gen der school brengt telken ja.ro In
Jlaa'iton een som van f 30.(XX), «1\©
door 't Rijk aan do houders van
kostleerlingen uitbetaald wondt.
D o Re u n i e.
Do feestelijkheden zijn gisteravond
gepend mot oen reun.e van eenige
honderden oud-kweokelingen in De
Kroon.
De weinige Haarlemmers, die
ders 's avonds in de Kroon-zaal een
rustig plekje vinden, konden er gis
teravond met terecht, ward de hon-
derden reünisten hadden de geheele
restaurantzaal in beslag genomen.
En zoo compact was de massa feest
gangers er, dat men zich ih de zaal
bijna niet bewegen kon.
De stemming was ook „compact",
want liet was een algemeene lierbroo-
dering. Elk studiejaar vond zijn egeui
clubgenooteia tc'rug en zelfs heeren met
buikjes en grijzende haren voelden
zich weer „balcbetogm", zooaüs zij
rich in hun kweekschool-jarein ge
noemd hadden. Menigmaal steeg oem
geestdriftig gejuich uit een of a'ndere
groep op, wanneer men ee-i «tud'.c-
makker-vun-jaren-geleden lie'rkende.
Wat al historiën er weer opgehaald
werden, welke lang-vergeten avontu
ren er weer vernieuwd werden in het
geheugen, welke grappen van studeer-
vertrekken-uit-ouden-tijd er opnieuw
werden l>e!achen, we zullen er niet
van vertellen.
Het was in den echte'n zfin een reü
nie, waarbij men elkaar terugvond,
bedaagdcr naar het uiteriijk mis
schien, maar innerlijk nog even jong,
als toen, orentfesle lxeeren als broek
jes met vioolkist e'n pakjes boeken
door do Haarlemsche straten liepen.
„Ihr b'ringt mit euck die Bikldr fro-
her Tago", dichtte Goethe in
Zueignung zijner Faust. Een derge
lijke gedachte zal menig feesteling
gisteravond gekoesterd hebben, toen
hij heel Jaat van zijn makkers sdhéid-
Do'n derdag rno'r gen.
De Reünisten zijn voor een goed
deel hedenmorgen een bezoek gaan
brongen aan de t emtoonsteflhngo'a in
de „Vereen iging" en de Kijksleer-
schooi aan het zg. „Keizerrijk", waar
teekenwérk en handenarbeid van de
leerlingen der Kweekschool en van de
bij die school liooronde Rijksleerschool
is uitgestald.
Wij hebben daarover g"stèren reeds
liet een en ander meegedeeld.
Om twaalf uur vereenigde mom z/irih
aan een gemeenschappen ijk tweede
ontbijt, waarna men zich te liaJf twice
naar de „Vereeintglng" begaf, om de
Plechtige herdenking
van de stichting der Kweekschool bij
to wonen.
De groote zaal van de Sociëteit, dio
yoor deze gedegenheid feestelijk ge
tooid was, vulde z.ch tegen het be
paalde uur geheel en al met feeste
lingen.
Do muziek zette do Jubel-ouverture
van Weber iu die aan 't slot in 't
Wilhelmus overging.
Het Kweekschool-koo'r hief thans
het „Welkomstlied' aan, gedicht en
getoonzet door den heer L. A. E. van
der Ley, dat als volgt luidt:
WELKOM,
Nu komen weer allen te Haarlem te
zamen,
Zij komen van Noo'rd en zij komen
vah Zuid,
Getrouw aan 'do roepstem, die klonk
langs de velden,
De bode, die noodde met lokkend ge
luld:
Naar Haarlom, naar Haarlem, gij
oude bekenden!
De Kweekschool is gastvrouw en noodt
u ten feest!
Weest trouw aan «te roepstem, die
klinkt in uw harte.
Die vleit u, meh beidt u, naar lichaam
en geest.
Nu komen weer allen te Haarlem te
zamen.
Ate zonen, die tronen, der Moede'r go-
trouw.
Weest welkom, weest welkom, weest
welkom gij allen, die op zijt gekomen,
Vervuld mot de huid" ©ener jarige
vrouw 1
Vol met idealen, vol van blijden moed,
Gaan de jeuïge mannen 't leven tege
moet.
't Leven komt met rampent
Rukt aan ons geluk,
Rijt met ruwe handen,
'l Liefste van ons stuk.
't Leven komt met slagon,
lvuukt illusies neer,
't Mooiste is gebroken,
En nooit groeit dat meer.
