HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 25 MOVSMEtH 1011
tiaarlemscfie
Handelsvereeniging
(Goedgekeurd bij Kon. BeaL van 12
Nov. 1899.)
De Haarlemsche üandelsvereeni-
ging bier ter stede, opger.cht lü Mei
1892, beeft in den loop van den tijd
wel baar recbt van beslaan bewezen.
In zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betreffende, is zij
opgetreden en dikwijls met groot
succes. Jammer ecbter, dut men alge
meen n.et meer blijk geeft, dit U
waardeeren, duor als lid der Vereeni-
ging toe te treden. Er zijn wel meer
dan 800 leden, maar dat is niet vol
doende. Elk handelaar, neringdoen
de, ja zelfs particulieren, moesten lid
worden, om ten minste te laten ge
voelen. dat men bet werk op prijs
stelt, dal do tiaariemsche Handels
vereniging sleeds opneemt, als doen
de, wui Uure baud vindt om te doen.
L)e voordeeleu, d.e de Vereenig.ug
buiten hare bemoeiingen van ver
schillenden aard, haren leden aan
b.edt, zijn zeer vele en zeer groote
tegenover de geringe jaarlijksche
contributie van f 3.50, die gevraagd
wordt.
De Huarlenische Handelsvereeni-
giug bemoeit zich in de eerste plaats
er mede, de belangen van bare leden
te bevorderen, door onwillige beta
lers voor beu tot betaling aan te
manen en luiormatien y»jor ben in
wiuneu. Bovendien benben de leden
bel recht üei hun gratis te verstrek
ken adv.es der Vereeuigiug te vragen
d.e ook in procederen en faJiisse-
meuten gratis voor hen optreedt, na
tuurlijk alleen voor zaaeu betreffende
den handel en het boa rijf der leden.
Als proef kunnen voortaan nieuwe
ledeu voor een half jaar worden aan
genomen, doch slechts het 2e halfjaar
(van 1 November tot en met 30 Apriij
ad f 1.75 de halve contr.but e.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
een.gmg zijn de beereu Mrs. Th. de
Haan Hugéuholtz en A. H. J. Merens,
Spaarne 94, alhier, die voor de leden
eisen werkdag van 2—4 uur des nar
muidas zijn te spreken.
Het bureau der Vereeuigmg is ge
vestigd J bosweg 11.
Voor incasso's door bemiddeling
der Vereeingaig wordt een 1
recht van 5 pLt. der vordering bere
kend.
tiovendieu uioet 10 cent voor port
steeds worden bijgevoegd, bij in;
d ug van vorderingen door hem dde-
line dar advocaten to innen.
De kosten van tofm maliën naar
bu ten de stad woonachtige personen
bedragen 60 ets. per informatie, plus
vijt cents porto-vergoeding. Informa-
t.iën naar binnen de st.ad wonende
personen worden gratis verstrekt.
Dreteuiien op buiten de stad wo-
nenue personen oideu niet behan
deld. wanneer n.et lu cis. voor porto-
vergoeu.ug is toegevoegd.
Ruim 17-18 miorniat.ëii en rechts-
geietrde adviezen weiden in het af-
geioopen Jaar gegeven.
Aau het kantoor Juusweg 11, zijn
thans coupons 10 cent verkrijgbaar
waarop men hij het Bureau vau den
Burgerlijken Stuud op hot Stadhuis
inlichtingen kan bokomen over het
adres van h er up het bevolkingsregis
ter ingeschreven personen.
Ia de maanden September en Octo
ber 1911 zijn 57 vorderingen tot een
bedrag van f 1499.20 betaald; 11 vor
deringen worden afbetaald, 17 vorde
ringen zijn utgesteld.
Volgens art. 7 dient het geheim der
lijsten van wanbetalers ongeschon
den te blijven.
In verhand met de wijziging van
art.ke! 11 van liet huishoudelijk regle
ment vau den N.derlandschen Bond
van Oudeiiiugo Informatie- en
sehuldiuvoi iler.ng bureaux en Han-
delsvereenig ngen, gevestigd te Haar
Jem, moet in het vervolg voor elke
informatie die op vertoon van legti-
matiekaarten wordt gegeven, 25 cent
worden betaald.
Alle brieven, aanvragen, reclames
of wat ook, moeten worden geadres-
seert aan het Bureau, dat geopend is
dagelijks van 9 tot 5 nur en waar ook
verdere inlichtingen zijn te bekomen.
