NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Instantanées.
29e laargang. No. 8794-
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1912 A
HAARLEM'S DAGBLAD
AD VERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cis. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 egels f 1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentie» van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)1.30
Franco per post door Nederland1.65
Afzonderlijke nummers0.0214
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 J4
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
DIT NUMMER I""STAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE RI AD.
AGENDA
DONDERDAG 22 FEBRUARI.
Orgelbespeling In <te Groote Kerk
Van 2—3 uur.
Gebouw Ned. Prot. Bond: Voor
dracht door Mevr. B. lloltrop ran
Gelder, 8 uiïr.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Sint-Bavo: Cursus in de R. K. go-
loofs- en zedenleer. Onderwerp: De
beschrijving en verklaring van de
ceremoniën eoucï plechtige Heilige
M.s.
Stadsnieuws
Om Ons Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„Als tusschendekspassagier naar
Amerika", UI, in de rubriek Onj Ons
Heen.
GESCHIL OVER UITKEERTNG.
Hedenavond zijn de verzekerden bij
de Tweede Hollandsche Maatschappij
van T evensverzekering (directeuren
de heeren J. C. en H. M. van Bem-
melen) bijeengeroepen tot een bijeen
komst in do Korenbeurs, daar som
migen der verzekerden niet tevreden
zijn ovor de winstverdeoüng, welke
in Januari heeft plaats gehad, vol
gens de nieuwe tarieven.
De 1 eer Louis Jacobso» zal in de
vergadering het standpunt der onte
vredenen uiteenzetten.
Kippendiefstal.
Vijf kippon werden gestolen bij den
landbouwer H. P. D., op do Zonier-
vaart. Luter vond de eigenaar de ge
stolen dieren, nog levend en wel, in
ten paar goujezakken op den weg
liggen. Een buurman verleide, dat hij
een paar jonge mannen had zien weg-
loopen. De politie heeft een onderzoek
ingesteld de zakken zijn in beslag
genomen.
B o t s i n g.
Da auto 11 4183. bestuurd door den
heer J. C. L uit Rijswijk, slipte Dins
dagmiddag in de modder in de Groote
Houtstraat, en kwam daardoor in
botsing niet de paardetram. Een spat
bord der auto w erd erbogen; de tram
kreeg geen schade.
POSTERIJEN.
De hoofdcommies der posterijen M.
E van Pellccom is verplaatst van
Haarlem naar Rotterdam en dc com
mies der posterijen en telegrafie 4de
klasse, A. J. van Pescli. van Tilburg
naar Haaiiein.
Met ingang van 1 April wordt de
hoofdcommies der posterijen D. van
Beusekom, van Haarlem overge
plaatst naar Zutphen en de commies
4e klasse H. J. Cruyff van Tilburg
naar hier.
Gchecl-Onthoudiug.
Het voorstel van de afd, Haarlem
der Ned. Ver. tot afschaffing van al-
coholh. dranken, om met dc jaarver
gadering in Juni alhier te houden de
jaarlijksche provinciale meeting van
de Noord-Hollandschc Propaganda-
Commissie te doen samengaan, en
daarvoor aan te vragen een gedeelte
van de Hertenkamp, is in de Zondag
j 1. te Edam gehouden jaarve'rgade-
r ng van de Noord-Holl. Prop.-Com-
tiïssie verworpen.
Besloten werd de Prov. meeting to
Heiloo te doen plaats vinden op 3
Juli a.s.
dlSIIANDELING IN EEN TREIN.
De trein, die Maandagavond te 1(1.38
Vertrok van A?nstordam in de richting
Haarlem, werd voorbij Halfweg plot
seling tot. stilstaan gebracht. liet
bleek, dat in een derde klasse coupé
aan do noodrem getrokken was door
een juffrouw die met, haar zieken
man reisde. Deze laatste werd mis
handeld door een tweetal reizigers,
waarvan er één dronken was. Nudat
een conducteur in de coupé was ge
plaatst om de zaak to onderzoeken,
vervolgde de trein, met vort,raging,
zijn weg. De balrokken conducteur
werd zalf ook nog door den dronken
man gestompt, zoodnt zijn horlogo-
glas brak eu sigaren in zijn zak be
schadigd werden. De aangevallene
wist echter den nian in toom te hou
den en trok diens abonnementskaart
in. Te Haarlem werden de beide lus
tige reizigers uit den trein verwijderd.