Dan wo'rdt troost gevonden in den
Kweokschooltijd,
Toon ons hort nog gloeide voor den
grooten strijd.
Toen ons denken was als eer forsoho
boom:
Wijd vertakt en stevig aan des levens
zoom.
Dank voor do troost, die de Kweek
school ons biedt,
Dien tijd uit ons leven vergeten wij
fciet.
Nu komen weer allen te Haarlem te
zamen,
Zij komen van Noord eh zij koinen
van Zuid,
En luid sclio.lt het welkom van w en
den u togen,
Een machtig, een krachtig, ©en dank
baar geluid.
Wolkom! welkom! Weest welkom.
Hierna sprak de hoor P. II. van der
Ley de openingsrede uil.
,,lk heet u allen hartelijk welkom
op dit heugelijk feest, liet gouden
feest onzer Kweekschool, uklus begon
do heer P. H. v. d. Lcij.
Na te hebben herdacht, dat hij aan
deze school veel tc danken heeft,
geeft hij aan een korte schets te zul
len geven van de geschiedenis der
50-jarige.
In lSüü bepaalde een Kon. besluit,
dat cr drie Rijkskweekscholen zou
den worden opgonclitte 's llertogen-
bósch, te Haarlem en te Groningen.
Dan gaat spr. in bijzonderheden na
de wijze, waarop men zich voorstelde
die scholen in te richten.
Dr. A. L. Gastman word met in
gang van 1 September 1861 benoemd
tul directeur der Kweekschool te
Haarlem de heeren ,1. .1. G. Donek
on J. II. Slangen werden aangewezen
onderricht te geven i.n do gewone vak
ken van lager onderwijs en drie an
dere hoeren in wis- on natuurkunde,
teeltenen en muziek.
C Januari 1862 werd de school gc-
opend niet 27 leerlingen.
In den eersten tijd was er gebrek
aan het meest noodigo er was geen
leerplan, aan leerboeken was groot
gobrek en hulpmiddelen bij het on
derwijs in teekenen on natuurkunde
ontbraken.
Hierin kwam echter spoedig verbe
tering.
Op aandrang van den directeur
werd met liet gemeonlcl>estuur een
overeenkomst gesloten, waarbij de
burger- of tusschensohool tijdelijk ge
bruikt zou worden voor leerschool,
waar de kweekelingen zich kontien
oefenen.
In 1862 werd de school in hot Pand
daarvoor in gebruik genomen en
op 1 September 1864 ovorgebracht
naar de Gad. Voklcrsgrucht.
Men vergat langzamerhand, dat-
deze school slechts tijdelijk was I
Dat het huurhuis aan den Kouden-
liorn een halve eeuw als Kweek-
schooigebouw is gebruikt, vindt zijn
grond hierin, dat nooit aan de Re-
geering verzocht is den voorloopigen
toestand op te heffen.
Nu echter het aantal leerlingen ver
dubbeld is, nu het daar steeds druk
ker is geworden, een groentemarkt
en gevangenis in de buurt gekomen
zijn, nu is de toestand onhoudbaar
geworden.
De Regeering heeft bouwplannen
laten maken en de benoodigde gelden
op do begrooting gebracht. Spreker
dankt de heeren, die do belangen der
school A-erdedigd hebben, brengt hul
de aan den minister die ,op onbe
krompen wijze in do behoefte wil
voorzien en ook oen eerosaluut aan
Burgemeester en stadsbestuur van
Haarlem, dat aan liet rijk op loyale
wijze bouwterrein aanbood.
Er is v-eel veranderd in den loop
der jaren.
Hot aantal leénlingon por klasse
steeg van 10 tot 20 en 24.
De cursus tot opleiding van hoofd
onderwijzers had geen lov-ensvatliaar-
lioid en Averd met den hulpcursus op
geheven in 1870. Doch in 1883 Averd
oen cursus in de gymnastiek aan de
school verbonden.
Eveneens werd op aandrang van da
rogeeniug het onderwijs in de muziek
lielangrijk uitgebreid: zoodat nu alle
leerlingen verplicht zijn zién te oefe
nen in vioolspel en zang, de meest be
gaafden ontvangen ook piano- on or
gelles.
Spr. brengt hiierbij da'nk aan de
Haarlemsche Bachvoreeniiging.
Na doelmatige voorbereiding moet
de 9tudie plaats vinden in do weiik-
pluatsen, waartoe door hel gemeente
bestuur en directeuren van verschil
lende fabrieken, welwillend gdlegën-
haid wordt geschonken, waarvoor
spr. dezen hartelijk dankt.
lil 1895 werd het onderwijs in han
denarbeid ingevoerd, darik zij het
sympathiek streven vate onzen ener-
gieken inspecteur.