Het Bestuur heeft bemerkt, dat men
soms meent, dat men, hoewel geen
l.d der H. H. V., toen van haar mfor-
malién kan bekomen, en brengt nu
nogmaals en uitdrukkelijk ter kennis
dat alleen aan leden der Vereenigmg
informatiën door haar worden ver
strekt, en dat voor informat.ën op
hier ter slede woonachtige personen
nooit betaling mag worden gevor
derd.
HET BESTUUR.
Parijsche Brieven
CCCIIL
In 1902 was Julien Bucas. toen 23
jaar oud. een arme schilder, die al
lo moeite had ©in zijn brood te verdie
nen. Hij bewoonde een klein atelier,
Rue de la Cour-des-Noues 8. een ate
lier, dat bet zonlicht slechts schamel-
tjes opving.
Julien Bucas had veel talent, en de
arme vrienden, die hij had. waren
het er allen over eens, dat hun kame
raad ten slotte wel naam zou maken.
Ten slotte och, wat kan men in
dezen tijd van mercantilisme berei
ken met talent, niet veel talent zelfs,
als on de debetzijde voorkomen
rechtschapenheid, timiditeit en ge
brek aan relaties 7
Julien Bucas werkte hard, doch
kon niettemin nauwelijks rondko
men. En in triestige buien wenschte
hij weieens, wat talent te kunnen
omruilen met een weinig aplomb en
eOn beetje chance".
Het aplomb bleef weg men ver
krijgt het niet, men wordt er mee ge
boren.
Doch de chance" kwam op
zonniger dag. De fortuinlijkheid klop
te aan zijn deur, in den vorm van een
zekeren rijken sinjeur Rudolf Quitt
ner, uit Weenon, die hem toesprak
Ik ben In de gedegenheid ge
weest, eenige van uw schi'derijen te
zien. Zo bevallen me. U hebt talent.
Wilt u me eenige van uw stukken ver-
koopen
De arme schilder was in de wol
ken. Eindelijk, eindelijk kwam de
„veine" opdagen
De rijke amateur bekeek de ver
toonde schilderijen, sprak er met
zeer veel verstand over, maakte op
en aanmerkingen een leek was
meneer Quittner blijkbaar niet. Ten
slotte koos hij er een achttal uit en
betaalde er contant 50 francs per stuk
voor. Dat was wei geen schitterende
prijs. 50 francs voor een stuk van een
talentvollen schildermaar, enfin,
Bucas was nog jong en begon eigen
lijk pas. Top
Sedert dien vond er een geregelde
briefwisseling plaats fusschen den
jongen schilder te Parijs en den be-
jaonlon omototvr lu Weuun D««e
bestelde schilderijen, gaf de onder
werpen -op, gaf raad, prees eten
„warmen toon" des schilders, laakte
nu en dan de onachtzame uitvoering.
Meneer Quittner betaalde geregeld.
Van elke betaling erkende Julien Bu
cas de ontvangst. Doch de edelmoedi
ge liefhebber dreef de kiesehheid zoo
overeengekomen teeken te erkennen.
Op die wijze bewoog de correspon
dentie zich uitsluitend op zuiver ar
tistiek gebied.
„Zend mij", schreef de rijke Wee-
ner eens, „origineele werken. Mijn
verzameling completeert zich. Ik ben
er zoo trotsch op als een knappe
vrouw op haar mooie: schouders. Ik
hoop, dat uw groot talent wereldkun
dig zal worden.
En den jongen schilder werd roem
in Weenen en Berlijn voorgespiegeld.
Elk jaar maakte de heer Quittner
mi reis naar l'arijs on bezocht er
zonder mankeeren het atelier van
Bucas. Soms kwam mevrouw Quitt
ner mee, en doze voegde dan haar lof
spraak bij die van beur waardigen
echtgenoot.
Zeven jaar verliepen. En in die ze
ven vette jaren had Bucas ruim 200
schilderijen aan den Weener ver
kocht. Zoo langzamerhand begon hij
ieds aan iets als roem te denken.
