HAARLEM'S DAGBLAD. VORSTE VRIENDSCHAP TWEEDE BLAD. DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1911 OM ONS HEEN No. 1410 Nabetrachting van den gemeenteraad. Negen - en-tw in tig van de drie-en- dertig Raadsleden present, drie af wezig, één vacature ziedaar het beeld, dat zich na de slappe zomer- zlltinkjes aan ons oog voordeed. Schitterende opkomst, die schitteren der werk verdiend had. Maar er was niet veel te doen, althans er stond niet veel op de agenda. Het belang rijkste punt was er niet op tö vin den, een motie namelijk van de hoeren Van Styrum, Tjeenk Willink, Van Rossum, Wilkena en Krelage, over het nieuwe gebouw voor de H. B. S- mot 3-j. c. en Handelsschool. Eenige weken geleden werd het bouwplan, dat B. en W. indienden, door da meerderheid van den Raad teruggezonden, omdat Mr. Thiel van oordeel was, dat 't te breed was opge zet en enkele lokalen zeer wel konden worden gemist. Ik heb toen getracht, aan te toonen, dat dit verkeerd ge zien was en thans heeft de motie van de hoeren Van Styrum c.s. geen.an dere strekking. Na het onverwachte besluit van den Raad hébben B. en W. adviezen over de mogelijkheid van inkrimping ingewonnen, de vijf Raadsleden hebben daaruit opge maakt, dat vermindering van het aantal lokalen zonder schade aan het onderwijs niet wel mogelijk is, in elk geval met het oog op de toekomst geen aanbeveling verdient, zoodat zij voorstellen B. en W. uit te noodigeo, een voorstel, op den grondslag van het vorige, bij den Raad in te die- I-Iet slot van deze motie, die „grond slag van het vorige voorstel", is na tuurlijk alleen de suiker om aan - de vroeger dwalende meerderheid de pil te vergulden. De bedoeling is natuur lijk, dat B. en W. hetzelfde voorstel indionon, maar .het klinkt zoo onvriendelijk om dat to zeggen. En hoewei ik do adviezen niet ken (die zijn alleen voor den Raad, zoo als" er in sc nimigeJ families een extra schoteltje wordt klaargemaakt voor pa), voorspel ik, flat de motie zal worden aangenomen, zoodat einde lijk de zaak haar beslag krijgen kan. Ik zeg „eindelijk"' en daar is reden Voor. Do Raad met zijn np- en depen denties werkt hij uitstek langzaam en tot welke bezwaren dat leiden kan ,en leiden móet, is in deze vergade ring luce c 1 a r i u s, daghelder, gebleken. In dit blad is hot gcval- Van der Molen uiteengezet de man heeft ia Maart van dit jaar eervol ontslag gevraagd en gekregen, de loonen van de gemeentewerklieden zijn dit jaar verhoogd, mei de bepa lingen, dat die verhooging zou in gaan met 1 Januari 1910 en ook dat zo alleen ten deel zou vallen aan Iwio 1 Juli 1911 nog in dienst van de gemeente waren. Op billijkheklsgron- den vraagt Van dei' Molen een grati ficatie, de heer De Braai neemt de ondankbare taak op zich, die te ver dedigen en de heer De Breuk gespt zijn formalistisch zwaard om, ver schanst zich achter een wal van be zwaren en komt er ten slotte zelfs toe uit te roepen, dat de belanghebben den, zelfs de pers, indertijd tegen idien datum van 1 Juli geen bezwaar hebben gemaakt. Dat is altijd een bedenkelijk verschijnsel in den Raad, normaal is om de pers te nogeeren, in abnormale gevallen moet ze -als stootkussen dienst, doen. Welnu, ik schroom in 't geheel niet om te er kennen, dat ook'de pers de zonder linge gevolgen, die uit de bepaling van den datum 1 Juli konden voort vloeien, niet voorzien heeft. Even min als de belanghebbenden, de com missies en zelfsde leden van den Raad. Zooals liet voor alle Haarlem mers te gelijk nacht is in de natuur, 'zoo is liet dezen keer ook voor ons allen tegelijk nacht geweest in ome scherpzinnigheid. We hebben elkaar niets te verwijten, maar moeten haastiglij k een gepleegde fout her stellen. „Van der Molen is de eenige niet 1" roept de heer De Breuk dreigend. Weineen, in dit blad is al gezegd, dat er nog een tweede in gelijke omstan digheden verkeert. En de heer De Breuk weet er nog meer, die na 1 Januari den dienst van de gemeente hebben verlaten.