Gelegenheid tot lichaamsoefening
wordt in ruime mate gegeven en hier
toe is welwillend het terrein voo'r de
cavaleriokazerne ten gebruike der
leerlingen toegestaan.
Voor de belangen der paedagogiek
heeft de regeering eon open oor, het
geen bleek toen plrn. 10 jaar geleiden
een zevende klasse werd toegevoegd.
Met erkentelijkheid kan spr. getui
gen van de werkzaamheid der predi
kanten van varschiLlondo kerkgenoot
schappen en van verschillende rich
ting op godsdienstig gebied, onderwijs
gevende in don godsdienst aan die
leerlingen.
Wat de resultaten betreft: van hot
schriftelijk we'rk het teekenen en han
denarbeid zijn eeniige werkstukken
hier neergelegd of opgei teugen en Avat
is overgebleven van hetgeen in 1900 te
Bar ijs op de wereld tentoonstelling
onze school een „grand prix" deed
verwerven.
Vervolgens herdenkt spr. de onder
wijzers, die zijn heengegaan: de hee
ren J. J. C. Donck, J. H. Slangen, F.
Allan en H. A. C. Dekker en do Nes
ter, de muzikale W. II. C. Sohm Oi
ling, die op 80-jarigon leeftijd nog
n'iot aan heengaan dacht.
Even staat spr. stil bij hel overlij
den van „onzen vriend Broero", die te
Middelburg ovérileed, gevolgd door de
'hoeren Lodewijks. De hoeren
W. Iluanstra, A. A. Sprenger eai A.
L. C. Boekman, d.e elders oen wédk-
k'nirig vonden, herdacht spr. inot dank
baarheid.
De heeren Beekman, H, Stoel, N.
W. J. Franckon en J. J. A. Bolkes'.eijn,
schonken voorwerpen, die hier ten
toongesteld zijn.
Hun voorbeeld prikkele tot navol
ging.
Hot aantal jongelieden h er opge
leid is 900, waarvan roods een 100-toI
is overleden, aan hen denkt spr. en
'niet heni zeker alten met weemoed,
doch ook mot dankbaarheid.
Met een hartelijk welkom aan al
len, die hier in reünie te zamen wa
ren, eind-gde spr. zijne schoone toe
spraak.
Daarna werd liet woord ge-
A'oe'rd door den heer Fabius, in
specteur van hol Lager Onderwijs in
deze provinciën en door den hoer Roo-
denburg, schoolopziener in het dis
trict Haarlem, op wélke redevoerin
gen wij ook nader terug komen.
Feestrede.
Hierna was het AA'oord aan den heer;
Stamper,us om de eigenlijke feestre
de uit te spreken:
Do hoer J. Stamperi.ua, aVrorvdassa-
ments-schoolopaiener te Amsterdam,
en oud-kweelteil ing dor 6chood, had
tot onderwerp gekozen: „De botoe-
ltenïs der kweeksoho-ol-opleiding voor
dien onderwijzer cai het onderwijs tin
Nedieriand".
Aan de rede is liet volgende ont-
lee'nid:
Spr. begon met te zeggen dat zijn
rede een persoonlijk karakter zou
dragen; hij zou de beteokenis der
kweekschoolopleiding schetsen, zoo
als hij die ziet
Spr. schetste allereerst lioo de op
leiding A'roogor was in zijn tijd, toen
de jongelui aan een oefenschool allen,
hoe uiteenloopend de leeftijd ook
was, dezelfde lossen kregen, hard
moesten werken en grootendoels zich
zelf helpen, den tijd cbe'r autodidac
ten, en daarvóór toen die geheele op
leiding geschiedde door den „boven
meester", toein de opleiding van den
onderwijzer pflaats liad in en door
do schoél.
Sp'r. sdlietst daarna hoe hij ails
jongen van 14, 15 jaa'r ook reeds voor
een klasse van veertig èt vijftig leer
lingen werd geplaatst en betoogt
dan, dat deze opleiding in de praktijk
een zekere mate van handigheid en
'routine moge geven, zij toch hoogst
gebrekkig bleef, „en nadoen van wat
men den bovenmeester doen zag, zon
der oordeel, zonder houvast aan wat
in de theorielessen vooraf moot zijn
onderwazen. Het was een werken in
den blinde en bleef dit tot 'langzamer
hand het rijpend oordeel den juistén
weg misschien vinden deed."
