HAARLEM'S DAGBLAD. TWEEDE BLAD, Ds drie Huzaren van Hericourt. ZATERDAG 2 DECEMBER l&li csaarlemsclie Handelsvereeniging (Goedgekeurd bij Kon. BesL van 12 Nov. 1899.) De Haarlemsche Handelsvereni ging hier ter stede, opgericht ld Mei 1892, heelt in den loop van den tijd wel huur recht van bestaan bewezen. In zeer vele gevallen, zaken van ver- acliilleudeu aard betreflende, is zij opgetreden en dikwijls met groot succes. Jammer echter, dat men alge meen met meer blijk geeft, dit te waardeeren, door als lid der Vereent- ging toe te treden. Er zijn wel meer dan ttJO leden, maar dat is niet vol doende. Elk handelaar, neringdoen de, ja zelfs particulieren, moesten lid worden, om ten minste te laten ge voelen, dat men het werk op prijs «telt, dut de Haarlemsche Handels- Vereenig.ng steeds opneemt, als doen de, vs at hare baud vindt om te doen. De voordeelen. d.e de Vereenigmg buiten hure bemoeiing»! i sci.menden aard, baren leden aan- b.edt, zijn zeer vele en zeer gruote tegenover de geringe jaarlljksclie contributie van f 3.50, die gevraagd wordt He Haarlemsche Handelsvereoni- ging bemoeit zich m de eerste plaats er mede, de belangen van hare leden te bevorderen, door onwillige beta lers voor hen tot betaling aan te manen en information voor beu .n te winnen. Hoveudien hebben de leden bel recht bel bun gratis te verstrek ken advies der Vereenigmg te vragen die ook in proceduren en faillisse menten gratis voor ben optreedt, tuuriijk alleen voor zukeu betreffende den handel en hef beurijf der leden. Als proef kunnen voortauu nieuwe leden voor een half Jaar worden aan genomen, doch slechts het 2e halfjaar (van 1 November tot eu met 30 April) ad f 1.75 de halve contributie. Rechtsgeleerde adviseurs der Ver een ,gmg zijn de heereu Mrs. Th. de Haan Hugauholtz an A. H. J. Meren: Spaarne 94, alhier, dia voor de leden eiken werkdag van 2 -4 uur des ua- middus zijn te spreken. Het biireuu der Vereeniging is ga- vestigd Jausweg 11, Voor incasso's door bemiddeling der Vereeniging wordt eon vast recht van 5 pCt. der vordering bere kend. liovendien moet 10 cent voor port Steeds worden bljgevoogd, bij Inzen ding van vorderingen door bemidde ling der advocaten te Innen. De kosten van tnformatiën naar buiten do stad woonachtige personen bedragen 00 ets per informatie, plus vijf cents porto-vergoeding. Informo- tiën naar binnen de stad wonende personen worden gratis verstrekt. Hretenuén op buiten de stad wo- neuuo personen worden niet behan deld, wanneer met 10 ets. voor porto- vergoediug is toegevoegd. liuim 1743 informutjén en rechts geleerde adviezen werden In het af- geioopen jaar gegeven. Aan het kantoor Jansweg 11, zijn thans coupons a 10 cent verkrijgbaar waarop men bij het Bureau van den Burgerlijken Stand op het Stadhuis inlichtingen kaD bekomen over het a ires van h er op het bevolkingsregis ter ingeschreven personen. In Ie maanden September en Octo ber 1911 zijn 57 vorderingen tot een bedrag van f 1499.20 bc-tua'd; 11 vor deringen worden afbetaald, 17 vorde ringen zijn utgesteld. Volgens art 7 dient bet geheim der lijsten van waubetalers ongeschon den te blijven. In verhand met de wijziging van art kei 11 vuil het huishoudelijk regle ment van den Nederlandschen Bond van Onderlinge Informatie- en Schuldinvordering bureaux en Han- delsvereouigmgen, gevestigd te Haar leni, moet in het vervolg voor elke Informatie die op vertoon van legtl- matiekaurten wordt gegeven, 25 cent worden betaald. Alle brieven, aanvragen, reclames of wat ook, moeten worden geadres- secrt aan het Bureau, dat geopend is dagelijks van 9 tot 5 uur en waar ook verdere inlichtingen zijn te bekomen Het Bestuur heeft bemerkt, dat soms meent, dat men, hoewel geen lid der H. H. V., toen van haar infor mation kan bekomen, en brengt nu nogmaals eu uitdrukkelijk ter kennis dat alleen aan leden der Vereeniging informal én door haar worden strekt, en dat voor informat.