- Zouden die dan al lemaal van 1 Januari 1910 af tot het oogenblik van hun vertrek toe, deai bijslag moeten ontvangen Natuur lijk. Want de heer Tjeenk Willink, die zich ook tegen dat denkbeeld verzette, trok de lijn van zijn betoog niet door. I-Iij redeneerde aldus „wanneer de Raad langen tijd noo- dig heeft om een zaak tot stand te brengen, dan mag niemand daaraan een recht ontleenen." Maar waarom, zoo vraag ik op mijn beurt, gaf de Raad dan terugwerkende kracht aan de lo onsver hooging Enkel en alleen, omdat de leden van den Raad. elk voor zich (want in de openbare zit ting is hot niet uitgesproken) moes ten erkennen, dat de voorbereiding van do wijzigingen en de behandeling daarvan in commissies een in den Raad zelf, veel te lang ge-, duurd heeft. Dat was de reden, j waarom de in 1911 goedgekeurde ver-; hoogingen ingingen o,p 1 Januari 1910. En wanneer een Raadslid mocht willen ontkennen, dat dit dei icxlen van den maatregel is geweest, dan is hij toch stellig buiten staat antwoord te geven op deze vraag „waarom anders is dan aan de loons- vorhooging terugwerkende kracht ge geven Onder gewone omstandigheden ge schiedt dat immers nooit I Is mijn opvatting juist, dan volgt daaruit, lal de gemeentewerklieden gelijk hebben met den bijslag van 1 Januari 1910 af te beschouwen als hun verschuldigde loo.nsverhooging, en dan riioct aan iedereen, die na 1 Januari 1910, vrijwillig of niet, den dienst verliet, die bijslag nog wor den uitgekeerd. Ik hoop, d.it dc overwegingen van B. en W. daartoe zullen leiden. Mr. Thiel heeft een grap uitge»- h aal d. Toen de benoeming van den heer Kronig tót definitief directeur van het, museum- aan de orde zou komen, vroeg hij, of de Commissie daarover advies had uitgebracht. Met de ver klaring van B. en W., dat dit niet noodig was, omdat de Commissie een jaar geleden bij de tijdelijke benoe ming van den heer Kronig, al gunstig geadviseerd had, was hij niet tevre den. De Commissie mocht niet oklus worden gepasseerd, dat had ze niet aan den Raad. verdiend. En de voorzitter kon niet anders, dan de voordracht terugnemen en beloven, dat liet advies alsnog zou worden gevraagd. Maar intussclien lachte schalk Tlüel in zijn vuistje. En groote ver wikkelingen dreigden nog, omdat het benoemingsjaar van den heer Kronig met 1 October afloopt en de Raad. vóór dien dag niet vergadert, zoodat het Museum zonder beheerder zou zijn, daar de Commissie nog maar alleen toeziet, niet beheert. B. en W. zullen, verklaarde de vooi'zitter, het Museum zoolang dan beheeren zij kunnen, herinnerde tie lieer Loosjes, bij ontstentenis van den (een) directeur een plaatsvervanger stellen. De practijk zal wel deze zijn, dat de heer Kronig zijn eigen plaats vervanger wordt 1 Op een vraag van den heer Bre- gonje" antwoordde de burgemeester, dut B. en W. zullen overwegen, wat er tegenover den nood, die in dezen winter wegens de duurte der eerste levensmiddelen gevreesd wordt, kan worden gedaan. Het „rondvragende lid" is de heer Bregonje wel genoemd, omdat hij wat vaak bij de rondvraag het woord neemt. Maar dezen keer was de vraag op tijd en op haar plaats. Rotterdam was die eerste gemeente, waar deze zaak ter spralce kwam. Daar is een commissie benoemd, be staande uit eonigo leden van den Raad en eenige personen daarbuiten, om antwoord te geven op de volgen de vragen lo. Is, tengevolge van de langduri- ge droogte, in dit najaar en in den naderenden winter een buitengewoon hooge prijs te verwachten van de eerst noodigo voedingsmiddelen 2o. Zoo ja, zouden door het ge meentebestuur buitengewone maatre gelen te nemen zijn tot tempering van een eventueel algemeemen nood 3o, Welke kunnen, bij bevestigende beantwoording van de voorgaande vraag, die maatregelen zijn J. C. P. Buitenlandsch Overzicht In en om den strijd om Tripolis Italië speelt hoog spel In 't 'Iripf,lis- avontuur. 