ANEGANG 23, HAARLEM
lenig aires voor Amerikaansch Schoeisel.
Een Nuttig en Aangenaam St. Nicolaas-Cadeau
Meubilaire Goederen
Naar CANADA.
WSSKKBSÊBÊ
vindt man in het Schoen- en Laarzenmagazijn van
Oamss» He eren- en Kinder-
Schoenwark en Pantoffais.
Eenifj adres voor Jonpas- en Meisjes-Sclioollaarzen.
ze bezetten momenteel de eer- J met zijn gerin daarvan al bijzonder
~tS.^n:ii€bb6n zes wedstrijden jte lijden. Zijne vrouw werd op
S jÊj jT Steen gevangen gezet en met den
vuurdood bedreigd. Zij werd slechts
gered door tusschenkomst van haar
neef Ilans Michiels en doordat zij
oen van haar k nderen, reeds met
haar man naar Keulen gevlucht, liet
terugkomen en te Antwerpen Katho-
liet doopen. Met haar verlieten
heole families van Doopsgezinden de
Scheldestad, waarbij ook Joost van
den Vondei, de hoedstoffeerder, d'e
te Keulen met Sara, de dochter
Peter Kraan trouwde en in 1596 met
haar en hunne drie kinderen naar
Amsterdam uitweken, omdat de Ma-
g'st'rnat to Keulen hen ook geen rust
liet. Tot deze kinderen behoorde ook
onzo dichter Joost van den Vondel.
Dut vele families met hen uit Keu
len en Antwerpen zich te Amsterdam
vestigden, blijkt uit de oude notaris
protocollen van deze stad, waarin op
het end der 16e en het be-gin der 17e
eeuw allerlei akten gevonden wor
den, opgemaakt door bewoners van
het Warmoesstraatkwartier, in nau
we relatie staande tot de Vondelfa-
en waarbij de oude Joost her
haaldelijk als getuige optreedt. Na
tuurlijk hadden die vluchtelingen al-
le'rlei belangen te regelen.
Men treft daar o.a. aan Mich el
Michiels en Johan Michiels, neven
Vondel, Willem do Wolff met
zijn vrouw Funneken Symons, Jacob
Haesbaert en Conietis van Tongerloo,
do weduwe van Jan Trigan, cLe een
dochter was van Willem de WolJf en
schoonzuster van Vondel. Zijn
naam herdenkt de dichter nog vele
ju ren luier m een rei van zijn treur
spel „Zcinekin", wanneer hij den r.nt-
uekkmgsreiz.gor Nicolaas Tngan
Iriguult) daar noemt,
in 1004 heeft do oude Joost nog be
langen te Antwerpen to regelen en
itigt hij iemand om daarheen te
gaan, ten einde verklar ngen af te
eggen omtrent eigendommen van
-.ijn ouders Joost v. d. V. en Cathari-
m Sampsons, d.e aan zijn zustere
-ihrislinu en Suzanna toekomen,
grootvader wordt daar eenvoudig
i' a m e r genoemd.
In dezen kring groeide de jonge
Joost op. Zijn vader stierf in 1608, de
moeder, Sara Krumer, bleef met 5
kinderen achter, van welke de oud
ste dementia n 1G07 getrouwd was
met llans de Wolff. Deze dochter
os een «ven geniaal koopvrouw in
zijde, als Vondel een dichter. Clemen-
tia verwierf zich een groot fortuin,
bezat vele huizon te Amsterdam en
een buitenplaals in de Purmer. Joost
volgde in 1613 zijn moeder in de zaak
gespeeld zonder nog ook maar 'n en
kel punt te hebben verloren, terwijl
hun doelgemiddelde (264) op een
productieve voorhoede wijst.
Vnor de hoogste afdeeluig in
Westen wordt er nog één wedstrijd
Bespeeld, en voor den staart van het
ranglijstje" is dat er een van veel he-
lung. Ajax gaat namelijk naar Breda
«m tegen de cadetten te spelen. Ver
liezen de Ajaciden ook dezen wed
strijd, dan ziet het er heel donker
voor hen uit. En het is te verwachten
dat dat gebeuren zal, want de Breda-
sehe cadetten zijn in de laatste we
ken zich aardig aan 't herstellen.