ën op hier ter stede woonachtige personen nooit betaling mag worden gevor derd. HET BESTUUR. Parijsche Brieven cccrv. Het Café Lorraine, een der drukst bezochte cafés van bet Quaruer La tin, is een der verzamelpunten van de te Parijs verblijfhoudeude Chinee- zeui. In de bovenzaal, waar de biljar ten stuan. kan men er eiken avond een vijftien- a twintigtal zouen v bet HemeJsohe Rijk aantreJfen, die zich, al kakelend in hun onwelluiden de laai, bezighouden met biljarten, kaartspel, tric-trac of domino, in liet schaakspel schijnen zij nog geen liefhebberij te hebben. Het zijn jonge lieden tusschen de twintig en dertig jaar. Zij zijn geheel Euiopeosch ge kleed, sommigen zelfs naar den allor- laatslen smaalt, en een staart dragen zij niet. Zij studeeren in de rechten, in de geneeskunde of in het krijgswezen. Studeeren hm, „c'est une facon de pftrier" of, gelijk de Hollander zegt, wanneer hij Fransch wil spreken en dan een uitdrukking bezigt, dio niet bestaat „par manié re de dire". Veel fiducie heb ik niet in dat studeeren, want de heertjes zijn er dagelijks tot diep m den nacht te vinden. Blijkbaar zijn liet rijk-eluiszoons, naar Europa gezonden, om er wat oppervlakkige beschaving on te doen. Den 22sten November 1.1. zat ik, in de bovenzaal van genoemd café, aan dachtig te kijken naar het „weten schappelijke" spel van een ouden, uit- gediend en „prolesseur de billard" die de caié-onjartzalen afloopt om e leerlingen op te duikelen, .toen een jonge t.uin©©8, dien ik er nooit tevo ren had gezien, op mij afkwam en mij ©enige woorden ui zijn taal toe voegde. Aangezien fdimeeech minder gemeenzaam is dan Spaansch of (jriekscil, antwoordde ik hem Fr.auseh, dat ik zijn landgenoot niet was. Ah Ik vraag u wel excuus. Ik Vu er anders op gezworen hebben. U $iet dus, dat men niet te gauw moet zworen. Mèischien hem ik voor sommigen af en toe een rare Chincescb, maar een èchto 1 niet. Hij scheen mij niet te begrijpen en vroeg me Wat is u dan voor 'n landsman Eên Javaan. O. dat treft. Ik ben van plan, over ongeveer twee jaar naa to gaan. Daar schijnt men veel geld to kunnen verdienen. Een zestal van zijn collega's groe peerde zich allengs om mij heen. De zeven Hemelsei te-Rij kers ondervroe gen mij tegelijkertijd omtrent Java en het gpld, dat er verdiend kan wor den. Om de beurt sprekeu schijnt nog absoluut óu-Ghineesch te zijn. Ik hield me zooveel mogelijk dekt, ried mijn ondervragers de reis naar Java af vanwege de tijgers, krokodillen, sl.angen, muskieten, cho- lera-bacülen enz., en riep, gebruik makend van de ontsteltenis, die zich op hun wezenstrekken afspiegelde, op eon gegeven oogenblik uit Maar het brandend vraagstuk van den dag is de revolutie in China, in uw land. Laten wij liever daar over spreken. Hoe denkt u over die re volutie Thans zag ik in den blik van elk hunner een kieinen. doch niettemin duidelijk waarneembaren lichtglans, en ©on, de bezadigste hunner, sprak met eon zekere trilling lil «ie stem Alle Clnneezen, die u vanavond hier ziet, behooren tot de revolution- naire partij. Misschien zelfs wel alle Chineezeu, die te Parijs zijn. Lfebt u rechtstreeksch berichten uit uw land