Zij wilden de coupé echter eerst ver
laten, nadat gedreigd was, tot maab
regelen van geweld over te gaan. Pro
ces-verbaal is opgemaakt.
OPERA'S.
Voor onze opera-liefhebbers was er
gisteravond gelegenheid om te pro-
fiteeren. In den Schouwburg ging
„Mignon" door het gezelschap van
het Rembrandt-theater ;in De Kroon
„Traviata" door de Opera Italians.
Do schouwburg was tot in den nok
gevuld. Alleen de balcons waren maar
matig bezet. Over de opvoering die
in dit seizoen al eens met dezelfde of
ongeveer dezelfde bezetting plaats
haxl behoeft niet veel gezegd. Mevr.
Engelen Sewing (Philine) niet in
haar allerbeste conditie, te oórdeelen
naar de wat stugge coloratuur zong
en ti illerde haar partij als gewoonlijk
tot voldoening en bewondering van
bet publiok. De heer Jules Moes, als
Wilhelm Meister, hebben we ook wel
eens beter hooren zingen. Hij is ove
rigens een zeer goed vertolker van
deze Fransehe muziek en maakteook
nu o a met zijn „Vaarwel Mignon.
wees moedigm het tweede bedrijf
veel indruk. En mej. Famélla in do
titelrol voldeed door haar welge
vormde stem en aardige voordracht
zeer. Het flink bezet koor bleek zijn
taak goed meester en het Haarlem-
sche orkest gaf onder aanvoering van
den heer A. Peers als steeds zeer te
loven werk. Over t geheel dus kon
den de toehoorders over hun avond
tevreden zijn.
In de Kroon ging het er wat storm
achtiger toe. Wel, wel. wat weten die
Italianen zich te geven. Dat verschil
al dadelijk lusschen de orkestaan
voerders van dit en van het Holland
sche gezelschap. Die kalme zorgvul
digheid van den heer Peers en dat
rusteloos bewegelijk overdreven en
voor een deel van 't publiek bepaald
hinderlijk bewegelijke van maestro
Giuseppe Rubino 1 Maar 't mag ge
zegd hij inspireert zijn orkest en
dwingt ook de menschen op de plan
ken die bovendien nog door een
tweeden dirigent in 't souffleurshok
worden in 't spoor gehouden met
zijn antoritairen stok. Dat moét
goed gaan. Er hoort anders heel wat.
toe, om een ensemble van in vrijheid
gedresseerde Italiaansche operazan
gers in 't gareel te houden. Wat ik
van" deze opvoering bijwoonde was
uitmuntend. Prachtig zong en speelde
Signa Cassani de Violetta-rol. Een
voor onze ooren misschien wat dun
ne stem, maar omvangrijk en klank
vol en bewegelijk als we maar zelden
hooren. Niet ie verwonderen daarom,
dat de prima-donna van liet groote
algemeene succes het leeuwendeel
oogstte. Naast haar stond een tenor,
Signor Zampieri, die van de Alfredo-
partij een niet minder glansrijke ver
tolking gaf. Alleen deze beide hoofd
partijen waren een eivolle zaal waard
geweest. Daaraan scheelde nog wel
iets maar de warme geestdrift van
hun betrekkelijk klein publiek zal de
kunstenaars toch ruime voldoening
hebben gegeven. Van de overige me
dewerkenden zouden nog verschillen
de o. a. Signor II. de Ferran
(Germontj en Signa Pardoni (Flora)
verdienen genoemd te worden.
Maar de hoofdzaak bij deze Italiaan
sche voorstellingen blijft altijd liet
pakkende, levendige geheel, waartoe
ieder medewerker solist of koor
zanger het zijne bijbrengt, en dat
ook aan de Traviata-opvoering van
gisteravond een zoo schitterend suc
ces bezorgde.
PHILIP LOOTS.
Gered.