Haarlem II en H. F. C. 11 zullen
vermoedelijk morgen wel overwinnin
gen behalen E. D. O. en Bloemen-
daal waarschijnlijk niet.
Van het progrumniu vermelden we
hieronder het volgende
IJeker-competitie.
(Tusschenronde).
V. O. C.—Tubantia.
Go AheadP.apiditas.
Quick ;Haag)—Haarlem.
11. F. C.Achilles (Assen).
D. F. C.Vitesse.
Westelijke 1ste klasse
Velocitas—Ajax (Amsterdam).
Westelijk-© Reserve 1ste klasse
Y. O. C II—H. B. S. II.
A. F. C. II—Velocities II.
Hercules II-H. F. C. II.
Haarlem II-II. V. V. II.
Quick II—Sparta II.
Westelijke 2de klasse A.
V. IJ. C.Bloemendaal.
V. V. A. E. D. O.
Blauw Wit—R. F. C.
Westelijke 2de klasse B.
Achilles- Xerxes.
Ajax (L.)—Unitas.
D. V. V Concordia.
A F. C.—D V. S.
Westelijke 2de klasse C.
A. F. II. C —Volharding.
HerculesAlcmaria Victrix.
Victoria—U. V. V
R. A. P.Kampong.
Oostelijke lsto klusse
QuickVYilhelmina,
U. D.-G V. C.
(De heer J. Mutters leidt de ont
moeting H. F. C.—Achilles, de heer
C J. Grouihoff Quick—Haarlem).
ROB. P.
Letteren en Kunst
DE MOEDER VAN VONDEL.
Ouder voorzitterschap van Prof.
Dr. G. Kalft had Vrijdagavond in het
Nutsgebouw de maandvergadering
plaats van de Maatschappij van Nc-
derl. Letterkunde.
Als spreker trad daarin op de haer
J. F. M. Sterck, Arróndlssements-
Schoolopziener voor Haarlem te
Heemstede, met het In den hoofde
dozer genoemd onderwerp.
Over. die voordracht wordt ons hel
volgende gemeld:
Evenals tweo eeuwen later hun Z.-
Afr.kaansc-ha stamverwanten, de Boe
ren, aldus begon spr., hebben ook de
Zuid-Neder!andsche verwanten en
geJoofsge-nooten van Vondel, op bet
oindo der 16© eeuw een „Groots Trek"
ondernomen, om bevrijd te worden
van een juk, dat hun in vrijheid en
godsdienst belemmerde.
Do schrikwekkend© vervolgingen
van Alva te Antwerpen deden in 1572
en voorgaande jaren tal van Doops
gezinden hun vaderland verlaten.
Peter Kraan, een knoopenmaker, had
op.
Het is vreemd, dat geen enkel ge
dicht van Vondel op zijn moeder is
(ird gebleven, terwijl hij toch op
alle gelegenheden verzen maakte.
Spr. weet, dat de reden liiervoor ge
zocht moet worden in oen minder
sympathieke verhouding, .die tus-
schen beiden bestaan hooft, zooals uit
enkelo notarisakten kan worden op
gemaakt. Clementie was evenwel de
hoveling van haar moedor, wat deze
zelf verklaart in een akte van 1628 en
de broeder en zusters (ar waren riü
vier kinderen over) waren daarom,
volgens hp ar, jaloersch. omdat zij
meenden, dat de oudste dochter door
de moeder werd bevoordeeld. De moe
der vreesde, dat Joost en zijn zusters
dementia ,.met lasteringen, scheld
woorden oftewel schimpscheuten"
zouden bejegenen. Dat deze dochter
Joost niet vriendelijk gezind was,
blijkt ook nog uit de slechte ontvangst
die zij hem bereidde, toen hij vlucht
te voor de gevolgen van Palamedes,
zoonis Brandt verhaalt.
In een testament van 1634 schrijft
zij aan baar kinderen voor, (lat zij
geen rekening mogen houden met de
kasboeken, die haar zoon van de za
ken heeft geschrcvan, maar slechts
mogen laten gelden het boek, dat zij
zeif heeft gehouden. Hieruit blijkt
weder wantrouwen jegens Joost.