't Waagt zich zelf on ando ren aan 'L uitbreken van 't fanatisme van vele miilioenen Mohamedanen. De vraarr dringt zich op WAAROM WIL ITALIë TRIPOLIS HEBBEN 't Standpunt van Italië wordt aldus verklaard 't Optreden in do Tripolis zaak is te beschouwen als 't laatste ge deelte van een proces, waardoor Ita lië wordt gedreven tot een beslissen - den stap. De uitbreiding der heer schappij, die andore mogendheden in de Middellandsche Zee verkregen, hoeft in Italio reeds lang de bezorgd heid sewokt, dat Italië met zijn positie als Middellandsche Zoe-mogendheid „par excellence' geleidelijk geheel uit de Afrikaansche sfeer van die zee zou worden verdrongen. Sedert het tot dit inzicht kwam, moest Italië do eenige plek. waar nog iets te halen was dat is Tripolis met waakzaam oog beschouwen. De wijziging, die de Ma- rokkuanscho ijuaesüe onderging dooi de onderhandelingen tussehen Frank rijk en Duitschland waardoor de Fransclie heerschappij in het rijk van den Sultan sneller dan verwacht werd, tot een feit weid stond Italië niet toe zijn kalme houding in do Tnpolis- zaak nog langer te volgen. De over weging, dat een andere mogendheid !n den loop der tijden er toe zou kun nen komen, haar Dositie aan de Mid dellandsche Zee uit te breiden, moet Italië noodzaken, zijn aanspraken op een bevoorrechte positie in Tripolis Ie doen gelden. Do wenseli van Italië voor zijn be- langen in' Tripolis de erkenning van Turkije te verkrijgen, is afgestuit op do weigering van Turkije. In plaats van die belangen op vriendschappelij ke wijze tegemoet te komen, heeft de Porto Italië in Tripolis op ooo.no- misch gebied tegenover andere mo gendheden voortdurend achtergesteld. Nu is de regeering van Italië over tuigd. dat ze zich aan een ernstige be- nadecling van de politieke en econo mische belangen van '1 land zou schul dig maken en zicli zou blootstellen aan het gevaar van een onherstelbaar verzuim, zoo zij niet in het tegenwoor dig stadium optrad, om de actueel ge worden Tripolitaonsche au a es lie tot een oplossing te brengen. DE KANS VOOR VREDELIEVENDE ONDERHANDELINGEN STAAT VOOR TURKIJE OPEN en men kan ie Rome niet gelooven, dut de Porte do Italiaansche eischen eenvoudig als der bespreking onwaar dig afwijzen en een vreedzame onder handeling zou weigeren. Dit standpunt van Italië is te begrij pen, en do Turksche regeering had, om Italië elk voorwendsel tot optreden te ontnemen, ul lang in Tripolis een streng correcte houding tegenover Ita lië voeten aannemen, Dit is vooral sedert de Turksche renaissance door de zelfoverschatting der Jong-Turk- seliö partij verzuimd. Maar zoo Italië zicli houden wil aan t verleden jaar door San Giuliano in de Kamer ge sproken woord „dut Tripolis Tiirksch gebied moet blijven", dan had de re geering te Rome zich met de Jong-Tur- ken moeten verstaan over de bescher ming en ontwikkeling der italiaan sche belangen in Tripolis. Nu weet men 't standpunt van Italië. Ter ondersteuning, van de actie heeft Italië reeds een vloot naar Tri polis gezonden. Op 20 K.M. van 'de kust liggen de Italiaanse he oorlogsbo dems. In enkele uren is een landing mogelijk. Turkije wordt dus wel geducht