Spr. 6 telt hier tegenover de gunsti
ge wijze, waarop thans de jongelui
op de kweekscholen p'raclisch Avonden
gevormd. Hij erkent dat liet wensübe-
ijk zou zijn dat op do theoretische
studie op de kweekschool loog oen op
leiding in de practijk van bijvoor
beeld een jaar volgen kon, eer de
k weakening als zelfstandige leerkracht
in «te school zou mogen optreden.
Spr. geeft daarna een overzicht van
de werkwijze aan de Ilaarlemsoha
kweekschool en verhaalt hoe hij zelf
daaraan gekomen ie, door hard blok
ken, voor de studie vrijAvci aan zich
zelf overgelaten als hij was als 15-
jarige knaap, na met goed gevolg af
gelegd examen bij den leéraa'r aan
de school, Van der Ley, dio op spr.
stee«ls den indruk heeft gemaakt te
zijn oen uitstekend examinator.
Spr. behandelt Aorvolgcais de vraag
internaat of exte'rnaat voor de kwee-
keliingen? Ilij blijkt de voorkeur te
geven aan het huisvesten der Ikwee-
ke/lingen bij burgers in de stad, mits
aan de keuzo «ter kosthuizen groote
zo'rg woide besteed, wat, blijkens me-
dedeeling van den directeur, het ge
val blijkt te zijn.
Spr. blijkt nog onder don indruk
van de schoonheden van Haarlems
omstreken eu geeft oen overzicht van
de amusementen, die den jongeluii in
zijn tijd werden geboden en de ver
beteringen, die de Jaatste, d. w. z. de
uitspanningen, hebben ondergaan na
d.en.
Het tegenwoordig meermalen ge
bracht bezoek aan iuduslrieole en ata-
dere ondernemingen, acht spr. van
groot nut voor de kAA'eokoüngen, daar
bij hulde brengend aan de toewijding
van directeur en leeraren, d.e ver
schuilende verbeteringen hebben tot
stand gebracht.
Na nog verschillend© verbeteringen
in en uitbreiding van het onderwijs
te hebben opgesomd, Iterdelukt sin-,
leeraren dit zijn tijd: v. d. Holden,
den vroogeren directeur, Donc.k, Slan
gen, Allan, Dekke'r en SelimöU'ing,
die allen zijn heengegaan. Eén ech
ter is gebleven: Van der Ley, diiien
spr. noemt do groote drijfkracht, de
ziel der beweging tot verbetering A'an
de kweekschool-opleiding.
En nu ging spr. aldus voo'rt:
Want wat in de laatste vijf-en-
twintig jaren tot stand gekomen is,
het is vooral z ij n werk, de vrudht
van z ij n arbeid, zijn toewijding.
De leeraren hebben hem trouw ge
holpen en te'r zijde gestaan; doch hij,
Van der Ley is steeds geweest ik
heb er mij van kunnen overtuigen
gedurende den korten tijd, dat ik zelf
aan do Kweekschool les gaf de spil,
waarom alles draaide; in waarheid
do direct e'u r, die bestuu'rdo niet
alleen, maar voorging.
Greet is do verdienste van dein heer
Van der Ley voor do Haa'rtemsche
kweekschool; maar niet minder groot
voor het Nederiandsolio ondei'Avijs. En
wel in tweeërlei opzicht,
In de eerste plaats door zijn arbeid
voor h-et onderwijs in de kennis dei-
ïratuur. Hij is het geweest in het
laatste Rogeoringsverslag is het nog
zoo volkomen juist opgemerkt Van
der Ley is het geweest, die het onder
wijs in de kennis der levenlooze na-
tuuï op de lagere school in de juiste
richting heeft gestuurd; Wat hij door
zijn lessen aan de kweekelibgcn on
niet minder 'door zijn geschriften
voor do sohool heelt gedaan, kon
nauwelijks hoog genoog worden a a rig©
slagen. En liet doet mij, zelf teerling
va'n den heer Van der Ley, groot ge
noegen dit bij deze gedegenheid te mo
gen zeggen.
Doch nog in oen arwlcr opzicht heeft
Van der Ley ten nutte van liet onder
wijs gewerkt en wol door zijn persoon
lijken invloed op de kweakelmgen.
Wat zij van hom geleerd hebben
door zijn onderwijs, maar vooral door
zijn A'oorboeld, dal hebban zij bij hel
verlaten dor kweekschool meegedra
gen en in de volkssohool gebracht
Het is weer oen persoonlijke her
innering uit oigen kweekschooltijd
dia ik Icier inlasch.