In 1909 bezocht Julien Bucas de
jaarlijksche tentoonstelling der Artis
tes Francais. Op een gegeven oogen-
blik stond hij voor een schilderij, ge-
teekend Quittner op de lijst prijkte
de vermelding: „troisième médaille'
Bucas kon zijn oogen schier niet ge
looven de bekroonde schilderij was
een der door hem aan den rijken
amateur verkochte 1 Sinjeur Quittner
bad er slechts hier en daar een klei
nigheid aan veranderd
Bucas stond perplex. Doch spoedig
kwam hij tot bezinning. Hij dacht
na. Zou hij den heer Quittner aan
klagen wegens valschbeid inge
schilderde Maar dan zou hij waar
schijnlijk het grootste gedeelte van
zijn inkomsten verhezen. Te Parijs
verkocht hij nog steeds bitter wei
Eindelijk nam Bucas de peu op en
schreef zijn „weldoener" het volgend
briefje
„Met genoegen zie ik, dat u niet
slechts een amateur, doch qpk een
collega zijt. Ik stel er bijzonderlijk
prijs op, u geluk te wenschen met het
werk, dat u in den Salon hebt ten
toongesteld en dat zoo deugdelijk de
belooning heeft verdiend, die het ver
kregen heeft"
Geen antwoord.
Eenigen tijd daarop kwam hij me
vrouw "Quittner te Parijs tegen. Van
haar vernam hij, dat heur heer ge
maal aan een maagziekte was over
leden en zij zich daarna in ,,la ville
Lu m ié re" had gevestigd. Wat de
schilderij in den Salon betrofte ge
legener tijd zou zij hem de zaak uit
legeen.
Maanden verliepen.
In de tentoonstellingszaal van den
kunsthandelaar Georges Petii had.
van 12 tot 26 October laatstleden, een
expositie plaats der schilderstukken
van wijlen Rudolf Quittner.
Bucas ging er natuurlijk heen en
kwam tot de ontdekking, dat van de
66 tentoongestelde doeken er 6 van
hem waren; de overleden „trucqueur"
had er slechts zter geringe verande
ringen op aangebracht.
Daarop haalde Bucas eenigo vrien
den, die hem vroeger die zes schilde
rijen hadden zien vervaardigen, en
do kameraden herkenden onmiddel
lijk het gepleegde bedrog.
Men voegde zien den expert Sortais
toe, en deze constateerde zonder veel
moeite de „overschilderingen".
Toen werd een advokaat in den
arin genomen. Deze deed een huis
zoeking instellen bij mevrouw de we
duwe Quittner te Neuilly. Sapristi I
Bigre Fiehtre I Op niet minder dan
33 doeken, door Bucas geschilderd,
was zijn naam vervangen door dien
van den Weenschen „kunstbescher
mer" Op ongeveer een gelijk aantal
schilderijen was Bucas* naam alleen
nog innar uitgewischt.
Voorts werden er nog pl.m. 200
schilderijen van verschillende an
dere kunstenaars gevonden, wier na
men plaats hadden moeten maken
voor dien van Quittner. Een heel m
gazijn dus van faux artistiques"!
Mevrouw Quittner was er niet. In
haar woning te Neuilly, die eventjes
5000 francs huur doet, was slechts do
vrouwelijke bediende Anna Prokop
te vinden. Deze vertrouwelinge, zus
ter van een professor in de wijsbe
geerte te Praag, liet zich' aldus uit
Mevrouw Quittner is al sinds
een maand in Weenen. Over 'n dag
of veertien zal zij hier terug zijn. Van
de zaak, waarover u mij spreekt,
weet ik niets af. Ik denk. dat de
Fransche schilder zic-h vergist. Me
neer Quittner had bij zijn leven een
sch.ldersatelier. Wel is waar heb ik
hem er nooit in zien werken, maar
hij was in de laatste jaren dan ook
zoo ziekelijk, soms zelfs bedlegerig.
Ik weet, dat hij veel werkte, toen hij
nog jong was, en hij liet ons graag
de vereelte plekken aa-- zijn vingers
zien, achtergelaten door het hantee
ren der penseelen. In zijn land had
hij trouwens do reputatie van een
groot kunstenaar, en ik herinner mij
nog heel goed, dat, toen hij in 1909
Weenen voor Frankrijk veri'et, aan
zienlijke personen openlijk het ver
trek van zulk een schilder betreur
den.
Jammer, dat de heer Quittner nu
al dood isl Ware hij nog in leven,
een gerechtelijke vervoeging zou
waarschijnlijk de psyche van dezen
zonderlingen amateur hebben ont
huld.