be dreigd I Duidelijk is, dat de Tuiitsche auto riteiten tegen een oorlog met 't voel sterkere Italië opzien, terneer, daar andere vijanden van den Turk op den looi* liggen Bulgarije, Servic, Mon tenegro, Griekenland en.... de bewo ners van Kreta, De Turk zou gaarne oen oorlog voorkomen, maar nog lie ver Tripolis behouden. Nu. heoft hij raad aan eenige andere mogendheden gevraagd, o. a. aan Duitschland. Offi cieus is van Berlijn uit de raadgeving naar Konstaiïtinopel gewaaid ,,g e e f aan Italië voordeolige con cessies in Tripoli s." Een gerucht wil. dat de regeerders In 't land van de halve maan daartoe j geneigd zijn. Beter laat dan nooit I Is dit rerucht juist, dan kunnen Italië en Turkije gaan onderhandelen precies als Duitschland en Frank rijk over Marokko en den Congo. En als alles dan even goed loopt, als in Berlijn (liefst nog een beetje gauwer I) dan is 't oorlogsgevaar voorkomen. Maai-.... Er komen ook O ÖRLO GS-STE MM END E BERICHTEN uit Konstantïnopel. Een troepenzen ding naar Tripolis wordt voorbereid. Een feit is. dat een Turksche boot met soldaten, wapens en voedsel reeds in Tripolis geland is. De Italiaansche oorlogsschepen had den géén bevel ontvangen 't Turksche schip aan to turnden, zoodat ze 't ver- standiglijk lieten passeeren. De 'furksclië vloot, die bij Bayreuth is, heeft bevel gekregen onmiddellijk r.nar Konstaiïtinopel te komen. Een gerucht uit Konstanlinopel meldt, dat do Turksche ministerraad besloten heeft om, mocht Italië Tripo lis bezetten le. in Tripolis tot op den laatstén man tegen Italië te vechten 2e. alle Italianen uit Turkije te ver bannen 3o. aan de Italianen in Tur kije do capitulatie-rechten te ontne- Turkije gaat 't dus ook meenen I AJles is dus OP VOET VAN OORLOG, even behoeft de lont in T kruit geste ken te worden en dan is 'L vechten al aan dén gang. Wat DE HOUDING DER MOGENDHEDEN betreft wordt gemeld, dat Engeland zich bultende zaak zal houden, Frank rijk tegenover Italië een welwillende neutraliteit zal betrachten, terwijl tüs schen Oostemljk-Hongarije, Duitsch land en Turkije onderhandelingen ge voerd worden. Blijkbaar willen deze twee eersten hun bondgenoot. Italië, van een oorlog terughouden en beproe ven thans Turkije gunstig te stemmen voor de Raliaausehe eischen. Officiee ls bemiddeling is er niet gevraagd of aangeboden, maar de ambassadeurs to Konstanlinopel werken z.g. onders hands. 't Is aan te nemen, dat DE BÖNDGEN00TEN VAN ITALIë zich bij een oorlog voorloopig afzijdig zullen houden. Althans wanneer het een oorlog tussehen Italië en Turkije blijft. Mochten zich wat zelfs waar schijnlijk is I incidenten voordoen, dan zal 't nog de vraag zijn wat de bondgenooten en andere mogendhe- j den zullen doen. Van verwikkelingen i in den Balkan is nooit veel ie zeggen. Do toestand daar is zóó samengesteld, j dat voor alle verrassingen te vreezen is. Er komen VOLKSBEWEGINGEN IN ITALIë voor, die tegen den oorlog protestor- ren. De algeineenc staking voor 21 uur, uitgeschreven door den Aigemee- nen Arbeidersbond, in overleg met de socialistische partij, is evenwel in t geheele land mislukt. 't Bureau van den Internationalen Vredesbond te Bern heeft een motie aangenomen, waarin de vvansch wordt uitgesproken, dat 't volk en de regee- ring van Italië niet zullen toegeven aan het drijven der oorlogszuchtigen en waarin de vaste hoop wordt uitge sproken. dat zij in geval \an een con flict zullen besluiten tot een vredelie vende oplossing, tot een beslechting van het gcsciiil door arbitrage of tot een internationale, conferentie. Steeds blijven er klinken, 't Eugelsclie blad M o uin g Leader schrijft at nu gebeurt, maakt Europec- sche -beschaving tot eeu spotternij. 