Ik zag zijn oogem vochtig worden, en hall fluisterend antwoordde hij Mijn oud-ets wonen toevallig juist in de streek, waar het hevigst gevochten wordt. U begrijpt, dat... Ik begreep en drukte hem de hand. Na een oogenbLik van pijnlijke stil te, hernam hij uit zichzelf: Weet u wel, dat zelfs ons a'èt- dragen van een staart een 'revolutio naire daad ls? De Europeanen mee- nen gemeenlijk, dat wij daarmede een soort van zucht tot eutopeanisa- tie betoonen. Zij weten niet, dat dc oorspronkelijke Chineezen geen staart droegen. Toon echter in het m,d<ten der zeventiende eeuw de Mandsjoes ons overmeesterden en aau het be wind kwamen, werd den Chineezen, op straffe des doods, bevolen bun na tionale kleederdracht af te leggen, zich, naar de mode der Mandsjoes, de helft van den schedel te scheren en een staart te dragen. In don loop der eeuwen hebben millioenen Chi neezen de doodstraf verkozen boven den half geschoren schedel en den staart. Begrijpt u nu wel, dat ontstaarbing geen concessie van ons is aan do Europeesche beschaving, doch louter een patnottisch© daad? Denken de Jong-Chineezen den republikeinschen Tegeeringsvorm te stellen? Do hoofdzaak voor ons is, ons te bevrijden van het juk der Mandsjoe- sche dynastie, die ons reeds sedert ruim twee en een halve eeuw onder drukt, uitgeplunderd en by hoopen vermoord heeft. De Mandsjoes genie ten alle voorrechten en gunsten. Werkeloos en lur. sinds tientallen ja- zijn zij kennelijk gedegenereerd zoo moreel als physiek. Wij hebben wel heel lang gewacht, maar nu is eindelijk do tijd gekomen om ons van onze gebate overheerschers te ont doen. Gelukt dit ons dan hebben wij te kiezen óf de monarchie van een Chineescho dynastie of een re publiek. En*u zoudt kiez.n...? De meesten onzer stellen het volste vertrouwen in dr. Soen Yat Sen, den Clïineeschen revolutionnair, die sinds jaren in Europa ten ste'rk- propaganda maakt voor de omver werping van het Mandsjoesche gezag. Volgens zijn begrippen is, in dein loop der tijden, het rassenconflict tus schen Chineezen en Mandsjoes uitge dijd tot een politieke beweging. Hij zijn aanhangers willen een repu bliek in den trant dor Vereenigd'e Staten van Amerika, een republiek, lands bean gen bevordert door pacifieke middelen. Do natuurlijke rijkdom van China moet benut wor den; de handel moet ontwikkeld wor den; do financiën dienen gereorgani seerd te worden. Wij hebben noodi'g om meer spoorwegen aan te leggen, mijnen to exploiteeren zelfs land te bebouwen. Dat geld ont breekt ons op het oogenblik. Doch mis schien ■willen de Europeesche staten het ons te zijner tijd loonen, vooral Frankrijk. Hoe oud is dr. Soen Yat Sen? In de vedrtig. Hij is in Europa, in Amerika, iim Japan gq zelfs op Ja va, uw geboorteland, geweest. Al se dert vijftien jaar staat hij aan het hoofd van de revolutionaire bewo ging, die haar zetel te Canton, zijn geboorteplaats, heeft De Mandsjoe sche regeering heeft een prijs van ongeveer 500.000 francs op zijn hoofd gesteld. Doch hij werkt onverschrok ken voort aan de verwezenlijking van zijn ideaal. Hij is onze wegbe reider en onze toeverlaat... Toevallig zal hij morgenavond hier te Parijs zijn afscheidsreceptie houden, in een der vertrekjes van het buffet van de Gare de Lyon. Hij is al vier dagen in Parijs en vertrekt morgenavond met den trein van 7 uur 55 m. naar Marseille, waar hij met de Engelsche paketboot Singapore, Canton en Shanghai landgenoot aan. Wat hij zei. was. en blijft zijn lijfspreukhet beiee- kent „Weg met de Mandsjoes!" Wij moeten hetzelfde