Intusschen: het geval van Quittner
staat niet alleen. Zoo lang er nog ta
lentvolle kunstenaars zijn, d.e de on
verbiddelijke fataliteit :n ellende doet
leven, eu talentlooze rijkaards, wien
de rijkdom niet voldoende is en die
dorsten naar wat kunslenaarsroem
zoolang zullen er Quittners be
staan, en meer dan men wel denkt.
En niet zelden in tegenstelling met
kwestie QuittnerBucas .s het
pronken met andermans voeren het
gevolg van 'n willens en wetens afge
sloten transactie tusschen eenerzijds
den burgerlijken millionnaïr met
zoogenaamd hoogere aspiraties en
anderzijds den armen kunstenaar,
dien de harde strijd om het bestaan
noodzaakt zich van zijn pluimage te
ontdoen.
Dergelijke transacties komen het
meest voor .n de litteraire en journa-
listische wereld.
Toen een paar jaar ge! oden
h:er te Parijs een nieuwbakken baron,
die eenige honderdtallen malen mil-
lionnair was, voor den dag kwam met
een betrekkelijk goed tooneelstuk,
hadden allen d e hem en de mate
van zijn intelligentie persoonlijk ken
den, de innige overtuiging, dat geen
t en regels van het gansche stuk zijn
geestelijk eigendom waren. Ma.s que
voulez-vous?' Een arme litterator,
wen bijkans a'les was tecer-geloo-
pen, had e'r eenige duizenden francs
aan verdiend. Was het hem niet ge
oorloofd. afstand te doen van wat
persoonlijken roem, ter verkrijging
vun wat stoffelijk welzijn, lang ont
beerd en misschien even lang
geerd?' In deze r clit.ng heeft do mo
raal voorzichl-g te werk ie gaan,
ze niet een oordeel u.lspreken, dat
meer lugisch en streng dan humaan
is.
OTTO KNAAP.
btadsnieuws
ST. NICOLAAS-POSTPAKKETTEN.
Bij gelegenheid van het Sint-Nico-
laasfeest wordt de vergunning, om
eenige pakketten aan hetzelfde adres
van slechts een enkele adreskaart te
doen vergezeld gaan. voor den tijd
van 2 tot en met 6 December inge
trokken en zal deriialve bij elk gedu
rende dit tijdvak ter verzending aan
geboden pakket ©en adreskaart bo-
hooren te worden gevoegd.
Voorts wordt, ter verzekering van
een goede overkomst van de pakket
ten, aanbevolen
lo. zorg te dragen voor een doel
matige en stevige verpakking van Je
voorwerpen, in dier voege, dat deze
op afdoende wijze tegen breken en
beschadigen gevrijwaard zijn
2o. zoo mogelijk de adressen op de
pakketten te schrijven en, waar op-
plakkiug of aanhechting van ©en
adres onvermijdelijk is, dit zoodanig
vast te hechten, dat voor het verlo
ren gaan daarvan, tijdens het ver
voer, geen vrees behoeft te bestaan;
3o. in de pakketten een tweede los
adres te sluiten.
Ten slotte wordt de aandacht ge
vestigd op de gelegenheid tot afgifte
van waarde van pakketten, hetgeen
voor pakketten met kostbaarheden is
aan te bevelen en ten gevolge waar
van, bij eventueel verloren geraken
gedurendo het vervoer met de post,
het volle bedrag der aangegeven
waarde van bet pakket wordt ver
goed.
Gev. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij
H. Hofsté, De Witstraat 32, een
halsketting.
Th. Baten, Lange Heerenstraat 36,
een geit
W. Kraak, Zijlweg 7, een kerk
boekje.
C. Pieper, Stationsplein 10. ©en
manchetknoop.
N. v. d. Erf, Brouwersvaart 6 rood
een partomonnaie.
L. J. Vuurmajis, De Clercqstroat
106, een hondje.
B. van den Berg, Da Costastraat 25
een rozenkrans.
L. M. Stokman, 2e Vooruitgangstr.
7, een heerenrmg.
Th. Prins, Lange Molenstraat 20,
een ijsmuts.
J. Geijlvoet, Doelstraat 37. een stijl
J. Viets, Zijlweg 101, een kous.
J. Koe ij en, A. L. Dyserinckstraat
78, ©en zweep.
W. de Wit, Zomervaart 3, een zak
waarin oen kalfshuid.
TRAVIATA.