'I Is mogelijk, dot de omstandigheden ons ('t Engelsche) ministerie van bui- tenlandsche zaken koud zullen laten. Met de kans, dat de herinnering aai; do Boeren-republieken dadelijk op de lippen van eiken vreemdeling zou ko men, is het ministerie vermoedelijk niet erg gezind protest aan te teeke nen tegen een zoo MONSTERACHTIGEN AANVAL OP TURKIJE in den tijd, nu dat land worstelt om zich op te heffen. Maar wij behoeven ons gelukkig niet onzijdig te houden. Wij beweren de goede vrienden van Italië te ziin. maar het zou getuigen van onbeduidende vriendschap, wan neer wij onze lippen gesloten hielden voor een protest tegen een schand daad, die geen voordeel kan brengen aan, geen eer kan inleggen voor dege nen, die haar zouden bedrijven, en bovendien m$t zich zou dragen een ernstige bedreiging van den vrede." Tot zoover dit Engelsche blad. Er is veel, waar in dit betoog, maar... Hoe deed Engeland in Zuid- Afrika hoe in Egypte Hoe deed Frankrijk In Marokko? Hoe Spanje in Marokko 1-Ioe Duitschland in den Congo De pot verwijt den ketel... Of niet? DUITSCHLAND EN FRANKRIJK IN DE MAROKKO-QUAESTIE. De diplomaten zijn 't nog niet heole- maal eens. De overeenkomst over Ma rokko zal niet tot stand komen vóór einde September. De onderhandelin gen over den Congo zullen stellig du ren tot half October, wanneer niet af geweken wordt van de concessies, waartoe Frankrijk zich in Augustus bereid verklaarde. SPANJE HEEFT IN MAROKKO nog al tegenspoed. Volgens de laatste berichten moesten de Spanjaarden al le posities op den rec'n ter-oever van dc Oued Kert ontruimen. Er is weer een konvooi overvallen. Door. de Marokka nen werd munitie buit gemaakt nabij Zelouan, dal de Spanjaarden later moesten ontruimen. De inboorlingen hebben "1 \nf oude kanonnen buitge maakt, DE VERKIEZINGEN IN ZWEDEN. De verkiezingen voor de Tweede Ka- mor van den Rijksdag" die thans voor het eerst volgens het stelsel van even redige vertegenwoordiging op den grondslag vap liet algemeen kiesrecht zijn gehouden, loopen ten einde Reeds zijn 204 van de 230 uitslagen bekend. Gekozen ziin (31 leden van de rechter zijde, 37 van do linkerzijde, en 56 so ciaal-democraten. De geheele pers is van meening, dat het ministerie zal aftreden. Stadsnieuws VERGUNNINGSRECHT. De vereeuiging „Onderling Belang", a(deeling Haarlem van den Ned. Bond van Koffiehuis-, Societe.t,-, Res- la urn n thunders Slijte s „Verg naming" to Amsterdam, heeft een adres aan den Raad gezonden, waarin gezegd wordt, dat de regeling van de schat ting en vooral van de hei-schatting' van het vergunningsrecht niet aan alle e schen van recht en billijkheid voldoet. Wanneer do belanghebbende om trent zijn aanslag een uitspraak vra'agt in hooger beroep, behoort daarbij do meening te worden ge hoord ook van andere deskundigen, dan van hem, die bij de scliatt.ng de huurwaarde der localiteiteïi, in ver band mot don omvang van iiet bedriji heeft vastgesteld. Ook de belanghebbende moet van zijn zijde een deskundige kurméh be noemen, wiens advies overwogen moet worden. In onderscheiden gemeenten, b.v. Amsterdam, Arnhem, Leiden, V eisen, wordt dan ook een stelsel gevolgd, dat veel meer zekerheid voor een juisten en billijken aanslag geeft. Als regel geldt daarbij, dut tot de herschatting in geen geval mogen medewerken schatters, wien de schat ting was opgedragen, De herschatting gesch.edt daar door een persoon van gemeentewege, eeu op uitnoodigliig van B. en W., door den ontvanger der directie belastingen aangewezen, terwijl ook de belangheb bende een deskundige kan aanwijzen. Een vaste Raadscommissie bestaat er ter voorbereiding