Twee jaar later vermaakte Sara al
haar huisraad, inboedel, zilverwerk,
kleederen, schilderijen en juweelen
aan Clementia en haar zuster, met
voorbijgaan van Joost. Sara Cramer
overleed op 9 Mei 1637, en werd
haar ziekte verzorgd door de doctoren
Van der Hoeve, Tulp en Samuël Cos-
ter.
Vondel maakte in Mei wol een vers
op de overledene vrouw van Con
stant ijn Iluygens en een op de brui
loft van Johan van de Poll, maar van
een gedicht op zijn moeder blijkt
niets. In hetzelfde Jaar verschoon
Gysbrecht van Aemstel, waarin hij in
Badeloch wel zijn overleden ecbïge-
noote typeorde, die hij niet kon ver
geten. Spr. wijst er op, dat Vondel
jaren later (in Faëton) nog dichtte
,.Wat ls de kinderliefde krachtig,
En oudersliefde koud en kil."
Zou hij toen nog aan zijne moeder
gedacht hebben Sara Cmmer, die
door hare jeng-Wvaringen zulk een
afkeer moet hebben gekregen van al
zweemde naar godsdienstkwes
ties en politieken strijd, moet weinig
jesympathiseerd hebben met een zoon
die iedereen uitdaagde en in allerlei
moeilijkheden gewikkeld werd. Zij
was, aldus eindigde spr., een vrouw
van zaken, evenals hare dochter Cle
mentia, terwijl Joost geheel opging
in zijn dichtkunst. Ook moeten de
Roomsche gevoelens van Joost haar
niet hebben aangestaan. Zou hij tot
na haar overlijden gewacht hebben,
om daarmede openlijk voor don dag
te komen
Na het eindigen dezer voordracht
dankte de voorzitter, ook namens ver
dere aanwezigen, den spreker voor
diens alleszins belangrijke en onder
houdende bijdrage.
HET TÖÖNEEL
te AMSTERDAM.
DE GEPENSIONNEERDEN, blijspel
in vier bedrijven van Cornet e
Noordwal door do Nederl.
Tooneelvereeniging.
Het is nog niet zoo heel lang gele
den, dat de opvoering van een oor
spronkelijk stuk in ons land een eve
nement was; Rosier Faassen en Jus
tus van Maur k waren 25 jaar gele
den zoo wat onzo cenige dramatische
auteurs en voor het overige moest al-
r het tooneel uit het buiten
land worden geïmporteerd.
De tijden zijn geluk!.ig veranderd;
in den loop van deze week werden hij
•erschillende gezelschappen nieuwe
oorspronkelijke stukken gegeven. Het
s wel een verblijdend teek u, deze
groeien do belangstclM""- voor oor-j
sproukelijk Hollundsch werk.
Do GepensionneeTdeu", het ni-eu-
blijspel van iuej. Noordwal is
zooals trouwens al haar tooncelwerk
het bost te qualificeeren als c-en
niet al te sterk Justus van Maurikjo.
Het is erg onsehuid. g. nu en dan
grappig, nogal grofkorrelig en con
ventioneel, maar het amuseert eon
zeör groot gedeelte van het publiek.
Het is dikwijls voor een recensent
niet gemakkelijk en ook volstrekt
niet altijd aangenaam om zijn
oordeel uit te spreken. Ik zat te m d-
den van inenschen. die dit nieuwe
stuk van mej. Noordwal alle'raar
digst vond m e-. er zich kostelijk mee
amuseerden. Wanneer ik nu in mijn
ijshcid zeg dat ik het stuk erg leeg
en nog al laag bij den grond vind.
dan beteekent dit dus volstrekt niet.
dat ook het publiek er zoo pver
dacht. Het zou mij heol weinig moeito
NA SS A U LA A ?l 1.
Wegens Sterfgeval.
Verkooping te Haarlem op Dinsdag en Woensdag 5
6 December 1911, des morgens te 10 uur, ten over
staan van den Notaris J. A. WiLKENS.