antwoorden. Z©o goed en zoo kwaad uls ik kon brulde ik met mijn Chineeschen ge leider de bewuste lijfspreuk van den grootcn revolutionnair meè. Welbe schouwd moet Ik toch ook niets \nn de Mandsines met hun doodstraffen- rnanid hebben Soen Yat Sen, die er eer als 'n Indo- F.uropeaan dan als een Chinees uit ziet en geheel op z'n Europoesch ge kleed ging was cmringd door zijn staf, talloöze landgenooten en cenige Parijsche reporters Een londgenootelijke tolk, die vrij vlot Fransch sprak, stond hem bij ln zijn onderhoud met do reporters. Het gezicht van Soen Yat Sen. dat van energie cn volharding getuigt, bleef! voortdurend strakniet de minste emotie viel er op le lezen. Aangezien hij meermalen in Frankrijk is ge-: woest, vermoed ik, dat hij zich ter-! dege in het Fransch kan uitdrukken en de tolk er ij niets dan eon truc is. tien wint danrmeê tijd en kan aldus zijn antwoorden langer overwegen. De Oosterlingen vinden het nveeren- deel der Europeanen wat erg babbel achtig, en de Europeesche kranten- renortage is hun allerminst sympa thiek. Ik denk hierby ook nan hot tooneel- stuk ,.Le Typhon" van Melchior Len- gycl, door André Duboseq uit 't Hon- eaarsch vertaald In dat stuk, hier in het TMfitre Sarah-Bernhardt op gevoerd. zegt de zwijgzame Japan- nees Tokeramo tot zijn landgenooten ender meer „Mijn vrienden, prent u dit goed in het geheim van onzen wonderlij ken vooruitgang bestaat in liet ken naar de wetenschap. Die fameuze Europeesche beschaving, gansche ge slachten hebben zich voor huar afge mat, marteluren hebben hun bloed voor haar vergoten, om haar te ver broeden, te verdiepen, te brengen tot de hoogte, waarop zo nu staat. Wij, Japanners vijftien jaar zijn vol doende geweest ora ons die bescha ving eigen te maken I" Nu zijn Chineozen nog wel niet zoo geslepen als Japanneezen, maar toch OTTO KNAAP. gaan. Op die plaatsen reclamee ren de revolutionnairen zijn tegen woordigheid. Gaat u naar die afscheidsrecep tie? Ja. Mag ik u vergazellen Even keek hij mij aan toen, blijk baar gerustgesteld, antwoordde hij Goed. Toen wij den volgenden avond dr. Soen Yat Sen in de Gare de Lyon be naderden, riep hij ons toe„Jook moen jo wie fo ke hoen ho we 1" (heel erg precies zijn de woorden misschien niet weèrgegeveu). Mijn metgezel fluisterde me snel in het oor Tan do Residentie en haar Inwoners. CXXXV1II. St, Nicolaos en mistig weer; het past bij elkaar. De donkere dagen, dwingen tot vroeg opsteken van het licht, en komt do stemming voor den 5 Decemher-avond niet het best in de stad als overal de Tarnen in hellen gloed staan en een gezellig halfj duister de me'nsc-hen in de straten wat tot elkaar schijnt te brengen? Het is druk in de stad. Overal hoort men klachten over duurte, over slechte tijden en toch was Ln geen jaren een zoo groot© kooplust. Is het klagen tot oen tweede natuur en min of meeV mode geworden of veroor zaakt do zucht tot mecdodn een weel- de-toonen naar buiten en een uiteTSt bezuinigen binnenshuis? Een knap mensch die er antwoord op geeft. De winkeliers varen er echter wel bij en dit gevoegd bij de omstandigheid dat in 1912 de opeen-, op het Personeel voor hen ver laagd zullen worden, zal hun het nieuwe jaar met vertrouwen tegemoet doen gaan. Een Lruia beeft van boop op de toekomst reeds een aardig bewijs ge geven. Het is de Bouiveterie, aan het! stuk grond tusschen Gravenstraat Halstraatje. Nu de grondruil.ng mot de Gemeente tot stand gekomen is gaat ze haar geheel© gebouw afbre ken. De zaken worden zoolang voort gezet in een houten