Toen wij d© Kweeksclioo* verlieten,
zeiden %ve tot elkaar: „Veel nuttige
kennis hebben we opgedaan en van
allo leera'reln hebben we veeil gefleerd.
Maar Van der Ley is hel geweest,
die ons geteemd heeft, li o we werken,
hoe we studeero n moeten!"
En zoo kom ik tot den invloed,
wolken de kweokscfliooflopledd'ing heeft
op den onderwijzer on door hem op
liet onde'rwijs.
Zie, wat d© onderwijzer hood/lg
heeft, dat is een wetenschappelijk©
oplading.
Meent men van niet, omdat de ken
nis, die hij den kinderen moet aan
brengen, niet groot of omvangrijk Ls?
Maar ik heb het reeds g«z©gd, dat
men vee] moet weten, om weinig
g o e d t© onderwijzen. Om uit "t a-cfl-e
datgene te kunnen kiezen, wat 't kind
opnemen en vërwerkén kan, om te
weten, hoe dat onderwijs g-egoven
moet wo'rden, om liet appercflpee-
rend vermogen van den kinderlijken
géést te kenndn en daarnaar zijn on
derwijs in te ridhten: dat is moeilijk,
daarvoor is veel kennis noodtg.
Zulk een opleiding lean slechts een
kweekschool geven.
Wij zouden wensohen, dat deze op-
Mdiing n'jct tot de ver jaar studie
aan de kweekeohooil bepaald bleef;
en eens zal mdssoliie'n de tijd komen,
dat ook A-oor den onderwijzer, gelijk
nu voor den geestelijke, den reohter,
don geneesheer, ©en wetenschappelij
ke vakopleiding, die niet met het acht
tiende of negentiende levensjaar ein-
digt, noodzakelijk wondt geacht
Thans is da opleiding aan kweekscho
len de beste theoretisch© en pracü-
sche voorbereiding, welke d© onder
wijzer in ons land voo'r zijn vak ver-
langeh kan.
Ze zijn veraprcJ.'id doo'r het geheefle
vaderland, de leerlingen der Haar-
lemsohe kwoelcschooh Nitet in de ste
den alleen vindt men ze, gelijk bij
de oprichting defr kweekschool door
sommigen gevreesd werd, ook op het
platteland zijn z© op tal van scholen
werkzaam. In alle railgen en takken
zijn ze geplaatst, als onderwijzers en
hoofden van scholen. Sommigen zijn
Oost- én W©9t-Indië bij het onder
wijs werkzaam. Anderen zijn naar
liet middelbaar ©n hooger onderwijs
overgegaan; en o] was dit niet de be>-
doeldng hunner opleiding, men kan
daarom niet zeggen, dat deze vruch
teloos geweest ls, Avaar dez© oud-
kwoekelingen de denkbeelden dér
kweekschoofl in hot voortgezet onder
wijs toepassen. Enkelen zijm bij het
rijkssckooltoeiaidht geplaatst. Sommri-
geii zijn als leeraren aan kweekscho
len verbonden; do Haartemsohle kweek
söhool draagt er 'roem op, behalve den
directeur, di© zelf oud-fleér'Iing der
kweelcschool is, nog een tweetal leer
aren te bezitten, die aan d© kweek
school zélf hun opleid1 ng hebben ont
vangen.
Eenigen hebben het onderwijs vér-
laten. Ook zij zullen in huln kring
belangstelling wekken voor een goe
de opleiding van «ten aanstaanden
onderwijzer.
Dat is de zegenrijk© invloed, dt© er
uitgaat van een inrichting als deze
kweekschool! De zaden, her uitge
strooid, ontkiomen en dragen hon-
deixtvoudigen vrucht.
Zoo zijn we dan samen gökoimeta
om feest te viiéren, het feest van onze
ls)w.eelkschoofl.
Hoe Vinden wij liter dio lierinncrin-
getii aan onze jeugd terug.
W'edik© gelukkige Jaren, al blovan
kléine verdrietlijkhedon ons niot ge-
siiaard, hebben wij hier doorleefd.
Hoe gaat ons hart open, nu av© el
kander ontmoeten, do vrienden en
makkers uit ohze jeugd, met wie we
samen woonden en samen werkten.
Nu Ave d© scliool terug zien, d'.e ou
de kweekschool op den Kouden Horn,
dat gebouw, in \-©!e opzichten ongo-
schlikt en dal nu spoodig doo'r cén
nieuw zal worden vervangen; maar
dat wij toch lief hebben, omdat we ©r
zowel© jaren gesleten 1 rebben.
