper, be
denkend, dat Nieuport tóch al dood is
en iedereen wel zal toegeven, dat on
ze aviateur zijn land gTootere diensten
heeft bewezen dan honderd kogel
schieters en sabelhouwers men zou
dien grootkanselier van genoemde or
de verder ongemoeid kunnen laten
rondploetcren in het zog der sleurige
muggenzifterij, ware het niet, dat de
familieleden van een gestorven legio
naris een zeker pensioen genoten.
Het geval van Nieuport staat niet
alleen. De dooden van de „Iéna", van
den dirigeable „La Républiquo", van
Mauritanië" en '"'laï, op wier
graf ministers het eereteeken hebben
neergelegd zij allen zijn feitelijk
niét in de orde van het Legioen van
Eer opgenomenen hun nagelaten
betrekkingen blijven „koud" van de
aan die opneming verbonden voordee-
len.
Bedoeldo statuten roepen dus drin
gend om herziening.
Generaal Florentin en kolonel
Estienne zijn er ten volle van over
tuigd, hun plicht behoorlijk te heb
ben gedaan.
Arme Nieuport I En arme familie
van Nieuport 1
OTTO KNAAP.
Van de Residentie en haar
bewoners.
CXXVII.
Sinds ik de vorige maal schlreief
heeft Den Haag verschillende emotie
volle oogemblikken doorleefd. Sloot
de vo'rige week te Scheveningen het
seizoen, Dinsdag bracht Kamerope
ning en Kiesrechtoptocht, drie ge
beurtenissen, die in ons kalme we
reldje hier, elk voldoende stof geven
voor een week praten op tea's, lunch
en soirée (vooral geen Hollandsche
woorden in dit geval).
Nu het Kurhaus gesloten heeft is
hier de zomer voorbij. De kalender
geeft wei aan dat het juiste moment
nog niet gekomen was, maar daar
storen we ons hier niet aan. Evenals
de Fraaische opera het winterseizoen
opent en besluit, is Zeebad meester
over den tijd, gedurende welken de
zomer zal heerschen. Herfst en Lente
tellen hier 'niet mee. De eerste duurt
hoogstens twee weken, de laatste
mag blij zijn, als haar een leven van
een maand geschonken wordt
Het afscheid van den zomer ging
ditmaal samen met dat van het Phil-
harmonrisch orkest. De zaal was
stampvol, alleen op de achterste
rijen van het balcon bleven plaatsen
leeg. Over de uitvoering geen kri
tiek, den schaldenden niets dan goeds
Toch was er bij het afscheid iets
dat hinderde. In het program stond
afgedrukt wat Zeebad vroege'r in
waardeerende bewoordingen over
het orkest gezegd had, de versierin
gen in de zaal en op het orkest de
den zien, dat hulde gebracht werd
aan de Berlijnars, maar gehoord
hebben we het niet. De menigte ver
wachtte wei iets dergelijks.
Aan het slot, nadat Wilhelmus en
Wien Neèrlands Bloed als toegift ge
speeld waren, bleef het pubhek maar
klappen. Niemand dacht aan heen
gaan, ieder wachtte op een spreker.
Deze verscheen evenwel niet en de
toestand werd daardoor min of meer
pijnlijk. Het publiek ging door met
applaudisseeren. Dr. Kunwald bleef
staan buigen....
Toen stond ineens een heer uit het
publiek op om namens de-aanwezigen
hulde te brengen aan de kunstenaars,
die 27 jaar lang een groote aantrek
kelijkheid aan Scheveningen gaven.
Kunwald antwoordde geestig en
bewees evengoed te spreken als te di-
rigeeren en toen eerst gingen de men-
schen heen.
Zeebad deed zich hier niet van
haar mooiste zijde kennen. Zeker zij
gaf later een besloten receptie, maar
van een dergelijke groot onderne
ming mag tijen verwachte'n, dat zij
in het publiek hulde zal brengen aan
een orkest, dat zoo langen tijd bij
haar gespeeld heeft.