paleis, dat aan de Driehoekjes verrees op terrein door de gemeente eens voor zwaar geld verkregen, maar sinds dten on gebruikt gelaten. Niet minder dan f 36000 zal moeten worden uitgegeven om dezen tijdel ijken bouw naar de eischen des tijds en naar die van den brandweercommandant in te rich ten. Aan lvot plaatsen van een hou ten gebouw op bet drukste en een van de nauwste gedeelten van het centrum worden voorwaarden ver bonden, zoo bezwaarlijk dat alleen Hij ziet blijkbaar oei u voor een 1 een kapitaalkrachtige Arma er aan voldoen kon. Al'e planben «tocte: van boven en onder voorzien z: een soort osbesfplalen, wat ai geheel wel een aardig aanzien geef: maar tevens den ondernei geducht gat in zijn geldk.st s'oeg. Verder is het gc-tal bram v.rïu buitengewoon groot. Beg.n Januari worden de zaken naar het asbestpaleis overgebracht en tot dien dag houdt de Öonneterie u.tverkoop, finale uitverkoop. Uitverkoop en dat tegen SI. Nico- iaas! Do Haagsche dames voelden oen schok van vreugde toen zij in de advertent é6 lazen dat het oogenblik de oogenbfikken van voel voor weinig geld, aaagabrofcen waren. Den eersten dag is 'n gt-de«-'.U? van de Gravenstraat gewoon versperd ge weest. Bij dozijnen stonden ze voor de ra men; de oleganlsten uit de reodentie. Het was dan ook niet gering, daar achter de glazen lag te pronken. Mantels ;n alle denkbare kleuren, met groot© en kleine opsla-ren, gets ileerd of naar hobbezak-model, kostbare en goedkoope, lange en korte; mantels met bont t i zonder bont, mantels glimmend van de zij cn anderen dof ale oen begrafenisstoet. Mantels voor dame© en mantels voor kinderen; mantels voor mondaines en mantels voor ©envoudSgen, mantels... maar waarom beproeven te inventarseeren; de variaties waren even groot als de ijdelheid van de kijksters en die ongelimiteerd.. En niet alleen mantels lagen daar als evenveel midde.'en tot behageiL In hoeden was niet minder keus; rokken bekoorden, blouses trokken aan; jupons prijkten, schenen haar zachte frou-froumuz:c!i reeds'te doen hooren. Was het wonder dat alles wat Den Haag aan vrouwelijk schoon bezat, zich voor de ruiten verdrong, koude 'oeten, regen, mist en sneeuw ten spijt? U-.tverkoop, finale uitverkoop in de Bonneterie, alle hartjes klopten van verlangen. Tot Januari kunnen ze blijver klop pen. Dinsdag is in den gemeenteraad ui hoogst merkwaardig feit meege deeld; natuurlijk betrof het weer het schouwburcvraagstuk, dat meer e meer de gemoederen gaat. verhitten. Eenigen tijd geleden is geweigerd ingekomen ontwerpen aan de raadsleden thuis te zenden op dc Leeskamer kon er inzag© van geno men worden. Toch kwam na een paar dagen een der bladen met allerlei bijzonderheden en ten slotte zelfs met een afbeelding van het plan-Gort. In deu raad is hierover geklaagd de leden hadden uit dag bladen kennis genomen van deu in houd van geheime stukken. De schul dige kon niet aangegeven worden; bel merkwaardige was echter, dat uit de Leeskamer stukken ontbraken. Wie zich hier aan vergrepen heeft, zal wel nooit tot de buitenwereld doordringen eu het is te hopen, dat dit voorval nooit nakomelingen krijgt. Niet dat ik zoo hoog wegloop met geheimhouding door de overheid alles wat baar maar goeddunktor eijn zaken waarover de openbare meening zich behoort uit te spreken. Zoolang er echter bepaalde redenen bestaan om het publico eren nog uit te stellen, is het indiscreet te trach ten er wat van bekend t© krijgen. Nu is hier het eigenaardige geval, dat do redenen, die kunnen leiden tot ge heimhouden maar niet