Nu we den directeur, d© lesranen
wéér de hand mogen drukkdn, van
wie veflen onaar onderwijs hébhen ge
had en dii© in do kweekschool jaren
hun vrienden zijn geworden.
Nu av© wéér mogen samén zijn, in
de goede stad I-Iaarlem waar w© Vier
jaren, vier kostelijke jaren van onz©
jongefljingstijd hebben gesleten!
Met al deze blijdo horiimicriiigen, bij
het weerzien van oudé makkers dn
van Booveel, dat ons dierbaar was,
vieren wij feest:
Het gouden foest van onze kweek
school.
Hierna wérd door den heer J. van
den Hout Sz. het huldeblijk der oud-
leeriingén, ©en tegélplaat -uit do
KunstaartteAverkfabriük „De Poroe-
toyno Fles" t© Dolft (men zie het eer
ste blad van heden), aangeboden.
II u 1 d i g i n g-S c h m 1 1 ng.
Aan de nagodacflitems van deai hc-
kéniden muizieldeeraar der scliool, den
neer «chinolLing, werd in déze bij-
oonkoinst hulde gcbradirt.
,1,'oer,R- Luyten. voorzitter van
hot Comité tot aanbieding van een
huldeblijk aan de nagedachtenis van
den lieer Schtnölling, hield daarop
©en redevoering. De spreker ving al
dus aan
Mijnheer de Voorzitter 1
Zeer geachte Vergadering 1
liet is voor liet eerst, dat de Kweek
school te llaarlom een jubileumsfeest
viert zonder de aanwezigheid van
den man. die steeds hij zulke gulegen-
h ofte o oon werkzaam aandeel iu de
voorbereiding nam. die door zijn
kunst verlieffing wist te schenken aan
don jubel, onder Aviens staf zijn
oud-lcorliTi'gen zich telkens wodcr
gaarne schaarden, om zijn composi
tie voor «li© gelegenheid gemaakt met
liefde en toewijding onder zijn leiding
te vortolken met het steeds weder-
kecrondo besluit, «lat die man aan
het einde van het feest zelf liet voor-
werp word van een warme, oprechte
huldebetuiging.
Ik behoef u den naam van dien man
'eigenlijk niet ©ens te noemen die
naam zweelt op uw aller lippen
SChmöllLngf
Spreker herinnerde er aan. dat er
na den dood van den beer Schmol-
ling in December 1908 een commissie
van oud-kweekelingen is gevormd, be
staande uit de heeren W. Aan den
Berg. J. D. Franse, Jac. Jansen en
Overbeek, en spreker om hom ©en
blijvend huldeblijk te wijden.
De Commissie heeft door Tliérèse
van Hall een gedenksteen laten ver
vaardigen, die in het najaar van 1909
s gereed gekomen, maar nog niet
overgedragen is kunnen worden.
Nu do Kweekschool haar gouden
feest viert, is de tijd aangebroken.
Spreker ging dan voort
Al is dan onze oude vriend Schmöl-
ILng niet moer in ons midden wij
zullen toch met warmte en dankbaar
heid hem herdenken, aan zijne nage
dachtenis dezen steen wijden 1
Eii als dan na eenigen tijd de
Kweekschool overgaat in liot nieuwe
gebouw, don komt zij daar met al
leen zij komt niet als een onbeken
de zij neemt haar herinneringen
mede, zij brengt mede haar reeds ver
kregen roem, resultaat van de on
vermoeide en onverdroten Inspanning
ven directeur en leeraren, zij brengt
mede hare traditie van eendrachtige
•riendschappelijke samenwerking
an onderwijzend personeel en kwee-
kelingen. Zij komt in het nieuwe ge
bouw goed ingeleid en zij geeft daar
als hot ware stilzwijgend oen belofte
voor de toekomst: haar verleden is
daar borg voor. Van di© belofte zal
ook dez© steen een zinnebeeld zijn,
een der schakels van den keten, die
hot 'verleden met het, 'lieden, met do
toekomst verbindt. Hij zal directeur
on leeraren een aansporing zijn om
voort te gaan op den ingeslagen weg;
den kweekelingen, aanstaanden on
derwijzers, zal hij getuigen van toe
wijding van een leeraar, en ook van
vereering van diens leerlingen, beide
vuor hou navolgenswaardig. Den oud-
kweekeJLng, die na jaren het nieuwe
gebouw betreedt, dat hij als leerling
nooit is binnen gegaan zal die steen
een uandoening geven, die hém sjioc-
dig liet vreemde van de nieuwe om
geving vertrouwd maakt. Den vreem
den bezoeker zal .hij een stom getui
genis afleggen van den geest aan de
kAveekschool van Haarlem, oen geest
van flinken, onvermoeiden arbeid, en
eon van prettige, onderlinge vriend
schappelijke samenwerking, waar
door de arbeid, tegelijk voor allen
aangenamer en daardoor meer vrucht
dragend Avordt.