Als een bediende 25 jaar in haa'r
dienst is, krijgt hij een kleine huldi
ging; de Phil harmonie, dile 27 jaar
telkens weer naar Scheveningen
kwam, scheen dat niet waard.
Het einde van dezen mooie'n zomer
was door zeer velen mooier ge-
wenscht.
De nieuwe Sehevemngsche onder
neming, „Seinpost" sluit met een na-
deelig saldo. Met de operettes is ver
diend, maar niet voldoende om het
verlies uit den varietétijd goed te
makon. Het is daarom nog een open
vraag, of het gebouw komend jaar
weer geëxploiteerd zal worden.
Van den winter gaat het Zondags
zijn deuren openzetten. Impressai'Io
De Haan bestaat het stoute stuk, dan
in Scheveningen vermakelijkheidsver-
tooningen te geven.
Eenigen tijd geleden zijn de 1..
slagbiljetten voor de nieuwe gemeen
telijke inkomstenbelasting verzonden.
Van een eigenaardigen hersenkronkel,
die bij eenigen van de betrokken amb
tenaren aanwezig moet zijn, getuigt
het volgende voorval.
Een kennis van me had volkomen
eerlijk zijn inkomen opgegeven en toen
later het verinenigvuldigingscijfer va»
do c reen ia ges bekea-J werd, kon hij
tot op een cent na uitrekenen, hoe
veel hij zou moeten betalen volgens
zijn aangifte.
Hij ontving zijn biljet en de som
daarop vermeld klopte geheel met het
geen hij uitgerekend had. Tot zijn
groote verbazing las hij echter verder,
dat die som vastaestcld was „mot af
wijking van de aangifte".
Met afwijking van aangifte, en
het klopte op een cent Den volgenden
dag was hij op het bureau en vroeg
inlichtingen. Wat bleek nu?
De aan trifle geschiedde in Januari
en liet inkomen moest opgegeven wor
den op hetoogeublik van invullen. De
laatst te beantwoorden vraag op het
biljet luidde „ls liet u bekend, dat
m dit jaar uw inkomen vermeerdering
of vermindering zal ondergaan cis
daar de betrokken persoon met Mei in
een andere betrekking overging, waar
hij meer verdiende, vulde hij dat in
en zette er bij met hoeveel zijn inko
men dan vermeerderde Volgens zijn
mrening hield hij zich volkomen aan
heigeen het aangiftebiljet vroeg.
Volgens den ambtenaar was hot an
ders. Hij had wel opgegeven hoeveel
zijn inkomen met Mei vermeerderde,
maar dit meerdere niet zélf opgeteld
bij zijn inkomen in Januari. (Er was
voor deze optelling geen lijn, kolom
of streep aanwezig). Dit optellen van
hetgeen hij alleen vermeld had, was
deor de ambtenaren gedaan en daar
om heette dit„afwijking van de aan
gifte".
Onze man deed nog even moeite liet
den ambtenaar duideh"- te maken,
dat hij alles eerlijk had r pg<\g©\ en, te
vergeefs. De bureaucraat bleek niet
in het bezit van nvnimalè hoeveelhe
den gezond verstand.
Het is alweer een bewijs, dat
iemand, die bij den fiscus als eerlijk
man te boek wil staan, oen foutieve
opgave doen moet.
SINTRAM.
Stadsnieuws
Rubriek voor Vragen
Geabonnecrden hebben het voorrecht,
.ragen op verschillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij da
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Alle-antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig moge lijk.
Aan vragen, die niet volledis naam
woonplaats van den inzender vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Ik ben voor I 7.15 ia
de bedrijfsbelasting aangeslagen, up
hoeveel is mijn inkomen berekend?
ANTWOORD. Tu&scben f 1000
en f 1050.
VRAAG. lk bewoon een boven
huis boven 'n loodgioterswerkplaats
Hebben de vier daar werkende
knechts het recht des morgens te
half zes, zes uur, luidkeels te zin
gen, zoodat do rust van mij en mijn
gezin verstoord wordt?