meegedeeld worden en in zoover is er iets voor het publiceeren te zeggen geweest. Verschillende raadsleden en wethou der Lely spraken er echter hun af keuring over uit en dat zelfs in zeer krasse termen. De reden, waarom groot© geheim zinnigheid betracht wordt, hebben we echter niet vernomen. SINTRAM. Stadsnieuws Mr. G. VAN TIENHOVEN. Ten huize van mr. G. van Tienho ven. nabij Aerdenhout, weid gisteren door een comité uit leden en oud leden der Staten van Noord-Holluiid den oud-C©mmi6saris een huldeblijk aangebodeu. Dit geschenk, bestaande uit een keur van aquarellen, naar stadsgezichten en landschappen ln Noord-Ilolland (in eikenhouten lijft!, was vergezeld van een keurige op dracht vermeldende do namen d>:r deeiaemeis De aquarellen zijn ver- aardigd door den ..eer M. Uage, oud- i'vrliiij; der Rijks-Academie van Beel dende Kunsten. P.abrïek voor Vragen Giabonne^rden hcóbea bet TOOnecbt, agen op Yersoldl!»:i<i ;rei-1«L mils voof beantwoording vatbaar, in icaden tij >1* T.educue vso Haarlem s Oagbliü, Gröoie Hou: tisa' öi AUo antwoorden woiden gehee! kosteloos sgïven eu zoo spoedig uiotcijk. Aan vragen, aio niet YOlk'Iqj naam ra CGT-.plnats van d-a iurer.ciec TeiOtclacq otds" gr-r-a aand-ebt rosrh'-nir'n. VRAAG. Wat verstaat men on der „geprimeerde comédie"? ANTWOORD. Wij kennen de uitdrukking niet. Stuurt u ons *c-ns et stukje toe, waarin de uïidrv.kk'ng voorkomt, dan kunnen wij misschien de beteekenis daaruit afleiden. VRAAG. Wanneer men voor schoolverzuim der kinderen terecht moet staan, wie wordt dan gestraft, de man of de vrouw? ANTWOORD. Dot hanst er van af, wiens schuld het dat het kind niet naar school is geweest. Onwil lig© kinderen worden door de politie naar school gebracht. VRAAG. Tk heb een soon, die niet wil oppassen. Hij is met geen mogelijkheid naar school te krijgen. Kunt u mij ook zeggen, wa-ar ik mij oegen moet. om hom in eon go- sticht te krijgen? ANTWOORD. Wend u ©ens tot den Voogdijraad, die op 1 Spaarne, kantoor hondt. VRAAG. Zoudt u zoo goed wil len zijn mij het adres op to willen go- ven van Mr. Hugh Moe Rae. dio dc-7©r gen in een ingezonden stuk in de courant genoemd werd? ANTWOORD. Dat adres weten ij niet nader, dan in dat stuk is aangegeven! Vraag dat aan den in zender van het artikel. Misschien wil hij uw brief wel doorzenden, als u hem dat vraagt. VRAAG. Moet men, volgens d© tegenwoordige MiFtie-wet, ki hetzelf de jaar dienen, als men geloot heeft, of moet men dan het volgende jaar opkomen? ANTWOORD. Men komt onder de wapenen het jaar volgende op dat aarin men heeft geloot. VRAAG. Is dus do nieuwe Mili tie-wet, die in 1913 in werking treedt ook van toepassing op hen, die zich in Januari 1912 moeten aangeven? ANTWOORD. Je. maar dan is men loteling beboerende tot lichting 1913. VRAAG. Wanneer treedt de nieuwe Militie-wet in werking? ANTWOORD. Nog niet bekend. Zal te zijner tijd worden bekend ge maakt VRAAG. Wordt een loteling van de lichting 1911, d e uitstel vun eer ste oefening heeft, volgens d© oude of volgens de nieuwe wet behandvld? ANTWOORD. Volgons de thans in 1911 bestaande Militie-wet. VRAAG. Wie is de Ned. Consul Japan. Als mea dezen heer om antwoord verzoekt is het dan ge woonte vergoeding voor pört in ie shiiten; kan men, met handelsbelan gen z.ch tot een Consul wenden? ANTWOORD. De Consul in Ja pan is Mr. J. H. van Roijen. U kunt ergoeding van port insluiten. De Consul houdt zich ook niet handels belangen op. Hei is wel goed, om een zegel voor antwoord .n te sluiten, u «Le tenminste aan Let postkan toor krijgen kunt. Wij meen en, dat een internationaal bewijs aou het postkantoor kunt krijgen, dat men n andere landen voor oen postzegel kan inruilen. FBUILLETON Een verhaal van 1870. Naar het Engolsch door Max Pemberton. 