Moge na lang© jaren getuigd wor
den dut dte geest van ernstig werken,
gepaard aan onderlinge vriendschap
steeds is blijven bestaan aan dez©
school. Dan zal nog lang met eere,
met veroering, met dankbaarheid de
Haarlemsche kweekschool worden ge
noemd, en bij het noemen van de
kweekschool zullen zooveiou niet
dankbaarheid zich het beeld yoor den
geest terugbrengen van Wilhelm
Hein rich Christoph Schmólling!
En hiermede Hooggeachte Direc
teur, heb ik de eer namens de com
missie dezen gedenksteen aan dc
kweekschool op te dragen.
Ik heb gezegd!
Hierna Avërd door den heer E. J.
van Sonöbook het Kweefkschoolfonds,
dat te dezer gelegenheid gestiéht
werd, aa.n de school opgedragen.
(Mem zI© hét eerste blad van hedon).
Ton slotte word 'nog door eenige aan
wezigen liet vvoo'rd gevoerd.
rie dio bijeenkomst in do Vei-eeni-
giLuig, woonde men e-en orgeilcoj ïeert
bij.
Benoemd.
Naar wn vernemen Is benoemd tot
stations-opzichter te Haarlem de heer
T. Potjowijd, nu in gelijke functie te
Amsterdam C. S.
Bekroning.
Men schrijft ons
Op den internationalen kanarie-
zang wedstrijd. dezer dagen te Am
sterdam gehouden op 22, 23, 24, 25 on
26 December, werd de hoer P. Otte,
Klein© Houtstraat CO, bekroond met
den tweeden prijs voor een kanarie,
die 66 punten zong.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen hij
J. Zuijdam, 2e Zuid Polderstraat
49, con rozenkrans in étui.
H. van üaalen. Groote Markt 33,
een polsband.
P. Warmerdam, Brouwersstraat 43
rood, ©en vaarboom,
M. Ilonimas, Leddschevaart 50 rood,
een porlemonnale.
K, He3seliuau, Wouwermaiislraat
13, oen daines-portemonnaie.
W. Duin, Barendsestraat 15 rood,
oen lorgnet.
M. van Tongeren, Nussaustraat 2,
©on reticule.
F. Rietman, Rollandstraat 38. oon
lantaarn.
A. Smit, Leidschevaart no. 231
Heemstede, een parapluie.
li. Barcnds, Westergracht no. 37,
con fluit.
C. Uijlenbroek, Gen. Joubertstraat
7, een handschoen.
II. de Graaf, IJukkiumstraat 22, een)
breikous. i
R. Bruin, Zuldorstraat 10 rood A.j
een portemonnaie met inhoud.
D. Wapstra, Brouwersstraat 107,
eon R.-K. kerkboek.
H. de Nijs, II a a rlern merl iede s t- aaf
23, ©en bril in étui.
C. Blok, Drappenierstraat 14 rood,
een schooltasch met boeken.
C. K. W. Post, Teyierstraat 49, oéJi
ronsel van een revolver.
G. Band. Regulierstraat no. 3 rood,
een gummibal.
A. M. de Reus. Jan Steenstraat 33
©en fox-terrier.
T. J. Boelsaia, Gen. Cronjéstraat
36, Schoten, een damestaschjo.
Het bureau van politie, een ring
met sleutels.
Smit. Tugelastraat 43, Schoten,
eon liandtaschja
B. Th. d. Reep, K. Hofstraat 9 D,
een medaillon.
L. Cossee, Groot Heiligland 30, om
fantasie-broclie,
v, Noordt, Oranjeboomstraat 149,
een gouden dameslinrioge -*iet strik-
speldjo.
B. H. A'an Zijl, N. Goldeloozopad
2G, een étui waarin geld.
P. Biogelan.u, Lange Wijngaardstr.
29, ©en ledig dames-handt ascl-j©.
van Berlo, Gen. Cronjé trant
101, te Schoten, een damestaschje inet
inhoud.