In den Schouwburg was Verdi gis
teravond weer aan 't woord. Dezen j
koor niet Traviata. die met II Trova
lere en Rigoletto den vruchtbaren
componist voornamelijk zijn popula
riteit bezorgde. Traviata is stellig
niet de minste van de drie de beval
lig© melodieën wisselen elkaar er in
af, zooals de pakkend!© scènes ©n
fleurig© tooneelen. Te verwonderen
was het daarom, dat de Schouwburg
ditmaal vooral op d© hoogere ran
gen stalles en balc-on zoo schraal
bezet was. En jammer was het ook.
Want do opvoering door de artis-
ten van het Renihrandt-lheater
was uitstekend verzorgd. -V-vr En
gelen—Sewing (Violette) zong dezen
avond bijzonder gelukkig. Haam; r.ie
stem sprak licht en zeker aan u> oe
coluratuur, waaraan haar partij
overrijk is, gelukt© magnifiek.
Niet minder voortreffelijk zong ce
tenor Morrisson zijn glansende Ru-
dolph-partij. Deze beide hoofdrollen
beieefueu dan ook ©en schitterend
succes.
Van den heer Hubert als D'Orbel
valt, behalve dan zijn klankvolle
stem, niets in 't bijzonder te roemen.
Een enkelen keer zong hij er wei eens
naast en den muzikalen en gerouti
neerde» diligent Kwast Snr. maakte
hij het ook niet altijd naar den zin.
Misschien trekt hem de D'Orliel-pnr-
tij niet erg aan on daar kan men
hem geen ongelijk in geven ze is
hier en dnar bar onlxxluidend. Goede,
ja zeer goede ensembles hebben w©
gehoord, o. a in het feest-tooneel vnn
het 3e bedrijf. Als die meiischen alle
maal zoo goed speelden als ze zingen,
dan schoten we niet ons Nederlandsch
opera-gezelschap ©en lieel ©tod 'n de
richting. Het orkest van hier
volgde niet toewijding de goede wen
ken van zijn leider en gaf dus veel
moois te hooren. Ook aan de 1 tee
ring was zorg besteed. De décors tn
vooral de rijk© verscueiJenmud van
Irissche, smaakvolle costuums given
een prettig en aanblik.
PHILIP I OOTb.
Rubriek voor Vragen
Geabonnoerden hebben het voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mils voor
beantwoording vulbaur, in ie zenden bij de
I'.edac-.ie van Raarleiu'a Dagblad, Groote
Hou. liant 53.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
Gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, dio niet volledig naam
woonplaats van den Inzender vermelde©
wordt aand-eht r-crehónfrcru
VRAAG. Mijn hond heeft sedert
©enige dagen een verstopten neus,
waardoor liij niet kan ademen en
dikwijls erg b&nauwd is. Kan u mij
zeggen, wat ik liieraan doen moet?
ANTWOORD. U kunt den neus
uitspuiten met. lauw water. liet is
echter een dagelijks voorkomend iets
dat vanzelf weer overgaat.
VRAAG. Hoe luidt het adres der
Gezo nd heid sc omm issicT
ANTWOORD. Brieven voor de
Haarlemsche Gezondheidscommissie
kunt n bezorgen in de vestibule
het Stadhuis, waar een brievenbus
van de Gezondheidscommissie hangt.
VRAAG. Ik heb een jongen van
ruim 13 jaar, die opgeleid wil worden
tot electricien. Bestaat er te Haarlem
een school, waar men kosteloos daar
voor kan leeren, zooals te Amster
dam?
ANTWOORD. Wend u tot don
directeur der Burgeravondschool aan
de Nassaulaan.
e. K. E. M. speciale tarieven groot-
krachlverbru ikers.
f. J. C. Rijk, om eervol ontslag als
l.d Comm. looz. Burgerav. schooL
13. Rapport der Duurie-Commiaa e.
14. Suppi. b©giuoUn6, al- en over-
schrijv.ng, onvoorz. uitgaven.
15. VaststelI ng strafverordeningen.
16. Benoeming Arm verzorger Schaal -
armbestuur.
17. Belast.ngreclames.
b.iiiitnhnd
Uit de Omstreken
VELSEN.
Openbare vergadering van den ge
meenteraad van Velsen op Dinsdag
28 November 1911, voorm. 10 3/4 uur,
ten gemeentehuize.