J. J. C. SARLET, Makelaar, zal verkoopen
kosten, om een stuk als „De Gepen-" \Z<rvS.lr^(fkrilrfT»Ersi»R
sionueerden" niet een paar woorden j V U
af te breken, maar ik meen, dat ikl
het stuk en de schrijfster dan toch te
kort zou doon. Een recensent, die bij
na eiken avond in de komedie zit,
mist blijkbaar langzamerhand den c
„knobbel" om zulke onschuldige
amusainentsstukken naar waarde
schatten.
Ik woei, dat er lieele scharen met
„De Winkeljuffrouw uit L'Oiseau
d'Or' van dozo schrijfster dwepen; ik - waarbij Kabinetten, Secretaire Linnen- en Penantkasten, eikenh,
n,t itl't Ztf'Tid' r° f Bufletten, Cylinderhureau, Salon-, Eet- en Speeltafels, Canapó's,
nog geen 30 bladzijden uit gelezen ,c< r; n
had. zóó grof en onwaa'r vond ik het.boelen, rauteuils, Lrapeauds, notenh. Slaapkamer-ameublement
De bewonderaars van n.ej. Noord-(Eng. ijzeren Ledikanten, Bedden, Matrassen, Dekens, Glas-
wui zuilen z ch dit misschien nicLen Overgordijnen, Vloerkleeden, Karpetten, Tafel- en Bed-
kunnen begrijpen, evenmin als ik hunr c 11 1 j tt r 1 a
appreciatie van dit boek kan verkia-linnen> Spiegels, verguld koperen en andere Pendules, fraaie
ren. Wie heeft er nu gelijk? Ik voor verguld koperen Candelabres met bronzen figuur-
mijn persoon zeg natuurlijk: onder- tjes, stijl Empire, Prenten in lijsten, Engclsche sport-
geWkende maar mej. Noordwal zal .prenten> Gaskronen en Ornamenten.
zeggen: absoluut net, mijnheer, let' lfl
U maar eons op het groote debiet van j' blauw en gekleurd Porselein, Dclftsch Aarde-
mijn boeken. 'werk, Goud- en Zilverwerk, waarbij ouderwetsch Tafef
ik geloof dan ook, dat ik tegenover zi|Ver, Galanterieën, Lakwerk, Keukengereedschappen enz,
mej. Noordwal het rechtvaardigst. t> l>- \x j tv i
ben, wanneer ik allen, d.e „De Re-j Bezichtiging Maandag 4 December van 10 tot 3 uur.
farendaris-Titulair" en „De Winkel
juffrouw uit L'O.seau d'Or' alleraar
digst hebben gevonden, aanraad „De
uepansiouneerden' te gaan zien. Zij
zullen zich zeer zeker kostelijk amu-
seeren met <Lo geschiedenis van den
gepoüBionneerdon majoor Polarius
ïemooy /.poi - on met de teok«mt« in iedoren Familiekring
van al de Haagsohe nietsdoeners, die:
hun tijd zoek moeten brengen met! 13 6611 goed zingende
tuintjes uajuhaxken, boodschappen
loopen, bittertjes drinken, kletspraat- uitmuntend geschikt als St. Nicolaas-Cadeau.
jos houden, overburen met kijkers be- Om overtuigd te zijn, dat U solide en vakkundig
huren en ruzjes makeu. Zij zulfcu - bediend word, wende y 2jch d£ meer daQ
evenals zoo veten hedenavond gie-;
ren vau het lachen om mevr. Esther' 25 jaar bekende Harzar sianarïekweök&rfj,
die Boer-Van Rijk, die alierkoddigs'J
kr.bb ge gepensioiinecr- P Q||£ |[|gjn0 f]Q1jtgfp RO 0ud8 Gracht,
de leerures voorstelt, om mevr. Faas- 1 U1 ".lülliU «WUtüU UU, .51
sen—Post, die aLs nonna gebroken waar U de lceur-Collectie van 400 zangers in alle prijzen naar zang
Hollandsch koeterwaalt en om het kunt zien en beluisteren zonder tot koopen verplicht te zijn.
vermakelijk bitterclubje van majoor £|ke Vogol wordt onder garantie der zanQwaarde verkocht.