van de behande ling door den Gemeenteraad van de bezwaarschriften. Die commissie is bevoegd de des kundigen voor haar te doen verscbij-J nen. Adressanto ve'rzoekt een verordent ning, zooals die te Amsterdam geldt,) te willen vaststellen. Het adres is geteekend door de heo-j ren A. Bottelier, voorzitter; M. Ma-' chielse, vice-voorzitter; J. Selbach, le! secretaris; G. J. Blom, 2e secretaris; A. C. Kriege, penningmeester; G. L. I Zandvoort en H. C. Schuurman, com-' raissarissen. In de Memorie van Toelichting-' wordt o.a. opgemerkt, dat de basis-' voor hét vergunningsrecht onder del oude wet was en onder de nieuwe wet' us gebleven: „de jaarlijks te schatten' huurwaarde, die de localiteit, Jn ve'rband met den omvang van het be drijf waarvoor de vergunning strekt;, kan geacht worden te bezitten." Deze woorden zijn op velerlei wij zen uitgelegd; in veel gemeenten, bv. In Gorinchem, werd de belasting be taald naar den vierkanten maat, d.e de vergunningslocaliteiten bezaten. Vergissen wij o'ns niet, zeggen adres santen dan heeft Haarlem in den aan vang deze periode ook doorgemaakte Wat de wetgever bedoeld heoft met de omschrijving van den grondslag is anders wèl te begrijpen: de om vang van het bedrijf waarvoor de vergunning strekt, kan niet anders boleekenen dan: de omva'ng van den verkoop van sterken d'rank in hek klein. Men heoft dus te schatten: de huurwaarde der local iteitt in ver bond met d'c'n omvang van den ver koop van sterken drank in het klein daarin. Het zou dus wel heel onbillijk zijn, ddn houder van een vergu'nning recht te laten betalen voor de huurwaa'rdc, die zijn lokaliteit heeft in verband met den omvang van het verlof-be drijf. Want zij die andere dan sterke dranken verkoopen, betalen geen ver gunningsrecht. De wetgever heeft alleen den ver koop van sterken drank, het ve'rgun- ning-bedrijf willen belasten. Bij do schatfcmg der Verwaarde, zal de schatter de huurwaarde die de loka liteit heoft in verband met den ver koop van andere dan sterke dranken, den verkoop van sterken drank in het groot (10 liter'of moer tegelijk), eet waren, exploitatie van een biljart, etc, in mindering moeten brengen van de geheele huurwaarde. Hij krijgt dan: de huurwaarde, die de lokaliteit heeft in verband met den omvang van het bedrijf, waarvoor de vergunning strekt. Voor 1904 konden de gemeenteraad3 leden in Amsterdam, als zij een be- si.suing moesten geven 'op het be- zwaarschrift van een vergunninghou der niet anders doen dan afgaan op de rapporten, die als zij er waren door de hersduitters waren inge diend. Hoe konden zij onderzoeken ol die rapporten wel op deugdelijke mo tieven berustten? Om een beteren toe stand te scheppen, werd na het in werking treden der Drankwet van 1904, een commissie uit den Raad in gesteld. Deze hoort niet alleen do lierachalters, maar geeft ook den belanghebbende gelegenheid zich, hetzij persoonlijk, hetzij bij monde van -een gemachtigde, deskundige, te doen hooien. Deze commissie mug kennis nemen van alle geschriften, enz., die op den aanslag betrekking hebben. Zij past het „hoor en weder hoor" zoo breed mogelijk toe en is zoo in slaat een juist oordeel te vel len, In deze verordening is ook de goede regeling getroffen, dat de schatter, die de pn.mitieve schatting heeft gedaan, niet als herschattér mag optreden. Dit is trouwens ge heel in deneelfdien geest als de missi ve van den Minister van Binnenl. Za ken, aan Gedeputeerde Staten op 9 Sept. 1881 aaugaL Het voorbeeld van Amsterdam heeft in onderscheidene gemeenten navolging gevonden. Ook voor den gemeenteraad moet deze oplossing aangenaam zijn. Hij, en hij alleen zit als rechter, hiertoe