2) Deze gezegende onwetendheid duur de ongeveer tot do laatste week van de noodlottige Decembermaand van het jaar 1870. Toen kreeg het ge hucht een vreeselijk schokkend be richt. ll©t gebeurde nl., dat Sabine, de dochter van dienzelfden Bordelas, die den winkel hield, van de heuvels terugkomende, het nieuws mee bracht. dat de broeder van Meester Gilbert Ail>ert te Fresney gevangen genomen was en zeker voor den mor ton zou worden opgehangen. Dat was Iets. om <1© tongen in beweging t© ictton tot l«et vormen van wraak plannen. Geen man in het dorp, die nu nog niet een ongeloovig gezicht glimlachte. Er zijn overal soldaten, vertelde hun hot bevend© meisje, terwijl zij voor de deur van de herberg stond en zich tot de verschrikte menigte wendde, op den weg naar Dyon krioelt het overal overal sol daten in de kerken, in do bosschen, dwars over de heuvels naar Parijs en naar het Westen. En zij hebben Mon sieur Albert en den onderwijzer ge vangen genomen, en beiden moeten sterven. Het ia waar. vrienden ik zou niet graag onware berichten over deze geschiedenis overbrengen. Sabin© was een bekoorlijk meisje, maar bij deze vedenkwaardige gele- genheid waren er maar weinigen, die lust gevoelden haar op haar gemak te brengen. Hoe daprter de woorden van de dorjvthewoners ook klonken, de daden waren er niet meo in over eenstemming. Laat de priester het aan de oud© vrouw Fouchard de moeder van Albert vertellen, zei don de menschon. Alles wel be schouwd. als ©en jong© man het oor leende aan die wild© Jongelieden, die spraken over ©en Italiaan Garibaldi ©n over wat hij voor Frankrijk doen zou, werkelijk zoo'n jongen moest met klagen uls het ongeluk hem ver volgde. Een paar anderen door mede lijden bewogen, omdat zij ook moe ders waren, begonnen te denken over kleine geschenken, die zij aan vrouw Fouchard zouden sturen of aan diensten, die zij haar zouden kunnen bewijzen. Geen van allen echter waag de het 't nieuws aam den jongen Gil bert te vertellen, di© den geheel en dag in de bergen was geweest, en hij hoorde het voor 't eerst van zijns moe ders lippen de lippen van ©en vrouw diep getroffen door het verlies van den zoon, dien zij liefhad. Dit zal zoo ongeveer om zeven uur van een bitterkoude» winteravond zijn voorgevallen, maar de jonge Gil bert wachtte gesn oosenhlik met naar Fresney te gaan. nadat hij zich over tuigd had, dat het verhaal waar was. Gewapend met een oud musketge weer ©en goed mes in zijn gordel en met een schaapsvel als bedekking mee, beklom hij langs een schaapher derspad de bergen en stapt© stout moedig de landstreek binnen, die volgens Sablne moest krioelen van Duitschers. Het was niet waarschijn lijk, dat een man als hij door den een of anderen soldaat gevangen ge nomen zou worden of eenige aan dacht schenken aan de gevaren van den weg. Maar zoo nu en dan ging hij aan den rand van den afgrond staan, om den grooten weg van Dyon langs te kijken en zich af te vragen, wie daar ging. Maar de Duitschers marcheerden 's avonds niet, en voel van hun kampementen waren zooals hij ontdekte, in kloven tusschen heu vels in, waar groot© wachtvuren bun rood schijnsel afwierpen en ijverige schildwachten de heuvels afpatrouil- 1 eerden. Meester Gilbert ontdekte er een niet ver van het dorp Héricourt af maar hij besprong den man als eon wolf van het