ANTWOORD. Zij zullen zich na
tuurlijk beroepen op het stilzwijgend
verlof Yan don patroon en deze zul
zich beroepen op de onmogelijkheid
om het hun te beletten. Dat zijn
hoogst onaangename zaken, maar
reddens kunt u er niets aan doen.
VRAAG. Tot hoe laat mag in
bedoelde werkplaats arbeid verricht
werden, en welke gepaard gaat niet
veel herrie van timmeren en even
eens met luid geraas?
ANTWOORD. Hier is immers
geen sprake van arbeid van kinde
ren en vrouwen? Het zullen volwas
sen mannen zijn, die tegen extra
loon overwerken. Dan is het volko
men geoorloofd.
VRAAG. Kan een meerderjarig
kind na het overlijden van een ouder
den inboedel kosteloos laten schat
ten, om het kindsaandeel te ontvan
gen?
ANTWOORD. Het kind heeft
recht om boedelscheiding te eischcn.
Haarlemmer Halletjes
EEN Z A TER DAG A V ON DPR A ATJE.
Het schouwburgseizoen is weer be
gonnen en wel met de voorstelling van
Vriend Frits van Erckmann-
Cliatrian, die allebei al lang dood zijn
en begraven. Niet dat ik daar aanmer
king gp maken wil of het hun kwalijk
neem, maar er blijkt toch uit, dat het
sluk oud is. Leefde vriend Frits nog,
dan zou hij nu steilte wel al honderd
jaar wezen
Dezen Vrijdag hebben we Bouw
meester op de planken gezien. Die
kwam voor de verandering met O ed i-
p u s, een sluk dat hij al in den treu-
re in Nederland heelt opgevoerd, zoo
dat het dan ook terecht op het affiche
oen treurspel wordt genoemd. Nu zou
het onbillijk wezen om te beweren,
dat Bouwmeester niet nog andere
koorden od zijn boog- heeft ik spreek
nu niet van de Steunpilaren, der Maat
schappij, dat in 't geheel geen koord,
maar hoogstens een slap touwtje mag
hoeten. Met dat stuk kwam de groote
Louis jubileeren en niet waar bij oen
jubileum kijkt ©en welopgevoed
niensch niet naar het stuk, maar naar
den jubilaris. Al las hij dan een Ne-
derlandsch© slaatswet voor, die wel
ongeveer het slechtste en dorste proza
ls dat wo ons kunnen voorstellen, dan
nog zou de jubilaris worden toege
juicht en na elk bedrijf minstens drie
maal, na het laatst© vijfmaal, moeten
worden gehaald.
Ik laat dus de Steunpilaren staan
en ga over tot d© ander© stukken, die
Bouwmeester gewoon is te spelen. Het
zijn S h y 1 0 c k, de koopman van Ve
netië, en Voerman Henschel.
„Drie stukken zei mijn neef Wouter,
verwonderd. Ik heb hem daarvan
evenwel de verklaring gegeven. Als
Bouwmeester voortdurend één stuk
speelde, bijvoorbeeld Voerman Hen
schel, dan zou dat op den duur be
zwaar kunnen opleverenj© went je
dan bijvoorbeeld tabakspruimen aan
en met vuile laarzen in de kamer ko
men eu je zweep in. een hoek van den
salon zetten. Neen, aan die klip is hij
ontkomen, vandaag is hij veldheer,
overmorgen woekeraar, overovermor-
gen voerman en zoo houden die drie
figuren elkaar in evenwicht, omdat
Bouwmeester telkens in een andere
huid kruipt.
Mijn neef Wouter vindt, dat hij
minstens dertig stukken op zijn re
pertoire behoorde te hebben. Ik heb
hem gezegd, dat Caruso, de vermaar
de heldentenor, de wereld rondreist
met zijn hooge c en menig ander niets
in de mars heeft, dan ziin brutaliteit.