Agenda:
1. Ingekomen stukken en med©dee
lingen.
2. Progressie hoofdelijke"n omslag.
3. Oprichting gemeentelijke vis-
scherijschool (subsict eaanvragen).
4. Uitbreiding leerplan School F.
Santpoort.
5. Bestemming nieuwe school 1J-
muiden,
6. Belooning ambtenoar vervolging
plaatselijke belastingen.
7. Regeling tegemoetkoming wo-
hinghuur van enkele veldwachters.
8. Regel ng in zake de poIit.ek!ee-
ding.
9. Voorstel M. J. Schuitenmaker,
Instelling rang adjunct-commies lo
klasse ter secretarie.
10. Zekerheidsstellmg gemeente
ontvanger enz.
11. Verpachting nieuw aangekochte
grond Velseroord.
11a. Bespreking reinigingsdienst.
12. Adressen:
a. J. Felgtoes inzake de bouwveror
dening.
b. H. Hamers Inzake do bouwver
ordening.
c. J. C. Cramer en C. de Pagter,
honorarium advies Bouwfnrordemug.
d. Afd. Kennemcrland Bond Ned.
Onderwijzers, gebruik schoollokalen.
DE DUURTP..
De ddur te-commissie w Vlissingcn
heeft aan B. en W. geadviseerd:
lo. de Regeering te verzoeken een
tijdelijke schorsing van den accijns
op suiker, geslacht en «out te willen
bevorderen;
2o. een plaatselijke verordening
vast te stellen op het gewicht van
brood;
3o. de door den raad toegestane
verhooging op do salarissen van ge-
meente-ambtonnren en werklieden te
doen ingaan op 1 dezer;
4o het Burg. Armbestuur een wenk
i geven gedurende dezon tijd wat
ruimer te bededen.
EEN KLOKKENSPEL IN DEN
TOREN VAN HET VREDES
PALEIS.
In zijn „Kijkjes op het leven" op-
pert M. W. in het Nieuws van den
Dag, na ©en historisch-dramatische
ontboezeming over onze torens en het
klokkespelen, het denkbeeld om een
klokkenspel aan den V redestempel te
schenken.
„De Vaderlandsche klokkenspelen,
«ziel onzer mooie torens, zijn geheel
j ons volk in zijn moeite vol verledun,
j in zijn kaJnien nwuvr
opgegnren ameio, in znn schoon ver
trouwen op (le toekomst. Leg hun het
zwijgen op, maar dit zul nimmer kun
nen gebeureu, en onze ia«e landen
zuilen nnswuos.lig worden als liet
huis, waarin de stem der moeder niet
meer wordt gehoord.
Ja, laat ons een klokkenspel geven
aau den toren van het llaag'sche Vre
despaleis, en zeker, het tul tich in den
eersten tijd slechts bescheiden moge»
doen hooren. Want wat aan venna
uing en opbeuring dier vriendelijke
reuzen in onze steden gezag geeft is
wel vooral dat zij zeer oud zijn. Wij
zeggen in stille tot ons zelf: „Zij zijn
veel ouder dan wij, kennen het leven
en de inenschen boter, liet moet wel
zoo zijn als zij-zeggen dat het is".
In verband met do nog schamele
ontwikkeling van de vrcdesïdee, zal
de vredeski uk in den aanvang nog
niet veel te zeggen hebl>en. „Eerst
zal hij slechts mogen zingen op do
vaderlandsche feestd igen, luider op
de feestdagen van Europa, zeer luid
op de feestdagen der wereld. Dan,
over een kwart eeuw, wanneer de le©-
lijke oorlog van Italië tegen Turkije
vergeten zal zijn. maar wanneer in
een kwart eeuw de vrede der wereld
ongeschonden zal zij.n gehandhaafd
dan mag de vredesjoncreman in Den
Haag eens vroollik eu !n;de triomf©©-
ren: „Ziet gij wel ho© «©hoon de
menschheid is door den vrede?"
En oud-gewoiden zal zij mogen
bimbeïen, do toekomst-vertrouwende
reus, die gelijk had, bxmbeien op elk
uur van dag en nacht. Dan zullen er
zijn. die ook naar hem liggen te luis
teren in den slapeloocon nacht en
vragen; „Beter, schooner is de me.iscii
heid geworden door den vrede. Wan
neer wordt zij nu ook gelukkiger!"
GEEN OUDEJAARSAVOND-
SLUITING.