Polarius. Voor alle; die in de kome-i n-
die liei»,- luchen diui liuJcn en Tevens kunneJ W11 U aanbieden een prachtige Collectie Binnen-en
vriecd ..1.1 kunst en ook voor meis Bultenlandsclie Zang- en Siervogels in volle kleurenpracht.
Kooien en Standaards in meer dan 60 soorten.
Tot alle gewenschte inlichtingen zijn wij steeds gaarne bereid.
Alle soorten Zaden en Voeders voor alle Vogels.
U beleefd tot een bezoek uitnoodigend,
P. OTTê, Kleine Houtstr. 60, Haarlem.
Hoofddepót van P. SLUIS' Hoender- en Voplvoeders.
via
jes, die «mis oen „leuke", onschuldige
klucht willen zien, is „Gej>ension-
ueerden" een aardig stuk. Maar voor
degenen, d e werkelijk menschen op
het tooueol wenschen to zien in hun
tragisch en komisch doen en dio aan
een blijspel zeke're eischen stellen, is
Mej. Noordwal niet de aangewezen
schrijfster.
Maar allen zonder onderscheid zul
len kunnen waanleeron het vlotte,
aardige, v'roolijke spel van de leden
der Ned. Tooneelvereeniging en zelfs'
kunnen bewonderen do prachtige,1 Eerste en Tweede Klasse, korist© en snelste route
werkelijk sublieme typeering van j LIVERPOOL naai' QUKREG en MONTREAL, met de luxe, snol-
dcu goi'.ïnsioimeftHlen indiacliei. kapi- ÏOrendo dubb.l.ohrosl Koninklijk. Postbootan der
tein a.n Baarhergen door Louis de
Vries. Het spel van den heer
Vries :ri dozo voör hem zoo ongewone 1
rol was do groote verrassing van de-j Derde Klasae, goedkoope route vla APSTWÏÏRPEW.
"ktovrouw Fuasscal-Pust «peelde de H,H" L»n'lbou-ors- Veehouder», Tuinier, en Melkbo.ren worden
Hollaudech-radbrakende nonna. Ik ipecla.l opmerk..a«e gemaakt op de «ruohlbor. landerijen, welke
vermoed, dat mevr. Faassen niet veel deze r»o»aehilgo Spoorwecondomamlng op uiterst billijke en gemakkelijke
nonua's in haar leven lieeft ontmoet, j betalingsconditien to koop biedt in de provincie ALBERTA.
Ten slotte rest ons nog do taolc om) vraagt prospectus en beschrijvingen, alsmede directe Passagebiljettoa
en alle verdere lnlichtingon aan de Qener3le Agenten:
JOH. OTTEN ZOON,
ROTTERDAM: 2 Willemskade; 13 Noordblaak.
AMSTERDAM t 187 Prins Hendrikkade
of de(n) lokale(n) Agent(en).
W.B. De Generaal Colonliatle-Agent der Maatschappij zal ln het najai
Canadian PaciSc Sjsoorwsg-MaatsGhappy Sieamshlpllnos)
het succes te constatoeron. Een bewijs
alweer, dat ©en criticus dikwijls
zijn oordeed. geïsoleerd slaat.
J. B. SCHUIL.
Sioonivaartberichien
STOOM V.-M A 1 SCHAPPIJ
NEDERLAND.
Ht st. B<'lliton (thuisreis) arriveer -lwoedo tournó® der-LEZINGEN houden, opgeluisterd door de bioscope en
de 29 Nov. to Suez. inlichtingen verstrekken aan hen, die naar CANADA emigreeren.
hetwelk ALLEEN is gevestigd
Ruimste sorteering in alle soorten
Beste adres voor Waterdicht SCHOENWERK.
Specialiteit in OVERSCHOENEN.
alom bekend ais DE BESTE.
Al deze Artikelen zp hUzander geschikt voor St. Nicolaas en knnnen later worden geruild, al zp ze nn reeds gekocht.
„u
cs£, kï.u U&ijKHBifri'll»Will'#''VIII «a»