Een tweejarig kind, P. van W.,
welks ouders m de Amsterdamstruat
wonen, speelde Dinsdagmiddag tegen
twaalf uur op een zandhoop, die op
den walkant van den Heerensingel
lag. Plots gleed het kind te water. De
juist passecrendc los werkman J. van
II. stak den kleinen drenkeling een
bezemsteel toe en trok hem aan wal.
Aangevallen.
Dinsdagmorgen heeft de boorder
H., werkzaam in de afdeeling draaie
rij I van do Centrale Werkplaats der
II. IJ. S. M., den ass.-opzichter Ten
llove aungevallen en omgeworpen.
HENGSTENKEURING.
Bij de gistermiddag plaats gehad
hebbende hengsteukouring werden
van de 31 gekeurde hengsten goedge
keurd de volgende la: Amiens""van
de Vereen, voor dekhengsten te As
sendelft „Claudius Civiüs" van De
Ridder, Noorder IJpolder en „Corne
lia R." van denzelfde Little Ruby"
van Van Nievelt te Wassenaar, „Wil
helm V" van Maris te Oudemolen
„Robert IV" van Van Wioringen,
Haarlemmermeer„Guslaaf" van
Biorsteker te Koegras ,,N. N." van
Peters, Leer„Rembrandt 111" van
Van Wieringen, Haarlemmermeer
„Prins Bismarck" van Gebr. Van
Gulpon, Spaarndammerpolder „Epi
cure" van Hanedoes, Haarlemmer
meer „Kasimir" van Koperdraet,
Muiderberg„Kolonel" van Hane
does, Haarlemmermeer„Demi-
inondo" van Hupkes, Purmerend
„Mentor" van De Vries, IJpolder.
Vraaggesprek van den dag.
Naar aanleiding van een adverten
tie van den heer Jacobson e. a., waar
bij verzekerden bij de Tweede Hol
landsche Maatschappij van Levens-
verzekeriup worden opgeroepen tot
een vergadering op hedenavond .heb
ben wij den directeur van de Maat
schappij, den heer 1L M. van Bemme-
len, gesproken
„Wat is eigenlijk de aanleiding?"
hebben wli gevraagd.
De heer Van Ilcmmclen antwoordde:
Do heeren Jacoivson c. s. zijn onte
vreden over het bedrag hunner winst-
aandeclcn in verband mot de onlangs
ingevoerde tarieven „zonder aandeel
in de winst", welke lager zijn. Het
vor6Cbil tnssehen de oude premiën
met aandeel in de winst (waarop
hunne verzekeringen gesloten zijn) en
de nieuwe „zonder" aandeel in
de winst, is erooter, dan liet door
hen ontvangen winst-aandtel. Zij
wonschen daarom moer winst te ont
vangen.
„Maar is er dan meer winst te ver-
deelen 1" vroegen wij.
In de eerste plaats bevat de laatst
uitgekomen balans aan de debet-zijde
alle bezittingen der Maatschappij en
aan de credit-zijdc alleen de reserves
en het winstcijfer. Hot spreekt van
zelf, dat aan do reserves niet getornd
mag wo>den, want zij zijn de kurk,
waarop de Maatschappij drijft, orgo
kan het winstcijfer niet hooger wor
den gemaakt dan liet verschil tus-
schen het Bezit en de Reserves. Dit
genoemde winstcijfer is volgens het
Reglement verdeeld en elk lid heeft
dus verkregen waarop hij recht had,
zoodat er niets meer voor verdeeling
beschikbaar is. Waar nu de heer Ja
cobson die meerdere winst vandaan
wil halen, is niet duidelijk.
Maar in de tweede plaats ziem zij
geheel over hot hoofd het principieele
verschil tusschen verzekeringen met
en zonder aandeel in de winst. De
laatstgenoemden betalen, zoolang hun
verzekering loopt, oen gelijkblijvende
premie en hebben geen kans op ver
mindering door winst. De eerstge--
noemden betalen con hoogere premie,
waartegenover do mogelijkheid van
winst-uitkcering slaat.
Nu ls de winst een wisselvallig iets
en is van t© voren niet te bepalen
dat kan mee- en tegenvallen, dat is de
risico van liet bedrijf.
De winsten, welke gemaakt worden
op de verzekeringen zonder aan
deel in de winst komen nu ook in den
vervolge aan die mét aandeel in do
winst ten goede.