In de Gemeenteraadsritting van
Utrecht is met 17 tegen 5 steinny.n
aangenomen de afwijzende beschik
king van de Commissie voor de Straf
verordeningen op 't adres van de
afd. Utrecht van den Ned. Cerdraten
Bord van Geemoloveorden in het Lo
genient- en Knffiehuishnudershedróf,
waarin verzacht wordt te benalen,
dat alle Koffiehuizen, eethuizen,
melksalons on dergelijke inrichtin
gen den 31 en December van elk jaar
des avonds te 9 uur moeten worden
gesloten.
ONS ONDERWIJS.
Ongeveer tien jaren geleden be
noemde minister Kuvper een Staats
commissie voor "t overwogen van en
rnpporteereu over de vraag, op «el
ke wijze de onderdeelen van ons on
derwijs waren ineen te schakelen.
Die commissie van hooggele-, ólen
bracht een paar jaren geleden haar
rapport uit, een foliant.
Oiar «aa vaswsèsüeo, desss-
gedaan, is h-eelwat gesproken in rto
kringen der deskundigen, die mecr-
endeels veel hadden unn te merken.
Spiegel der Letterkunde.
Lanenech© Dorpsvertellingen.
Onze moderne liter:.tuur is niet
"rijk aan goede verhalen uit het lan
delijk loven. Het proletariaat der
groote steden en de kleine burger
stand hec-fl men veel ©n gaarne en
dikwerf niet zonder talent gegeven
Maar op het land gevoelen on-ze au
teurs zich niet tehuis. Daarbij komt:
men moet ln?t leven bu ten de steden,
het wijde leven te midden der vrucht
bare velden en onder don open hemel
geleefd hebben, wil men het kenden.
Men kan liet niet, gelijk een burger
lijk stadsmilieu, bestudoeren met
zorg en nauwgezetheid. II©t lan-de-
- lijk leven heeft geheimenis-sein en in~
time verborgenheden, welke den on
ingewijde nieuwsgier:ge niet worden
geopenbaard. De schakeering der
kleuren tn het landschap, de wisse
lende groepeoring der wolken in de
ruimte, de stand der gewassen op de
velden, de stem der dieren, alles
heeft een innig© beteokionis, welke
'den stadsmensch noodzakelijk ont-
gaan moet. En <1© atmosfeer. Het on
uitsprekelijk©, onverbeeldbare, dat
hij die diep en intens ziet, oin alle
dingen hangende, bespeurt De adem
van het onkenbare, dat de wereldse he
verschijnselen unde'rling en aan het
eeuwig© bindt.
Stijn Streuvols is de -groote kun
stenaar van het landleven, I-Iij heeft
dit leven, als zijn eenige natuurlijk
heid, geleefd. Hij verstaat de diepe
mysteriën der natuur, hij kent de ge
heime roerselen in de gemoederen
der landelijke lieden. En onbewust,
wanneer hij dat allee beschrijven
gaat, brengt hij in zijne beelden:
menschen en landschappen, de atino-s
foor, die hemel en aard© en de men
schen aan bolde bindt.
Een kunstenaar als StreuveJs is
Wally Moes niet,. Zoo bereikt zij nim
mer do 'natuur 1 ijlt© monumentaliteit
van den Vlaamschon meester; maar
wel en hierin is de echte waarde
van haar werk gelegen wèl kent
zij, door eigen leven, het land en
het leven op het land.
Zie hier iemand met een sterk ge
voel van het picturaal sch^-m van
den buiten heeft zij rui et als schil
deres oen goeden en. degel ij ken haam
verworven7 iemand verder die de
teedere geheimen van de dagen op
het lahd gevoeld en lief heeft, iemand
d'.e de Vreemde, maar wezenlijk zoo
diep-mdnschelijke, boeren en land
arbeiders, juist ln die menschelijk-
heid, begrijpen kan, iemiand ton slot
te met een groote, open liefde voor
een eenvoudige, oprechte begeerte
tot zich-geven aan de wereld om haar
heen.
Daarom, moge zij al de grootheid,
moge zij al de onnavolgbare volheid
van een Streuvels missen, haa'r werk
\a waardevol om de vlekkeioos-zuive-
're echt-hedd, om de onbevangen, na
tuurlijke menschel ijkheid die uit
ieder der vertellingen spreekt.