Heeft dan Bouwmeester met zijn drie
stukken niet een welgevulden knap
zak
Ouwe stukken, die zijn tegenwoor
dig maar je ware. Cremer heeft Dins
dag Emma Berthold opgevoerd
en Jacob van Lennep het Goud
vis c h j e. Dat laatst© is betrekkelijk
jong, nog maar een jaar of twintig
maar Emma Berthold heeft als stuk
ook wel ongeveer een halve eeuw be
reikt en het lieve kind moet zelf, als
ze nog in leven is, wel overgrootmot?-
der wezen. Ik heb een vriend, die in
het buitenland woont, maar altijd een
dag of wat per jaar naar Nederland
komt, om de smaak van de vaderland-
sche lucht niet te verliezen. „Geloof
me, Fidelïo", pleegt hij te zeggen,
„een buitenlander krijgt hier een ge-
voel van innige kalmte en rust. Kom
ik hier, dan wordt in 't Rembrandt-;
theater altijd Faust opgevoerd, Bouw
meester speelt Shylock en het Neder-
landsch Tooneel geeft Madame Sans
Géne. Daar ga ik dan naar toe en
krijg een indruk alsof jullie een jaar
lang geslapen hebt en alleen voor
mijn plezier hier den boel weer in
werking hebt gezet Ginds in 't bui
tenland moet er dagelijksch wat
nieuws ziin, hier blijft alles bij 't
oude. Gelukkig land, gelukkige men-
schen
Ik hou niet van zulk© loftuitingen,
je weet nooit recht of je soms voor
den gek gehouden wordt. En zijn er
dan geen gewichtig© gebeurtenissen
in Nederland, ja zelfs in Haarlem?
Daar heb je nu de laatst© vergadering
van onze Kamer van Koophandel en
Fabrieken. Weliswaar vergadert dit
College no? altijd met gesloten deuren,
omdat zooals ieder wel weet handel
en nijverheid het best in 't geheim
worden gedreven, maar er wordt dan
tcch van 't verhandelde aan d© cou
ranten een uittreksel gezonden. Ik
mocht uit de mededeeling over de
laatste vergadering o. a- vernemen,
dat d© Kamer erover klaagt, dat het
gemeentebestuur t© zelden haar ad
viezen vraagt. Dit feit moet met een
dikke streep aan den balk, irveen tijd,
dat bijna iedereen verkorting van
werktijd zoekt te verkrijgen, tot de
handelsmenschen zelf too, daar im
mers de winkeliers vervroegd© sluiting
verlangen Hulde dus aan de ijverig©
Kamer van Koophandel, die bereid is
ter wille van do belangen der gemeen
te niet op uur en tijd te letten 1
Opzettelijk gebruik ik dit beeld, om
dat het werd gezegd naar aanleiding
van electrisch© uurwerken. Br waren,
welwillende menschen, die deze in
Haarlemsche gsmeentegebouwen en
op Haarlemsche pleinen wilden opstel
len. Burgemeester en Wethouders van
Haarlem raadden dat ai en de Raad
besloot, er niet toe over te gaan.
Er zal nu allicht gevraagd worden,
of de klager in de Kamer van Koop
handel dan een voorstander was van
electrisehe klokken en van de Kamer
een gunstig advies had verwacht. Vol
strekt niet. De Kamer zou allicht ook
tot afwijzing hebben geadviseerd,
„doch de gemeenteraad had zon-
„der het advies der Kamer hier-
„over tot ©en afwijkend besluit
„kunnen komen."
Deze volzin, dieu ik letterlijk over
neem, is misschien op het eerste ge
zicht niet duidelijk. Hij beteekent, dat
wanneer de Raad met het afwijzend
advies van B. en W. eens niet was
meegegaan, hij zicli toch vereenigd
zou kunnen hebben met het afwijzend
advies van de Kamer van Koophandel.
Een quaestie van gewicht, zooals de
slager zei. toen hij de beenen met het
vleesch meewoog. Wie, wensch ik te
v ragen, lezgen bij den Raad meer ge
wicht in de schaal, Bin meester en
Wethouders van Haarlem of de leden
van de Kamer van Koophandel? Laat
ons dez© zaak eens rustig overwegen.