„Maar men kan, r.aar het ons voor
komt oud*1 en nieuwe tarieven toch
niet met elkaar vergelijken
Zeker niet, daar do grondslagen,
waarop zij berekend zijn, niet dezelfde
zijn. Zoo zijn de nieuwste berekend
op do laatste ondervindingstafel
der Engelsche Maatschappijen, die
aan dc verzekerden een langer leven
toekent, en een rentevoet van 4
(vroeger 31/2). beide factoren, waar
door <lo premien lager kunnen zijn.
Er is dus geen enkele reden voor
ontevredenheid, al kunnen wij zeer
goed begrijpen, dat zij, die niet op de
hoogte zijn van het technische gedeel
te «'ener levensverzekering-maat
schappij, verwonderd zijn. dat de
winst minder is dan het verschil tus
schen oude tarieven mèt aandeel in
de winst en nieuwe zónder aandeel in
dc winst. Maar ik kan er nog iets aan
toevoegen, dat ook voor hen overtui
gend moet zijn.
De oudste levensverzekering-maat
schappij in Nederland, de Holland
sche Sociëteit te Amsterdam, iieeft bij
onze maatschappij herverzekerd en
wel tot zulk een bedrag, dat zij daar
van in hot rtfgeloopc-n 5-jarig tijdperk,
waarover de winstuitkoering loopt,
41.000 aan premie betaald heeft.
Na de verlaging der premies heeft
deze maatschappij reeds weder nieu
we herverzekeringen bij ons gesloten,
maai' denkt er met aan, voor de vroe
ger gesloten verzekeringen een hoo-
goro winst-uilkeoring te bodingen.
Er schoot ons nog iets to binnen,
dat licht op de zaak kon werpen. Wij
vroegen „is het niet juist, dat ver
schillende maatschappijen haar ta
rieven voor lijfreuteniers hebl>en moe
ten verhoogen, omdat de levensduur
lunger geworden isZij iaien dah
toch daarom de oude verzekerden
gen hoogor premie betuien
Do lieer Van Beminden bevestigde
het een cn ander.
Jubileum.
Heden herdacht de heer A. Fron
sen. letterzetter bij rle firma Joh. En-
sclwxlé on Zonen, don dag, waarop hij
vóór 25 jaar in dienst trad. Hoewel
dit geen officieel© datum bij dezo
firma is, ontving de jubilaris van de
zijd© zijnor collega's zeer veel blij
ken van belangstelling.
DECORATIE 1
Wij ontvangen de volgende mede-
deeling:
Gaarne zag het Bestuur van „Ja
cob van Lennep", dat in uw geëerd
blad nog werd opgenomen, dat de
voorzitter van „Jacob van Lcimep"
de heer S. Wynaudts Cz. op den Bal-
masquê-avond door Z. 1L den Prins
uit naam van zijn vader, den Keizer
van Japan, is gedecoreerd met een
ordetoeken uit Japan
NEDERL. ONDERWIJZERS
GENOOTSCHAP.
Het NederL Onderwijzers Genoot
schap houdt Donderdag 22 Februari
in „De Nijverheid" een ledenvergade
ring.
De agenda vermeldt
Mededeelingeo.
Nadere bespreking van de voorstel
len voor de Algemeene Vergadering
O- De tijd is nog niet gekomen om
de .propaganda voor onderwijs „rijks
zaak" krachtig ter hand to nemen
b. Men overlade liet Hoofdbestuur
niet met allerlei opdrachten, waar
van de resultaten oubeteekenènd zijn;
c. Het N. O. G. tred© krachtig op
voor de openbare sohool eu bevorder©
voor dat doel een concentratie van de
linksche partijen.
Nog goed afgeloopcn.
Gisterenmiddag ongeveer kwait
vóór twee kwam de 17-jarige wielrij
der M. v. D., wonende Oranjeboom-
straat, in botsing met een wagen der
E. N. E. T. in de Wilhclminastrant.
Hij kwam te vallen, doch door het
tactvol optreden van don wagenvoer
der werd efcu ongeluk voorkomen. De
fiets kwam er minder goed af, die
was op dat oogenblik in onbruikbaron
toestand.