Kreuger, Oranjestraat 128, een
grijze dameshandschoen
G. v. d. Wel, Gasthuislaan no. '43,
ïu «lamesbonL
G. J. B. Vorschoor. Tetterodestraat
rood, een kinderportemon.aaie met
vreemde munten.
J. Meelen, Roosvcldstraat 31, een
wolion dameshandschoen,
A. do Jong, Scheepc-rstraat 15 rood,
te Schoten, oen ceintuur met gesp.
C. van Ketel, A. L. Dyserinckstrazt
I, een damesnortenionnaie met .)<-
boud.
Het Bu.reuu vim politie, ©en gum
mibal en een broche.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER.
Patrimonium.
De nfdeelingen van Patrimonii' "i
in deze gemeente zullen zich andor
maal tot den Raad dezer gemoentt
wenden, inzake het stichten <m in
standhouden eener arbeidsbeurs,
hoofdzakelijk vuor laudarlieidei s.
Hicivoor zal men tevens adhaesie
verzoeken aan de ufdeeling Haanein-
merineer van de Hoilandscho Maat-
schappij van Lmidljouw en do ufuee-
van den Boerenbond, alhior.
Dinneiiiaiiii
VAN DER WALL PER Nó
OVERLEDEN.
Men meldt ons uit Amsterdam
Do bekende kunstschilder v. d
Wall Perné is te Amsterdam over
leden.
ACTIE TEGEN DE DUURTE.
Op uitnoodiging van het N. A. S. ls
to Amsterdam een vergadering ge
houden. waartoe vereen iging en staan
de op hei standpunt van den klasse-
strijd, uitironOOdigd waren15.UOU A
2G.UO0 arbeiders waren vertegenwuor-
digd.
Besloten werd een comité van actie
te benoemen, In verschillende steden
zullen comité's gevormd worden en
vergaderingen belegd.
DE „SOLO".
Dit schip zit nog altijd voor het
strand te ï'erheyde. De" lading en <1©
ketels zijn nu uit het schip verwij'
«lord. Nu wordt getracht het schip al
te brengen. Een trek-ketting van 600
M. lengte en 5 Eng. duim dikte i9
evenwel gebroken. Daarnaar wordt
a nog gevischt.
Er is alle hoop, dat do „Solo" goed
zal worden afgebracht eu naar liet
dok gesleept.
EEN VERZAMELAAR VAN HAAR?
Te Amsterdam werd een jongen
aangehouden, die bij gelegenheid van
een brand een lok haar had afgeknipt
van een 15-javig meisje, dat naar
«lien brand stond te kijken.
TREURIG LEVEN.
In een woning in de Goudsbloen-
slraat te Amsterdam woonden zoo
schrijft het „Hhld." tot voor kort
twee vrouwen (zusters) en een man,
bejaarde lieden al. Zij leefden er in
con toestand van onbeschrijflijke ver
vuiling. Dezer dagen stierf oen der
vrouwen, kort daarna de man en om
streeks denzelf'den tijd «iverleed ook
con buurvrouw. Geruchten deden do
ronde, dat vergiftiging de doodsoor
zaak Avas. Buren vonden in de wo
ning eeu flesch, nog gedeeltelijk ge
vuld met jenever het was bekend,
dat het gezin zich aan sterkeu drank
te buiten eing en brachten de steif-
ge\ allen ui verband met het geuruik
van dezen jenever, die dan, zah> meen
de men, vergiftige lx-standdeelen zou
bevat hebben. Dinsdagmorgen word
ook de vrouw, die nog in do woning
achtergebleven was. ziek. Geneeskm-
dige dienst en politic werden van do
zaak in kennis gesteld. De vrouw
werd naar liet gasthuis overgebra; lit,
de politic stolde oen onderzoek in, met
het resultaat» dat naar alle waar
schijnlijkheid hier niet aan vergifti
ging moet gedacht werdén. Vast slaat
dat het overlijden der buurvrouw
Seonerlei verband houdt met de un-
ere sterfgevallen, welke laatste dan
een gevolg zouden geweest zijn van
vervuiling, uitputting on drankmis
bruik.
DE PEST OP JAVA.
Regeeringstelegrara betreffende do
pestgevallen op Java gedurende do
week van 13 tot 19 dezer
„Afdeeling Malang zestien nieuwo
pestgevallen, dertien dooden Too-
loeng Agoeug twaalf doodel(jko geval
len Madioeu één nieuw geval."
DE MAAS.
De Maas bij Maastricht is in do
laatste dacen gelukkig iets aan het
zakken. Toch staan nog park on
buurtwegen gedeeltelijk onder water.