door art. '21, le en 2o lidDrankwet aan gewezen, en moet dan ook der ver antwoordelijkheid de beslissing kun- FEUILLETON 34) Je behoeft niet te blijven, Saun ders, zei de Koning, als je er geen lust in hebt, Wij zijn van jihui de bescherming van mijn waardeloos karkas tot in de klomste bijzonderhe den te behandelen. Je bent volkomen welkom bij dit vertrouwelijk onder houd, maar ik vrees, dat het je maar zou vervelen. Ik moet u hartelijk danken voor de manier waarop u zich gedragen heeft, als wat u wer kelijk is, een Engelsoh gentleman. Ik liet het eigenaardig drietal met hun plannen alleen. Schneider haal de een bundel papieren uit zijn zak, generaal Meyer ontrolde een groote atlas van Grim land, terwijl tussehen hen in de grillige, pathetische gestal te van Koning Karei zaL Het zou nog ongeveer anderhalf uur duren, vóór hel tijd was voor het diner en na een oogenblik te hebben nagedacht, wendde ik mijn schreden in de richting van mijn zitkamer, met. het plan een paar brieven te schrij ven en misschien een patiencc-spelJe- tjo te spelen. HOOFDSTUK XIV. Als uw longen zijn aangedaan, of uw zenuwen geknakt, ga naar Weiss heim. Als u overwerkt is, last van bloedarmoede heeft, of in de liefde teleurgesteld is, als u óf in zaken, óf lichamelijk tegenspoed gehad heeft, ga naar Weissheim. Maar aan den anderen kant, als u gezond van lijf en leden is, aJs uw financiën noeti uw geest, uw lichaam nocli uw ziel iets te lijden hebben gehad, ga toch zonder uitstel naar Weissheim. De lucht, de hemel, de zon, zijn medicijn voor dc zieken, champagne voor de gezonden, met dit voordeel, dat, hoe meer u er van gebruikt, beo meer ef fect zij opleveren. Ik geloof niet, dat ik mij ooit in mijn leven beter ge voeld heb dan die eersto weken op dat heerlijke plateau. De zon scheen met onver aai de rl ij ke pracht, de ther mometer bleef voortdurend onder nul, en do lucht was als altijd zui ver, heerlijk, vol dennengeur. Aan de sport on de spelen van do plaats nam ik deel met. het vuur van een nieuweling, wiens lichaam daar voor geschild is, besloten om in elk geval uit te blinken en de ge wone bezoekers van do plaats den loef af te steken. 11c zou geen betere instructeurs hebben kunnen wen- schon. In schaatsenrijden was eene raal Meyer iedereen in Grimland de baas. Hij wijdde mij op de banen van liet PariscThof in de bijzonderheden in, waardoor liet schaatsenrijden te Weissheim zicli onderscheidt van elk ander schaatsenrijden in de wereld. Prinsës Mathildc gaf mij los in'" liet bob-sleighen, hoe ik een selierpen bocht van den Riefinsdorfscben" weg om moest gaan zonder den remmer te forceeren, do vaart to verminde ren. Het v as een heerlijk© sport,'dut bob-sleighen, hetzij dat men voorin zat te sturen, of dat men achteraan de rem dirigeerde, of zelfs ais men alleen maai- als passagier in iict midden zat, zooals ik eerst had ge daan en zooais Stephan moest blij ven doen. Het langzaam, gemakke lijk vertrekken, de voortdurend aan groeiende snelheid, en dan liet niet eon reusachtige snelheid voortglijden tol de „bob" een levend wezen scheen te worden, dat rechtuit door snelde, de bochtOTi omvloog als een wild dier, dat een week lang zich nic-l geoefend had. Het was ook zoo gezellig, dat ach ter elkaar zitten, zoodnt men zich na eenige dagen niet meer bekommerde over den afgrond aan don eenen kant of den rijweg of de deinienboomen, die zoo gevaarlijk dioht bij den an deren kant stonden, en de vergissin gen zoo nu en dan, waardoor wij al len in de sneeuw aan den kont van den weg kwamen te liggen, waren het grappigst van alios, Met het beschreven balspel op de baan zou ik geen beter leermeester dan Zijne