Schaken.
A. s. Dinsdag zal de heer J. IIoo-
gevoen, secretaris van de Haarlem
se he Schaakvorceniging voor een
twintigtal loden der vereeniging oen
simuitaan-seance geven.
BROOD- EN KOFFIE-UITDEELING.
Aan de hedenmorgen gehouden
brood- en koffieuitdeeliug namen 337
kinderen en 48 volw assenen doel.
Brandweer.
Door B. en W. is benoemd tot ka
pitein van Spuit X de heer Joh. Mal
tin, thans le-luitenant aan deze
spuit.
Hotel St. Jan.
Naar wij vemaia-n hebben B. en
W. de plannen tot herbouw van liet
hotel St. Jan in de Janse bruut goed
gekeurd.
Er zal een flink modern ingericht
hotel verrijzen. Do bouw is bij onder
handse he aanbesteding opgedragen
aan de f.rma A. Pinkema uJh er.
Men hoopt nog voor de zomermaan
den gereed te zijn.
Verf'raaiing.
Naar w ij vernemen hebben de hee
ren J. Krol Kz., voorzitter on J. J.
Verwijnen, Iste secretaris der Veree
niging tot Verfraaiing van Haarlem
en Omstreken en tot bevordering van
het Vreemdelingenverkeer, ro-p
wegens boogen leeftijd en drukke
werkzaamheden to kennen gege
ven bij de eerstvolgende algemeene
verganering in Maart a.8. niet meer
voor oene lieetuursfunctie in aanmer
king te willen komen.
Van 't Kantongerecht
UITSPRAKEN:
Heden werden do navolgende uit
spraken gedaan:
G. K., te Haarlem, overtreding Vis-
scherijwet, f 1 boete of 1 dag hechte-
C. A. de R„ en 3 anderen, to Haar
lem, overtreding Jachtwet, 7 dagen
hechtenis an f 10 boete of 4 dogen
hechtenis, en II. R. te Haarlem, Vrij
gesproken.
G. v. d. B„ te Haarlem en D. G. te
Il-oemstede, overtredmg Arbeidswet,
no. 1 f 2 en f 4 boete of 1 au 2 dagen
hechtenis, no. 2 2 maal I 2 boete of 2
maal 2 dagen hechtenis.
J. van R„ en P. A. S., te Haarlem,
overtreding Leerplichtwet, no. f 6 boe
te'of 3 dagen hechtenis, en f *2 boot©
of 1 dag hechtenis.
W. J. do G„ te Haarlem, en 14 an
deren, overtreding lJkwet, 3 maal f 1
boete of 3 mooi 1 dag hechtenis, 2
maal f 1 boete of 2 maal 1 dag hech
tenis en f 1 boete of 1 dag hechtenis.
J. van B., te Haarlem, geen zorg
dragen dat een gevaarlijk© hond geen
schade aanricht, I 3 boete of 1 <log
hechtenis.
M. B„ te Schoten, straatschenderij,
vrijgesproken.
A. P., te Zandvort, en H. J. W. van
E., te Haarlem, nachtrumoer, f 5 boe
te of 3 dagen hechtenis, en f 3 boete
of 2 dagen hechtenis.
II. O. B. te Haarlem, en 15 andoren,
loopon op verboden grond, f 5 motte
of 3 dagen hechtenis f 3 boete of 2
dagen hechtenis, en f 2 boete of 2 da
gen hechtenis.
Jhr. H. J. D. van L., te Heemstede,
een landweg versperren, f 5 boc'.e of
1 dag hechtenis.
P. W. te Schoten, overtreding mclk-
veorordening Ilaariem, f 10 en 2 boete
of 5 en 2 dagen hechtenis.
C. J. D., te Haarlem, en 4 anderen,
overtreding Politieverordening Haar
lem, f 5 boete of 3 dagen hechtenis en
f 1 boete of 1 dag hechtenis.
J. L. von D., te Schoten, overtre
ding Mutorverordieiiing Heemstede,
f 3 boete of 1 dag hechtenis.
C. J. K., en 4 anderen, te Houtrijk
en Polanen. overtreding Politiever
ordening Haarlemmeriiede, f 2 boete
of 1 dag hechtenis.