Eenvoudig-weg, zonder letterkundi
ge versier togen, zonder opzette] ij lee
zorg voor taai-schoonheid, is dit alles
ons gegeven. Het proza van Wally
Moes iis zeeir-'rustïg, zeer-sober en
maakt volkomen den indruk noodza
kelijkerwijze to zijn gelijk het iis
Het is met dat al niet zelden fijn-
beolde'nd; een figuur, een milieu.
Welk een gezonde, open geestigheid
in den opzet ©n de uitwerking van
een schetsje als: „Op hechten grond
slag". De oude boer, die jaron lang
u tstekehd gediend door zijn gotïouwe
meid Engel Kool, deze dreigt te verlie
zen door familie-omstandigheden bij
do meid thuis en daarom, op lang
zaam, eerst bedekt later openlijk,
aandringen van Engel deze trouwt:
Na de kerk gingen ze samen naar
vrouw Kool, die er niet bij had kun
nen zijn, omdat z© slecht ter boen
was; daa'r aten ze met de naasto fa
milie een bescheiden bruiloftsmaaltje
©u 's avonds zaten ze weer, als of er
niets gebeurd was, tegenover elkaar
bij de avondpap.
Fijne humor, d. i. het lachwckken
de, dat niet zonder weemoed is, vin
don wij Ln: „De Tweelingen" in
„Licht en Bruto" in „De Stiefvader".
Eigenlijk ziet deze schrijfster aan
allo situatiën des levens een blij-
geestdgon kant; uit elke levens.Vroope©-
ring, uit iede'r tezamentnoffen de
omstandigheden weet zij een gooden,
natuurlijken glimlach zonder een
zweeoi van bitterheid - te puren,
terwijl wij nochtans bespeuren hoe
zeer en hoe innig zij zich voelde ont
roeren bij het erkennen hoe een wij
de en diepe weemoed onder een lcni-
genden lach verborgen kan loven.
En als ik den inhoud van deze
twee, smaakvol door den heer van
Looy uitgegeven, bundeltjes nog eens
door zie, dan vind ik daarin alleen
de vertellingen „Vroeg of Laat" en
„Een moederhart" waarin geen en
kel lichtstraaltje van Vroolijkheid
valt.
Het eerste geeft do historie van een
harde, gierige strakke boerenvrouw,
die zich haar kinderen één voor één
ontvallen ziet: twee trouwen tegen
haar zin en een zoekt den vrede in
het klooster. Als zij dan oud is en
weduwe, alleen in haar ongezellige
hiLSjo met den laatsten zoon, Dirk,
die niet op wil possen, dan voelt zij,
schoon zij het zich zelve niet beken
nen wol een drang om to zien het ge
luk barer.kinderen: haar klein-kmde-
ren, die haar hun eigen grootmoeder
niet kennen... Maar zij blijft dezelfde
haTde vrouw, zij wil niot de eerste
zijn, zij w.l niet naar de kinderen
gaaiL En op een avond gaat zij uit,
om bij haar kinderen binnen te glu
ren, stilletjes, door do ruiten. Daar
ziet zij het eenvoudige rustige geluk
en bij Elbert, haar zoon, zag zij een
oude vrouw, de andere grootmoeder,
stralend-gelukkig met de kinderen
spelen.
De ongelukkige vrouw rilde, en fn
eens was t haar, c4 zij van die plek
weggejaagd werd. Zij wendde zich
af van het verlichte venster, keerde
zich naar den duisteren nacht en met
een kivmpend lmrt spoedde zij zich
naar haar eenzaam huis".
Dit nu, gelijk medr in deze bundel
tjes, is geenszins van eenc verrussen-
de nieuwheid van gegeven, nntegen-
deel; maar ten slotte beslist alleen de
hoedanigheid het verbeeld gevoel oior
de mate der oorspronkelijkheid En
dat gevoel is hier .era! zuiver,
forsch en nieuw omdat het eigen is.
Ik voor mij boud misschien nog 't
meest van de schets: „De Stiefvader".
Ziehier dus een bundel voortref li j-
ke Nederlandsch© dorpsvertellingen»
waarin het leven van te lande niet
een ernstig en zuiver zij het don
geenszins groot talent, zeer teekenond
en vol écht, diep-doorleefd landelijk-
gevoel is verbeeld; en als zoodanig
een zeldzame verschijning.
J. GRESHOFF.
Apeldoorn, 24, 11.