struikgewas uit en w orgde hem met zijn reuzenhanden, die, gedreven door het gevaar van oen broeder, nog meer kracht beza ten, dan anders. Later, toen Fresney bijna in het gezicht was. ontmoette h'i twee kameradon uit het gebergte en ontdekte, dat zij tot den troep van Garibaldi behoorden. Zij zaten op oude karrepaarden en zagen er allee behalve als krijgslieden uit; maar de jonge Gilbert verwelkomde er hen niet minder hartelijk om en luisterde met boerongodnld naar hun verhaal. Je kunt niet naar Fresney gaan, zeiden zij, de Duitschers zijn daar wel duizend Duitschers met hun ka nonnen. Hij antwoordde, dat bij toch gaan moest. Zij hebben mijn broeder Albert gevangen genomen, zei hij heel een voudig ik moet hun generaal spre ken. Wat voor kwaad hebben wij hen aangedaan Ik ben van plan hen te vragen mijn broeder to sparen. De vrienden verzochten hein, daar van af t© zien. Eén hunner, Jacques, was de zoon van een herbergier tc Dole de ander was eon jonge boer, Bdouard, wiens huis tien dagen gele den door de Beieren verbrand was. Uw broeder behoorde tot onzen troep, zeiden zij, dio Duitschers zijn niet bang voor Franschen, maar wel voor Garibaldi. Daarom hangen zij ons op als zij ons maar te pakken kunnen krijgen en je broer zul mor gen worden opgehangen. Waarom nu jou leven ook nog op te offeren, vriend Gilbert Ga met ons me© en wij zullen jo een beteren weg aanwij zen. Waarop Jacques, de zoon van den herbergier, deze troostende woorden liet hooren leder huis is beivsid ons schuil plaats te verleenen. vooral wanneer er meisjes zijn, di© mot Garibaldi dwepen. Je doet verstandiger met ons mee te gaan. vriend Gilbert, want Garibaldi zal Frankrijk redden. Gilbert wist niet, wat hierop te ant woorden. Zij hadden gekampeerd in de hut van een schaapherder en be grepen wel, dat niemand anders dan een schaapherder of iemand anders, di© in «ie bergen geboren was, dezen weg uit zou komen. Een goed vuur verwarmde hem en zij hadden rooden wijn van Dole en wittebrood uit Fres ney. Op ieder aider oogenblik zouden zij den jongen Gilbert hebben kunnen verleiden, maar nu zou hij voortgaan al kwam hij tegenover het geheede Duitsche leger te staan. Ik ben van plan mijn broeder te redden, zei hij, welk recht hebben zij hem gevangen te honden neen, tueen, ik moet hun generaal sdreken ik zal hem zeggen, dat Albert een soldaat is en voor den krijgsraad io- recht moet slaan. Er >s later nog t: «l genoeg, om naar dien Garibaldi te gaan en te hooren, wat hij beiooif. Jelui zult moateei toestemmen, dat mijn plicht te Fresney ligt. omdat mijn broeder daar ia De twee mannen schenen niet te weten, hoe hem te antwoorden, en hij ging voort met de verhalen van den ouden Abt Gaudisart over t© vertellen, hoe plundering en bloedver gieten aan de orde van den dag wa ren maar, zei hij, niet de dood van eerlijke soldaten, <li© eenvoudig hun pLioht doen. Waarop Jacques, de zoon van den herbergier, eindelijk antwoordde met een onomwonden be kentenis van de waarheid, heigeeu nu noodzakelijk wezd. De Duitscliers vreezen Garibaldi, zei hij, zij behandelen hun vrijwilli gers als atruikroovers. Dat was het ongeluk van uw hroeder Albert dat hij behandeld werd ais een slruik- roover en niet als soldaat. Hij werd gewapend in het huis van den onder wijzer te Fresney ontdekt daar om, het spijt mij, dat ik het moet zog gen, Gilbert, weiden zij allebei bij zonsopgang vermoord. —Dood I riep Gilbert uit, terwijl hij overeind sprong. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1911 | | pagina 5