F. H. te Haarlem, eu 8 amicron,
overtreding Motor- eu Rij w el-Regle
ment, f 5 boete of 5 dagen hechtenis,
f 2 boete of 1 dag hechtenis en f 1
boete of 1 dag hechtenis.
Vocrrts werden er nog 3 personen
veroordeeld wegens openbare dron
kenschap tot f 3 boete of 2 dagen
hectemis en f 2 boete of 2 dogen hech
tenis.
Z.e vervolg Stadsnieuws onder
laatste berichten.
Uit de Omstreken
VALLENDE ZiEKTE.
Een Voordracht word door de af-
deehng „MeerenbOrgvoor do \ter-
ocniging Nosokoines" gehouden te.
Meorenberg op 17 Febr. door Dr. L.
J. J. Muskcns, zcuil .arts to Amster
dam, over vallende ziekte, en haar
verzdrging.
Van ©en welwillende hand ontvin
gen wij liet volgende verslag.
Spreker begint met te zeggen, dat
evenals in uen tijd van Boerliaav©
mon kan spreken van de wonder
baarlijke ziekte. Wil dit echter zeg
gen dat wij sedert dien tijd niets ge
vorderd zijn in de kennis der ver
schijnselen ell do roorzaken daarvan
en js wegens dat wonderbaar!:jke do
zoo vaak gehoorde aJgeboete uitzicht
loosheid der verpleg.ng en behande
ling goed gemotiveerd?
Het waarnomen der aanvalvdr-
schijoselcn is moeHijk, eerstens om
dat, ook voor wie er dagecijks mee
omgaat, in den lawrinoachtigen aan
val het de toeschouwers treft, hoe een
in tod gent w ezen, als w ij zehe in een
onderdeel van een seconde verande
ren kan in een stui-pirekkerute massa.
Voorts veneischt het groote oefening
binnen enkele seconden liet verloop
der verschijuselen en der trekkingen
to volgen.
Nadat reeds Jacob te Meek ren lang
geleden bad opgemerkt, dat z.ek zijn
van de eene hersenhelft kramp en
verlamming wü geven aan de andere
I.chaawshclft, vond Broca midden
der vongo oeuw in de linkervoor-
hoofd-hersenen zijn spraak centrum
en verwierf Hughlings Jackson on
sterfelijke verdienste door zijn be
vinding. dat plaatselijke ziektetoe
stand van vv and hersenen trekkingen
in bepaalde spiergroepen van de an
dere lichaamehelft veroorzaakt. Daar
meo verdween voorgoed de c.pvutmig
als zouden alle hersendeelen gelijk
waardig zijn en van dien tij<i ook
dagteekerit het nu gerechtvaardigde
streven, de witte plekken, dat is de
gebieden van onbekends© functie,
nauwkeuriger to onderzoeken, opdat
ten slotte het geboete hersenopper
vlak mag worden ais een landkaart,
waarop voor .eder doel een eigen taak
is aangewezen. Al zal nog menig ge
slacht onderzoekers tot de bereiking
van dit doel moeten voortarbeidtn,
het is, gegeven de korte spanne tijds,
dat hieraan door specialisten ge
werkt wordt al fl.nk gevorderd, en
moer en maar gelukt liet bij het op-
troden van krampen of toevallen en
van verlammingen bij benadering die
plaats cn den omvang van den ziek
tetoestand in de hersenen te bepalen
en deze op tijd doelmatig te behan
delen. Wat de aanvallen "betreft zoo
bleek, dat deze voornamelijk in de den
aanval voorafgaande verschijnselen
verschillend zijn al naar hei deel der
herbenen waarvan zij uitgaan. Zoo
heeft men aanvallen die vocfraf ge
gaan worden door bepaalde reuken
en geboor-hailicunati&d cn ook aan
vallen of ontladingen van de zuivere
geestelijke sferen dor hersenen; aan
het meedoen dezer heisenwindingen
is ook toe te schrijven dat zoowel een
korte pooze na een aanv de geest
verward is on liet ook tot misdaden
kan komen, terwijl anderzijds do er
varing teert dat iedere ep.leptsche
aanval aan dc intelligentie afbreuk
doet, zoodat er op den duur wei geen
enkele toevallijder <ie geestelijke ont
aarding kan ontgaan. Zoowei de per
manente als do voorbijgaande gees
tesafwijkingen komen in de praktijk
in alle mogelijke graden voor en ge
ven zoowel den we:gever a's «Km
strafrechter do allermoeilijkste pro
blemen. Wil men echter g«ijk men
ook van medische zijd© wel eens hoort
vallende ziekte als een ziekte van den
geest betitelen, dan zijn de begin-
stadien dezer ziektetoestanden daar,
om de onjuistheid van d c bewering
te bewijzen. Slechts op den duur ko
men de gieesteiijke defecten en het
is daarom ook dat de vrosgbeliande-
ling een dringende elsch des tijds is.