Onze burgemeester is slank. Dr. Kru-
seman brengt ook weinig gewicht op
do schaal, de hoeren Loosjes en Huis
wil behooren niet tot de corpulenten
en ook de heer de Breuk haalt geen
hoog gewicht. Stellen wij daartegen
over Mr. Enschedé, den voorzitter van
de Kamer van Koophandel, zijn vico-
veorzitter, den heer Van der Most yan
Spijk, de leden, de heeren Heems, Ja
cobs en Janzen, dan is het duidelijk,
dat deze heeren meer gewicht in de
schaal leggen dan B. en W. Op dien
grond kan ik dan ook het verlangen,
dat d© Raad hunne overwegingen
vragen zal, volkomen billijken.
Ik kan het nu eenmaal niet ver
dragen, dat Haarlem zoo vaak wordt
voorgesteld als een gemeente, waar
weinig of niets voorvalt Of heeft
niet deze week een ondernemende
winkelier een nieuwigheid uitgevon
den in den vorm van een Fokker-
pet? Ik zeg niet wie want de pet
ligt, voor ieder zichtbaar, in het win
kelraam. Wel zou ik wegens de
eigenaardigheden van het vliegers-
vak, liever een schoorsteen of een
mast of een torenspits of een ander
1 ucht-voorwerp naar hem noemen.
Maar misschien kan de winkelier
verklaren, dat ook zijn Fokker-pet
bijzonder luchtig is en dan heb ik
tegen zijn uitvinding (of moet ik ont
dekking zeggen?) niet het minste be
zwaar meer.
Je moet in ds wereld, en vooral in
een eenigszins begrensde samenle
ving als de onze, ook niet ie moeilijk
wezen. Om die reden heb ik het di
ploma betaald van een vereeniging,
die vergeten bad, daarop haar naam
t© zetten. Maar de eigenaardig©
vorm en het eigenaardige schrift en
dan de naam van den penning
meester, die er wel degelijk op stond,
al die dingen leerden mij, van welke
vereeniging het diploma afkomstig
was. Ziedaar hel gemak van een niet
ai te groote stad: je kent elkaar zoo
goed. Maar voor seen wereldsch
geld ben ik te bewegen om den naam
van die vereeniging te noemen. Zij
zou, dat staat vast. nooit een tegen
standster van sport zijn €5
wie haar bezoeken willen wenden
hun schreden naar de Nieuw poort...
meer zeg ik niet.
Mijn collega van Om ons Heen
heeft in de laatst© weken ©enig© ar
tikelen geschreven over oen reisje 5n
Zwitserland waarbij hij zich houdt,
alsof daaraan in 't geheel geen ge
vaar verbonden is. Ik heb dan an
dere inlichtingen. Een geacht inge
zetene, dien ik ook weer niet noe
men zal. maar van wien ik toch
wel zeggen mag dat hij een belang-
jijke rol speelt in onze voeding, was
met zijn vrouw in den tandrad
spoorweg den P i 1 a t u s opgegaan.'
Daar het hun bovon goed beviel,
haastte hij zich niet met naar bene
den te gaan en toen hij daartoe
sloot, bracht do stationschef de Jobs
tijding dat de locomotief van den
vorigen trein een boech op den borg
in brand gestoken had, zoodat d©
treinen niet moer konden passeoren.
Wel kon hij het gezelschap (cr wa
ren in 't geheel 40 toeristen boven),
drie- of vierhonderd meter omlaag
brengen, maar daarna zouden zo
moeten loopen.
En zoo gebeurde het ook, langs
smalle, steile paadjes, die dikwijls
langs hoog© hellingen leidden, ter
wijl maar ©en enkele schoenen met
spijkers en een bergstok had. Mijn
buitenlandsche vriend mag dan op
d© rust en de kalmte in Nedcriand
afgeven, ik zeg maar, dat zoo iets ja
op den Blinkert niet overkomen zal!
FIDELIO.