Majesteit den Koning heb ben kunnen wenschen. llij was zoo fijn op dit spel ais iedere Schot en behalve con uitstekend speler, zoo'n uitmuntend captain, dat hij bij dit, meest democratische spal van de we reld altijd als zo-odanig werd aange wezen. Ilc zie hem m>g staan met zijn bezem in de liand, den mannen van zijn partij orders gevond. Mijn middagen verdeelde ik tus sehen hockey op liet ijs. „ba-ndy", zooals zij het noemeai, en glijden in een toboggan. Hét eerste beschouw ik als het mooiste spel in de wereld, het laatste als de mooiste sport, en ofschoon het spel beter oefening is, gezelliger on iets waai- men langer genoegen van heeft, toch wekt het niet zulke sensaties bij iemand op, als de toboggan. In deze laatste sport was Miss Anchester mijn leer meesteres. Zij liet mij op dc Kindor- bao,n beginnen, en lachte zonder ge nade, toen ik over de eerste bank ging en hols over kop in de zuclitc sneeuw terecht kwam. Dat doet er niet toe, zei ik. terwijl Ik overeind kral>l>okle. eens zal ik uw record op de Kasteolboaai verbeteren. En nog zegt u. dat u geen groe ten dunk van u zelf heeft, ant woordde zij lachend. Geprikkeld door haar spot, spande ik ul mijn krachten in om mijn ver raderlijke en Onstandvastige slede naar alle regelen der kunst te be sturen, tótdat ik mij op de KLnder- baon even goed thuis voelde als de kleine Stephan of de Hertog van Weissheim. Nu wijdde ik mijn aandacht aan de Dalbaan, die in plaats van met sneeuw, zooais op de Kinderbaan, met ijs bedekt was en daarom na tuurlijk voel harder en gladder was. Voor deze baan moest ik ijzers met ponten aan mijn schoenen en platen togen mijn knieën en elbogen beves tigen. Mijn eerste pogingen slaagden niet al ie best. De sucJIieid van het ding bracht mij heelemaal van streek en eerst kwam ik op <te ééne bank, dun weer op do andere terecht, en in weerwil van het feit-, dat ik mijn ijzers stevig in de bami groef, scheen mijn toboggan met groote be slistheid met mij weg te snellen. Het ding vloog in de bochten tégen de banken op, om dan weer met eene on aan ge n unie zijw.aartsche beweging heftig tegen de bank aan den ande ren kant aan te bonzen, in weerwil van mijn beschermers, kreeg ik pijn in mijn knieën en elbogen, en liud een gevoel alsof iemand met mij aan het pluimbalspeien was. Met den moed der wanhoop gaf ik eindelijk op mijn voetijzers in het ijs te zetten, en liet het dine als een duivelsmonster voortsnellen, alleen met één voet het ijs even aanrakend en mijn lichaamsgewicht naar één kant gooiend, als ik om een hoek kwam. Toen, hoe vreemd het ook klinkt, snelde ik aangenamer voort, en hield meer of minder het midden van de baan, zonder die elboog-veriiielende botsingen met die steenharde ijsban- ken. Aan den anderen kant begon de snelheid angstwekkend groot te wor den en ik voelde meer angst, dan ik zou hebben durven bekennen, Do wind floot in mijn ooron, de kanten van de baan vlogen ihij voorbij, en ik bedacht, dat ik mijn tegenwoor digheid van geest zou kunnen verlie zen, dat tk verkeerd zou kunnen stu ren en er dan iols heel noodlottigs zou kunnen gebeuren. Toen ik beneden aankwam, voelde ik mij in hooge mate verlicht, of schoon de plotselinge sprong van het gladde ijs in de diepe sneeuw aan hot eind .van de baan op zichzelf al schrikaanjagend was. Ik vond .Miss Anchester, die even vóór mij naar beneden was gegaan, onder aan dc baan op mij wachten. U moet aan het eind een beetje de voetijzers gebruiken, anders komt u inde diepe sneeuw terecht en heeft u den last van daar doorheen terug te moeten waden. fWordt vervolcrdl

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1911 | | pagina 5