Dit neemt niet weg dat tal van groote
mannen epileptisch wanen en wit
men sommige geschiedsohi .veis ge-
looven, dan was de eerste débacle
van Napoleon op het slagveld aan de
gevolgen van een aanval,, op den
morgen van den veldslag toe te schrij
ven, Men schat dat in ons land 10 ;i
12 duizend epileptischen zijn; zekér is
dat 7—9 pCt. dor krankzinnigen door
toevallijders gérecrutoerd worden.
De pos'.tie dezer toevallijders in de
gestichten wekt deernis, want tus
schen do aanvallen in zijn het vaak
goed bezonnen lieden, die door hun
tijdelijk toomlooze driftbuien en bij
gebreke aan voldoende meer ge
schikte inrichtingen bij de zwaarste
krankzinnigen worden ouder ge
bracht.
Toevalachtige verschijnselen zijn
een algemeen levensverschijnsel on
strekken evenals de vergelijkbare na
tuurverschijnselen: onts-e.ung, koorts
koude rillingen tot vordtd-g.ugss.uid
del van hel organisme Zelfs bij la
gere zeedieren zijn vergelijkbare ver
schijnselen ontdekt, waarvan liet
verband mei bepaalde reflex groepen
door giftwerking on tijdmeting kun
worden aangetoond. Tot ziekte out
aarden zij eeret, wanneer hetzij door
een plaatselijk z-ek zijn d r hersenen,
door zelfvergiftiging of andere r don
Jrct licliaam de gewoonte van aanval
len zich heeft eigen gemaakt, een
normaal proces aldus door het vaak
voorkomen tot een afwijking is ge
worden, gelijk <le natuur in zóóveel
opzichten slechts tot op een zekere
hoogte doelmatig is. duarnaest zi-.t
men somm ge vormen der ziekte m
gezonden stam als regelmatig oyt-e
dend variant verschijnen, daarbij,
naar het schijnt, als recessicf ken
merk.
Niet alleen is de studie van epilep
sie interessant, doch ook is de besi'nj-
d ng der ziekte, althans in den begin
ne on onder gunstige voorwaarden,
vruchtdragend en bohoorl tot basis :e
hebben zoowol voor aanvullen die \an
zieke hersenen als die van ztek bloed
afkomstig zijn, nauwkeurige studie
der den aanvul inleidende verschijn
selen. Daartoe dient nauwkeurig stu
dio te worden gemaakt van de eigen
aardigheden van leder bijzonder ge
val. Het wachtwoord moet zijn ont
houden van alle factoren, die in het
bepaalde geval tot ontladingen voe-
'rori; d:t wachtwoord beduidt dus
maar al te vaak Jaren lang leven
volgens bopauldc voOrgO»chre\on lij
nen. In do eerste 10—15 jaren na den
laatsten aanval mag men dan ook
niet van genezing spreken, doch
slechts van tut stilstond komen der
ziekte. Anderzijds zijn misschien in
geen enkele groep van zieken meer
dan hse'r de resultaten evenredig aan
dc moeiten en zorgen, aan de geval
len gewijd. Natuurlijk is daar de kans
op rechute hot grootst, waar door on
gunstige sociale omstandigheden of
onverstand de omgeving niet kan of
wil medewerken. De tuekonisi van
dus geestelijk nog niet ontaarde lij
ders behoeft stellig niet zoo frooste-
